ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
ZATERDAG 26 APRIL 1941
OPGENOI
ZIERIKZEESCHE COURANT
DE POSITIE VAN AMERIKA
De Kern
ABONNEMENT
Prijs: in Zierikzee fl,60, elders fl,90
per kwartaal. Weekabonnementen resp,
18 en 16 cents. Losse nummers 5 cents.
Verschijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
1797 - 1889
Uitgave: N.V. de Zierikzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Te). 32, Postgiro 137677 - Dir.A. J. de Loose - Uitg.-Red.M. J. Kosten
97STE JAARGANG No. 14628
ADVERTENTIES
Prijs: 22 cents per regel, minimaal 88
cents. Bij contract speciale prijzen. Suc
ces j es op Maandag, Dinsdag, Woensdag
en Donderdag: 70 cents. Inzending tot
's morgens 9.30 uur.
REDEVOERINGEN VAN KNOX EN HULL - DE POLITIEK
VAN ROOSEVELT - CRITIEK VAN BERLIJN EN ROME
De minister vain marine der Vereenigde
Staten, kolonel Knox, heeft Donderdag
avond iini een rede voor de Vere&niging
van Amerikaatnsche Dagbladuitgevers ver
klaard, dat Amerika „steeds meer door
militaire mogendheden Wordt omsingeld".
Sinds maanden, zop vajt het DNB zijln
woorden samen, is het rechtstreeksche
contact tusschen de Vereenigde Staten
•en geheel Europa, met uitzondering van
Gnoot-Brittanmië, verbroken, aldus de mi
nister, die verder op de gevaren wees,
waaraan koopvaarders zij|n blootgesteld
door de activiteit van duikbooten, torpe-
domotorbooten en vliegtuigen.
Ook het contact met de landen om de
Middellandsche Zee is verloreln gegaan,
omdat die zee tegenwoordig als het ware
een ^afgesloten, Weg" is. Evenmin kun
nen de Afrikaansche havens door de
Amerikaansche vraehtbooten wlorden ge
bruikt. Overal stuiten de Ver, Staten, op
den vijandelijken aanvaller. De laatste
schakel in de keten ter omsingeling van
de Vereenigde Staten hebban de As-mo-
gendheden gesmeed doior d© recente over
eenkomst tusschen Rusland en Japan.
Daarna herhaalde Kjniox de these, dia
geheel en al den grondslag vormt van
de politiek van Roosevelt
aldus gaat het DNB verder, n.l. dat de
Asmogendheden voornemens zijn de Ver.
Staten aam te vallen. Dientengevolge zul
len de Vereenigde Staten tenslotte moe
ten vechten, aldus concludeerde de mi
nister indien zijl er niet in slagen doel
treffende middelen te vinden, W®lke En
geland aan de overwinning h^pen zopder
dat de Vereenigde Staten1 aan den strij'd
deelnemen.
„Wij zijn al heel ver im deze richting
gegaan", zoo verklaarde Kjmox. „Wijl heb
ben verklaard, dat de door Engeland'
bestreden vijanden ook onze vijanden
Zijln. Omdat Wij' zoo ver zijln gegaan,
kunnen wij: niet meer terug. Wij kunnen
nog slechts voorwaarts gaan. Wiji kun
nen niet toelaten, dat onze goederen
op den Atlantischen Oceaan naar dm
bodem der zee worden gezonden".
Radiorede van Huil
Cordell Huil, de minister van buiten-
landsehe zaken heeft een radiorede ge
houden, Waarin hijl zich bij' het beroep
van kolonel Knox, den minister van ma
rine, tot de Amerikaansche natie aan
sloot meldt het SPT.
Huil sprak over de gevaren, waaraam
de Ver. Staten Worden blootgesteld, als
het Britsche rijk de hegemonie ter Zöe
zou verliezen. „De Ver. Staten", zoo be
toogde hij:, „zouden dan met den rug
tegen den muur tegenover vier vijian-
delkijfe continenten komen te staan, zon
der in staat te zijn gebruik te maken
van de oceanen, die Amerika omspoelen".
De minister waarschuwde verder met
nadruk tegen het. wat hijl noemde, kin
derlijke geloof, dat de Ver. Staten dpor
de oceanen afdoende beschermd word,en.
In kringen van het Congres Worden
aldus U P geruchten verspreid, volgens
Welke 40 pet. van alle naar Engelandj
gezonden materiaal in den.' Noordelijken
Atlantischen Oceaan door Duitsche zee-
en londerzeestrijldkrachten alsmede vlieg-
tugen werden vernietigd. Een.' Congres
lid verklaarde, dait deze berichten blijk
baar w:aar zij|n en Roosevelt reeds eenri
gen tijd hierover is ingelicht,
Berlijniche commentaren
Bevoiegde Duitsühe kringen beschrijven
de redevoeringen van. Huil en Knox als
„slechts een herhaling van talie oud® P°-
gingen om de bedoelingen van Duitsch-
land verkeerd uit te leggen", Aldus UP.
Men verklaart te Berlij|n: „In Amerika
bestaat pen kleine groep, waartoe Hull>
Knox, Stimsoin, Dorothy Thompson, Mor-
genthau en Donovan1 behooren. Deze li©-,
den staan bekend ials vijianden van1
Duitschland. Wij! gelOiOven niet. aldus zegt
toen te Berlijn», dat zij de meening van
de groote massa van het Amerikaansche
volk vertegenwoordigen en als zij! be
weren dat dit wel zoo- is, dan is dat
©en duidelijk geval van hoogmoedswaan",
Verder verklaart men in bedoielde krin
gen, dat de agressieve, houding der be
trokkenen ten aanzien.' van.' Duitschland
gelijkt op die van de G-men in d©
ouderwetsche Wild-West-films, die zich
voortdurend achter tafels verborgen en
toet hun revolvers iedereen bedreigden,
die maar in de nabijheid kwam. Als de
gevaren, waarvan Huil en Knox spreken
werkelijk bestaan 4a/t zijh ze zelf gnoo-
temdeels voor de verwekking dezer ge
varen verantwoordelijk, aldus de opvat
ting te Berlijlm.
Rome critisoert Roosevelt's houding
De „Giornale d'Italia" verklaarde ten
aanzien van de redevoeringen van Huil
en Kimox, dat Roosevelt en zijln aanhan
gers ©en Ware oorlogspolitiek tegen d©
Asmogendheden voeren. Het blad schrijft
O-a.„De ophitsing tot oorlog van Roo
sevelt ien Zijjn partijgangers kan niet Wor
den beschouwd als gericht op voorzich
tig© matiging. Hoie zwaarder nederlagen
Engeland moet ineasseeren, des te ver
bitterder W/ordt de houding van Roose
velt.
Door de uitbreiding vani de verdedi-
gingszóne tot 1000 K.M. uit de Ameri
kaansche kust Willen de Ver. Staten be
reiken, dat hun oorlogsmateriaal in
Europa aankomt. Zonder dat daardoor
tegenmaatregelen worden uitgelokt van
de Asmogendheden, die hun blokkade-
Zöne tegen Engeland duidelijk hebben
aangegeven. De oorlogszuchtige redevoe
ringen van een Khox en een Huil laten
de Asmogendheden koud. Roosevelt voert
op het oogenblik ieen oorlogspolitiek te
gen Italië, Duitschland en Japan. Dage
lijks Wordt het duidelijker, dat de groep
Oto Roosevelt verantwoordelijk is voor
de provooeerende ophitsing tot oorlog".
MINDERHEDEN
IN GRIEKENLAND
Bulgaren, Macadonlërs; Albanoezanj
Roamanan en Walochijern
Evenals zoovele andere Hamden, behoort
ook Griekenland tot die staten, Welke
binden hun grenzen een aantal volks
groep-en tellen, Welke van niet-Griekschen
oorsprong zijln. Dit is een gevolg van
het vredesverdrag van 1919, dlait aldus
over het lot van deze volksdeellen be
schikte.
Oorspronkelijk was het gebied van den
Grieksehen staat van veel geringeren om
vang. In 1832, toen het als een zelfstan
dig Griekenland het Turksche juk af
schudde, lag de Noordelijke grens van
den aldus geverraden staat in het Zui
den vam Thessalië, dat eerst iin 1878, na
het Congres van Berlijn, tot Grieksch
gebied werd verklaard. De Balkanoorlo
gen van 1912—'13 brachten Griekenland
aan aanmerkelijke terreinwinst. Tezamen
toet Servië wjst het Bulgarijle, dat het
grootste aandeel in den strijfd had gehad,
de vruchten van dieim strijd afhandig te
tmafcen.
Geheel Macedonië, im|et inbegrip van
Saloniki, wlerd toenmaals bij1 Grieken
land ingelijifd. I|rL 1919, na het einde!
van de Wereldoorlog, waarin Bulgarije
aan de Zijlde van de Centralen had ge
streden, imloest dit land ook nog het
door de Bulgaren in 1913 veroverde deel
van Tihraeië aian Griekenland afstaan1.
Aldus is het te verklaren, dat aan de
in 1919 vastgestelde grens vain Grieken
land in het Noorden de meerderheid van
de bevolking Bulgaarsöh, resp. Macedo-
misch is. Daarnaast telt de bevolking
een niet io|naanz[enlijlk getal Albam»e©z©n
en Tsintsaren, een Walachijsche volks
groep, die verwant is aan de Roemleinieni.
Uit den tijld van de groote volksverhui
zing dezer volken op dein Balkan heb
ben zich 'enkele afzonderlijke nederzet
tingen, vooral van Albacmeezeoi, weten te
handhaven i|n het Grieksche taalgebied
inabijl Athene. Met Turkije heeft zooals
bekend na den vrede van Lausanine een
ruil van de wiederzijldsch© bevolkingen
plaats gehad. Dit neemt echter niet weg,
dat op enkele Grieksche eilanden nog
Turksche volksdeelen bestaan.
De Bulgaren en Macedomaërs in het
Noorden van Griekenland hebben' na de
verdragen van 1913 ©m 1919 nooit onge
houden, wederinlijViing bij Bulgarije te
verlangen.
LAND EN VOLK VAN IRAK
Onnoemelijke bodemschatten
Voornaam transitoland
In verband met de gebeurtenissen van
den laasten tijd is Irak sterk op den
voo! grond getrederij Irak ligt in het hart
van Voor-Azië; in het Westen grenst het
aan Transjordanië en Syrië, in het Noor
den aan Turkije, in het Zuiden aan
de Perzische Golf en aan Arabië. De
langste lijn, die in Noord-Zuidelijke rich
ting door Irak loopt, strekt zich ter
lengte van bijna 1000 kilometer uit van
Koerdistan tot het Arabische vorstendom
Koweit; de langste lijn in West-Ooste
lijke richting is 600 kilometer lang en
loopt van de Syrische woestijn naar het
Iransche distriet Kirmansjah. De bevol
king bedraagt iets meer dan 2.800.000
zielen, de oppervlakte 370.000 vierkante
kilometer. De bewoners zijn samenge
steld uit 2 raillioen Arabieren, 600.000
Koerden, 100.000 Turken en 100.000 Per
zen.
Het eenmaal zoo beroemde Meso-
pbtamië valt voor het grootste deel
binnen zijn grenzen. Deze oude naam is.
van Grieksehen oorsprong; hij beteekent
„land tusschen de rivieren" (Euphraat
en Tigris") Déze rivieren vereenigen zich
niet ver van hun gemeenschappelijke
monding en storten zich dan onder den
naarn Ajat-el-Arab of Arabische stroom
in den Indischen Oceaan. In de grijze
oudheid bloeiden in het land tusschen
deze beide stroomen twee beroemde rij
ken Babylonië in het Zuiden en Assyrië
in. het Noorden. Baby Ion aan den
Euphraat en Ninivé aan de Tigris wa
ren wereldberoemd. In later tijd kwam
Mesopotamië onder de heerschappij- van
Perzen, Macedoniërs, Romeinen, Arabie
ren, Mongolen en Turken en de oude
cultuur raakte in vergetelheid.
Het uiteenvallen van Turkije na den
wereldoorlog had ook de oprichting van
het mandaat Irak tengevolge. In
1930 legde Engeland half vrijwillig, half
gedwongen het mandaat neer en ver
kreeg Irak zijn souvereiniteit. De re-
geering zetelt in Bagdad, dat 200.000
inwoners telt en verreweg de grootste
stad van Irak is.
Onder de landen in het Nabije Oosten
vormt Irak een van de rijkste, daar
het onn oemelijke schatten in zijn
bodem bergt. In het Noorden van Meso
potamië vindt men asfalt, zout en zwavel.
In het gebied van Mosoel welt de pe
troleum van alle kanten uit den grond.
De petroleumbronnen worden in hoofd
zaak door Engelsche maatschappijen ge
ëxploiteerd. Het petrle umgebied
van Mosoel ligt 1000 kilometer ver
wijderd van de Middellandsche Zee. Het
vervoervraagstuk van de petroleum was
dus een verkeersprobleem van de eerste
grootte. Dit werd opgelost door den
aanleg van een buisleiding, die van Ka-
rakoet over een lengte van 300 kilometer
naar Habita loopt, zich daar splitst en
dan door Syrië naar Taragoelos en door
Transjordanië naar Haifa voert.
Irak is een van die voornaamste transi-
tolanden tusschen de Middellandsche Zee
en Imdë, resp. het Verre Oosten. De lucht-
Tijtn van Egypte Inaair Indië loopt oivier
Basra. Alle telegraafkabels binnen de
grenzen vam het Nabije Oosten loop-en'
over Basra of ever Mosoel. Aan de)
Zuidgrens van Irak ligt de zeek-abel,
die de verbinding unlet Imdië vormt. De
wegen in het binnenland laten evenwel
veel te Wenschen over.
De hoofdverbeersader voiranlt de Bag-
dad-spoiorweg, die tmle©r dan veer
tig jaar geleden Werd aangelegd. Dez®
spoorweg loopt van Basra in Noorden
üjke rich ting naar Kerbala en Bagdad
en vandaar verder toit im de buurt van
de petroleutoVelden van Mosoel.
Er Zijln slechts -enkele honderden kil'o-
imleters goed© straatweg; verder Zijln het
voornamelijk karavaanwegen. Echter loopt
een autowieg dwars door Irak; deze ver
bindt Damascus in Syrië met Teheran!
in PerZië, zoodat Bagdad hierdoor m
regelrechte verbinding staat met beid®
genoemde hoofdsteden.
Italiaansch weermachtsbericht
VJoote*nhed«n op Kreta
gebombardeerd
Het 324e Weerunlachtsbericht luidt als
volgt: Onze troepen zijln bezig in Grie
kenland geheel Noord-Epirus te bezetten.
Luchtformaties hebben talrijke vlooteen-
heden gebombardeerd, welke gemeerd la
gen in de baai vam Soeda op Kreta. In
d© eerste uren van den ochtend van
gisteren hebben vijtepdelijke vliegtuigen
het eilamd Rhodos gebombardeerd. In N.
Afrika aan het front vam Tobroek be
drijvigheid vam onze patrouilles. Im den
nacht van 23 op 24 April heeft de vijiainid
een nieuwen aanval op Tripolis gedaan
zonder slachtoffers te aniaken. Er is eemige
schade. In Oost-Afrika zijn ten Zuiden
van Dessie op belangrijke strijdkrachten
van den vijland 'energieke tegenaanvallen
gedaan door onze troepeni. De vijland'
leed ander het vuur van oimZe artillerie
zware verliezen. Ten Oosten van Gaiml-
bella en in de zö|nie der mieren Zijln ge
vechten geleverd die voor ons gunstig
Zijln afgeloopen.
Duitsch weermachtsbericht
De Thermopylae-pas genomen
Successen ter^zee en in de lucht
Het opperbevel van de weermacht
maakte Vrijdag bekend:
In Griekenland is de pas van Thermo
pylae door een omvattenden aanval ge
nomen. Daarmede is de vijand uit een bij
zonder sterke, sedert lang gefortificeerde
verdedigingsstelling verdreven. Aan dit
suece> hadden de bergtroepen weer een
groot aandeel.
Door voortdurende aanvallen op sche
penconcentraties in de Grieksche
wateren hebben formaties gevechts
vliegtuigen en stuka's ook gisteren den
vijand zware verliezen toegebracht. Ten
Wésten van het eiland Thermia brachten
zij een koopvaarder van 6000 brt. tot zin
ken en plaatsten elders op drie groote
schepen volle treffers.
Het luchtwapen heeft Woensdag bo
vendien viji transportschepen en mate
riaalschepen van 21.600 brt. in totaal tot
zinken gebracht en 11 andere schepen
beschadigd, waaronder een torpedoboot-
jager en hulpoorlogschepen en wel zoo
zwaar, dat zii niet meer gebruikt kun
nen worden voor de inscheping van het
Britsche expeditiecorps.
Bij aanvallen op het vliegveld
Argos werden twee vijandelijke vlieg
tuigen neergeschoten en 36 vliegtuigen,
benevens talrijke auto's op den grond
vernield. Een viermotorige Britsche vlieg-
boot werd in een haven van het eiland
Salamis in brand geschoten. Een oor
logsschip dat in overzeesche wateren
opereert en reeds gemeld had, dat het
29 000 brt. tot zinken had gebracht, heeft
nog 30.000 brt vijandelijke scheepsruimte
vernietigd.
Bij gewapende verkenningsvluchten, die
zich gisteren over een groot deel van
het Britsche eiland uitstrekten, heefteen
verkenner met een grooten actieradius
een Britschen jager van het type Spitfire
neergeschoten. In den afgeloopen nacht
bestookten gevechtsvliegtuigen de oor
logshaven Portsmouth weer met succes
met brisant- en brandbommen. In de
haveninstallaties ontstonden nieuwe ver
woestingen en ver zichtbare branden. An
dere luchtaanvallen richtten zich op voor
den oorlog belangrijke doelen aan de
Britsche Oostkust.
Gevechtsvliegtuigen brachten ten Oos
ten van Dundee drie koopvaarders van
14,000 brt. in totaal van een konvooi
tot zinken en beschadigden ten oosten
van Sunderland een groot schip.
Toen de vijand overdag en in de avond-
uren de kust in de bezette gebieden
naderde, haalde marine-artillerie twee
vliegtuigen omlaag en jagers en lucht
doelartillerie ieder één. Lichte zeestrijd-
krachten schoten op de Noordzee een
vijandelijk vliegtuig neer.
De vijand heeft in den afgeloopen nacht
een inval gedaan in het Noordduitsche
kustgebied en o.a. bommen op woon
wijken in de stad Kiel laten vallen. De
branden, die aldus ontstaan waren, kon
den snel worden gebluscht. Oorlogs-
oeccnomische of militaire schade is ner
gens ontstaan. De aanvallen eischten
eenige slachtoffers onder de burgerbe
volking. Een nachtjager schoot binnen
drie kwartier vier vijandelijke gevechts
vliegtuigen van het type Bristol-Blenheim
neer.
De Duitsche marine heeft sedert het
begin van den oorlog 872 vijandelijke of
in dienst van den vijand varende koop
vaarders met een totale tonnage van
omstreeks 1,900.000 brt. opgebracht of
in bezette havens in beslag genomen.
VERMOGINGSBELASTING
Uitbreiding tot de Vennootschappen
Naar de Tel. ter oore 'komt, zijn ten
aanzien van de toepassing der Vermo
gensbelasting enkele ingrijpende wijzi
gingen te verwachten.
Redevoeringen van Knox en Huil
over de positie van Amerika
Critiek van Barlijn en Rome op
d« houding der Ver. Staten
Da beteekenis van Irak in het
midden Oosten van Azȑ
Vermogensbelasting ook van toe
passing op vennootschappen
Distributie van kcffiesurrogaat
en thee begint 5 Mei a.s.
Wanneer verduisteren?
Heden gaat de zon om 20.57
onder. Morgen komt zjj om
6.18 uur op en gaat zij onder
om 20.58.
Maandag komt zij op om 6.16
en gaat zij onder om 20.59.
Tusschen zonsonder-en opgang
moet verduisterd worden.
Eeivte kwartier Zondag 4 Mei.
Volle maan Zondag 11 Mei.
Laatste kwartier Zondag 18
Mei. Nieuwe maan Maandag
26 Mei.
In de eerste plaats kan verwacht wor
den, dat de Vermogensbelasing met
de Verdedigingsbelasting gecombineerd
wordt, hetgeen met ingang van 1 Mei
a.s. te verwachten is.
Van veel ingrijpender aard is de te
verwachten bepaling, dat de Vermogens
belasting ook van toepassing zal worden
voor de vennootschappen. Zij zouden van
1 Mei a.s. eveneens Vermogensbelasting
moeten betalen.
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Arbsidarg uit de lucht beschoten
Van .Engelsche boimaainvallen is niets
bizonders te melden. Slechts valt te be-
treuren dat uit ©en Bngelsch vliegtuig
machinegeweervuur op arbeiders werd
geopend, van wier er 10 gewond werden
•en 3 naar een ziekenhuis moesten wor
den gebracht.
De distributie van vaste brandstoffen
De secretaris-generaal van het dep ar
tement van handel, nijverheid en scheep
vaart vestigt ©r de .aandacht op, dat
ten aanzien van de distributie van vaste
brandstoffen niet de regel geldt, dat de
betreffend© bommen bij1 het afleveren der
goederen door den kooper afgegeven en
door den verkooper moeten) worden in
ontvangst genomen.
Voo.- vaste brandstoffen geldt hetgeen
ook is bepaald voor de aflevering vam.»
melk, namelijk, dat de bonnen voor of
gelijktijdig met de aflevering der goe
deren aan den verkooper moeten wor
den ter hand gesteld.
Nadar landiche vrouwen uit Duitschland
teruggekeerd
Vrijdagmiddag is ©en gezelschap van
veertig vrouwen, dat op 2 April door
het NVV was uitgezonden om eenige
Wieken te vertoeveni in h©t Frau'®nheim
nabijl Sdhledemhausen, im ons land te
ruggekeerd.
Op het station Amersfoort heeft ©en
verslaggever van h©t ANP mot ©enig©
van deze vrouwiem e©n onderhoud ge
had. Allen Waren vol lof over de buiten-
Wioon hartelijke ontvangst en' de wijze,
Waarop men het verblijf aldaar tot e©ni
Wiaarlijk genot heeft weten» te maken.
Hoe goed de voeding was, moge blij
ken uit het feit. dat er vrouwen zijn,
die van vier tot zeven pond in drie
Wieken tijds zijn aangekomen. Ook waren
'rijl vol lof over de medisch© verzorging
en de hartelijkheid van den gouwleider.
Enthousiast vertelden Zij1 over de uit
stapjes in de fraaie omstreken; de al
gemeen© indruk was: het war©n dagen»
om nooit te vergeten,
