Rudi Prager wacht met spanning
op de geboorte van jonge uilen
't Kraaiennest hoopt op échte
oplossing huisvestingsprobleem
Verpakte garnalen hebben
te veel micro-organismen
Rekening houden met acties
IRA in en vanuit Nederland'
'Servische leider Karadzic
mag geen invloed meer hebben'
Verborgen camera in uilenkast bij Rudi Prager
Ontucht
Wijze waarop wij moeten werken niet meer van deze tijd
Uitspraak Amerikaanse minister defensie:
Onderzoek van keuringsdienst in Goes
DINSDAG 2 JULI 1996 NR 26001
7
Rudi Prager houdt de wacht bij de televisie. In het midden op het beeld is een van de uilen te zien (Foto: Joop van Houdt)
NOORDGOUWE - Aan Rudi Prager en zijn
vrouw Jessica uit Noordgouwe zijn de Europe
se kampioenschappen voetbal ongemerkt voor
bijgegaan. Zij zaten de laatste tijd voor iets an
ders aan de beeldbuis gekluisterd. In hun
schuur is een uilenkast gemonteerd. De uilen
die er in neergestreken zijn hebben een nest. De
familie Prager volgt het broed met een camera.
DEN HAAG (ANP) - Dat het Ierse Republikein
se Leger (IRA) in of vanuit Nederland activitei
ten kan ontplooien, is iets waar de Binnenland
se Veiligheidsdienst (BVD) voortdurend reke
ning mee lijkt te houden.
Een paar jaar geleden vroeg
Rinus van 't Hof uit Nieuwer-
kerk of er in de oude schuur bij
het huis van de familie Prager
in Noordgouwe een uilenkast
opgehangen mocht worden.
Van 't Hof is regiovertegen
woordiger van de Kerkuilen-
groep in Nederland. De werk
groep vond' de zwarte
gepotdekselde schuur aan de
Groene Weg geschikt om als
stekje te dienen voor de uilen.
De werkgroep zet zich in om de
populatie van kerkuilen hier
in de streek omhoog te men
gen. Daartoe wordt er aan
mensén gevraagd, of ze uilen-
kasten in hun gebouwen wil
len laten plaatsen. De kasten
dienen als nestplaats voor de
kerkuilen.
Bij de familie Prager werd de
kast door vrijwilligers van de
werkgroep tot in de nok van de
schuur gehesen. „Nog een heel
Er is dan ook grote onrust ont
staan omdat de gemeente de fi
nanciële reservering daarvoor
van de meerjarenbegroting zou
hebben geschrapt. Het college
van burgemeester en wethou
ders is van mening dat er geen
goede mogelijkheden zijn om
de Oosterlandse peuterspeel
zaal te voorzien van een eigen
huisvesting. Ze wil haar initia
tieven daarom beperken tot
het laten aanbrengen van een
kindertoilet in de Oosterhof,
tijdens de verbouwing van het
dorpshuis die in augustus be
gint.
Volwaardig
Volgens het bestuur van de
peuterspeelzaal zijn er wel mo
gelijkheden voor een eigen
huisvesting van de peuter
speelzaal, maar is de gemeente
niet bereid daar geld in te ste
ken. ,,Het lijkt wel of ze een
peuterspeelzaal nog steeds niet
beschouwen als de volwaardi
ge welzijnsinstelling, die het
tegenwoordig wel degelijk is,"
aldus voorzitster Y. Smits-
karwei," aldus Prager, ,,want
zo'n kist is toch wel een meter
bij 75 centimeter." Er werd een
vlieggat gemaakt en toen be
gon het wachten. Omdat de uil
meteen de kast invliegt was
het moeilijk te zien of er nu
wel of geen'uil inzat.' Ze heb
ben een jaa'r 'moeten xVachtén
eer ze de eerste gast kregen.
,,De mensen van de werkgroep
vertelden, dat we aan de uit
werpselen konden zien of er
een gearriveerd was." vertelt
Jessiea. „Als de uil er is, vind
je overal kalkachtige spetters.
Toen bet eenmaal zo ver was,
waren we heel blij, aiieen wa
ren die spetters wel wat groter
dan we verwacht hadden. Nou
ja, het is goed schoon te ma
ken, dus we nemen dat maar
op de koop toe."
Rudi vertelt dat men heel om
zichtig met de uilen om moet
springen, ze slaan al snel op de
Melsen uit Oosterland. Ze be
nadrukt dat het geen luxe is
waar het peuterspeelzaalbe-
stuur om vraagt.
,,De wijze waarop de leidsters
moeten werken is niet meer
van deze tijd. Ik ben er van
overtuigd dat de Arbo-dienst
en de GGD de werkomstandig
heden zouden afkeuren wan
neer zij een onderzoek verrich
ten." Het peuterspeelzaal-
bestuur heeft nog niet om zo'n
onderzoek gevraagd omdat ze
bang zijn dat de peuterspeel
zaal dan gesloten moet wor
den. Al jaren dragen de be
stuursleden bij de gemeente
ideeën aan voor permanente en
betere huisvesting van 't
Kraaiennest.
Alternatieven
Voorzitster Smits somt op: Een
aanbouw bij het nieuw te bou
wen servicewoningencomplex
voor ouderen De Saele, net zo
als ook de peuterspeelzaal in
Dreischor is ondergebracht.
Een onderkomen in het leeg-
vlucht. Een paar weken gele
den kwamen de Pragers tot de
ontdekking, dat hun uil een
partner gevonden had. Jessica:
„We vonden dat zo'n wonder.
We weten niet hoe en waar hij
zijn vrouwtje gevonden heeft,
maar op een dag heeft hij haar
opeens meegebracht."
De kerkuil is bijna 35 centime
ter groot en heeft een vleugel
spanwijdte van negentig tot 98
centimeter. Kerkuilen hebben
een opvallend hartvormig ge
zichtssluier. De ogen zijn
zwart en de langgerekte snavel
min of meer roestbruin. De
kleur van het verenpak is ta
melijk licht. Aan de boven
kant licht goudbruin met grijs
en fijne witte vlëkkèn. De ön-
derkant is roestgeel met kleine
donkerbruine vlekken. „Het
geluid dat hij maakt klinkt on
heilspellend, het klinkt als een
ijselijke kreet," aldus Rudi en
Jessica meent dat als je de uil
in de schemering laag over het
land ziet scheren dat een
spookachtig beeld geeft.
Toen het uilenpaar eenmaal
was gaan nestelen kon Prager
zijn nieuwsgierigheid niet be
dwingen. Hij stelde zich ver
dekt op op de. zolder, maar niet
goed genoeg, want de uilen lie
ten blijken dat ze niet gestoord
wensten te worden. Prager zag
staande schoollokaal van de
openbare basisschool, waar nu
de muziekinstrumenten van
Oosterlands Fanfare worden
opgeslagen. Het kruisgebouw
aan het Koninginneplein, dat
leeg komt wanneer De Saele
gereed is. De kantine bij de
gymnastiekzaal, die bijna uit
sluitend wordt gebruikt bij
verkiezingen. Of een aanbouw
aan de rechterachterzijde van
de Oosterhof. wat de voorkeur
heeft van het peuterspeelzaal-
bestuur.
Volgens voorzitster Smits re
ageerde de gemeente de afgelo
pen jaren op geen enkele van
deze suggesties. Tot het be
stuur van 't Kraaiennest enke
le maanden geleden bij de
gemeente vroeg waar peuter
speelzaal moest worden gehou
den tijdens de verbouwing om
het dak van De Oosterhof te
verhogen. „Toen kregen we
van wethouder W. P. Stouten
een uitnodiging om samen te
bekijken of de kantine bij de
gymzaal in aanmerking kwam
vcfor tijdelijke en wellicht per
manente huisvesting."
Te duur
De eerste indruk van beide
partijen was positief. Het peu-
terspeelzaalbestuur werd om
een lijstje gevraagd met eisen
en wensen voor aanpassing. De
gemeente zou de kosten daar
van berekenen. „Twee weken
latër liet burgemeester Hok
ken ons weten dat daarvoor
geen tijd was geweest. Er was
alleen een globale schatting
van 50.000 a 100.000 gulden. Op
grond daarvan werd ons te
in Zierikzee bij een electroni-
cazaak een minuscule bewa
kingscamera met infrarood
licht, het ding kostte 150,-.
Behoedzaam heeft hij het ca
meraatje in de kist gehangen
en een verbinding naar zijn te
levisie gemaakt. Vanaf die tijd
volgt de camera de gebeurte
nissen in het nest. „Een profes
sionele camera had wel tien
duizend gulden gekost en nu
had ik voor betrekkelijk wei
nig geld een goede oplossing,"
vindt Prager.
De vrouwtjesuil heeft het ca
meraatje eerst een'hele tijd
argwanend bekeken, op den
duur had ze er vrede mee. Het
vrouwtje legt de eieren, óp een
vldkkeöhdeiigi;c)Ad:^0ëfJpl^tge-'
trapte braakballen. Hét' valt
de Pragers op dat vader uil 's
nachts vaak uren wegblijft.
Hij brengt het vrouwtje maar
heel af en toe iets te eten. Zij
blijft constant in de buurt van
haar eieren. Overdag slapen ze
allebei de meeste tijd. Na het
leggen van de eerste eieren
vindt er weer een bevruchting
plaats, waarna er nog meer
eieren gelegd worden.
's Nachts neemt Prager de be
wegingen op video op. Nu
wordt er in huize Prager met
spanning gewacht op de uils
kuikens.
kennen gegeven dat het plan
niet door ging."
Zoals -ook uit de raadstukken
blijkt, had het college gekozen
voor aanpassing van de toilet
groep in de Oosterhof. 't Kraai
ennest moest tijdens de ver
bouwing in de kantine van de
gymzaal peuterspeelzaal hou
den en daarna terug naar de
grote zaal van De Oosterhof.
„De burgemeester vond dat
daarmee tegemoet was geko
men aan enkele van onze eisen:
verbetering van de splinter
achtige houten vloer en slechte
toiletten."
Manco
Maar volgens voorzitster
Smits is juist het ontbreken
van een eigen ruimte, waar
door alle materialen steeds
moeten worden opgeslagen,
het grote manco van de peuter
speelzaal. Daarom sloeg het
bestuur alarm bij diverse
raadsleden. Naar aanleiding
daarvan kreeg het van Hokken
het verzoek om (binnen vier
dagen) een uitgewerkt plan op
zijn bureau te leggen voor aan
bouw van een peuterspeelzaal
aan de Oosterhof.
Daar werkt het bestuur nu
aan, samen met een aannemer.
Mevrouw Smits hoopt dat het
tij alsnog ten goede zal keren.
„De Oosterlandse peuterspeel
zaal is een geaccepteerde wel
zijnsvoorziening, die vier och
tenden per week draait met in
totaal 35 kinderen. Er werken
vier betaalde leidsters. Het is
belangrijk dat hiervoor een
goede voorziening beschik
baar is."
In dat licht is het niet vreemd
dat de Britse krant Daily Tele
graph de veronderstelling uit
dat de door de IRA geclaimde
bomaanslag op de Britse leger
basis in het Duitse Osnabrück
van afgelopen vrijdag het
werk is van in een in Neder
land gevestigde IRA-cel. De
woordvoerder van de BVD
wilde maandag niet ingaan op
deze veronderstelling.
In elk geval was er ook vorig
jaar voor de Nederlandse ge
heime dienst aanleiding
Noordierse terreurorganisa
ties in de gaten te houden, zo
stond in het BVD-jaarverslag
over 1995. „Ondanks de vre
desonderhandelingen ging er
nog steeds een reëele dreiging
uit van de Noordierse terreur
organisaties. Om die reden be
hielden zij de aandacht van de
BVD", aldus het verslag, dat
twee maanden geleden werd
gepubliceerd.
Zes jaar geleden, in mei 1990,
bleek voor het laatst op wran
ge wijze overduidelijk dat de
IRA in en vanuit Nederland ac
tief is. In mei van dat jaar wer
den twee Australische toeris
ten op de markt in Roermond
doodgeschoten. De aanslag
werd kort daarop geclaimd
door de IRA. De aanslag was
een vergissing: de moorde
naars hadden de Australiërs
De hele voedingsmiddelen-
branche moet zich binnenkort
houden aan veel strengere ei
sen op het gebied van hygiëne.
De bedrijven moeten zelf de
proce3ures aanpassen waar
door een veilig product aan de
consument kan worden aange
boden.
Hierop vooruitlopend stelde
de afdeling Goes van de keu
ringsdienst een onderzoekje in
naar de procedures bij de gar
nalen verpakkende bedrijven.
Hieruit blijkt dat de houd
baarheidstermijnen van ver
pakte garnalen waarschijnlijk
aanpassing behoeven. De be
drijven die de garnalen ver
pakken gaan er vanuit dat de
garnalen 21 dagen houdbaar
Dat Karadzic zondag afstand
deed van zijn bevoegheden als
president is volgens Perry
slechts een eerste stap. For
meel blijft Karadzic namelijk
president tot de verkiezingen
in Bosnië in september.
„Er moet dus meer gebeuren.
Wij zullen afwachten wat het
in de praktijk betekent. Want
het moet onomstotelijk komen
vast te staan dat hij geen
macht meer heeft en geen enke
le invloed meer kan uitoefenen
op wat er in het land gebeurt",
aldus Perry. Volgens het ak
koord van Dayton mogen per
sonen die door het Joegoslavië-
Tribunaal zijn aangeklaagd
geen officiële functies vervul
len.
Donderdag begon de openbare
hoorzitting van het tribunaal
over de betrokkenheid bij oor
logsmisdaden van Karadzic en
diens naaste medewerker ge
neraal Mladic. Karadzic maak
te begin deze maand bekend te
willen aftreden als president
op voorwaarde dat het tribu
naal de aanklacht tegen hem
aangezien voor in Duitsland
gelegerde militairen van het
Britse leger. De slachtoffers
reden in een auto met een Brits
kenteken.
Vier Ieren werden gearres
teerd. Maar het Nederlandse
openbaar ministerie kon de
zaak uiteindelijk niet hard ma
ken. Aanwijzingen waren er
genoeg. Zo hielden drie van de
vier verdachten zich op het mo
ment van hun arrestatie op in
de buurt van een wapendepot
in de Nederlands-Belgische
grenstreek. In dit IRA-depot
werden de moordwapens aan
getroffen naast explosieven en
bommen.
Het wettig en overtuigend be
wijs van de betrokkenheid van
de vier Ieren bij de dubbele
moord in Roermond ontbrak
echter, zo oordeelde het ge
rechtshof in Den Bosch ruim
een jaar na de aanslag in hoger
beroep.
Ook in de jaren daarvoor was
sprake van IRA-activiteiten in
en vanuit Nederland. „Dode
lijke" activiteiten in 1988,
eveneens in Roermond, toen
bij een schietpartij drie Britse
militairen om het leven kwa
men. Verder deden zich vooral
in de jaren tachtig incidenten
in Duitsland rond kazernes
van het Britse leger voor,
waarbij er aanwijzingen wa-
zijn, mits bewaard bij 2 tot 4
graden Celsius.
In de praktijk blijkt dat vol
gens de keuringsdienst onhaal
baar.
Zowel in de detailhandel als
bij de consument thuis kan
men beter van een bewaartem-
peratuur van 7 graden uitgaan.
Tegelijkertijd moet de bewaar
termijn worden bekort.
Buitenland
Uit het onderzoek is niet geble
ken dat er onhygiënische situ
aties tijdens het pellen zijn.
Dit gebeurt tegenwoordig
veelal in het buitenland, bij
voorbeeld in Marokko en Po
len. De gepelde garnalen vor-
laat vallen. Hij daagde de in
ternationale gemeenschap
maandag voor de Bosnisch-
Servische televisie opnieuw
uit door zijn partij, de Ser-
visch-nationalistische SDS,
aan te moedigen en zijn vijan
den te hekelen. Volgens hem is
het doelwit van de kritiek uit
het buitenland niet hijzelf
maar „de SDS, het Servische
volk".
Gedreigd
De top van de zeven grote in
dustrielanden plus Rusland
had zaterdag met hernieuwde
sancties tegen de Serviërs ge
dreigd als Karadzic niet on
middellijk en voorgoed af
stand zou doen van zijn
openbare functies.
Maar VN-bemiddelaar Carl
Bildt zei maandag sancties
„een ongelooflijk grof middel
te vinden". „Wij zullen zono
dig maatregelen tegen Karad
zic nemen, maar sancties zou-
ren dat Nederland als „uitvals
basis" voor IRA-leden fun
geerde.
Aangehouden
De afgelopen jaren werd in Ne
derland bovendien een aantal
Ieren aangehouden van wie
bleek of werd vermoed dat zij
banden met de IRA hadden.
Een van hen was door de Belgi
sche autoriteiten gezochte P.
McNally, die in 1991 in Amster
dam werd gearresteerd. Hij
werd beschouwd als een kop
stuk van een IRA-netwerk dat
vanuit Europa wapens naar
Noord-Ièrland smokkelt.
„Het zegt ons niks", zegt
woordvoerder K. Wilting van
de Amsterdamse politie over
de jongste artikelen in de Brit
se kranten. Amsterdam heeft
een vrij grote Ierse populatie.
In januari 1995 telde die ruim
950 personen. De politie van
Amsterdam kijkt niet vreemd
op van de suggestie dat de IRA
activiteiten vanuit de hoofd
stad zou ontplooien. „Die ver
halen duiken eens in de zoveel
tijd op."
'Niet zeggen'
Wilting gaat ervan uit dat de
Engelsen contact opnemen met
justitie in Nederland als er
echt serieuze verdenkingen
zijn, maar tot nu toe is dat vol
gens hem niet gebeurd. De po
litie in Amsterdam houdt geen
oogje op bepaalde Ieren,
„maar als dat wèl zo zou zijn,
zouden we het natuurlijk niet
zeggen."
men van nature een voedings
bodem voor allerhande bacte
riën, die de houdbaarheid
nadelig beïnvloeden.
De verschillende inspecties is
gevraagd de houdbaarheid van
garnalen ook landelijk in de
gaten te houden.
Eieren
Uit het jaarverslag komt ver
der naar voren dat het gevaar
van het verwerken van rauwe
eieren nog steeds wordt onder
schat. Het verwerken van rau
we eieren in gerechten, zoals
desserts, kan bij onvoldoende
verhitting een Salmonella-in
fectie veroorzaken.
Volgens de keuringsdienst ^ijn
veel koks wel op de hoogte van
de mogelijke aanwezigheid
van Salmonella in rauwe ei
eren, maar onderschatten zij
de risico's.
De voorlichtingscampagne
van enkele jaren geleden is
kennelijk onvoldoende ge
weest om het gebruik van rau
we eieren uit te bannen. De
keuringsdienst vindt dat een
wettelijk verbod overwogen
moet worden.
den Bosnië splitsen, terwijl on
ze taak juist is Bosnië te ver
enigen".
Herkozen
Bildt betwijfelt evenals Perry
of de macht van Karadzic met
het overdragen van de be
voegdheden wordt beëindigd.
De Bosnisch-Servische leider
is namelijk in het weekeinde
ook herkozen als partijvoorzit
ter van de SDS. In die functie
zou hij hoe dan ook aan de
touwtjes kunnen blijven trek
ken, zelfs als hij geen president
meer zou zijn.
PURMEREND - Het dierenop
vangcentrum Waterland in
Purmerend wordt geplaagd
door een schimmelinfectie on
der katten.
ALMELO - De rechtbank in Al
melo heeft dinsdag een 54-jari-
ge godsdienstleraar een gevan
genisstraf opgelegd van
vijftien maanden, waarvan
vijf voorwaardelijk, wegens
ontucht met een aantal leerlin
gen.
OOSTERLAND - Na afloop van een peuter
speelzaalochtend moeten de leidster^ de zaal
van dorpshuis Oosterhof weer volledig leeg rui
men. Tafeltjes, stoeltjes en speelmateriaal
wordt opgestapeld in een kleine ruimte, om de
volgende ochtend weer tevoorschijn te worden
gehaald. Reeds 22 jaar hoopt het peuterspeel-
zaalbestuur dat een einde zal komen aan dit
'tijdelijk ongemak' omdat de gemeente Duive-
land wil meewerken aan een volwaardige huis
vesting van het 't Kraaiennest.
ROME/DEN HAAG (RTR/ANP) - De door het
Joegoslavië-Tribunaal wegens oorlogsmisda
den gezochte Bosnisch-Servische leider Karad
zic mag geen enkele invloed meer hebben. Dat
heeft de Amerikaanse minister van Defensie
Perry maandag verklaard in Rome.
RIJSWIJK (ANP) - De houdbaarheidstermijn
van Hollandse garnalen is omstreden. Nog voor
de op de verpakking vermelde datum is verstre
ken bevatten de gepelde garnalen te grote con
centraties micro-organismen. Dit blijkt uit het
jaarverslag van de Inspectie Gezondheidsbe
scherming, de vroegere keuringsdienst van wa
ren.
