ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DINSDAG 15 APRIL 1941
OPCiENOI
ZIERIKZEESCHE COURANT
De Kern
ABONNEMENT
Prijs: in Zierikzee f 1,60, elders f 1,90
per kwartaal. Weekabonnementen reap.
13 en 15 cents. Losse nummers 5 cents.
Verschijnt dagelijks, behalve 's Zondags.
1797 - 1889
Uitgave: N,V. de Zierlkzeesche Nieuwsbode, Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir. A. J. de Loose - Uitg.-Red.: M. J. Kosten
97STE JAARGANG No. 14619
advertenties:
Prijs: 22 cents per regel, minimaal 88
cents. Bij oontract speciale prijzen. Suo-
cesjes op Maandag, Dinsdag, Woensdag
en Donderdag: 70 cents. Inzending tot
's morgens 9.30 uur.
Dultsch weermachtsberlcht
H«t verzet in Kroatië gebroken
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakte Zaterdag bekend:
Duitsche en Italiaansche troepen zijn
op Vrijdag begonnen aan de zuivering
van het bekken van Lubljana (Lai-
bach). Bergtroepen en divisies infanterie
bereikten na gevechten met Servische
troependeelen in het onbegaanbare berg
land van Kroatië ten noordwesten van
Zagreb op verscheidene plaatsen de ri
vier de Save. Snelle troepen drongen
via Zagreb door tot Karlovattsj
(Karlstadt). Een Servische brigade met
haar commandant gaf zich over aan de
vandaar uit zuidwaarts oprukkende troe
pen. Onder den indruk van het verras
sende en snelle oprukken der Duitsche
strijdkrachten is het verzet van den vij
and in Kroatië gebroken en het Servi
sche noordelijke leger in ontbinding
geraakt.
Hongaarsche troepen hebben tusschen
Drave en Theiss de Zuidslavische grens
in zuidelijke richting overschreden.
Formaties van het Duitsche leger trek
ken van verscheidene kanten op Bel
grado af. De van Nisj uit aanvallende
troepen hebben daarbij in hardnekkige
gevechten het vijandelijke verzet gebro
ken. Zooals in een extra bericht reeds
is bekend gemaakt, hebben Duitsche en
Italiaansche afdeelingen elkaar ten noor
den van het Ochridameer ontmoet.
Het luchtwapen had met formaties van
den generaal der vliegers Löhr in het
Zuid-Oostelijke gebied Vrijdag bijzonder
groot succes. Op verscheidene vijandelijke
vliegvelden in Noordelijk Bosnië als
mede in liet gebied van Donau en Save
werden kazernes en hangars vernield,
evenals tien op den beganen grond staan
de vliegtuigen. Bomaanvallen op spoor
wegen en transporttreinen in hetzelfde
gebied hadden een goede uitwerking.
Duikbommenwerpers bombardeerden her
haaldelijk vijandelijke troepenconcentra
ties ten Westen van Zagreb.
In den strijd tegen het Britsche eiland
deden sterke formaties gevechtsvliegtui
gen in den nacht van Vrijdag op Zater
dag aanvallen op voor de oorlogvoering
belangrijke militaire inrichtingen in Zuid
en midden-Engeland, welke aanvallen een
goed effect hadden.
Op de haven- en industriestad Bris
tol wierpen de aanvallende gevechts
vliegtuigen verscheidene uren lang bij
meerendeels goed uitzicht een groot aan
tal brisant- en brandbommen. Talrijke
groote branden veroorzaakten in deze
stad, die reeds herhaaldelijk is aangeval
len, weer nieuwe ernstige schade. Ook
Portsmouth werd met talrijke bri
santbommen van zwaar kaliber en dui
zenden brandbommen bestookt. In de
staatswerf, in een groote electrische cen
trale en kazernes konden talrijke bom
inslagen worden waargenomen. Andere
bomaanvallen waren gericht op haven
werken, vliegvelden en fabrieken in Zuid
en Zuid-Oost-Engeland.
In het zeegebied der Britsche eilanden
bracht het luchtwapen vijf vijandelijke
koopvaardijschepen van tezamen 24.000
ton tot zinken, ze beschadigden een ander
groot schip op ernstige wijze.
In Noord-Afriika zetten de Duitsche en
Italiaansche divisies de achtervolging van
den verslagen vijand voort. Duitsche en
Italiaansche formaties bommenwerpers be
stookten onder bescherming van jacht
vliegtuigen de havenwerken van T o-
broek met bommen van zwaar kaliber,
veroorzaakten brand op een transport
schip en brachten zware schade toe aan
een ander schip. Vergezellende jachtvlieg
tuigen schoten een Britsch toestel van 't
Hurricane-type neer. Bij een aanval van
jachtvliegtuigen op het eiland Mallta ver
loor de vijand in luchtgevechten drie
toestellen van het Hurricane-type. Eigen
verliezen ontstonden hierbij niet.
Jachtvliegtuigen en luchtdoelartillerie
schoten gisteren bij de poging van den
vijand om naar het kustgebied van N.-
Duitschland te vliegen elk een Britsch
gevechtsvliegtuig omlaag. In den nacht
van Vrijdag op Zaterdag ondernam de
vijand geen vluchten naar het gebied
van het Duitsche rijk.
Italiaansch weermachtsberieht
Ljubljana bazat
In zijn,-weermaehtsbericht no. 309 maakt
het Italiaansche opperbevel het volgende
bekend
Aan het Julische front hebben wij
Jesenitsj in het dal van de Save bereikt,
alsmede het bekken van Ziri en Susjak.
Onze colonnes hebben na doorbraak van
de vijandelijke verdedigingswerken Vrij
dagmiddag de stad, Ljubljana (Lai-
baoh) bezet. De opmarsch gaat verder.
In den omtrek van Zara en van Ugliano
hebben onze formaties vliegers vijande
lijke verdedigingswerken en stellingen ge
bombardeerd. Op het vliegveld van Di-
vulje werden door een nieuw bombarde
ment uitgebreide branden veroorzaakt.
Vijandelijke troepen werden door de bom
men getroffen en voor anker liggende
vliegtuigen geraakten in brand. Twee an
dere vliegtuigen werden tot zinken ge
bracht. In het kanaal van Tsjerca wer
den drie vijandelijke torpedobooten aan
gevallen. Een ervan is gezonken, een
andere kreeg zware schade.
Italiaansche troepen hebben na een har
den strijd van Albanië uit D i b r a e n
Ochr ida, ten oosten van het gelijk
namige meer bezet en zijn met de uit
het oosten komende Duitsche troepen in
contact getreden. Er werden talrijke
krijgsgevangenen gemaakt en groote voe-
veelheden wapens en oorlogsmaterieel
buitgemaakt.
Boven Malta hebben vliegtuigen van
het Duitsche vliegercorps in luchtgevech
ten drie Britsche jagers neergeschoten.
In Cyrenaica zetten de Duitsch-
Italiaansche colonnes hun optreden voort.
Ain iel Gazala werd bezet. Bij de be
manning van een buitgemaakt Engelsch
vliegtuig bevindt zich een divisie-generaal
In Oost Afrika hebben Britsche vlieg
tuigen bij een aanval ons steunpunt van
Gimrna eenige schade aangericht.
DE TOESTAND
OP DEN BALKAN
Voorloop'g alleen militaire acties
In antwoord op allerlei vragen over de
ordening op den Balkan is in de Wil-
helmstrasse de oorrespondent van 't
A.N.P. was erbij verklaard, dat er
voorloopig slechts militaire acties zijn.
Wat daar ginds zelfstandig ontstaat zal
door Duitschland zorgzaam worden be
handeld. Voorloopig heeft Duitschland er
echter slechts één doel: zoo grondig en
zoo snel mogelijke vernietiging van den
tegenstander.
In politieke kringen van de Duitsche
hoofdstad is men de opvatting toege
daan, dat aan dezen strijd nog andere
medewerkende staten zullen deelnemen.
Het Servische leger, zoo verklaarde
men in de kringen, zal tot den laatsten
soldaat van zijn militaire plichten wor
den ontheven. De politieke problemen
j zijn hiertegenover van bijkomstig ka-
rakter en zullen te zijner tijd in be
handeling komen.
Van de zijde van het Hongaarsche mi-
i nisterie van Buitenlandsehe Zaken isver-
klaard, dat Hongarije de stichting van
een zelfstandigen Kroatischen staat met
i vreugde heeft begroet. Ten opzichte van
het politieke lot van andere gebieden
van het voormalige koninkrijk Joegosla-
vië kan men eerst na het einde van de
militaire operaties zijn standpunt bepalen.
DE RIJKSFINANCIËN IN 1940
GavaitigcU schuld f 3600 millioen
t Vlottend® schuld 1742 millioen
Die gewone sta,atsuitglajvien bedroegen in
1938 f704 (millioen en de oorspronkelijke
raming voor 1939 en 1940 respectievelijk
f745 en f741 millioen. Ter vergelijking
dieoe, dat in 1900 sledhts f149 imSlïïoieni
werd uitgegeven.
De inkomsten hebben deze geweldige
stijging in de(n uitgavenlast niet altijd
bijl kunnen, houden. Vooral in dte depres
siejaren sinds 1931 bleketn. er regelmatig
groote tekorten te zlijln. Door verbetering
in den oecolnehvisctai toestand liepen de
belastingopbrengsten, iedhter dusdanig otai-
hpog, dat de boekjaren 1937 en 1938 mat
een raviersdhot tonddni worden afgesloten.
In 1938 bedroeg dit f32 mjllioen. Voor
1939 werd «en tekort van f28 mjllioen
geraamd en voor 1940 een voordeelig
slot van f649.000.
De belastingen ttradhteo in 1938 f600
irillioem op, een record, dat alleen in het
tijklvak 19201924 door de heffing der
oorlogswimstbelasting is overtroffen. Per
hoofd der bevolking beliep de opbrengst
in dit tijldvak f86 en in, 1938 f69. Voor
1940 werd zelfs een belastingopbrengst
van f630 (millioen geraamd.
De gevestigde schuld had op 1 Japj. 1941
de ongekende hoogte van f3600 (millioen
bereikt. De vlottende schuld is in één
jaar tijd Imlet f664 millioen gestegen tot
het record van f1742 millioen op 1 Ja
nuari 1941.
Bovenstaande gegevens zlijln ontleend
aan de zoo juist verschenen statistiek
der rijksfinanciën 1940.
ARBEIDSBEMIDDELING
RIJKSZAAK
Opheffing gemeentelijke
arbeidsbeurzen
De 1ste Mei a.s. zal voor de arbeids
bemiddeling in cis land' een belangrijke
datum zijn. Dan immers treedt de nieuwe
organisatie van de arbeidsbemiddeling,
waartoe in het najaar van 1940 het be
sluit werd genomen, in werking.
Daarmede houden de gemeentelijke ar
beidsbeurzen op te bestaan, om plaats
te maken voor 37 over het geheele land
verspreide gewestelijke arbeidsbureaux,
die, hierin bijgestaan dootr 148 bijkanto
ren, onder leiding van het rijksarbeids
bureau, voortaan .de arbeidsbemiddeling
zullen verzorgen.
Terwijl de tot dusver bestaande ge
meentelijke arbeidsbemiddeling een aan
gelegenheid vormde, die plaatselijk een
zèer uiteenloopend beeld vertoonde, is
dus thans de toestand ingetreden,, waar
bij deze zaak voor het geheele land
uniform is geregeld.
Terwijl de gemeentelijke arbeidsbeurzen
in hoofdzaak hun aandacht schonken aan
de. arbeidsbemiddeling in de eigen ge
meente, wordt thans van rijkswege de
zorg voor de arbeidsbemiddeling van meet
af aan als een gewestelijke aangelegen
heid beschouwd. Ieder gewestelijk ar
beidsbureau is er op ingericht om, met
behulp van een aantal bijkantoren, de
behoeften te peilen van het district, dat
aan zijn zorgen is toevertrouwd. Hier
door wordt reeds aanstonds een ver
ruiming verkregen van de mogelijkheid
tot plaatsing van werkzoekenden. Doch
er is meer. De' arbeidsbemiddeling als
sociaal instituut is beziig een grondige
vernieuwing te ondergaan.
Zij komt op een veel breederen grond
slag te berusten en zal daardoor in het
maatschappelijk bestel een meer ingrij
pende functie gaan vervullen dan in het
verleden het geval was.
Door medische keuring, psychotechnisch
onderzoek en de inrichting van een ar-
beidsboek voor el'ken werknemer zull'en
uitgebreide gegevens omtrent de werk
zoekenden worden verkregen. Daarbij ligt
het in de bedoeling om in onderscheidene
beroepen en bedrijven de bemiddeling
aan deskundige ambtenaren op te dragen.
Ook de bijzondere behoeften van het
gewest zullen in het oog worden gevat,
waarbij gelegenheid zal bestaan de ge
westelijke structuur van het bedrijfsleven
in aanmerking te nemen en de bemidde
ling bedrljfsgewijze te specialiseeren. Een
aan elk arbeidsbureau te verbinden soci
aal-economische afdeeling is belast met
het verzamelen van de hiertoe benoo-
digde 'gegevens, zoodat een uitgebreid
materiaal beschikbaar komt voor het
nauwkeurig volgen van de ontwikkeling
van het bedrijfsleven en als leidraad voor
de practische werkzaamheid van het bu
reau. Door een geregelde uitwisseling
der verkregen gegevens zal voorts een
omvattend en diepgaand inzicht worden
bereikt in de Nederlandsche arbeidsmarkt
en haar behoeften.
„De evacuatie v@[n Sta fmib pi iel is eeh
Maatregel yam de Turksche regeerimg*,
waartjoe zie blijtkblaiar voldoende aanleiding
Iheeft gehad". Met ideze uitlating is gis
teren, vplgema het ANP, i|n> de Wilhelto}-
strasse den vraag van buitelnlandsche zJijlde
beantwoord. Van Duitsdhefn kant iwierd
hieraan niog toegevoegd, dat deze maat
regel een aangelegenheid is, die Duitsch
land niet raakt dn' iook op geenerlei Wij&e
verontrust.
De gezanten ie|n het personeel van' de
Engelsdhe. Nederlamdsche en1 Belgische ie.
gaties hebben, volgens SPT, Boedapest
toet den. spiecSalen trein verlaten. Ze zijln
naar het So-vjet-grensstaitioln- Latofodztoe
gebracht waar miet een special,en trein,
die hun door de Sovjet-regeering ter be
schikking werd gesteld, de reis naar Mos
kou wordt voortgezet.
«r»
United Press Meldt uit TokioIn een
verklaring aan de pers heeft de minis
ter-president prins Kopoje de hoop uit
gesproken op leen sairnlelnsmelting van- de
Tsjoenking- da dje Nankiing-regteering van
Chipa. Hij1 bevestigde, dat er pogingen
Worden aangéwlend -om; den toenadering
Met de Sovjet-unie te bewerkstelligen en
verzekerde dat Japian's expansie maar het
Zuiden 'n vreedzaam karakter zou dragdn.
ROTTERDAM WORDT
BOUWRIJP
Nabij Schiadamich» dijk
•n Leuvehaven
Bij een oppervlakkige beschouwing van
-de Maasstad bemerkt men niet zoozeer,
hoeveel werk er reeds verzet is, maar
wanneer men doordringt tot de plaat
sen, waar men-normaal gesproken we
gens het volledig gebruik aan huizen
zelden of nooit komt, dan is het -duide
lijk te zien, hoezeer Rotterdam bouwrijp
begint te worden. Vooral de omgeving
van Schiedamsche Dijk en Leuvehaven
heeft een steik gewijzigd aanzien gekre
gen. De Schiedamsche dijk zal zijn oude
taken in het nieuwe Rotterdam hervat
ten. Hij blijft een onderdeel van de wa-
terkeering -en hij zal, in verbreeden vorm
opnieuw het vermaaksoord van den pas
sagierenden zeeman worden. Wat de
waterkeering betreft begint het nu ook
duidelijk te worden, dat er belangrijke
veranderingen op komst zijn. De nieuwe
waterkeering zal van den Schiedamsche
dijk, via Blaak en Beursplein vrijwel in
rechte lijn loopen naar 't Oostplein. Met
name in die waterkeering was het van 't
grootste belang, dat al het puin en de
fundeeringen -grondig verwijderd zouden
worden, aangezien de aanwezigheid daar
van de waarde van een waterkeering
zeer problematisch maken. Tot verder
onder het normale sta-dspeil is men thans
nog steeds doende langs het verloop
van -die waterkeeringen brokstukken uit
den oertijd van Rotterdam, toen nijvere
visschers zich langs de boorden van de
Nieuwe Maas woningen bouwden, te ver
wijderen.
Min of meer chaotisch is de aanblik,
die de Leuvehaven thans biedt. Hier zal
een kade komen van twintig meter, het
geen mede bereikt zal worden door een
versmalling van de Leuvehaven met vijf
meter. Ook hier is men thans zoover,
dat men kan zeggen, dat de grond bouw
rijp is. Trouwens, bouwrijp wordt Rotter
dam's binnenstad langzamerhand overeen
steeds grooter gebied. De laatste sporen
van wat hier eens geweest is worden
uitgewischt en Rotterdam's binnenstad is
thans ontvankelijk voor de heipalen, die
straks het nieuwe Rotterdam zullen dra
gen.
Woningbouw
Intusschen spreekt het van zelf, dat
met den woningbouw ter vervanging der
26.000 verloren gegane woningen, niet
gewacht kon worden tot -geheel Rotter
dam's centrum bouwrijp zou zijn; Boven
dien zullen er in dat centrum slechts
ongeveer 10.000 woningen terugkeeren,
zoodat -die woningbouw voornamelijk el
ders gezocht moest worden. Voor 1941
is een plan opgezet, volgens hetwelk er
aan het eind van dit jaar reeds 8000
woningen gereed zullen zijn, waaronder
slechts 1000 noodwoningen. Vooral in
Rotterdam-Zuid zullen vele nieuwe wo
ningen verrijzen. 1578 eengezinswoningen
komen er in het Tuindorp Vreewijk, dat
hiermede een aanzienlijke uitbreiding zal
ondergaan. Voorts zullen er in -den Var-
kenoordischen polder eveneens 500 wonin
gen- gebouwd worden, terwijl aan het
Zuidplein een flatgebouw zal verrijzen
met 12 woonlagen en 119 woningen. Ook
de Carnisse-buurt zal voor een belang
rijk deel dienstbaar gemaakt worden aan
de snelle voorziening van woningen te
Rotterdam. Hier komen een kleine 1500
woningen. Noemen we tenslotte Char-
lois, waar 150 woningen worden ge
bouwd, alles nog in -dit jaar, dan is het
duidelijk, hoezeer Rotterdam-Zuid een
belangrijke uitbreiding zal ondergaan.
Dat wil evenwel niet zeggen, dat die
nieuwbouw alleen in Rotterdam-Zuid te
vinden zal zijn. Wij noemden hierboven
reeds den nieuwbouw aan -den Goudschen
singel. Voorts wordt er gebouwd aan
den Gordelweg en in den Mathenesse-
polder, en tenslotte verrijzen er nog 1000
woningen in de randgemeenten.
Over eenige dagen zal met dezen groot-
scheepschen woningbouw begonnen kun
nen worden, zoodat dan de tijd in zich
komt, dat de vele gedupeerde gezinnen
zich weer zelfstandig kunnen vestigen.
Deze wetenschap, gevoegd bij het feit,
dat de zoo lang vernachte schade-uit-
keeringen nu eindelijk aan de orde zijn,
zal stellig er mede toe kunnen bijdra
gen om Rotterdam en de Rotterdammers
te schragen in hun groote krachtsinspan
ning, welke Nederland een geheel ver
nieuwde wereldstad zal schenken.
Bslgrado it door de Duittchert
bezet en Solloem ingenomen
Tusschen Rutland en Japan it
een neutraliteittverdrag geiloten
Daze week, van 15 20 April,
een lijitencollecte voor W.H.N.
Arbeidtbemiddeling wordt 1 Mei
uitfluitend een rijktzaak
De wederopbouw van Rotterdam
Da stad wordt bouwrijp
Wanneer verduisteren?
Heden gaat de zon om 20.38
onder. Morgen komt zjj om
6.41 uur op.
Tusschen zonsonder- en opgang
moet verduisterd worden.
Laatste kwartier 18 April
nieuwe maan 27 April.
LAND- EN TUINBOUW
Da productiviteit van onze akkerbouw
Vergelëken met alle andere landen ter
wereld, neemt Nederland zoowel op het
gebied van den akkerbouw, als op dat
van rundveefokkerij en -houderij, alsmede
ten aanzien van de graslandcultuur een
eerste plaats in, wat betreft de productie
per eenheid. Een uitzondering op dezen
regel vormt de tarwe, van welk product
Denemarken een grootere opbrengst per
ha verkrijgt dan ons land, wat wel wordt
verklaard uit het feit, dat Denemarken
tarwe op een kleinere oppervlakte en
alleen op de allerbeste grond-en verbouwt.
Aan de Internationale Agrar Rundschau
ontleenen wij van de hand van staats
secretaris Herbert Backe de volgende ge
middelde opbrengstcijfers per ha over
de jaren 1932—1938:
Aard- Suiker-
Tarwe appelen bieten
Nederland 29.8 187.9 383.3
Denexmarken 30.2 173.- 3318
Duitschland 22.9 165.2 301.7
Frankrijk 16.- 110.8 275.9
Hongarije 13.9 69.5 210-
Bulgarije 12.2 60.- 167.2
Zuid-Slavië 11.- 61.- 181.2
Roemenië 9.1 86.3 163 9
De uitstekende resultaten van onze
landbouwbedrijven zijn een gevolg van
den bijzonder goeden en met de land
bouwers veelal nauw samenwerkenden
landbouw voorlichtingsdienst, de rijksin
stelling, eenerzijds en van de resultaten
van de kweekers anderzijds.
Volgens deskundige schattingen is door
het gebruik van beteTe soorten moge
lijk door plantenveredeling in de laat
ste 40 jaren een gemiddelde productie-
verhoogiiTg van 20 pet. verkregen en
volgens de officieele cijfers zijn in de
laatste 40 jaren de opbrengsten per ha
als volgt gestegen: voor rogge 51, voor
wintertarwe 61, voor zomergerst 31, voor
aardappelen 45, voor suikerbieten 25 en
voor vlas 68 pet. Voorts betoogen stem
men uit de practijk, dat de opbrengsten
van verschillende gewassen, zooals rogge
en aardappels, in de laatste halve eeuw
soms wel verdubbeld zijn en in den
loop van een eeuw veel meer dan ver
dubbeld.
Iin Cyremai-öa, zioio v-erinleemit het D-NB,
gaan d-e Duitsche troepen imiet de Ita-liaa-nf-
sch-e, -d-e wijkende E«gelschen op den voet
a-dhtema. Opnieuw' zlijln) talrijke krijgsge-
vangendn' gemiaakt -en is veel oorlogsma.
teriaal betoachtigd. Het is den Britten
niet gelukt, zoo vennieetot het D-NB ver
der. de tussdhen Derna e|n) Tobroek aan
gelegde verdedigingswerken tegdn de op
rukkende Duitsche -en Italia|a|nische eenhe
den te behouden.
SPT seint uit Boedapest: Volgens be
richten uit Zagreb heeft de nieuwe Kroa,.
tis-che regeering aototmissarissen benoemd
te Split en Dubrovnik. Voorts verluidt,
dat de Servische afgevlaiardigden in het
Kroatische gebied -op blevel van de nieuwe
Kroatische regeering gevangefni zijln ge-
tnotoeti.