CHRISTPLUk HISTORISCH BUI).
.V. 171.
Donderdag- 9 Augustus.
1977.
ftoct de tirijt school geweerd worden
uit orees ooor de orthodoxen:?
ZUIDE
Verschynt eiken Maandag, Woensdag en Vrijdag-
>nd ten 8 ure, behalve op Christelijke feestdagen.
Prijs per drie maanden franco2,
Enkele nommers- 0,07
Uitgever: Prijs der Advertentiën:
ALBERT WEDDING, Per regel 15 ets.; Familie-berichten van 1
regels 1, Iedere regel meer 15 cents.
Liefdegaven 10 cents per regel.
MIDDELBUR.I
Wordt de school geheel vrij, kan ieder kie-
q aan welken onderwijzer hij zijne kinderen
1 toevertrouwen, dan zullen zoo vreezen
liberalen" de orthodoxen te veel toe-
men. Al wie die vrees uitspreekt erkent
tegelijk dat de staatsschool dient tot be-
:ijding van eene godsdienstige richting, met
van de orthodoxe. Yelen meenen dat de
ienbare school slechts dient om den sectegeest,
n geest van dwarsdrijverij, van eindelooze
rsnippering en verdeeling te onderdrukken,
geenszins tegen eenige godsdienstige rich-
is gekant. Toch valt het duidelijk in het
dat de godsdienstlooze staatsschool het
eest in bescherming wordt genomen door hen
e den Bijbel het minst in eere houden, en
ngekeerd dat liefde tot de bijzondere chris-
iijke school met liefde tot den Bijbel samen-
Neem nu voor een oogenblik aan dat
overheid alleen tegen sectegeest optreedt,
is dan toch een geest die door de over
bid bestreden wordt, en de overheid strijdt
door overreding maar door dwang. In
'js vrije" land zal dus de macht der overheid
kiezen en dat doet zij werkelijk door
aldelijken dwang om ééne geestesrichting
ten nadeele eener andere. Zoo komt
er in een protestantsch land toe om te doen
at men in roomsche landen afkeurtdaar de
jomsche staatsmacht tegen het evangelie, hier
e ongeloovige staatsmacht tegen het geloof!
De baasspelende meerderheid" behoeft slechts
an hare tegenpartij den scheldnaam van secte,
scheurmakers, onruststokers te geven, en
e eerste schrede is op den weg der vervol-
ing gezet.
Menigeen wil eerst dan inzien wat recht is,
et althans eerst dan openlijk erkennen, als
ziet dat hem er geen nadeel van te wach-
n staat.
Wat hebben nu de voorstanders van eene
voeding zonder Bijbel van de vrije school te
eezen? Zij toch blijven vrij om eene school
hunnen geest te openen, en hunne kinderen
op éene school te zenden, waar de vreeze
eeren het beginsel der wijsheid wordt
fcemde duitscher Goethe voorwaar
xe noemt den Bijbel het volks-
Iboek der volken. Eene duitsche
lan onderwijzers verklaarde dat
kundigen van vroegeren en late-
alle ouders wie het heil hun-
harte gaat, het er sinds lang
eens over zijn, dat de Bijbel voor de christe
lijke opvoeding onmisbaar is.
Het is te begrijen dat zij, die het geloof in
een persoonlijken God, aan de opstanding aan
onzienlijke dingen voor bijgeloof en verstands
verbijstering houden den Bijbel tegenstaan.
Toch zijn zij uit den tijd toen de Bijbel
alom werd gelezen.
Ondanks den Bijb?l zijn zij gekomen tot
hetgeen nu voor hen waarheid is.
Zij beweren op onzen grondslag voort te
bouwen. Indien niet eeuwen vooruit de grond
slagen waren gelegd van het gebouw, waarop
thans rust, wat zij de torenspits noemen, hoe
zouden den modernen de tegenwoordige hoog
te" hebben bereikt.
Ware het de roeping der overheid om gods
dienstzin aan te kweeken, dan zou de houding
der modernen verdedigbaar zijn, dan zou hun
belang hun gebieden de heerschappij te verkrij
gen en te behouden. Nu echter de christe-
lijk-historisehe, de orthodoxe partij volstrekt
geen godsdienst wenscht, slechts vrijheid eischt,
nu is alle bezwaar opgeheven.
Waarom sluiten de modernen, vertrouwende
op de kracht van hun beginsel zich niet aan
den wensch naar vrijheid der vrijzinnigen or
thodoxen aan
Waarom vreezen zij den strijd van beginsel
tegen beginselde vrije mededinging van rich
ting tegen richting f
Wat deert het de moderne partij als tal van
aanhangers haar verlaten Zij die weggaan
zijn toch geen echte voorstauders, zijn slechts
napraters tot dat zij heeugaan naar hunne
eigene plaats.
Het door dwang samenhouden en samenbren
gen eener partij is schandelijk, zoodanige saam-
gelapte partij kan geen zedelijken invloed uit
beten en.
De Bijbel was een der boeken, waardoor
aanvankelijk ook de modernen werden opge
voed, het gebruik daarvan heeft hen niet ver
hinderd te worden wat zij thans zijn.
De orthodoxen stellen hoogen prijs op den
Bijbel.
Waarom dan de vrije school, het gebruik van
den Bijbel tegen gestaan V
Waarom voor modernen geen vrije school
zoo zij willen zonderen voor de orthodoxe
geen viije school met den Bijbel
Middelburg, den 8 Augustus 1877.
Z. K. ES. «8e Pi°B3«s vaai ©ranije heeft de
residentie verlaten en zou, volgens de Parijsche bladen,
te Parijs zijn aangekomen.
De liegees'ing heeft met de Nederlandsch-Indi-
sche Spoorwegmaatschappij vier overeenkomsten geslo
ten, strekkende tot
lo. de overdracht van de lijn Batavia-Buitenzorg
aan den Staat
2o. de wijziging van de concessie betreffende de
lijn Samarang-Vorsteulanden
3o. de versmalling van het bestaande spoor op de
sub 2 genoemde lijn
4o. het verleenen aau en het aanvaarden door de
genoemde Maatschappij van een concessie voor den
aanleg en de exploitatie van spoorwegen van Djok-
jokarta naar Magelang en Tjilatjap en van Soerakarta
naar Madioen.
Deze vier overeenkomsten, één onafscheidelijk ge
heel uitmakende, zijn, bij een daartoe strekkend wets
ontwerp aan de bekrachtiging van de Staten-Generaal
onderworpen.
De Amsterdamsche Kamer van Koophandel heeft
zich t.ot Z. M. den Koning gewend met een adres
betrekkelijk de waterverbinding tussclacei
Amsterdam en El otterdam. In dat stuk wordt
in het licht gesteld, dat de thans bestaande waterweg
tusschen de beide groote ko:psteden een spoedige en
afdoende verbetering eischt. De handel heeft tegen
een scherpe concurrentie van het buitenland te strij
den; wil hij zich staande blijven houden, dan moeten
de onkosten van het goederenvervoer zeer laag gesteld
en de middelen van gemeenschap zoo volledig moge
lijk gemaakt worden. Het vervoer moet kunnen ge
schieden met groote schepen, die door een diep vaar
water zich gemakkelijk en snel van de eene plaat9
naar de andere kunnen begeven. De Kamer dringt
er ten sterkste op aan, dat zoo spoedig mogelijk van
rijkswege een verbeterde waterweg tusschen beide ste
den zal worden aangelegd. Er kan naar hare meening
geen sprake van zijn de uitvoering van dit werk aan
de provinciale besturen van Noord- en Zrid-Holland
op te dragen, want de nieuwe waterverbinding zou
niet uitsluitend ten voordeele der beide koopsteden
zijn, doch zal het geheele land ten goede komen
evenmin mag het onderhoud en het beheer van een
dergelijke waterweg opgedrugen worden aan de twee
betrokken provinciën. Een zaak van zoo nationaal
belang als de onderwerpelijke moet in handen van
het Rijk en voortdurend toevertrouwd zijn aan de
zorg van Zr. Ms. regeering.
Tot den minister van Binnenl. Zaxen heeft de Ka
mer een nader verzoek gericht tol ondersteuning van
den aanleg van staatswege eener directe spoorweg-
lijjaa van Amsterdam snaar KJomiideii langs
de 'zuidzijde van het Noordzeekanaal. Het gemis dier
verbinding zal zich, nu weldra passagiers en pestboo-
ten geregeld te IJmuiden zullen binnenvallen, vooral
des winters, wanneer het kanaal wellicht door de
vorst tijdelijk ontoegankelijk voor de scheepvaart kan
worden, zwaar doen gevoelen ten koste van Amster
dams belangen. Is die verbinding dus noodzakelijk,
de billijkheid vordert, dat zij door den staat tot stand
worde gebracht. Dezelfde reden toch, die er toe
leidde de lijn MaassluisRotterdam onder de staats
spoorwegen op te nemen, is ongetwijfeld ook voor
een lijn AmsterdamIJmuiden aanwezig.
Men denkt, volgens den Haagsche corr. der Zutph.
Ct., te 's Hage vrij algemeen, dat het met het minis
terie schielijk lot een foolsiasg zal komen. De mi
nister van Lijnden wil, naar men zegt, gaarne aftre
den. Hij is tot herstel vau gezondheid naar Mariënbad
geweest, maar geenszins hersteld teruggekomen.
Hoewel we natuurlijk niet weten kunnen of dit
bericht waarheid bevat., nemen we het voor ditmaal
bij uitzondering op, omdat bovengenoemde correspon
dent herhaalde malen blijken heeft gegeven zeer goed
op de hoogte te zijn.
