ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
nieuws!
ZATERDAG 5 JULI 1941
OPGENOI
ZIERIKZEESCHE COURANT
SOVJETLEGERS VOORTDUREND ACHTERVOLGD
DE KERN
abonnement
1797 - 1889
PriJ*: In Zlerikzee f 1,60, elden 1,90
pet kwartaal. Weekabonnementen reap,
19 en 15 cents. Losse nummers 5 cents,
Verschijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
UitgaveN,V, ds Zlerikieesche Nieuwsbode, Zierikxee, Schnitb. B 94, Tel. 32
Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Loose - Red.: M. J. Kosten, Zierikzee
97STE JAARGANG No. 14686
advertenties:
Prijs: 22 cents pet tegel, minimaal 81
cents. EH) contract speciale prijzen. Suo-
ceejes op Maandag, Dinadag, Woensdag
en Donderdag: 70 cent», Inzending tot
"s morgens 9.30 uur.
De Berezina op vele plaatsen overschreden
De Duitsche troepen naderen de Stalin-linle
Het opperbevel der Duitsche weer
macht deelde disteren mede:
tn weerwil van den slechten toestand
der wegen duurt de achtervolging der
Sowjetmacht over het géhecle front on
weerstaanbaar voort. De in aftocht zijnde
vijand: lijdt de zwaarste verliezen door
de meedoogenlooze operaties onzer lucht
macht, die zich tot diep in het achter
land uitstrekken.
In het centrum van het aanvalsfront
zijn de Duitsche troepen op verscheidene
plaatsen over de Berezina getrokken. Ten
Noorden daarvan is de grens tusschen
Letland en de Sowjetunie bereikt.
Bij den buit, die gisteren is geregi
streerd, bevinden zich ook kaarten van
den generalen staf, die het sluitstuk der
bewijzen voor de offensieve (bedoelingen
der sow jetweermacht leveren. Die offen
sieve bedoelingen worden oqk bewezen
doordat men thans een nauwkeurig over
zicht heeft over de geweldige uitbreiding
van het aantal sowjetvliegvelden aan onze
Oostelijke grens in den laatsten tijd. Ter
wijl er voor de sow jetbezetting in Bes-
sarabië, Polen, Litauen, Letland en Est
land in totaal slechts 90 vliegvelden wa
ren is dat aantal in den korten tusschen-
tijd gestegen tot 814 vliegvelden, waarvan
een deel zeer goed is. Uit een onderzoek
der veroverde sowjetvliegvelden, inge
steld door officieren, die daartoe een
bijzondere opdracht hadden, is gebleken,
ken, dat het aantal vliegtuigen, dat op
22 Juni op den grond is vernietigd 20
tot 25 procent grooter is dan aanvanke
lijk door waarneming uit te lucht werd
gecontroleerd en gemeld.
In den strijd tegen Engeland heeft de
luchtmacht voor de E n g e 1 s c h e Oost-
kust twee bewakingsvaartuigen met een
gezamenlijken inhoud van duizend ton
tot zinken gebracht en bij Landsend een
grooten koopvaarder door bomtreffers
beschadigd. Overdag en 's nachts waren
aanvallen van gevechtsvliegtuigen ge
richt op havenwerken in het Zuid-Westen
van Engeland.
Bij aanvalspogingen van Britsche vlieg
tuigen op de Kanaalkust hebben ja
gers en luchtafweergeschut gisteren elf
vijandelijke vliegtuigen neergeschoten.
Twee Duitsche vliegtuigen worden ver
mist.
De vijand heeft in den afgeloopen nacht
op verschillende plaatsen in het Westen
en Noord-Westen van Duitschland bri
sant- en brandbomman laten vallen. De
burgerbevolking leed geringe verliezen.
In Bremen werd onbeteekende schade
aan de oorlogsoeconomie veroorzaakt.
Zolderbranden, vooral in Dordtmund, kon
den spoedig worden gebluscht. Tien der
aanvallende Britsche gevechtsvliegtuigen
werden door jagers en luchtafweerge
schut neergeschoten.
De commandant van een regiment in
fanterie, kolonel Hipp, en de comman
dant van een regiment artillerie Welcker,
alsmede eerste-luitenant iHackensohmitt,
de „Oberfeldwebel" Petermamn en de in
fanterist Ansinu van een bataljon tirail
leurs op motorrijwielen hebben zich door
buitengewone dapperheid onderscheiden.
Bij de luchtgevechten der laatste dagen
heeft kapitein Oesau zijn vijf en veer
tigste en eerste-luitenant Franziskat zijn
een en twintigste overwinning in de lucht
behaald. t j
Het.Sovjat-lagar op don terugtocht
Het DNB ontvangt van militaire zijde
een commentaar op het weermachtsbe-
richt, waarin onder meer gezegd wordt,
dat de militaire toestand aan het Ooste
lijke front als volgt kan worden geken
merkt:
1. De aanvalsplannen der Sowj ets tegen
midden-Europa zijn voor goed verijdeld.
2. Het bij de grens opgebouwde front
van geweldige Sowjetstrijdkrachten is
verbroken en versnipperd. Groote deelen
zijn geheel vernietigd en uitgeschakeld.
3. De troepen, de luchtmacht en de
uitrusting der Sowjetweermaebt zijn door
de vernietigende gevechten zoozeer ver
zwakt, dat de verliezen niet meer gecom
penseerd kunnen worden.
4. Het Sowjetfront, voor zoover nog
van een front gesproken kan worden,
bevindt zich overal op den terugtocht.
De Duitsche en verbonden txoe-
pen volgen op den voet en na
deren thans de z.g. Stalinlinie,
een natuurlijke verdedigingszone van de
Zwarte Zee, Oostelijk van de Dnjestr,
over Sjitomir en langs de Dnepjr, over
Pskow, oostelijk van het Peipusmeer en
de Narwa tot de Finsche golf. Volgens
buitenlandsche berichten zou hier een
sterke verdedigingslinie gebouwd zijn,
doch men mag aannemen, dat het werk
niet overal voltooid is. De Sowjets zullen
in ieder geval trachten de linie te hou
den, maar de kansen kunnen nauwelijks
gunstig genoemd worden.
Bovenstaand kaartje van Weet Sovjet Rusland geeft een overzicht van de
grensgebieden, alsmede van de plaatsen, wélke reeds door de Duitsche legers
gedurende de laatste veertien dagen ingenomen zijn.
Italiaansch weermachtsbericht
Wederzijdich* actie
Lm zijn tweermjachtsbericht me*. 394 maiakt
het Italiaajusche, opperbevel! hiet volgen
de bekend:
La Noord-Afrika werd een aeawal
van vijandelijke pantserwagens door
artillerie afgeslagen. Onze luchtformftties
bleven de vestingwerken van Tobroek be
stoken ©n bombardeerden |em belangrijk
spoprwegknpoppunt ten Oosten vanMer-
samatroe. De vijand ondernam eenige
«aaViafUen op Tripolis en op eenige plaat
sen in het gebied van Benghazi. Er werd
schade aangericht in woonwijken er er
vielen eenige slachtoffers te betreuren,
Ini Oost-A frik a heeft een van onze
colohnes met succes een verwb^d gevecht
gevoerd tem Zuiden van Gone (Gallaj
eni Sidamö), wae|cbij zie den vSjland be
langrijke verliezen toebrachten. Ewgjei-
sche vliegtuigen deden een jaanvfal in*
het gebied van Gondar, waarbij een zie
kenhuis werd geraakt* Een vliegtuig werd'
brandend neergehaald dopr ons liuchtdioel-
ROOSEVELT VOOR DE RADIO
President vraagt eenheid, snelheid
flinkheid en werklust
Ter gelegenheid van „Independance
Day," heeft president Roosevelt een radio
rede gehouden. Hij begon met te zeggen,
dat, e venals bij de onafhankelijkheidsver
klaring van 1776, de Amerikaansche ver
tegenwoordigers ook in de tegenwoordige
crisis den plicht hebben, de motieven
voor hun handelingen bekend té maken.
Toen,, aldus Roosevelt, stond het gro.ote
beginsel op het spel, dat de regeering
haar volmachten krijgt door goedkeuring
van de geregeerden. In de laatste jaren
is een nieuwe vorm van „tyrannie" opge
doken, die de grondgedachte van 1776 in
het buitenland heeft weggedrongen. Ook
in Amerika zijn deze begrippen bedreigd.
De president polemiseerde op deze wij
ze tegen de „aanvallers" en „dictatoren"
en verklaarde, dat „die menschelijke vrij
heid" in vele landen „door 'n heerschap
pij van geweld" dreigt te worden vernie
tigd. (Het D.N.B. teekent hierbij aan,
dat het niet duidelijk was of de president
hiermede de geweldheerschappij der
bolsjewisten in de Sowj et-Unie bedoelde,
wien hij, zooals bekend, zijn steun heeft
toegezegd).
Verder verklaarde Roosevelt, dat ook
Amerika wordt bedreigd door de nieuwe
staatsvormen, die in tegenspraak zijn met
die van 1776.
Amerika streeft er dan ook ernstig
naar, het Westelijk halfrond en de „vrij
heid der zee" te verdedigen. Daarvoor
heeft men niet alleen eenheid noodig,
maar ook snelheid, flinkheid en werklust.
Er moet een einde komen aan gemopper
en sabotage, die een veel diepere uit
werking hebben dan het in de lucht laten
vliegen van munitiefabrieken.
„Ik verklaar voor het volk der Ver-
eenigde Staten plechtig", aldus besloot
Roosevelt, „dal de VereenigdeStaten
nooit een gelukkige oase zouden kunnen
blijver: temidden van de woestijn der
dictaturen. Daarom hernieuwen wij Ame
rikanen den eed voor het land en de
vlag met het doel onze werkkracht en
zoonoodig, aok ons leven, beschikbaar te
stellen".
DE HANZESTAD RIGA
Haar gagchiadanis an lotgavaMan
De stad Riga is door de Duitsehlera»
ingenomen'. Oó'k dit gebied is dus naj
eem korte bezetting door de Sovjet-s
Russen1 weder aan het bolsjewisme
omtrukt.
3 (Meer dam 700 jaar oud is de Hanze -
en handelsstad Riga in het voormalige'
Lijfland, die in 1918 tot hoofdstad vami
Letland werd verheven iefi di©, sedietrti
den winter van 1940, militair beZet werd!
door Sovjet-Rusland. De stad heeft sedert
haar bestaam mienigen storm weten <le(
te doorstaan. Zij h^eft mioedig het hoofd,
geboden aan de Russische overheerschingf
eni het bolsjewistische schrikbewind.
Riga heeft tem allen tijde lelOn, stierkj
Duitscheni inslag vertoond. De vele oude
kerikem herinneren aam het oud1© Duitsdh-
lamd, evenals vele gebouwen in de oude
handelsstad mfet haar schilderachtige
straatjes em stegen. Ontegenzeggelijk heeft
zich hier steeds de Duitsche cultuur doeni
gelden. De hoogere kringen gaven denj
toom aan. Duitsche handwerkslieden ech
ter ontbraken bijna geheel, evenals Duit
sche boeien. De Letten wisten gloed ge
t
bruik te mlalkem vam hun bij de Duitschersf
opgedane kennis en ikLomtmem langzamer*
hand op tot de hoogste posities in den»
Letlandschen staat. Koerland' en *t groot
ste Zuidelijke deel vam Lijfland worden
vereendgd tot de republiek Latvlja (Let
land), terwijl de door de Esten bewoon
de Noordelijke helft mlet het (eigenlijke!
Estland samlensmolt tot den staat Ees\fci|
(Estland). i
Da nieuwe orde in Letland
De Duitsdie landeigenaars hielden, als
gevolg vam de onteigening, die door de
Letten werd 'doorgevoerd, inog slechts ie>en
klein» deel van hum voormialig bezit over,
De scholen., de Polytechnische Hoogle-
school, schouwburgen en kerken werden
door den nieuwen staat tot Letlamdschi
bezit verklaard. Dit neemt evenwel niet
weg, dat de Duitsche elementen het over
het algemeen vrij goed konden vindemi
met de nieuwe bewindhebbers. Zij wisten,
de achting af te dwingen van de Letten,
door de Wijze, waarop zij! bijeenbleveu,
door de scholen» die Zij miet eigen mid
delen) stichtten, eniz'. Deze, Duitsche scho
len werden ook door Letlandsche ikinde-
ren) bezocht, omdat het onderricht er zoo
goed was. De Dujtschers wisten Zich in
economisch opzicht overeind te houderi,
Zij het darn in bescheiden mate. M 1930
telde de stad Riga nog 378.000 inwoners,
waaronder 13 pet. Duitschers, 60 pet. Let.
landers en 27 pet. Joden en Russen^ t
De lotgevallen der stad
Reeds in' 1522 w©rd in Riga de Hervor
ming ingevoerd. De macht van den gees
telijken! staat geraakte in verval en in|
1582 imioest de stad' Zich aam Polen on
derwerpen». In 1622 werd Zij henoviejnd!
door den» Protestantscben, koning Gustaaf
Adolf van Zweden. Diens opvolgers heb
ben 'echter een politiek gevoerd, die op
nieuw tot den ondergang vamr de stad!
leidde. Im 1710 mioest zij zich overgeven
ua|nj dia .Riussien. Van' dien tijd af tot aapt
de onafhankelijkheid vam Letland behoor
de Zij1 toU het Riussische rijk- Na deni
dood vam den vrij'ZinPig laamgelegdeW
Tsaar Alexalnder II, die een bijzondere'
voorliefde aam den dag legde voor dc|
GostzeepToviinciën, w&rd alles er op gle-
zet, om de stad te Russificeeneini.
I/ti' September'1917 vertoonden Zich voor
het ieerst weder Duitsche tro|epetm in de
stad. Toean dézen in) het begin vam Jan.
1919 mjoesteim aftrekikjen, maaktem zich
het bolsjewistische schrikbewind meester
vam de stad. In Mei 1919 kwam daaraaif.
echter weder eem ledmde. In; 1940 Verviel
de stad', m»et dem gehe/eden staat, opnóeuw
aain' de bolsjewisten.Hoewel Letland,
op groind van de gesloten, verdragen, zijln
innerlijke zelfstandigheid' Zou behouden, is
hieTaain' niet de hand gehouden. Thtaps
is de stad opnieuw in andere hamden
gevallen' en mag de hoop worden, uit-
(gesproken', dat aan het bolsjewistische
Tegimle voorgoed een1 leind© is gemaakt.
DE ARBEIDSDIENST
Voor 1 Januari 1942 wordan Ur
hoogst* 15000 mannen an 600
meifjas opgeroapan
De Staatscourant van gisteren bevat eek
beschikking van den secretaris-generaal
van algemeene zaken betreffende dé
dienstneming in den Nederlandschen Ar
beidsdienst.
Hierin wordt het volgende bepaald:
Zoolang niet.het tegendeel is bepaal!
worden voor dienstneming in den Neder
landschen Arbeidsdienst, den Arbeids
dienst voor meisjes daaronder begreptn,
uitsluitend clegenen opgeroepen, die zich
daarvoor vrijwillig aanmelden.
Voor den lsten Januari 1942 zullen in
den Nederlandschen Arbeidsdienst ten
hoogste 15.000 personen van het mannelijk
geslacht en ten hoogste 800 personen van
het vrouwelijk geslacht kunnen worden
opgenomen.
Vrijwillige aanmelding is mogelijk voor
hen, die den leeftijd van zeventien jaar
hebben bereikt en die van drie en twintig
niet hebben overschreden.
In den Arbeidsdienst voor meisjes kun
nen alleen ongehuwden worden opgeno
men. I
Zij, die voor vrijwillige dienstneming
in aanmerking wenschen te komen, geven
daarvan kennis aan den commandant, het
zij rechtstreeks, hetzij door tusschen-
komst van den burgemeester van hun
woonplaats.
Deze beschikking is gisteren in werking
getreden met terugwerkende kracht tot
1 Januari 1940,
De Duitsche troepen naderen thans
de zg. Stalin-llnie
De Berezina is op vele plaatsen
door de Duitschers oversohrede»
Lotgevallen en de geaohiedenis
der hanzestad Riga
Twee kilo aardappelen op bon 25
reserve van 7—13 Juli a.s.
Reorganisatie werkverruiming
treedt binnenkort in werking
Wanneer verduisteren?
Heden (Zaterdag): zon onder
22.06. Morgen (Zondag) zon
op 6.24.
Maandag zon op 5.26; zon
onder 22.03.
Tusschen zonsondergang en
zonsopgang moet worden ver
duisterd.
Maan op 19.21, onder 3.3L
Volle maan Dinsdag 8 Juli.
Laatste kwartier Woensdag
16 Juli. Nieuwe maan Donder
dag 24 Juli.
De geheele Europeesche jeugcT
meldt zich aan voor den strijd te.
gen bet bolsjewisme.
Waar blijft gij, jonge Nederlan
ders?
Meldt U bij de Centrale van de
Waf foe S.S., bureau Nordwest, Den
Haag, Stadhouder-slaan 132.
TWEE K.G. AARDAPPELEN
OP BON 25 .RESERVE"
De seder etaris-genieraal van het Dep ar.
temeinit v. Landbouw en Visscherij maakt
bekend, dat gedurende het tijdvajk van
[Maainidaig 7 Juli tot en mlet Zondag 13|
Juli a-s. de mlet „25" reserve gemerkte,
bon van de nieuw uitgereikte distributie,
kaarteni recht geeft op het jkoopien vanr
twee kilogram aardappeileni.
Het koopen op dezien bon is reeds ge.
oorloofd op Zaterdag 5 Juji iais.
Beroepstelers vam aardappelen, hun ge.
zinsleden en hun inwonend personeel mo-
gein in geen jgjeval van dezen bon ge.
bruik maken. Nadere medecleelingen om
trent verplichte inlevering van die voor
aardappelen bestemde bonnen zullen in
een afzonderlijk' persbericht blekend wior-.
den gemaakt.
Zondag 6 Juli, laatste dag voor
het inwisselen van
Bon 66 suiker (1 kg.)
Bon 67 peulvruchten (500 gr.)
Bon 08 van de aardappelkaart
(2 kilogram)
Bon 23 broodkaart (200 gr.
brood ot 2 rantsoenen gebak)
Bon 23 melkkaart (1 liter);
Bon 99 en Bon 89 (elk één ei).
Het DNB meldt uit Tokio: Volgens het
halfjaarlijksche rapport van het 'keizerlijk
hoofdkwartier staat de verhouding van-
de Chineesehe verliezen, die door de Ja-
panische troepen in, het eerst» halfjaar
van 1941 in twaalf groote veldtochten en,
12.000 gevechten en plaatselijk» botsin.
gen, werden toegebracht, tot 'de Japan-
sche verhezen als 37 tot 1,