, patriotten en oranjeklanten, meekraptelers en kanalengravers een bont mozaïek vor
men. De jongste geschiedenis komt aan bod in uiteenlopende onderwerpen als de schilder Mondri
aan in Domburg, de Tweede ... Wereldoorlog, Zeeuwse Molukkers en de Watersnood van 1953.
De historie van Zeeland heeft raakvlakken met de nationale geschiedenis, maar wijkt daarvan
soms ook af. Zo kwam de industrialisatie in Zeeland laat op
was
algemeen bekend. Maar er was geen
geld voor dijkherstel; we hadden
immers net de Tweede Wereldoorlog
achter de rug. De tweede oorzaak was
de geweldige storm. Het heeft 32 uur
lang aan één stuk door ... vaak denk
aan de ramp? Als het heel hard waait,
ja. Bang? Nee, ik ben niet bang meer. Je
wordt hard, misschien wel onverschillig.
Ik heb al zoveel meegemaakt: de Tweede
Wereldoorlog, de watersnoodramp
mogelijk vingerafdrukken genomen die vergeleken konden worden met de nog
beschikbare vingerafdrukken, die gebruikt waren voor de persoonsbewijzen uit
de Tweede Wereldoorlog. Op 23 maart waren nog 485 mensen
Tijdens de Tweede Wereldoorlog was de staat van de dijken verzwakt. Ook de gebrekkige
communicatie vertraagde de hulpverlening en de omvang van de ramp was onduidelijk.
Tweehonderdvijftig duizend
Hij vervolgt: 'Van psychische nazorg
was destijds geen sprake. Eigenlijk is dat
merkwaardig. Want het klimaat was er
wel degelijk naar. Denk maar eens aan de
ervaringen na de Tweede Wereldoorlog,
de
Dat ze braken was in de eerste plaats volgens hem te
wijten aan het eeuwenoude adagium 'elc sinen dike'
- een kortzichtigheid die zich tot over de Tweede
Wereldoorlog over de polders uitstrekte
in de Tweede Wereldoorlog
moesten ze nu voor de tweede keer
hun huis schoonmaken en laten
boeken over de Tachtigjarige Oorlog en over de Tweede Wereldoorlog.
Ook de watersnoodramp die in 1953 Zuid-West Nederland getroffen
heeft, is onderwerp van tal van boeken. Er verschenen al in 1953
zeker
de inundatie tijdens
de Tweede Wereldoorlog zware waterschade
hadden opgelopen. In Nieuwerkerk gingen
enkele contraboeken (dubbelexemplaren van
registers) verloren. Het archief van de Neder
lands
ook Duitsers actief.
De wonden van de Tweede
Wereldoorlog worden daarbij in enkele
Hij vervolgt: 'Van psychische nazorg
was destijds geen sprake. Eigenlijk is dat
merkwaardig. Want het klimaat was er
wel degelijk naar. Denk maar eens aan de
ervaringen na de Tweede Wereldoorlog,
de
Yersekse slachtoffers van de
Tweede Wereldoorlog.
tijd die
begon voor de Eerste Wereldoorlog
en eindigde na de Tweede."
Vooral het verhaal achter
Inter Scaldis vindt Gilbert
interessant. „Wij mogen het
uniform dragen van de Schot
se mannen, die Zeeland heb
ben bevrijd in de Tweede
Wereldoorlog. We worden elk
jaar
overstaken; over Han
nibal die met 30.000 soldaten en
40 olifanten tegen de Romeinen
vocht; over ridders in indruk
wekkende kastelen; over de
Tweede Wereldoorlog en over...
Het staat er allemaal in en nog
veel
Oostkapelle. Toen hij uit
de Tweede Wereldoorlog
terugkwam, woog hij nog
maar 45 kilo.
„Of het nu over de tweede wereldoorlog,
Ruanda of Bosnië gaat, kinderen denken
over zulk soort dingen na", zegt Bram.
„Theater kan daar een antwoord op geven.
Oorlog, angst of onveiligheid krijgt dan ... Unicorn: nooit opgetreden, toch tweede. foto Peter Nicolaf
Het dagboek van Anne Frank is
beroemd geworden onder de titel
Het Achterhuis en nog altijd een
van de meest gelezen boeken over
de Tweede Wereldoorlog. Het po
pulairst bij kinderen is Oorlogs
winter
onder het Belfort, met prachtige bogen en
gewelven. Het Belfort zelf is na een bombar
dement in de Tweede Wereldoorlog opnieuw
... En die gangen zijn het
grootste probleem als ver
oorzakers van dijk verzak
kingen, wegzakkende
landbouwmachines en ge
broken koeiepoten. Het
tweede probleem is dat de
beestjes zo van vrijen hou
den
het vanaf de straat niet
zichtbaar zou zijn", zegt Eli
Birnbaum. Hij is secretaris van de
Joodse gemeente in Middelburg.
De 'sjoel' heeft dienst gedaan tot de
Tweede Wereldoorlog. Eli: „Ze werd
toen
De meeste Molukse fami
lies die hier wonen kwa
men kort na de Tweede
Wereldoorlog naar Ne
derland. Na vijftig jaar
hebben veel Molukse ge
zinnen de gewoonten van
Nederlandse gezinnen
overgenomen ... Wereldoorlog
Zelf rijdt Willem op een 30 jaar oude Harley. „Maar er
rijden nog wel oudere motors rond, vooral uit de Tweede
Wereldoorlog. Die werdén toen als legermotor gebruikt
en zijn hier gebleven. Oude Harley
Voor de tweede wereldoorlog waren
de zuilen en het geloof heel belang
rijk. Klaartje: „De jeugdbewegingen
hielden zich toen bezig met drank
bestrijding en anti-militarisme.
Vriendschap en
Marokkanen. En niet te vergeten de
tienduizenden vluchtelingen. Die komen hier al
vanaf de Tweede Wereldoorlog. Asielzoekers
zijn er dus al veel langer dan vandaag".
BERLIJN - 1945. Einde van de
Tweede Wereldoorlog? Mis! vorige
weekwas dat. Vanaf 3 oktober heb
ben we weer één Duitsland. Net als
voor de oorlog.
juist door over die afschuwelijke
tijd te praten en na te denken,
kunnen we leren hoe het niet moet.
Er zijn in de Tweede Wereldoorlog
hele grote misdaden begaan. Door
Hitier, de nazi's. Maar ook veel
MIDDELBURG - „Er komt einde
lijk een oorlogsmuseum op Walche
ren", zegt John Daane (25) uit Mid
delburg. John is één van de grootste
verzamelaars van spullen uit de
Tweede Wereldoorlog.
In de tweede wereldoorlog zijn er
heel wat schepen vergaan. „Langs
de kust van Walcheren ligt nog een
groot aantal landingsvaartuigen",
zegt Van der Vlies, „en voor Terneu
zen ligt een
Inde Zeeuwse Bieb voeren twee
heren oorlog. Tegen schimmel
en zuur in oude boeken. De
tweede wereldoorlog duurt
daar nog 200 jaar langer.
MIDDELBURG -Als ik alleen naar mijn ge
voel luister, waren 'de twee van Breda' nooit
vrijgekomen. Die twee oorlogsmisdadigers
hebben in de Tweede Wereldoorlog zoveel leed
en ellende veroorzaakt, dat
„Ik lees vooral boeken over de
Tweede Wereldoorlog en de Mid
deleeuwen. Maar de mevrouw
van de bibliotheek zegt dat die
boeken niet geschikt zijn voor
mij. Maar als ik die boeken nou
leuk vind, dan
Ik lees vooral boeken over de
tweede wereldoorlog en over de
middeleeuwen. Maar de mevrouw
van de bibliotheek zegt dat die
boeken niet geschikt zijn voor mij.
Maar in de Krullebak staat dat
kinderen
„Dat kanon is van mijn vader", legt
Marjolein uit. „Hij verzamelt alles wat
met de Tweede Wereldoorlog te maken
heeft".
Enkele jaren terug hield de Polder
burcht een project over de Tweede
Wereldoorlog.
... „De Tweede Wereldoorlog is dan wel
lang geleden, maar we kunnen er
toch van leren", zegt Jacco Oele (12).
Hij is één van de leerlingen uit groep
8 van de Polderburcht uit Arnemui
den.
De bom moest weggehaald worden
omdat op die plaats heipalen de
grond in moesten. Buurtbewoners
drongen aan op een onderzoek om
dat verteld werd dat er nog een bom
uit de Tweede Wereldoorlog moest ... doden uit de Tweede Wereldoorlog èn gewaar
schuwd worden voor regeringen die mensen dwin
gen precies volgens bepaalde, slechteideeën te
leven.
Kort na 1945 hoopten veel Europea
nen dat hun regeringen in de toe
komst beter zouden samenwerken.
De Tweede Wereldoorlog was pas
voorbij en ze wilden niet nog een
keer zo'n gruwelijke oorlog meema ... Al is er de afgelopen 27 jaar veel
gebeurd, een Europese regering is er
nog steeds niet. Er kwam in 1979
wel een soort Eerste en Tweede
Kamer voor Europa: het Europees
Parlement. Maar dat heeft
Het boek 'Ciske de Rat' werd ge
schreven door Piet Bakker. Het
speelt in de jarën voor de tweede
... wereldoorlog. Dat was een tijd met
grote werkloosheid en armoede. En
als er bovendien thuis ook nog
niemand om je geeft, komt er weinig
van je terecht. Zo gaat het ook met
Ciske.
Na de Tweede Wereldoorlog kwa
men In ons land de eerste bowling
banen. Na een aarzelend begin
kreeg het nieuwe spel heel wat
sporters in zijn greep. Er kwamen
meer banen en de Nederlandse
Bowling
OOSTKAPELLE In hethele land
is vorige week op 5 mei het einde
van de Tweede Wereldoorlog ge
vierd. De dag ervoor, de vierde mei,
hingen de vlaggen halfstok en was
het in alle dorpen en steden 's
'Wat raar dat die mensen in Sibe
rië pas in 1978 zijn ontdekt. Gek
dat ze dan niks weten. Niet van de
Tweede Wereldoorlog, niet van
auto's en zo. Vijftig jaar in zo'n
woud is ook wel heel erg lang.
In 1978 werden ze ontdekt.
Ze wisten niets van auto's,
radio's en telefoons. Ook de
Tweede Wereldoorlog en de
landing van de eerste mens
op de maan gingen aan hen
voorbij.
Hoe gevaariy k dat is, is wel geble
ken in de tweede wereldoorlog.
De Duitsers konden in de admini
straties zo lezen wie er, byvoor-
beeld, oud genoeg was om voor
hen te werken. In verschillende ... In de tweede kamer zal over het
wetsvoorstel gesproken worden.
-
wel zouden doen, betekent dat -
vrezen ze - de derde wereldoorlog
In 1939 viel Hitier Polen binner.
en daarom verklaarde Engeland
Duitsland de oorlog. Dat was het
begin van de tweede wereldoor
log.
... voorbereidingen in de weer.
Arma was enig kind totdat haar
moeder op tweede kerst beviel
van een drieling in het zieken
huis in Bergen op Zoom.
Meestal gaat het om de munitie
uit de tweede wereldoorlog: oor
logstuig dat meestal nog in goede
staat is.
... Annemieke van Duyn is met
zwemmen niet de eerste de beste.
Ze zwemt al vanaf haar tweede
jaar. Drie jaar geleden raakte ze
gehandicapt. Op een speelveldje
viel een ijzeren doel op haar arm,
die
luisteren naar Rusland.
Sinds de Russen in de Tweede
Wereldoorlog de Duitsers weg
jaagden uit Polen spelen ze er zeli
de baas.
De schrijver voer in de Tweede Wereldoorlog als jongste matroos op de beroemde
onderzeeër Hr.Ms. 021Als een kat met negen levens is Wijnand, een gelovige
jongen, de oorlog doorgekomen. Al die tijd ... Tweede Wereldoorlog. De vraag wat de Heere wil staat centraal in huize Bolaan. Er
tot zijn
dood toe gewoond heeft. Mevrouw
Dane heeft vanaf haar geboorte tot
haar 32e jaar dus dagelijks met Pot
appel verkeerd en beschouwde
'Oom Leen' als haar tweede vader.
Het was jammer dat we niet ... Wereldoorlog als gevolg van het be-
zigzijn met land en volk temidden
van de oorlogsdreigingen.
Gedacht werd aan het gebruik van betonnen
caissons, welke reeds dikwijls met succes zijn toe
gepast in de Nederlandse waterbouwkunde na de
tweede wereldoorlog.
Er komt echter een tijd dat al
deze herinneringen verflauwd zul
len zijn, zoals ook de herinnering
aan de meest tragische episoden
uit de tweede wereldoorlog, aan
In dit verband wil ik even aanstippen een vraagstuk, dat in de jaren na de tweede
wereldoorlog in steeds breder kringen aan de orde is gekomen: de z.g. adoptie van een
kind in een kinderloos gezin ... -voudig. Allereerst dient dit onderscheid opdat én de man én de vrouw, ieder
op eigen wijze, liet beeld Gods zo rijk mogelijk dragen. In de tweede plaats heeft God
dit onderscheid geschapen, opdat man en vrouw zouden