VERRASSING
KWAM UIT
STEMBUS
VERKIEZINGEN VOOR DE PROVINCIALE STATEN
OP SCHOUWEN-DUIVELAND
1982
Zierikzee
i
f
Westerschouwen
Middenschouwen
Brouwershaven
Duiveland
Bruinisse
Bezuinigings
voorkeur publiek
C.D.A.
V.V.D.
S.G.P.
P.P.R.
R.P.F./G.P.V.
Linkse
Samenwerking
P.S.P./C.P.N.
Overigen
Totaal
Staten 1982
Percentage 1982
Kamer 1981
Percentage 1981
Staten 1978
Percentage 1978
Staten 1982
Percentage 1982
Kamer 1981
Percentage 1981
Staten 1978
Percentage 1978
Staten 1982
Percentage 1982
Kamer 1981
e
Percentage 1981
Staten 1978w
Percentage 1978
Staten 1982
Percentage 1982
Kamer 1981
Percentage 1981
1-°
Staten 1978
Percentage 1978
Staten 1982
Percentage 1982
Kamer 1981
Percentage 1981
Staten 1978
Percentage 1978
Staten 1982
Percentage 1982
Kamer 1981
Percentage 1981
Staten 1978
Percentage 1978
Verkiezings-
snippers
STAETEN
2
Men kan de verkiezingsuitslag
(Staten) van woensdag nog zo driftig
„terug vertalen", naar fiktieve Ka
merverkiezingen; het blijven Staten
verkiezingen en die leveren uiteinde
lijk toch een gevarieerd beeld op. Zo
zijn winnaars de V.V.D. en het
C.D.A., maar om - om even dicht bij
huis te blijven - het C.D.A. heeft met
deze verkiezingen in Zeeland toch
twee zetels verloren. In tegenstelling
met de „beste winnaar", de V.V.D.
die in de Zeeuwse Staten er twee ze
tels bijkrijgt. D'66 is verliezer (niet
zo dramatisch als de P.v.d.A.), maar
wint toch een zetel in de Staten. De
kleine rechtse partijen in Zeeland
hebben het opmerkelijke gedaan. De
S.G.P. won een zetel; de P.P.R. krijgt
een zetel (1); het G.P.V. gaat zelfs van
0 naar 2 en ook „links-klein" komt
met een zetel in de Staten. Bij elkaar
best een aardverschuiving.
Wie cijfers en percentages voor
wat betreft Schouwen-Duiveland
bestudeert ziet analoge verschijnse
len, zoals die in groter verband zich
hebben voorgedaan. Een te konstate
ren feit is, dat de V.V.D. in deze regio
de meeste stemmen op zich haalde, al
lopen hier C.D.A en P.v.d.A. niet ver
weg van eerstgenoemde partij;
respektievelijke totalen V.V.D. -
C.D.A. - P.v.d.A.; 3956, 3809, 3855.
Intussen hebben velen zich afge
vraagd of de spektakulaire winst
van de V.V.D. van invloed kan (of
moet) zijn op de politiek van het ka
binet of zelfs het voortbestaan van
dit kabinet in de huidige samenstel
ling. C.D.A. en V.V.D. immers zou
den - bij een doorzettende trend bij
kamerverkiezingen - over een kom-
fortabele meerderheid in het parle
ment beschikken.
Wat wij hebben begrepen is, dat de
grote - ook winnende - partijen er
toch niet aan denken het regeerak
koord, waarop het kabinet steunt op
te blazen. Wel valt te verwachten dat
in het te voeren beleid sommige ac
centen sterker en meer verschoven
zullen worden gelegd.
De minister-president stipte giste
ravond reeds de mogelijkheid aan
van een wat geprononceerder CDA-
invloed in het kabinet. De P.v.d.A.
wil - ondanks de nederlaag - zeker
ook niet op zijn schreden terugkeren,
maar gestadig doorgaan met het in
dit pluriforme kabinet begonnen
werk. Opvallend tenslotte is ook
nog dat de kleine linkse partijen (en
ook de rechtse) wel geen spektakulai
re winst boeken, maar - iedere keer -
toch winst.
Enerzijds is derhalve sprake van
een zekere „verrechtsing", als men
dit woord dan toch weer maar wil ge
bruiken, anderzijds van een radikali-
sering in het vaderlandse politieke
bestel. Het schijnt ook zo te zijn, dat
het grote verlies van de P.v.d.A.
vooral is toe te schrijven aan het ho
ge percentage thuisblijvers. Men
vraag zich wel eens af hoe zo velen,
op een toch wel wat genante wijze,
hun partij (de P.v.d.A.) laten vallen,
als het even eens wat moeilijker en
minder prettig wordt dan - zeg maar -
vier jaar geleden.
Niemand intussen is gebaat met
politieke brokken; in de respektieve
lijke Staten fikst men het wel en het
kabinet moet maar pogen „gewoon
door te gaan".
DEN HAAG, 24-3. De bezuinigin
gen in de ziektewet, de grootste be
zuiniging in de miljoenennota 1982,
heeft maar een beperkte steun onder
het publiek. Maar op terreinen waar
de overheid juist weinig ombuigt,
wil de bevolking veel verder gaan.
Dit blijkt uit een onderzoek van het
Sociaal en Cultureel Planbureau
naar bezuinigingsvoorkeuren van de
bevolking en de werkelijke ombui
gingen in de miljoenennota. Het on
derzoek staat in het ekonomenblad
Ekonomische Statistische Berichten
(ESB) van deze week en is geanaly-
eerd door de medewerkers drs. G. J.
van 't Eind en mr. C. A. de Kam van
het Sociaal en Cultureel Planbureau.
De voorjaars
nota
KAPELLE, 24-3. Tot begin
april kunnen we de tijd nemen,
dan moet de zaak beklonken
zijn. Of niet. In dat geval is het
uit met het kabinet. Dat zei mi-
nister-president Van Agt
woensdagavond voor de NOS-
radio op de verkiezingsavond
van het CDA in Kapelle.
Van Agt herhaalde nog eens.
dat de uitslag van de staten
verkiezingen ,,een meerwaar
de hebben toegevoegd aan het
standpunt van het CDA in het
kabinet". Volgens hem zijn de
tegenstellingen in het kabinet
niet gering, maar overbrug
baar.
■6
al
{Gecomb. met RPF/GPV)
CO
co
Q
(Gecomb. met SGP
1380
1465
1088
276
428
99
223
166
5125
26.9
28.6
21.2
5.4
8.4
1.9
4.4
3.2
74.3
1562
gecomb. PPR
2013
1038
gecomb. RPF
194
716
gecomb. PvdA
79
GPV
21
PSP
76
CPN
46
6042
25.9
33.3
17.2
3.2
11.8
1.3
0.3
1.3
0.8
89.8
1678
2034
940
259
214
43
GPV
PSP
39
CPN
19
5275
31.8
38.6
17.8
4.9
4.1
0.8
0.7
0.4
82.8
708
618
1089
156
224
42
84
33
2954
24.0
20.9
36.9
5.3
7.6
1.4
2.8
1.1
79.0
1231
gecomb. PPR
1120
1210
gecomb. RPF
156
499
gecomb. PvdA
65
GPV
28
PSP
36
CPN
28
4524
27.2
24.8
26.8
3.5
11.0
1.4
0.6
0.8
0.6
119.4
796
935
981
159
145
15
GPV
21
PSP
8
CPN
6
3073
25.9
30.4
31.9
5.2
4.7
0.5
0.7
0.3
0.2
-
84.7
409
237
340
146
78
22
109
17
1358
30.1
17.5
25.0
10.8
5.7
1.6
8.0
1.3
77.5
514
gecomb. PPR
364
359
gecomb. RPF
122
111
gecomb. PvdA
20
GPV
24
PSP
6
CPN
3
1635
31.4
22.3
21.9
7,5
6.8.
12
1.5
0.4.
0.2.
93.7
517
364
253
145
W-**
.42
12
"GPV
29
PSP
- 3
CPN
1
1381
37.4
26.4
18.3
10.5
3.1
0.9
2.1
0.2
0.1
83.7
332
612
562
63
149
37
116
56
1927
17.2
31.8
29.2
3.3
7.7
1.9
6.0
2.9
73.1
404
gecomb. PPR
890
580
gecomb. RPF
66
256
gecomb. PvdA
25
GPV
70
PSP
19
CPN
18
2395
16.9
37.2
24.2
2.8
10.7
2.9
0.8
0.8
92.3
387
949
541
76
88
29
GPV
64
PSP
10
CPN
11
2163
17.9
43.9
25.0
3.5
4.1
1.3
3.0
0.5
0.5
-
86.2
512
556
525
831
180
23
138
35
2800
18.3
19.9
18.8
29.7
6.4
0.8
4.9
1.3
77.8
573
gecomb. PPR
786
558
gecomb. RPF
817
259
gecomb. PvdA
28
GPV
13
PSP
14
CPN
26
3237
17.7
24.3
17.2
25.2
8.0
0.9
0.4
0.4
0.8
91.8
584
763
421
786
105
16
GPV
33
PSP
14
CPN
6
2738
21.3
27.9
15.4
28.7
3.8
0.6
1.2
0.5
0.2
84.6
468
367
352
283
71
14
43
29
1727
27.1
21.3
20.4
22.2
4.1
0.8
2.5
1.7
75.8
529
gecomb PPR
510
398
gecomb. RPF
383
163
gecomb. PvdA
4
GPV
14
PSP
19
CPN
11
2108
25.1
24.2
18.9
18.2
7.7
0.2
0.7
0.9
0.5
92.6
515
552
335
378
43
11
GPV
17
PSP
11
CPN
2
1867
27.6
29.6
17.9
20.2
2.3
0.6
0.9
0.6
0.6
86.7
Voor agenda: zie pag. 3
ROTTERDAM. In Rotterdam heb
ben ongeveer 30 leden van de Turkse
anti-fascistische organisatie Birkom
de Pauluskerk bezet. Evenals de on
geveer 25 Turken die bezit maakten
van het FNV-kantoor in Arnhem,
willen zij hiermee protesteren tegen
de martelingen en doodvonnissen in
Turkije.
DEN BOSCH. Volgens minister
Den Uyl, de politiek leider van de
Partij van de Arbeid, bestaat er het
levensgrote risiko dat zijn partij als
gevolg van de verkiezingsuitslag
„aan de kant wordt geschoven". Hij
zei dat woensdagavond in Den Bosch
tijdens een vraaggesprek in de plaat
selijke schouwburg.
DEN BOSCH. PvdA-minister Van
Thijn van binnenlandse zaken noemt
het in een kommentaar op de voorlo
pige uitslag opmerkelijk dat de beide
regeringspartijen PvdA en D'66 in te
genstelling tot het CDA - hebben ver
loren.
ARNHEM. CDA-voorzitter Piet
Bukman vindt niet dat de voorlopige
uitslag van de statenverkiezingen
met winst voor CDA en verlies voor
PvdA en D'66 ten opzichte van mei
'81 direkte konsekwenties moet heb
ben voor het kabinet-Van Agt.
ARNHEM. Het thuisblijven van
circa 25 procent van de PvdA-aan-
hang woensdag betekent volgens
PvdA-voorzitter Max van den Berg
dat de inbreng van zijn partij in het
kabinet duidelijker naar buiten moet
komen dan tot nog toe.
MAASTRICHT. Het VVD-statenlid
drs. Th. Schreinemacher, zal door de
winst van zijn partij een zwaar kar
wei moeten opknappen. Vóór de ver
kiezingen bezwoor hij namelijk op
zijn knieën naar het Belgische bede
vaartoord Banneux te zullen kruipen
als zijn partij meer dan tien zetels in
de staten van Limburg zou behalen.
ROTTERDAM. De kersverse bur
gemeester van Rotterdam en tevens
vice-voorzitter van de PvdA, Bram
Peper, vindt dat de tweede enorme
slag voor zijn partij tot grondige her
bezinning moet leiden.
DEN HAAG. Het landelijk op
komstpercentage van de Nederland
se kiezer bij de provinciale staten
verkiezingen woensdag was 67,9 en
bereikte daarmee het absoluut diep-
terekord. Dat stond op naam van de
provinciale statenverkiezingen van
1970 met 68,1 procent.
DEN HAAG. De VVD is in percen
tage woensdag landelijk de op één na
grootste partij geworden. Met 22,2
procent van de stemmen streeft de
VVD de PvdA voorbij die uitkwam
op 21,8 procent. Het CDA blijft de
grootste partij.
N.B. Bij de vergelijkingscijfers uit '78 en '81 zijn alleen daarbij niet staan ingevuld, maar wel de totalen (ter
de partijen vermeld, die nu aan de Statenverkiezingen vergelijking van de opkomst) staan opgenomen.
'82 hebben deelgenomen. Vandaar dat „overigen"
99
Nog net vó dat te nieuwe gemêênte-
raed an de reke komt, ze beslote om
d' ouwe schole an de Nieuwstraete of
te breken, 't Is te piene nie waerd zou
je zaage, om d 'r over te schrieven, ma
zö'n ouwe schole mö je tog inie uut-
vlakke. Daer is êêl wat in gebeurd; in
onderde maansen d'r kennisse van.
'k Bluuve 't jammer vinde, want dae
zit vee goed out in; van binhe zie t'n
d'er wê 'n bitje mokkig uut, ma
bouwvallig is z'n nie, md ja, d' eeren
op 't groene kussen, zü 't wi wê beter
wete.
In wa kom Cr vö in de plekke? Niks
voorloapig; meschien autootjes,
want die stae overd as vuulte tussen
de peeën. De minister zd vó wat
nieuws, nie gauw vee afschuve. Ie eit
wê zo druk as 'n kraoie mi 'n zweepe,
ma senten ei t'n ök nie riïi. Dien tied
is verbie.
Afijn, 'k za ma van m'n rik schod-
de, êêl die kwestie; je mót 't ma over-
geve, net as zovee in deze tied, 'k Ope
md dat ze d'r broek nie an schore.
want as aoles in puun leit, kü j't
vaaders wê vergete.
J'eit wê gezie gistere ieker? Van
aole kanten kwaeme de maansen tog
wi anstekkere, om te stemmen. Of ze
't aomae sêêns waere, gloave k nie,
ma dat oef ók nie. 't Is goed dat de
maansen wi's de straete op gae sae-
me, want anders bluuve zê tog ma in
't achterkaemertje droelef in regeert
mót Cr nutuurlijk worre. Dae waere
d'r bie, of z' uut 't kammenet
gestuukt waere. Dat waere ouwer-
jaerse maansen, want die draege gin
spiekerbroeken nutuurlijk.
Nóóm Jan is ók weze stemme, 't Is
'n knoeste van 'n vint, md ie ei 'n
goed arte. Ie zei nog wê: ,,'t toor tied
dat z' in Den Aeg zaalf ök 's 'n bitje
zuuniger dn gedoe. De ministers
drienke ók gin glaesje an d'n toag,
md ze zitte ma in deftige otels te dil-
lebereren. 't Kan best 'n bitje min
der". k' E gezeid: „nóóm 't gae noe
om de Staeten". „O" zeit t'n ,,t' is
êén pot O ja, wat wille m'n ók; t'
is nog 'n ouwerwetsen, mi 'n pot op
bestieböórd, za'k md zaage.
't Is ander wat in de pooletiek ja
d je wint, is 't aop wa bê j'n mooie
jongen, md owee as j' achteruut
boert, dan zie ze je nie mi stae van de
mist. 't Zou mien vak nie weze. Dae
binnen d'r anders bie, die stae ge
woon 'n bitje uut d'r nek te klessen.
Zêbbe 't over muljoenen, as over zae-
gers spitte, 'k Raeke 't mooi beu, dat
ze d'r md over anouwe. 't Land
bestiere is 'n êêlen anpak, in je mó
nie te gauw anebrand weze. ma lae
m'n éérlijk weze, 't verdien goed. k'
E nog nooit zö'n poletiek maans mi
veters zie leure. Zó is 't ók.
In noe md wachte op de gemèénte-
raedverkiezingen. Dd vin'k mooi: ge-
mêénteraedsverkiezingen. Dan weet
je temissen wd vó vleis j' in de kuip
eit. 'k Dienke nog dikkels dn dat
raedslid uut - jd. dal zd'k noe md nie
zaage -; ze vroege an z'n, waerom bin
jie dae noe tog zó tegen? Noe, zei t'n.
omda k'r tegen bin". O, dat was tog
'n meraekelse kaerel. Die brieng de
waerelt wê 'n hortje vuruut, zou 'k zó
dienke.
SCHIEREILANDMAN
