ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE
DAMPO
WOENSDAG 5 FEBRUARI 1941
OPGENOl
ZIERIKZEESCHE COURANT
1797 - 1889
De Kern
oriepe n nou
ABONNEMENT i
Prijs f 1.50 p. kwartaal, buiten Zierifczea
I fl.80. Voor het buitenland f 10.00 p. jaar.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Ver
schijnt degelijks, behalve 's Zondags.
97STE JAARGANG No. 14561
Uitgave: N.V. de Zierlkzeesche Nieuwsbode,^Zierikzee, Schuithaven B 94
Tel. 32, Postgiro 137677 - Dir.: A. J. de Loose - Uitg.-Red.: M. J. Kosten
ADVERTENTIES
Prijs: 20 cent per regel, minimum 80 cent.
Bij contract speciale prijzen. Grootte der
letters naar plaatsruimte. „Succesjes"
60 cent. Inzending tot 's morgens 8 uur
FRANKRIJK MOET KIEZEN
Duitschland verwacht thans daden
Berlijn toont de laatste maanden eenig
ongeduld tegenover Vichy. Het verwacht
van Frankrijk thans daden, die echter
uitblijven; de regeering te Vichy schijnt
blijkbaar nog geen beslissing te kunnen
nemen. Die beslissing wordt mede be-
invloed door den toestand in de Fran-
sche koloniën, waar naar het schijnt de
regeering-Pétain niet overal onvoorwaar
delijk op steun en gehoorzaamheid kan
rekenen. Men heeft het vorig jaar ge
neraal Weygand met absolute vol
machten naar Afrika gestuurd. Deze heeft
verklaard vast besloten te zijn de Fran-
sche bezittingen tegen aanvallen van
welken kant ook te verdedigen.
Weygand is zonder twijfel een ener
gieke figuur, maar het is de vraag of
de afgelegen Fransche koloniën, ver van
het Europeesche strijdtooneel, de tegen
woordige moeilijke positie van het moe
derland zien met dezelfde oogen als
Pétain. Frankrijk is op het oogenblik
in drie deèlen verscheurd: het bezette
gebied, het onbezette Frankrijk en de
Fransche koloniën. De Fransche militaire
macht is gebroken in Europa. Hoe het
in de koloniën staat is niet overal ge
heel duidelijk. Het wapenstilsstandsver-
drag liet aan de Fransche regeering 'de
bevoegdheid om daar een troepenmacht
aan te houden, die voldoende zou zijn
ter handhaving van het Fransche gezag
overzee. Ongetwijfeld zal Weygand er
in de eerste plaats naar streven het
Fransche koloniale rijk in N.-A f r i k a
zoo sterk mogelijk te maken.
Hoe de feitelijke toestand in het Fran
sche koloniale rijk zich ontwikkelt is in-
tusschen moeilijk na te gaan. Van de
actie van generaal De Gaulle in Fransch
Equatoriaal Afrika verneemt men thans
weinig meer. In Syrië schijnt de nieuwe
gouverneur, die in plaats van den om
gekomen Chiappe is benoemd, gene
raal Dentz, de zaken stevig in han
den te hebben. In Indo-China heet in
het Zuidelijk deel van deze kolonie, in
Kambodja, de Gaulle invloed te hebben.
In Noord-Afrika schijnt Weygand de teu
gels vast in handen te houden. Volgens
de laatste berichten zou hij thans steu
nen op een burgerlijke mobilisatiebewe
ging, waaruit een „legionnaire militie"
is voortgekomen.
Sinds generaal Weygand als gevolg-
machtigde van maarschalk Pétain naar
Algiers is gegaan, ligt de leiding daar
in vaste en ongetwijfeld energieke han
den, schrijft Das Reich. Inderdaad is de
discipline van de weermacht hier eenige
maanden niet al te best geweest. De
indertijd gemelde deserties van militaire
vliegers naar het kamp van De Gaulle
moeten sinds de aankomst van Weygand
niet meer zijn voorgekomen. Maar de
stemming, waarvan die desertie een be
wijs was, moet nog niet heelemaal over
wonnen zijn.
9.
Als in het moederland dé draagwijdte
van de nederlaag door de meerderheid
al niet wordt begrepen, dan kan men
er zich niet over verwonderen, dat men
haar in de overzeesche gebieden, die den
oorlog slechts indirect hebben beleefd,
nog veel minder heeft begrepen. Er zijn
in het Fransche koloniale leger ongetwij
feld kringen, waar men voor den nieu
wen toestand begrip toont, maar daar
naast zijn er ook stroomingen van kort
zichtige lieden, die de meening toege
daan zijn, dat weliswaar Frankrijk, doch
niet de Fransche koloniale macht over
wonnen werd.
Weygand moet gezegd hebben, dat hij
vastbesloten is om de Fransche bezit
tingen tegen aanvallen van welken kant
ook te verdedigen. Het staat vast, dat
de regeering in Vichy hem de meest
volmaakt vrije hand heeft gegeven.
Frankrijk heeft de laatste maanden ruim
schoots gebruik gemaakt van de bepa
lingen van hef wapenstilstandsverdrag,
die de verdediging van het koloniale rijk
practjsch niet beperken. De aanzienlijk
versterkte militaire macht in Noord-
west-Afrika heeft er echter alleen
toe bijgedragen, dat daar stevige orde
heerscht en dat de autoriteit van Wey
gand is toegenomen, maar zij heeft ook
aan den generaal het middel in de hand
gegeven om zoo noodig een politiek van
onafhankelijkheid van Vichy te voeren.
MAXiME WEYGAND
(Archief Z.N.B)
móet gezegd hebben, dat hij) vastbleslo!-
ten is oan de Firamsche bezittingen teu
gen aanvalllen van fwelkem kant ofoik te
verdedigen. Het staat vast, dat de re-
geering van Vichy hem de meest vol
maakt vrije hand heeft gegeven,
Duftsch weermachtsbericht
Operaties in overzeesche wateren
Het opperbevel van de weermacht
deelt mede:
Een oorlogsschip heeft bij operaties
in overzeesche wateren 29000 ton aan
vijandelijke koopvaardij tonnage tot zin
ken gebracht. Een duikboot meldt dat
zij twee gewapende vijandelijke koop
vaardijschepen van 11000 ton in totaal
tot zinken heeft gebracht. Gevechtsvlieg
tuigen hebben 3 Februari strategische
doelen rond Londen en in Zuid-Oost
Engeland met succes aangevallen. Bij
Maidstone hebben bommen van zwaar
kaliber een fabrieksinstallatie getroffen.
Op verscheidene vliegvelden werden han
gars, gebouwen en een groot aantal
vliegtuigen vernield. Voor Ramsgate is
een koopvaardijschip van 3000 ton door
voltreffers van bommen tot zinken ge
bracht. Het leggen van mijnen voor
Britsche havens werd voortgezet.
In den afgeloopen nacht heeft de lucht
macht met goed gevolg vliegvelden en
strategische doelen in Oost-Engeland aan
gevallen. De vijand is het Duitsche Rijks
gebied niet binnengevlogen. Drie eigen
vliegtuigen worden vermist.
Italiaansch weermachtsbericht
Britsch convooi op da
Rooda Zaa aangevallen
Het 242ste Italiaansche legerbericht
luidt als volgt:
Aan het Grieksche front activi
teit der artillerie en van patrouilles,
welke door den slechten weerstoestand
werden belemmerd.
In Noor d-A f r i k a aan weerszijden
groote activiteit in de lucht. In O o s t-
Afrika hebben onze troepen aan het
Noordelijk front nieuwe stellingen be
trokken. Zij sloegen een krachtigen aan
val af, welke hierop werd ondernomen
door pantserwagens en een der gemengde
afdeelingen, bestaande uit Engelschen en
Indiërs, die met achterlating van
wapens en gevangenen rechtsomkeert
maakten. Aan het Zuidelijk front hebben
onze afdeelingen Dubats vijandelijke troe
pen aangevallen en hen onder het toe
brengen van gevoelige verliezen genood
zaakt zich terug te trekken. De lucht
macht heeft bij deze gevechten in be
langrijke mate gesteund. De vijand heeft
luchtaanvallen ondernomen op eenige
plaatsjes. Er ontstond eenige schade en j
onder de inheemsche bevolking vielen
talrijke slachtoffers. Een Engelsch vlieg-
tuig werd neergehaald. Twee van onze
vliegtuigen zijn niet op hun basis terug- 1
gekeerd. j
In den afgeloopen nacht zagen onze j
torpedojagers, die op de Roode Zee j
kruisten, een vijandelijk konvooi, dat door
kruisers en torpedojagers krachtig werd
beveiligd. Onze eenheden vielen vastbe-
raden aan en lanceerden 9 torpedo's, i
waarvan er zeven een schip troffen. Onze
eenheden wisten, ondanks de hevige re
actie van den vijand, te ontkomen en
zonder schade op haar basis terug te
keeren. i
RANTSOENEERING VAN
ELECTRICITEIT.
Verzoeken om hooger rantsoen
In verband met de vele door parti
culiere verbruikers tot de gas- en electri-
citeitsbedrijven gerichte verzoeken om in
lichtingen ten inzien van de mogelijk
heid van verhoogde rantsoenen, is het
wenschelijk gebleken artikel 6 van de
Gas- en Electriciteitsrantsoeneeringsrege-
ling 1940 no|. 1 als volgt aan te vullen:
Artikel 6 c. Indien in bijzondere geval
len toepassing van de in de gas- en
electrieiteitsrantsoeneeringsregeling 1940
no. 1, artikel 3, genoemde maatstaf tot
een onjuist rantsoen aanleiding zou ge
ven, is het betrokken gas- en electrici-
teitsbedrijf, overeenkomstig door het
Rijkskolenbureau te geven voorschriften,
bevoegd een afwijkend rantsoen vast te
stelling.
Verbruikers, die (b.v. door het ontbre
ken van petroleum voor kookdoeleinden,
tijdelijke afwezigheid van een of meer
leden van het gezin gedurende de over
eenkomstige periode van het vorige jaar,
gezinsvermeerdering, enz.) aanspraak mee-
nen te kunnen maken op een verhoogd
rantsoen, worden thans in de gelegenheid
gesteld een schriftelijk verzoek daartoe
bij het betrokken gas- en electriciteits-
bedrijf in te dienen. Ten einde noode-
looze briefwisseling te vermijden, wordt
in Overweging gegeven deze verzoeken
nauwkeurig te motiveeren.
Tot het verstrekken van een hooger
rantsoen zal slechts kunnen worden over
gegaan, indien de billijkheid van het
verzoek voor het betrokken gas- of
electrkriteitsbedrijf vaststaat.
Er wordt voorts de aandacht op ge
vestigd, dat de bevoegdheid van de gas-
eu electriciteitsbedrijven zich thans ook
uitstrekt tot het vaststellen van een la
ger rantsoen dan 100 pet. van het ver
bruik in de overeenkomstige periode van
het vorige jaar, indien de omstandigheden
van den betrokken verbruiker (b.v. door
verhuizing naar een kleinere woning) zoo
danig zijn gewijzigd, dat een rantsoen
van 100 pet. een onbillijkheid zou betee-
kenen. De minimum-rantsoenen zullen ech
ter gehandhaafd blijven.
WOROSHILOW
de- Russische volkscommissaris voor De
fensie vierde gisteren zijn 60e verjaar
dag. (Archief Z.N.B.)
Overal werden lezingen gehouden over
leven en werken van den maarschalk,
alsmede schilderijententoonstellingen ge
wijd aan militaire episodes uit zijn loop
baan. 1 j j
VERHOOGING DER
SPOORWEGTARIEVEN
Voor goederen- en personenvervoer
De directie van de Nederlandsche
Spoorwegen deelt mede, dat zij genood
zaakt is de tarieven voor het goederen
vervoer met ingang van 10 Februari en
voor het vervoer van personen met in
gang van 1 iMaart te verhoogen.
Wat de goederentarieven aangaat, zul
len de stukgoederenprijzen met 23 pet.
worden verhoogd, behalve de kleine zen
dingen t/m. 30 kg., waarop bestelkosten
zoo zwaar drukken, dat een grootere
verhooging noodzakelijk bleek. De wagen-
ladingsprijzen zullen ongeveer 18 pet. stij
gen, met dien verstande, dat als mini
mumvracht voor een wagenlading voort
aan zal gelden de vracht voor 3000
kg. stukgoed, Eenige speciale tarieven
vervallen.
Bij de verhooging van de personenta-
HET STRIJDTOONEEL IN LIBYE
Terrasvormig land, door
steppen afgewisseld
Dr. Phiiipp Hiltebrandt, die Libye uit
eigen aanschouwing kent, vertelt in de
„Kölniseho Zeitung" bijzonderheden over
het kustgebied waar thans een felle strijd
tusschen de Italiaansche en de Britsche
strijdkrachten gestreden wordt.
Spoorwegverbindingen treft men er bij
na niet aan. De Italianen hebben daarvan
afgezien. Tot 1931 hadden zij de handen
vol aan onderwerping der inheemsche be
woners en daarna was het ^oruitzicht
op slechts geringe retabiliteit een belang
rijke, financieele belemmering der spoor
wegplannen. Zoo zijn er dan slechts klei
ne .smalspoortrajecten bij Tripolis en
Benghazi tot stand gekomen. In plaats
van spoorwegen heeft men straatwegen
aangelegd.
De belangrijkste straatweg in Lybië
is ongetwijfeld die, welke van de grens
van Tunis tot aan de grens van Egypte
over een lengte van 1882 kilometer
langs de kust voert. Vóór den oorlog
in Abessinië waren 975 kilometer van dien
betonweg gereed gekomen. Er ontbraken
dus nog 975 kilometer. Onder leiding van
maarschalk Balbo kwamen zij in verras
send korten tijd gereed. Het was buiten
gewoon moeilijk om het noodige mate
riaal te krijgen. Het was de tijd der
sancties en veel materiaal moest uit het
buitenland komen. Vier millioen kubieke
mete* zand moest worden weggegraven
en 200.000 kubieke meter steenrots moes
ten worden weggeruimd.
In 1931 ben ik, aldus dr. Hiltebrandt,
tweemaal langs het bezwaarlijkste ge
deelte van den weg, door het terras
vormige land van C'yrenaica ge
reden. Toen was het nog een oude ka-
Tavaanroute. In 1937 legde ik den heelen
weg van 1882 kilometer lengte, van fort
Capuzzo aan de Egyptische grens tot
aan Sabratha bij de grens van Tunis per
auto af. Het eerste gedeelte voert langs
de Marmaricakust, door een steppe via
Bardia naar Tobroek. Hier begint dan
het eerste „terras" van het terrasvor
mige Cyrenaica, een der vele uit .tafel
bergen" bestaande gebieden van Afrika.
Van terras tot terras stijgt het land,
tot het in de 868 meter hooge Sidi Moei
Homri, tusschen Cyrene en Slonta zijn
•hoogtepunt bereikt. Heeft men eenmaal
die hoogte bereikt, dan voert de weg
weer door vlak land. Soms lijkt dit land
op de Romeinsche Campagna. Buitenge
wone terreinmoeilijkheden zijn er op de
afzonderlijke terrasgeljieden niet, temeer
daar de heuvelketens van west naar oost
loopen. Daarentegen leenen zich die be
groeide gebieden buitengewoon goed voor
den guerrilla-oorlog.
Achter Derna begint het tweede
terras. Daar leidt een 87 kilometer
lange weg naar het om zijn ruïnes be
roemde Cyrene, dat dicht bij de zee op
een hoogte van 621 meter ligt en welks
haven het 18 kilometer verder gelegen
Apollonia is.
Westelijk van Cyrene begint bijna on
gemerkt de stijging naar het derde terras.
Daaroverheen leiden twee wegen naar
Barce: een noordelijke weg langs de
langs de kust ongeveer 120 kilometer
lang en een zuidelijke weg langs Slon
ta en Marana 162 kilometer, lang.
Eerstgenoemde weg is thans een onder
deel van den Littoranea, den grooten
kustweg.
Iets voor Barce gaat het weer van
het tweede naar het eerste terras omlaag
naar de vlakte van Benghazi. Dat
is de steilste weg omlaag. Eens werd hij
door de vroegere Byzantijnsche vesting
Tokra beschermd. Hier begint dan de
eindelooze route via Benghazi en Adsche-
dabia naar de Groote Syrte. Urenlang
kon men de oogen sluiten om, als men ze
weer open deed, te gelooven, dat men
zich nog op dezelfde plek bevond.
Pas ongeveer 200 kilometer ten Zui
den van het Tripolitaansche Misoerata
schuift het Garian-gebergte over een
breedte van meer dan 400 kilometer naar
zee en verspert aldus den toegang naar
het verderop liggende gebied. Dit geberg
te is een moeilijk doordringbare hinder
nis, vooral voor een vijand, die in den
rug het onherbergzame Syrte-gebied heeft
Frankrijk'* regeering te Vichy
staat voor de keuze
Het strijdtooneel In Ubye Is een
terrasvormig, steppenrijk land
Da rantsoeneerlngibepalingen
betreffende electriciteit en gas
Verhooging spoorwegtarieven
voor goederen- en personen
vervoer
Gironummer van de W.H.N, is 5558.
De Bank van de W.H.N. is Kasver-
eeniging N.V., Amsterdam. Postgiro-
nummer 877.
iyStort op 5553 of 877
Ge brengt geluk In veler leven".
Wanneer verduisteren?
Heden gaat de zon 18.32 uur
onder. Morgen komt zjj om
9.14 uur op.
Tusschen zous op- ondergang
moet verduisterd worden.
Dan rug en borst flink met Dampo
inwrijven en Dampo diep inademerq
Wonderlijk zooals dat helpfl
rieven is er naar gestreefd, zoo deelt
de directie mede, het sociale gezichts
punt tot zijn recht te laten komen. Daar
om wordt de laagste verhooging (16 pet.)
toegepast op weekkaarten, weektraject-
kaarten, maandtrajectkaarten en jeugd-
kaarten. Daarop volgen de algemeene
abonnementskaarten met 18 pet. In ver
band met de moeilijke omstandigheden,
waaronder het verkeer over lange afstan
den plaats heeft, worden de plaatsbe
wijzen voor deze trajecten het meest
verhoogd.
EXTRA UITKEERING
AAN ONDERSTEUNDEN
Da tweede en derde termijn zuilen
in Meert en April worden verstrekt
De waarnemende secretaris-generaal van
sociale zaken heeft er zijn goedkeuring
aan gehecht dat een extra winteruitkec-
ring aan de ondersteunde werkloozen
wordt verstrekt. Deze uitkeering zal in
drie termijnen worden verstrekt en wel
als volgt:
De eerste uitkeering, welke gelijk zal
zijn aan 40 pet. van de in een week te
ontvangen netto steunuitkeering, dient zoo
snel de administratie betreffende de
steunverleening zulks toelaat, te worden
verstrekt.
De tweede uitkeering, welke eveneens
veertig pet. van het netto steunbedrag
mag bedragen, dient over de eerste steun
uitkeering in Maart en de derde uitkee
ring, welke twintig pet. van het netto
steunbedrag mag uitmaken over de eer
ste steunuitkeering in April te 'worden
verstrekt.
Verstrekt mag worden een percentage
van de netto-steunuitkeeringen, met inbe
grip van den brandstoffenbijslag en den
5 pet. duurtetoeslag. Hierdoor dient der
halve op de gewone wijze het steunbe
drag te worden uitgerekend, hetwelk een
betrokken gezinshoofd zou mogen ont
vangen en op dit bedrag, hetwelk dus
mag worden verstrekt, wordt een bijslag
van 40 c.q. 20 pet. verstrekt
De secretaris-generaal van financiën
heeft "bepaald dat in een strook vanl
1000 meter "breedte langs de Zuidelijke
Rijksgrens van de Duitsche grens in de
gemeente Vaals af tot aan den Wëster-
oever van de Schelde het vervjoer van
elite goederen veifaoden Is.