Brug tussen amateur- en
beroepshistoricus slaan
Eerste historische gids
voor commissaris Boertien
„Preventie-teams"
voor afvalbeleid
agenda
fi,
Tijdens Zeeuwse Historische Dag
Blinden en
slechtzienden
vrezen
aantasting
voor
zieningen
Dienst
plichtige
gedood door
kogel uit
dienstpistool
Stichting Regionale Geschiedbeoefening:
2
ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE
ZIERIKZEE/KAPELLE - Het bevorderen van des
kundigheid op het gebied van historisch onderzoek
en tevens definitief afrekenen met de mythe dat er
in Zeeland door oorlog (inundaties) en overstromin
gen veel historisch materiaal verloren is gegaan.
Met dit doel is door A. C. Meijer, L. R. Priester en H.
Uil een 234 pagina's dikke gids voor historisch on
derzoek in Zeeland samengesteld. Het eerste exem
plaar is zaterdag tijdens de Zeeuwse Historische
Dag in Kapelle door H. Uil uit Zierikzee overhan
digd aan de commissaris van de koningin in Zee
land, dr C. Boertien.
tjet idee om een gids uit te ge
ven met daarin voor zowel
amateur- als professionele
historici belangrijke aanwij
zingen en tips voor historisch
onderzoek, heeft van meet af
aan bestaan binnen de Stich
ting Regionale Geschiedbeoe
fening, voorheen de Provincia
le Commissie Geschiedbeoefe
ning- Deze commissie werd in
1987 opgericht, toen vast kwam
te staan dat Zeeland niet in
aanmerking kwam voor een
grootschalig en puur weten
schappelijk historisch onder-
zpnk-
Omdat Zeeland geen universi
teit heeft en er tot dan toe rela
tief weinig historisch onder
zoek was gedaan, dat als basis
voor dit onderzoek zou kunnen
dienen, kozen de wetenschap
pers liever voor Groningen, een
van de andere kandidaten.
Achterstand
8f
ftet gevaar dat Zeeland hier
door op historisch gebied een
nog grotere achterstand zou
^oplopen, was reden voor de
oprichting van de Provinciale
Commissie Regionale Ge-
,tsckiedbeqgfening. Deze com
missie bestaande uit personen
die zich beroepshalve met het
.verleden bezighouden, zoals
pnder meer streekarchivaris H.
Uil kreeg .tot taak om die be
staand^ achterstand wat be
treft historisch onderzoek weg
te werken. Permanente aan
dacht voor niveauverbetering
van het historisch onderzoek
was daarbij een eerste vereiste.
'Hhr'"
''Vergoeding
'io*r.v Ca
De commissie die zich vanaf
eind '89 Stichting Regionale
Geschiedbeoefening Zeeland
"noemde heeft hiervoor enkele'
hulpmiddelen tot haar be-
schikking. Zo kan een histori-
cus die een specifiek Zeeuws
f onderwerp wil bestuderen bij
de stichting aankloppen voor
een vergoeding van reis- en ver-
blijfskosten. Deze regeling vol-
doet volgens Uil goed. Ieder
jaar wordt het bedrag dat hier
voor is gereserveerd besteed.
Daarnaast worden historisch
geïnteresseerden via de elk
kwartaal verschijnende
Nieuwsbrief geinformeerd
over historische onderzoeken,
tentoonstellingen, historische
publicaties en activiteiten van
verschillende oudheidkundige
en heemkundige verenigingen.
Inmiddels wordt deze Nieuws
brief naar zo'n 2200 adressen
verzonden. De Stichting zorgt
er bovendien voor dat scripties
over een belangrijk historisch
onderwerp na het afstuderen
niet in de la terecht komen.
Leent het onderwerp zich er
voor dan wordt deze scriptie
via de stichting in eenvoudige
vorm uitgegeven en tegen kost
prijs te koop aangeboden.
Daarnaast worden lopende
historisch wetenschappelijke
onderzoeken geregistreerd en
houdt de Stichting Regionale
Geschiedbeoefening Zeeland
ook een zogeheten leemtelijst
bij. Deze nog immer lange lijst
bevat een reeks van onderwer
pen die niet of nauwelijks zijn
onderzocht.
Wetenschappelijk
onderzoek
Ofschoon er historisch nog heel
wat boven tafel moet komen -
in Zeeland is heus niet zoveel
verloren gegaan als vaak
wordt gesuggereerd - gloort er
hoop voor de stichting nu be
paald is dat er een wetenschap
pelijk onderzoek zal komen
naar de landbouw in Zeeland
vanaf de Middeleeuwen tot he
den. Dit onderzoek wordt ver
richt door de historicus P.
Priester, die eerder een soort
gelijk onderzoek in Groningen
deed. De kosten van dit vijfja
rige onderzoek, zo'n half mil
joen, worden voor een deel
door de Landbouwuniversiteit
Wageningen betaald. Veruit het
grootste bedrag komt echter
uit Zeeuwse portemonnee (van
overheid en bedrijfsleven).
Voor het bijeenbrengen van de
gelden en nader voorbereiden
van dit historisch-agrarische
onderzoek is in 1988 zelfs een
aparte stichting, de Stichting
Historisch Onderzoek opge
richt. Dit alles moet uiteinde
lijk resulteren in een nieuw
standaardwerk over de land
bouw in Zeeland door de eeu
wen heen.
Gids
Meer een handig naslagwerk
dat een vaste plaats verdient in
de boekenkast van elke histo
risch geïnteresseerde is de uit
twee delen bestaande gids voor
historisch onderzoek in Zee
land, die zaterdag tijdens de
Zeeuwse historische dag -een
ontmoetingsplaats voor een ie
der met historische interesse
voor het eerst aan het publiek
werd getoond. Deze 234 pagi
na's tellende gids wil een hand
reiking bieden aan een ieder
die geinteresseerd is in of zich
bezighoudt met lokaal en re
gionaal historisch onderzoek.
Of dat nu een historicus is die
zich beroepsmatig in het verle
den verdiept, een student of ie
mand voor wie de bestudering
van het verleden een aangena
me vrijetijdsbesteding is
maakt daarbij niet uit. „De
gids is zo breed mogelijk opge
zet, zodat de gids voor ieder
een, ongeacht het niveau waar
op het zijn onderzoek wil uit
voeren bruikbaar is, stelt Uil,
een van de auteurs van deze
gids.
De gids die de Stichting Regio
nale Geschiedbeoefening laat
verschijnen is niet de eerste
handleiding voor historisch on
derzoek, maar is wel uniek in
zijn opzet. Eerder verschenen
gidsen voor Drenthe en Over
ijssel bieden de onderzoeker
meer een theoretisch overzicht
hoe historisch onderzoek moet
worden aangepakt. Meijer,
Priester en Uil hebben voor
een andere opzet'gekozen door
de practijkervaringen van zo'n
23 onderzoekers te bundelen.
Deze onderzoekers vertellen in
hun bijdrage hoe zij hun onder
zoek hebben aangepakt, welke
problemen zij bij hun onder
zoek hebben ontmoet en welke
oplossingen zij hiervoor heb
ben gevonden. Niet het pro-
dukt (de vondst) maar het pro
ces (inspanningen om de
vondst bloot te leggen) staat in
hun verhalen centraal.
Dichtbij huis
Gezien het brede historisch
geïnteresseerde publiek waar
op de nieuwe gids zich richt is
gekozen voor een regionale
spreiding van de thema's en
voor onderwerpen „die dicht
bij huis liggen" en daardoor bij
een wat breder publiek in de
belangstelling staan, zoals het
onderzoek van de familiestam
boom, de geschiedenis van bij
voorbeeld de fabriek om de
hoek of de kerk in het dorp. Zo
heeft Uil zelf een verhandeling
geschreven over hoe Sirjans-
land een eigen predikant
kreeg. Zierikzeeënaar F. van
der Doe heeft zich voor deze
gids verdiept in een maritiem
thema: zeevarenden ter koop
vaardij in het 18 e eeuwse Zie
rikzee.
Het tweede gedeelte van deze
bij Schiphouwer en Brinkman
uitgegeven gids bestaat uit bij
dragen waarin door specia
listen wordt ingegaan op deel-
facetten van het historisch on
derzoek. Deze zorgen met hun
bijdragen voor een grote varië
teit aan historische bronnen en
geven hierbij aan hoe die bron
nen moeten worden gebruikt
om een antwoord op de vragen
van de historicus te kunnen ge
ven. In dit tweede deel bijvoor
beeld geeft F. Beekman uit Zie
rikzee aan hoe het landschap
als informatiebron kan dienen
en samen met P. J. Bos behan
delt Uil de kerkelijke archie
ven. Ook wordt in dit tweede
deel aandacht besteed aan bij
voorbeeld het interviewen van
getuigen van een bepaalde ge
beurtenis, want ook mondelin
ge overleveringen vallen onder
de categorie historische bron
nen.
Mythe
Behalve het bevorderen van
een stuk deskundigheid onder
historisch geïnteresseerden cq
onderzoekers wil de Stichting
Regionale Geschiedbeoefening
Zeeland met deze gids (te koop
in de boekhandel) afrekenen
met de mythe dat er in Zeeland
door oorlog en overstromingen
weinig bronnen bewaard zijn
gebleven. Dit werd reeds door
Mattheus Smallegange (eind
17e eeuw) naar voren gebracht.
Dat er in Zeeland heel wat be
waard is gebleven en soms ook
schreeuwt om een nader histo
risch onderzoek bewijst deze
gids.
Het wordt-nogal eens vergeten,
chieffoto).
maar ook landschappen zijn belangrijke historische bronnen. (Ar-
UTRECHT - Blinden en slecht
zienden zijn „onthutst" door
de bezuinigingsvoorstellen
van de regering voor het voor
zieningenpakket gehandicap
ten. Voor gehandicapten in het
algemeen en voor blinden in
het hijzonder zou het een aan
tasting van hun voorzieningen
niveau tot gevolg hebben.
Dit blijkt uit een motie die de
landelijke vergadering van de
Nederlandse Vereniging van
Blinden en Slechtzienden
(NVBS) zaterdag in Utrecht
heeft aangenomen. De motie
wordt onder meer doorgezon
den aan de betrokken staatsse
cretarissen en aan de leden van
de vaste kamercommissie voor
het gehandicaptenbeleid, voor
sociale zaken en voor volksge
zondheid.
De ledenraad van de NVBS
heeft onder meer onoverkome
lijke bezwaren tegen de voor
gestelde halvering van de tege
moetkoming in de taxikosten
en de verlaging van de inko
mensgrens waarboven die tege
moetkoming nog wordt ver
leend. Daardoor loopt de mo
gelijkheid zich onafhankelijk
te verplaatsen voor blinden en
slechtzienden ernstig gevaar,
wat weer kan leiden tot een iso
lement. Een ander kritiekpunt
betreft het verschil dat dreigt
tussen niet-werkende en wer
kende gehandicapten. De laat
ste groep zou voor hulpmidde
len nog een beroep kunnen
doen op de bedrijfsvereniging.
Volgens de ledenraad werkt dit
echter ongelijkheid in de hand,
zoals bij het hebben en voeden
van een blinde-geleidehond en
het werken met aangepaste
computers.
De ledenraad vindt ook de
cliëntvriendelijkheid van de
regeling onder de maat. Visu
eel gehanicapten zullen ten
minste twee, maar vaak ook
drie loketten bij verschillende
instellingen moeten vinden om
te voldoen aan de formele eisen
verbonden aan het verkrijgen
van een wettelijk recht te vol
doen.
AMMAN - Jordanië heeft zon
dag met het aannemen van een
nationaal charter een stap ver
der gezet op de weg naar demo-
cfatie en een meerpartijenstel-
sel ingevoerd. In het document
dat werd goedgekeurd tijdens
een nationaal congres met
2.000 vertegenwoordigers van
alle politieke, economische en
sociale richtingen in het land,
zijn de principes van democra
tie en politiek pluralisme vast
gelegd.
DEN HAAG - Om met name het midden- en kleinbe
drijf te helpen bij het opstellen van plannen om het
ontstaan van afval te voorkomen (preventie), zou de
overheid regionaal opererende preventie-teams moe
ten instellen. Oo'k heffingen op het gebruik van
grondstoffen en op de uitstoot van afval en schade
lijke stoffen zullen bedrijven tot preventie aanzet
ten.
Dat staat in het rapport „Kie
zen voor preventie is winnen",
dat is opgesteld door de Neder
landse Organisatie voor Tech
nologisch Aspectenonderzoek
(NOTA). Het rapport wordt 17
juni aangeboden aan het Twee
de-Kamerlid Lansink van het
CDA, die reeds elf jaar geleden
een motie Opstelde waarin het
belang van preventie in het af
valbeleid wordt onderstreept.
Het NOTA-rapport brengt de
conclusies van het Project In
dustriële Successen Met Afval
preventie (PRISMA). Voor het
project zijn experimenten ge
daan bij tien industriële be
drijven, in de sectoren metaal,
galvano, chemie, voeding en
vervoer. Afvalpreventie, zo
luidt de algemene slotsom,
leidt tot besparingen die door
gaans ruim opwegen tegen de
kosten.
Veranderingen in het produk-
tieproces, efficiënter gebruik
van energie, grond- en hulp
stoffen, en intern hergebruik
van afvalstoffen leiden tot ver
minderingen van 30 tot 80 pro
cent op deelstromen van de
vervuiling. De technologie
voor een schoner produktie-
proces blijkt in veel gevallen
beschikbaar. Het rapport
noemt de aandacht voor de
overheid voor preventie nog ge
ring, alle mooie voornemens
ten spijt. Van de 86 acties uit
Tijden en standen volgens getijdetafel Hjdro-meteocentrum Zeeland t.o.v. NAP
Datum
Hoogwater
Laagwater
tijd
stand
tijd
stand
ZIERIKZEE
11 juni
02.45
149
08.55
- 157
15.20
159
21.20
- 146
ROOMPOT BUITEN
11 juni
01.25
161
07.45
-158
13.50
173
20.10
- 149
BRUINISSE
11 juni
02.40
163
09.00
- 167
15.10
170
21.25
- 156
WEMELD1NGE
11 juni
03.00
174
09.05
-172
15.30
184
21.30
-162
Springtij i 4 juni
Actuele informatie over afwijkingen 06-91122353
het Nationaal Milieubeleids
plan (NMP) en NMP-Plus zijn
er slechts 38 direct gericht op
het voorkómen van afval. Bij
het ministerie van milieube
heer zou een aparte Directie
Afvalpreventie dienen te ko
men.
Opgebracht
Van de 45 maatregelen die bij
de tien doorgelichte bedrijven
zijn ingevoerd hebben er zes
tien hun geld binnen een jaar
opgebracht. Negentien maatre
gelen bleken kosten-neutraal.
Van de meeste voorstellen voor
afvalvermindering binnen drie
jaar worden de opbrengsten
gunstig ingeschat, zowel .door
de onderzoekers als door de be
drijven.
VOLKEL - Een 20-jarige
dienstplichtige soldaat uit
Beek en Donk is zaterdag
avond op de vliegbasis de Peel
om het leven gekomen door
een kogel uit het dienstpistool
van de 19-jarige dienstplichti
ge soldaat M. J. B. v. d. S. De
laatste is na het incident in
hechtenis genomen.
Dat heeft officer van justitie
mr. J. Koers in Arnhem zondag
meegedeeld. Wat er zich zater
dagavond tussen zeven uur en
half acht heeft afgespeeld tus
sen de beide soldaten, was zon
dagmiddag nog niet bekend.
De verdachte zelf belde zater
dagavond kort na het dodelijke
schot met de marechaussee. Er
zijn geen getuigen.
Vandaag, maandag, wordt sec
tie verricht op de om het leven
gekomen militair. De beide
dienstplichtigen maakten deel
uit van het luchtmachtbeveili-
gingssquadron van de vliegba
sis Volkel.
ZIERIKZEE/KAPELLE - Het verschijnen van de
gids voor historisch onderzoek betekent niet dat de
Stichting Regionale Geschiedbeoefening op haar
lauweren gaat rusten. Een nieuw plan van de stich
ting, dat zaterdag tijdens de Zeeuwse Historische
Dag in Kapelle werd gelanceerd betreft het verbete
ren en verdiepen van de contacten tussen amateur-
en professionele historici door middel van een on
derzoek naar de Zeeuwse burgemeesters rond 1850.
Helemaal nieuw is dit plan
niet. Reeds tijdens de eerste
historische dag in 1984 (Axel)
werd de wens geuit om een
brug te slaan tussen de ama
teur- en professionele historici.
Deze nauwere contacten zou
den de deskundigheid en vaar
digheden van de amateur-his
torici kunnen vergroten, ter
wijl hierdoor ook het histo
risch onderzoek aan diepte zou
winnen, zo vat H. Uil, lid van
de Stichting Regionale Ge
schiedbeoefening de achterlig
gende gedachte van het nieuwe
plan samen.
Nu zo'n zeven jaar later blijkt
deze wens om als stichting als
bruggebrouwer hog steeds te
bestaan. Inmiddels is echter
duidelijk geworden dat initia
tieven om tot nauwere contac
ten tussen beide categorieën
historici te komen van de stich
ting zelf uit moeten gaan. De
universitaire wereld voelt er
volgens Uil weiilig voor, omdat
het studie-object van de ama
teur-historici vaak niet past in
het onderzoek van de histori
sche academicus. Ook ama
teur-historici die vanwege hun
persoonlijke interesses vaak
zeer sterk gefixeerd zijn op hun
eigen onderwerp blijken op dit
terrein* ook zelf geen initiatie
ven te ontplooien om in contact
te treden met de universitaire
wereld, ondanks de eerder ge
noemde voordelen van deskun
digheidsbevordering en verdie
ping van het onderzoek.
Burgemeesters
Om die samenwerking wat te
concretiseren heeft de Stich
ting Regionale Geschiedbeoe
fening een plan opgevat om een
onderzoek uit te voeren naar
de Zeeuwse burgemeesters
rond 1850. Amateur-historici
zouden door historisch onder
zoek in hun eigen woonplaats
of streek een antwoord moeten
vinden op vragen als wie wa
ren het, welke achtergrond
hadden zij en wat was hun ver
houding tot de eigen bevol
king? Doelbewust is gekozen
voor een duidelijk afgebakend
geheel zodat iedere
amateur-historicus ongeacht
zijn niveau aan dit onderzoek
kan deelnemen. Door de keuze
van de periode rond 1850 kun
nen de amateur-historici put
ten uit min of meer dezelfde ar
chiefstukken (notulen, cohie-
ren etc) die bovendien ook lees
baar zijn. Iets dat voor oudere
documenten vaak niet opgaat.
De door de amateur-historici
verkregen gegevens zouden
door universitaire onderzoe
kers kunnen worden verwerkt
in een provinciaal elite-
onderzoek, een item dat zich
tegenwoordig mag verheugen
in een grote belangstelling.
Behalve dat dit in opzet pro
vinciale onderzoek de contac
ten tussen amateur- en profes
sionele historici moet bevorde
ren moet het ook de samenwer
king tussen de verschillende
heem- en oudheidkundige
kringen in 't Zeeuwse bevorde
ren.
Samenwerking
Zaterdag tijdens de historische
dag in Kapelle waar dit idee
werd besproken bleek „het
veld" (de aanwezige heem- en
oudheidkundige kringen) niet
bijster enthousiast te zijn over
dit plan. Men vond het onder
werp te elitair en gezien het be
perkte aantal amateur-histori
ci in de regio ook wat te om
vangrijk. De Stichting Regio
nale Geschiedbeoefening zal
gezien deze opmerkingen dan
ook op zoek moeten naar een
onderwerp dat zich leent voor
een provinciale aanpak en dat
tevens de instemming heeft
van de verschillende oudheid
en heemkundige kringen in
Zeeland.
ISLAMABAD - Een hittegolf
heeft de afgelopen twee weken
in Pakistan aan meer dan 200
mensen het leven gekost, zo
meldden ziekenhuisfunctiona
rissen maandag. Vooral de zui
delijke provincie Sind lijdt on
der de hoge temperaturen.
MOSKOU - De inwoners van
Leningrad staan op woensdag
12 juni voor een aantal belang
rijke keuzes. Niet alleen moe
ten ze dan een burgemeester en
een president van de Russische
Federatie kiezen, ze zullen ook
beslissen óf hun stad onder
haar vóórrevolutionaire naam
Sint Petersburg door het leven
zal gaan.
Hele maand juni
Burgh-Haamstede
Schilderijenexpositie De Tien
Geboden. De Burght. Tijdens
kantooruren.
Tot en met 22 juni
Zierikzee
Tentoonstelling leven en werk
Annie M. G. Schmidt. Biblio
theek De Stolpe. Tijderts ope
ningstijden bibliotheek.
Burgh-Haamstede
Foto-tentoonstelling Betty
Everaers. De Bewaerschole.
Van maandag tot zaterdag van
13.30 tot 16.30 uur.
Van 25 juni
tot en met 6 juli
Bruinisse
Tentoonstelling leven en werk
Annie M. G. Schmidt. Biblio
theek De Zaete. Tijdens ope
ningstijden bibliotheek.
Van 9 juli
tot en met 26 juli
Burgh-Haamstede
Tentoonstelling leven en werk
Annie M. G. Schmidt. Biblio
theek De Schutse. Tijdens ope
ningstijden bibliotheek.
Tot en met 15 juni
Zierikzee
Leesprogramma thema 's
nachts. Bibliotheek De Stolpe.
Tijdens openingsuren biblio
theek.
Maandag 10 juni
Zierikzee
Commissie onderwijs in com
missiekamer stadhuis. 19.30
uur.
Oosterland
Radio-uitzending van Stad en
Lande over Oosterland. Om
roep Zeeland. Van 17.32 tot
17.55 uur.
Dinsdag 11 juni
Brouwershaven
Vergadering adviescommissie
ro. Stadhuis. 20.00 uur.
Woensdag 12 juni
Zierikzee
Vaartocht vijftig-plussers met
Stad Zierikzee. Van 10.00 tot
17.00 uur.
Commissievergadering sociale
zaken. In grote commissieka-
me stadhuis. 16.00 uur.
Commissievergadering open
bare werken en milieu in stad
huis. 19.30 uur.
Openbare vergadering ISD.
Bestuurskamer ISD. 20.00 uur.
Nieuwerkerk
Bijeenkomst NBvP. Dorps
huis. 19.30 uur.
Oosterland
Algemene vergadering Rabo
bank Oost-Duiveland B.A.
Oosterhof. 20.00 uur.
Donderdag 13 juni
Zierikzee
Commissievergadering finan
ciën, volkshuisvesting en in
formatiebeleid. In stadhuis.
19.30 uur.
Zaterdag 15 juni
Zierikzee
Concert Koninklijke harmonie
Kunst en Eer. De Beuze. 15.15
uur.
Dreischor
Zangavond Duivelands Man
nenkoor. Nederlandse Her
vormde kerk. 19.30 uur.
Nieuwerkerk
Fancy-fair scoutinggroep Zeka-
to. Ons Dorpshuis. 10.00 tot
16.00 uur.
Woensdag 19 juni
Zierikzee
Open Dag DAS. Julianaschool,
Jannewekken. 9.00 tot 12.00 en
van 19.00 tot 21.00 uur.
K
Donderdag 20 juni
Zierikzee
Fietstocht (naar Brouwersha
ven) voor 55-plussers. Vanaf
sportpark Den Hogen Blok.
13.15 uur.
Dinsdag 25 juni
Zierikzee
Excursie Slikken Flakkee van
Ned. Bond van Plattelands
vrouwen (afdeling Schouwen).
Vertrek ZWN. 13.00 uur.
Donderdag 27 juni
Zierikzee
FMV-spreekuur in De Pater
noster (elke laatste donderdag
van de maand). Van 19.30 tot
21.00 uur.
Woensdag 3 juli
Renesse
Zomeravondconcert. Renesse
Ouverture. Hervormde kerk.
20.00 uur.
Zaterdag 6 juli
Kerkwerve
Bazar/rommelmarkt. Beatrix-
straat. Van 9.00 tot 16.00 uur.