ZSERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
VRIJDAG 30 MEI 1941
OPCiENOI
ZIERIKZEESCHE COURANT
DE KERN
ABONNEMENTi
Prijs: in Zierikzee f 1,60, elders f 1,90
per kwartaal. Weekabonnementen* resp.
13 en 16 cents. Losse nummers 5 cents.
Verschijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
1797 - 1889
Uitgave: N.V. de Zieribzeesche Nienwtbode, Zierikzee, Schnith.B 94,Tel.32
Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Loose - Red.: M. J. Kosten, Zierikzee
97STE JAARGANG No. 14656
ADVERTENTIES
Prijs: 22 cents per regel, minimaal 88
cents. Bij contract speciale prijzen. Suc
ces).» op Maandag, Dinsdag, Woensdag
en Donderdag: 70 cents. Inzending tot
's morgens 9.30 uur.
ROOSEVELT
TER PERSCONFERENTIE
NeutraliteiUwat blijft van kracht
Het DNB mleldt uit Washington:
In de buiteurgewojTC persconferentie, die
president Roasev©lt gisteren had uitge
schreven. heeft hiji om te beginnen me
degedeeld, dat hij' een wet oinderteekend'
heeft, die den uitvoer vain de Philippij-
nen onder hetzelfde toezicht plaatst ais
dien van de Verenigde Stateh. Uitvo(®r-
vergunningen zal de Amerikaamsche com
missaris verstrekken. Bijl de Philippijn-
sche rechtbank-en. kan mien in beroep
gaan.
Op een vraag haar den stand van de
staalproductie in de Vereehigd© Staten
verklaarde Roosevelt, -dat de productie
met eenige honderdduizenden ton geste
gen is, doch als gevolg van de behoef
ten. die uit de lOen- -en pachtwet voort
vloeien, moet men dit jaar rekenen OP
een tekort valm 1,4 mdllioen ton ,en voor
het v-olgend jaar zielfs op 6 milliiO®n!
ton. Onder deze omstandigheden kan de
industrie, die niet voor b^wapeningsdoel-
eimden werkt, althans de komende twide
jaar een korting v,an de staaltoedeeling
verwachten.
Vervolgens werden, den president tal
rijke vragen over zijn radioriede
gesteld. Hij' weigerde nadere inlichting1^
over de kwestie, hoe hij) het transport
van oorlogsmateriaal naar Engeland wil
beveiligen, met de opmerking, dat Duitsch-
land dit graag Zou willen weten en hij)
daarom niets kon Zeggen. Ook ontweek
hij) een uiteenzetting van zijn standpunt
omtrent uitbreiding van den patrouille-
dienst, doch verzekerde mlet allen na
druk, dat hij) opheffing inoch wijziging
van de Ineutraliteitswet zal eischen en
derhalve het zenden van Amerikaansctod
schepen naar Engelsche havens niet in;
aanmerking bomt.
Op de vraag, iof de Verenigde Staten
de Duitsohe blokkade van Engeland er
kennen, antwoordde Roosevelt door te
wijken op den AmJerikaansöhen burger
oorlog, toen het Noorden omstreeks drie
kwart van alle blokkadebrekersdie aan
de Zuidelijke staten wilden leveren, had
opgebracht. Destijds hadden d® noorde
lijke staten zich op het standpunt ge
steld. dat de blokkade doeltreffend ge
acht moest worden.
Op andere vragen naar de volmachten,
waarover Roosevelt b,eschikt als gevolg
der proclamatie van den nationale nood
toestand, verklaarde hij!, dat hij zoo on
geveer all® volmachten bezit, die hij! nop-
dig heeft.
DE KUST VAN DALMATIË
verdeeld tuuchen Italië en Kroel
De toekomstige politieke indeeling van
de Oostkust van de Adriatische Zee is
thans vastgelegd door het tusschen Italië
en Kroatië gesloten grensverdrag. Wel
is waar moeten de bijzonderheden be
treffende deze grenzen nog ter plaatse
worden vastgesteld door een gemengde
Italiaansch-Kroatische commissie, doch
reeds thans kan men den nieuwen toe
stand in haar geheel overzien. Italië
krijgt al de vroeger Joegoslavische eilan
den, met uitzondering van Pagos, Braza
en Lesina, die aan Kroatië komen. De
kuiststrook, die bij het reeds van oudsher
Italiaansche stadje Zara begint en die
zich uitstrekt tot Spalato, wordt even
eens Italiaa|nsch. Behaiv® Spalato komen
ook Sebenico en Trau onder Italiaansche
souv ereiniteit. De havens Senj (Zengg)
en Ragusa (Dubrovnik) daarentegen wor
den aan Kroatië toegekend.
Bij de vaststelling van de nieuwe gren
zen is rekening gehouden met histori
sche, ethnografisehe en militaire over
wegingen. Alle gebieden, die tot het be
gin van de 19de eeuw tot de republiek
Venetië behoorden, zijn toegekend aan
Italië. Ragusa, dat Kroatisch wordt, is
nooit in het bezit van Venetië geweest},
doch vormde vroeger een zelfstandige
republiek. In de thans onder Kroatisch
bestuur gekomen gebieden is het civiele
beheer reeds overgegaan in handen van
de Kroatische autoriteiten. De ontruiming
van deze gebieden door de Italiaansche
troepen is reeds begonnen.
Het Italiaansche Dalmatië wordt voort
aan verdeeld in de provincies Zara, Spa
lato en Cattaro De vroeger Joegoslavi
sche eilanden Veglia en Arbe worden
bij de provincie Fiume gevoegd, die tot
Venetië behoort. Tot stadhouder vaini Dal
matië is de vroegere gezant van Italië in
Londen, Bastianini, benoemd.
Kroatië zal door de nieuwe orde geens
zins van de Oostkust van de Adriatische
Zee worden afgesloten. Het wordt in
het bezit gesteld van honderden kilo
meters kustgebied, met een aantal goede
en voor verdere uitbreiding geschikte
havens.
Italiaansch weermachtsbericht
De Italianen op Krata
Het weermachtsbericht 358 luidt als
Gisteren zijn onze troepen aan land
gegaan op het eiland'Kreta om met de
Duitsche strijdkrachten samen te werken
Onze formaties bommenwerpers en tor-
pedovliegtuigen vielen in het Oostelijke
bekken van de Middellandsche Zee her
haalde malen vijandelijke vlootformaties
aan. Drie Engelsche kruisers werden door
torpedo's uit onze vliegtuigen getroffen;
een andere' kruiser werd door bommen
getroffen. In Noord-Afrika werden aan
het front van Tobroek bij een aanval
op 27 Mei en den ochtend van 28 Mei
vijandelijke aanvallen afgeslagen. Brit-
sche vliegtuigen lieten eenige bommen
vallen op Benghasi en Derna. Onze tor
pedovliegtuigen haalden twee vijandelijke
toestellen omlaag. Een Engelsch officier
werd gevangen genomen. In Oost-Afrika
blijven onze troepen in het gebied van
Galla Sidamo moedig strijden in het mee-
rengebied en op den linkeroever van
de rivier de Omo.
Duitsch weermachtsbericht
Da baai van Soada veroverd
Het opperbevel van de weermacht
maakte gisteren b®fce}njd:
I Door het optreden van kruisers in
de overzeesche wateren verloor de vij
and 52000 brt. handelsseheepsruimte. Hier-
vhn werden 41000 brt. door een oorlogs-
t. schip tot zinken gebracht, dat hiermede
in totaal meer dan 100.000 brt. heeft ver
nietigd Het slagschip Bismarck schoot
op 24 Mei 'des avonds 5 Britsche vlieg-
I tuigen neer," bracht in den nacht van
26—27 Mei een van de aanvallende vijan
delijke torpedojagers tot zinken en schoot
een ander in brand.
Op het eiland Kreta achtervolgen Duit
sche bergtroepen, na succesvolle gevech
ten, den verslagen vijand. Zij bereikten
de baai van Armini en brachten opnieuw
een vrij groot aantal gevangenen binnen.
De baai van Soeda, die tot dusver
door de Britten als vlootsteunpunt werd
gebruikt, is veroverd. Het Duitsche
luchtwapen heeft ook gisteren met vrij
sterke formaties gevechtsvliegtuigen en
duikbommenwerpers de Britsche steun
punten aan de Noordkust van Kreta doel
treffend aangevallen en in het zeege-
bied rondom het eiland een koopvaardij
schip en een patrouille-vaartuig tot zin
ken gebracht. Italiaansche troepen zijn
op het eiland Kreta aan land gezet.
In Noord-Afrika hebben de Duit
sche en Italiaansche troepen nieuwe plaat
selijke uitvalspogingen van de in Tobroek
ingesloten Britten met verlies voor den
vijand afgeslagen. Duitsche gevechts
vliegtuigen bestookten munitieopslagplaat
sen van den vijand met bommen, waar
door verscheidene ontploffingen ontston
den. Duitsche torpedovliegtuigen vernie
tigden ten Oosten van Solloem Britsche
pantserwagens en een vrij groot aantal
auto's. Ten Noorden van Mersa Matroe
raakte een groot vijandelijk koopvaardj-
schip, nadat bommen neergeworpen wa
ren, in brand. Vliegtuigen van de gewa
pende verkenning brachten overdag ten
Westen van Ierland uit een sterke Brit
sche vlootformatie een torpedojager van
de Tibral-klasse tot zinken en plaatsten
op een lichte kruiser bomtreffers. Aan
de Kanaalkust opgesteld verdragend ge
schut van de marine, beschoot een Britsch
konvooi bij Folkestone. In den afgeloo-
pen nacht bombardeerden gevechtsvlieg
tuigen met goede uitwerking Britsche
havens aan de Zuidoost- en Westkust
van het eiland.
Duitsche jagers schoten bij een poging
van den vijand om naar de bezette ge
bieden en in de Duitsche bocht te vlie
gen, zonder eigen verliezen, vier Britsche
gevechtsvliegtuigen' en twee jagers neer.
De vijand wierp in den afgeloopen nacht
met afzonderlijke vliegtuigen in het
Noord-Duitsche kustgebied brisant- en
brandbommen, die slechts geringe schade
veroorzaakten. Artillerie van de marine
schoot een van de aanvallende vliegtui
gen neer. In de periode van 22—28
Mei verloor de vijand in totaal 62 vlieg
tuigen. Hiervan werden 30 vliegtuigen
in luchtgevechten of door luchtdoelar
tillerie en 12 door eenheden van de
marine neergeschoten, terwijl de rest op
den grond werd vernield. In dezelfde
periode gingen 35 eigen vliegtuigen ver
loren.
DE NOORD-OOSTPOLDER;
Bevolkingsaanwas eiicht meer
cultuurgrond xft*
Te Urk heeft ir. A. Vondeling te
Léeuwarden een lezing gehouden over:
De beteekenis van den N,0. polder voor
den landbouw. l
Reeds 20.000 ha. land werden op de
zee heroverd; een 10 maal zoo groote
oppervlakte zal volgen door het droog
leggen van de Noord-Oostelijke en de
beide Zuidelijke polders.
Ons land heeft groote behoefte aan
cultuurgrond. In 100 jaar nam de be
volking met ruim 200 pet. toe, de hoe
veelheid bebouwbare grond echter met
slechts 23 pet. De laatste tientallen ja
ren bedroeg de bevolkingsgroei 80 000
a 100000 menschen per jaar.
Volgens ir. Vondeling zijn er 4 mo
gelijkheden, om een dergelijk bevolkings
overschot voortdurend van werk en brood
te voorzien:
le. Meer industrialisatie. Voorloopig
kan men hier niet te veel van verwachten
2e. Intensiveering van den landbouw.
In het Westland kunnen 1100 volwas
sen mannen op 1000 ha. cultuurgrond
werk vinden, terwijl dit aantal voor het
Friesche veenweidegebied slechts 135 be
draagt. De mogelijkheid van intensivee
ring hangt geheel af van de oeconomi-
sche omstandigheden. Wanneer de goe-
derenruil met het buitenland beperkt
blijft, is het met de welvaart van ons
land gedaan, aldus spr. Onze tuinbouw
staat en vélt er b.v. mee en dus ook
deze wijze van intensiveering.
3e. Kolonisatie. Sinds 1850 zijn vele
Nederlanders naar elders vertrokken,
maar toch nimmer meer dan 5000 per
sonen per jaar. De mogelijkheid om te
emigreeren is sinds een aantal jaren
vrijwel uitgesloten. Tegenwoordig wordt
echter weer gesproken- over de mogelijk
heid van emigratie naar Frankrijk.
4e. Uitbreiding van de hoeveelheid cul
tuurgrond. Men moet dit echter ook niet
overschatten. Indien b.v. de Zuiderzee
werken in de eerstkomende 25 jaar ge
heel zouden worden geëindigd, zoudien
200.000 ha. land ter beschikking komen,
of 8000 ha. per jaar, hetgeen beteekent,
dat volgens een ruwe schatting jaarlijks
3000 personen, werkzaam in de agra
rische productie, kunnen worden ge
plaatst, terwijl het bevolkingsoverschot
jaarlijks pl.m. 25.000 bedraagt. De ver
wachting is uitgesproken, dat in de ko
mende 25 jaar voor ongeveer een half
mill, meer menschen werk kan worden
gevonden in den landbouw, wanneer
naast de landwinning door indijking, ook
de ontginning van woeste gronden, de
ontbossching en ruilverkaveling in een
snel tempo tot stand komen. De volgende
te verwachten voordeelen hebben tot het
droogmaken van den 'N.O. polder den
doorslag gegeven: uitbreiding van de hoe
veelheid cultuurgrond, verbetering van
onze voedselpositie, verruiming van de
werkgelegenheid.
Naar het DNB ©me®mt, heeft die |n®der-
laag, Welke de Engoiischeh op Kreta heb
ben geleden, doordat de Duitsche troe
pen Ihuii: stellingen bijl Kan©a hebben door
broken, de Britsche strijdkrachten) tot den
terugtocht gedwongen'. Zijl bereiden zich
voor om) overzee te vluchten. In den
Odhtend van 29 Mei hebban Duitsche troe
pen de groote. aan d® Noordkust van
Kreta liggende stad Kandia (H®ra-
kleiom) bezet. Ook d® haven en het
vliegveld zijh bezet. Verscheiden® hon
derden Ejngelsdh®m Zijln gevangen geno
men.
Naar de Britsche berichtendienst meldt,
neemt men te Londen aan, dat slechts
3 van de 1341 opvarenden van den ver
nielden slagkruiser Hood, een officier en
twee matrozen zijn gered. Het schip
was zoo plotseling in de lucht gevlogen
dat de opvarenden, die niet onmiddellijk
dood waren, nauwelijks gelegenheid moe
ten hebben gehad, zich te redden (D.N.B.)
DomDei meldt uit Toikiio: Van gezag
hebbende zijlde wórdt vieitnomlen, dat de
onderhandelingen t® Batavia ©en uiterst
critiek stadium hebhen bereikt. Tsjoetsji
Ohasji. de vice-minister van buitOnland1-
dsche zaken, he®ft 19 dezer den Neder-
laiidsch.cn gezant, gen®mal Pabst, ver
zocht op het ministerie t® koméjn en
van NedertaJndsch-lndië bespoediging van
de oeconomische onderhandelingen te Ba-
tavia verlangd. Inmiddels Zijln tien dag©n
verkropen, maar gedraal Pabst heeft het
ministerie (nog geen antwoord gegeven.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Afgeineden hoofd opgehaald
Het buiige weer van Dinsdag jl. noopte
des middags een pleziervaarder, die met
zijn open bootje in het Merwedekanaal
te Amsterdam voer, een schuilplaats
tegen den regen te zoeken, waartoe
hij zich met zijn bootje onder de brug
bij de keersluis, even voorbij het Ge
meentelijk Zwembad in het Diep begaf
Toen de bui was overgedreven en de
man met het bootje verder wilde varen,
beleefde hij een avontuur, dat hem lang
bij zal blijven. Bij het vooruitduwen van
het bootje met den bootshaak, bemerkte
hij bij het ophalen, dat zich iets zwaars
aan den haak bevond. Bij het boven wa
ter halen, zag hij, dat de haak ver
ward was in het touw van een pakket,
dat op den bodem1 moet hebben gelegen!.
Bij nadere beschouwing bleek het pak
ket met steenen verzwaard te zijn, ter
wijl tevens een oor zichtbaar werd.
Voorzichtig zette hij zijn pogingen voort
het pakket boven water te krijgen, dit
gelukte hem dan ook. Hevig schrok de
man, toen bleek, dat het pakket een
menschenhoofd bevatte. Aan de beman
ning van een juist passeerende politie-
boot deelde de man zijn bevindingen
mede; de commandant van deze boot
nam het lugubere pakket in ontvangst
en zorgde voor de verdere alarmeering
van het justitie- en poljtie-apparaat.
Bij de in het Binnengasthuis verrichte
schouw bleek, dat het gevonden hoofd
moet hebben toebehoord aan een vrouw
van vermoedelijk middelbaren leeftijd. De
gevonden sporen wezen er op, dat de
vrouw op geweldadige wijze om het
leven was gebracht, zoodat op de justitie
en de politie de taak rust, deze zaak
tot klaarheid te brengen.
Varkon» geslacht
Een tielntal a,mbteinair®n van den Crisis-
chntrolediefast heeft een inval gfedaan bij
versdhilletnd© personen te Oost zaan
(N.-H.), die ©r van verdacht werden clan!»
destiem® slachtingen te venrichijen. Op on
geveer 300 meter van dein opieobar®©.
weg acht6r de woning van d®n poelier
C. V. werd in em sdhuurtj© een volle
dig stel slagcrsgiereedschappen gevonden,
alsmede 20 geslachte varkens, tonnen vet
enz. Voorts vonden d© ambtenaren .bij!
|M. K. twee geslachte varkens, .alsmede
10 m/ud tarwe, toebehooremde aan diens
zoon A. K. Tegen b®iden is proces
verbaal opgemlaiakt, terwijl d® de beslag
genomen voorraad is gedeponeerd ter
griffie van het ka|ntonger®cht te Oost-
zaan. Het vleeseh is v®rvoerd ha<ar het
slachthuis te Zaandam!. (Tel.)
Licht en donker In Juni
Heelemaal idomk®r wordt het i|n Juni
geen ehk®len nacht. De avondschemering
gaat in de m&dzomeqniaidhten in d® och-
tendschemtering over. Hoe kort de nach
ten overigens zijh, blijkt uit d® tijdstip
pen van zonsondergang en zonsopkomst:
Ondergang: Opkomst:
1 Juni pl.m. 21.50 plm. 5.25
10 pl.m'. 22.— pl.m. 5-20
20 pl.m. 22.05 pl.m. 5.20
30 pl.m. 22.05 plm. 5.25
Aan het maanlicht heeft m®n in deZe
maand weinig behoefte en bovendien blijft
de volle maan betrekk©lij!k dicht bij den:
horizon (zijl komt niet hooger dan de
zon op een1 Decemberdag), terwijl op
vele plaatsen haar licht nog door h®t
nu dicht geworden gebladerte wordt te
gengehouden.
In de paar ureh tussefhen Zonsondergang
en middernacht (M.E.Z.T.), is het maan
licht*» an beteek®nis van 1—9 Juni.
Wie 's nachts (na 4 uur tot zonsop
gang wat va|n de maan wil Zien, kani
dat alleen tusschen 9 ®n 20 Juni. De
data der mjaanphasen zijln: 2 Juni E.K.;
9 Juni V.M.; 16 Juni L.K,24 Juni N.M.
De Euphraat en de Tigris zijln sinds
eenige dagen buiten hun oevers getre
den. Hoewel dit v®rschij|nsel zich iedere
lente voordoet. h®bbem de overstroomm-
gen dit jaar echter zoo'n omvang aan
genomen, dat men van ®«n natuurramp
kan spreken. Vooral in Irak staan dui
zenden hectaren giond onder water en
de rivieren wass®n nog steeds. Geheel©
dorpen moesten wprdOn ontruimd. De
krijgsverrichtingen, zoowel van Engelsche
als van Iraksche zfijlde, ondervinden hier
door grooten hinder. Te Bagdad ver
luidt. dat het vliegveld Habanmiya aan,
alle zijden door het water is ingesloten
.(SPT)
Vragen aan Roosevelt over zijn
gehouden radiotoespraak
De baai van Soeda, op Kreta,
door Duitsohe troepen bezet
De kust van Dalmatië verdeeld
tusschen Italië en Kroatië
Ons land heeft groote behoefte
aan cultuurgronden
Koude en droogte hadden
slechten invloed op het fruit
Wanneer verduisteren?
Heden (Vrijdag) gaat de zon
onder om 21.49 uur en komt
zy op om 5.25. Maan op 10.27
maan onder 0.49.
Tusschen zonsonder- en opgang
moet verduisterd worden.
Eerste kwartier Maandag
2 Juni. Volle maan Maandag
9 Juni. Laatste kwartier
Maandag 16 Juni. Nieuwe
maan 24 Juni.
Postkantoor Zierikzee
le Pinksterdag als Zondag;
2e één bestelling, brief- eti
pakketpost. Geen afhalen van correspon
dentie. Openstelling van 8—9 uur. Ouder
domsrente wordt Dinsdag 3 Juni uitbe
taald, l.ji f
Over de landing van Italiaansche troe
pen op Kr-et a toeldt Gioroal© d'Itaiia,
dat het marinetroep®n en afdeelingen van
het landleger waren, die in het Oosten
van het eiland aan land zijh gegaan.
Het Britsche iopperb®vel ziet zich thans
voor een nieuwen toestand geplaatst, daar
het behalve m®t den geweldigen Duit-
sdhen druk ih het Wiesten thans ook met
het nieuwe front in h®t Oosten rekening
moet houden.
Volgens een bericht uit Lissabon van
het Italiaansche persagentschap Stefani
is te Londen medegedeeld, dat de laat
ste dagen/ in de omgeving van Kreta
twee kruisers, de „Gloucester" en de
„Fiji", en vier torpedobootjagers, de
„Greyhound", de „Kelly", de „Cashmir"
en de „Juno" tot zinken zijn gebracht.
PREDIKBEURTEN
Zondag 1 - en Maandag 2 Juni
(le en 2e Pinksterdag)
Ned. Herr, Kerk
Zierikzee. Nieuwe kerk. le Pinkster
dag 10 ure, ds. Pijoaoker Hordijk.
Kleine kerk. le Pinksterdag 10 nre, ds.
Valeton (Extra-ooll. voor de zending).
Lath. Kerk.
Geen dienst.
Geref. Kerk.
le Pinksterdag 10.30 en 5 ure, ds. Leene.
Ohr. Geref. Kerk.
le Pinksterdag 10.30 en 6.30 ore, ds.
Hoogendoorn. 2e 10,30 ure, idem.
Gerei. Gem. (St.-DomusBtraat)
le Pinksterdag 10.30, 3 en 7 nre,
Leeskerk.
Ond-Gerei. Gem
le Pinksterdag 10.30, 3 en 7 ure,
Leeskerk.
Leger des Heils (Poststraat)
Geloofsgemeenschap,
le Pinksterdag 10, Heiliging6dienst en
7.30 ure, Verlossingee&menkomet.
Donderdag 5 Jnni. 8 nre, Heiligings-
dienet. Leidster mej. O. Ras.
Zonnemalre. le Pinksterdag 11 ure,
ds. Tonsbeek (Zendingeooll.) 2e geen dienst.
Geref. kerk. le Pinksterdag 11 en 3.30 ore,
ds. v. d. Linde. 2e geen dienst.
