Nieuwe Goesche Courant, 1886. Chr is tel ij k-his tonisch blad voor Zeeland Zaterdag 20 Februari. No. 1343. HET ZUIDEN. Verschijnt eiken Vrijdagavond ten Prijs per drie maanden franco Enkele nommers f 0,65. - 0.06. UITGAVE VAN F. P. DHUIJ, te Middelburg en Wed. A. C. DE JONGE, te Goes. Prijs der Advertentiën Per regel 10 cents.; Familie-berichten van 16 regels fl,Iedere regel meer 10 cents. Liefdegaven 6 cent per regel. Liberalen op Sociaal terrein. We hebben reeds eenigj proefjes van de kookkunst der «Liberale Unie» gehad in hetgeen ze te verorberen heeft gegeven 'overde schoolkwestie, belasting hervorming en het kiesrecht. Dat proefje van 't. een en ander deed nu wel niet naar meer verlangen, maaren fin, ze is er en moet dat nu ook toonen. Thans zal de natie weldra getrakteerd worden op baar inzichten op sociaal terrein. Er is reeds eene vergadering belegd waar wel niets nieuws ten gehoore werd gebracht maar toch veel gesproken is over sociale onderwerpen. Er is dan toch reeds over Ig e p r a a t. r Ziehier een staalje van onderwerpen: IT Opleiding van den werkman Toezicht pp de fabrieken met het oog op de gezond- meid, rechtsverhouding tusschen patroon en werkmanAansprakelijkheid van de fabrikanten voor ongelukken hunner werklieden; Beperking der arbeidsvrijheid; 'Coöperatie en Participa ie; Banken van leeningVervalsctiing van levensmiddelen Arbeiderswoningen Oprichting van arbeids kamers enz. t Zeg vrienden, wat wilt gij nog meer. Op zichzelf lijkt dat alles nu heel m o oi en fraai, maar «vat zal er van terecht komen. Er is een omzendbrief op weg gegaan naar de kiesvereenigingen, en die zullen er nu ook nog eens naar hartelust over praten; alle liberalistische redacteuren zullen hunne pennen scherpen en ook wat praatjes verkoopen en dan worden al stelt tros- over- jmen. eeren listen den e er- ,n de 1 a s- in. m er /olks- mun- heer- j zeg" kom- -- van Art. 194 en op dit terrein werd schier alom in den lande hot geknutsel der Unie afgekeurd of 't prettig voor haar was of niet. (Wie zou durven denken dat men in ons vrije Nederland nog zoo onder de plak van de Lege zit.) De tempel van Salomo is de toestand waarin de wereld zal zijn, als het huma nisme de moderne menschenliefde zoodanig zal heerschen dat allen er van doordrongen zijn, en zco is dan ieder hu maan mensch natuurlijk modern of liberaal een steentje voor hun tempel. De Chr. school levert zulke dingen niet, dus moet ze gedrukt, en daarom leve Art. 194gebood de Loge en daarom leve Art. 194! jubelde heel het liberalendom na. Als nu zulk een geheimzinnige macht de liberalisten beheerscht, kan er dan op sociaal terrein iets goeds van worden ver wacht Wat kunnen zij dan uitwerken Bovenlien ze zijn niet vlug. Men heeft een voorbeeld te Londen gezien. Ten vorigen jare werd aldaar een comm. benoemd om te onderzoeken of er nood onder de werklieden was, dat is ook niet licht te merken en wat er gedaan moest worden ter hunner hulp. Ze deed haar werk en kwam tot besluit dat er nood was en de landverhuizing het beste middel ter bestrijding van de heersehende armoede moest zijn. En wat gebeurde er toen? Wel niets hoegenaamd niets. De ellende vermeerderde met de week en men bleef berusten bij de opgedane we tenschap. De gevolgen weet men. De menschen hebben er hoe langer hoe minder zin in van honger te' sterven, en nu vallen ze hier en daar de magazijnen aan. Van 't zelfde deeg zijn onze liberalisten. Daar komt nog meer bij. De geldbeurs. Zoowel onder de liberalisten als in de loge - zijn er die er belang bij hebben, dat de toestand maar niet zoo heel veel verandert. Wanneer er bijvoorbeeld eens toezicht kwam op de bewoonbaarheid der werk manshuisjes, zouden vele bokjes, die eigen lijk slechts verblijfplaatsen voor varkens of kippen kunnen heeten, afgebroken moe ten worden. Zouden daarvoor de libera listen, die de burgerlijke betrekking van «huisbaas» hebben, te spreken zijn Toezicht op maatregelen voor de gezond heid op fabrieken zeggen ze. Zouden de fabrikanten liberalisten zich daarvoor wat kosten getroosten? en dat zou er natuurlijk op loopen zouden zij zich daar warm voor maken Geloove wie wil. Wij betwijfelen het zeer1 En toch ja! Ja zeker; zij zouden dat maarde Staat zou natuurlijk den last moeten dragen of toch zeker het grootste gedeelte. Blijkt dat onmogelijk, dan komt er een voudig niets van. O onze liberalen zijn zoo liberaal, zoo humaan, zoo lang het namelijk bij een praatje bij een glas wijn in de sociëteit blijft, maar o wee als het op doen aankomt of geld kost. Dan is het niemand thuis Om sociaal rechtvaardig te worden, moet er wat geofferd, en daarom zal dit alles ook wel met een Jantje van Leiden naar de kelder worden gezonden. Of wel: men zal ten slotte kunnen zeggenze schon ken een glas en dronken een glas, en lieten de zaak precies zoo ze was. Eene nieuwe Wijziging. «Wat wil de Minister Heemskerk, plaatst hij «zich boven de partijen, gaat hij van het beginsel «uit, dat voor de wet allen gelijke rechten hebben, «tracht hij het onderwijs zóó te regelen, dat de «rechten der ouders inzake opvoeding en onderwijs «erkend en gehanhaafd worden en dat er tegelijk «voor goed onderwijs in alle plaatsen van ons land «gezorgd word?» Die vragen deden wij in ons No. 1329, nadat de regeering hare wijziging van art. 194 openbaar ge maakt had. En ook thans moeten wij ons die vragen doen, nu de Minister dit artikel opnieuw heeft gewijzigd. Het luidt nu aldus: «Het openbaar onderwijs is een voorwerp van de «aanhoudende zorg der regeering. «De inrichting van het openbaar onderwijs wordt «door de wet geregeld. «De openbare scholen zijn toegankelijk voor leer- «lingen zonder onderscheid van godsdienstige ge- «zindheid. «In of voor elke gemeente wordt lager onder ewijs gegeven, voldoende aan de behoefte der be- «volking. «Het wordt, voor zooveel daarin niet op andere «wijze is voorzien, van overheidswege verstrekt in «openbare scholen; voor onvermogenden kosteloos, «voor anderen tegen betaling van een billijk schoolgeld. «Het geven van onderwijs is vrij, behoudens het «toezicht der overheid en bovendien, voor zoover «het middelbaar en lager onderwijs betreft, behou- «eens het onderzoek naar de bekwaamheid en ze- «delijkheid der onderwijzers; het een en ander door «de wet te regelen. «De Koning doet van den staat derhoogere, mid- «delbare en lagere scholen jaarlijks een uitv «verslag aan de Staten-Generaal geven.»

Krantenbank Zeeland

Het Zuiden, Christelijk-historisch blad | 1886 | | pagina 1