Foster Dulles ziet twee winstpunten
van Berlijnse Conferentie
DE ZIERIKZEESCHE COURANT
Nog sierke verdeeldheid over
E.V.G.-verdrag in het Westen
Wederopbouw Schouwen-Duiveland
in het brandpunt der belangstelling
ZIERIKZEESCHEMNIEUWSBODE
ABONNEMENTEN EN ADVERTENTIÉN
Frys per 3 maanden by vooruitbetaling f 3,50,
per week 27 cent. Losse nummers 10 cent. Ver
schijnt Dinsdag, Donderdag, Vrijdag, Zaterdag.
Advertentleprys 15 cent per mm. Succesjes
(max. 15 mm) f 1,per stuk.
WAARIN OPGENOMEN
VRIJDAG 26 FEBRUARI 1954
1797-1889
Red. M. J. BIJ DE VAATE - Tel. 309
No. 17494 - 110e Jaargang
REDACTIE EN ADMINISTRATIE
Lange Nobelstraat A 171, Zterikzee, Postbus nr. 1, Telefoon
nr. 32, Girorekening nr. 137677 Uitgave: N.V. Drukkerij voorh.
Lakenman Ochtman Lange Nobelstraat A 171 Zierikxee.
Russisch standpunt weer duidelijker
De Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken, Foster Dulles, heeft
in een radiorede verklaard, dat de
Beriynse conferentie twee resultaten
heeft opgeleverd, welke de toekomst
aanzieniyk zullen beïnvloeden.
In de eerste plaats was Molotof,
voorzover Europa betreft, er toe ge
bracht te tonen, dat de Sowjet-Unie
vast houdt aan alles wat zij bezit, ook
aan Oost-Duitsland en Oost-Oosten
rijk, en dat zij nog meer wil hebben.
In de tweede plaats, wat betreft
Korea en Indo-China, was Molotof
er toe gebracht het Amerikaanse
standpunt te aanvaarden, dat het be
trekken van communistisch-China in
besprekingen over deze twee aange
legenheden, geen erkenning van de
communistisch-Chinese regering in
houdt, zo zei hij.
Dulles geloofde, dat het bereiken
van deze twee resultaten alle inspan
ningen op de Berlijnse conferentie
rechtvaardigen. Berlijn heeft de weg
geëffend voor andere gebeurtenissen.
De vereniging en versterking van
West-Europa kan nu voortgaan en in
Azië zou vereniging van Korea en
beëindiging van agressie in Indo-
China bereikt kunnen worden, als
communistisch-China dat wenst. „Ik
voorspel niet, dat deze dingen zullen
gebeuren", doch als het zover komt,
is dat slechts dank zij Berlijn", aldus
de Amerikaanse minister,
Amerika blijft op zijn hoede,
Drie-jarig knaapje ging
autorijden
Het 3-jarig knaapje van een Am
sterdamse arts heeft een angstig
avontuur beleefd, dat hem nog lang
zal heugen. Zijn vader, die op be
zoek ging bij een patiënt, had zijn
zoontje op de voorbank van zijn langs
de Kloveniersburgwal geparkeerde
wagen achtergelaten. De arts had de
handrem aangetrokken en de ver
snelling in achteruit gezet.
Wat er precies gebeurd is toen het
knaapje alleen in pappies wagen zat,
is onbekend, maar op een gegeven
ogenblik zagen voorbijgangers de
auto het water in rijden en hoorden
zij het kereltje om hulp schreeuwen.
De wagen dook met de neus naar
voren het nog met ijs bedekte gracht
water in. Een wagen van de radio-
autodienst was fluks ter plaatse en
vier mannen (een hoofdagent van po
litie, een glasblazer, een koopman en
een directeur) beijverden zich het
knaapje, dat op de achterbank gekro
pen was, uit zijn hachelijke positie te
bevrijden. De kleine achterruit van
de Chevrolet werd vernield. Het
ventje kon hier precies doorheen.
Juist verscheen zijn pappie ten to-
ferentietafel. „Wij behoeven niet, uit nele. Hij kon terstond zoonlief, die
vrees, de werktuigen der diplomatie snijwonden aan rechterknietje en
en de mogelijkheden die zij verschaf- linkerhandje had opgelopen, eerste
fen, neer te leggen". hulp verlenen.
NA DE BERLIJNSE MISLUKKING
Herbewapening van W.-Duitsland het struikelblok
Algemene Vergadering Stichting „Nieuw Schouwen-Duiveland"
Twee sprekers gaven hun visie op
toekomstige ontwikkeliug
vrees voor verschalking aan de con-
In drie Westeuropese landen is de steun aan de plannen tot herbewa-
zei hij, doch het mag niet weigeren verdeeldheid over de Europese Ver- pening.
dedigingsgemeenschap dezer dagen Twaalf uur eerder keurde de La-
duidelijk aan de dag getreden. bourfractie het voorstel goed met een
Een bespreking tussen Bondskan- meerderheid van negen stemmen,
sclier Adeauer en de socialistische Dit gaf de linkse socialistenleider
oppositieleider in West-Duitsland om Bevan aanleiding tot de verklaring,
nog voor het grote debat over de po- dat de partijleiders zich niet meer in
litieke toestand overeenstemming te naam van de partij over de herbe-
bereiken over de vraag of West- wapening kunnen uitlaten.
Duitsland zich moet bewapenen vóór
Oost- en West-Duitsland zjjn her
enigd, heeft geen resultaat opgele
verd. Van sociaal-democratische zijde
werd later verklaard, dat de kloof
nog even wyd is als tevoren.
Bovendien zijn er tekenen, die er
op wijzen dat ook vele Conservatieve
parlementsleden tegen deelnéming
van West-Duitsland aan de verde-
diiging van West-Europa zijn.
De Britse minister van Buiten
landse Zaken, Eden, zeide Woensdag
op vreedzame wijze te proberen tot
gewenste resultaten te komen uit
TWEEDE KAMER
Invoering van nieuwe
rijksdaalders en guldens
Woensdagmiddag is in de vergade
ring der Tweede Kamer aan de orde
gekomen "het wetsontwerp tot invoe
ring van nieuwe rijksdaalders en gul
dens. Het gewicht van de nieuwe
rijksdaalders en guldens zal bedra- jn Frankrijk werd in de Na-
gen resp. 15 en QVz gram (thans 25 tionale vergadering veel verzet ge- in het Lagerhuis, dat Groot-Brittan
en 10 gram); het gehalte blijft het- boden tegen Westduitse herbewape- nië spoedig weer besprekingen te Pa-
zelfde. De middellijn zal bedragen njng en hoewel de minister van Bui- rijs zal voeren over samenwerking
resp. 33 en 25 mm (thans 38 en 28 tenlandse Zaken, Bidault, het E.V.G.- met de E.V.G. Ook zou er opnieuw
mm). verdrag gaarne spoedig bekrachtigd worden gesproken over Brits-Ameri-
In het verslag der commisie van w]j zjen, werd Woensdag geloofd, dat kaanse steun voor de E.V.G.
rapporteurs wordt het volgende ge- de Nationale vergadering de behan-
zegd: deling van deze kwestie zal uitstellen
Nadat de commissie de Memorie na de conferentie te Genève.
van Antwoord had bestudeerd, achtte Qok in Groot-B rittannië
zij het wenselijk met de regering na- trad verschil van inzicht aan de dag
der mondeling in overleg te treden, over de herbewapening van West-
Bij dit overleg, dat plaats vond op 3 Duitsland. Het bestuur van de La-
en 23 Februari 954, heeft de minister bourpartij gaf met een kleine meer-
van Financiën aan de commisie me- derheid (14 tegen 10 stemmen) zijn
degedeeld, dat hij, in tegenstelling tot goedkeuring aan het voorstel tot
Thailandse prins
op bezoek bij
Prins Bernhard
het gestelde in de Memorie van Ant
woord, genegen is de muntbiljetten
niet geheel te doen verdwijnen. Het
ligt in zijn bedoeling om de munt
biljetten van een gulden in de loop
van de jaren 1954 en 1955 geleidelijk
aan te doen vervangen door zilveren
munten.
-Met betrekking tot de muntbil
jetten ter waarde van een rijksdaal
der-ligt het in het voornemen van de
minister om deze gedurende boven
genoemde jaren nog te doen ver
vangen door zilveren munten. Daar
na, nadat de gevolgen van de ver
vanging van muntbiljetten van een
gulden door zilveren munten kun
nen word beoordeeld, zal een beslis
sing omtrent het invoeren van zilve
ren munten ter waarde van een rijks
daalder worden genomen.
Het wetsontwerp werd zonder be
raadslaging of stemming goedge
keurd.
Gifmoorden in Worms
Avontuurlijke
emigratietocht
Uit Cairns (Queensland - Austra
lië) is gemeld, dat bij Cape Tribu
lation, een Letlandse emigrant aan
land gekomen is, die 450 mijl in
een open boot afgelegd heeft, hul
peloos dobberend op de golven.
De reis van de Letlander, de 26-
jarige Vitors Zvejnieks, begon op
Thursday Island, in de Straat
Torres (tussen Nieuw-Guinea en
Australië). Hij verliet dit eiland
6 Januari in een open boot, doch
verloor in een storm zijn riemen.
Hij dobberde 46 dagen rond en
landde eindelijk in Australië. Ge
durende deze tijd ving hij regen
water in een oud kopje op. De
emigrant bevindt zich thans in hel
ziekenhuis. Hij is ondervoed en
uitgeput. Hij kon slechts een vage
schildering van zijn tocht geven.
Federatieve Raad van
Prins Bernhard heeft Woensdag
middag in paleis Soestdijk een van
zijn oude vrienden ontvangen, de
45-jarige Thailandse prins Chula
Chakrabongse, neef van de tegen
woordige koning van Thailand.
Prins Chula arriveerde met het
K.L.M.-vliegtuig uit Bangkok met
zijn Engelse vrouw op Schiphol. Het
echtpaar begaf zich onmiddellijk per
auto naar Soestdijk, waar het enkele
uren in het koninklijk paleis door
bracht.
In de avonduren hebben prins
Chula en. zijn echtgenote de reis naar
Engeland per vliegtuig voortgezet.
Hongaarse
pleegkinderen terug
naar hun kampen
Woensdag 3 Maart zullen de 79
Hongaarse kinderen, afkomstig uit de
kampen in Duitsland en Oostenrijk,
die gedurende drie maanden bij Ne
derlandse pleegouders zijn geweest,
naar de kampen terugkeren. De Stich
ting Hulpactie voor Hongarije heeft
De „gifmengster van Worms" heeft
Christ^ïehmann^hee^tekeml^dat verzet verzoekt kerkdiensten di' transport georganiseerd en gefi-
i^nrisia i_.ewiiu.ui. nancierd. Dames van deze Stichting
zij in September aar Op 5 Mei zullen de kinderen op hun reis be
giftigd heeft. Maandag gaf zij toe, ceieiden
dat zij in pralines een plantenbe- Het hoofdbestuur van dc Nationale
schermingsmiddel gespoten had. Haar Federatieve Raad van het voormalig Het is bijna zeker, dat een nieuw
vriendin, Anna Hamann, die van deze verzet deelt mede, dat het een schrü- transport van vijftig kinderen van
pralines gegeten had, overleed korte ven heeft gezonden naar alle kerk- alle gezindten op 6 Maart mee
tijd daarna. Mevrouw Lehmann heeft genootschappen in Nederland, met terug zullen komen. Het ligt voorts
voorts bekend in October van het het verzoek op dc 5c Mei in alle in de bedoeling a.s. zomer opnieuw
vorige jaar haar 75-jarige schoon- kerken openbare dankdiensten te en dan een groter transport kinderen
vader vermoord te hebben door het houden ter herdenking van de be- bij pleegouders in Nederland onder
zelfde gif bij zijn yogurt te voegen. vrtfdJng. tebrengen.
„De toekomst van Schouwen-Dui
veland", zo luidde het thema van de
algemene vergadering der Stichting
„Nieuw Schouwen-Duiveland", die
'Woensdag in een volle „Nieuwe
Graanbeurs" te Zierikzee werd ge
houden. Talrijke bewoners van stad
en eiland waren naar deze belang
rijke vergadering gekomen, om het
een en ander te vernemen over de
plannen die de wederopbouw van het
eiland raken. De vergadering had een
prettig verloop en stond onder leiding
van de voorzitter van de Stichting,
de heer P. Heering.
Sprekend over de faits et gestes
van de Stichting, wees de voorzitter
op het vele tot nu toe reeds verrichte
werk. Hieraan zaten duidelijk posi
tieve kanten, hoewel ook fouten ge
maakt werden. Bij het begaan hier
van ging het er zeker niet om per
sonen, wie dan ook, persoonlijk te
kwetsen, maar steeds om de zaak als
zodanig, nl. de bevordering van de
belangen van het eiland. Spreker
wijdde een woord van dank aan de
landsregering, die het herstel moge
lijk maakte en verder aan allen die
bij dit werk waren betrokken. Ver
der kwalificeerde de voorzitter het
s.s. „Krammer" als een belangrijke
verbetering in de verkeersverbindin
gen van en naar het eiland. Hij
"bracht dank aan 'de R.T.M. voor het
in de vaart brengen van dit schip, dat
een behoorlijke vervoerscapaciteit
heeft.
Als leitmotief voor de toekomst
wilde spreker het woord van Willem
van Oranje overnemen: „Het is niet
nodig te hopen om te ondernemen,
noch te slagen om door te zetten".
Er bestaan talrijke problemen en het
is moeilijk te zeggen „toch wordt al
les hier weer goed". „Wij staan", al
dus spreker., „met de rug tegen de
muur en moeten vooruit".
Sprekend over het Reconstructie
rapport noemde de voorzitter het rap
port een degelijk stuk werk, hoe men
er verder ook tegenover staat. Het
rapport heeft de waarde van een ad
vies, waardoor G.S. nog niet gebon
den zijn. In verband met enkele voor
beelden uit de praktijk, riep spreker
zijn gehoor op vooruit te zien en
eigen moeilijkheden te zien in groter
verband, al begreep hij de verzuch
ting dat de overheid nog verder gaat
zich te bemoeien met de particuliere
belangen.
Hierna stipte hij enkele concrete
problemen aan, als herindeling en
bevriezing. Belangrijk in dit opzicht
is een .goede voorlichting. De Stich
ting wil hiervoor, in samenwerking
met de Herstelcommissie uit de Ver
eniging van Burgemeesters en Secre
tarissen en de Noodcommisie van de
Ned. Hervormde Kerk, bij de voort-
duur zorgen.
Prijzenswaardig is het initiatief,
naar inzicht van spreker, dat de le
den van Prov. Staten zich hier eerst
persoonlijk op de hoogte komen stel
len van de toestand, voordat het Re
constructierapport in discussie komt.
Staande tegenover de opeengesta
pelde problemen, is het eendrachtig
samenwerken voor alles nodig, waar
bij geen levenskwesties dienen te
worden gemaakt van punten van on
dergeschikt belang. De Stichting telt
thans 1.300 leden, maar moet nog
sterker worden, om de stem van het
eiland zo goed mogelijk te kunnen
vertolken.
Dc wederopbouw
Het hoofd van het Bureau Weder
opbouw Schouwen-Duiveland, dhr.
D. Stam, verkreeg hierna het woord,
die in grove lijnen enkele feiten en
problemen schetste, die op de weder
opbouw van het eiland betrekking
hebben. De wederopbouw betreft
5.000 schadegevallen, waaronder 650
geheel verwoeste woningen en 245
verwoeste boerderijen. De schade
alleen hiervan bedraagt f 25.000.000.
Door de Wet op de Wederopbouw
Watersnoodgebieden, kreeg de her
bouw een wettelijke basis, waarbij
het herstel van de herstelbare pan
den werd opgedragen aan de Ramp-
schadebureaux en de wederopbouw
van verwoeste huizen, boerderijen en
bedrijfspanden aan het Bureau We
deropbouw.
Spreker stond stil bij de problemen
waarvoor de gemeentebesturen zich
zien gesteld, daar een herbouw van
de oude toestand uiteraard niet plaats
mag vinden. De opbouw der gemeen
ten zal in andere vorm geschieden,
in overeenstemming met de eisen die
door economie en verkeer worden ge
steld. Het gaat er hierbij om, de par
ticuliere wederopbouw toch zo onge
stoord mogelijk te doen verlopen. Het
iS' begrijpelijk dat polderbesturen,
Waterstaat en het ministerie in de
zelfde geest denken. Een mogelijkheid
tot woningsanering is geschapen door
gemeentelijke aankoop van krotwo
ningen. Lang niet altijd zal inmiddels
herbouw ter plaatse mogelijk zijn. De
gemeenten kunnen een herbouwplan
opstellen, waarbij tevens rekening
wordt gehouden met de eisen die de
herverkaveling stelt. Reeds 90 pet.
van de gemeentebesturen hebben
op een dergelijk her bouwplan een
principiële goedkeuring gekregen.
Deze van tevoren gegeven principiële
goedkeuring komt tegemoet aan de
problemen, waarmede èn particulie
ren èn de gemeentebesturen wor
stelen.
Belangrijk ook is de mogelijkheid
dat van regeringswege woningwet
woningen worden gebouwd, die later
door particulieren kunnen worden
overgenomen. Hierdoor ontstaat een
besparing in de bouwkosten en an
dere voordelen. Het systeem voldoet
in de praktijk. Staan de huizen er
eenmaal, dan worden zij vlot door
particulieren overgenomen. Een zeer
waardevolle geste is het aanbod van
200 volwaardige houten geschenkwo
ningen, die voor- f 1.000 aan parti
culieren kunnen worden toegewezen.
Deze prijs is laag gesteld.
Sprekend over de herbouw in het
algemeen, wilde spreker, zonder te
kort te doen aan de merites van de
plaatselijke en eilandelijke aanne
mers, loch uitdrukking geven aan zijn
bezorgdheid t.a.v. de mogelijkheid op
korte termijn de wederopbouw te vol
tooien. Er zijn elders voldoende aan
nemers. Zelfs een. periode van twee
jaar achtte spreker lang. Het gaat er
om dat de gemeentebesturen be
trouwbare aannemers aantrekken.
Over het vaak vernomen „het is zo
duur" met betrekking tot de weder
opbouw, merkte de heer Stam op, dat
men toch niet moet schromen zo snel
mogelijk plannen te maken. Over de
prijzen staat in concreto nog niets
vast en voorbeelden uit andere delen
van het rampgebied hebben hier geen
waarde.
Als er plannen komen krijgt de re
gering inzicht in de hoeveelheid nood
zakelijk aan te trekken aannemers.
In het algemeen zijn nog maar wei
nig wederopbouwplannen in voorbe
reiding en spreker deed een beroep
op volle medewerking van het pu
bliek om tot hei-bouw te komen.
De herverkaveling
Het hoofd van de Herverkaveling
Ir L. Eelkema, schetste als doel dier
verkaveling het geraken tot een zo
gezond mogelijke agrarische opbouw.
Spv. wees op de analogie met Wal
cheren. Evenals daar lag ook hier
herverkaveling voor de hand. Het
ambtelijk element in de Herverka
velingscommissie is sterk. Een Agra
rische Commissie werd daarom aan
gewezen voor elk herverkavelings-
blok. Ook de stem van iedere plaats
moet doorklinken, vandaar de instel
ling der Plaatselijke Commissies. De
uitvoering is in handen van het Bu
reau Uitvoering, gevormd door Land
meetkundige Dienst en Cultuurtech
nische Dienst. Het Bureau Uitvoering
adviseert de Agrarische Commissie.
Nauw contact met betrokkenen is no
dig om tot realisering van de herver
kaveling te geraken.
Spreker vergeleek de stand van
zaken met een grote onverdeelde
boedel, warbij 20.000 mensen betrok
ken zijn. De verdeling kan niét zon
der spelregels, vandaar de Herver-
kavelingswet, die het geheel een wet
telijke grondslag geeft. Belangrijk is
de lijst van rechthebbenden, waarop
voorkomen grondeigenaren, hypo
theekhouders, pachters enz. Deze.lijst
vormt het entreebewijs in het Her-
verkavelingsblok. De waardebepaling
van de grond wordt verkregen door
schatting. Zo wordt de waarde van
ieders recht bepaald. De lijst van
rechthebbenden wordt ter visie ge
legd en t.o.v. de schattingen bestaat
beroep op de rechter (Rechtercom
missaris, Rechter).
De toedeling kan eerst geschieden
als het herverkavelingswerk is vol
tooid. Hieronder valt de aanleg van
wegen en waterlopen en het inrich
ten van de kavels. Over die toedeling
is in het huidig stadium nog niets be
kend. In sommige gevallen wordt
echter vooruitgelopen op deze toe
deling. Irtgeval nl. de zaak in agra
rische zin fout loopt, zulks met be
trekking tot de herbouw b.v. De her
bouw zal gericht dienen te worden
naar de kavels in sommige gevallen
en natuurlijk wil de herverkaveling
de wederopbouw niet remmen. In de
N.O.-polder is 700 ha vrijgekomen,
waardoor een aantal landbouwers
van het eiland naar dit nieuw ge
wonnen gebied kan vertrekken. De
op het eiland vrijkomende grond
komt in het herverkavelingsblok,
waardoor een mogelijkheid tot sa
nering ontstaat. Sanering is nodig om
te voorkomen, dat bedrijven ontstaan
die eventuele conjunctuur-schomme
lingen niet kunnen doorstaan. Boven
dien is grond blijvend verloren ge
gaan en vernield, waarvoor compen
satie nodig is. Intussen kan niemand
die grond ifllevert, geld hiervoor ont
vangen. Hij krijgt de waarde terug
in grond.
T.a.v. de uitbreidingsplannen van
verschillende gemeenten moet de
herverkaveling wel eens vooruitlopen
op toekomstige beslissingen. Spreker
kwalificeerde de wenszitting met
rechthebbenden als een generale re
petitie voor de uiteindelijke toedeling,
die echter nog wel vier jaar op zich
zal laten wachten. In laatste instan
tie kan nog door belanghebbenden
een bezwaarschrift worden inge
diend. In sommige gevallen is thans
al wel van een toewijzing sprake
die echter niets met de toekomstige
definitieve toedeling heeft te maken.
Deze toewijzing is nodig om in som
mige gevallen, gedurende de jaren
waarin het herverkavelingswerk uit
gevoerd wordt, de grond te bebouwen.
Uitgebreide discussie
Na de causerie van Ir Eelkema
deelde de voorzitter nog mede, dat de
boomplantactie zich goed begint te
ontwikkelen. Het geheel is nog slechts
in een beginstadium, maar reeds is
een bedrag van f 60.000 binnen.
Uitvoerig werd daarna met de
beide sprekers van gedachten gewis
seld. Talrijke detailkwesties kwamen
hierbij aan de orde. De sprekers von
den daarin vaak aanleiding nog wat
dieper op de kwesties in te gaan.
(Vervolg op pagina 2).
O o
Ieder mens doet wel eens een
domheid, maar de verstandige
past op dezelfde domheid niet O
te herhalen.
o O
Het K. N. M. I. verwacht
tot Vrijdagavond:
Wisselend bewolkt
Wisselende bewolking met enkele
verspreide buien; matige tot krach
tige Zuidwestelijke wind; dezelfde of
iets lagere temperaturen.
27 Febr. Zon op 7.32, onder 18.15.
Maan op 4.10, onder 11.17.
Laatste kwartier: 26 Febr. te 0.29.
HOOGWATERSTANDEN
ZIERIKZEE:
27 Febr. 9.14 v.m. 22.04 n.m.
BROUWERSHAVEN:
27 Febr. 8.56 v.m. 21.45 n.m.
Doodtij: 27 Februari.
