ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DONDERDAG 13 FEBRUARI 1941
OPOENOI
ZIERIKZEESCHE COURANT
De Kern
ABONNEMENT
1797 1889
Prijs fl.60 p. kwartaal, bulten Zlerikzee
fl.80. Voor het buitenland f 10.00 p. jaar.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Ver
schijnt degelijks, behalve 's Zondags.
Uitgave: N.V. de Zieribzeesche Nieuwsbode,„Zlerikzee, Schuithaven B 94
Tel, 32, Postgiro 137617 - Oir.: A. J. de Loose - Uitg.-Red.: M. J. Kosten
97STE JAARGANG So. 14568
ADVERTENTIES
PrijsZO cent per regel, minimum 80 cent.
Bij contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Succesjes"
60 cent. Inzending tot 's morgens 8 uur
WILLKIE'S VOORSTELLEN
aan den Amerikaanichen senaat
Voor de senaatscommissie van buiten-
landsehe zaken heeft Wendell Willkie
verklaard, dat de eenige mogelijkheid om
Engeland snel te helpen gelegen is in
aanneming van de leen- en pachtwet met
bepaalde wijzigingen. Engeland heeft ter
stond en op langen termijn hulp noodig.
Willkie stelde een maandelijksche leve
ring van vijf tot tien Amerikaansche tor-
pedobootjagers aan Engeland voor, daar
Engeland ondanks de vijftig reeds af
gestane jagers er nog meer noodig heeft.
Voor de aflevering aan Engeland moeten
deze torpedoboot jagers op Amerikaansche
werven gereviseerd worden.
Bovendien heeft Engeland behoefte aan
vliegtuigen, munitie en schepen, zoo
voegde Willkie hieraan toe. Hij had zware
verwoestingen in Noord-Engelsche indus
triesteden gezien. Indien de Vereenigde
Staten zich zouden isoleeren, aldus spr.,
dan zou het voortbestaan van Engeland
wel moeilijk worden.
Willkie stelde vervolgens, naar het
D.N.B. uit Washington verneemt, aanne-
neming van de leen- en pachtwet voor,
verklaarde evenwel, dat deze wet tot
Engeland, China en Griekenland beperkt
dient te worden. Indien de Amerikaan
sche hulp zonder uitwerking zou blijken,
zoo herhaalde Willkie, dan zal Engeland
waarschijnlijk ten «gronde gaan.
Wendell Willkie motiveerde zijn ver
klaring voor de senaatscommissie, vol
gens United Press, aldus:
Het grootste gevaar, dat Engeland
dreigt, is de vernietiging van zijn scheep
vaart. Dientengevolge heeft Engeland
meer torpedobootjagers en handelssche
pen noodig. De handelsschepen moeten
den Oceaan meestal onder geheel on
toereikende bescherming oversteken. Aan
30 tot 40 vrachtschepen kan men soms
slechts een paar torpedobootjagers mee
geven.
Wanneer wij Engeland effectief willen
steunen, dan moeten wij Groot-Brittannië
maandelijks vijf a tien oude torpedoboot
jagers ter beschikking stellen, die te
voren grondig bij ons gereviseerd zijn.
Terzelfder tijd moeten de Vereenigde
Staten zich zooveel mogelijk inspannen
om de afgestane torpedobootjagers door
nieuwe te vervangen.
Ook adviseerde Willkie het afstaan van
lange-afstand bommenwerpers, die hoofd
zakelijk voor patrouillediensten gebruikt
zouden worden. Tenslotte gaf Willkie
als zijn meening te kennen, dat de Ver
eenigde Staten Engeland met handels
schepen moeten ondersteunen.
Het ministerie van marine heeft tot
dusver geweigerd, naar Associated Press
uit Washington meldt, om een standpunt
te bepalen ten aanzien van Wendell
Willkie's eisch.
8 AZOREN
als wachtposten in za«
De Ver. Staten wenschen blijkbaar een
zeer ruimen gordel van strategische pun
ten om het westelijk halfrond te trekken.
Hoe wijd naar sommiger oordeel die
gordel moet zijn, kan men afleiden uit
een verklaring van Senator McCoirmick,
waarin hij zelfs belangstelling toont voor
de Azoren, die thans een zeer belangrijk
tusschenstation vormen van den
Trans-Atlantischen Clipperdienst.
Eind Januari heeft de „Giornale d'Ita-
lia" melding gemaakt van een informatie
uit politieke kringen te Buenos Aires,
waarin werd gerept van de toenemende
belangstelling der Ver. Staten voor deze
Azoren en ook voor de Kaap-Verdische
eilanden.
De Europeesche mogendheden moeten, zoo.
schreef het Italiaansche blad, waakzaam
zijn, want de Ver. Staten willen niet
slechts de controle over Zuid-Amerika,
maar streven ook naar een vooruitge
schoven post (n.l. de Azoren), die hun
een duurzame controle van het Europee
sche Vasteland zou kunnen verschaffen.
De Azoren liggen op de gewone zee
route van de Middellandsche Zeehavens
naar Noord-Amerika. De „Giornale d,Ita
lia" noemde het niet zonder beteekenis,
dat Wendell Willkie op zijn luchtreis
naar Londen onmiddellijk na aankomst
op de Azoren inlichtingen over deze
eilandengroep heeft ingewonnen, waar
mede men te Washington Sijn voordeel
zou willen doen.
De afstand van de Azoren tot Portugal
bedraagt 1380 km; tezamen met de
Kaap-Verdische eilanden vor
men zij een brug zoowel naar Noord
als Zuid-Amerika voor de luchtverbin-
gingen, en ook uit strategisch oogpunt
zouden zij ongetwijfeld van groot be
lang kunnen zijn. Roosevelt heeft in zijn
praatje bij het haardvuur van 29 Decem
ber twijfeld geopperd aan de veiligheid
van de Ver. Staten, wanneer de as-mo-
gendheden hun buren op de zeeën zouden
worden, en in dezen gedachlengang zou
de belangstelling- passen* voor de eilan
dengroepjes in den Atlantischen Oceaan
tusschen Amerika en Europa met Afrika
gelegen.
Maar deze eilanden zouden zoowel
bruggenhoofd als uitvalspoort kunnen
worden. Bovendien: zij zijn al meer dan
450 jaar Portugeesch bezit, en
al is Engeland onder de tegenwoordige
omstandigheden gaarne bereid om steun
punten te ruilen voor oorlogsmateriaal,
en al kan Washington zich tegenover de
Zuid-Amerikaansche staten veel veroor
loven, de positie vain Portugal is toch
weer geheel anders en zou moeilijk met
een afstand van zulke hoogheidsrechten
te vereenigen zijn, ook al werden deze
juridisch in den vorm van een pachtcon-
tract gegoten.
Italiaansch weermachtsberichl
HardnsklciQ* gevechten
in Ooit-Afrika
Het 250e Italiaansche weermachtsbe-
richt luidt als volgt:
Aan het Grieksche f^ont ge
vechten van patrouilles en bedrijvigheid
der artillerie. Gedurende de gevechten
van de laatste dagén hebben het Albaan-
sche vliegercorps en het 4e luchteskader
zich bizonder onderscheiden door hun
steun aan de operaties op den beganen
grond en hun voortdurende en succes
volle ondernemingen. Gisteren overdag
hebben luchtmachtformaties wederom de
vijandelijke verbindings- eii verdedigings
werken en troepen bestookt met lichte
en zware bommen en machinegeweervuur.
Ook militaire objecten te Prevesa en te
Larissa zijn getroffen. Jachtformaties heb
ben in scheervlucht het vliegveld van
Janina aangevallen en 18 op het
veld staande Gloster-toestellen vernield.
Twee toestellen van hetzelfde type, die
tegen onze jagers trachten op te treden,
werden neergeschoten. Een onzer vlieg
tuigen is niet teruggekeerd. De bestuur
der kon zich redden door van zijn val
scherm gebruik te maken.
In Noord-Afrika niets bijzonders.
In Oost-Afrika hebben zich in den
sector Cher-en gisteren den geheel-en dag
hardnekkige gevechten afgespeeld, waar
aan de luchtmacht aan weerskanten deel
nam. Over de Joba heeft een vijandelijke
gemechaniseerde kolonne, gesteund door
de luchtmacht, Afmadoe bezet.
In Kenya heeft onze luchtverdediging
op 9 en 10 Februari vier vliegtuigen neer
geschoten. In den Soedan is nog een
Gloster neergeschoten. De vijand heeft
een aanval gedaan op het vliegveld van
Addis Abeba. Negen personen, onder
wie twee inboorlingen, werden gedood;
©enigen werden gewond. De schade is
zeer gering. In den nacht van 11 op 12
Februari hebben vijandelijke vliegtuigen
eenige bommen op Catania geworpen,
zonder ernstige schade aan te richten.
Dultsch weermachtsberichl
Aanvallen op schapen in
zeeën om Engeland
Het opperbevel der weermacht deelt
j mede:
Een duikboot heeft 21.500 ton vijande-
j lijke koopvaardij tonnage tot zinken ge-
j bracht. Bij geslaagde aanvallen op sche-
i pen in de zeeën om Engeland hebben
gevechtsvliegtuigen een koopvaardijschip
j van 7000 ton tot zinken gebracht en
twee andere schepen zwaar beschadigd,
j Gisteren overdag mislukte weer een
poging van den vijand om aan de Ka-
naalkust het bezette gebied binnen te
j vliegen. De vijand verloor hierbij vier
vliegtuigen en wel twee in een lucht-
gevecht, een door luchtdoelgeschut en
een door marinegeschut.
In den afgeloopen nacht heeft de
j vijand in Noordwest- en Midden-Duitsch-
land een klein aantal brisant- en brand
bommen op woonwijken laten- vallen. On
der de burgerbevolking is een gering
aantal dooden te betreuren. Er is overi
gens slechts geringe schade aangericht.
Bij nauwkeurige waarnemingen is ge
bleken, dat bij den op 10 Februari ge-
melden aanval van bommenwerpers met
grooten actieradius op een Britsch kon
vooi in totaal zes vijandelijke koopvaar
dijschepen met een totalen inhoud van
29.500 ton tot zinken gebracht zijn.
Zooals reeds gemeld, zijn bij den vij
andelijken aanval op Duitsch gebied in
den nacht van 10 op 11 Februari nog
vijf vijandelijke vliegtuigen neergeschoten,
zoodat het aantal Engelsche vliegtuigen,
dat op 10 Februari en in den nacht
van 10 op 11 Februari vernietigd werd,
tot 38 is gestegen.^
NEDERLANDSCH ZEEMAN
ONTSNAPT
Ervaringen tijdens vaart in convooi
Het A.N.P. meldt:
Een matroos onder de gage van het
stoomschip Winterswijk, van d^ reederij
Ehrhard en Deckers te Rotterdam, is
hier te lande teruggekeerd, na op de
Azoren heimelijk van zijn schip te zijn
gegaan. In een persconferentie, geleid
door den Pressedezernent den heer Janke,
heeft hij van zijn ervaringen verteld.
De „Winterswijk" was op 10 Mei mid
den op den oceaan, toen er een Engelsch
radiotelegram kwam, waarin werd bevo
len naar een Geallieerde haven op te
stoomen. Aanvankelijk werd hieraan niet
voldaan, totdat er een Nederlandsche or
der kwam. Het schip voer toen naar
Halifax, waar het grijs werd gèschilderd.
Daarna heeft de matroos nog vijf heen-en-
weer reizen Canada-Engeland gemaakt,
totdat hij bij de Azoren ontsnapte. Ge
monsterd als hij was voor de reis Rot
terdam—Rotterdam kon hij niet dan
steelsgewijze verdwijnen, daar elk af
stappen als desertie werd beschouwd.
De Nederlandsche consul op Horta be
zorgde hem passage voor Lissabon, waar
hij zich bij den Nederlandschen consul-
generaal zou moeten melden. Hij vervoeg
de zich te Lissabon echter bij den Duit-
schen consul-generaal, die hem met een
vliegtuig naar Nederland liet gaan.
Gedurende zijn reizen heeft hij steeds
in convooi gevaren. Het convooi was
telkens om en om de vijftig schepen
groot. De bescherming bestond aanvan
kelijk uit een kruiser. Later uit twee
torpedobootjagers. Bfe laatste drie dagen
voor de Engelsche kust kwamen er dan
vliegtuigen en acht jagers bij. De ver
liezen onderweg bedroegen gemiddeld 5
schepen, vooral sinds ook bij de Cana-
deesche kust getorpedeerd werd.
Bij de uitvaart werd geloot over de
positie in het convooi. Maar als de En
gelsche kust nabij kwam, aldus vertelde
de matroos, moesten de Nederlandsche,
Deensche en Grieksche schepen aan den
buitenkant varen. Dit was des te onaange
namer, omdat het geleide zwak was en
de Winterswijk de eerste reizen niet
gewapend was. Later kwamen er een
kanon en een oude mitrailleur aanboord
met twee Engelsche kanonniers. De ver
houding tusschen hen en de bemanning
was goed, evenals met den Canadeeschen
marconist. Laatstgenoemde was aanboord
omdat de Nederlandsche bemanning niet
naar de radio mocht luisteren.
Uitgezonderd den kapitein, die zich
zelf een Engelsche uniform had laten
aanmeten, moesten de schepelingen van
het varen in Engelschen dienst niet veel
hebben. Zij verlangden naar huis en de
geest was slecht. In de havens waren er
dikwijls vechtpartijen in kroegen. In Ca
nada zijn er vier, op de Azoren twee,
waaronder hijzelf, ontsnapt.
In Engeland moest hét schip telkens
lang wachten en alle mogelijke havens
aanloopen om een losplaats te vinden.
De vernielingen van de havens veroor
zaakten gemiddeld drie weken stagnatie
bij het lossen.
De „Winterswijk" voer met levensmid
delen. De reddingsmiddelen aan boord
waren voldoende. Het eten was goed. De
vakbond van de Nederlandsche Zeelieden
in Londen heeft op eenige klachten ver
beteringen weten te krijgen. Het heim
wee en het gevaar echter bleven. Het
heimwee was des te erger, daar men in
Engeland vertelde, dat de bevolking in
Nederland honger leed.
In 1940 negen millloen
sigaren minder gerookt
doch ruim f 27 000 000 maar betaald
Uit do fiscale opgaven der aan de
sigarenimdustrie verstrekte banderolles
blijkt, dat het sigarenverbruik in 1940
bedroeg in ronde getallen 1.668.6 imilLoen
stuks ter Iwaarde van f97.9 (millioen. In
1939 waren de cijfers 1.677.7 tmillloen
sigaren ter waarde van f 70.5 millioen,
aldus mieljdt de „Tabakskoerier",
Voorts blijkt nopens het verbruik in
December oa., dat volgens de accijns^
klasse 20 pet. circa f89.6 millioen stuks!
ten bedrage van circa f 9,5 millioen (war
den verbruikt en volgens de accijtna-
klasse 25 pet circa 18.1 millioen stuksi
ad circa f 0.8 millioen, in totaal dus
ad circa f0.8 millioen, in totaal dus c.a.
107.7 millioen stuks ad circa f10.2 mil
lioen tegenover in December 1939 circa
122.6 (millioen stuks ad circa f5.3 mill.
De gemiddelde winkelprijs in Decem
ber 1940 bedroeg voor de aecijlnsklasse
20 pet. circa 10.5 cent, de accijnsklasse
25 pet circa 4.4 pet. en dooréén circa
9.4 pet.
Verbruik in December 1940 ingedeeld
naar dat in prijsklassen en in miHioenen
sigaren.
Accijmskl. Accijnskl. Totaal
20 pet 25 pet
21/?—8 et 1-8 1.8
31/2 et 1.5 1.5
4 et. 7 2 7.2
4i/i ct 2.4 2,6 2.4
5 et 91 2.4 11.5
6 ct 13 0 2.4 15.4
7—71/4 Ct 5.6 5.6
8 ct 201 0.2 20.3
9—10 et 16.5 16.5
11—12 ct 10 3 10.3
131415 Ct 8.3 8.3
16-18 ct 19 1.9
Boven 18 ct 2.4 2,6 2.4
18.1
107.7
VERSCHILLENDE BERICHTEN
Oorlog*g«d.nlcteek.nen
Den secretaris-generaal van het Depar
tement van Voorlichting en Kunsten komt
het ongewenscht voor, dat er, ter nage
dachtenis van gesneuvelde Nederlandsche
militairen overal in den lande door plaat
selijke comité's gedenkteekenen worden
opgericht. Dit geeft aanleiding tot ver
snippering, waar. eenheid gewenscht is.
Het maakt bij hem een ernstig punt
van overweging uit, of men in de toe
komst zal moeten komen tot één natio
naal gedenkteeken, dan wel tot een be
perkt aantal monumenten, eventueel op
de plaatsen, waar 't hevigst is gestreden.
In verband hiermede merkt de secre
taris-generaal op, dat het, om teleur
stellingen te voorkomen, gewenscht is,
af te wachten met het nemen van per
soonlijk initiatief, totdat zijn nader be
sluit openbaar zal zijn gemaakt.
Het ANP meldt uit Berlijn: Het zen
den van een Duitsch vliegercorps naar
Italië heeft aanleiding gegeven tot veel
vuldige geruchten, die betrekking heb-
Iblen op de gebieden, Waar de Duitsche
vliegers in den strijd werden geworpen.
Zjoo is cam. beweerd, dat o„k in A l
banië eenheden van een Duitsch vlie-
gereorps optreden. In politieke kringen
alhier wordt deze bewering onjuist ge
noemd.
Engelsche bommen op ons land
Gisteravond en in den afgeloopen nacht
hebben de Engelschen verschillende lucht,
aanvallen o-p ons land ondernamen. Tal
van brand- en brisantbommen iwerd af
geworpen, die echter bijna allien in het
open veld of in het water terecht kwa
nten. Groote sChade werd dan ook niet
aangericht Wel kregen e6nige woonhui
zen, 'boerenwoningen, efcn school en en
kele andere gebou'wen glasschade. Ge
lukkig werden geen personen getroffen.
Verschillende ontstane branden konden
spoedig worden gebluscht Te betreuren
is echter dat bij de ontploffing van een.
te voren ontplofte bont in een plaatst
in het Zuiden des lands 7 'Wurgers wer
den gedood en tal van anderen Werden
gewond, onder wie verscheidene ernstig.
Uitdagend optreden gestraft
Op last van den militairen bevelheb
ber hier te lande is Dinsdag een bekende
lederzaak te 's-Gravenhage gesloten. De
leider van deze zaak en de schuldige
personen zijn in bewaring gesteld.
Deze maatregel is genomen op grond
van brutaal en uitdagend optreden van
de desbfetreffende personen op den voor-
afgaanden dag tegen leden van de Duit
sche weermacht.
In een toelichting met betrekking tot
dezen maatregel werd aan de N.R.C.
meegedeeld, dat bij verschillende gele
genheden is vastgesteld, dat leden van de
Duitsche weermacht en personeel van
onder den prijscommissaris ressorteerende
bureaux in bepaalde winkels op uitda
gende wijze zijn behandeld. In enkele
gevallen is iets dergelijks ook in res
taurants voorgekomen. Het thans gestelde
Willkie bepleit maandelijkiche
levering van torpedojagers aan
Engeland
Da eilanden-groep Azoren als
wachtpost In den Oceaan
In 1940 werden negen millioen
minder sigaren gerookt
Vrijdag en Zaterdag de dag der
politie voor Winterhulp
Machtigingen op het kantoor
der Meelcentrale varvalscht
Winterhulp Nederland
Het A.N.P. meldt:
A.s. Vrijdag en Zaterdag zullen
wederom de roode bussen van de
Winterhulp Nederland op s:raat ver
schijnen om dienst te verleenen bij
de inzameling van gelden voor be
hoeftig Nederland.
Door de bedragen, die reeds wer
den verzameld konden in vele ge
zinnen nieuwe levensmoed en vreug
de worden gebracht Maar nog is
de winter niet ten einde, zij moeten
ook verder worden geholpen, even
als die velen, die tot nu toe door
gebrek aan voldoende middelen iiiet
te bereiken waren.
Landgenooten, denkt daaraan, als
ge de roode bussen ziet. Veel nood
moet worden gelenigd. Dit kan ge
schieden, als alle Nederlanders op
de komende collectedagen zich bij
het vaststellen van hun gift laten
leiden door de gedachte:
GEEFT WET ALLEEN,
OFFERT OOK WERKELIJK I
Wanneer verduisteren?
Heden gaat de zon 18.47 uur
onder. Morgen komt zjj om.
8.59 uur op.
Tusschen zonsonder- en opgang
moet verduisterd worden.
voorbeeld moge denzulken tot waarschu
wing strekken, opdat men wete hoe er
in de toekomst tegenover degenen, die
zich aan de bedoelde handelingen te bui
ten gaan, zal worden opgetreden.
Frauda bij da Moalcentrala
Bij de Nederl. Meeiloentrale te Den
Haag is een ernstige fraude ontdekt,
waart#! een ambtenaar machtigingen
heeft vervalsdht miet stempels van den
directeur voor de leverantie van 80.000
k.g. koffie en 20.000 k.g. thee, welke
partijen aan een Amsterdamsehen han
delaar in 'levensmiddelen zijln geleverd'
en waaroor een Haagsche dam© als tus-
schenpersoon fungeerde De drie betrok,
kenen zijn gearresteerd en in het Huis
van Bewaring in Den Haag opgesloten.
Twee kinderen verdronken
Tusschen Dirkshorn en Groenveld in
de nabijheid van Schagen zijn twee
kinderen uit het gezin Linstra, een jon
gen en een meisje, door het ijs gezakt
en verdronken.
Om gauwer thuis te zijn hadden de
kinderen, met nog eenige andere mak
kertjes uit school komende, het landpad
genomen. Het jongetje waagde zich op
het ijs en zakte er door. Zijn zusje
trachtte hem te redden, doch verdween
ook in de diepte. De andere kinderen
haalden hulp, doch deze was eerst een
half uur later ter plaatse. Dr. Groenhart
uit Dirkshorn heeft nog ongeveer drie
uur kunstmatige ademhaling zonder re
sultaat toegepast.
Nyheter" publiceert een be
richt van U.P., volgens hetwelk alle Brit-
sche gezanten in de Balkanland©n maat
regelen hebben genomen om het voor1-
fatoela van het gezantschap te Boekarest
te kunnen volgen. Alle belangrijke do
cumenten zouden .needs inaar Turkije ge-
btracht zijn. Te Istamboel moeten da
gelijks Engelsche onderdanen aankomen,