Kosovo dichtbij Zierikzee
Pleidooi ZMF voor rietbedf ilters
Bij een afscheid
- KPI A ATI
Ereplaats voor rust en
ruimte in de landbouw
Minder mosselen voor
hogere prijs verkocht
lEESN
'Ik durfniet echt na te denken over wat daar allemaal gebeurt'
Constatering van milieufederatie
Achterstand provinciale
biologische landbouw
In nieuwste ZMF-visie
INGEZONDEN STUKKEN 1
Bij een af scheid II
Op veiling Yerseke
VRIJDAG 6 MAART 1998
NR 26344
5
Z1EKIKZEE - Tientallen doden en honderden gewon
den, grimmige bewijzen van martelingen: gestold
bloed, uitgeslagen tanden en stukjes huid. Het zijn
macabare gegevens over geweldplegingen in de
Joegoslavische provincie Kosovo. Dichterbij Zierik
zee dan je zou vermoeden. In elk geval wel voor Be-
kim (19). Hij vluchtte ruim twee jaar geleden uit Ko
sovo en vertoeft sinds februari '96 in Zierikzee.
Bekim houdt de berichtge
ving over de situatie in zijn
geboorteland nauwlettend in
de gaten. Zijn ouders en zijn
jongste zusje wonen nog in
Pristina, de hoofdstad van
Kosovo. Maakt hij zich zor
gen over hun lot? ,,Ik durf
niet echt te denken over wat
daar allemaal gebeurt,"zegt
hij schuchter, terwijl zijn gro
te donkere ogen angst verra
den.
Bekim is een Albanees. Ne
gentig procent van de bevol
king is Albanees In Kosovo,
het gebied dat 'in de tijd van
Bekims opa' door de Serviërs
werd ingenomen. Op het ver
zoek of hij in de krant zijn
verhaal wilde vertellen, ging
hij aanvankelijk spontaan in.
Albanese contactpersonen
echter maanden hem tot voor
zichtigheid. 'Geen foto, waar
op je herkend kunt worden en
niet je echte naam gebrui
ken.' Eigenlijk vindt hij het
zelf niks. Hij wil best breed
uit met zijn naam en foto in
de krant, maar ja....ze hebben
hem op het hart gedrukt: Er
lopen hier ook Serviërs rond
en in Kosovo zouden ze zijn
ouders en zijn zusje weieens
kunnen opzoeken.
Zelfbestuur
Albanezen en Serviërs samen
in Kosovo dat gaat niet. Eerst
wel, volgens Bekim. Na de in
lijving bij Joegoslavië, kre
gen de Albanezen in 1974 uit
eindelijk toch zelfbestuur.
Begin jaren tachtig begon de
inbreuk daarop. Protestde
monstraties haalden weinig
uit en in 1989 hief de Joegosla
vische president Milosevic
het zelfbestuur op. Bekim
heeft het allemaal bewust
meegemaakt. Zijn vader
werd ontslagen, want de fa
brieken werden gewoon ge
sloten. Zijn school ging ook
dicht en hij moest anderhalf
uur per dag gaan lopen naar
een andere plek om onderwijs
te krijgen. Hij zag twee kin
deren in de buurt doodgaan,
nadat Serviërs, volgens hem,
met gif aan de gang waren ge
weest, Bekim wilde weg,
naar het Westen. Toen hij een
oproep kreeg om dienst te ko
men doen in het Servische le
ger maakte hij haast met zijn
plan. Zijn broer was enkele
jaren geleden al vertrokken
en woont nu in Canada; zijn
oudste zus volgde haar man
naar Duitsland. Zijn ouders
zouden niet blij zijn met zijn
besluit. Enkele dagen voor
zijn vertrek stelde hij hen op
de hoogte. Hij vertrok, met
alleen een tas met kleren en
wat gespaard geld, samen
met een vriend vanuit Mace
donië. Zijn vlucht verliep
moeizaam, maar Bekim
houdt het op een verkorte
weergave met: ,,Ik ben mee
gereden meteen vrachtwagen
met een Honandse chauffeur.
Zo kwam hij in Nederland te
recht. Hij meldde zich bij het
Opvangcentrum (OC) in Zeve
naar en werd de volgende dag
'naar het OC in Oisterwijk
verwezen. Daar verbleef hij
drie maanden. Alleenstaande
minderjarigen komen niet in
een asielzoekerscentrum,
maar worden groepsgewijs
her en der in woonhuizen in
steden en kernen tijdelijk ge
huisvest. Bekim kwam met
jongeren uit China, Irak en
Afrika terecht in een woning
in Zierikzee. Een mentor
zorgde voor de begeleiding.
Zelf vluchtte hij tweeënhalf jaar geleden uit Pristina; zijn ouders en zijn zusje bleven er achter. De televisiebeelden en de kran
tenberichten over de geweldplegingen in Kosovo de afgelopen dagen jagen hem schrik aan. (Foto: Marieke Mandemaker)
Sinds zijn achttiende ont
vangt hij nu van het rijk 800
gulden per maand. Daarmee
moet hij zijn kosten van huis
vesting, voedsel en kleding
betalen. Bekim woonde ook
nog drie maanden in een -net
betaalbare - kamer in Vlissin-
gen, maar is inmiddels al
weer enkele maanden terug
in Zierikzee.
Hij woont samen met zijn
vriendinnetje van hier. Voor
lopig zijn ze verliefd en over
hoe verder valt nog weinig te
zeggen. Bekim heeft inmid
dels tweemaal 'negatief' ge
kregen op zijn asielaanvra
gen. Kosovo is niet zo
gevaarlijk," luidde het mo
tief. Een derde procedure is in
gang gezet. Het blijft afwach
ten. De huidige ontwikkelin
gen in Kosovo zouden een
gunstige invloed kunnen heb
ben op de besluitvorming
over zijn asielaanvraag?
„Maar dat wil ik toch hele
maal niet wat daar nu ge
beurt," reageert hij geschokt.
Al zes dagen kan hij geen tele
fonisch contact meer krijgen
met zijn ouders. Hij blijft het
proberen. Kosovo moet
weer zelfbestuur krijgen,"
vindt Bekim: „anders komt
er oorlog; het broeit er nu al
acht jaar. Iedere Albanees
komt in opstand. Mijn vader
ook: hij heeft toch zijn kinde
ren en zijn baan verloren door
de Serviërs?"
Bekim leert Nederlands en
volgt een technische oplei
ding bij het Zeeland College.
Die mogelijkheid krijgt hij
als minderjarige asielzoeker.
Werken
Hij wil ook graag werken
voor het geld, dat hij elke
maand ontvangt, maar....dat
mag een asielzoeker niet.
Hij heeft ervaring in de hore
ca en als hij in Nederland mag
blijven zou hij ook best auto
monteur willen worden.
De laatste week denkt hij niet
zoveel over de toekomst,
maar des te meer over de hui
dige situatie in Kosovo. Hij
-herinnert zich de angst en het
gespannen zijn als hij na zijn
werk diep in de nacht naar
huis ging. Er konden altijd
Servische politie-agenten
staan en om je legitimatiebe
wijs vragen. Ook als je dat
had, konden er nog onpretti
ge maatregelen op volgen.
Bekim leeft hier minder ge
spannen. Alleen dat wachten?
„Ach, je raakt eraan ge
wend," zegt Bekim. Hij pro
beert nog eens met zijn ouders
telefonisch in contact te ko
men, maar de lijnen met Ko
sovo blijken dood.
ZIERIKZEE - Zeeuwse boeren in het buitengebied
moeten op plaatsen waar de aanleg van een riolering
te duur is, gebruik gaan maken van rietbedf ilters.
Dat zegt de Zeeuwse Milieu Federatie in haar visie
'Op naar een duurzame landbouw' die deze week is
verschenen. Zij wil hier op korte termijn mee experi
menteren.
Ook in Schouwen-Duiveland
zijn veel boeren in het buiten
gebied nog niet aangesloten
op de riolering. Het streven
van het waterschap is om dat
wel te doen, maar voor som
mige boerderijen is het echt^
niet rendabel. De ZMF ziet de*
aanleg van natuurlijke filters
in zo'n geval als middel om de
vervuiling van het opper
vlaktewater tegen te gaan.
Rietbedfilters gaan zowel de
vervuiling van het opper
vlakte- en afvalwater tegen
als wel de nitraatuitspoeling
van meststoffen. Een rietbed-
filter zet nitraat om in stik-
stofgas en legt het fosfaat
vast. Het gezuiverde slootwa
ter kan vervolgens opge
pompt en bewaard worden in
een opvangvijver.
De agrariër beschikt zo over
beregeningswater en helpt zo
doende mee de verdroging te
bestrijden. Dat is nodig want
75 procent van de natuurge
bieden en de landbouw heeft
last van verdrogings ver
schijnselen. De landbouw
werkt dit volgens de ZMF
overigens zelf in de hand door
in droge zomers gebruik te
maken van zoet grondwater.
Een rietbed- of helofytenfil-
ter kan volgens de ZMF ook
een meerwaarde hebben noor
natuur en landschap. „Voor
een groot zuiveringseffect is
het zaak om het helofytenbed
op de boerderij uit te breiden
naar bijvoorbeeld de hoofd
watergangen en naar een be
staand krekenstelsel," aldus
de ZMF-visie.
De milieufederatie is van me
ning dat de economische en
ecologische mogelijkheden
voor een stelsel van heloiy-
tenfilters wel eerst nader on
derzocht moet worden. De
waterschappen, landbouwor
ganisaties en de overheid zou
den in zb'n onderzoek moeten
participeren. Bovendien kan
geput worden uit de ruime er
varingen die andere provin
cies hebben.
De ZMF heeft geconstateerd
dat tijdens het spuitseizoen
vervuilingsnormen in het op
pervlaktewater flink over
schreden worden. De federa
tie pleit daarom ook voor
strengere normen en een be
ter provinciaal stimulerings
beleid om naar andere oploss
ingen te zoeken. Er zouden
spuitvrije zones ingesteld
kunnen worden, waarbij op
brengstderving wel zo veel
mogelijk vermeden dient te
worden. Qe ZMF pleit bij
voorbeeld voor meer akker
randen en natuurvriendelijke
oevers en uiteraard voor
meer biologische landbouw.
FOTO JOOP VAN HOUDT
Het Zoekplaatje in de krant van vorige week leverde 20 inzen
dingen op. Alle inzenders herkenden op de foto de Elkerzeese-
weg tussen Scharendijke en Eikerzee en de meeste inzenders
weten zelfs het nummer en de naam van de bewoners: de fami
lie Padmos. Uit de stapel goede oplossingen werd die van M.
Holm-Schaap, Bloteweg I, 4305 NH Ouwerkerk getrokken.
Hier gaat de cadeaubon van 25 gulden naar toe.
Wie denkt te weten waar fotograaf Joop van Houdt boven
staand Zoekplaatje heeft geschoten, kan zijn of haar oplossing
per brief of briefkaart sturen naar: redactie Zierikzeesche
Nieuwsbode, Postbus 1, 4300 AA in Zierikzee. Inzendingen
kunnen ook in de brievenbus van de Nieuwsbode aan het Jan-
newekken worden gedeponeerd. De inzendingen moeten wel
voor woensdag 11 maart binnen zijn.
GOES - De groei van de biologische landbouw
blijft in Zeeland achter in vergelijking met die
van de rest van Nederland. Dat constateert de
Zeeuwse Milieu Federatie in de deze week ver
schenen landbouw visie.
De ZMF voert sociaal cultu
rele redenen en het ontbre
ken van een te garanderen
afzet aan als de belangrijk
ste oorzaken. Daarnaast on
dervinden de biologische
landbouwers volgens de fe
deratie ook praktische pro
blemen. Zo kampen akker
bouwers met een tekort aan
geschikte en ecologische
dierlijke mest.
Het probleem van het te
kort aan dierlijke mest wil
de ZMF op korte termijn
aanpakken. Dit wil zij doen
door de mogelijkheden te
onderzoeken om biologisch
vee te plaatsen in natuurter
reinen. „Indien nodig zullen
we ons sterk maken voor
een extra stimulans van de
biologische landbouw in
Zeeland.
Het bij elkaar brengen van
de verschillende partijen,
uit de keten producent-con
sument en de overheid of
een lobby voor extra geld
voor de biologische lang-
bouw zijn hiervoor moge
lijkheden", aldus de ZMF-
visie 'Op weg naar een
duurzame landbouw in Zee
land'.
GOES - De Zeeuwse Milieu Federatie wil de land
bouw behouden, maar diezelfde landbouw moet wel
binnen de milieunormen blijven. Dat betekent dat
het bestrijdingsmiddelengebruik beperkt moet wor
den, de bemesting verminderd en dat er op energie
bezuinigd moet worden. -
Dat staat in de ZMF Visie 'Op
weg naar een duurzame land
bouw in Zeeland', die deze
week is verschenen. Volgens
de ZMF is de bijdrage van de
landbouw aan de Zeeuwse
economie in de loop van de ja
ren sterk gedaald, maar toch
neemt zij nog tachtig procent
van de ruimte in.
„Hierdoor is, de landbouw de
beeldbepalende functie van
het Zeeuwse platteland. Ze is
de grondlegger van de ruim
te, waarin rust en ruimte een
ereplaats hebben. Een land
schap dat de ZMF graag in
stand wil houden," aldus de
landbouwvisie. 'Duurzame
landbouw' is één van de
speerpunten binnen het be
leid van de ZMF. Inzet is om
de landbouwfunctie op een
groot gedeelte van het platte
land in stand te houden en
mede inhoud te geven a,an een
duurzame toekomst voor de
landbouw. Dit wil de ZMF om
te beginnen doen door visie
ontwikkeling en vervolgens
door het opzetten van geza
menlijke concrete projecten
en het ondersteunen van mi
lieu-, natuur -en diervriende
lijke landbouwinitiatieven.
De ZMF is voor meer samen
werking met de landbouwor
ganisaties. Ze wil druk uitoe
fenen op achterlopers en
voorlopers steun geven. „Het
ondersteunen van de voorlo
pers, heeft onze prioriteit."
De ZMF-visie is samengesteld
in samenspraak met betrok
kenen bij duurzame land
bouw waaronder de Stichting
Zeeuwse Vlegel, Biologische
boeren, agrarische jongeren,
de provincie, de landbouwor
ganisaties, plattelandorgani
saties en de eigen achterban.
De redactie behoudt zich het recht voor ingekomen stukken In te korten. Plaatsing
betekent niet dat de inhoud door de redactie wordt onderschreven. Ingezonden
stukken zijn buiten verantwoordelijkheid van de redactie en uitsluitend voor rekening
van de briefschrijver, waarvan naam en adres bij de redactie bekend moeten zijn..
Verrast door het bericht dat
de Zierikzeese Nieuwsbode is
overgenomen door de P.Z.C.
vraag ik me af hoe vaak dat
nog afscheid zal moeten wor
den genomen van bedrijven
of instellingen op Schouwen-
Duiveland. Als je de optel
som maakt van reeds verdwe
nen bedrijven of instellingen
in de afgelopen jaren dan
word je daar niet vrolijk van.
Hoe zal dat verder gaan in de
toekomst? Ik denk dat het
hoog tijd wordt dat er ont
wikkeling van beleid moet
komen, hoe je hieraan wat
kunt doen. Je zult moeten
voorkomen dat er straks
sprake is van een twee sporen
ontwikkeling: toerisme (dat
overigens ook onder druk
staat) en verder is dan Schou
wen-Duiveland een grote
tuin voor rustzoekende be
jaarden. Maar dan zul je voor
beide sporen zelfs de werkers
in beide sectoren elders moe
ten werven. Die zijn hier im
mers niet beschikbaar. M.i.
zijn er kansen voor de regio,
maar dan zullen principiële
beslissingen genomen moe
ten worden. B.v. t.a.v. de be
reikbaarheid van de regio.
Dan immers zal het wellicht
mogelijk worden bedrijven
te interesseren voor deze re
gio, b.v. in de dienstensector
(datatransmissie). Naast p.r.
zul je als regio daar zelf ook
in moeten investeren: zo laag
mogelijke prijzen voor be
drijfsterreinen. Tot de raads
fracties van de gemeente
Schouwen-Duiveland wil ik
zeggen: de handen aan de
ploeg! Doet men dit niet dan
rest slechts de keuze de din
gen maar op je af te laten ko
men en dat zal dan resulteren
in het twee stromen gebied:
enerzijds het toerisme en an
derzijds de verzorgende sec
tor. Alles bedreigend dunkt
me en wat magertjes zeker
als je bedenkt dat ook het toe
risme onder druk staat. Men
sen en tijden veranderen, der
halve ook de besteding van
de vrije tijd. Hoe en waar een
nieuw gemeentehuis wordt
gebouwd is wellicht een be
langrijk item, maar de ont
wikkeling van het beleid
voor de naaste en verdere toe
komst is belangrijker
A.P. DEN REIJER
Zierikzee
De afbraak begon met Ha
venpark 6b, toen volgde Fok
ker en dus nu de Zierikzee
sche Nieuwsbode. Het gaat
slecht met de wereld...
Hoogachtend,
DIKKE KEES
Nieuwerkerke
BRUINISSE/ZIERIKZEE - In de periode van 23 tot
28 februari werden vijftien ladingen mosselen ver
kocht op de veiling in Yerseke. Het totale gewicht
hiervan bedroeg 4.396 ton, ongeveer 2.500 ton minder
dan een week eerder.
Om de voorraad enigszins op
peil te houden betaalde de
handel gemiddeld 89,30 per
ton, ongeveer een tientje
meer dan in de voorgaande
week. Barbé was met 165,23
per ton de hoogste bieder. Uit
de cijfers blijkt dat de mosse
len voor de tijd van het jaar
grif van de hand gaan: België
5.176 ton (in week 9 van 1997
3.817 ton), Frankrijk 5.443 ton
(vorig jaar 4.771 ton), binnen
land 1.622 ton (tegen 1.532
ton) en diverse landen 764
ton.
Delta .Mossel beet op maan
dag 23 februari het spits af
met de inkoop van 238 ton
van de YE 82. Deze partij be
vatte bij een stukstal van 165
een vleesgewicht van 20,7 ki
lo.
De volgende dag deed de han
del een gooi naar vier partij
en, waarvan er twee per as uit
het noorden werden aangebo
den. Deze partijen, gevist
door de YE 88, werden inge
kocht door Barbé. De stuk
stallen lagen rond de 160, het
vleesgewicht in de buurt van
27 kilo. Verder gaven de YE
24 en de YE 46 acte de présen-
ce met elk een lading van een
Zeeuwse kavel.
Woensdag arriveerden vijf
vaartuigen aan de veiling af
met een gezamenlijk aanbod
van 1.996 nettoton. Uit het
Scheurrak meldde de YE 57
zich aan met 816 nettoton. Bij
een stukstal van 165 kookten
deze schelpdieren een vlees
gewicht van ruim 28 kilo. Tri
ton en Prins Dingemanse
kochten elk een partij in. In
de Meep korde de BRU 39 (Fa.
H. en S. Jumelet) 394 ton met
een stukstal van 159. Deze la
ding werd ook door Triton
overgenomen.
Van Zeeuwse bodem stoom
den de ZZ 5 (Fa. N. L. Praet
Zonen), de BRU 4 (K. Ver
spoor) en de YE 83 naar de
veiling op. Hiervan loste het
Bruse vaartuig de grootste
vracht, namelijk 390 nettoton
met een stukstal van 208 bij
een vleesgewicht van 21,3 ki
lo.
Grootste lading
Op donderdag tenslotte wa
ren vier vaartuigen present,
met in totaal 1.186 nettoton.
De Bru 5 (Fa. J. de Waal-Ju-
melet) viste de grootste la
ding bestaande uit 564 ton.
Bij een stukstal van 154 tel
den deze zwarte schelpdieren
een vleesgewicht van 24,8 ki
lo. Verder deden de YE 46 en
de YE 83 respectievelijk 158
ton en 214 ton van de hand. De
YE 88 viste in de Meep 250
nettoton met een stukstal van
151.
Advertentie
-
...maar de adviseurs van AccoN laten liever niets aan
het toeval over. Zij staan met beide benen
stevig op de grond en voorzien hun cliënten van duidelijke,
down-to-earth adviezen. Ook wel zo praktisch.
Haringvlietplein 3
4301 XC Zierikzee
Telefoon: (om) 41 60 51
ACCON VOOR EEN DOORSLAGGEVEND ADVIES
