mZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE MAANDAG 15 SEPTEMBER 1941 OPüENOl ZIER1KZEESCHE COURANT DE KERN V V ictorie ABONNEMENT Prijs: in Zierikzes f 1,60, elders t 1,90 per kwartaal. Weekabonnementen resp. 16 en 15 cents. Losse nummers 5 cents. Verschijnt dagelijks, behalve Zondags. 1797 - 1889 Uitgave: N.V. Zierikzeeaehe Nieuwsbode, Zierikzee, Schuith. B 94, Tel. 32 Giro no. 137677 - Dir.: A. J. deLooze - Hoofdred.: M. J. Kosten, Zierikzee 98STE JAARGANG No. 14747 ADV8RTBNT1BSS BrfJ»: 13 cents pec regel, minimaal 88 cents. Bij contract speciale prijzen, Suo- cesjes Dp Maandag, Dinsdag, Woensdag en Donderdag: 70 cents. Inzending tot morgens 9 30 nut DUITSCHLAND STRIJDT VOOR EUROPA Het opperbevel der Duitsche weer macht maakte Zaterdag bekend: Aan het Oostelijke front ontwik kelen zich de aanvalsoperaties vol gens de plannen met succes. Duikbooten hebben bij hernieuw de aanvallen op het vijandelijke konvooi, waarvan in 't weermachts- bericht van Vrijdag melding is ge maakt, nog vier vrachtschepen van 19.000 ton in totaal benevens drie bewakingsvaartuigen tot zinken ge bracht. Daardoor heeft de vijand van dit konvooi 28 vrachtbooten van een gezamenlijken inhoud van 164.000 ton verloren. In den strijd tegen Groot-Brit- tannië heeft de luchtmacht in den afgeloopen nacht ten Oosten van Great Yarmouth drie groote koop vaarders, die deel uitmaakten van een vijandelijk konvooi, met bom men getroffen. Andere doeltreffen de luchtaanvallen waren gericht op vliegvelden iin de Midlands bene vens op wapeningsbedrijven en een benzine-opslagplaats in het Zuid- Oosten van het eiland. Bij een aan val overdag op Scarborough troffen gevechtsvliegtuigen een fabrieksin- stallatie met bommen van zwaar kaliber. In Noord-Afrika hebben Duitsche gevechtsvliegtuigen in den nacht van Donderdag op Vrijdag Port Tewfik en olie-opslagplaatsen in de haven van Suez gebombardeerd. Uit een reeks groote branden bleek het succes van dezen aanval. Britsche vliegtuigen hebben in den afgeloopen nacht de streek tusschen Frankfort aan de Main en Mannheim aangevallen. Bommen op woonwijken veroorzaakten eenige verliezen bij de burgerbevolking. Luchtdoélartillerie schoot twee vij andelijke bommenwerpers neer. Spitsbergen, eens centrum der Hollandsche Walvischvaart Oi.idekt door Bartntz on Heomskork Noordland, Barentzeiland, Amsterdam eiland nog altijd dragen de eilanden in het Hcoge Noorden, die deel uitmaken van Spitsbergen, Nederlandsche namen als eenige herinnering aan ons roemrijk verleden, toen koene zeevaarders op zoek naar den Noord-Oostelijken door tocht in met drijf ijs bedekte P ooi- zee rondzwal 'en. Heemskerk en Barentz, beroemd doo-* de overwintering op Nova Zembla, vorde den doortocht niet, maar wel ontdekten, zij Spitsbergen. Enkele tientallen jaren Jater werd hier een zo- mernederzetting gevestigd om de wal- vischvaarders in de gelegenheid te stellen hun rijke buit te bewerken. De traan- kokerijen wonnen er traan en daarom werd de nederzetting Smeexenburg ge noemd. Voordat men het eiland zag, rook men het reeds, zeggen schrijvers uit de zeventiende eeuw De walvisschen trokken meer naar het Noorden, Smeerenburg verviel en zoo werd Spitsbergen een vergeten uithoek, die nog slechts waarde had als uitgangs punt voor poolexpedities. Toen werden in-de twintigste eeuw steenkolen, dicht onder de oppervlakte gelegen en dus gemakkelijk ontgirabaar, ontdekt en dit feit was de oorzaak van een reeks twis ten over de vraag, wie eigenlijk de be zitter van dit land was. Tenslotte ver wierf Noorwegen in 1919 de souvereiini- teit, maar dat jaar zag tevens het begin van een omvangrijke exploratie van de Noordelijke IJszee door de Sovjet-Unie. De arctische scheepvaart had steenkolen noodig en waar kon men die beter halen dan op Spitsbergen? Een- grondige pene tratie had plaats, zoodat het belangrijkste mijnencomplex nu in Sovjet-Russische handen is. Dit produceert ruim 400.000 ton steenkolen per jaar, terwijl de to tale productie 700.000 ton bedraagt. Enkele dagen geleden is een Engelsch expeditiecorps op Spitsbergen geland. De schaarsche berichten hierover spre ken elkander tegen: eerst werd gemeld, *!dat het eiland tot een vloot- en lucht- steunpunt gemaakt zou worden, maar later bleken de Engelsche troepen na de mijnen onbruikbaar gemaakt te heb ben weder vertrokken te zijn. Overigens (CAART VAN PELT Over een breed front zyn de Duitsche snelle divisies er een dezer dagen in geslaagd de stad Schlilsselburg in te nemen. Deze stad ligt ten Oosten van Leningrad aan de rivier de Netoa en aan htt Zuidélfjk gedeelte van het Ladogameer. Een nieuw front ten Oosten van Leningrad is ontstaan de Duitsch-Finsche troepen hébben een gedeelte van het Ladogakanaal in handen, ook is de Moermanskspoorlfjjn naar Leningrad verbroken. De plaatsen ten Zuiden van Leningrad worden meer en meer door de Duitsche troepen ingesloten; alle spoorwegverkeer van Leningrad naar het binnenland is door hen geblokkeerd. - maakt de aanwezigheid van landijs den aanleg van vliegvelden waarschijnlijk on mogelijk. Of zou de S o vjet-Russische bondgenoot hier de vrije hand krijgen? Na korten tijd in het middelpunt der belangstelling gestaan te hebben, is Spits bergen weer- in de nevelen van het Noorden verzonken. SLEUTELBERG'S SLEUTELPOSITIE E«n oude vesting met gruwzaam verleden De stad Sleutelberg aan het Ladoga meer is in Duitsche handen. Peter de Groote had de stad zoo genoemd1, om-> dat de vesting inderdaad een sleutel positie innam. De Duitsche weermacht heeft thans de sleutel omgedraaid, de poort is dichtgevallen de Duitsch- Finsche ring om Leningrad gesloten. In het jaar 1701 veroverde Peter de Groote na een verwoeden strijd de Zweedsche vesting Noteburg, die hij Sleu telberg noemde, want het bezit van deze vesting verzekerde hem een belangrijke sleutelstelling en tevens den uitgang naar de Finsche Golf. Toen echter de vesting Petersburg uit de moerassen rondom de Newa verrees, verloor Sleutelberg meer en meer haar strategische beteekenis en werd in den loop der tijden staatsgevangenis. Staatsgevangenis in het oude Rusland- Slechts huiverend fluisterde de bevolking over de kerkers van deze dwangburcht, waarin zoo velen verdwenen, die nimmer meer het daglicht zouden zien. Het volk sprak dan ook nooit van Sleutelberg', doch van het „steenen graf". De gruwelijke geschiedenis van deze staatsgevangenis wordt slechts door die 4 van de Peter- en Paulsvesting in Peters- burg overtroffen. In de Sleutelberg werden gedurende 2 eeuwen de politieke, tot levenslange ker kerstraf veroordeelde misdadigers opge sloten. In de 14e eeuw op een eilandj in het Ladogameer gebouwd, verheft zich de burcht als een voorwereldlijk moni ster met de korte, gedrongen torens om de meterdikke muren, een werkelijk oord der verschrikking. Nooit bevriest het water rondom het eiland, zoodat een vlucht over het ijs ten eenenmale uitgesloten was. Een van de eerste gevangenen in deze burcht was de gemalin van Peter de Groote, Eudoxia Lupochiha, beroemd om haar schoonheid en Peter's zuster Maria, die, omdat zij openlijk voor haar mede-i gevoelens met haar ongelukkige schoon zuster uitkwam, hierheen verbannen werd. In Maart 1918 werd de oude ge van-, genis, die ook talrijke revolutionairen bin nen haar muren had 'gezien, door de op standelingen verbrand. Een van de verschrikkelijkste gevange nissen uit den Tsarentijd ging in vlam men op, doch op de puinhoopen verrezen de Sovjet-gevangenissen, die nog ver schrikkelijker waren. Iftaltaansch weermachtsbericht In Ooil-Afrika Britfche aanvallen afgeslagen Het Italiaansche weermachtsberidht luidt als volgt: In Noor d-A f r i k a hebben Italiaan sche en Duitsche luchtstrijdkrachten hun doeltreffende bombardementen- van de yijandelijke doelen te land in Tobroek en Mersa Matroeh voortgezet en een vliegveld in de Egyptische woestijn ge bombardeerd. Bedrijvigheid van onze ar tillerie in de sectoren Tobroek en Sol-, loem. Britsche vliegtuigen hebben Bengazi met bommen bestookt. Wijken, bewoond door de Arabische bevolking, werden bescha digd. Een luchtaanval op de streek van Ca tania maakte geen slachtoffers en ver oorzaakte evenmin schade. In O o s t-A f r i k a vloog de vijand weer boven de stellingen op het strijdtooneel van Gondar, waarbij hij bombardementen I uitvoerde. Onze troepen hebben aanval- i len der Britsche infanterie afgeslagen. VERLOREN POSTEN IN DE OOSTZEE Hangö, #an dar laoUie Sovjtt- itauopuntan j Op een langgestrekt schiereiland aan de zuidelijkste punt van de Finsche kust ligt de stad Hangö, een van de laatste Sovjet-steunpunten aan den Finschen Golf. Reval is reeds gevallen en Baltischport, I Hangö is omsingeld, Oesel en Dagoe bedreigd. De dagen van de laatste Sov- jet-steunpunten zijn geteld. - - Hangö werd in 1878 gesticht en is een stad van 7000 inwoners. De grond hier is historisch, in 1714 overwon vlak bij 1 deze plaats Peter de Groote de Zweed- sche vloot, in 1918 landde hier het Duit- j sche hulpkorps onder Van der Golz. De stad is met de 120 km. verwijderd lig gende hoofdstad van Helsinki door een 1 spoorlijn verbonden. De haven is goed en bijna altijd ijsvrij, zoodat het scheep vaartverkeer hier voor den oorlog zeer groot was. Finland heeft echter deze ha ven nimmer voor oorlogsdoeleinden ge bruikt. Integendeel, Hangö was vroeger een geliefde Finsche badplaats, die in 1 den zomer door duizenden werd bezocht Eerst de Sovjets hebben deze stad, die een sleutelpositie inneemt aan de ingang 1 van de Finsche Golf, militair versterkt. I Slechts 80 km. is de zee hier breed en op den Russischen oever lag de tweede sleutelstelling Baltischport, die thans in Duitsche handen is. I Bij het verdrag van Moskou, waarmee op 12 Maart 1940 den tegen Finland 1 gevoerde roofoorlog werd afgesloten, moest dit laatste land de haven Hangö en de omliggende wateren gedurende i 30 jaar afstaan tegen een pachtsom van I 8 millioen Finsche marken. Direct hierna begonnen de Sovjets de haven te verster- I ken en te moderniseeren. Hangö werd een marinebasis, die te samen met Bal tischport de toegang tot den Finschen Golf zou moeten beheerschen. Deze Sov jetrekening ging echter niet op. Het initi atief in deze wateren ging reeds bij het begin van den strijd in het Oosten op de Duitsche marine over. Duitsche zeestrijdkrachten legden mijnenvelden voor de havens en dwongen de Sovjet- vloot binnengaats te blijven. Toen dan ook Reval en Baltischport door de Duit sche troepen genomen veerden, gingen in deze mijnenvelden de vluchtende Sov jetschepen grootendeels verloren. Na de verovering van Hapsal en de zuivering van de Golf van Riga zijn Slechts de eilanden Dagö en Oesel de laatst overgebleven haarden van het Bol sjewistische verzet. Doch reeds beheerscht het Duitsche luchtwapen ook dit gebied en de Sovjets staan hier op een verloren post. Beide eilanden liggen westelijk van Est land Dagoe is 960, Oesel 2925 vierkante kilometer groot. Met 57000 inwoners is Oesel ongetwijfeld het belèngrijkste eiland Hier worden uitstekende paarden gefokt, terwijl de visscherij zeer belang rijk is. In de middeleeuwen was een bisdom op deze eilanden gevestigd en £tond de bisschop onder voogdij van de Duitsche Ridderorde. In 1721 kwamen de eilanden onder de heerschappij van de Russische Tsaren. Dagoe en Oesel werden in October 1917 door de Duitsche legers onder generaal von Kathen ver overd. DE WINTERHULP IN 1941/42 E*n oprovp van Hiiler De Führer heeft den volgenden oproep omtrent de oorlogswinterhulp van het Duitsche volk in 1941—'42 uitgevaardigd: Voor de negende maal roep ik het Duitsche volk op zijn vrijwillige offer voor de winterhulp te brengen. In een gigantische worsteling strijdt in deze his torische dagen onze weermacht om zijn of niet zijn van de Duitsche natie, ja, bovendien voor de instandhouding van Europa, dat sedert duizenden jaren de mensehheid cultuur en beschaving heeft geschoiiken en 'dit in de toekomst weer moet doen. Zooals destijds in het binnenland, zoo hebben zich in de ons thans vijandige wereld het joodsche kapitalisme en het bolsjewisme vereenigd im het streven om het nationaal-socialistische Duitsche rijk als een- sterk bolwerk van dit Nieuwe Europa te vernietigen en vooral ons volk uit te roeien. Sinds twee jaar stelt daarom de Duit sche soldaat zijn bloed en zijn leven in de waagschaal voor de bescherming van ons 'dierbaar vaderland en ons volk. Thans strijdt hij in vereenigimg met onze bondgenooten van het Noordelijkste deel van Europa tot aan de oevers der Zwarte Zee tegen een vijand, die niet mensche- lijk is, doch slechts uit monsters bestaat, j De successen van- zijn offer aan bloed en zweet, aan zorgen en ontberingen zijn in de wereldgeschiedenis ongehoord. Moge het Duitsche vaderland zich door zijn houding en zijn eigen offervaardig- 1 heid -de heldendaden van deze zonen waard toonen. Zijn zelfopoffering moet het wezen van onze nationaal-socialisti sche volksgemeenschap in het binnenland bekrachtigen en daardoor - het front ver- sterken door het besef, dat het geheele Duitsche volk er achter staat en zijn strijd derhalve niet vergeefsch is, maar meehelpt aan de verwezenlijking van het groote nationaal-socialistische gemeen- De wereld kan hieraan zien, dat front en vaderland in het Duitsche rijk een in trouw bezworen eenheid vormen en der halve onoverwinnelijk zijn. i CLANDESTIENE SLACHTINGEN wordtn zwaar g«»tra(t j De rijkscommissaris maakt bekfend: De commissaris-generaal voor de vei ligheid heeft zich opnieuw genoopt ge zien, met de scherpste middelen ener giek op te treden tegen de volkspara sieten, die een behoorlijke levensmidde- lenvoorziening van het Nederlandsche volk stelselmatig saboteeren. 'De Duit sche Sieherheitspoli-zei heeft te Renkum in de provincie Gelderland omvangrijke clandestiene slachtingen opgespoord. De vier hoofdschuldigen zijn naar een i Duitsch concentratiekamp overgebracht 1 om daar te boeten voor hun misdadig j optreden. Dit zijn: 1. Hendrik Smaling, arbeider, Kerk- j straat 100, Renkum; 2. Jan Nab, slager, Bennekomsche weg j 70, Renkum; 3. Cornelius Johannes Henkelman, j schoenmaker, Kerkstraat 87, Renkum; i 4. Jan Rozenboom, arbeider, van Inge- weg 65, Renkum. Verd. Smaling heeft eind April van dit jaar een schuur gehuurd van Hen kelman en in deze ruimte de runderen, die hij had gekocht, door Nab laten 6lachten. Bij het verhoor erkende hij, De Brifsche koopvaardijvloot ver loor 28 vrachtbooten. Hangö, een der laatste Sovjet steunpunten der Finsche Golf Schlüsselburg neemt aan het N.-front een sleutelpositie in De gevolgen van de ranlsoenee- ring van het gedistilleerd Medeplichtigen van frauduleuze slachtingen zwaar gestraft Wanneer verduisteren? Heden (Maandag): zon onder 19.56, Morgen (Dinsdag) zon op 7.15; zon onder 19.53. Maan op 1.39onder 17.37. Tusschen zonsondergang en zonsopgang moet worden ver duisterd. Nieuwe maan Zondag 21 Sept. Eerste kwartier Zater dag 27 Sept. Volle maan Zondag 5 Oct. Laatste kwar tier Maandag 13 Oct. VYVVVTVVYVVVV Duitschland wint voor Europa aan alle fronten! Y Y Y Y Y Y Y Y Y YYYYYYYYYYVYV dat hij het besluit had genomen, door clandestiene slachtingen geld te ver dienen. Verdachte Nab, de slager, heeft in op dracht van Smalinig geslacht en deel genomen aan den verkoop van het vleesch. Reeds in Februari 1941 werd hij door een Nederlandsche instantie wegens clandestien slachten met een geldboete gestraft. Verdachte Henkelman, de schoenmaker heeft het slachtlokaal verhuurd. Hij was van de gebeurtenissen op de hoogte, want hij- was zelf aanwezig bij vrijwel alle slachtingen en heeft vrij groote hoe veelheden vleesch betrokken en aan an deren verkocht. Het vleesch werd op het terrein van Henkelman bewaard, al vorens het werd verkocht Verdachte Rozenboom is opgetreden als wederverkooper van het vleesch, af komstig van de clandestiene slachtingen, en heeft het grootste deel hiervan ver kocht. Rozenboom heeft volgens zijn eigen mededeeling aan den sluikhandel deelgenomen om daardoor bijverdienste te krijgen. Hierbij moet nogmaals het ondermij nende optreden tegen de belangen des volks van degenen, die ondanks alle waarschuwingen uit louter winstbejag zich aan de gemeenschap vergrijpen, aan de kaak worden gesteld. Moge de hun opgelegde straf opnieuw een waarschu wing zijn voor allen, die de wet ont duiken en het in hun gebrek aan ver antwoordelijkheidsbesef wagen de volks gemeenschap benadeelen. Laten zij in het oog houden: men blijft toeslaan. Schemeren bij geopende gordij nen, hoe gezellig het ook zijn, is ontoelaatbaar, want van het tijdstip van zonsondergang af, geldt voor een ieder de plicht tot verduisteren. Ook schemerlampen stralen licht uit

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1941 | | pagina 1