Leiders Poolse staking krijgen zware gevangenisstraffen AGENDA 2 Militair bestuur niet „mild" Oorlog Iran-Irak Internationale nieuwjaarsredes Maatregelen in Polen „Ander" Polen-nieuws De politiezorg Reagan- Schmidt VN namen belangrijke stap voor godsdienstvrijheid in de wereld Overval op bank Gewetenswroeging Twee doden in het verkeer Nieuwjaarsnacht verliep onrustig (01110) 6551 ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE WARSCHAU, 2-1. Een rechtbank in Katowice heeft negen stakingsleiders van de vrije vakbond Solidariteit veroordeeld tot gevangenisstraffen van drieëneenhalf tot zeven jaar. Ze werden ervan beschuldigd de grote staalfabriek „Huta" in Katowice van 13 tot 23 december lamgelegd te hebben. Dit zijn de zwaarste straffen die tot nu toe zijn opgelegd aan stakingsleiders van Solidariteit. De provinciale rechtbank deed de ze uitspraak in het kader van de wet op de noodtoestand, hetgeen inhoudt dat de veroordeelden niet in beroep kunnen gaan tegen het vonnis. De Poolse televisie maakte be kend, dat Wojcieh Marusinski de be langrijkste aanstichter van de sta king was en dat hij tot zeven jaar is veroordeeld. De Poolse autoriteiten hebben bo vendien bekend gemaakt, dat vijf leiders van de staking die van 14 tot 18 december de kolenmijn „Piast" bij Krakau werd gehouden zijn gear resteerd. Onder hen is Zbigniew Bogacz, lid van het presidium van de Mijnwer- kersbond binnen de vrije vakbewe ging Solidariteit. Bogacz wordt er van beschuldig de staking in de mijn schacht georganiseerd en geleid te hebben. Volgens Radio Warschau zijn in totaal twaalf mensen aange houden in verband met de staking in de Piast-mijn. BRUSSEL/LONDEN/WENEN. De Poolse regeringsleider generaal Wojciech Jaruzelski ontving maan dagochtend in Warschau op zijn ver zoek de ambassadeurs van de tien EGlidstaten. PARIJS. De Egyptische minister van buitenlandse zaken, Boutros Ghali, heeft in een vraaggesprek met het Franse dagblad Le Monde gezegd dat Egypte graag zou zien dat Europa met een initiatief komt voor het brengen van vrede in het Midden- Oosten. TEHERAN/BEIROET, 2-1. De kans op onderhandelingen met be middeling van derden om een eind te maken aan de oorlog tussen Iran en Irak is afgelopen weekeinde weer snel kleiner geworden met berichten over de hevige strijd met veel verlie zen aan beide kanten. Teheran ver wierp Syrisch-Koeweitse bemidde ling en Bagdad liet opnieuw weten dat er alleen een einde kon komen aan de oorlog als de islamitische re gering van Iran Iraks territoriale ei sen inwilligt. Beide partijen melden grote over winningen. Radio-Teheran verklaar de zondag dat voor het eerst Iraanse troepen waren doorgedrongen op Iraks grondgebied in het noordelijk deel van het front. In een hevige veldslag die zaterdag begon werden 700 Irakezen gedood of gewond, al dus Radio Teheran. Het hevigst werd gevochten bij het stadje Nowsud, zo zei de radio, die eraan toevoegde dat 114 Irakezen krijgsgevangen waren gemaakt. "WARSCHAU. Presdient Henryk Jablonski van Polen heeft donder dagavond in een nieuw jaarstoespraak voor de televisie ge zegd dat de verworvenheden van 1981 „niet prijsgegeven" mogen wor den. Hij verwees naar talrijke in de wet vastgelegde hervormingen op het terrein van de ekonomie, het zelf bestuur, het onderwijs en de kuituur. Er zijn garanties gemaakt op poli tiek, juridisch en persoonlijk gebied die herhaling van het kwaad en de fouten van vóór augustus 1980 onmo gelijk zouden moeten maken. WASHINGTON. President Reagan heeft in een voor het buitenland bestemde nieuwjaarsboodschap ver klaard dat de onderhandelingen met de Sowjet-Unie over de Euroraket ten in de komende maanden zullen worden voortgezet. In zijn toespraak via de „Stem van Amerika" zei de president te bidden voor hen die „in vrijheid willen leven", waarbij hij Polen en Afghanistan met name noemde. BOEKAREST. De Roemeense pre sident en partijleider Nicolae Cease- scu heeft in zijn nieuwjaarsrede op geroepen tot ontwapening en niet- inmenging in de binnenlandse aange legenheden van andere landen. Naar het persbureau Agerpres donderdag meldde sprak Ceausescu zich uit te gen de stationering van nieuwe kern raketten voor de middellange af stand in Europa en voor de vermin dering van het aantal al geplaatste raketten. Alles moet op alles gezet worden, aldus de Roemeese presi dent-partijleider, om tot algemene ontwapening te geraken voordat het te laat is. PARIJS. In zijn nieuw jaarstoespraak tot het Franse volk heeft president Frangois Mitterrand donderdag het beginsel van de ak koorden van Jalta in twijfel getrok ken. Hij zei dat de vrede in de wereld alleen gehandhaafd kon worden wanneer de supermogendheden el kaar in sterkte in evenwicht hielden. Hij zei dat er gevaar school in de op vatting dat die supermogendheden naast elkaar konden bestaan op basis van de verdeling van Europa van veertig jaar geleden. ROME. President Sandro Pertini van Italië heeft donderdag in een ou- dejaarsboodschap aan de natie ge zegd dat de Italianen niet onverschil lig kunnen staan tegenover wat ge beurt in Polen. „Mijn wezen als vrij mens. dat altijd de vrijheid is toege daan geweest, is verontrust", aldus de president. „Het Poolse volk wordt beroofd van zijn burger- en mensen rechten en wordt onderdrukt. Het maakt een tragische periode door. Wij veroordelen met al onze kracht wat gebeurt. Wij kunnen niet onver schillig blijven", zei Pertini. TOKIO. De Japanse eerste mi nister, Zenko Suzuki, zal alles in het werk stellen om de wrijving op het gebied van de handel tussen vooraL de Verenigde Staten en Europa ener zijds en Japan anderzijds weg te ne men. maar hij verwacht dan wel maatregelen van andere landen om hun eigen produktiviteit te vergro ten. Dat heeft hij meegedeeld tijdens zijn nieuwjaarsperskonferentie. Ontslagen De Poolse radio heeft gemeld dat sinds de noodtoestand van kracht werd negentig vooraanstaande ambtsdragers in verschillende delen van Polen ontslagen zijn. Citerend uit „Tribuna Ludu", het orgaan van de Communistische Partij, werd ge meld dat ambtenaren uit 34 van de 49 Poolse provincies van hun funktie waren ontheven wegens ongeschikt heid om hun taken onder de huidige omstandigheden te vervullen. De ra dio maakte bovendien melding van andere maatregelen tegen onbekwa me en korrupte ambtenaren en bestuurders. Volgens waarnemers wilden de Poolse autoriteiten hiermee tonen, dat ze niet alleen optreden tegen lei ders van Solidariteit, maar ook tegen mensen binnen de gevestigde orde, die in diskrediet zijn geraakt. WARSCHAU. Het Poolse bewind heeft verklaard dat 90 partijfunktio- narissen zijn ontslagen. Daaronder zijn gouverneurs van provincies en burgemeesters. Zij werden van hun funkties ontheven wegens „hun on juiste houding of onvermogen om hun plicht te vervullen onder de hui- dege omstandigheden". LONDEN. Polen heeft de beschik king gekregen over 350 miljoen dol lar (875 miljoen gulden) die nodig waren om voor eind 1981 betalingen te verrichten over zin enorme schul den bij wetsrese banken en regerin gen. Dit heeft de Britse omroepmaat- schappij BBC bekendgemaakt LONDEN. Drie leiders van onder nemingen zijn door het Poolse minis terie voor de bouw ontslagen. Dit heeft radio Warschau gemeld in een uitzen ding die door de Britse omroep BBC is opgevangen. Onder de negentig zouden vijf pro vinciebestuurders, twee plaatsver- vangend-provinciebestuurders en twee burgemeesters zijn. De radio meldde voorts dat enkele ambtenaren uit de Communistische Partij zijn gezet wegens ongeschikt heid en korruptie. Onder hen een voorzitter van een associatie van landbouworganisaties, die niet ge noeg aardappelen aan de bevolking geleverd zou hebben. Ook is bekend gemaakt dat dinsdag het voormalige hoofd van de radio en televisie, Ma- ciej Szczepanski, dinsdag moet voor komen op beschuldigingen van het il legaal voordeel trekken uit zijn funktie. WARSCHAU, 2-1. Het Poolse mili- taite bewind hebben enkele ingrij pende maatregelen afgekondigd om de ekonomie van het land gezond te maken en de kredietwaardigheid in het westen te herstellen. Zo werd in het weekeinde de devaluatie van de zloty tegenover de dollar met 57 pro cent bekendgemaakt. De Polen moe ten er rekening mee houden dat som mige levensmiddelen begin februari 400 procent duurder kunnen zijn. AMSTERDAM, 3-1. Vele duizenden Polen zitten vast in kampen, in goe derenwagons en in gevangenissen. Dat bericht is zondag in Nederland opgevangen in radiokontakt met Po len. De gevangenen zouden geen voedsel, kleren en medicijnen heb ben en verstoken zijn van verwar ming. Uit illegale radioberichten van za terdag uit Polen kan opgemaakt wor den dat in dat land „partizanen" ope reren die verzet plegen tegen het mi litaire bewind. Ze zouden normaal verkeer tussen vele steden onmoge lijk maken door akties op wegen, bruggen en spoorlijnen. Soldaten Er zijn meldingen van stakingen en bezettingen van fabrieken. Ieder eenzou willen dat de strijders van de vakbond Solidariteit" vrijgelaten worden. Ook wordt er gesproken van de steun van heel veel Poolse solda ten „aan hun eigen mensen". In de radioberichten wordt gezegd dat vice-premier Mieczyslaw Ra- kowski binnen de Poolse leiding meer invloed krijgt. Afgelopen week bracht hij een bezoek aan Bonn. Bonn. Er wordt voorts gerept van een lijst met namen van 47.500 gear resteerden en geïnterneerden die naar het Westen gesmokkeld zou worden. De informatie over de geïn terneerden komt goeddeels van de Rooms-Katholieke Kerk, maar te vens van mensen die zijn vrijgelaten, van spoorwegpersoneel en van Soli dariteit. In de radioberichten wordt tenslotte gevraagd om onder meer voedsel en bloedplasma. Het dokument brengt weliswaar niet direkt verlichting voor diegenen die in verschillende landen bloot staan aan vervolging of diskrimina- tie op grond van hun geloof of over tuiging. Het stelt echter wel normen vast waarnaar staten kunnen wor den beoordeeld, en het is ook een aanzet tot de uiteindelijke opstelling van een verdrag dat bindend is voor alle landen die het ondertekenen en ratificeren. DEN HAAG, 4-1. „De moei lijkheid van de Nederlandse poli tiezorg is het bieden van een zeer gevarieerde pakket voorzienin gen: kleinschalige, wijkgerichte en op persoonlijk kontakt gerichte politiezorg waar dat mogelijk is, maar ook grootschalige, centrale en specialistische aanpak waar- dat nodig is". Dit heeft hoofd- kommissaris Peijster van de Haagse politie maandag in zijn twaalfde en laatste nieuwjaars toespraak als korpschef gezegd. Over drie maanden gaat hij met pensioen. Om haar moeilijke taak te kun nen volbrengen is het volgens Peijster nodig dat de politie „voe ling met de samenleving heeft". Zij moet er echter voor waken dat er altijd afstand tussen politie en publiek blijft bestaan. Het blijft nu eenmaal zo dat de burgerij wel graag de politie wil, maar er zelf liever niet mee te maken heeft, aldus de politiechef. ROME. Enkele werken van schil ders uit de Vlaamse school en kunst voorwerpen die beschikbaar gesteld werden voor een kunstmarkt ten be hoeve van Polen, zijn uit een kerk in Rome gestolen. De waarde wordt ge schat op omgerekend een half miljoen gulden. BONN. De Westduitse minister van buitenlandse zaken, Hans-Dietrich Genscher, zal deelnemen aan de be sprekingen die Bondskanselier Hel mut Schmidt met de Amerikaanse autoriteiten in Washington zal voeren. NEW YORK, 2-1. Een belangrijk maar nauwelijks bekend resultaat van de huidige zitting van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in New York was de aanvaarding van een resolutie voor godsdienstvrijheid. Een zeer belangrijk punt op het gebied van de rechten van de mens waaraan binnen de organisatie bijna 20 jaar is gewerkt. Voorstanders van een dergelijke konventie kunnen voorlopig alleen maar hopen dat dat niet nog een hele generatie zal duren. De resolutie die uiteindelijk met algemene stemmen is aangenomen door de algemene vergadering is geti teld: „Verklaring over de uitbanning van alle vormen van onverdraag zaamheid en/of diskriminatie op grond van godsdienst of overtuiging". OOSTERLAND. Dit was alles wat er van de eend overbleef, nadat de wagen te Oosterland in de brand was gestoken. Dit uitbrandingsproces is langzamer hand traditie geworden rond de jaarwisseling in het overigens rustige Ooster land. (Foto: Zierikzeesche Nieuwsbode) WASHINGTON, 4-1. De Ameri kaanse president Reagan zal dinsdag in zijn onderhoud met de Westduitse bondskanselier, Helmut Schmidt, in Washington proberen de kloof tussen de Verenigde Staten en Bonn ten aan zien van de kwestie Polen niet groter te maken. Amerikaanse regeringsfunctiona rissen die betrokken zijn geweest bij de voorbereiding van de ontmoeting op 5 januari, verwachtten dat de bei de regeringsleiders een gemeen schappelijke basishouding tegenover Moskou en Warschau zullen vinden. Als kleinste gemeenschappelijke noemer geldt in Washington de eis van het westen dat de noodtoestand in Polen wordt opgeheven, een mini mum aan burgerlijke vrijheden wordt toegestaan en het abrupt afge broken liberaliseringsproces wordt voortgezet. Vanzelfsprekend ver wachten de Verenigde Staten dat de bondgenoten de Amerikaanse sank- ties niet „breken". Als het moeilijkste bij het gesprek met Schmidt wordt in Washington de vraag beschouwd in hoeverre de Sowjet-Unie de gebeurtenissen in Polen achter de coulissen bepaalt en of westerse sankties daar verande ring in kunnen brengen. In een vraaggesprek met de „New York Times" zei Schmidt zondag dat hij in zijn hart aan de kant staat van de Poolse arbeiders, maar dat hij het voor heel problematisch houdt dat Duitsland sankties tegen Polen zou treffen. Volgens hem hebben de sankties van Amerika tegen de Sowjet-Unie geen grote ekonomische gevolgen, maar wel aanzienlijk poli tieke en psychologische. Reagan en Schmidt zullen niet al leen over Polen praten, maar ook over de ontwapening in Europa en de ontwikkelingen in het Nabije Oosten. De bondskanselier zal ook gesprekken hebben met de Ameri kaanse ministers Haig (buitenlandse zaken) en Weinberger (defensie). ALMELO, 4-1. De Kredietbank in Almelo is maandagmorgen overvallen door een gewapende man. Hij heeft een nog onbekend bedrag buitgemaakt en is gevlucht met een auto. Nadere bijzonderheden over deze overval zijn nog niet bekend. Het politie-onder- zoek is in volle gang. Dit heeft de politie van Almelo meegedeeld. BA VEL, 3-1. Volgens zijn zeggen uit gewetenswroeging heeft zich zon dag de 43-jarige J. G. van O. uit Prin senbeek bij de rijkspolitie gemeld. De man heeft bekend op 17 augustus 1970 een overval te hebben gepleegd op een postagentschap in Bavel. Bij de overval maakte hij gebruik van een speelgoedrevolver. De politie, die dit bekend heeft gemaakt, zei dat de man bij de overval 7000 gulden heeft buitgemaakt. Van O. is in ver zekerde bewaring gesteld. DEN BOSCH, 3-1. Twee mensen zijn in de nacht van vrijdag op zater dag om het leven gekomen door een verkeersongeluk in Den Bosch. Ze zaten in een auto, die rond twee uur door nog onbekende oorzaak bin nen de bebouwde kom tegen een boom reed. Een derde inzittende werd ge wond opgenomen in een ziekenhuis. Een vierde inzittende liep slechts lich te verwondingen op. De twee personen die bij het onge luk om het leven zijn gekomen zijn de 32-jarige A. de Jong uit Den Bosch en de even oude mevrouw Y. van Breu- kelen uit Soest- De echtgenote van De Jong werd zwaargewond overgebracht naar een ziekenhuis. De vriend van mevrouw Van Breukelen kwam met de schrik vrij. DEN HAAG, 1-1. Het verwelko men van het nieuwe jaar is in Neder land op de gebruikelijke manier ge paard gegaan met burenruzies ver nielingen aan geparkeerde auto's, branden in leegstaande huizen en wat opstootjes in de grote steden. De onrust was het grootst in Den Haag, waar een jongeman op straat is dood gestoken en waar de politie enkele charges uitvoerde. Over de steekpartij kon de politie in de vroege ochtend van nieuwjaars dag nog geen nadere bijzonderheden bekend maken. Op de Loosduinse- weg was de onrust dermate groot, dat de gemeentepolitie overging tot een korte charge. Op de Hoefkade in deze plaats kwam de ME eraan te pas, nadat reltrappers onder meer barricades hadden opgeworpen. De politie in Amsterdam sprak over een „rustige nacht". In Amster dam Noord werd een bus van het ge meentelijk vervoerbedrijf na een korte joy riding volledig vernield, in de Bijlmer werden drie bouwketen in brand gestoken en op de Gelderse kade vielen twee gewonden bij een vechtpartij. Ook de politie van Amsterdam sprak over een rustige nacht. Brand In Almelo zijn vrijdagochtend twee oude woonboten in vlammen op ge gaan. De politie vermoedt brandstichting. De boten werden ge bruikt als „sexhuizen". Over de schade kon de politie nog niets zeg gen. De eigenaar van de beide boten woont in Duitsland. In Kampen is vrijdagochend een woonhuis uitgebrand. De bewoners, een echtpaar met drie kinderen, kon den zich ter nauwernood uit het bran dende huis redden. Ze werden ge waarschuwd door een familielid dat bij hen in de woning sliep. De oor zaak van de brand en de schade staan nog niet vast, aldus de politie van Kampen. De 17-jarige Petronella C. van der Berg uit Rotterdam is in de nacht van donderdag op vrijdag met een messteek in de borst om het leven ge bracht. De Rotterdamse politie vond haar lichaam bij de ingang van een pand aan de Oostzeedijk, niet ver van haar ouderlijk huis. Over de da ders en het motief tast de politie nog in het duister. Krakers In Amsterdam is het in de vroege ochtenduren van nieuwjaarsdag nog even heet toegegaan bij een konfron- tatie tussen krakers en politie. Daar bij zijn volgens een woordvoerder van de politie drie agenten licht ge wond geraakt. De ongeregeldheden speelden zich af op de Nieuwezijds- voorburgwal. ,Een tot nu toe onbekende man is donderdagavond bij een brand in een Eindhovense wqtpjijg,.om het leven gekomen. De brand, 'die rond negen uur woedde in een huis aan de Ste- vinstraat, zou volgens een getuige zijn gesticht. Er zou een fles naar bin nen zijn gegooid en er zou een explo sie zijn geweest. Iedere maandag Bruinisse Dorpshuis. Speel- en strip-O-theek. 18.30 - 20.00 uur. Renesse Dorpshuis. Meer Bewegen voor Ouderen. 16.00 - 16.45 uur. Iedere woensdag Zierikzee Consistoriekamer Gasthuiskerk. Re petities Herv. Chr. gemengd koor. 19.30 - 21.30 uur. Consistoriekamer Gasthuiskerk. Op gave leden kinderen i.o, 19.00 - 19.30 uur. Noordgouwe Verenigingsgebouwtje, 14.00-16.00 uur, kinderklub. Oosterland „Open lessen". Bejaardengymnas- tiek. 9.15 - 10.15 (v.m.). Iedere donderdag Zierikzee Poststraat 37: Wereldwinkel Schou wen-Duiveland; 9.30-16.30 uur. Noordgouwe/Schuddebeurs Noordgouwe, verenigingsgebouw. Kaartenavond. 20.00 uur. Nieuwerkerk „Rehoboth", Ooststraat 18. Algeme ne Leesbibliotheek. 18.30 - 19.15 uur. Iedere vrijdag Brouwershaven Gemeenschapsruimte. Nutsbiblio- theek. 19.30 - 20.30 uur. Iedere tweede dinsdag van de maand Zierikzee Rode Kruis-gebouw, 16.00-17.00 uur, adviesburo van de A.N.I.B. Elke eerste en derde donderdag van de maand Zierikzee Havenplein 24. Rechtswinkel. 19.00 - 20.00 uur Elke tweede en vierde woensdag van de maand Zierikzee Vrouwencafé de Gekroonde Suiker biet. 20.30 uur. Vrljda (t/m 7 !1 januari anuarl) Burgh „De Burght". Expositie amateur- schilders. 13.30 - 17.30 uur. Ma- 4 ja nuari en di-avond 5 januari, 19.30 -21.00 uur. Vrijdag 1 januari (tot 6 januari) Burgh „De Burght". Expositie Aalt Ver baan. 13.30 - 17.30. 4 en 5 januari: 19.30 - 21.00 uur. Maandag 4 januari Zierikzee Deltastraat 6. Opening magazijn Del tadienst. 9.00 uur. Serooskerke Dorpshuis. Beter bewegen voor ouderen. 15.45 uur. Middenschouwen „De Putmeet", Scharendijke. Open bare nieuwjaarsreceptie gemeente Middenschouwen. 20.15 uur. Bruinisse Gemeentehuis. Nieuwjaarsreceptie gemeentebestuur. Aanvang: 20.00 uur (tot 21.30 uur). Dinsdag 5 januari Zierikzee Ontmoetingscentrum. UW-af- deling. 19.30 uur. „Huis van Nassau". Ver. Oud-leer lingen Tuinbouwwinterkursussen. 20.00 uur. Kerkwerve Verenigingsgebouw. Bejaardensoos. 14.30 uur. Haamstede Graaf van Haamstede. Nieuwjaars receptie Ned. Ver. van Huisvrouwen, afd. Westhoek. 14.00 uur. Koffieshop Lange Reke. Nieuwjaars receptie N.B.v.P. Aanvang: 10.00 uur. Nieuwerkerk Deltastraat 9. VAR A-gespreksgroep Schouwen-Duiveland. 20.00 uur. Woensdag 6 januari Zierikzee Driekoningenlaan 25. Afdelingsver gadering P.v.d.A. 20.00 uur. Kerkzaal. Ger. Vrouwenkontakt- groep. 20.00 uur. Donderdag 7 januari Zierikzee Herv. Verenigingsgebouw. Bijeen komst vrouwengroep „Wees een ze gen". 20.00 uur. Noordgouwe H.R. „Van der Weijde". Regionale Agrarische Kommissie. 20.00 uur. Zaterdag 9 januari Zonnemaire „Ons Dorpshuis". Soos voor Oude ren. 14.00 uur. Dorpshuis. Postzegelbeurs van F.V. Delta-West. Aanvang: 13.30 uur. Zondag 10 januari Zierikzee Bar Mirabelle. Trio Maarten Bruij- nes. 14.00 uur. Dinsdag 12 januari Zierikzee „Zeeuwsche Herberghe". Ledenver gadering L.T.C. Zierikzee. 20.00 uur. Woensdag 13 januari Zierikzee „Huis van Nassau". Afdelingsverga dering P.v.d.A. 20.00 uur. Vrijdag 15 januari Scharendijke „De Putmeet". Voorlichtingsbijeen komst bestemmingsplan Aanvang: 19.30 uur. Zondag 17 januari Zierikzee Bar Mirabelle. Benny Neijman. 14.00 uur. Dinsdag 26 januari Scharendijke Gemeentehuis. Raadsvergadering Middenschouwen. 19.30 uur. Zaterdag 6 februari Brouwershaven Ophalen oud papier, sportvereniging Brouwershaven. Vanaf 9.00 uur. Donderdag 18 februari Zierikzee „Huis van Nassau". VARA-afdeling Schouwen-Duiveland, jaarvergade ring. 19.30 uur. HUISAANSLUITINGEN Redaktie (niet voor bezorging), na 17.30 uur: (01110)5396, (01110) 3539 Advertenties (01119) 1660 Bezorging (01119) 1660 na 18.30 uur

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1982 | | pagina 2