ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DONDERDAG 8 MEI 1941
OPGENOI
ZIERIKZEESCHE COURANT
WINTERHULPSffNEDERLAND
H. H. Adverteerders
DE KERN
ABONNEMENT:
Prijs: in Zierikzee f 1,60, elders f 1,90
per kwartaal. Weekabonnementen resp.
18 en 16 cents. Losse nummers 5 cents.
Verschijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
1797 - 1889
Uitgave: N.V. de Zierlkxeesche Nieuwsbode, Zlerlkiee, Schuithaven B 94
Tel, 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Loose - Ultg.-Red.: M. J. Kosten
97STE JAARGANG No. 14638
ADVERTENTIES
Prijs: 22 cents per regel, minimaal 88
cents. Bi] contract speciale prijzen. Sub-
cesjcs op Maandag, Dinsdag, Woensdag
en Donderdag: 70 cents. Inzending tot
's morgens 9.30 uur.
RADIOREDE VAN STIMSON
Onbeperkt» duikbootoorlog
.onwettig» blokkade" genoemd
De Amerikaansche minister van oorlog,
•Henry Stimson, heeft in een radiorede,
waaromtrent naar de secretaris van het
Witte Huis, Early, heeft verklaard, tevo
ren afspraken met Roosevelt waren ge
maakt, gezegd, aldus DN.B., dat Amerika
zich geplaatst ziet tegenover een crisis,
die het algeheele gebruik der krachten
noodig maakt voor de waarborging van
de eigen veiligheid.
„Duitschland plaatst", zoo beweerde
Stimson, „de geheele wereld met inbegrip
van Amerika, voor het alternatief te
capituleeren of onvoorwaardelijk weer
stand te bieden. Wanneer de vloot der
Ver. Staten het streven van de Engelsehe
vloot aanvult, kan zij alle Oceanen rond
om Amerika veilig maken en daarmede
de noodige tijdwinst geven". Stimson
noemde den onbeperkten duikbootoorlog
een „onwettige blokkade", die de Ver'
Staten niet erkennen.
Stimson eischte. het onmiddellijke ge
bruik van de Amerikaansche vloot, om
naar hij zeide, de „zeeën veilig, te maken
voor de levering van munitie naar Enge
land". De veiligheid van de Ver. Staten
zoo beweerde Stimson, is afhankelijk van
de overwinning van Engeland. Alles, wat
de Ver. Staten tot dusver tot een zoo
danige overwinning hebben bijgedragen,
is onvoldoende, aangezien Duitschlands
activiteit op den Atlantischen Oceaan de
Engelsehe levenslijn bedreigt.
Wanneer de V.S. wachten tot de macht
van de Britsche vloot is gebroken, zal
de zeemacht der VS. er een van den
tweeden rang worden.
De V.S. mogen niet toelaten, dat de
voor Engeland bestemde munitie op den
Atlantischen Oceaan tot zinken wordt
gebracht, aangezien de V.S. voor milliar-
den aan wapenmateriaal vervaardigen. De
minister van oorlog bevestigde, dat de
blokkade van Engeland zoo doeltreffend
is geworden, dat daardoor niet alleen
de leverantie van wapenmateriaal, maar
ook van levensmiddelen uit de Ver. Sta
ten voor Engeland in gevaar wordt ge
bracht.
Scherpe Duiticho reactie
De Berlijnsche avondbladen geven in
scherpe woorden critiek op deze radio
rede. Roosevelt's minister van oorlog,
zoo schrijft de Deutsche AUgemeine Zei-
tung, ziet totaal over het hoofd, dat
Roosevelt's eerste verordening bij het
uitbreken van den Europeeschen oorlog
het verbod aan de Amerikaansche scheep
vaart was naar de oorlogszones te va
ren. Hoèwel Stimson's rede ertoe strek
te Amerika de zeeën veilig te laten ma
ken voor de levering van munitie aan
Groot-Brittannië ziet hij opzettelijk voor
bij, dat de Amerikaansche schepen, wel
ke thans inderdaad het operatiegebied
van de Duitsche weermacht binnenvaren
zich uitsluitend aan schending van de
neutraliteit schuldig maken, doordat ze
oorlogsmaterieel aan een van dé oorlog
voerende partijen leveren. Ook in de
practische gevolgen is de rede vanStim-
'son slechts een derde herhaling van de
redevoeringen van Hull en Knox. Ze
legt de kaarten van Roosevelt's oorlogs-
.politiek open en onthult tegelijk de ge-
heele zwakte van Engeland, waarvan de
dreigende ineenstorting de eenige ware
zorg te Washington uitmaakt. Het Ame
rika var. Roosevelt zou tot eiken prijs
tijd willen winnen, maar de zandlooper
voor het Engeland van Churchill gaat
met onverbiddelijke snelheid voort.
De Lokal Anzeiger schrijft: Wij kunnen
sinds het mislukken der pogingen van
Churchill en Roosevelt, om in Zuid-Oost
Europa het oorlogsvuur aan te wakkeren,
constateeren, dat men uit Washington
op alles lostrekt, wat geen vriend van
de Britsche en Noord-Amerikaansche
„upperten" is. Steeds duidelijker treedt
aan het licht, dat Washington thans de
centrale van de internationale oorlogs
samenzwering is geworden.
STALIN PREMIER
IN PLAATS VAN MOLOTOV
Dubbele taak viel Molotov te zwaar
In de laatste uitzending van nieuws
berichten van de Moskousche radio is
een decreet van het presidium van den
Oppersten Sovjet der USSR voorgele
zen, meldt het DNB.
De voorzitter van den raad van volks
commissarissen der USSR, Molotov, wordt
met het oog.op zijn herhaalde verklarin
gen, dat de vervulling van de plichten
als voorzitter van den raad van volks
commissarissen gecombineerd met de
uitoefening van het ambt van volkscom
missaris van buitenlandsche zaken, hem
zwaar valt, op zijp wensch ontheven van
zijn eerstgenoemde taak.
Door een tweede decreet van genoemd
presidium wordt Stalin tot opvolger van
Molotov benoemd. Een derde decreet be
noemt Molotov tot plaatsvervangend
premier.
De Berlijnsche correspondent van het
ANP verneemt van welingelichte zijde;
Het bericht uit Moskou, volgens het
welk Stalin tot voorzitter van den raad
van volkscommissarissen der Sowjet-unie
is benoemd, heeft in politieke kringen
uiteraard groote belangstelling gewekt.
In de Wilhelmstrasse verwees men op
desbetreffende vragen van buitenlandsche
journalisten naar de door Moskou opge
geven reden, dat het een wijziging op
verlangen van Molotov betreft, die van
zijn functie als voorzitter van den raad
van volkscommissarissen wenschte te wor
den ontheven ten1 einde zich geheel te
kunnen wijden aan zijn taak als volks
commissaris van buitenlandsche zaken.
Aan deze door Moskou opgegeven reden
werd noch van officieele, noch van. offi-
cieuse Duitsch zijde iets toegevoegd.
DE TOESTAND IN IRAK
Bommen op Beg dad
Onrust in Syrië
Radio Bagdad heeft gemleld, dat Bn-
gelsdhe vliegtuigen Dinsdagavond een aan
val op Bagdad hebben gedaan1. Op woon
wijken werden eienige bontmiew geworpen.
Een benoemde moskee wend getmffmi
door ©en bom, die editor niet ontplofte.
Volgens een bericht van „Associated
Press" uit Cairo zouden de BritsCh© troe
pen het Iraksdie cordon om het vlieg
veld Habbanija hebben doorbroken
en de petroloumleidiing van MosoPl weer
beheeTSchen. Volgens te Romie uit Irak
'ontvangen berichten Zouden de Eng©!-
sche troepen het fort Roetba bij de grens
van Trajnsjordanië hebben bezet.
De „Pop oio idi Roma" publiceert het
volgende communiqué van de Iraksdie
regeering: „Iraksdie politie h©eft de
Britsche voorposten bij Samiawa versla
gen en nam het radiostation in. De di
recteur en vier andere Britsche ambtena
ren werden gevangen gOnomen".
United Press toeldt uit Istamboel:
Sedert twee dagen is de telefonische
ien telegrafische verbinding tussche® T u r-
k ij te ©n Syrië verbroken. Uit Syrië
aangekomen reizigers berichten, dat er
ernstige onrust onder de Arabische be
volking heerscht sinds het begin van het
Engelsch-IraksChe conflict. Een aantal stu
denten» zou wegens aanstichting en aan
voering van onlusten1 zijn gearresteerd.
Er zouden ook gewonden zijn gevallen.
Tusschen T u r k ij e en Irak is het
spoorwegverkeer verbroken. Men meldt
dat te Basra.1 groote hoeveelheden Aimle-
rikaansch oorlogsmateriaal liggen», die
niet verder kunnen wonden getranspor
teerd.
Naar aanleiding van de Turksche po
gingen1 tot beimiddeling in- het conflict
tusschen Engeland en Irak verklaart men
in diplomatieke kringen dat succes van
deze pogingen1 zeer onwaarschijnlijk is.
Emir Abdioellah van Transjordanië en
de vroegere Iraksche min.-prOsident Noeki
zouden zich .onder Britsche bescherming
op Iraksch gebied b'evinde®.
Italiaansch weermachtsbericht
Tegenaanvallen bij Tobroek afgeslagen
Het weermachtsbericht mo. 336 vajn het
Italiaansche hoofdkwartier luidt ate volgt:
Formaties van het Duit9Che vlieger-
koirps hebben een vliegveld gebombar
deerd o.p het éiland Malta. Dri© Hurri-
eame-'mlachiines Zijn door Duitsche jacht-
toestellen (neergeschoten tijdens oen lucht-
gevecht bv©n Malta.
In Noord-Afrika blijven onze operaties
zich afwikkelen rondom Tobroek, waar
vijandelijke tegenaanvallen Zijln afgesla
gen. Aan het front van Sollóem wordt
activiteit genteld van patrouilles. Tijdens
luchtoperaties tegen de basis van 'To
broek in de laatste dagen is nog ieOn|
tweede vijandelijk schip vap middelma
tige tonnage tot Zinken gebracht Onze
jadhttoestellen hebben boven de sterkte
een toestel van het type Blenheim neer
geschoten. Britsche vliegtuigen hebben
aanvallen gedaan op eenige plaatsjes in
Cyrenaica. Er vielen eenige slachtoffers
©n slechts lichte schade werd aangericht.
In Oost-Afrika is ©en nieuwe aanval
van den vijand in den sector van Amfoa
Aladji roet verliezen afgeslagen.
Duitsch weermachtsbericht
Cfyd»-g»bied opnieuw aangevallen
Het opperbevel van de weermacht
maakte gisteren bekend:
Het lucht wapen ondernam in den afge-
loopen nacht met zeer sterke formaties
gevechtsvliegtuigen, zware aanvallen op
werven, wapenfabrieken en ravitaillee-
ringsbedrijven in de havens aan de Clyde.
Een groot aantal brisant- en brandbom
men richtte vooral in de scheepsbouw-
centra rond Glasgow nieuwe groote ver
woestingen aan.
Andere succesvolle luchtaanvallen wa
ren gericht tegen de haven- en werf-
installaties van Liverpool, New
castle en Plymouth, benevens op
andere havens aan de Britsche Zuid
en Zuidoostkust.
Bij de actie tegen vliegvelden in Zuid-
oost-Engeland wierpen gevechtsvliegtui
gen hangars en onderkomens in brand en
vernielden en beschadigden een aantal
op den grond staande vliegtuigen..
In het zeegebied om Engeland kreeg
een koopvaardijschip van 10,000 brt. drie
hom-voltreffers. Met het verlies van dit
schip kan rekening worden gehouden
Een ander groot schip werd door boon-
treffers zwaar beschadigd.
Bij acties van Duitsche jagers tegen
Engeland en bij pogingen 'van den vijand
on het bezette gebied en de Duitsche
Bocht binnen te vliegen, verloor de vijand
zéven jacht- en twee gevechtsvliegtui
gen, bénevens zes versperringsballons.
In Noörd-Afrika mislukte wederom
een tegenaanval van vrij sterke Britsche
strijdkrachten op de in de versterkingen
van Tobroek binnengedrongen Duitsch-
Italiaansche troepen, met zware verlie
zen voor den vijand.
Op het eiland Malta vielen Duitsche
gevechtsvliegtuigen gisteren verscheiden
malen het. vliegveld Lucca aan. Voltref
fers troffen de startbanen, parkeerplaat
sen, benevens hangars en onderkomens
Er ontstonden verscheidene zware bran
den.
Bij een nachtelijken aanval van Duit
sche gevechtsvliegtuigen en duikbom
menwerpers op de haven La Valetta,
werd vooral de staatswerf zwaar getrof
fen. Duitsche jachtvliegtuigen schoten bo
ven het eiland drie Britsche vliegtuigen
neer.
De vijand ondernam in den afgeloopen
nacht met zwakke strijdkrachten zonder
succes storingsaanvallen op eenige plaat
sen in het kustgebied van Noordwest-
Duitschland. Er ontstond noch militair-
economische, noch militaire schade.
In de periode van 30 April tot 6 Mei
verloor de vijand in totaal 55 vliegtuigen.
Daarvan werden 30 vliegtuigen bij lucht
gevechten, tien door eenheden der oor
logsmarine en vier door luchtdoelartil
lerie neergeschoten. De rest werd op
den grond vernield. In dezelfde periode
gingen 38 eigen vliegtuigen verloren.
BOTER OP BON 15
Op vetbon 15 boter of margarine
De secretaris-generaal van landbouw en
visscherij deelt het volgende mede:
Gedurende het tijdvak van Donderdag
tot en met Zondag 25 dezer zullen we
derom twee bonnen van de boter- en
vetkaart recht geven op het koopen van
boter of margarine.
In verband met technische moeilijkhe
den, o.a. bij de inlevering der bonnen
door de detaillisten, wordt thans één
bon aangewezen en zal in den loop
van de volgende week de tweede bon
bekend worden gemaakt.
De met „15" genummerde bon van de
boterkaart geeft recht op het koopen
van 250 gram .boter en de met „15" ge
nummerde bon van de vetkaart geeft
recht op het koopen van 250 gram marga
rine of 250 gram boter. De verbruiks-
periode van dezen bon loopt van Don
derdag 8 tot en met Zondag 25 dezer,
terwijl er nog tot en met Woensdag
28 dezer op mag worden gekocht.
De aandacht wordt er op gevestigd,
dat op bon „15" van de vetkaart geen
boter met reductie 'beschikbaar wordt
gesteld, hetgeen wel het geval -zal zijn
met den bon, die in den loop van de
volgende week wordt aangewezen.
Voor het eerst sedert den wereldoor
log is een deel van de New York-
sche haven door het aanbrengen van
een reusachtig duikbootei\net voor
versperring gereed gemaakt. Het betreft
een havengedeelte in de nabijheid van
Staten-Island.
PROVINCIE ZEELAND 5
Hieronder volgde de toit beden beken
de opgaven der vorige week gehouden
WHN-ooJIecte.
St.-Annaland f 51.69; Brouwershaven1
f82.55; Bruinjsse f31.73; Dr©ischor f 22.88
Duivendijke f8.88; Elkerzfee f 11.65; El-
lemeet f 13.02; Haamstede f74.50; K©rk-
werve f22.64; St.-Maartensdijk f58.23;
Nieuwerkerk f 31.31; Noordgouw© f 15.91;
Ooisterland f 32.50; Oud-Vossemeer f62.12
St -Philipsland f 56,36Poortvliet f 32Re-
nesse f 104.58; Sdherpdniss© f37; Senoos-
kerke _(S.) f8.27; Stavenisse f45.79; Tho-
len f68.02; Zierikzee f261.72; Zmnêmaire
f 23.71.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Groot Rotterdam
Ingevolge het besluit van den secreta
ris-generaal van het departement van
binnenlamdsehe zaken, wordt ook nog
een deel van de gemeente Rozenburg
aap Rotterdam toegevoegd.
In tegenstelling met Rotterdam welks
gemeenteraad zal worden aangevuld met
vier leden, uit ieder der geheel te anne-
xeeren gemeenten Hillegersberg, Schie-
broek, Overschie en IJsselmonde, zal de
raad van, Vlaardingen door een nieuwen
worden vervangen, waarbij de op te hef
fen' gemeente Vlaardingerambacht vier
vertegenwoordigers in het lichaam zal
krijgen.
Hoewel in beginsel het personeel van
de gemeenten Hillegersberg, Overschie,
Schiebroek en IJsselmonde door Rotter
dam wordt overgenomen, op de burge
meesters na, die eervol ontslag krijgen,
io Kot nioi uitgooloton, dat OAÜ deel V3Ü
de personeelen van deze gemeenten op
wachtgeld zal moeten worden gesteld,
indien er voorloopig niet voldoende plaats
is bij Rotterdamsche gemeentediensten.
Zolderschuit omgeslagen
Op de Maas te Rotterdam, ter
hoogte van de Wilhelminakade, is Dins
dagavond een zolderschuit omgeslagen,
tengevolge waarvan de schipper, de 35-
jarige K. Kriebel uit Bussum, het leven
heeft verloren.
De zolderschuit was met een lading
ijzer op weg naar Bussum en werd ge
sleept door een motorboot. Omstreeks
kwart over a»cht is de schuit, vermoe
delijk door het werken van de lading,
omgeslagen. De schipper en diens knecht
geraakten te water. Laatstgenoemde
slaagde er in zich op den bodem van de
omgekeerd drijvende schuit te werken,
waarvan hij later door de bemanning
van de sleepboot „Willy" werd afgehaald
De schipper verdween in de diepte. Per
soneel van de Rivierpolitie III heeft na
een half uur dreggen zijn lijk opgehaald.
Ambttpsriod» van d»n G. G.
van N»d.-lndië verlangd
SPT (mleldt uit Batavia:
Hoewel zijn ambtsperiode dit jaar ver
loopt. zal die Gouvertneur-Getneraal van
N«ed.-Oost-Imdië, Jihr. Tjarda van Star-
k©nbordh Stachouwer, zijb functie blijtven
waarnemen.
Dit is de tweede maal in de geschie
denis vajn Ned.-Indië, dat een vijfjarige
ambtsperiode van edn Gouverneur-Gene-
-raal 'wordt verlengd. De eerste maal
was dit 'het geval gedurende d,en vo-
rigen wereldoorlog, toen de toenmalige
Gouverneur-Generaal, A. W. F. Idenburg,
zes en een half jaar op zijn post bleef.
Ten aanzien van de wijziging in
de Russische regeering en de over
neming van het minister-presidentschap
door Stalin verklaart men in Italiaansche
bevoegde kringen, dat hier ongetwijfeld
sprake is van een belangrijke gebeurte
nis, welke in Italië met aandacht wordt
gevolgd, doch die tegelijkertijd als een
binnenlandsche aangelegenheid van Sow-
jet-Rusland wordt beschouwd.
De politieke afdeeling der Komsomol-
organisatie in de Flnsch-Karelische Sow-
jet-republiek heeft aldus SPT het
initiatief genomen tot een werving op
groote schaal van meisjes als ma
trozen, stokers en machinisten
voor de handelsvloot. Er zijn reeds
eenige scholen gesticht, waar zij voor
die taak worden opgeleid.
verzoeken wij, de voor ons blad
bestemde advertenties voor het
nummer van Zaterdag ons zoo
veel mogelijk 's Vrijdags te
doen toekomen, daar de courant
's Zaterdags vroeger ter perse
moetfdan op andere dagen.
DE DIRECTEUR.
Scherpe Duitsche reacties op de
radiorede van Stimson
Staiin volgt Molotov als premier
der Russische Sovjet Unie op
De gebeurtenissen in Irak
Britsche luchtaanval op Bagdad
Jaarvergadering Sohippersvereeni.
ging „Schuttevaer" te Utreoht
a De verwaohte belasting van 1940
voor automobielen
Wanneer verduisteren?
Heden gaat de zon om 21.17
onder. Morgen komt zjj om
6.56 op.
Tusschen zonsonder- en opgang
moet verduisterd worden.
Volle maan Zondag 11 Mei.
Laatste kwartier Zondag 18
Mei. Nieuwe maan Maandag
26 Mei. Eerste kwartier 2 Juni.
In de kwestie der Dardanellen en
in de overeenkomst van Montreux is geen
wijziging gekomen; dit antwoord werd
gisteren in de Wilhelstrasse gegeven op
een vraag van buitenlandsche journalis
ten. Van Duitsche zijde werd hieraan
toegevoegd, dat Turkije zich tot dusver
aan zijn verplichtingen gehouden en niet
toegestaan heeft, dat oorlogsschependoor
de Dardanellen varen en dezezee-engte
als vlootbasis gebruiken. Dientengevolge
heeft de kwestie der Dardanellen tot
dusver geen aanleiding tot complicaties
gegeven. (DNB)
De Noord-Afrikaansche kust wordt op
het oogenblik door een hittegolf ge
teisterd. Op vele plaatsen is de hitte
reeds veel hooger dan de maximum-tem
peratuur gedurende de wannste zomer
maanden. In enkele plaatsen langs de
Libysche kust is het kwik in de middag
uren tot 60 graden Celsius gestegen. Uit
de woestijn waaien verstikkende zand
stormen, die als een gordijn over de
Middellandsche Zee heentrekken. De mi
litaire operaties ondervinden hierdoor
grooten hinder.
In verband met het zinken brengen
van een Engelsch schip, waarbij elf in
Britschen dienst staande Amerikaansche
vliegers om het leven zijn ge
komen, verneemt Associated Press uit
Ottawa, dat het schip blijkbaar op weg
was naar Engeland. Op de vraag, waar
om Amerikaansche vliegers, die z.g. vlieg
tuigen naar Engeland zouden overbren
gen, zich op een naar Engeland varend
schip bevonden, werd geantwoord, dat
de vliegers oorlogsvliegtuigen „van fa
brieken op het eiland naar gevechtssteun
punten' moesten overbrengen".
Te Ottawa is, zoo meldt SPT, bekend
gemaakt, dat het bezoek van president
Roosevelt met zijn echtgenoot© aan
Canada waarschijnlijk de volgende
week zal plaats hebben. In verband met
de ontwikkeling der buitenlandsche po
litiek zal het bezoek van korteren duur
zijn dan aanvankelijk werd gedacht. Men-
zies, de Australische minister-president,
die Dinsdag te New York aankwam, is
terstond naar Canada doorgereisd en zal
den Amerikaanschen president te Ottawa
ontmoeten. 1
