ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE DONDERDAG 29 MEI 1941 OPCiENOj ZIERIKZEESCHE COURANT DE KERN ABONNEMENT 1797 - 1889 Prijs: in Zlerikzee f 1,60, elders f 1,90 per kwartaal. Weekabonnementen resp, 18 en 15 cents. Losse nummers 5 cents. Verschijnt dagelijks, behalve 's Zondags. Uitgave: N.V. de Zierlkzeesche Nieuwsbode, Zierikxee, Schulth.B 94,Tel.32 Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Loose - Red.: M. J. Koster, Zierikzee 97STE JAARGANG No. 14655 ADVERTENTIES1 Prijt: 22 cents per regel, minimaal 88 cents. Bi] contract speciale prijzen. Suc ces].» op Maandag, Dinsdag, Woensdag en Donderdag: 70 cents. Inzending tot 's morgens 9.30 uur. RADIOREDE VAN ROOSEVELT bisdt weinig nieuws aan argumenten Van welingelichte zijld® verneemt h!®t ANP te Berlijh „Wijl beoordeeien de redevoering van Roosevelt volgens haar strekking, even als de vroegere redevoeringen, die bijl se dert het begin van den oorlog en ook tevoren QP$®ds gehouden heeft. Aan ar gumenten biedt zij geen nieuws". Diezie opvatting hoorde mien gisteravond in Bsr- lijinsche politieke kringen ten opzichte van de Dinsdag uitgesproken radiorede- voering van den president der Vereenigde Staten uitspreken. Symptomatisch is zopi voegde men hieraan toe dat Ropsev^lt in zijln rede trachtte zijln gehoor vtopr de argu mentatie der bedreiging van het weste lijke halfrond te versterken. Of het juist is bij de Zuid-Amierikaansdhe Staten juist op dit punt van de réde van Roios®velt instemming te veronderstellen, laat men in deze kringen daar. Men noemde de vele woeden, die de president over de bedreiging van het West. halfrond uitsprak, onhoudbare ver onderstellingen ten aanzien van Duitsch- land en vooral vond men ze niet fair. Aangezien Roioseveit in zijln uiteenzettin gen weinig concreet heeft gesprokén, Zoo verklaarde nién verder, is een reactie op Zijh zeer in het vage gehouden bedoe lingen van den kant van de Wilhieilm- strasse niet mogelijlk. Wat het békende standpunt van Duitsch- land betreft, verwees men nogmaals naar de rede van den Führer en naar het interview met groot-admiraal Rader. Roosevelt's uiteenzettingen, zOo meende men hier, betekenen voor d® Wilhelm- strasse geen sensatie. DE JACHT OP DE BISMARCK O/erzicht van den zeeitag United Press meldt uit Londen: In het Lagerhuis heeft Churchill een gedetailleerd overzicht gegeven van den zeeslag, waarbij de Hood en later de Bismarck ten onder zijn gegaan. Hij zeide, dat verleden week Britsche vliegtuigen hadden gerapporteerd, dat d.e Bismarck zich in Noorsche wateren be vond en dat het linieschip Bergen had verlaten. De Britsche admiraliteit gaf aan de kruisers Norfolk en Suffolk opdracht, den Duitschen bodem op te sporen. Daar verondersteld werd, dat de Bismarck naar het Westen op weg was, zetten beide kruisers koers naar het Noord- Westen, in de richting van Groenland" Tijdens den nacht van Vrijdag op Zater dag schaduwden de beide kruisers het Duitsche linieschip in de straat van De nemarken, tusschen Groenland en IJsland., De twee Engelsche kruisers gaven toen bij nadering de positie van de Bismarck op aan het eskader, waarvan de Hood het vlaggeschip was. Zaterdagmorgen kre gen de Hood en de Prince of Wales con tact met de Bismarck. Het zicht was zeer slecht. Regen, afgewisseld met hagel-en sneeuwbuien, bemoeilijkten de operaties. Soms kon men niet verder dan een mijl zien. Op zes mijl afstand werd het vuur geopend De Bismarck werd getroffen, evenals de Prince of Wales. Een volle treffer van de Bismarck kwam in de munitiekamer van de Hood terecht en het schip zonk binnen korten tijd De Prince of Wales verloor spoedig daarop 350 mijl Z.O. van Groenland, het contact met het Duitsche schip. Inmiddels was de geheele home fleet gealarmeerd, met de bedoeling de Bis marck, het kostte wat wil, den terug tocht af te snijden. Vliegtuigen van het vliegkampschip Victorious stegen op en patrouilleerden boven een uitgestrekt ge bied Doch ook zij hadden met slecht weer te kampen en keerden onverrich ter zake terug. Zaterdagavond kreeg de Prince of Wales echter weer contact met de Bismark. Eenige salvo's werden afgevuurd, waarop de Bismarck ant woordde. Zondagochtend was het con tact weer verbroken. Inmiddels stoomde het Britsche linie schip King George uit noordelijke richting op, terwijl de Renown uit Gibraltar kwam opzetten. De slagkruisers Rodney en Ra- millies, die een konvooi op den Atlan- tischen Oceaan begeleidden, zetten even eens koers naar de plaats waar men dacht de Bismarck te zullen aantreffen. Van het vliegtuigkampschip Ark Royal stegen vliegtuigen op en kregen het Duit sche linieschip in zicht. Op tamelijk grooten afstand werden eenige torpe do's afgeschoten, waarvan er twee doel troffen. De Bismarck maakte toen twee cirkels, hetgeen deed vermoeden, dat er een defect aan de stuurinrichting was ontstaan. Het schip minderde vaart. De kruiser Sheffield en de torpedoboot- jagers Zule, Maori en Cassack kwamen toen opdagen. De Maori en de Cassack vuurden torpedo's af, die de Bismark troffen. t i „Ofschoon volledige inlichtingen over hetgeen toen gebeurde, nog niet waren binnen gekomen", zeide Churchill voorts, „kan ik nog mededeelen dat de kruiser Dorsetshire het bevel kreeg de Bismarck tot zinken te brengen. Dit heeft hij dan ook met torpedo' Italiaanschweermachtsbericht Engelsch* vloototnheden uit dm lucht baitookt Het. weermachtsbericht 357 luidt als volgt: In den nacht van 28 Mei hebben onze formaties bommenwerpers de basis Malta bestookt. In Noord- Afrika hebben Italiaansch-Duitsche strijdkrachten aan het front van Solloem, tijdens een succesvol optreden wat hun in staat stelde een belangrijke stelling van den vijand te veroveren, krijgsgevangenen gemaakt en 9 kanonnen en 7 tanks buit gemaakt. Op 26 Mei overdag hebben Italiaansche en Duitsche formaties vliegtuigen talrijke Engelsche vlooteenheden op phn. 100 Km ten Oosten van Derna gebombardeerd. Een vliegtuigmoederschip, een kruiser, een torpedojager en 4 schepen werden getroffen. Van een der kruisers, die ook door bommen van zwaar kaliber werd getroffen, constateerde men een hevige ontploffing. Andere vliegtuigen bombar deerden voor anker liggende schepen in de haven van Tobroek. In Ons t-A f r i k a werden overal de aanvallen van den vijand aan het fr.ont ten Noorden van het gebied van Galla en Sidamo afgeslagen. In het meren gebied is kolonel Decidco, roemvol ge vallen aan het hoofd van zijn batal jons. In het gebied van Amhara heeft het garnizoen van Uoldchefit, dat se dert eenigen tijd belegerd wordt, op nieuw den eisch tot overgave van de hand gewezen. Duilsch weermachtsbericht Britiche troepen op Kreta trekken opnieuw terug Het opperbevel van de Duitsche weer macht maakte gisteren bekend: Zooals reeds gisteren is medegedeeld, is het slagschip Bismarck na zijn suc cesrijk gevecht bijl IJsland op 26 Mei des avonds door een torpedotreffer van een vijandelijk vliegtuig onbestuurbaar geworden. Getrouw aan de laatste radio grafische mededeeling van den vloot voogd, admiraal Lüttjens, is het slag schip met zijn commandant, kapitein ter zee Lindemann en zijn dappere beman ning op 27 Mei des voormiddags tegen- j over de zeer groote vijandelijke over macht bezweken en met wapperende vlag J ondergegaan. i Op hel eiland Kreta maken de opera- I ties in nauwe samenwerking tusschen bergjagers, valschermtroepen en uit de lucht gelande troepen goeden voortgang t Gisteren hebben Duitsche bergtroepen, on danks moeilijke terreingesteldheid, den taaien tegenstand van de Britsche strijd krachten en benden opstandelingen ge broken, Zij wierpen in dappere aanval- j len den vijand uit zijn stellingen, na men de hoofdstad K a n e a (Kandia) in en achtervolgden de verslagen vijandelij"- ke strijdkrachten ten zuiden van de baai van Soeda. Onder de talrijke gevange nen bevindt zich ook de Grieksche ma rinecommandant van Kreta. Formaties gevechts- en torpedovlieg tuigen hebben onophoudelijk in de ge vechten op den grond ingegrepen, vij andelijke troepenconcentraties (uiteenge slagen, batterijen tot zwijgen gebracht en dén terugwijkenden vijand zware ver liezen toegebracht. Duikbommenwerpers hebben de poging van de Britten om zich over zee terug te trekken, verijdeld. In de baai van Soeda brachten zij vier koopvaarders van 5400 brt. in totaal tot zinken en beschadigden twee andere vrachtbooten zwaar. Luchttransportforma ties steunden den strijd op het eiland, door voortdurend nieuwe strijdkrachten aan te voeren. Ten zuiden van Kreta dwongen Duitsche gevechtsvliegtuigen een Britsche vlootformatie tot den strijd, plaatsten bommen op een zwaren krui ser en een torpedojager en schoten een tankboot in brand. In Noord-A frik a hebben Duitsch- Italiaansche troepen den Halfajapas, ten Zuidoosten van Solloem genomen. Zij maakten negen stukken geschut, zeven gepantserde strijdwagens, verscheidene andere pantservoertuigen en een groote hoeveelheid oorlogstuig buit. De vijand leed zware, bloedige verliezen en ver loor een aantal gevangenen. De eigen verliezen zijn gering Torpedovliegtuigen bestreden troepenkampementen en con centraties van auto's in het gebied rond Solloem Rondom Engeland hebben gevechts vliegtuigen in den afgeloopen nacht drie vrachtbooten van 17.000 brt. in totaal vernietigd en een anderen koopvaarder zwaar getroffen. Andere aanvallen van het luchtwapen richtten zich op haven installaties aan de Engelsche Zuidwest en Zuidkust, benevens aan de monding van de Theems. De vijand heeft in den afgeloopen nacht met zwakke strijdkrachten een gering aantal brisant- en brandbommen uitslui tend op woonwijken in West-Duitschland laten vallen, voornamelijk op Keulen. On der de burgerbevolking waren er ver liezen aan dooden en gekwetsten. „VREUGDE EN ARBEID" Ontstaar, do*f en strekking In het gebouw van het Departement voor Volksvoorlichting en Kunsten is, op initiatief van dit departement, dezer dagen een persconferentie gehouden, waarop de heer H. J. Woudenberg, com missaris van het Ni.V.V. en de heer J. A. van der Werken, leider van de Werkgemeenschap „Vreugde en Arbeid", nog eens ten deele nadere toelichting, anderdeels mededeelingen hebben ge daan over ontstaan, doel, strekking, be haalde resultaten en plannen van N.V.V. en „Vreugde en Arbeid". Voor alles diene men er zich bewust van te zijn, zeide de heer Woudenberg, dat het streven van de werkgemeen schap er op is gericht den arbeider de plaats te geven, waarop hij recht heeft; dit geldt zoowel in sociaal-eco nomisch als in cultureel opzicht De cul- tureele kant van het streven is niet de onbelangrijkste, want toch de oplossing van de sociaal-eéonomisehe zijde van het vraagstuk van de verheffing van den arbeider zou niet mogelijk zijn, indien de arbeider niet in het midden van die gemeenschap werd geplaatst. Wij willen, zoo betoogde de heer Woudenberg, geenszins het Arbeidsfront imiteeren, wij wenschen den arbeider te geven wat deze wil. En bij de be oordeeling van het werk van het N.V.V., dat in spreker een Nederlandschen com missaris heeft gekregen in tegenstel ling met de confessioneele vakbonden zal men niet uit het oog mogen verliezen, dat het hier een Nederlandsch werk is, door en voor Nederlanders ver richt. Dit, zoo zeide de heer Woudenberg, vindt men bevestigd in hetgeen reeds tot stand kon worden gebracht. Ik ben geen slooper, die alles kapot wil maken maar uit het vele, dat reeds bestond, is het bruikbare overgenomen. Het eenige is, dat onze beschouwing en opvatting van socialisme dat Is: ide hoogste uiting van gemeenschapsgedachte en iedereen de plaats te doen innemen, waar op hij behoort diametraal staat tegen over de opvatting uit een verleden, dat op 10 Mei 1941 eindigde. De wereldbe schouwing van vóór dien datum sterft aan zichzelve en door de daden van een nieuwe gemeenschap, die steeds weer een stuk van die verouderde beschouwing afkappen. Het Nederlandsche VeTbond van Vak verenigingen en de werkgemeenschap „Vreugde en Arbeid" luiden een tijdperk in van daadwerkelijk socialisme. Het ware wenschelijk, dat omtrent dit streven geen wanbegrippen meer bestonden, doch die zullen ook wel verdwijnen, zoodra de arbeidende mensch zich nieuw en her boren voelt, zijn productieve kracht ook voor de volksgemeenschap aanwendt en zijn aandeel krijgt op alles, wat het leven schooner maakt. Het DNB mieldt uit New YorkVolgens een beridht vain International News Ser vice uit Washington is het Britsche s.s. Marooni, dat ten Zuiden van Groenland getorpedeerd is, een der acht Brjtschié vrachtschepen, welk® door de Bismarck tot zinken: waren gebracht. De overteven- venden van de Marconi zijin Dinsdag) door een sdhip der A<m©rikaansche kust- wacht, de General Greene opgievischt. EEN NIEUWE JACHTWET Voorloopig g«an uitreiking van jachtakten De secretaris-generaal van het departe ment van landbouw en visscherij heeft aan de hoofden van plaatselijke politie bericht, dat het niet onwaarschijnlijk is, dat voor den aanvang van de jacht in dit jaar de vigeexende Jachtwet 1939 zal worden vervangen. In verband hiermede wordt verzocht niet over te gaan tot het uitreiken van jachtakten, welke gel dig zijn voor het tijdvak van 1 Juli 1941 tot en met 30 Juni 1942, alvorens daarover van de zijde van genoemd de partement nader is bericht aan de hoof den van plaatselijke politie. INKOMENS EN VERMOGENS IN NEDERLAND Bloemandaal da rijkste gemeente Hoe groot de verschillen zijn tusschen de gemiddelde inkomens in de verschil lende gemeenten des lands, blijkt duide lijk uit de thans verschenen statistiek der inkomens en vermogens in Nederland voor 1939/J40, welke bewerkt is door het Centraal Bureau voor de statistiek. Een aangeslagene in Bloemen/daal verdient ge middeld f 6,6682, een aangeslagene in Nee- ritter (Limburg) daarentegen gemiddeld f 1255. Ook per inwoner genomen is Bloe mendaal er het beste aan toe met f 1,891, waartegenover in het Brabantsche plaatsje Veen een gemiddeld inkomen per inwo ner van1 slechts f54 staat. De hoogste vermogens worden in 's-Graveland aan getroffen, n.L gemiddeld f 315,000 per aangeslagene, waartegenover enkele ge meenten staan met een gemiddeld cijfer van 'f 17,000. Per inwoner gerekend is Bloemendaal de rijkste gemeente met een.' gemiddeld vermogen van f19,000. Het boekje vermeldt niet alleen het aantal aangeslagenen in de inkomsten- en vermogensbelasting, het bedrag van de inkomens en vermogens en de ge middelden per aangeslagene en per in woner van de meer dan 1000 gemeenten in Nederland, maar geeft ook een ver deeling naar oeconomisch-geografische gebieden, naar een zevental groepen van gemeenten volgens het aantal inwoners en naar de provinciën. Tot de rijkste dezer gebieden behooren 's-Gravenhage en omstreken, de Hoïlandsche duinstre ken, het Gooi en Oostelijk Utrecht. De provincie met het grootste inkomen per inwoner is Noord-Holland. Utrecht spant de kroon wat de vermogens betreft. Voor de eerste maal zijn in deze statistiek ook gegevens opgenomen betreffende de inkomens- en vermogensverdeeling voor bovengenoemde oeconomisch-geografische gebieden en voor de bevolkingsgroepen. De hoofdstad van Kreta, Kanea, in Duitsche handen gevallen Rooseveltjs radiorede bood weinig nieuws aan argumenten Het eiland Kreta eenmaal cultuur centrum der oude wereld Nog in dit seizoen wordt een nieuwe jachtwet verwacht Inkomens en Vermogens in ons land gedurende 1939/40 Wanneer verduisteren Heden (Donderdag) gaat de zon onder om 21.48 uur en komt zij op om 5.26. Maan op 9.23 maan onder 0.11. Tusschen zonsonder- en opgang moet verduisterd worden. Eerste kwartier Maandag 2 Juni. Volle maan Maandag 9 Juni. Laatste kwartier Maandag 16 Juni. Nieuwe maan 24 Juni. Het opperbevel der Duitsche weer macht heeft kermis gekregen zoo is gisteravond te Berlijn van militaire Zijde aan vertegenwoordigers der pers mee gedeeld van vele gevallen van bij zonder ernstige in strijd met het vol kenrecht zijnde behandeling van Duit sche valschermjagers op Kreta. Een offi cieel standpunt te dien aanzien, zoo ver klaarde men verder, zal spoedig gege ven worden. Nadere mededeelingen kun nen thans nog niet worden Naar het D.N.B. uit Vichy meldt, heeft de Fransche regeering 3,25 milliard francs ter beschikking gesteld voor de oecono- mische en militaire versterking van Fransch West-Afrika. In deze som zijn o.m. opgenomen 700 millioen francs voor de uitbreiding van de havens en rivieren, 1600 millioen voor den bouw van brug gen en den aanleg van wegen, 400 mil lioen voor de irrigatie-installaties van de Niger en 350 millioen voor de opvoe ring der agrarische en industrieele pro ductie. KRETA, CULTUURCENTRUM DER OUDE WERELD Over een der grootste, maar ook een der armste en afgelegenste eilanden van de Middellandsche Zee heerscht het ru moer van den oorlog. Kreta ligt in het centrale deel van de Oostelijke Middel landsche Zee; van daar zijn de kusten van A_zië en Europa evenver verwijderd en ook tot het vasteland van Afrika vormt het iets als een verbindingsschakel der lucht- en scheepvaartwegen. De groo te verkeersweg van Londen over Suez naar Indië loopt onmiddellijk voorbij! dit eiland Deze ligging is ook het eenige voordeel van beteekenis. Van de natuur is het even stiefmoederlijk bedeeld als het Grieksche moederland. Wel groeien in de vruchtbare vlakten de wijnstok en olijfboom, maar deze vlakten zijn zeld zaam en klein. Het grootste deel van het eiland wordt door gebergte ingenomen, steil en woest, naar het zuiden ruw in zee afdalend. Op deze rotsachtige voor gebergten breekt de branding der Mid dellandsche Zee, waardoor ook de visch- vangst moeilijker is als op andere Mid dellandsche Zeekusten. Ook in het Noor den, waar de bergen minder steil uit zee omhoogsteken, zijn de havens niet meer dan vlakke reede's, daarbij onvoldoende ingericht. Waarvoor ook eigenlijk? Uit Kreta is niet veel te halen en naar Kreta komen weinig menschen. De meeste sche pen varen voorbij. Het eiland heeft slechts één gunstig gelegen natuurlijke haven, de baai van Soeda. Hierin liggen sinds vele maanden groote deelen van de Britsche oorlogsvloot. Geen groote doorloopende wegen bevinden zich op het eiland, geen enkele spoorweg verbindt de steden met elkaar. De armoede van den bodem en de ar moede van het verkeer lieten ook de menschen arm. De 400.000 Kretenzers, die op 8600 KM2. leven, voeden zich met wei nig meer dan brood, kaas, visch of ma caroni. Het klimaat echter maakt veel goed, de zomers aan de blauwe zee, zijn warm en droog; regen valt er al leen in den winter, welk jaargetijde even zeer mild is. Een deel der bevolking vindt tenminste in vredestijd zijn verdiensten in het bezoek dat de vreem delingen brengen, aan de sporen van het groote verleden van het eiland. Ver van de zee, in het gebergte, lig gen de bouwvallen van machtige palei zen. stomme getuigen van een verleden, dan 3000 jaar eh meer vergleden is. Teen heeft Kreta een rol van foeteékenis ge speeld als cultuurcentrum der ojude we reld. De sage van koning Minos, Zoon van Zeus en Europa, herinnert er aan, dat in oeroude tijiden op Kreta een volk leefde, dat ook strijd met de Hellenen op het vasteland voerd®. Minos had den Minataurus, de zoon met het hoofd van een stier in het labyrinth gezet en Athene moest jaarlijks jongelingen ®m jonge- meisjes zenden, welke hiet omdi®r tot voedsel strekten. Eerste Theseus versloeg het menschenetende ondier en bevrijdde Athene van den zwaren druk, waaronder deze stad gelegen had. In de sage rnio^t een historische k®pn> schuilen, evenals in de vijandschap tusschen1 Athem.® ©n Kretai. Van de mde glans en pracht is all®en een zek®re wilde schoonheid der natuur overgebleven. Thans Zijh armoede en een voud in de plaats g€tped®n van het leven, dat eenmaal het mooist® eh feestelijkste van Europa was.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1941 | | pagina 1