VRIJDAG 4 JUNI 1897.
No. 23.
^eekelad gewijd aan de j~)elangen der gereformeerde jierken
in ^Zeeland, [^oord-I^raeant en J_hmburg.
Ds. J. HULSEBOS, Ds. J. H. FERINGA
en Ds. A. LITTOOIJ.
Uit (le Heilige Schrift.
KERK.
6e Jaargang
Want de HEERE is onze Rechter,
de HEERE is onze Wetgever, de
HEERE is onze Koning; Hij zal ons
behouden.
Jesaja 33 22.
ONDER REDACTIE VAN
Doch Samuel zeide Heeft de HEERE
lust aan Brandofferen en Slachtofferen, als
aan het gehoorzamen van de stem des Hee-
ren Zie, gehoorzamen is beter dan slacht
offer, opmerken dan het vette der rammen.
1 Sam. 15 22.
Abonnement per 3 maanden f 0.35. Afzonderlijke nos.
3 cent. Advertentiën van 1 5 regels 80 cent, iedere
regel meer 5 cent. Familieberichten van 1 5 regels
50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Uitgever:
K. LE CO INT RE
MIDDE1 ?ETvG.
Berichten, Adverteütien enz., gelieve men
tijdig, uiterlijk Vrijdagmorgen, bij den
Uitgever in te zenden.
PINXTERFEEST EN ZENDINGSZEGEN.
„Welgelukzalig zyt Gijlieden, die
aan alle wateren zaait, Gij, die
den voet des oases en des ezels
derwaarts henenzendt
Jesaja 32 20.
Het Pinxterfeest begint met het Heil van
Joden en Jodengenoten.
Maar het blijft niet tot dien kleinen kring
beperkt.
Niet alleen Joden en Jodengenoten moeten
het Pinxter-Heil leeren kennen maar gansch
Israël moet zalig worden.
Derhalve moet het Heil des Heeren ook in
gaan tot de dusverre Heillooze Heidenwaereld.
Van Jeruzalem naar Caesarea. Van Petrus
en de drieduizend naar Cornelius.
En eerst daar vindt het eerste Christelijke
Pinxterfeest tot blijdschap van allen, die als wy
Christenen uit de Heidenen zyn, zijn heerlijke
voltooiing.
Sints die ure zyn steeds Pinxterfeest en
Zendingszegen samengevlochten.
Het gaat niet, om het heerlyk Heil van de
uitstorting des Heiligen Geestes te beperken
tot het reeds gewonnen deel der Kerk.
Wanneer „de Geest uit de hoogte" wordt
uitgegoten, overstroomt Deze stroom van zegen
al de woest\jn Geen dammen, geen kistingen,
beperken Zijn zegenbrengenden loop.
En het is zulk een rijkdom door den Evan-
geliearbeid bezaaid en beploegd te worden!
Het brengt zulk een heerlijken zegen.
Wie „aan alle wateren" zaait, verricht een
heerlijk werk. Tot alle volkeren het Evan
gelie te brengen. Aan alle volkeren den arbeid
der Zending te verrichten. Dat is te zeggen,
alle volken te brengen op den bodem, die door
de wateren van den Pinxterstroom worden
overstroomd.
Heerlyk Heil brengt de Zending den Heide
nen. Het maatschappelijk bestaan wordt dra
gelijk hen geestelijk te ontwikkelen mogelijk.
Het tijdelijk leven wordt liefelijk het eeuwige
leven werkelijk. Geweld, gruwel, verderf, wij
ken orde, liefde, licht, vrede, komen in de
plaats. Winste in het leven. Zaligheid in het
sterven. Welk een zegen brengt de Zending
aan de volkeren
En hoe werkt deze zegen op de zenders
zeiven terug! Is het niet reeds heerlijke blijd
schap, zulk een zegen te mogen brengen of
doen brengen in des Grooten Zenders dienst?
Is daarbij niet een zegen toegezegd (en wordt
die toezegging «iet biykens veler ervaring ver
vuld aan wie in gehoorzaamheid getrouwelijk
nakomen des Heilands bevel? Ligt niet een
vloek op de Kerken, die de Zending veron
achtzamen Een zegen, daarentegen, op die,
welke zich er van harte aan wijden Zyn niet
verruiming van blik, vermeerdering van ken
nis, verheldering van inzicht, en verryking van
geestelyke ervaring van God gegeven terug
werkingen van den Zendingszegen op de zen
dende Kerken zelve En is het niet waar, dat
gelijk stilstand het water bederven doet
de heilige arbeid der Heidenzending den bloeds
omloop der Kerk zegenrijk gaande houdt?
En al deze zegen staat met het Pinxterfeest
in innig verband. Want het is de arbeid des,
naar het lichaam afwezenden, verheerlijkten
Heiland. Het is de voortzetting der liefelijke
Cornel ius-geschiedenis. Het is in ons hoofd
stuk de voortzetting der belofte „Tot dat over
ons «itgegoten worde de Geest uit de hoogte,
dan zal de woestijn tot een vruchtbaar veld
worden".
Is zulk een Pinxterheerlykheid reeds Uw
deel lezer Geniet Gij, lezeres, reeds zulk
Pinxter-Heil
Heeft Uw hart Gods Geest?
En heeft de Zending dan ook Uw hart?
„Welgelukzalig zijt Gijlieden, die aan alle
wateren zaait".
Feringa.
mm
Uit de geschiedenis der Kerk.
De Waalsche Kerken.
III.
Ons resten nu nog eenige opmerkingen over
de oude Waalsche Synoden. Dat zij meer een
bizonder dan een algemeen karakter droegen en
dus eenigszins met onze particuliere oiprovinci
ale synoden kunnen worden vergeleken is reeds
opgemerkt. Wellicht maakt de synode van
Mei 1566 te Antwerpen hierop eene uitzonde
ring. Daar werd toch meer beslist in naam
van al de Kerken in zake Belijdenis gehandeld.
Wat de Nederlandsche Geloofsbelijdenis aan
gaat, in 1562 in het Waalsche idioma versche
nen, wij vinden haar reeds in het volgende
jaar in de acta der synode van 26 April 1563
{tenu au Bouton) vermeld. In artikel 1 wordt
bepaald, dat de verkoren ouderlingen en diake
nen signeront la confession de foy arrestee entre
nous (onderteekenen zullen de Belijdenis des
geloofs, onder ons aangenomen). In de acta
der synode, tenu a la Vigne d la Pentecoste
1565 (gehouden te Antwerpen met Pinksteren
1565) wordt in art. 1 bepaald, dat men by den
aanvang van elke synode voorlezing zal hebben
te doen van de Belijdenis de-s geloofs der Kerken
van dit land; zoowel, om daarmede onze een
heid te belyden, als om te vernemen, of er niet
iets zij te veranderen of te verbeteren. Dit
laatste zindeel bevat woorden van groot gewicht
Even als op sommige uitdrukkingen van den
catechismus (b. v. antw. 37a) zijn de voor
standers van leervrijheid van diverse pluimage
op deze zinsnede neergestreken om van hieruit
de bindende kracht der Belijdenis te bestoken.
Om het groote gewicht herhalen wij de
woorden hier nog eens, in het oorspronkelijk
franschpour adviser s'il ni a rien d
changer ou amender. Wordt hier nu waarlyk
geleerd en bepaald, dat op iedere komende sy
node de gansche Belijdenis aan de orde gesteld
en op losse schroeven gesteld zou worden,
en naar allerlei losse invallen of meeningen
zou kunnen worden gewijzigd Geenszins,
en men mag wel eenen Arminiaanschen
of Sociniaanschen bril hebben om er dit
in te lezen. De praktijk der vaderen op vol
gende en vooral algemeene synoden bewijst
dit wel anders. Bedenk ook, wij zijn hier
in de eerste tyden van het opkomen der Be
lijdenis. En hoe dierbaar ook, zij is wel
conform maar niet gelijk het Woord Gods.
Alle goede gereformeerden hebben steeds erkend,
dat zij examinabel blijft aan het Woord Go
En dit hebben onze Waalsche broeders voor 3
kras willen uitdrukken en inprenten. En voori
dat ook de Nederlandsche Geloofsbelijdenis het
stempel van symbool onzer Kerken ontving,
moest zij de ernstigste toetsing aan Gods
Woord, zoowel van de geleerdste en godzaligste
mannen dier dagen, als van de kruis- en mar
telaarskerken ondergaan. Met de Mei-synode
te Antwerpen in 1566 kwam deze eerste peri
ode tot afsluiting. Toen is de Confessie nog
maals overzien en werd Junius opgedragen haar
aan de Broederen te Genève te zenden, ten einde
ook hunne goedkeuring te verwerven.
Üygen in deze overigens zooeenvou-
f uige en korte acta dier synoden reeds de zui
vere grondbeginselen der anti-hierarchische en
presbyteriale kerkregeering, zooals die naar den
Woord e Gods moeten zijn, maar ook bizonderen
weerklank vonden in den volksaard, zoo van
de Zuidelijke broeders als van ons, en die ook
op het maatschappelijk leven zoo gezegenden
invloed hebben gehad en tot zoo gelukkigen
volk sstaat leidden.
Iedere Kerk heeft haar kerkeraad, bestaande
uit dienaren, ouderlingen en diakenen. Geene
Kerk zal zich een meerderen rang boven of
heerschappij over andere Kerken aanmatigen,
evenmin de dienaren (vooral niet van eene
zelfde Kerk) noch ook de ouderlingen of diakenen.
Opmerkelijk is ook, wat omtrent de verkie
zing van ouderlingen en diakenen wordt be
paald. In nieuwe gemeenten worden ouder
lingen en diakenen gekozen door al de leden
met hunne leeraars. Doch waar reeds een
kerkeraad bestond, moesten zij gekozen worden
door de ouderlingen met de Dienaren en dia
kenen. Daarna werden zij der Gemeente voor
gesteld. Kwam er bezwaar dan behandelde
de kerkeraad de klacht en nam beslissing,
waarvan appèl bestond op de synode. Een der
Waalsche synoden stelde toen zelfs reeds de
bekende dubbelgetallen. Zoo men tenen ouder
ling of eenen diaken noodig heeft, zal men er
twee op den Kerkeraad verkiezen, die zullen wor
den voorgesteld aan de vergadering, welke er
eenen voor zich zal verkiezen
Wy zien, hoe onze tegenwoordige wijze van
verkiezing van de vroegste levensjaren der Ker
ken dateert. Onze Waalsche broederen hebben
zeker veel raad ingewonnen bij de fransche
Kerken en by die van Genève, maar zij waren
toch vry inhunne regelingen. Bij eventueele
herziening der kerkenorde mag ook wel hier
mede gerekend worden.
Eindelijk wyzen wy er op, hoe ook al aan
stonds door deze synoden wordt gewaakt voor
de heilighouding der sacramenten, voor de ver
zorging der armen, voor de heiligheid van de
instelling des huwelijks en de reinheid des le
vens.
Zoo leefde en bloeide Gods Kerk, als een
gewrocht van Zyne almacht en genade, zich
verheugende in haren levenden Verlosser, door
Geest en Woord geleid en gevoed. Dagelijks
werden er tot de Gemetnte toegedaan, die
