eerzi onder ons gezegd, toch maar Een sportprijsvraag in 1958 met: Kieken op de vlierink column Rinus Willemsen De dag van de kaffers en boerentrienen 4 In 1958 hield dagblad de Stem een prijsvraag over de Tour de France die dat jaar verreden werd. Dat ging er nog heel wat minder gecompliceerd aan toe dan tegenwoordig. Nu moet je als deelnemer elke dag de renners die voorin de koers rijden goed raden. Destijds volstond het goed hebben van de winnaar en de eindtijd van de winnaar in de -320 kilometer lange!- slot etappe van Dyon naar Parijs. Je zou als prijs iets verwachten in de trant van een wielertricot of racefiets, maar niets is minder waar. In een tijd dat - althans door de fabrikanten - roken nog als een gezonde bezigheid werd beschouwd, was niet-roken de uitzondering op de regel. De winnaars van deze sportieve wielrenprijsvraag werden dan ook beloond, met sigaretten. Heel veel sigaretten. Sloffen vol sigaretten. Een tafel vol met sloffen sigaretten, waarvan je jaren roken kon. Tegenwoordig zou je alleen voor deze prijs al een jaarinkomen aan belasting afdragen. De winnaars uit Hulst betoonden zich tevreden rokers, want zoals Nederland tien jaar later leren zou, 'dat zijn geen onruststokers.' Oe lange moej noe eigenlijk nieuwjaor wènsen? vraagt d'r iemand an me as ik in de wachtkaomer van de dokter zit. Ik kèn de man niet, mao die moet zeker wel uut de buurte kom men. Ie spreekt teminsten de gewone taole van ons durp. Vroeger, gaot ie vèder, dan deeje da 'êêl de maond jannewaorie. Jao, dat is best een probleem. Je stiert familie en kènnissen een kaorte. Mee een paor regels dr'op voo Kerstdag en nog een paor voo 't nieuwe jaor. Somtemets kommen d'r dan nog een paor krabbels bie om d'r toch een per soonlijk tintje an te geven. En dan je naome d'r onder. Kom je nu die zelde mènsen toch weer tegen, begin je dan wee opnieuw mee je nieuwjaorspraotje? 't Is Kootje uut de polder. Noe 'èn 'k 't in de gaoten. En binst an 'k het docht, zei ik het ook. Ja, zo is dat mêêstal met mii. Êêrst kèn ik de mènsen nie en as ik ze dan erkèn, dan zegge kik udder naome bots 'ardop. Zonder d'r bie na te dienken. Mao soms zitte kik d'r ook wel 's neffest. Dat ei hie toch ook wel 's? Of nie soms? Oud worren ee? Bie de dokter ruukt het altied nao pillen en poeiers. Ik kan 't eigen lijk nii zo percies zeggen 'oe de reuke is. Toch speciaol ee. Is judder dat ook wel 's opgevallen? As kind most 'k 's mee 'n kapotte knie nao de dokter. Gevallen op straote en m'n knie goeng mao nii dichte. In 't sodaowaoter. Op m'n lienkse bêên staon. Mee m'n rechtse knie (gebogen bêên) in een pannetje mee lauw sodao- waoter. Nao 'n weke zei m'n moeder: Me gaon 's daomee nao de dokter. En van dien tied is die reuke van de wachtkaomer me biegeble- ven. Mao 't was nog vee èrger in die spreekkaomer. 't Leek wel as in 't zieken'uus. Ik ruuken 't nog in m'n gedachten. Maor ook mee nieuwjaorswao- feltjes bakken. Zo'n zoete weeïge lucht. Ons 'êêl 'ruukende d'r nao. Wel twêê weken lange. Mao dat was noe gêên slechte reuke. Belange nao nii. Mao da kwam deu die smaoke van de dunne lichtheele waofeltjes allicht. Waofeltjes mee van die doenker Rinus Willemsen uit Biervliet is een van de streektaalspecialisten in Zeeland. Speciaal voor deze krant klom hij in de pen. bruune plekken d'r op. Dan most ik altied dienken an giraffes: ook heel mee doenkere plekken. Toch? Dat waofeliezder dat 'èn 'k nog. 't Eit 'n tiedje langst de trap han gen. Daornao is 't nao de vlie- rienk ver'uust. 'n Vuuf'èrte. Zo noemden ze dat toch vroeher? Mee twêê van die lange iesdere stangen d'r an. Wudder bak kende die op de kachel. Of liever in de kachel. Op 'n kook'aerd, mee 'n paor riengen d'r af. 't Was nie moeilijk, mao je most d'r toch 'andigheid in kriegen. De êêste waofeltjes wa- oren toch nii altied de schoonste. 't Is 'n 'andelieng en 'n weet. Maor a je 't êên kêêr onder de knie ao, dan goeng 't vrekte vlug. Mao jao, da's mee alles zo, ee? Nêê, bakken op 'n petroliestel, dao 'èn 'k gêên weet mêêr van. Oh jao, da moen 'k nog even zeggen. Wudder deejen 't beslag in 'n klein glimmeneerd immertje mee 'n blauw biesje. En dat immertje staot ook nog op de vlierink. Jao, a je wat bewaort, dan ei je altied nog wa voo laoter, ee. Om an terug te dienken. En binst an 'k ^ere over zit te fantaseren, 'oore kik ze al ankommen. De dokter. Strekjes zegt ze z'n naome. Ko. En daonao bin 'k an de beurte. Jan Vader (1875-1966) was in Zeeland beroemd als 'schrijver van het Walcherse volksleven'. Hier volgt een fragment uit zijn verhaal 'Nieuwejaers- dunderdag', dat in 1965 in het 'Neerlands Volksleven' verscheen. Een van de voornaamste jaar lijkse feestdagen voor de vroegere Walcherse landelijke bevolking was de eerste donder dag van het nieuwe jaar. Hij werd de 'Nieuwejaersdunderdag' genoemd. De oude Nieuwjaarsdonder dag was niet, gelijk de Liesjes- dagen, een speciale feestdag voor de ondergeschikten. Nee, de eerste donderdag van een pas begonnen jaar werd als een algemene feestdag voor de Wal- cherse bevolking beschouwd. De stedelingen vierden wel geen feest en noemden deze dag iet wat minachtend 'de dag van de kaffers en boerentrienen'. Iedereen op de Walcherse dorpen en van het platteland, die er de kans voor zag, trok naar de stad. Enkel de landarbeiders, de ach- teruitgeschoven stumperds en niet-mee-tellenden, bleven ach ter. Grimmig of berustend, al naar eigen aard en aanleg, zagen zij de algemene uittocht aan. Zij, die steewaarts trokken, dachten geen ogenblik aan deze armen, die toch óok mensen en naar Gods beeld geschapenen waren. Men was dat immers gewend. Wat hadden dié te feesten! Wz.ee Lr wfl een opmerkelijke hoofdprijs 1-lriL iter IihhiIÏIjptIJïrfl Lil im- '["■UT d<- F'rttKi.'-yrijuïTum mi Sul n.ij.linl IL- Shin De winnaars van de Tour de France prijsvraag van 1958 uit Hulst steken vergenoegd hun hoofdprijs aan. Foto: Jacqueline Midavaine, ZB, Beeldbank Zeeland, recordnr. 143332.

Krantenbank Zeeland

Zeeuws Weerzien. Feest van herkenning | 2019 | | pagina 4