„Annefree van de V.V.D." neemt
afscheid van Duivelandse raad
Fietsen voor jeugdwerk
in Noordwelle
J. de Waal 50 jaar
organist in Bruinisse
Na twaalf jaar
Opmerkelijk jubileum:
Voldoende materiaal voor
onderwijs-tentoonstelling
4
NIEUWERKERK - Mevrouw A. F. v. d. Zande-Vleugel
Schutter neemt donderdagavond 26 augustus als voorzit
ter van de V.V.D.-fraktie afscheid van de Duivelandse
gemeenteraad. Ze is sinds 1970 lid van die raad en heeft
daar duidelijk haar sporen achter gelaten. In een terug
blik op die periode vertelt ze enthousiast over de talloze
ervaringen, die ze opdeed en waarom ze besloot zich dit
jaar niet meer verkiesbaar te stellen.
„Als je het goed wilt doen, kost het
ontzettend veel tijd", zegt mevrouw
Van der Zande. Ze wil altijd goed
beslagen ten ijs komen en dat houdt
in dat alle stukken goed bestudeerd
moeten worden. Niet alleen voor die
raadsvergadering een keer in de
maand, maar ook voor alle neven-
funkties tengevolge van dat
raadslidmaatschap.
,,De laatste tijd moest ik ervaren er
weieens tegenop te gaan zien om al
die stukken door te werken. Aan an
dere dingen kom je vrijwel niet meer
toe en er zijn toch ook dingen binnen
het gezin waar je aandacht aan wilt
I esteden en er liggen stapels boeken,
die ik zou willen lezen", luidt de mo
tivatie voor haar vertrek.
Een ander - niet doorslaggevend -
punt, dat meespeelde bij dit besluit
omschrijft ze lachend met: ,,lk begon
iedereen inmiddels ook een beetje te
aardig te vinden en dan wordt het
steeds moeilijker eens een uitval te
doen, zelfs als dat politiek gezien wel
noodzakelijk zou zijn".
Begin
Mevrouw Van der Zande werd in
1966 lid van de V.V.D. ..Eigenlijk op
dat moment alleen omdat de Vrou
wenraad in Zeeland nog een afge
vaardigde van de V.V.D. moest heb
ben. Ik ben daar toen ook nog een
blauwe maandag voorzitter
geweest". Haar keus voor de V.V.D.
was overigens voor de hand liggend.
Ze noemt zichzelf ,,een vrijbuiter" en
is het in grote lijnen eens met de libe
rale beginselen. Ze heeft er in de ge
meenteraad echter meermalen blijk
van gegeven beslissingen groten
deels op persoonlijke overwegingen
te nemen en de moed te hebben als ze
dat nodig vond tegen haar fraktiege-
noot in te stemmen.
Of de achterban haar dat ooit heeft
kwalijk genomen? ,,Nou, dat weet ik
eigenlijk niet, ze hebben het me in
elk geval nooit openlijk verweten".
Ze noemden me vaak Free van de
V.V.D., maar ik week dus best wei
eens af in mijn standpunt".
Onder aandrang van de toenmalige
V.V.D.-fraktievoorzitter de heer M.
K. Romeijn nam ze in 1970 deel aan
de gemeenteraadsverkiezingen. Ze
werd als eerste vrouw in de Duive
landse gemeenteraad gekozen. „Daar
ben ik eigenlijk best trots op, ik heb
altijd nog het idee een beetje baan
brekend werk te hebben gedaan' Ze
zegt prima ervaringen te hebben en
nooit te hebben gevoeld dat ze als
vrouw niet echt geaksepteerd wou
worden door haar mannelijke raads-
kollega's.
Vrouwenzaken
Hoewel je mevrouw an oer Zancie
niet direkt een feministisch-etiket
kunt opplakken, draagt ze de vrou
wenbeweging een warm hart toe en
de verdediging van vrouwenzaken in
de gemeenteraad was bij haar in goe
de handen. Vermeldenswaard is haar
pleidooi voor verhoging van subsidie
voor een V.O.S.-kursus toen b. en w.
daar niet veel voor bleken te voelen.
,,Het kollege is alleen maar bang
voor de warme prak", aldus de
V.V.D.-woordvoerster. Haar voor
stel de verhoogde subsidie wel te ver
lenen destijds kreeg een flinke meer
derheid.
Over haar entree in de Duivelandse
raad zegt ze: ,,Ik wist er geen klap
van, maar ik ben wel direkt heel
hard gaan studeren".
In die beginperiode ervaarde ze
weieens al te spontaan haar mening
te hebben kenbaar gemaakt. Zoals
ten tijde van de Oosterschelde-beslis-
sing toen een uitspraak van haar be
treffende een enquête wel of niet
sluiten zelfs de landelijke pers haal
de. Mevrouw Van der Zande vertelt
.ontzettend veel" geleerd te hebben
tijdens de afgelopen twaalf jaar in de
raad. ,,Je blijft leren en iemand, die
durft te zeggen dat hij het allemaal
w el weet, zit er helemaal naast". Ze
hecht veel waarde aan deskundig
heid. Elke beslissing dient goed over
wogen te worden genomen. In de toe
komst is dat volgens haar des te meer
van belang als ten gevolge van de de
centralisatie de besluiten aan de ba
sis (door de gemeenteraad) worden
genomen.
Verantwoord kiezen
ln de regionale w elzijnskommissie
ll.C.K.P.) signaleerde /.ij al eerder de
nood/aak straks verantwoorde keu
zen ti' maken. Hel geld dal aan
sociaal-kuit urele aku\ i ten en
besieeu kan w orden, zal beperkt zijn.
Een groot oei i van die pot gaai itn-
Mevrouw A. F van der Zande-Vleugels Schutter.
(Foto: Zierikzeesehe Nieuwsbode)
niers al op aan de verplichtingen uil
gemeenschappelijke regelingen, liet
/.ou volgens mev rouw Van der Zande
ook een slechte zaak /.ijn zich aan die
verplichtingen te onttrekken door
klakkeloos uit een gemeenschappe
lijke regeling te stappen zonder voor
af de gevolgen daarvan te hebben in-
gekalkuleerd.
Ze voorziet moeilijke beslissingen
in de toekomst voor de gemeenteraad
en hoopt dat de zogenaamde zachte
sektor en de aan haar hart gebakken
gezondheidszorg niet in het gedrang
zullen komen.
Haar plaats in de raad wordt door
de heer W. Stouten uit Oosterland in-<
genomen. Ze windt er geen doekjes'
om het te betreuren, dat zich binnen
de V.V.D. geen vrouw verkiesbaar
heeft gesteld. Juist vrouwen voelen
volgens haar iets beter het belang
van die gezondheidszorg en sociaal-
kulturele aktiviteiten aan. Mevrouw
Van der Zande was sinds 1978 voor;
zitter van de V.V.D.-fraktie in dé
raad. Die funktie wordt overgeno
men door de heer E. P. Kuin.
Nevenfunkties
Tengevolge van haar raadslid
maatschap had ze zitting in vele
kommissies en besturen. Een taak,
die ze met hart en ziel uitoefent is het
voorzitterschap van de Schoolartsen-
dienst. Verder maakt ze deel uit van
het bestuur voor het Rode Kruis Zie
kenhuis, van het bestuur Ambulance
Vervoer, Ze zit in de Stichting Dorps
huis Nieuwerkerk, de planologische
kommissie, de bijstand kommissie,
de rekreatie kommissie, de welzijns-
kommissie, de l.C.R.P. en ze is - uit
eigen belangstelling - meestal aanwe
zig bij de vergaderingen van het
Woonwagenschap
Als ze over het vertrek uil de ge
meenteraad spreekt, klinkt er toch
nog wel wat spijt. „Ach ja, elke ver
gadering was een feest". Heel ruiter
lijk geeft ze toe, dat ze best enige am
bities koesterde voor een wethou
derszetel.
Of dat te rijmen is met haar besluit
zich niet op een verkiesbare plaats te
laten zetten? ,,Nou, als je wethouder
bent, ligt het natuurlijk allemaal
heel anders. Dan wordt het een baan
en daar tref je je maatregelen naar.
Het werk voor de gemeenteraad
moet je in wezen Ln je vrije tijd doen
en dat wordt weieens te veel van het
goede".
Mevrouw Van der Zande blijft in
de toekomst nog wel op de achter
grond bij het bestuurlijke werk be
trokken. Ze zal als afgevaardigde
van de afdeling Duiveland een
bestuursfunktie gaan vervullen in de
overkoepelende ondercentrale van
de V.V.D. op Schouwen-Duiveland.
NOORDWELLE - Windje tegen,
zon en regen, zoeken en puzzelen op
de fiets, kortom het jeugdwerk
Noordwelle organiseert aanstaande
zaterdag, de 28ste augustus een
fietspuzzeltocht voor alle leeftijden,
iedereen kan meedoen.
De tocht, die zo'n dikke twintig ki
lometer lang is, voert de argeloze
fietser langs weiden en bossen, kerk
jes en boerderijen, dorpjes en water.
Natuurzuivere lucht en fraaie kiek
jes zijn gewaarborgd, tegen lekke
banden en andere ongelukjes is de
sportieve doorzetter echter niet ver
zekerd.
De eerste wielrijders zullen zater
dag om 19.00 uur van het Dorpshuis
te Noordwelle vertrekken voor de
tour, waarin overigens slechts collet
jes van de vierde kategorie hier en
daar zullen voorkomen. Vanaf 18.30
uur kan een ieder zich als deelnemer
tegen een geringe vergoeding in laten
schrijven in het Dorpshuis.
Behalve een degelijk voorraad, een
stukkie druivensuiker en een goed
humeur heeft de wielertoerist niets
mee te nemen, alhoewel - in
stormachtige augustusdagen eèn
wind-' c.q. regenjack ÜVtét altijd'
overbodig is.
Prijsuitreiking
De uitslagen zullen achteraf in de
soos bekend gemaakt worden, waar
na de winnaars de prachtige kadoos
onder een groot gejuich en gebrul in
ontvangst mogen nemen. De op
brengst van de inschrijfgelden zal
overigens in de kas van het jeugd
werk verdwijnen.
Voor informatie kan elke sportie-
veling terecht bij Hans Jonker
(01116-1867) en Karei Leeftink (01116-
2129).
BRUINISSE - ,,Het is een groot voorrecht dat ik het heb mogen
doen", zei de heer J. de Waal uit Bruinisse, bij de herdenking van het
feit dat hij dezer dagen 50 jaar organist is bij de Gereformeerde Ge
meente in Nederland te Bruinisse. Een feit, dat de organist liever on
opgemerkt had laten voorbijgaan, maar de kerkeraad oordeelde an
ders over deze niet alledaagse gebeurtenis waardoor de heer De
Waal dinsdagavond in hartelijke bewoordingen werd toegesproken
door ds. F. Mallan uit Rhenen in een dienst onder zijn leiding.
Deze predikant heeft zelf een
groot aantal jaren de gemeente
van Bruinisse gediend en daar
door niet onbekend met de ij
ver en toewijding die de heer
De Waal telkens weer bij zijn
orgelspel aan de dag legde. Hij
wenste hem toe de geestelijke
betekenis van de psalmen te
mogen leren verstaan. ..Daar
toe is Goddelijke genade nood
zakelijk. Ik hoop dat u deze
deelachtig mag worden", al
dus ds. Mallan. De heer De
Waal werd daarop door de ge
meente Ps. 150 vers 1 en 2 toe
gezongen.
Statenbijbel
Na afloop van de dienst was
er gelegenheid de jubilaris ge
luk te wensen waarvan velen
gebruik maakten. Door ouder
ling C. W. J. Wolffensperger
werd hem voor zijn bewezen
diensten namens de kerkeraad
een fraaie Statenbijbel aange
boden.
Om precies te zijn 18 juli 1932
werd de toen 27-jarige mossel-
kweker benoemd om het nieu
we orgel in het pas verbouwde
kerkgebouw aan de Mo
lenstraat te gaan bespelen. Dat
er een orgel kwam (het eerste
voor deze kerkelijke gemeen
te) was in feite aan de jubilaris
te danken.
Omdat door verbouwings
werkzaamheden de eigen kerk
niet beschikbaar was werd uit
geweken naar het gebouw van
de Gereformeerde Kerk aan de
Noorddijk, waar wèl een orgel
was. Op de eerste zondag werd
De Waal door de voorzanger
onverwacht gevraagd de orgel
begeleiding bij de samenzang
te verzorgen, een verzoek
waaraan hij met enige schuch
terheid voldeed.
Mechanisch orgel
Het orgelspel viel kennelijk
zo in de smaak bij de kerke
raad, dat op aandrang van de
toenmalige predikant ds.
Vreugdenhil werd beslist dat
er ook in het gebouw aan de
Molenstraat zo'n orgel ge
plaatst moest worden. Aange
schaft werd toen een éénkla-
viers mechanisch orgel met ze
ven stemmen van de fa. Proper
uit Kampen, aldus de notulen
van de kerkeraadsvergadering
van 18 juli 1932.
De jubilaris heeft vanaf deze
datum, slechts onderbroken
door evacuatieperiodes tijdens
de oorlog en de ramp, met veel
genoegen voor begeleiding van
de gemeentezang mogen zor
gen, eerst in de Molenstraat en
later in de nieuwbouwkerk
aan de Schoolstraat.
DEN HELDER - Uit het beleids
voornemen van staatssekretaris Van
Houwelingen van defensie om het
leeftijdsontslag voor militairen te
verhogen blijkt dat hij eerdere advie
zen van een stuurgroep en uit
krijgsmachtdeelx*apporten over dif
ferentiatie van die leeftijd naast zich
neer heeft gelegd. Dat is geen goede
wijze van bestuur. Dat zegt de
V.M.O., de Vereniging van Marine
officieren in een vastgesteld una
niem verenigingsstandpunt.
agenda staat onder andere een subsi
dieverzoek van de L.R. en P.C. .Wes
telijk Schouwen".
BURGH-H AAMSTEDE
Kop/staart
De plotselinge regenval is waar
schijnlijk oorzaak geweest van een
kop staart-botsing in Burgh-
Haanjstede- VV.pensdagmiddag om
17.15 uur. stond M. J. J. R. .uitNijpie-"
^en stil,,op .dg.Datehqutsweg ojp.de
ÓTPDI7I71Z"IVTII7IT to; O Hogeweg in te rij,dqn, toen. M. J. van
,5 x 11. £j Ij IV11 MJ U W uit Nieuwegein van achter nader
de. Van Z. schoof bij het remmen
door. Blikschade was het logische ge-
Volg aan beide voertuigen.
Regionale deelnemers aan
Zeeuws Ploegkampioenschap
Het Zeeuws Ploegkampioenschap
1982 wordt zaterdag 4 september op
een terrein van de Wilhelminapolder
te Wilhelminadorp gehouden. Aan
deze wedstrijd nemen ongeveer 25
ploegers deel, die zijn geselekteerd
uit de verschillende regiowedstrij-
den. Van Schouwen-Duiveland doen
mee de heren J. Hoogenboom uit
Noordwelle (het vorige jaar tweede
in de kategorie trekker-wentelploe-
gen), L. de Kok uit Kerkwerve en A.
W. Jonker uit Burgh-Haamstede.
Dit jaar ploegen twee oude tracto
ren uit 1946/1947 mee, 1 oude
rupstrekker en de grootste trekker
uit de Wilhelminapolder van 275 pk.
Bij de oude tractoren ploegt onder
ander Kees de Rijke, meervoudig
Zeeuws en Nederlands kampioen,
mee met een Ford Dearborn uit 1947.
Voor tijd: zie agenda.
ZIERIKZEE
Brogumkrant
Onlangs verscheen het eerste num
mer van de vijfde jaargang, van de
Brogumkrant van de jeugdsoos. Het
blad vermeldt dat de jeugdsoos aan
de Julianastraat zaterdag 4 septem
ber weer open gaat. Een groot deel
van het nummer wordt gevuld met
krantenartikelen over het optreden
van Doe Maar en het Anywave-pop-
festival. Ook wordt het optreden van
de Nederlandstalige band Toontje
Lager aangekondigd. Het optreden is
donderdag 16 september in de Any-
wavetent.
Folder voor kursussen
De Werkgroep Volwasseneducatie
Schouwen-Duiveland heeft een fol
der uitgebracht, waarin het kursus-
aanbod voor het seizoen 1982-1983
staat. De lezer krijgt hierdoor inzicht
in het zeer gevarieerde aanbod in
kursussen of vormingsaktiviteiten.
De onderwerpen richten zich op: ta
len, kunstzinnig en kreatief, huis
houdelijk, algemeen vormend en di
versen.
Botulisme
De heer H. J. Dorreman van de Die
renbescherming in Zierikzee viste
een meeuw uit een gracht in Zierik
zee. Hij bracht deze naar dierenarts
K. Buth in Haamstede die de „vonde
ling" doorstuurde naar het Centraal
Diergeneeskundig Instituut. Nó on
derzoek op het instituut werd de heer
Dorreman verwittigt van het feit,
dat de meeuw botulisme type C on
der de leden had.
WESTERSCHOUWEN
Kommissievergadering
De kommissie voor sport-, jeugd-
en culturele zaken vergadert dins
dagavond 31 augustus in het gemeen
tehuis te Burgh-Haamstede. Op de
In Bruinisse
BRUINISSE - Vierhonderd jaar geleden begon de eerste schoolmeester zijn
werk in Bruinisse. Vorige week begonnen de lessen van het nieuwe schooljaar
weer. Twee gebeurtenissen die in tijd nogal ver uit elkaar liggen, maar die dit
najaar steeds meer naar elkaar toegroeien. In de week van 11 t/m 15 oktober,
voorafgaand adn Üeherfst vakantie, vindt het hoogtepunt plaats: het dorps-
schoolfeest, waarin als uitschieters genoemd kunnen worden de musical, de
schooltentoonstelling en schoolprojekten op geschiedkundig-historische ba-
OOSTERLAND
Oranje-reis
Op vrijdag 17 september organi
seert de plaatselijke Oranjevereni
ging, overeenkomstig een besluit op
de laatste ledenvergadering en bij
voldoende deelname een Oranjereis
voor jong en oud. Het belooft een in
teressante reis te worden, geheel ver
zorgd. Vertrek 7.30 uur vanaf de
Markt over de Grevelingendam naar
het Westland. In Honselerdijk eerst
een stop voor koffie met gebak, en
bezoek aan de bloemenveiling. Via
Hoek van Holland langs de kust naar
Wassenaar voor een broodmaaltijd.
Dan naar Amsterdam met'een rond
rit over de Dam en rondvaart door de
grachten. Hierna gaat de reis naar
Oosterhout voor een diner in de „Ka
nonnier". Opgave via de strook aan
de folder die rondgebracht wordt,
vóór 3 september a.s. bij de
bestuursleden: M. Dalebout, Groe-
nendaal 1 of bij J. A. Beije, van den
Abeelestraat 2.
De scholen werken hierin samen en
pok' veel ouders hebben al meege
werkt door het beschikbaar stellen
van materiaal (o.a. oude schoolfoto's,
merklappen, enz.) voor de ten
toonstelling.
Mocht meester Joost van Leerber-
ghe in 1582 met slechts een handjevol
leerlingen (die thuis in de weg liepen)
in een krot zijn lessen beginnen, in
het moderne en ruim aan de eisen des
tijds voldoende scholenkomplex aan
de Molenstraat startten in de Open
bare lagere school „De Meerpaal"
120 leerlingen het leerjaar, waarvan
14 nieuwe in de eerte klas. Hoofd de
zer school is de heer M. A. Witzen-
burg. Juffrouw J. van Tuyl, de hoofd
leidster van kleuterschool ,,'t Kwet-
ternest", waarvan 16 nieuwe, begroe
ten. Dit aantal groeit nog door, om
dat in de loop van het jaar een aantal
4-jarigen naar school gaat.
Het hoofd van de Christelijke lage
re school „Op Dreef", de heer H.
Groeneveld, had in de zes klassen
148, leerlingen 17 nieuwe in de eerste
klas.
De Christelijke kleuterschool
,,'d'Eerste Stap" van hoofdleidster
mejuffrouw A. J. Steketee telt 58
kleuters, waarvan 12 nieuwe. Ook
dit zal nog iets uitlopen door het toe
treden van vierjarigen.
MIDDELBURG
Afscheid W. M. Otten
Op donderdag 26 augustus zal in
een buitengewone Kamervergade
ring van de Kamer van Koophandel
en Fabrieken voor Midden- en
Noord-Zeeland, afscheid worden ge
nomen van sekretaris W. M. Otten,
die deze funktie neerlegt na een 20-
jarig dienstverband. Na afloop van
de vergadering, die plaatsvindt in de
Schouwburg in Middelburg, wordt
de heer Otten een afscheids receptie
aangeboden, van 16.30 tot 18.30 uur.
Ook bestaat de mogelijkheid om ken
nis te maken met de nieuwe sekreta
ris, de heer mr. R. de Blij.
ZIERIKZEE - Een gedeelte van de leerlingen van de J. W v. d. Doelschool kunnen sinds begin van dit schooljaar naar
de nieuwe school. Van de fiets wordt veelvuldig gebruik gemaakt, getuige deze opname. Het zal begin volgend jaar
worden, voordat het gebouw officieel kan worden geopend. Momenteel is de gemeente Zierikzee bezig met plaatsbepa-
len van de noodlokalen: één nieuw lokaal en één verplaatst van de Raamstraat naar Poortambacht.
(Foto: Zierikzeesehe Nieuwsbode)