Zierikzeesche Nieuwsbode abonnement: advertentiên i Maandag 11 Aug. 1924 zierikzeesche courant. buitenland. 0 5ienédcrp,sc öleepeit i BINNENLAND. Prü» por 8 maanden f 1,60, franco por po»t f 1,80. Voor hot buitenland por jaar f 10,—. Afzonderlijke nummers 5 cent. Versohijnt Maandag, Woensdag en Vrydag. van 1—8 regels 60 ots. van i regels en daarboven 20 ots. por regdl. Reclames 80 ets. p. regel By contraot belangrijke korting. 80ste JAARGANG. - No. 11118. In"n<Un* "f den d»« T" Dir. J. DE LOOZE Jr. Ulfc-IMul. M. J. KOSTEN. ™r ült Lenin's nalatenschap. Menschen, die in persoonlijk contact met Lenin geweest zijn, hebben meerma len gewezen op de groote menschenken- nis, waarover hij beschikte, en op dervj juisten kijk, dien hij gewoonlijk had opi de mentaliteit van zijn medewerkers. Waarschijnlijk is van deze omstandig heid gebruik gemaakt bij de samen stelling van het volgende verhaal, dat de (niet-bolsj ewistische) „Socialist:sche Wjestnik" publiceert en dat meer anec- dotisch, dan historisch lijkt. Op het einde van 1922, toen Lenin dacht dat zijn einde naderde zoo wil het verhaal stelde hij aan zijn vrouw een verzegelde enve loppe ter hand, waarop in Lenin's hand schrift geschreven stond: „Te openen en Voor te lezen op het eerstvolgende con gres der communistische partij na mijn dood". Kort na zijn overlijden stelde me vrouw Lenin dezen brief ter hand aan het centraal comité van de Russische communistische partij, dat den wensch van den overledene opvolgde, het zegel verbrak en den brief liet voorlezen op het eerstvolgend partijcongres. Ongetwij feld moet dit vjcrlezen een minder aan gename gewaarwording hebben bezorgd aan enkele kopstukken der partij. Want de brief bevatte, na een raadgeving om vooral nauwgezet te werk te gaan bij de keuze van zijn (Lenin's) opvolger als leider der partij, de volgende karakteris tiek van een zestal personen, die door Lenin als de meest ernstige candidaten voor het partijleiderschap werden be schouwd: Kamenef: niet te vertrouwen; een op portunist. Moet in de gaten worden ge houden. Zinowjefonbegaafd, hunkert naar macht. Er moet nauwkeurig acht op hem geslagen woraen, daar hij gevaarlijk kan worden voor de partij. L Stalin: een domoor en een warhoofd, die streeft naar dictatorschap. Moet in geen geval gekozen worden. Boecharin: dom, een slecht Marxist; begrijpt zelf niets van de dialectiek, waarover hij altijd den mond vol heeft. Trotski: uitermate begaafd, maar houdt ontzettend van poseeren. Wordt ten on rechte van „mensjewisme" verdacht, want in ziji hart is hij volbloed bolsjewiek. Heeft aanleg om een uitstekend gedisci plineerd lid der partij te worden Pjatakofzeer begaafd, maar sinds eenige jaren te veel weggezonken in al lerlei administratie ven arbeid. Hiermede eindigt de lijst van de door Lenin „testamentair bedachten". Si non e vero De toestand ln Spanje. De gewezen reetor der universiteit van Salamanca, Miguel de Unamuno, welke door Primo ile Riverd1 werd verbannen, verblijft thans te Brussel. Ondervraagd over de Spaansche toe standen, verklaarde de Unamuno: „Men kan niet zeggen dat het Spaansch directorium zoo wreed is als het Itali- aansch fascisme. Het vergenoegt zich met plagerijen en is eer dom dan afschuwe lijk. Het is de dictatuur der dwaasheid. Thans weet ik nog met waarvoor ik werd verbannen en weiger dan ook am nestie. Deze wordt trouwens slechts ver leend om de mislukkingen in Marokko te doen vergeten. Eens te meer moet de Kroon gedekt worden, die nochtans de schuld heeft van de huidige ongelukken van Spanje. Alfons XIII had in zijn imperialistische droomen moeten slagen, om' een groot vorst te zijn. Thans zal hij, zooals Napoleon III, er zijn kroon bij. insch:eten. De ontruiming der Roer. De kwestie van de militaire ontrui ming der Roeir schijnt thans 't werk der Londensche conferentie te beheer- sdhien. Havas brengt in herinnering, dat Frank rijk de Roer heeft bezet ingevolge het ingebreke blijven van Duitschland om aan zijn schadevergoedingsverplichtingen te voldoen. De Fransdh-Belgische autori teiten kunnen dus de Roer slechts ont ruimen, nadat zij ernstige garanties heb ben gekregen, dat Duitschland voortaan zijn verplichtingen zal nakomen. Dat volgt ook uit het plan-Dawes. Over 't algemeen is men van meening, dat eerst nadat het nieuwe systeem1 on geveer twee jaar heeft gewerkt, ge zegd kan worden of Duitschland bewijzen heeft gegeven van goeden wil, zoodat de militaire ontruiming van de Roer pas tegen midden 1926 zou kunnen plaats hebben. Echter, de bezetting der Roer. staat indirect in verband met de moge lijkheid, dat de Engelsche troepen op 10 Januari J[925 de Keulsche zóne ontrui men, waardoor het bezettingscorps in de Roer geïsoleerd zou worden ten op zichte Zijner basis. Evenwel zal er van het ontruimen vanf het Keulsche brugge'hoofd alleen spTake kunnen zijn, wanneer Duitschlandal zijn verdragsverplichtingen betreffende de schadevergoedingen en de ontwapening nakomt. Welnu, ten aanzien der ontwa pening is het Rijk ontegenzeggelijk nog steeds in gebreke en de Brits Jhe troepen moeten dus in Keulen blijven totdat de geallieerden satisfactie hebben gekregien in zake de hervatting der intergealliëerde militaire controle in Duitschland en zelfs iet Atooraf op (lualiteci Staan, aan de Spits ^e/ucn' ïJTachl Vcxn Cadeawss nog nadien, totdat de Volkenbond een effectief stelsel in de plaats heeft ge steld van de huidige intergealliëerde mi litaire controle-commissie. Voor 't ge val van meeningsverschil tusschen Frank rijk en Engeland aangaande de uitvoe-1 mg door Duitschland van zijn schadever- goedings- en ontwapeningsplichten stellen zekere kringen voor, dat Engeland de Keulsche zóne alleen zal ontruimen na raadpleging van een commissie Van on partijdige deskundigen. Een definitieve beslissing zal echter eerst vallen na den terugkeer van Herriol te Londen. Het hoBgerspook in Rusland. De vreeselijke hongersnood in 1921 herhaalt zich weer en omvat wel tien millioen menschen in het Wolga- en Don- gebied, in de Oekrajina, in het Oeralge- bied en in Siberië, aldus een corr. van „Het Vad.". Evenals in 1921, zelfs nog erger, is een ontzettende hitte de hongercatastrofe van thans vooraf gegaan. In het Wolgagebied en de Oekrajine is de oogst bijna volko men verbrand. Vele menschen voeden zich met onkruid en boomschors, om den knagenden honger te stillen. In de dor pen, op de straatwegen, liggen de lijken der slachtoffers. De huizen zijn men- schenloos. Elders slachten de boeren hun vee, verkoopen het vleesch tegen spot prijzen en koopen graan op, om1 tegen den winter zich in het leven te kunnen behouden. De allerarmsten verlaten an panischen schrik de dorpen en zwerven bij duizen den doelloos rond over de naakte step pen van het groote Rusland. Men vreest, dat zich weer dezelfde schrikkelijke too- neelen zullen herhalen als in 1921, toen moeders haar eigen kinderen opaten. Hier en daar komen hongeropstanden voor, wat in 1921 bijna niet voorkwam, zoodat de toestand zich nog vreeselijker laat aanzien. In enkele gouvernementen, o. a. in Sa- ratof, dat het middelpunt is van den Rus- sischen graanoogst, bestormen de boeren de staatsgraanschuren en plunderen tot den laatsten korrel toe. Bloedige botsingen tusschen de boeren dreigen meer en mieer, daar de meer bemiddelden zich wapenen tegen de wan hopige hongerslachtoffers. De boerenbevolking is veel opgewon dener dan in 1921 en overal laait het ver bitterd verwijt tegen de sovjet op, die meer denkt aan de communistische pro paganda dan aan het welzijn van eigen volk. De arbeiders werpen de sovjet voor de voeten, dat zij niets geleerd heeft uit den hongersnood in 1921 en bijtijds geen maatregelen heeft genomen om de cata- strofe zooveel,mogelijk te voorkomen. De honger grijnst schrikkelijk in Zuid- Rusland en daarnaast doemt het spook van opstand en geweld op, dat de over- blijveqden dreigt te verslinden. Tan kantoorbediende tot mlllloBnalr. In Duitschland heeft de laatste jaren een jóodsche kantoorbediende een zekere Michaël, de kans gezien zich op te wer ken tot een man van. geweldige middelen. Wegens verschil van meening over een gevoerde transactie werd bij tien jaar' geleden door een groote handelsfirma ontslagen. Als leverancier van. de leger-' autoriteiten maakte hij goede zaken, doch zijn opgang maakte hij, doordat hiji in de rentemark een- middel zag, om. rijk te worden. Zelfs- de grootste -.bankiers1 gaven geen duit voor die rentemark, maar Michaël verkocht alles, wat hij aan andere waarden bezat, als 'effecten, vreemd geld, enz. De daardoor verkre gen geldmiddelen leende hij aan de so liedste ondernemingen tegen de noodige zekerheid. Doordat de geldnood steeg, maakte Michaël van zijn geld een rente van 600 pCt. per maand. Handel en in dustrie hadden ook kapitaal noodig, zoo dat hij binnen korten tijd zich in het bezit wist te stellen van de grootste chemische fabrieken en zijn invloed bij1 verschillen de banken enorm gevestigd werd. Door zijn geld beheerscht hij thans een der grootste oude banken in Duitschland en een groot lndustriëel concern. jMjchaël is nog maar 30 jaar oud en merkwaardig getrouwd met de dochter van den vroegeren chef der fir ma, die hem toentertijd zijn congé gaf. De levensloop van Michaël is echter een bewijs van den treurigen toestand in het Duitsche Rijk. Ren onbekend Heelal. Een onbekend heelal, verder van ons verwijderd dan ooit een menschelijk oog gezien heeft, is volgens het „Daily Science News Bulletin" te Washington ontucKt. Op photographieën, genomen door het Harvard-observatorium, ziet men een bleeke, heel licht-zwakke vlek aan het firmament, die niets anders voorstelt dan een heelal als het onze, wellicht iets klei ner. De directeur van het observatorium', dr. Harlow Shapley, schrijft hierover: Het licht heeft een millioen jaar noodig om van dit nieuwe heelal tot ons te ko men. De verste sterren en nevelvlekken, die tot dusver werden waargenomen, heb ben een afstand van 250,000 lichtjaren. Het nieuwe heelal ligt 6 quintillioen mij len van ons af. Dit heelal, dat m de sterren-catalogie slechts als nummer is opgenomen, werd voor het eerst eenige jaren geleden door wijlen dr. Bernard waargenomen, maar men heeft nu pas fotografische opnamen kunnen maken en wel met de 100-inch. telescoop, van Mount Wilson, de grootste ter wereld. En op deze fotografieën kon men constateeren, dat men hier te doen had met een ster renwolk om een universum als het onze. Het komt overeen met de Magelhaens- wolken, zwakke lichtvlekken aan den zui delijken hemel, die het eerst door Magel- haens werden ontdekt en thans als een groot sterren-systeem herkend zijn, ver schillend van den Melkweg en ons eigen sterrensysteem, maar niet veel kleiiner. Dit zwakke lichtschijnsel, dat met het ongewapend oog niet gezien kan worden, en dat in een middelmatige telescoop zoo groot als een speldeknop' is, ligt ver, ver buiten de grenzen van ons eigen sterren- heelal, dat de astronomen naar den Melk weg, het Melkweg of Galaktische systeem noemen. De doorsnede van ons heelal werd tot dusverre op 350,000 lichtjaren geschat. Het nieuw ontdekte heelal ligt driemaal zoo ver weg. De salarlëerlng van het rykspersoneel. In aansluiting aan het bericht, dat de regeering zich vereenigd heeft met de voorstellen der commissie van advies voor de arbeidsvoorwaarden van Rijkswerklie den (commissie-De Wilde) inzake de loo- nen der rijkswerklieien „en daarmede ge lijk te stelllen greepen van rijksambtena ren", meldt het Hbl., dat onder laatstbe doelde groepen order meer vallen de postbestellers, de technische werklieden bij den rijkstelegraafdienst en de werk lieden bij den Rijkswaterstaat. De beslissing der regeering zal tenge volge hebben, zoo meldt het blad voorts, dat de voorstellen aangaande de salaris- regeling voor het mindere militaire per soneel in nadere overweging zullen wor den genomen, omdat dit personeel niet zou kunnen worden achtergesteld bij on geveer gelijkstaande groepen yan burger lijk overheidspersoneel. Yoor de schatkist! De Minister van Financiën maakt be kend, dat van een te Parijs wonenden Nederlander ten behoeve van 's Rijks schatkist is ontvangen een bedrag van f500. Deze wenscht daarmede een voor beeld te geven aan de talrijke Neder landers, dile in den vreemde verblijven en hun land wegens de hooge belastingen zijn ontvlucht. Salarisvermindering Regeerings- oommlssarlssen. Naar „De Rsb." verneemt, zullen in ver band m!et de salarisvermdndering der Re- geeringscommissarissen, mat het oog op hunne positie tegenover de Regeering en ten opzichte der instellingen waarbij zij hun opdracht vervullen niet als in ambte lijk dienstverband worden beschouwd. Echter zal de Minister, hoofd van het departement waaronder zij ressorteeren, op hunne medewerking, een beroep doen om in een vermindering hunner beloo ning met 10 pCt. toe te stemmen. Wijziging Loterjjwet. Ingediend is een wetsontwerp strek kende tot wijziging en aanvulling der Loterijwet 1905, teneinde het uitgeven van Premieleeningen te beletten, waarvan het doel niet is geldbelegging, maar die ver kapte loterijen zijn. Voorgesteld wordt een nieuwe kwali ficatie van wat premieleeningen zijn, met mogeli/kheid van vergunning in bijzon dere gevallen, en met overgangsbepalin gen voor premieleeningen die vóór 1 Juli 1905 wettig waren aangelegd, en die niet zullen worden getroffen. De arbeiderswoningbouw. Naar „Het Volk" meldt, zal binnen' enkele dagen in de Staatscourant ver schijnen een ministeriëele beschikking in zake het verleenen van tweede hypothe ken voor arbeiderswoningbouw. Ver strekt zal kunnen worden een tweede hypotheek tot 20 pCt. van de verkoop waarde van de woning met dien ver stande, dat eerste en tweede hypotheek te zamen niet meer dan 85 pCt. van dii© waarde zullen mogen bedragen. De tweede hypotheek zal verstrekt worden gedurende den looptijd van de eerste hypotheek, maar ten langste voor 10 jaar. De aflossing voor de eerste en 2e hypotheek moet totaal 2 pCt. per jaar Zijn van de verkoopwaarde der percee-' len. De rente zal 6 pCt. bedragen, ter wijl de gemeente die met het rijk het risico draagt hier 1 pCt. op mag leggen. De inhoud der woningen mag bedragen: 260 M3. voor alleenstaande wo ningen en 225 M3. voor verdiepingwonin gen. De rijwlelplaatjos. Naar aanleiding van de Vele klachten over de belastingplaatjes yoor rijwielen heeft de H. C. zich tot het ministerie van financiën gewend met de vraag, of voor 1925 Wülidht een andere wijze van betaling van deze belasting of een bruik baarder soort beilastingplaatjes overwo gen werd. Men deelde echter op die vraag mede, dat men voorloopig nog geen aanleiding vond, het thans gevolgde stelsel en model van het plaatje prijs te geven. Eerst wilde men eens afwachten tot het publiek aan de plaatjes gewend was. De bevestiging van de plaatjes zou, naar men verwachtte, in de toekomst geen bezwaar meer opleveren, aangezien er nu reeds verschillende goede metho des daartoe in den handel waren ge bracht. Om deze redenen bestond, er voorloopig voor het departement geen aanleiding, tot verandering over te gaan en zou er dus ook geen opdracht wor den gegeven, de plaatjes te wijzigen. De salarissen van de rijkswerklieden Volgens de „Res.bode" beteekent de aanvaarding door de regeering van de salarisvoorstellen - der commissie-De Wil de voor de rijkswerklieden en hen die daarmede gelijk gesteld worden, een jaar- lijksche uitgave van 3 millioen -gulden méér dan. de oorspronkelijke regeerings- voors teil en zouden, hebben gekost. Uit Stad en Provincie ZIERIKZEE. De voorzitter van het vis- 9cherijbestuur verzocht ons te willen me- aedeelen dat Hare Majesteit hem ver zocht heeft aan alle vrsschers aie tot de vlootrevue hebben medegewerkt, Haren hartelijken dank over te brengen en de verzekering te geven dat zij met groote belangstelling deze heeft gadegeslagen. BURGH. Was de verlichting te Haam stede en Burgh Dinsdagavond j.l. door het minder gunstige weer mislukt, met het prachtige weer van Zaterdagavond kwam zij uitstekend tot haar recht. Voor al de verlichte poorten bij het gemeente huis in beide gemeenten maakten een schitterend effect, evenals de massa, oranjekleurige lampions. Ongeveer 9 uur vertrok een lichtstoet a la g&orno onder de opwekkende tonen der Harmonie door honderden begeleid van Haamstede naar Burgh. Na rondgang door deze gemeente en sterk aangegroeid marcheerde de stoet naar Haamstede terug, waar hetzelfde tooneel zich herhaalde. Tpt laat in den avond heersohte een opgewekte stenv- ming. Een woord van dank aan beide feestcommissies, die ons dezen aange- namen avond bereidde. BROUWERSHAVEN. Door de goede zorgen van de dames Proost en Ittm'ann en met medewerking van de onderwij zeressen der O. L. School is voor de na gelaten betrekkingen der omgekomen Zeeuwsehio. visschers alhier f 330 op gehaald. BRUINISSE. De verpachting, van eenige oester- en mosselperceelen, vanwege het waterschap Rumoirt, Anna-Jacobapolder, heeft opgebracht de som van f 461. Twee perceelen botvisscherij werden verpacht •voor f 71. De Kon. Familie ln Zeeland. De Kon. familie Is met de Hydrograaf Vrijdag te Vlissingen uit Zeeuwsch-Vlaan- deren aangekomen en heeft daarop in hofrijtuigen een tocht door een gedeelte der stad gemaakt, tijdens welke rijtoer een bezoek werd gebracht aan de door de stormramp getroffen gezinnen. De Koningin was hierbij vergezeld Van den Prins, den commissaris der Koningin ln iederpaAje 1 t tp^mdndeltjêipuddiri^^ en den burgemeester van Vlissingen. De Koningin heeft naar alle bijzonderheden» van de ramp geïnformeerd en de achterge blevenen Haar deelneming betuigd. De rit door de stad ging tenslotte langs den Prins Hendrikweg, waar de Koningin de ruïnen van den grooten brand in oogen- schouw kon nemen. Daarna werd naar het station gereden, waar de Vorstelijke personen afscheid namen van de autori teiten. Te Arnemuiden is 'het bezoek van de Koningin en den Prins (Prinses Juliana bleef in den trein) een diep treffende gebeurtenis geworden. Met den Commis saris der Koningin en den burgemeester Horning© bezocht het vorstelijk echtpaar eerst L. de Nooyer in de Molenstraat, die bij de ramp een been brak en nog ziek ligt, daarna de families Ventevogel ln diezelfde straat, Siereveld in de West- dijkstraat en Van Belsen-Siereveld, die alle familieleden bij de ramp hebben verloren. Bij ieder der getroffen gezinnen verbleven H. jM- en Z. K. H. zeer lang en informeerden deelnemend naar alle zaken, betrekking hebbend op den ramp en op de achtergebleven vrouwen en kinderen. De geheele bevolking was op straat en vrij bewogen de hooge bezoe kers zich door de menigte. Gejuich bleef achterwege, evenals vlagvertoon. Maar toen de gasten naar het station terug keerden, tusschen aan de eene zijde de vrouwen en de andeire de mannen, die steeds diep eerbiedig groetten, klonk p'ot* seling als uit één mond: „Dat 'sHeeren zegen op U daal". H.[M- zichtbaar be wogen, wendde Zich om en bracht met een diepe buiging voor dezen heiligen wensch dank. Voordat de koninkl. trein weer weg reed, onderhield H.M. Zich met verschillende personen. rechtzaken. De dubbele moord te Wychen. De zaak tegen J. v. M. en C. V. d. B., beiden gedetineerd te Arnhem, is naar de terechtzitting verwezen, zoodat - zij binnenkort voof de rechtbank aldaar zal worden behandeld. Aan bekl. v. M. wórdt ten laste gelegd, dat hij in den nacht van 4 op 5 Mei 1924 te Woezik, gem. Wychen, teneinde den door hem1 voor genomen diefstal gemakkelijk te makeh, W. W. en G. W. van het leven heeft beroofd door hen zoodanig met een hou ten hamer op het hoofd te slaan dat hun schedels zijn verbrijzeld en het weef sel hunner hersenen .s vernietigd en zij tengevolge van de bekomen verwondin gen zijn overleden. Bekl. v. d. B. wordt ten laste gelegd, dat hij in bedoelden nacht met V. M. uit de woning van genoemde W. en Q. W. heeft weggenomen een geldsbedrag van f 25 en eenige eetwaren, nadat zij door een raampje bedoelde woning Wa ren binnengeklommen. post en telegraphie. Postchèque- en Girodienst. Ingediend ds een wetsontwerp strek- kendde tot wijziging van art. 22 van de Postwet (Postchèque- en Girodienst). In de Memorie van Toelichting zeggen do Ministers van Waterstaat en Financiën: De commissie, ingesteld met opdracht van advies te dienen terzake van de we- deropenstelling van de postchèque- en girodienst spreekt in haar rapport een> stemmig als haar oordeel uit dat het in beginsel aanbeveling verdient de rente- vergoeaing dn ae saldi bij de postchèque- en girodienst af te schaffen. De regeering stemt met dat oordeel volkomen in. Zij acht het aangewezen oogenblik voor het doorvoeren van dien maatregel het tijdstip vad wederopening van de dienst. De regeering meent, dat het o.m1. aanbeveling verdient ten deze dadelijk bij de heropening van de dienst een definitie van den toestand te schep' pen. 'i y1sscherijbebichten. De zeehonden. De heer Braat heeft tot den Minister van Binnenl. Zaken en Landbouw de vol gende vragen gericht: Is het Z.Ex. bekend, dat, nu de pre-» mies op het vangen van zeehonden zijn, afgeschaft, de zeehondenjagers de jonge dieren, die voor de traankokerij nog niet geschikt zijn, weer vrijlaten, Zoodat het aantal dezer robben zich momenteel sterk vergroot, wat in de toekomst zeer zeker een groote schade voor onze vis- sdherij zal zijn? 1 Is Z.Ex. bereid om in het belang onzer, vissdherij maatregelen te nemen om die zeehonden zooveel mogelijk te vernietig gen?1 1 l> ouderwijs. Tot hoofd der Chr. School te Sint- Annaland is benoemd, de heer C. van Houdt aldaar. i i,

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1924 | | pagina 1