z O c O T'ICVv'." 100 JAAR VROUWEN OP DE TROON 1890-1990 KONINGINNEDAG 1990 3 2 fes a DE ZIERIKZEESCHE COURANT Wilhelmina Juliana 'Beatrix ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE MAANDAG 30 APRIL 1990 146ste jaargang Nr. 24735 WAARIN OPGENOMEN (1797 - 1889) Men kan de mensen alleen regeren door ze te dienen. Victor Consin In deze krant volop informatie over alle festiviteiten op Schouwen-Duiveland. Het betreft op een enkele activiteit na programma's van de officiële Oranje- comité's. In de dinsdagkrant vindt u een uitvoerig foto verslag van Koninginnedag 1990. vf 1 Dit jaar is het een eeuw geleden dat koning Willem III (1817-1890) stierf. Sindsdien verkeert de Nederlandse monarchie in de unieke positie, dat het koningschap steeds door een vrouw is uitgeoefend. In honderd jaar tijd werden vier vrouwen tot het koningschap beroepen. Van 1880 tot 1898 trad Emma von Waldeck-Pyrmont, de tweede echtgenote van koning Willem III, op als koningin-regentes omdat haar dochter Wilhelmina (geboren in 1880) toen nog minderjarig was. Van 1898 tot 1948 was Wilhelmina onze, zeer markante landsvorstin, de regeringsperiode van haar dochter Juliana duurde van 1948 tot 1980, waarna Beatrix de troon besteeg. Deze schonk het leven aan drie zoons, zodat het vrijwel zeker is dat in de toekomst weer een man het hoogste ambt in ons land zal vervullen. ran de vier vorstinnen, die gedurende de afge lopen eeuw het koninklijke ambt uitoefenden, zijn Beatrix en Juliana uiteraard bij het over grote deel van de bevolking bekend. Dat geldt niet voor koningin Wilhelmina en zeker niet voor koningin Emma. De laatste overleed in 1934 en alleen bejaarde Nederlanders zullen zich haar nog herinneren. Koningin Wilhelmi na deed in 1948 afstand van de troon,-maar leefde tot 1962. Ruim een eeuw geleden was de troonopvol ging een groot probleem, niet te vergelijken dus met de huidige situatie, nu de koninklijke familie veel groter is dankzij de zoons'van ko ningin Beatrix en prinses Margriet. Heel an ders lag dat in de zeventiger jaren van de vori ge eeuw. In 1879 overleed troonopvolger Willem, zoon van Willem III en diens echtgeno te Sophie von Wiirttemburg. Sophie was in 1877 al overleden, terwijl konings enige broer prins Hendrik in 1879 overleed. De al bejaarde prins Frederik, een zoon van koning Willem I, stierf in 1881. Prins Alexander, de andere zoon van Willem III leefde in 1880 nog, maar had een zwakke gezondheid. De troonopvolger zou in 1884 overlijden. Emma Koning Willem III hertrouwde in 1879 met de in 1858 geboren prinses Emma von Waldeck- Pyrmont. De koning was toen al 62 jaar oud, zij 21 jaar. Uit dit huwelijk werd op 31 augustus 1880 prinses Wilhelmina geboren. Vanaf 1884, toen haar halfbroer Alexander overleed, was zij de troonopvolgster. Maar omdat de kans groot was dat Willem III zou overlijden voordat Wilhelmina meerderjarig zou zijn geworden (18 jaar), werd op 2 augustus 1884 het regent schap geregeld bij wet. In november 1890 stierf de koning. Met hem werd de laatste mannelijke afstammeling van het Oranjehuis ten grave gedragen. Emma werd koningin-regentes en zou dat blijven tot september 1898. Nadat haar dochter in 1898 meerderjarig was geworden en als 18-jarige vrouw de troon besteeg, bleef Emma wonen in ons land. Zij stierf in 1934. Wilhelmina De beminnelijke Emma maakte dus als koningin-regentes plaats voor de resolute Wil helmina. Zij ontving haar schoolopleiding thuis door privé-lessen. De jeugdige koningin ver loofde zich in 1900 met hertog Hendrik van Mecklenburg-Schwerin en een jaar later werd hun huwelijk voltrokken. Op 30 april 1909 werd uit dit huwelijk prinses Juliana geboren. Hen drik kreeg de titel 'Prins der Nederlanden'. Ze schreef in 1905 een brief aan eerste minis ter Abraham Kuyper, waarin zij betoogde dat Nederland moest vasthouden aan zijn neutra liteitspolitiek. Dat gebeurde ook en zowaar wist ons land in 1914-1918 te ontkomen aan de Eerste Wereldoorlog in tegenstelling tot België en Frankrijk. Oorlogsjaren De koningin onderkende al spoedjg het gevaar dat nazi-Duitsland voor Europa betekende. Na Hitiers machtsovername zag zij in dat zijn poli tiek tot een wereldoorlog zou leiden. Die brak in september 1939 inderdaad uit en op 10 mei 1940 vielen de Duitse troepen ons land bin nen. Op 31 mei vluchtte de koninklijke familie. Wilhelmina vestigde zich in Londen, waar ook de Nederlandse regering in ballingschap huis vesting vond. Met haar kabinet bleef zij voor de Nederlandse zaak vechten. Na de Tweede Wereldoorlog keerde zij naar Nederland terug, maar op 6 september 1948 deed zij afstand van de troon na een regeerpe riode van precies een halve eeuw. Haar dochter Juliana en haar kleindochter Beatrix zouden aan het koningsschap een mo derner aanzien geven. Een eeuw lang wordt de Nederlandse troon nu al bezet door een vrouw. Daar zal een einde aan komen. Prins Willem-Alexander is de eer ste die In aanmerking komt om in de toekomst koning te worden. In de grondwet van 1983 wordt hij overigens niet als kroonprins of als erfprins aangeduid, maar als 'vermoedelijke opvolger'.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1990 | | pagina 1