Zierikzeesche Nieuwsbode
abonnement:
Woensdag 2 Juli 1924 zierikzeesche courant.
advertentiên
vruchten wafels
Pl^Ji per 3 maanden f 1,50,
/Tanoo por post f 1,80. Voor het
buitenland per Jaar f 10,—.
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt Maandag. Woensdag
en Vrijdag.
van 1—S regels 60 ets. van 4
regels en daarboven 20 ots. per
regel. Beclames 80 ets. p. regel
Bi) contract belangrijke korting.
80ste JAARGANG. - No. 11101. inzondltl« °p d»ï t»n o'«-
Oir. i J, DE 100ZE Jr. Ulll.-RKiel. h. J. KOSTEN. Tfl0r
f'
- pafte
in ieder pafue 4
1 At A mdrxleltjêspudo'in,
B U I TEN L A N C>
Hevige tornado boven Ohio
Een ontzettende orkaan, welke Zater
dag 'S losgebarsten over Jen Zuidelijken
oever van het Erie-meer, heeft verschrik
kelijke gevolgen gehad. Het ergste had
de stad Lorain te lijden, waar de wind
een groot aantal huizen eenvoudig ver
nielde.
Kort nadat de stedelijke schouwburg
te Lorain was ingestort, werden reeds 88
lijken onder de puinhoopen te voorschijn
gehaaid en het vermoeden, dat dit aantal
nog veel grooter moest zijn, werd be
vestigd door een later bericht, volgens
hetwelk reeds 165 lijken zijn geborgen.
Een ooggetuige, die er in geslaagd is
Cleveland te bereiken, vertelde, dat de
huizenrijen aan beide zijden van de
hoofdstraat van Lorain eenvoudig inge
drukt zijn, terwijl een ander ooggetuige
mededeelde, dat van het schoone Lorain
niets meer is overgebleven.
De geheele oever van het meer van
de Sandusky-baai tot een punt, halver
wege Lorain en Cleveland is overdekt
met massa's wrakstukken. Andere berich
ten melden, dat verscheidene plezierboo-
ten, welke onderweg waren van Sandusky
naar de buitenplaatsen langs het meer,
verloren zijn gegaan. Een van deze boo
ten had meer dan 300 passagiers aan
boord. Uit Elyria en alle naburige plaat
sen werden tn allerijl alle beschikbare
brandblusc-happaraten en geneesmiddelen
naar Loram gezonden. Ook uit Cleveland
werden speciale treinen met verbandstof-
fen en chirurgische artikelen afgezonden.
Op verzoekvan den burgemeester van
Sandusky werd order gegeven tot mobi
liseering van een regiment Infanterie. De
ware omvang van de ramp zal pas over
enkele dagen bekend gemaakt kunnen
worden. Het totale aantal slachtoffers te
Sandusky wordt thans geschat op 100
tot 150. In Paoria en Illinois heeft een
hevige windhoos gewoed, waardoor tien
personen werden gedood. Te Fort Dodge
in Iowa werden eveneens eenige perso
nen gedood. - Een later bericht omtrent
de ram'p meldt, dat het totaal aantal
dooden ;n de geteisterde plaatsen geschat
kan worden op ongeveer^ 3 a 400, terwijl
een voorloopige raming van de materieele
schade een bedrag van 12 millioen dollar
vermeldt.
Jj*acliL van Cadcuwsc
BINNENLAND.
Keurloonen van varkens.
Op de vragen van den heer Braat be
treffende het nemen van maatregelen tot
beperking der kosten voor het keuren van
geslachte varkens antwoordde de minister
van Arbeid, H. en N.: De cijfers, in de
eerste vragen genoemd, behooren tot de
uitzonderingen. Over het algemeen ziijn
de keurloonen voor varkens belangrijk
lager.
De minister acht het in het belang van
producent en consurfient, dat keurloonen
niet aan den hoogen kant zijn.
De gemeentelijke heffingsverordeningen
worden niet door den Minister van Ar
beid, maar door den Minister van Bin-
nenl. Zaken en Landbouw aan de Konin-
'gin ter goedkeuring aangeboden; in den
regel wordt zijn advies niet gevraagd.
Mede in verband met een desbetreffend
verzoek van den Nederl. Boerenbond is
de minister echter gaarne bereid na te
gaan of zijnerzijds kan worden bevorderd,
dat de keurloonen de prijzen van het
vleesch niet te zeer opvoeren.
Arbeid ia bokkeryea.
De bondsraad van den Alg. Nederl.
Bond van arbeiders in het bakkers-, cho
colade- en suikerbewerkingsbedrijf heeft
naar aanleiding van het voorontwerp van
wet tot wijziging van de bepalingen der
"Arbeiderswet voor bakkerijen, besloten,
binnenkort in de groo:te plaatsen des
lands openbare vergaderingen te beleg
gen ter bestrijding van de aanhangige
voorstellen en verder in de maand Sep
tember te 's-Gravenhage een buitenge
woon congres te houden. De bondsrajad
heeft zijn goedkeuring gehecht aan de
volgende eisc-hen
a. alle dispensaties omtrent een alge
meen vroegeren aanvangstijd dan 6 uur
des voormiddags uit de wet te doen
lichten
'b. voorarbeid slechts te vergunnen in
bedrijven met vanaf 9 volwassen arbei
ders voor ten hoogste een uur
c. betere handhaving van de wet te
verkrijgen door aanstelling voor het bak
kersbedrijf van speciaal technisch be
voegde personen.
Tweede Kamer.
Zitting oan Dinsiag\ 1 Juli.
Het wetsontwerp inzake de ruilverka
veling wordt z. h. s. aangenomen, evenals
de aanvulling van de Artsenwet.
Bij de behandeling van het Schoenen-
wetje verklaren de heeren Staalman, Vlie
gen en Lovinck zich tegen de verlenging
van de bevoegdheid der regeerlng. De
heer Fleskens en minister Aalberse ver
dedigen het ontwerp, waardóór de mi
nister onmiddellijk kan ingrijpen in de
groeiende abnormale Duitsche concurren
tie, die beneden kostprijs levert.
Het wetsontwerp wordt aangenomen
met 33 tegen 27 stemmen. (Voor de a.r.,
de r.-k. en de heer Kersten; tegen de lin
kerzijde en de e.-h.).
Het aantal andere wetsontwerpen wor
den aangenomen z1. h. s., waaronder de
regeling van de rechten en verplichtingen
van net personeel oer Koninklijke marine
reserve.
De Kamer wordt daarna verdaagd tot
Vrijdag 11 uur.
Uit Stad an Provincie.
BRUINISSE. De collecte voor den ge-
wapenden dienst heeft opgebracht de
som van f22,50.
STAVENISSE. In de Maandagavond al
hier gehouden jaarvergadering van de
Boerenleenbank wijdde de voorzitter, de
heer H. J. Dorst, eenige waardeerende
woorden aan de nagedachtenis van de
overleden heeren v. d. Hurk (Inspecteur)
en Broodman (lid van den Raad van
Toezicht). Herkozen werd als bestuurslid
de heer H. J. Dorst en als lid van den
Raad van Toezicht de heer Jae. C. D.
Droogendijk, terwijl in de vacature-Brood
man ais zoodanig gekozen werd de heer
C. Steendijk. Ais plaatsvervangend lid
voor dhr. L. G. Tuijnman (ziek) werd
gekozen de heer C. L. Dorst. Het salaris
van den kassier werd gebracht op f 800.
De interest voor de spaargelden werd
bepaald op 4 o/o ,,en voor de voorschot
ten op 51/2 %- Het aantal leden be
draagt thans 162. Op 31 December 1923
was er een totaal aan spaargeld van
f 194730.02, verdeeld over 310 inleggers.
Het totaal der voorschotten bedroeg op
dien datum f 139086.
In loopende rekening werd aan de
leden uitgegeven f 360366,7i6 en door hen
terugbetaald f 207281,66, zoodat de le
den nog schuldig waren f 153085,10. Het
saldo bedrag met de Centrale te Utrecht
bedroeg een schuld van f 108759,75. De
ontvangen renten enz. van voorschotten
bedroeg f 15213,994/2 en de renten enz.
aan spaarders f 14111,6J, zoodat in 1923
een winst gemaakt is van f 1102,381/2-
Dit werd gevoegd bij het reservefonds
waardoor dit steeg tot f 10482,74i/2.
Het koninklijk bezoek aan Zeeland.
Betreffende het van 5 tot en met 8
Augustus door de Koninklijke familie aan
Zeeland te brengen bezoek, kan thans
het volgende worden gemeld; De nacht
van 4 op 5 Augustus brengt de Kon.'
familie» door aan het station te Wouw in
den Koninklijken trein.
Op 5 Augustus wordt des morgens in
auto's gereden van het station Wouw
door de buitenwijken van Bergen-op-
Zoom naar 't Thoolsche Veer. Te Tholen
komt H. M. de Koningin met haar familie
op Zeeuwschen bodem en wordt daar ver
welkomd door den Commissaris der Ko
ningin in Zeeland, den heer jhr. mr. J.
W. Quarles van Ufford. Dit zal geschieden
des morgens te ongeveer half tien. Dan
wordt gereden naar het gemeentehuis te
Tholen, waar H. M. bij monde van den
burgemeester wordt verwelkomd.
Hierna wordt een autotocht door het
eiland gemaakt met oponthoud zonder
de auto te verlaten te Poortvliet, en bij
den watertoren te Scherpenisse. Vanhier
gaat het naar St.-Maartensdijk, waar de
auto's verlaten worden om in het ge
meentehuis de veel besproken schilderijen
te bezichtigen. Verder gaat de tocht over
Stavenisse, waar ook even wordt halt
gehouden, naar den steiger in de haven
van die plaats, waar de Kon. familie
aan boord gaat van Hr. Ms. „Hydrograaf";
het zal dan ongeveer 12 uur zijn. De „Hy
drograaf" vaart naar Zierikzee, waar te
ongeveer 2 uur voet aan wal wordt ge
zet? Na een rondrit door de stad wordt
een bezoek gebracht aan het stadhuis,
waar de burgemeester de Hooge Gasten
zal toespreken. Vervolgens wordt een
autotocht gemaakt langs Burgh, Haam
stede, Renesse, Oudendijk, Scharendijke,
Looperskapellenaar Brouwershaven
waar de auto's weer worden verlaten en
waar in het Stadhuis H. M. o. a. zal tee
kenen in het boek van Jacob Cats, door
den schrijver aan de gemeente geschon
ken, en waarin ook Koning Willem III
destijds teekende. Met weder kort opont
houd in de auto's wordt dan over Zonne-
maire, Dreischor en Schuddebeurs naar
Zierikzee terug gereden, waar te onge
veer 6 uur de „Hydograaf" met de vor
stelijke reizigers de haven zal verlaten
voor Middelburg.
De Waterleiding op Tholen.
De heer Kersten, lid van de Tweede
Kamer, heeft aan denminister van bin-
nenlandsche zaken en landbouw de vol
gende vragen gesteld:
Is het den minister bekend, dat door
verschillende gemeentebesturen op Tho
len den ingezetenen de verplichting is
opgelegd, aan te sluiten aan de water
leiding, ook wanneer reeds bij bestaande
gebouwen voldoende op andere wijze in
drinkwater is en wordt voorzien en dat
reeds tengevolge van het niet nakomen
dezer verplichtingen verschillende per
sonen zijn veroordeeld tot geldboeten
(subs, hechtenis)?
Acht zijn Excellentie der.flHke veror
dening niet aL te "zeer de uTïjheid der
burgers aan banden te leggen, en dat
deze verordeningen, als zijnde in strijd
met het algemeen belang, voor vernieti
ging in aanmerking komen?
Baad van Arbeid.
Zaterdag 28 Juni j.l. vergaderde de
Raad van Arbeid te Gjes, o.a. tot het
vaststellen der jaarrekening over 1923.
Deze rekening sloot met een bedrag van
ruim1 f 128000 in uitgaaf voor de vier
verzekeringen aan den Raad ter uitvoe
ring opgedragen. Bij de beschouwing der
jaarrekening bleek, dat omtrent de in-
duslrieele en de landbouwongevallenver-
zekering op zichzelf nog geen conclusies
te trekken waren in verband met den
korten tijd, gedurende welke deze bij
den Raad in uitvoering waren. De Vrij
willige Ouderdomsverzekering bleek re
den tot tevredenheia te geven, daar het
aantal verzekeringen, waarbij uit de pre
mie ook de onkosten bestreden worden,
stijgende is en de kosten dalende. Uit
de verplichte invaliditeits- en ouderdoms
verzekering wordt thans, aan ouderdoms-,
invaliditeits-, weduwen- en weezenrenten
ruim f 130,000 's jaars uitbetaald, welk
bedrag met ongeveer f 40,000 per jaar
stijgt. Bovendien bleek uit deze verzeke
ring voor genees- en heelkundige behan
deling in de jaren 1920 tot en met 1923
ruim f 100,000 te zijn uitgegeven. In
1923 ongeveer f 50,000, waarvan ruim
f 25,000 voor t.b.c.-lijders. In totaal wa
ren behandeld 242 verzekerden waarvan
200 met gunstig resultaat. Ondanks de
toeneming der werkzaamheden tengevolge
van de bovenbedoelde geneeskundige be
handeling konden de uitgaven van jaar
tot jaar minder worden. Voornamelijk was
dit een gevolg van doorgevoerde bezui
niging en van de samenvoeging van de
vroeger ieder op zichzelf werkende bui
tendiensten voor de invaliditeits- en voor
de ongevallenverzekering. Voorts sprak
de Raad zich uit voor bindendverklaring
van de besluiten der Vereeniging van
Raden van Arbeid. De- salarissen der amb
tenaren werden op overeenkomstige wijze
als die der Rijksambtenaren verminderd
en de daaruit voortvloeiende verminde
ring van de begrooting van uitgaven voor
het jaar 1924 vastgesteld.
Pro?. Staten van Zeeland.
Dinsdagavond werd de zomerzitting. der
Staten van Zeeland geopend door den
commissaris der Koningin, jhr. mr. J. W.
Quarles van Ufford in naam der Konin
gin. Naar de afdeelingen werden overge
bracht de mededeelingen betreffende het
verbruik en de leverantie van kolen voor
de eiectrische centrale te Westdorpe en
betreffende den stand van de electrici-
teitsvoorziening :n Zeeland met bijbehoo-
rende stukken.
De uzorzitter stelde voor het verslag
van den toestand der provincie over 1923
voor kennisgeving aan te nemen.
De heer Wellenvan vraagt of als dit
geschied, toch mag gesproken worden
over hetgeen er over de P.Z.E.M. in staat.
De voorzitter heeft daartegen geen be
zwaar.
Tot lid der Staten, bedoeld bij art.
89 der Provinciale wet, werd herbenoemd
de heer Lantsheer met 23 stemmen, te
gen 7 op den heer Kakebeeke, 4 op den
heer Lindeijer, 3 op den heer van Niftrik
en een blanco. Al de overige reeds door
ons gemelde voorstellen, werden vervol
gens naar de afdeelingen overgebracht.
Bovendien waren nog twee nieuwe voor
stellen ingediend, die ook naar de afdee
lingen gingen en wel een, om aan de com
missie, belast met een onderzoek inzake
de eiectrificatie van den middengroep,
een maximum crediet uit de Provinciale
kas te verleenen van f3000; mocht dit
bedrag dep kosten worden overschreden,
dan vertrouwen Ged. Staten dat de ge
meenten uit de middengroep het meer
dere voor hunne- rekening zullen nemen.
Vervolgens werd de vergadering in af
deelingen gesplitst en wel als volgt: In
de eerste afdeeling hebben zitting de hee
ren Erasmus, Booman, Moel'ker, van Oeve-
ren, Onderdijk, Adriaanse, Hensel, Kos
ter, Timmerman, Overhof, Nolson, van
Niftrik en de leden van Ged. Staten, de
heeren Fruijtier en van der Weijide.
In de tweede afdeeling de heeren de
Pauw, Laemoes, Wallien, van Waes-
berghe, Mes, van Nieuwenhuijzen, Bolier,
Lantsheer, Brandsma, Dominicus, Kake
beeke, Lindeijer en de leden van Ged.
Staten van Rompu en Dieleman.
In de derde afdeeling, de heeren Ge-
sehiere, Kodde, Vogelaar, Hartoog, v. d.
Wart, van Zuijen, Hendrikse, Vienings, j
Welleman, Sonke, Joziasse en de leden j
van Ged. Staten, van Dusseldorp en van j
de Putte. Op voorstel van den voorzitter j
wordt besloten de volgende openbare
bijeenkomst te houden op Maandag 21 i
Juli, des namiddags te half twee.
Hierna werd deze vergadering gesloten.
Vrees geen examen
want er is een middel dat U geheel
bevrydt van zenuwachtigheid, een middel
dat U kalm maakt en kalm houdt,
terwijl Uw geesc helder blijft. Mljn-
hardt's Zenuwtabletten wetenschap
pelijk samengesteld en onschadelijk,
genezen U van Uw zenuwachtigheid.
Koker 75 ot. Bij apoth. en drogiBten.
■ill
warme dagen1
de lindeboom
(WED. B. VAN DOESBURG)
ijswafels (in 4 natuurlijke vruch-
censmaken.) Zéér verfrisschend!
mandri mandarino-
wafels (gevuld met de natuurlijke
mandarijnvrucht, geen essence.)
Bijzonder lekker als het heet is.
voor de lunch
een paar pakjes ESPERANTO-
WAFELS (voedzaam, croquant,
edel van smaak. Hyg. verpakt.)
bij de jwrdbeien
smaakt verrukkelijk
DE OR1GINEELE FROU-FROU
(met den Lindeboom)
gevuld met slagroom.
mocca-tric-trac,
pikante koffiesmaak-wafel, juist
geschikt voor 't warme seizoen.
RECHTZAKEN.
De moordaanslag te Valkenswaard.
De Hooge Raad heeft ambtshalve ver
nietigd het arrest van hel gerechtshof te
Arnhem, waarbij mevr. C. P. D.de W.,
wegens medeplichtigheid aan pogiing tot
moord op haren echtgenoot was veroor
deeld tot 3 jaar gevangenisstraf.
Deze uitspraak van den Hoogen Raad
was gegrond op de overweging, dat art.
391 Strafvordering geschonden was, door
dat het Hof een oordeel van deskundigen,
dat niet met bewijzen was gestaafd, tot
het zijne had gemaakt en mede op een
dergelijk oordeel recht had gedaan. De
zaak werd verwezen naar het gerechts
hof te Amsterdam.
De moord te Schlmmert.
De rechtbank te Maastricht heeft H.
de W., die op 25 November j.l. zijn vrouw
te Schimmert had vermoord, tot 8 jaar
gevangenisstraf veroordeeld. De eisoh was
levenslang. De psychiaters hadden tot
verminderde toerekenbaarheid geconclu
deerd.
Bigamie.
De 34-jarige ingenieur F. W. J. H. P. S.,
wonende te Papendrecht, gedetineerd
stond terecht wegens het misdrijf, ge
noemd in art. 237 Wetb. v. Strafrecht,
het aangaan van een dubbel huwelijk.
Bekl. bekende; in 1912 is hij in Duitsch-
land gehuwd en in 1921 in Den Haag.
Als getuige werd gehoord een ambte
naar van den burgerlijken stand, die het
tweede huwelijk indertijd heeft voltrok
ken. Bekl. had opgegeven zonder natio
naliteit te zijn en deswege is hij volko
men volgens de Nederlandsche wet be
handeld. Had hij gezegd, dat hij Duitscher
was, dan zou hij een verklaring uit
Duitschland hebben moeten overleggen en
was waarschijnlijk aan het lidhit geko
men, dat hij reeds gehuwd was.
Een getuige a décharge deelde mede,
dat het eerste huwelijk van bekl. onge
lukkig was. Er was standsverschil, gods
dienstverschil en de vrouw was 10 jaar
ouder. Ook wist getuige, dat de vrouw
niet wilde scheiden.
Eisch: 6 maanden gevangenisstraf.
De verdediger meende, dat er verschil
lende verzachtende omstandigheden zijn,
die aanleiding geven voor oplegging van
een clemente straf. Bekl.'s eerste vrouw
wilde niet scheiden en het meisje, dat
thans zijn tweede vrouw is, was ztwlan-
ger. Hij was dus in een zeer mloeilijke
positie. Hij heeft d.en moreelen pjichfr
tegenover het zwangere meisje, dat hij
lief had, hooger gesteld dan -zijn wette
lijke plicht. Dit is wel het hoofdmotief
voor bekl. geweest. Thans, nu het veel te
laat is, wil bekl.'s eerste vrouw wel
scheiden. Uitspraak 8 Juli.
Aan de Universiteit te Amsterdam',
slaagde o.a. voor het candidaats-examen
in de rechten de heer J. Frankel, aldaar,
vroeger te Zierikzee.
BRUINISSE. Mej. Jo Wemmers, be
haalde te Arnhem de akte voor onder
wijzeres.
ST.-ANNALAND. Mej. A. Steenblok te
Ierseke is benoemd tot onderwijzeres aan
de bijzondere school alhier en bereids
in dienst getreden.
Naar we vernemen is de heer C.
Hage, hoofd der bijzondere school alhier,
in gelijke betrekking te Borssele benoemd,
en gaat hij deze gemeente met October
verlaten.
LANDBOUW EN VEETEELT.
HAAMSTEDE. Bij enkele aardappel
verbouwers in deze gemeente is in de
aardappelvelden de bekende ziekte (Phy-
thoftora Infestans) geconstateerd, welke
ziekte kenbaar is aan den geur der plan
ten. Het is te hopen, dat deze vernielende
ziekte zich niet verder u'tbreidt
OUD-VOSSEMEER. Bij de geitenkeu
ring door de heeren Sytema te Middel
burg en Versluijs te Serooskerke, waren
aanwezig 26 dieren. De keurmeesters kre
gen een gunstigen indruk over de fok-
dieren. Een der geiten, van den heer
M. v. d. Boogaard, werJ in het Prov.
Stamboek opgenomen.
POST EN TELEGRAPHIE.
Postcheque- en Girodienst.
Naar „Het Volk" verneemt, is het zoo
goed als zeker dat bij ien girodienst
een nieuw administrat-'e-systeem zal wor
den toegepast. De nieuwe directeur voelt
n.l. voor invoering van een kaartenstelsel,
gelijk in België gebruikt wordt. De com
missie die met den directeur samenwerkt
om uit den chaos te geraken, is eenige
malen ter bestudeering van dat stelsel
met hem naar België geweest en zal er
binnenkort weer heen gaan. Bij invoe
ring van dat systeem zullen de pas aan
geschafte, dure machines voor een groot
deel buiten werking worden gesteld. En
kele reken- en boekhoudmachines zullen
blijven, de rest echjter zal op grond
van practische bezwaren overboord wor
den gezet. Met aanschaffing der thans
uit te schakelen machines is ongeveer een
millioen gulden gemoeid geweest. De di
recteur vreest echter, naar het blad hoort,
bij gebruikmaking dezer machineSj op-
n'euw een eha'.>£
ONDERWIJS.
ZIERIKZEE. De heer U. Gorter te Vis
vliet (Gr.), heeft voor de benoeming tot
hoofd der Chr. School in 't Vrije bedanklt.
KERKNIEUWS.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen: Te Urk, c^nd. A. C. van
Uchelen te Hilversum.
Bedankt Voor Schoonhoven, P. J.
Steenbeek te Bergambacht.
De Kerkeraad der Ned. Herv. Gem.
te Zierikzee noodigt belangstellenden ;n
de huldiging van Dr. Helder uit, om Don
derdagmiddag te half vijf (op verzoek
van belangstellenden) aanwezig te zijn
in. de Nieuwe Kerk.
Gedurende de plechtigheid worden de
deuren gesloten. Alle niet-gereserveerde
plaatsen zijn vrij. Na afloop van de
plechtigheid is er in de consistoriekamer: