ZiERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DONDERDAG 27 NOVEMBER 1941
OPöENOi
ZiERIKZEESCHE COURANT
Met Duitschland
tegen
het kapitalisme
ABONNEMENT
Prijs: in Zierikzee f 1,60, elders f 1,90
per kwartaal. Weekabonnementen resp.
IS en 15 cents. Losse nummers 5 cents.
Verschijnt iederen werkdag.
1797 - 1689
Uitgave: N.V. Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuith. B 94, Tel. 32
Giro no. 137617 - Dir.: A.J.deLooze - Hoofdred.: M. J. Kosten, Zierikzee
98STE JAARGANG No. 14796
ADVBRTBNTIHS
Prlji: 22 cents per regel, minimaal 88
cents. Bi) contract speciale prijzen. Suo-
cesjes op Maandag, Dinsdag, Woensdag
en Donderdag: 70 cents. Inzending tot
's morgens 9 uur.
NIEUWE SUCCESSEN
IN NOORD AFRIKA
DUITSCHLAND STRIJDT
VOOR EUROPA
Het opperbevel der weermacht
maakte gisteren bekend:
ïn den centralen sector van het
Oostfront hebben onze aanvallen
terreinwinst opgeleverd. 2 sovjet
oorlogsschepen liepen op Duitseh-
Finsche mijn versperringen en zijn
na zware ontploffingen ondergegaan
'In den strijd tegen Engeland heeft
de luchtmacht overdag en des
nachts havenwerken en vliegvelden
in het ZW.-Z.O. van het Britsche
eiland bestookt met bommen van
zwaar kaliber.
Bij de succesvolle verdediging
van een konvooi tegen een aanval
van Britsche mo'tortorpedobooten is
een Duitsch patrouillevaartuig door
torpedotreffers gezonken. De ba-
manning is gered.
In Noord-Afrika heeft een te
genaanval der Duitsch-Italiaansche
troepen nieuwe successen geboekt.
De stellingen aan het front van
Solloem werden in weèrwil van
vijandelijke aanvallen gehandhaafd.
Nieuwe uitvalspogingen der bezet
ting van Tobroek zijn mislukt.
Van het front bij Moskou wordt
in toenemende mate het overloopen
van bolsjewisten gemeld. Om tegen
deze crisis op te treden, heeft de
regeering-Stalin aanleiding gevon
den in een nota te berichten over
wreedheden van Duitsche soldaten
tegenover gevangen genomen bols
jewisten gepleegd. De Duitsche
weermacht en de met haar strij
dende verbonden troepen zien mst
de diepste verachting neer op der
gelijke valsche berichten, waardoor
het beestachtig optreden van bols
jewistische horden verbloemd '<n
haar gevechtsmoraal vergroot moet
worden.
ANTI-KOMlNTERNPACT
VERLENGD
Ook d« Nanklng-r®g«*ring trad to*
Dinsdagmiddag icon 12 30 uur is in de
ambsssadeurszaal der nieuwe Rijkskan
selarij de voor de wereldpolitiek belang
rijke offieieele plechtigheid voltrokken,
waarbij uit naam van den Führer en de
Rijksregeering de Rijksminister van Bui-
tenlandsche Zaken von Ribbentrop, de
vertegenwoordigers van het in het anti-
Kominternpact vereenigde staten heeft
begroet, evenals de vertegenwoordigers
van de regeeringen, die gevolg hebben
gegeven aan de uitnoodiging tot toetre
ding door de mogendheden, die reeds
lid waren van het pact.
Nadat de vertegenwoordigers van de
verdragsmogendheden het protocol tot
verlenging van den geldigheidsduur van
het anti-kominternpact met nog vijF jaar
hadden onderteekend, maakten de ve
tegen woo rdigers van Bulgarije, Denemar
ken, Finland, Kroatië, Roemenië en Slo-
vokije op plechtige wijze bekend, dat hun
landen toetraden tot dit pact tegen den
bolöjewistischen wereldvijand.
Vervolgens las de Rijksminister van
Buitenlandsche Zaken een telegram voor
van den Chineeschen minister van Bui
tenlandsche Zaken, dr. Tsoemin Jee, aan
de Rijksregeering, waarin werd medege
deeld, dat de Chineesche nationale regee-
ring eveneens toegetreden is tot het anti-
kominternpact.
R«d« van von R bbentrop
Tegen het einde van de plechtigheid in
de Rijkskanselarij, heeft minister von Rib
bentrop een. korte toespraak gehouden,
waarin hij de zeven nieuwe staten, die
zich hebben aangesloten bij het anti-
Kominternpact, in het bijzonder begroette.-
De minister wees op den ondermijnen
den arbeid van de Komintern, die na de
zware en definitieve nederlagen van hèt
bolsjewisme in Duitschland en Italië in
versterkte mate in andere landen begon
en legde den nadruk op de destijds
duidelijk blijkende noodzakelijkheid om
een gemeenschappelijk front te vormen
tegenover dit gevaar. Ik was destijds,
zoo zeide minister von Ribbentrop, van
meening, dat ook andere landén tot dit
inzicht zouden komen en tot het anti-
Kominternpact zouden toetreden. Spoe
dig hierop zijn Mandsjoekwo, Spanje en
Hongarije tot dit pact toegetreden.
Thans zijn Bulgarije, Denemarken, Fin
land, Kroatië, Roemenië, Slowakije en de
Chineesche nationale regeering lid van
dit pact geworden.
Hierdoor is verreweg het grootste deel
van de Europeesche volken en van die
in het Verre Oosten in het anti-Kjom-
internpact vereenigd.
Door den huidigen oorlog 'is het de
wereld pas duidelijk geworden, dat het
bolsjewisme inderdaad vastbesloten was
al zijn machtsmiddelen te gebruiken voor
zijn wereldrevolutie. De Duitsche weer
macht en haar bondgenooten hebben in
zegevierende slagen het coriimunisme een
slag toegebracht, waarvan het zich niet
meèr herstellen zal.
Na de vernietiging van de machtsmidde
len van den staat moeten echter nog de
overige in de wereld bestaande invloe
den van het communisme uit den weg
geruimd worden.
Vervolgens wees de minister nog op
de verderfelijke rol van de bondgenooten
van het communisme, die uit een zuiver
opportunisme met het communisme sa
mengingen. Hij besloot met te verkla
ren, dat hij ook namens alle in het anti-
Kominternpact vertegenwoordigde staten
sprak, wanneer hij de vernietiging van
het bolsjewisme als het doel noemde,
waarnaar gestreefd moet. worden.
BRITSCHE PANTSERBRIGADE
VERNIETIGD
Uitvalgpoglngon uit Tobro*k verijdeld
Sttijd ftiicht zware verliezen
Het 541e communiqué van het Itali-
aansehe hoofdkwartier luidt:
Op het slagveld in de Marmarische
woestijn hebben de strijdkrachten der As-
mogendheden ook gisteren den geheelen
dag( verbitterd; gevochten. In de zone
van Bir el Gobi hebben, na een oain
singelingsmanoeuvre, die op 23 November
was begonnen, de divisie „Ariete" en
de Duitsche gepantserde idivisies ide 22e
Britsche pantserbrigade vernietigd. -Op
nieuw werden gevangenen gemaakt. De
zuivering van het terrein, dat bezaaid
is met onbestuurbaar geworden of. in
brand gestoken Engelsche vechtvvagens,
duurt voort.
Er zijn geen wijzigingen aan het front
van Tobroek, waar de vijand met steun
van artillerie en luchtmacht door-middel
van vechtwagens uitvallen trachtte te
doen, die alle door onze troepen wer
den verijdeld; twaalf vechtwagens werdeft
vernield, idrie vliegtuigen neergeschoten.
Aan het front van Solloem stuitten de
aanvallen, welke de vijand met uit het
Oosten aangevoerde divisies ondernam,
op de vastberaden verdediging der Duit
sche en Italiaamsche troepen. Geroemd
dient te worden de prachtige houding
van de divisie „Savona", die verbitterd
vocht en de belangrijkste stellingen be
hield. De verbonden luchtmacht greep
in door intensief bombardeeren en be
schieten. Ook de installaties en de haven
van Tobroek werden herhaaldelijk ge
bombardeerd.
Bij luchtgevechten heeft onze lucht
macht 8 vijandelijke vliegtuigen ineerge-
schoteëh, 12 andere werden neergehaald
door de Duitsche luchtmacht, die ook
6 op den grond staande vliegtuigen in
brand deed geraken.
Bij de hevige gevechten van (dezen dag
werden dien vijand zware verliezen aan
manschappen, vechtwagens en ander ma
teriaal toegebracht; ook onze verliezen
zijn aanzienlijk.
In het Zuiden van Cyrenaica bood hèt
kleine garnizoen der oase Dzjala hard-
nekkigen tegenstand tegen «Jen vijande
lijken druk. Onze luchtmacht deed op
nieuw heftige aanvallen op de gemoto-
riseeerde Engelsche colonnes, die in de
richting van de oase optrekken. Weder
om werden talrijke auto's der colonne
getroffen en in brand geschoten.
Engelsche vliegtuigen deden aanvallen
Tripolis, Benghasi en eenige kleinere
plaatsen in Libye, waarbij geen slacht
offers te betreuren zijn en' slechts weinig
schade is aangericht. Boven Tripolis heeft
een onzer jagers een Blenheim-machine
neergeschoten.
Op Sicilië heeft gistermiddag het lucht
doelgeschut een jager van het type Hur
ricane neergeschoten; de bestuurder werd;
gevangen genomen.
In Oost-Afrika kwam de vijand in con
tact met» de vooruitgeschoven stellingen
van Gondar. Met vliegtuigen en artillerie
viel hij onze verdedigingsstellingen aan,
die zich heftig verweerden. Aan het Noor
delijke front van Gondar werden vij
andelijke afdeeHngen voor het steunpunt
Tsjertsjer (Walag) aangevallen en door
onze formatie* verstrooid,
RADIOREDE VAN PROF. Dr.
T. GOEDEWAGEN
ov*r h*t departement van
Volksvoorlichting *n Kunsten
Voor den Nederlandschen. Omroep heeft
de secretaris-generaul van Volksvoorlich
ting en Kunsten, prof. dr. T. Goedewagen,
een radiorede gehouden, waaraan (net
volgende is ontleend:
Het was Dinsdag juist een jaar ge
leden, dat het departement van Volks
voorlichting en Kunsten door den Rijks
commissaris werd ingesteld. Het ver
heugt mij, aldus dr. Goedewagen, u tjhans
iets over inrichting en werkwijze te kun
nen mededeelen. Het departement is ge
boren uit de behoeften des tijds. In
de eerste plaats zijn wij in detwintigste
eeuw steeds meer tot de overtuiging ge
komen, dat een zoo belangrijk ding als
de volks voorlichting niet een
zaak van particulier initiatief of be
lang, maar een aangelegenheid der ge-
heele volksgemeenschap dient te
zijn. Hoe langer hoe meer immers is
[gebleken, dat pers, film en radio bij
particuliere uitgevers, ondernemers en
vereenigingen alleen niet in voldoend' ver
trouwde handen zijn.
- Doordat de overheid zich in het af-
geloopen liberale tijdvak aan deze uitin
gen van volksleven niet veel gelegen liet
liggen, slopen er ongemerkt allerlei euve
len in, waarvan het voornaamste wel
was1: de totale versplintering van ons
volk in tal van partijen en coterieën^
en als gevolg daarvan een noodelooze
verspilling van volkskracht.
De zoo verantwoordelijke post van
volksvoorlichter was allengs in handen
geraakt van menschep, die er geen aan
stoot aan namen, dat ons vaderland een
tegen zich zelf verdeeld huis was ge
worden, ja de misdadige versnippering
van onze volkskracht nog dagelijks m
de hand werkten (door het in den geest
der democratische partijvorming in plaats
van in een geest van nat i om ale een
heid vpor te lichten.
Thans echter zien wij duidelijk in:
volksvoorlichting is geen zaak vam indi
vidu, onderneming of vereeniging, maar
van den Staat als dienaar des voIks.
Dit heeft geleid tot oprichting van een
apart departement voor de Volksvoor
lichting.
Steunen, stimuleeren, ordenen, zuiveren
en contröleerendeze vijf woorden .geven
vrij nauwkeurig het werkgebied
van het departement aan. Het be
oogt m.a.w. aan alle uitingen van volks
voorlichting en kunstzinnig leven in volk-
schen zin mogelijkheden van ontplooiing
te geven en als die mogelijkheden wor
den gegrepen, de activiteit der volksca-
cultureele krachten te sterken en te prik
kelen Zoo omvat het departement het
geheele terrein van volksvoorlichting en
kunsten van haar mogelijkheid tot haar
werkelijkheid toe. Kunst en voor
lichting zijn regeeringszaak.
Er is in een jaar tijds reeds iets be
reikt, maar nog veel meer ligt als taak
voor ons. $>it departement heeft een zeer
bijzondere taak, n.l. ons volk door voor
lichting en kunstbeoefening op te leiden,
omhoog te leiden tot zijn ware wezen
en zijnoogen voor den nieuwen tijd
der volkscjie levensbeschouwing te ope
nen. Wij weten zeer goed, dat de over
heid geen genieën kan maken. Maar wij
weten ook, dat de Staat bij machte is,
f de gunstigste voorwaarden hiervoor te
scheppen door on? volk in zijn cultureel
besef, dat tevens eenheidsbesef is, tester-
1 ken. Het genie is altijd component van
een sterke en gezonde volksgeest, die
het draagt en schraagt en waaruit het
als een kroon op het werk uitrijst als
een torenspits. Wat vroeger de maecenas,
de vorst en de rijke patriciër deed, is
nu recht en plicht van den Staat. Daar
om is het departement van volksvoor
lichting zich van zijn taak ook klaar!
bewust. Het werkt voor de verheffing
van den Nederlandschen geest binnen de
verheffing van Germaansch' Europa.
Uit Madrid meldt DNB, dat op voor
schrift van den minister van de partijl
schrift van den min. van de partij de „fa-
lange" wordt gezuiverd; de ledenlijsten
worden voor een half jaar geblokkeerd,
er worden partijrechtbanken in het le
ven geroepen, die tweemaal per maand
bijeenkomen. Uit de partij worden alle
personen gezet, die op grond van on
juiste gegevens toegang hadden gekre
gen, die met de wapenen of in woord
en geschrift tegen de nationalisten heb
ban gestreden.
V Victorie - Duitschland
wint voor Europa
op alle fronten
BRITSCHE KRUISER TOT
ZINKEN GEBRACHT
Linieschip ernstig getroffen
Het opperbevel van de Duitsche
weermacht deelde gisteren in een
extra bericht mede:
De Britsche vloot heeft de laat
ste dagen weer zware verliezen ge
leden. Behalve dat, zooals in het
weermaehtsbericht vaii gisteren ge
meld is, een vrij groot Britsch oor
logsschip door een luchttorpedo ge
troffen was, heeft voor Solloem een
Duitsche duikboot onder bevel van
den eersten luitenant ter zee Frei-
hèrr von Tiesenhausen een Britsch
linieschip aangevallen en het een
zwaren torpedotreffer toegebracht.
Voorts heeft een duikboot onder
bevel van den eersten luitenant ter
zee Mohr op den Atlantisch en Oce
aan een. Britschén- kruiser 'der Dra
gon-klasse tot zinken gebracht.
AMERIKAANSCHE SOLDATEN
NAAR SURINAME
E*n communiqu* van Garbrtrndy
Het A.N.P. meldt:
In zijn op M October te IJtrecht ge
houden 'redevoering ter gelegenheid van
de scholingsbijeenkomst van functionaris
sen der N.S.D.A.P. en der NJB.S. heeft
ir. A. A. Mussert geprotesteerd tegen
de verkwanseling van de Nederlandsche
koloniën door de Nederlandsche emigran-
tenregeering te Londen. Ofschoon ir. Mus
sert in deze rede voorloopig alleen van
Curasao sprak, bleek hij met vooruitzien-
den geest terstond het gevaar te hebben
ingezien van deze .onverantwoordelijke
politiek, welke tot noodlottige gevolgen
aanleiding moet geven. Hoe goed de lei
der der N.S.B. destijds heeft ingezien
dat na Curasao andere deelen van het
Nederlandsche rijk aan het Amerikaan-
sche imperialisme ten prooi zouden val
len, blijkt uit een communiqué, dat door
Gerbrandy, den leider van het Nederland
sche emigrantencomité te Londen is uitge
geven en dat den volgenden inhoud heeft:
„De bauxietmijnen in Suriname leveren
goed zestig procent der behoeften van
de Amerikaansche aluminium-industrie, die
van vitaal belang is voor de verdediging
der Ver. Staten, van het Westelijke half
rond en van de volkeren die zich actief
tegen agressie verdedigen.. Dientengevol
ge is het noodzakelijk, de veiligheid van
deze mijnen volkomen te waarborgen," in
verband met de eischen welke de toe
stand van dit oogenblik stelt. In normale
omstandigheden zou de regeering van het
Kon inkrijk der Nederlanden voor de ver
dere versterking der verdediging van Su
riname een beroep gedaan hebben op
de in Nederlandssch-Indië beschikbare
strijdkrachten. Gezien den toestand van
dit oogenblik irt 'het Zuidwestelijke deel
van den Stillen Oceaan was het even
wel riet aar bevclcnswaardig dien weg
in te slaan Ooit schijnt het niet aanbe
velen'. 7 dig, strijdkrachten te onttrek
ken aan het Nederlandsche legioen in En
geland, dat gereed moet blijven voor de
j taak der bevrijding van het moederland,
j Om bovenstaande redenen hebben de
regeeringen van Nederland en van de
Ver. Staten overleg gepleegd en dit heeft
er toe geleid, dat de regeering der Ver.
Staten troepen naar Suriname zal sturen
om daar met de Nederlandsche troepen
samen te werken.
Tevens heeft de Nederlandsche regee
ring de regeering van Brazilië verzocht
aan deze defensieve maatregelen deel te
nemen en men kwam overeen, dat Bra
zilië voor dit gemeenschappelijk doel bij
zondere milita're maatregelen zal treffen
op zijn aan Suriname grenzend gebied
en een delegatie naar Paramaribo zal
sturen. -
Deze delegatie heeft tot taak van ge
dachte te wisselen en tot een accoord
te geraken over alle andere maatregelen
die geschikt zijn om aan de gemeen
schappelijke veiligheidsmaatregelen der
Nederlandsche, Amerikaansche en. Brazili-
aansche troepen een zoo groot mogelijk
effect te geven".
Tot zoover Gerbrandy. Hel spreekt van-
**lf, dat het Nederlandsche volk de po-
Wanneer verduisteren?
Heden (Donderdag)zon onder
17.33. Morgen (Vrijdag) zon
op 9.23.
Maan onder 3.21; op 15.12
Tnsschen zonsondergang en
zonsopgang moet worden ver
duisterd.
Volle Maan Woensdag
3 Dec. Laatste kwartier Don
derdag 11 Dec. Nieuwe Maan
Donderdag 18 Dec.
ging om recht te praten wat krom is,
terstond zal doorzien. Het Nederlandsche
volk zal zich geen zand in ae oogen
laten strooien. Immers, uit niets in deze
verklaring van Gerbrandy blijkt, waaruit
de zoogenaamde bedreiging van de
bauxietmijnen bestaat, tenzij gedacht is
dan het Amerikaansdie imperialisme of
aan een nieuwen aanval van <ï'e Britten,
die er destijds niet voor zijn terugge
schrokken Curasao te bezetten. Blijkbaar
heeft Gerbrandy zich/Tiiet kunnen verzet
ten tegen den machthonger van den dol
lar-moloch en heeft hij nu deze uitvlucht
verzonnen ten opzichte van de onver
vreemdbare bezittingen van het Neder
landsche volk.
Het spTeekt vanzelf, dat het Neder
landsche volk zijn recht op zijn over-
zéesche bezittingen niet prijs zal geven,
zooals dit door ij\ Mussert in zijn te
Utrecht gehouden rede nadrukkelijk en
duidelijk is verklaard. Een krachtig pro
test tegen deze willekeurige handelwijze
van het „Nederlandsche" emigrantenco
mité zal in geheel Nederland eenparig
opklinken.
DE BAUXIETMIJNEN
VAN SURINAME
Amerika'* behoeft* aan aluminium
Het aluminiumverbruik neemt in de ge
heele wereld sterk toe en dus ook de
behoefte aan bauxiet, de voornaamste
grondstof, waaruit dit metaal gewonnen
wordt, .De grootste producent en ver
bruiker van aluminium is Duitschland,
dat uit verschillende landen van Europa
bauxiet betrekt.
De Ver. Staten hebben eveneens een
belangrijke aluminiumindustrie, die den
laatsten tijd uitsluitend voor de vervaar
diging van oorlogsmateriaal gebruikt
wordt. In 1939 werd 140.000 ton alumi
nium uit bauxiet gewonnen; een gedeelte
hiervan is uit eigen bodem afkomstig,
maar meer dan de helft moet uit Su
riname worden uitgevoerd. In verband
met de toenemende eischen van de be
wapeningsindustrie b*staat het voorne
men de pluminiumproductie te verdub
belen en dus ook den invoer van bauxiet
sterk te vergrooten. Blijkens de „bescher
ming" der bauxietmijnen in Suriname door
Amerikaansche troepen stelt men zijn
verwachtingen dienaangaande op dit Ne
derlandsche gebiedsdeel.
Suriname stond eenige jaren geleden
op de vierde plaats in de rij der bauxiet-
produceerende landen. Reeds in 1898 werd
de aanwezigheid an bauxiet geconsta
teerd, maar eerst door de ontwikkeling
der auto- en vliegtuigindustrie kreeg de
grondstof groote waarde. Er ontstond
zelfs een „bauxietkoorts" Amerikaan
sche maatschappijen kochten haastig uit
gestrekte plantages totdat in 1918 de
Surinaamsche Bauxiet-Maatschappij werd
opgericht. Deze is de belangrijkste on
derneming gebleven, daar de later op
gerichte Kalbfleisch Corporation van wei
nig belang is. Welk een enorme vlucht
de bauxietwinning heeft genomen, blijkt
o.m. uit het feit, dat de productie in twee
jaren tijds (1935—1937) van 115.000 tot
400.000 ton steeg. Deze laatste hoeveel
heid vormde meer dan 10 pet. der we
reldproductie. 44 v ,'j
