Nieuwe Goesche Courant,
Christelijk-historisch blad voor Zeeland
1885.
Zaterdag 18 April.
No. 1299.
HET ZUIDEN.
Verschijnt eiken Vrijdagavond ten 8 ure.
Vys per drie maanden franco f0,65.
Inkele nommers- 0,06.
UITGAVE VAN
F. P. DHUIJ, te Middelburg
en
Wed. A. C. DE JONGE, te Goes.
Prijs der Advertentiën
Per regel 10 cents.; Familie-berichten van 16 regels
fl,Iedere regel meer '10 cents.
Liefdegaven 6 cents per regel.
KERMIS.
[n deze dagen van schoonmaak komen
van oude prullen weder eens voor den
gze worden uitgeklopt, afgestoft, ge-
etst, en eigenlijk, alle huisgenooten zijn
er over eens, zijn ze 't oppoetsen niet
aard, iets beters zou hunne plaats kunnen
nemen, of hunne verwijdering zou ten
inste ruimte geven, maar er is toch
)g iets goeds aan, 't zou wellicht nog voor
t of dat kunnen dienen, en 't oude lor
ordt maar weer rechtgezet, om 't volgende
.ai, en nog jaien daarna, aan't vonnis der
srbanning te ontkomen.
Ons volk is door en door conservatief,
asthoudend aan 't oude, en dat wel omdat
9£-tegen de moeite van iets op te ruimen
s tegen een berg opziet. Eene oude ver-
leste kachel op den rommelzolder, eene
tide olielamp op het penanttafeltje, eene
ude brochure in de boekenkast, eene ver-
lolmde kist of wormstekige mand in den
elder, ze worden ten slotte door huismoe-
er, huisvader of schuurster gekeerd, ge
raaid, bekeken, veroordeeld, en toch weder
erschoond, en gespaard, zoo goed als de
rondwet door minister Heemskerk en de
ermis door de gemeenteraden.
Nu echter de kermis in de twee voor-
aamste plaatsen onzer provincie uit den
oek wordt gehaald en bekeken, mogen we
ok wel eens meepraten, en vragen of dat
ude overblijfsel van vroeger eeuwen nog
lag behouden kan blijven, of eindelijk dient
i worden opgeruimd.
Als antiquiteit heeft de kermis niet de
linste waarde meer, zij heeft haar karakter
an mis en van jaarmarkt geheel verloren,
bilden we wat op onze pleinen en straten
ertoonen, dat 111 't oog van den oudheid-
mner waaide had, dan zouden we histo-
sclie optochten moeten houden, zooals die,
an welke rijke studenten veel geld ten
oste leggen, burgers wat verdienen en 't
olk van heinde en ver zich vergaapt.
Er kunnen echter oude dingen in huis
;ezen, die kweekplaatsen van vier- en
ervoetig ongedierte zijn, en juist zulke
rommel dient bij de schoonmaak, ja
hoe beter, de deur uitgezet te worden,
allengs heel het huis onzuiver
et iets ouds van dien aard komt
kermis overeen. Zij bevat
zoo oud en kwijnend men
tellen moge springlevend
heel de maatscüappij
£S harer deuntjes
of eenenvijftig weken ia 'tjaar gefluisterd
en hoogstens gesproken, wordt dan uitge
galmd, geschreeuwd, gebruld tot zondags
morgens toe. Waarom toch zijn maatschap
pelijke en christelijke deugden voorwerp
van de aanhoudende zorg der regeering,
als deze niet alleen het uitschreeuwen van
zedelooze taal en allerlei dionkemanstoo-
neelen toelaat, maar, wetend dat het er van
komt, besluiter zal kermis zijn Waarom
toch stelt de overheid dronkenschap straf
baar, als zij zelve de gelegenheid openstelt
om een of twee weken achtereen na het
uur van politie, soms zelfs den heelen nacht
door, te tappen en te zuipen Openbare
dronkenschap, straatrumoer, burengerucht
zijn strafbaar, maar de overheid laat ze
toe, en moet ze wel toelaten, omdat zij ze
uitlokt en laat klimmen tot. eene hoogte,
die door geen tienvoudige politiemacht kan
gekeerd worden.
Wie er ook in een kermisnacht „in het
rijke menschenleven moge rondtasten," voor
de politie is daar geen beginnen aan, „en
waar gij 'tpakt zegt de dichter verder
daar is 't interessant.''
Heel interessant
Nu de Middelburgsche Courant ons aan de
greep in 't rijke menschenleven heeft her
innerd, zijn wij vanzelf op 't interesante
gekomen, dat spreektmaar vandaar komen
we dadelijk op den interest en alzoo op de
spaarbank. Waarom toch wordt door de
overheid het sparen aanbevolen (de Middelb.
Courant laten we hier buiten, zij is meer
voor een kleinen interest dan voor een
grooten) als zij, doer de kermis in stand te
houden, tot verkwisten op groote schaal
aanleiding geeft? Bleef het geld nog maar
onder de schaduw van den aartsvaderlijken
lindeboom, 't zou nog zoo erg niet zijn; aan
kunst en smaak mag wel eens iets besteed
worden, maar dat het naar de kroeg gaat
en naar de eafé-chantant, door de Duitschers
terecht tingel-tangel genoemd, dat is te erg.
Wij weten zoo goed als ieder ander dat
er menschen zijn, niet zoo ernstig gestemd
als wij, menschen, die niet tevreden zijn
met huiselijk en natuurgenot, menschen,
die hartelijk verlangen naar tooneelver-
tooningen en dergelijke. De kermis hrenge
hun die, en dan niet in de hondsdagen, maar
de overheid zorge dat na 't uitgaan van den
schouwburg de plaatsen der verleiding ge
sloten zijn.
„Het blijft toch een waarheid dat een
mensch behoefte heeft aan ontspanning.
E.p.n vrnnliik nnorp.wekt. feest laat. steeds een
gelijksche beslommeringen." Zie deze goede
woorden van de Middelburgsche onderschrij ven
we van harte, maar wij vragen, of ze van
toepassing zijn op de kermis.
Is dat zitten tot twee, drie, vier uren na
middernacht in eene mooie of leelijke kroeg
ontspanning
Is dat joelend en schreeuwend urenlang
hossen en zwieren een vroolijk en opge
wekt feestvieren Behoort een nachtlogies
in de goot tot de verademing na de dage-
lijksche beslommeringen, of geeft haarpijn
den heelen volgenden dag daartoe nieuwe
krachten Hoeveel kermishouders zijn den
volgenden morgen lekker frisch Er is geen
statistiek noodig om het antwoord op deze
laatste vraag te geven.
Wij willen volstrekt niet het onschuldig
genoegen miskennen, dat aan sommige
kinderen de kermis biedt, maar vestigen
er met nadruk de aandacht op dat de over
heid bij machte, ja verplicht is het schuldige
genot, dat niet „enkelen'5, maar zeer velen
er zoeken en zich verschaffen, te verhinderen.
Zij were al wat zedeloos is, en sluite de
kroegen en tapperijen op het gewone uur
zij passé de verordeningen en wetten op
straatrumoer op kermisdagen evenzeer toe
als op andere tijden.
Dan zal 't blijken dat de kermis geen
kermis meer is, dat zij niet beantwoordt aan
't verlangen dier «breede schaar van men
schen, die de kermis nog wenschen in eere
te houden.»
't Is alleen om te kunnen botvieren aan
lage hartstochten, dat men haar behou
den wil.
Een enkel woordje nog aan 't adres der
Middelburgsche over haar zeggen, dat de tweede
feestdagen van Kerstmis, Paschen en Pin-
steren ook voldoende van zeer onstichte
lijke zaken getuigen.
Aan wien de schuld daarvan
Zet de kerk op die dagen de kroegen ope*
Geeft de kerk aan die avonden van die
dagen ball
Houdt de kerk op de pinksterdagen bóe
ren-kermissen
Het voorname misbruik van die dagen
heeft plaats door verleiding van wege de
overheid, ot minstens met hare toestemming.
Middelburgschebrengen de Zondagen ook
hunne ongerechtigheden met zich1.
Neen, zij brengen het gebod: Gedenkt
den sabbatdag dat gij dien heiligt.
Wanneer gij, Middelburgsche Courant, derj
Dao- des T-Tperenhessll
