Zesde klas-leerlingen
bezochten L.H.N.O.-school
DE ELZENHOUTBOSJES VAN
DE SCHOUWSE WESTHOEK
Klacht na overlijden
Turks kind te Middelburg
Interessante excursie
naar orchideeënkwekerij
Tante Tine borduurt
maar rustig verder
ff
4
Plattelandsvrouwen
„Open middag"
Vijfenzeventig, zesenzeventig
JlJ
MIDDELBURG, 28-1. De ouders van de tien maanden oude Turkse baby Ya-
cob Eren, die woensdagmorgen in een Middelburgs ziekenhuis overleed aan
een maaginfektie, hebben een klacht ingediend bij de geneeskundige inspek-
tie Zeeland.
De ouders zijn in en rond het afge
lopen weekeinde met hun baby naar
drie verschillende artsen geweest. In
de nacht van dinsdag op woensdag
werd Yacob ernstig ziek opgenomen
in het Middelburgse Gasthuis, waar
hij enkele uren later overleed aan
uitdrogingsverschijnselen.
Voorzover ik nu kan nagaan valt
noch de drie huisartsen, noch het zie
kenhuis iets te verwijten, maar het
onderzoek is in volle gang", aldus ge
neeskundig inspekteur dr. S. Lelie.
„Het ziekenhuis heeft God zij dank
op het juiste moment de regels gebro
ken door het kind direkt op te nemen
toen de ouders het binnenbrachten,
ondanks het ontbreken van een ver-
wijsbrief. De kinderarts heeft de ba
by nog infusen toegediend en medi
cijnen gegeven en is niet bij het ziek
bed weggeweest. Het heeft helaas
niet meer mogen baten".
De ouders zijn vrijdag, voor het
eerst met Yacob naar hunjpgen huis
artsenpraktijk gegaan, omdat hij
last had van diarree. Een van de art
sen heeft het kind onderzocht en ver
volgens een dieet en medicijnen voor
geschreven. Toen hij niet vooruit
ging, gingen de ouders zondag met
hem naar een huisarts buiten Middel
burg, die dat weekend dienst had.
Volgens dr. Lelie heeft ook deze arts
het kind goed nagekeken en de ou
ders geadviseerd door te gaan met
het dieet en de medicijnen.
Uitdroging
Maandag nam de moeder Yacob op
nieuw mee naar de huisartsenprak
tijk, waar hij dit keer werd onder
zocht door de eigen huisarts van de
familie. Die konstateerde geen uit
droging, iets wat bij diarree vaak
voorkomt en voor zuigelingen ge
vaarlijk kan zijn. Om eventuele uit
droging te voorkomen schreef de arts
echter toch een middeltje voor. „Het
is een nogal duur preparaat dat je
aan een Nederlandse baby niet zo
snel zou geven omdat je de ouders
dan beter kunt uitleggen dat ze hun
kind goed te drinken moeten geven.
UTRECHT. De Vereniging van
hoofden personeelszaken in zieken
huis heeft een soort „instapregeling"
voor verpleegkundigen voorgesteld,
die ertoe zou moeten leiden dat min
der leerlingen die hun diploma halen
wegens geldgebrek bij de ziekenhui
zen moeten worden ontslagen.
WASSENAAR. De Nederlandse ho
reca zal zich met hand en tand verzet
ten tegen de door de regering beoog
de verhoging van de BTW van vier
naar achttien procent.
ZWOLLE. Een levensmiddelenbe-
drijf in Zwolle wil de voor deze IJs-
selstad karakteristieke molen „de
passiebloem" van de ondergang red
den.
De huisarts was echter bang dat die
boodschap door de taalbarrière niet
zou overkomen en heeft dus voor alle
zekerheid dat drankje voorgeschre
ven. Voor zover er dus sprake zou
zijn van diskriminatie, was die in ie
der geval niet ten nadele van dit
kind", aldus dr. Lelie.
De moeder liet dinsdag aan de huis
arts weten dat het goed ging met de
baby. Diezelfde nacht werd hij ern
stig ziek.
Flitsen
uit het buitenland
NEW YORK. De Veiligheidsraad
van de Verenigde Naties heeft beslo
ten een spoedzitting van de algemene
vergadering te houden om de annexa
tie van de Golan-hoogvlakte door Is
raël te bespreken.
WASHINGTON. De regering van
El Salvador heeft de Verenigde Sta
ten dringend hulp gevraagd bij de
vervanging van vliegtuigen, die zijn
vernield bij de guerrilla-aanval op de
luchtmachtbasis Ilopango.
SAN SALVADOR/DEN HAAG.
Bij de aanval door guerillastrijders
op de grootste militaire basis in El
Salvador zijn tien soldaten gedood,
zo hebben ooggetuigen gezegd.
WASHINGTON. De Amerikaanse
oud-minister van buitenlandse zaken
Henry Kissinger, de man van de „de
tente" met de Sowjet-Unie en China,
doet zijn best in de Verenigde Staten
weer op de voorgrond te treden.
BRASILIA. Regen en overstromin
gen hebben de afgelopen week in
Brazilië aan zeker 58 mensen het le
ven gekost. Volgens de Braziliaanse
minister van binnenlandse zaken
zijn 12.000 personen dakloos gewor
den.
AMSTELVEEN. De Ziekenfonds
verzekering staat er financieel zorg
wekkend voor. De algemene kas van
de verplichte verzekering, die op dit
moment ruim 700 miljoen tekort
komt, moet als gevolg daarvan grote
bedragen gaan lenen.
BRUSSEL. De Noordatlantische
verdragsorganisatie (NAVO) houdt
een topconferentie in juni. Plaats
van samenkomst is Brussel, zo heb
ben diplomaten in de Belgische
hoofdstad donderdag gezegd.
MOSKOU. De Verenigde Staten
ondermijnen de ontspanning en de
veiligheid in Europa doordat ze de
Poolse crissis ernstiger maken. Dit
staat in een gezamelijk communique
dat donderdag in Oost-Berlijn is uit
gegeven na het officiële bezoek van
Andrei Bromyko, de minister van
Buitenlandse zaken van de Sowjet-
Unie, aan de DDR.
CAIRO. Ongeveer vier maanden na
de geweldadige dood van president
Anwat Sadat valt een voorzichtige
koerswijziging te bespeuren in de
buitenlandse politiek van Egypte.
De nieuwe lijn die dat land onder de
huidige president Hosni Moerbarak
volgt is het best te karakteriseren
met de woorden van een invloedrijke
Egyptische functionarisen: „Wij zijn
op zoek naar openingen. Sadat heeft
veel deuren dichtgeslagen.
ZONNEMAIRE, 27-1. De plattelandsvrouwen afdeling Schouwen brachten
onlangs een bezoek aan de orchideeënkwekerij van de heer Klompe te Zonne-
maire.
De heer Klompe ontving de dames
in de kas en vertelde het een en ander
over het kweken van de orchideeën.
Allereerst toonde hij het ketelhuis
waar de verwarming wordt geregeld.
In de kas is een boven- en een grond-
verwarming. De grondverwarming
wordt zoveel mogelijk gebruikt. Ie
der vak kan apart worden beregend.
Hiervoor wordt regenwater ge
bruikt. Water uit de waterleiding is
ongeschikt omdat dit te veel zout be
vat. Bij het sproeien wordt tevens de
kunstmest toegevoegd.
14 kleuren
De heer Klompe"kWëëRt* 1 orchi-
deeënsoort die afkomstig is uit Ame
rika en die in 14 kleuren voorkomt.
Een orchideeënplant bloeit pas na 6
jaar en groeit voornamelijk in turf-
mul. De bloemen kunnen pas geplukt
worden als ze helemaal open zijn. Ze
worden per bloem geveild. 1 a 2 maal
per week gaan de bloemen naar de
veiling in Bleiswijk.
De bloeitijd is van eind september
tot juni. Bedreigingen voor de plan
ten kunnen zijn: slakjes, spint, mui
zen, die in de bloemenstengels krui
pen en hommels die op de honing af
komen.
Velen benutten de gelegenheid om
bloemen te kopen. De presidente be
dankte de heer Klompe voor de ont
vangst en bood hem een attentie aan.
Daarna was er nog een gezellig sa
menzijn met koffie in hotel v. d.
Weijde in Noordgouwe.
ZIERIKZEE, 27-1. Op de Prinses
Julianaschool, voor lager- en middel
baar huishoud- en nijverheidsonder
wijs werd woensdag een „open mid
dag" gehouden voor honderdzestig
zesde klas-leerlingen van de lagere
scholen op Schouwen-Duiveland.
Hoewel niet alle zesde klassers als
toekomstige leerlingen kunnen wor
den beschouwd, vond de direkteur,
de heer H. van Dam het nuttig en
educatief voor de bezoekers om te
weten welke vakken er aan de orde
komen.
De leerlingen, leerkrachten en ou
ders werden in groepen verdeeld en
konden onder leiding van Inas-
leerlingen een keus maken uit de
praktische vakken of de theoretische
vakken. Bij tekenen en handenar
beid werden in een kort tijdsbestek
enkele fraaie werkstukken vervaar
digd, bij natuurkunde kwam het be
grip magnetisme aan de orde en in de
keuken konden de leerlingen hun ei
gen pannekoek bakken.
Tentoonstelling
Aan de hand van een tentoonstel
ling en de informatie van de school-
dekaan, mevrouw M. Lepoeter werd
de bezoekers duidelijk gemaakt wat
de mogelijkheden zijn na het behalen
van het l.h.n.o.-diploma. De ten
toonstelling kon worden gehouden
door medewerking van het Directo
raat Arbeidsvoorziening en het ar
beidsbureau te Zierikzee.
Het l.h.n.o. kent afstudeerrichtin
gen in onder andere verzorgende be
roepen, verkooppraktijk en textiel-
verwerkende beroepen. Enkele ver
volgopleidingen zijn: Inas-opleiding,
kraamverzorging, detailhandel, cou
ture en laboratoriumschool.
CHIANG RAI (THAILAND). De
strijd tussen het Thailandse leger en
de privé-macht van de „Opiumlord"
Chang Chi-Fu lijkt zich onverflauwd
voor te zetten.
BRUSSEL. De Europese Kommis
sie wil dit jaar bijna twee miljard
gulden uittrekken voor voedselhulp
aan de ontwikkelingslanden.
HAMBURG. Volgens het Westduit-
se instituut voor ekonomisch onder
zoek in Hamburg zal de wereldhan
del dit jaar kunnen profiteren van de
bescheiden konkjunktuurverbete-
ring die in de westerse industrielan
den wordt verwacht.
MONROVIA. Het Liberiaanse
staatshoofd Samuel Doe heeft gratie
verleend aan zes ter dood veroordeel
de studentenleiders. De zes zouden
vrijdag (vandaag) geëxekuteerd wor
den omdat ze hoogverraad hadden
gepleegd.
WENEN. Dagbladen in Oost-
Europa hebben de jongste besprekin
gen tussen Gromyko en Haig begroet
als een teken van een voortzetting
van de dialoog tussen de twee super-
mogendheden, maar zij spraken hun
teleurstelling erover uit dat het over
leg niet tot meer konkrete resultaten
heeft geleid.
BAD BRAHMSTEDT. Een Oost-
duitse man is bij zijn vlucht naar
West-Duitsland ernstig gewond door
machinegeweren die automatisch
gaan schieten als men er voor
langsloopt. Dit heeft de Westduitse
politie bekendgemaakt.
BRUSSEL. Vorig jaar zijn in de
Europese Gemeenschap de konsump-
tieprijzen met gemiddeld 12,7 pro
cent gestegen. Dat blijkt uit gege
vens die het Europese Bureau voor
de Statistiek in Brussel bekend
maakte.
OSAKA. Bij een treinongeval in
het Japanse Osaka zijn vrijdagmor
gen minstens zestig mensen omgeko
men en een groot aantal ernstig ge
wond.
HAVANA. Het Colombiaanse
vliegtuigen met aan boord zeven
vliegtuigkapers is vrijdagmorgen
vroeg (00.10 uur plaatselijke tijd) ge
land op het vliegveld van Havana op
Cuba. De zeven hebben zich daar
overgegeven aan de Cubaanse autori
teiten.
PARIJS. Frankrijk heeft donder
dag bekendgemaakt dat de jaarlijkse
top van de zeven belangrijkste
westerse industrielanden van 4 tot 6
juni zal worden gehouden in het pa
leis van Versailles. Het wordt de
achtste top in een reeks die in 1975
begon.
JERUZALEM. In Jeruzalem zijn
drie Druzische Arabische broers tot
levenslang gevangenisstraf veroor
deeld wegens de moord op een be-
doeiens lid van het Israëlische parle
ment een jaar geleden.
BOGOTA. Zeven leden van de
Linkse Guerrillabeweging M-19 heb
ben een Columbiaans lijnvliegtuig.
gekaapt en gedwongen te landen op
de internatioanle luchthaven van Bo
gota.
NEW YORK. Kurt Waldheim die
op 31 december na een ambtstermijn
van tien jaar aftrad als sekretaris-
generaal van de Verenigde Staten
heeft uit handen van zijn opvolger.
Javier Perez, de vredesmedaille in
goud van de volkerenorganisatie ge
kregen.
WARSCHAU. Enkele topmannen
van het verboden onafhankelijke
vakverbond Solidariteit staan onder
een speciaal regime. Tegen hen wordt
een proces voorbereid.
BRUSSEL. De landen van de NA
VO zijn het niet eens over de vraag
welke gemeenschappelijke taktiek
op de veiligheidskonferentie in Ma
drid moet worden gevolgd ten aan
zien van de kwestie-Polen. Dit is in
NAVO-kringen vernomen na een ver
gadering van de NAVO-raad in Brus
sel.
TEHERAN. Bij felle gevechten tus
sen leden van de Iraanse Revolutio
naire Garde en aanhangers van de
Linkse Moedjahidien E Chalq in de
stad Amol zijn zeker 55 doden geval
len, onder wie 33 Guerrillastrijders.
Dit heeft radio-Teheran bekendge
maakt.
CAIRQ/JERUZALEM. De Ameri
kanen willen pogen alle problemen
verbonden aan de kwestie van Pa
lestijnse autonomie als een pakket
op de onderhandelingstafel leggen
om tot een oplossing te komen via
een afruil van punten over welke als
zodanig niet zou kunnen worden on
derhandeld.
Sb
-4» 4
Mevrouw C. Boot-Hanse met haar 76ste kleed.
(Foto: Zierikzeesche Nieuwsbode)
BXJRGH-HAAMSTEDE, januari. Wat ons betreft mag mevrouw
Boot-Hanse uit Haamstede, beter bekend als tante Tine, een vermel
ding krijgen in het Guinness Book of Records, want sinds bijna zes
jaar borduurt zij iets meer dan een tafellaken per maand.
Inmiddels is zij al aan haar zesenzeventigste tafellaken bezig en
dat is toch heel wat voor een vrouw van negenentachtig jaar.
Het begon met een borduurpakket dat zij van haar familieleden
voor haar verjaardag had gekregen. Sindsdien weet tante Tine niet
van ophouden.
Ze vertelt:'s Avonds na de maaltijd heb ik een paar uurtjes vrij.
De televisie heeft dikwijls niets te bieden, dus tja, dan borduur ik
maar rustig verder".
Tot nu toe heeft ze de kleden weggegeven aan familieleden, ken
nissen of bazars van de kerk. Dus wie weet wie er allemaal in het be
zit zijn van zo'n handgemaakt tafellaken dat eigenlijk, wat arbeid
suren betreft, onbetaalbaar is.
BRUSSEL. De Europese kommis-
saris voor landbouw, de Deen Poul
Dalsager, vindt dat de nieuwe, door
de kommissie vastgestelde land
bouwprijzen met een gemiddelde
verhoging van negen procent, volle
dig passen in het verslechterde kon-
junktuurbeeld van de Gemeenschap.
WASHINGTON. President Reagan
van de Verenigde Staten heeft
woensdag gezegd dat hij een Ameri
kaanse blokkade tegen Cuba niet uit
sluit en hij drong er bij het land op
aan zich „weer aan te sluiten bij het
Westelijk halfrond".
WASHINGTON. De State Depare-
ment heeft Cuba er van beschuldigd
wapens en geld te leveren aan Guer
rillastrijders in Columbia via een
narcoticabende.
TEL AVIV. De datum waaop Israel
het laatste deel van de Sinai-
woestijn overdraagt aan Egypte, 26
april, moet enkele dagen vervroegd
of later worden, Dit heeft de Isreali-
sche staatsradio gemeld.
ADDIS ABEBA. De militaire rege
ring van Ethiopië heeft het begin van
een groot offensief tegen de opstan
delingen in Eritrea, die voor afschei
ding zijn, aangekondigd.
GENEVE. De Russische minister
van buitenlandse zaken, Andrej Gro
myko, heeft de Verenigde Staten er
van beschuldigd de onderhandelin
gen over de beperking van strategi
sche kernwapens op de lange baan te
schuiven.
WARSCHAU. De 54ste internatio
nale handelstentoonstelling in het
Poolse Poznan gaat door ondanks de
ernstige ekonbmische moeilijkheden
waarmee Polen kampt en de ekono
mische maatregelen die de Verenigde
Staten hebben genomen om uiting te
geven aan hun ongenoegen over de
gebeurtenissen in het Oostereuro
pees land.
GLASGOW. Bij een explosie in een
mijn bij Glasgow zijn 40 mijnwer
kers gewond geraakt, onder wie ze
ven ernstig. De gewonde mijnwer
kers werkten op een diepte van 600
meter.
CALI/BOGOTA. De zeven linkse
Colombianen, die woensdag een
toestel van de nationale luchtvaart
maatschappij kaapten, hebben don
derdag alle nog resterende gijzelaars
vrijgelaten. Dit is officieel in de
zuidwest-Colombiaansestad Cali
meegedeeld.
MOSKOU. De Sowjet-Unie heeft
besloten de produktie van industrie-
Ie robots te vergroten tot 8000 stuks
per jaar, zo heeft het Russusche pers
bureau Tass bekendgemaakt. Wan
neer ht genoemde produktieniveau
moet zijn bereikt is niet geméld.
JERUZALEM. De Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken,
Alexander Haig, is in het fylidden-
Oosten teruggekeerd om de leiders
van Israel en Egypte ertoe over te ha
len hun geschillen over zelfbestuur
voor de Palestijen in de bezette Ara
bische gebieden bij te leggen.
WESTHOEK, januari. Elzenmeten hadden als belangrijkste taak de voor
ziening van brandstof. Het uitgelopen hout werd laag afgehakt en samenge
bonden tot „musters".
ZIERIKZEE. In de keuken van de Prinses Julianaschool konden de leerlingen van de zesde klasse van de lagere scho
len op Schouwen-Duiveland zelf hun pannekoeken bakken. Even later werden ze met smaak verorberd. De leerlingen
brachten een bezoek aan de „open middag", die woensdag in de l.h.n.o.-school werd gehouden.
(Foto: Zierikzeesche Nieuwsbode)
Deze takkenbossen werden ge
bruikt in ambachtsbedrijven als
smederij, bakkerij en als brandstof
op de vuurplaat in de boerderij, ar
beiderswoning en herberg.
Interessant is het feit dat mensen
geen brandstof uit de nat uur roofden
maar het zelf verbouwden en zo ook
niet of minder afhankelijk waren
van geïmporteerde brandstof als turf
en steenkool.
Energiebalans
Het zou de moeite waard zijn eens
uit te rekenen of de energiebalans
wat behoefte en produktie betreft
toen in evenwicht was. Uit een aan
tal gevonden cijfers maak ik op, dat
een elzenmeet 3500 a 4000 musters
per gemet (ca. 9000 per ha) om de 7
jaar produceerde. In de jaren van in-
sektevraat of veel noordenwind was
die opbrengst wel minder. In onze
tijd met z'n grote belangstelling voor
alternatieve energiebronnen als
wind- en zonne-energie zou 't interes
sant zijn eens een elzenmeet op de ou
de wijze te exploiteren en de op
brengst in termen van energie uit te
drukken.
Voor een goed beheer zou men dan
te rade kunnen gaan bij de oude „Ak
ten van verpachting" zoals die er nog
zijn van de Burgerlijke en Kerkelij
ke Armbesturen uit de tweede helft
van de 19e eeuw (Oud-Archief
Haamstede nrs. 717, 871-873).
Deze besturen bezaten namelijk
ook verschillende elzenmeten, die ze
verpachtten voor landbouwgebruik.
Zij hadden uiteraard belang bij een
goed beheer, zodat de houtopbrengst
gegarandeerd was en benut kon wor
den voor de armen. („Verkooping
van Hakhout voor den Plaatselijke
armen etc." Oud-Archief Haamstede
nrs. 875, 876, 883). Er zijn registers
van deze „Arme Bosschoen" en ook
tekeningen van de percelen bos.
Beheersmaatregelen
Het hakken mocht volgens bedoel
de akten geschieden voor „Elzen en
Esschen op zeven en het Wilgen of
Kopboomen op zesjarig hout". De
pachters zouden het bos „heinbaar
moeten houden, en de dijke rondom
de zelve behoorlijk opzetten".
De bossen moesten goed schoonge-
houden worden „van braam, doorn,
hoppe en andere Vuilnis" (d.i. „vuul-
te", Zeeuws voor onkruid).
De repen land („meetjes") tussen
de greppels werden de eerste twee ja
ren na de hak „bezaaijd" dus gebruik
voor graan en vervolgens benut als
weiland.
F. Beekman
