Zierikzeesche Nieuwsbode
abonnement:
Woensdag 5 Sept. 1923 zierikzeesche courant.
zilveren
advertentiêni
Bmmhs leden risii Biadsceminissiis.
buitenland.
binnenland.
Pry» per 6 maanden f 1,60,
franco per poet f 1,80. Voor het
buitenland per Jaar f 10,—.
Afzonderlijke nummers 5 oent.
VersohUnt Maandag, Woensdag
en Vrijdag.
Postcheque en Gironummer 99292
van 1—8 regels 60 ots., van i
regels en daarboven 20 ets. per
regel. Reclames 80 ots. p. regel.
By eontraot belangrijke korting.
80ste JAARGANG. - No. 10975. °p d»s «i»-
Dit 1 J. DE LOWE Jt U J, KOSTE». T40r
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Zibrikzee brengen ter kennis van de inge-
zeteaen, dat door den Raud dezer Gemeente
in zjjne op 4 September j.l. gehouden ver
gadering ïjjn benoemd tot leden der rast»
Raadscommissies, bedoeld bij artikel 54 der
Gemeentewet:
In de Commissie voor de Strafverordeningen:
G. J. LÜNENBERG.
I. DE BROEKERT.
In de Commissie voor de Fabricage:
F. M. PANNY.
J. CATSHOEK.
In de Commissivoor de Gasfabriek
en de Straatverlichting:
L. DOELEMAN.
G. J. LÜNENBERG.
I. DE BROEKERT.
Tot Commissarissen der Vischmarkt:
I. DE BROEKERT.
A. J. VAN SCHELVIN.
Zullende de Commissie voor de Straf
verordeningen worden gepresideerd door den
Burgemeester, ingevolge de wet;
de Commissie voor de Fabricage door den
Burgemeester;
de Commissie voor de Gasfabriek en de
Straatverlichting door den Heer L. KOOPMAN
Ce., Wethouder.
Ziesikeee, 5 September 1928.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
A. J. F. FOKKER TAN CRATESTETN
TAN RENGERSKERKE, Burgemeester.
P. F. WITTERMANS, Secretaris.
„Wees gegroet met jubeltonen,
Wees gezegenJ, groote dag!
Kom ons heerlijk feest nu kronen,
Geurend loover, zonnelach
Grooten, kleinen, grijsheid, jeugd,
Allen gloeit de borst van vreugd!
Juichend strekken wij de handen!
Heil U! ricscht door Holland's tuin,
Heil U! jub'len strand en duin!
Koningin, Koningin der Nederlanden!"
Duizenden stemmen zongen d;t lied in
den nazomer van 1898.
Overal weergalmde het, in school, rn
huis, langs de straat, door heel ons vader
land, dat de plechtige inhuldiging van
zijn Koningin op dien fraaien herfstdag
Tierde met een luisterrijk feest.
De eerste regeeringsdaad onzer Vorst'n
was een proclamatie aan Haar volk, die
waard is èn door haar kloeke taal, èn
door haar inhoud, in herinnering te wor
den gebracht.
Zij luidde aldus:
Aan Mijn Volkt
Op dezen Voor U en Mij gewicht'gen
dag gevoel ik Mij gedrongen eenige woor
den tot U te richten.
Allereerst een Woord van warme dank
baarheid! Sedert Mijne Vroegste jeugd
hebt Gij Mij omgeven met Uwe liefde.
Uit alle deelen Tan het kon'nkrijk, uit
alle kringen der maatschappij, van ouden
en jongen, ontving Ik steeds de treffend
ste blijken van gehechtheid. Nadat Mijn
beminde Vader Mij was ontvallen, werd
al Uwe aanhankelijkheid aan Mijn Stam
huis op Mij overgebracht. Thans, nu Ik
gereed sta de schoone, doch zware taak,
waartoe Ik geroepen ben, te aanvaarden,
geVoel Ik Mij als gedragen door Uw
trouw.
Ontvangt Mijnen dank! Hetgeen Ik tot
dusver mocht ondervinden liet onuitwisch-
b'are indrukken bij (Mij na. Het is Mij
een waarborg voor de toekomst.
Mijn innig geliefde Moeder, aan wie Ik
onuitsprekelijk veel verschuldigd ben, gaf
Mij het voorbeeld van een edel en ver
heven opvatting der plichten, die nu op
Mij rusten.
Ik stel Mij tot levensdoel, dat voor
beeld na te volgen, te regeeren zooals
Van een Vorstin uit het Huis van Oranje
wordt Verwacht. Aan de Grondwet ge
trouw wensch Ik den eerbied Voor den
Nederlandschen Naam en de Nederland-
sche vlag te bevestigen. Ik wensch in
het opperbestuur over de Bezittingen en
Koloniën in Oost en West rechtvaardig
heid te betrachten en naar mijn Vermogen
bij te dragen, tot verhooging van Uw
geestelijk en stoffelijk welzijn.
Ik hoop en verwacht, dat Uw aller
steun, in welken ambtelijken of maat-
schappelijken werkkring binnen of buiten
het koninkrijk Gij zijt geplaatst, Mij daar
bij nooit ontbreken zal.
Op God vertrouwende en met de bede
dat Hij Mij sterke, aanvaard Ik de regee
ring.
Gedaan te 's-Gravenhage, op heden
den 31 Augustus 1998.
WILHELMINA.
Vijf-en-twintig jaren zijn sedert deze
grootsche huldebetuigingen verloopen! Na
een kwarteeuw klinken de toonen van
het welbekende lied, dat wij hierboven
plaatsten, nog van den ranken raadhuis-
toren, die mede getuige was van de groote
feestvreugde.
Vijf en twintig jaren!
Wat zijn zij anders dan een druppel
in den Oceaan van den tijd, waaruit tal-
looze geslachten zijn opgekomen en even
zeer tallooze geslachten zijn ondergegaan.
Wij tellen de kwarteeuwen niet, wan
neer wij de geschiedenis der volkeren
nagaan en speuren naar de oorzaak van
den opbloei van machtige naties en die
van haren ondergang.
In het JtTen van een enkel geslacht,
in het leven van een enkeling, hebben
die jaren meer beteekenis. Zoo de laatste
25 die achter ons liggen.
Levendig herinneren wij ons dien, 6
September Van het jaar 1898 toen H. M.
Koningin Wilbelmina In de Nieuwe K.rk
te Amsterdam het zelfstandig bewind over
ons volk aanvaardde.
Die eerste regeeringspenode van onze
Koningin is er een Van zóó groot gew.cht
geweest als niemand in 1898 ook maar
kon vermoeden.
Gaan wij In onze gedachten terug naar
dien gedenkwaardigen 6 September 1898
en laten aan ons geestesoog passéeren
wat van toen tót nu toe zich heeft afge
speeld, dan staat voor ons een wereld
gebeuren zóó geweldig, dat wij er ons
over verwonderen, dat zooveel In een zoo
klein aantai jaren kon worden saamge-
hoopt.
In het begin van die 25-jarige periode
riep czaar Nicolaas II de naties in den
Haag bij elkander voor een Vredescon
ferentie en aan het eind van de voorbij
gevlogen kwarteeuw tracht men op aller
lei wijzen de stukken van de vaas, die
Europa heet, welke door den vreeselij-
ken wereldbrand is gebroken, aan elkan
der te hechten.
De achter ons liggende 25-jarige regee-
ringsperiode is er een geweest van ge
weldigen drang der natiën naar gebieds
uitbreiding en een onzaligen wedloop in
krijgstoerustingen, die ten slotte uitliep
en moest uitloopen op bet confUct dat 1
Augustus 1914 losbarstte en dat voor meer
dan een land deni ondergang beteekende,
menige andere natis schokte tot op hare
grondvesten, terwijl overat de trillingen
en slagen van den alles verwoestenden
oorllog door bijna ieder land werden ge
voeld.
Tot in de Hollandsche gouwen werd
de stem van het kanon gehoord en het
brute oorlogsgeweld woedde gedurende
eenigen tijd aan onzwi grenzen, maar God
dank is Nederland ongeschokt uit den
wereldbrand te voorschijn getreden. On
geschokt... wat zijn gebied betreft, maar
de naweeën worden hoe langer hoe meer
óók door ons volk aan den lijve gevoeld.
Ons volk heeft dankbaar te zijn wan
neer het 't lot der in den oorlog gesleurde
Volkeren gadeslaat, dankbaar ook ons
Staatshoofd, wier 25-jarig regeeringsju-
biieum wij heden herdenken.
In de nu achter ons liggende periode
vielen uiterst moeilijke jaren voor onze
Koningin, en al mocht Zij reeds popu
lair zijn toen Zij in 1898 in de Nieuwe
Kerk te Amsterdam deze woorden sprak:
Jk acht het een groot voorrecht dat
het mijn levenstaak ts al mijn krachten
te wijden aan het io-'txiJn en den bloei
van mijn dierbaar vaderland. De woor
den van mijn bemlnlen uader maak ik
t.t de mljn°: Oranje kan nooit, ja nooit
genoeg doen voor N der tand", geduren
de den mobilisatietijd heeft Zij niet ai-
leen die populariteit behouden, maar ook
doen groeien door mede te teven met
ons volk.
L*r mag fn wcrdtli geroemd dat de
groote meerderheid van ons volk dank
baar erkent den zegen, die ons is be
schoren in de bestendiging van de re
geering van het Huis van Oranje.
De grond der waardeering is evenwel
verschillend.
Daar zijn groepen in den lande, die
hun houding tegenover het koningschap
het beste weergegeven vinden in het
vermaarde gesprek dat Willem II in
1848 had met den liberalen leidsman
Donker Curtius, die tol het ministerambt
werd geroepen.
Toen de Koning hem vroeg: verlangt
ge de republiek antwoordde de libe
rale staatsman: „Neen, Sire, ik verlang
haar niet. En ik zal Uwe Majesteit zeg
gen waarom niet. Indien ik zeide haar
niet te verlangen uit gehechtheid aan
Uwe Majesteit of Haar Huis, ik ware
een vleier, in staat beiden morgen te
verraden. Maar ik verlang haar niet om
der wille van het volk. Ik zie In 't Con
stitutioneel Koningsschap de eenig mo
gelijke waarborg in den lande tegen de
oligarchie, die de individueel© en politieke
vrijheden belaagt en tegen de rampen
der onderlinge jalouzie de regeerzuchti-
gen'. Inderdaad velen denken er zoo
over, en 2ijn in den loop der felbewogen
tijden in die gedachte! gesterkt, bij 't zien
wat zich in Midden- en Oost-Europa af
speelde.
Nederland mag zich gelukkig prijzen
dat het koningsschap zich heeft gehand
haafd, al heeft im den tijd, toen bij onze
Oostelijke naburen de kronen over de
straat rolden door het loeien van den
revolutiestorm, die kroon zich een korte
spanne tijds bedreigd gezien.
Dat de draagster der Nederlandsche
kroon een loot is uit het roemrijke ge
slacht der Oranjes, wier levenslot in den
loop der eeuwen met dat yan ons vader
land ten nauwste verbonden is geweest,
stemt tot groote dankbaarheid, d'e In deze
dagen zich niet alleen uit in feestvreugde,
maar de Vaderlanders ook oproept naar
het stille kerkgebouw.
„Hoe gaat, langs tempelboog MJ boog,
ijit Uw gemeente een bede omhoog,
Die dringt door lucht en wolken
Tot U, die op het stil gebed
Van Uwe kinderen altijd let,
Gij, Koning aller Volken
Want morgen 6 September zal overal
in Nederland, !wellicht ook in onze ko
loniën en zeker daar wear groepen Ne
derlanders in den vreemde leven, ec-n
stille bede opgaan voor onze Koningin
en allen die HaaF dierbaar zijn.
In den vreemde vooral, want daar pas
voelt men het best en het sterkst 2'ijn
liefde tot het vaderland, maar ook bin
nen onze grenspalen zal het Zilveren
Regeeringsjubileum onzer Vorstin her
dacht worden in afzondering en in hulde
betoon.
In Haar hoofdstad, waar |n 1898 de
schitterende inhuldiging plaats greep, zal
Zij nu ook».de, hulde van gansch ons volk
hebben te aanvaarden. Ons volk wil zijn
verknochtheid aan het Oranjehuis toonen
door, als daad van piëteit de Nieuwe
Kerk te Delft te, herstellen, waar het stof
felijk overschot der Oranjes rust en waar
het beroemde monument gewijd{ aan Wil
lem de Zwijger, de grondlegger Tan ons
onafhankelijk volksbestaan, de verdediger
onzer vrijheden in den vaderen worstel
strijd tegen een overheerscher en dwinge
land zich beVlndt. De Kon. grafkelders
bevatten de stoffelijke resten van zes-
en-dertlg prinsen en prinsessen uit het
Huis van Oranje. De Nieuwe Kerk is
daardoor een nationaal Pantheon.
Door deze kerk te herstellen eert het
Nederlandsche volk zijn verdedigers der
nationale vrijheid, zijn vorsten uit het
Huis van Oranje, waaruit onze Koningin
is ontsproten.
Wat in de voorbijgegane 25 jaren in
Nederland is gebeurd, werd reeds in een
7-tal artikelen, in feuilletonvorm in ons
blad opgenomen, uitvoerig in onderdee-
len geschetst en 3e binnen- en buiten-
landsche politiek van ons land daarin
uiteengezet, al geven we direct toe, dat
de te verwerken stof zóó uitgebreid was,
dat niet alles tot in de finesses kon be
handeld worden. De trouwe lezer zal uit
de artikelen o.m. hebben kunnen zien,
dat in die 25 jaren onze internationale
reputatie is gegroeid, hetgeen vooral te
danken i9 ook aan de knappe staatslie
den, die Nedcrland's staatsschip vooral
de laatste jaren, moesten sturen langs
gevaarlijke klippen en brengen door nau
we toegangswegen, om het uit den oor-
logschaos te houden.
Dc herdenking van diy jubileum valt in
een tijd, dat zware wolken in den vorm
Tan een economische crisis zich boven
onze natie hebben samengepakt. Moge het
in de jaren, volgende op deze afgesloten
regeeringsperiode, onze Koningin zijnj ge
geven, die donkere wolken te zien op
trekken, opdat opnieuw de weivaarls-
zon het lot van ons land en volk be-
schijne
„Wilhelmina van Nassouwe
Draag lang en blij de kroon
Wij steunen op Uw: trouwe,
Zoo steune God Uwt troon
Zoo blijven U bewaken
Zijn God'lijk oog eni hand,
En aller harten blaken
Voor U cn 't Vaderland.*'
De aardbeving la Japan.
Wederom is de kuststreek van Zuid-
Oost Japan geteisterd door een hevige
aardbeving. Hoewel Tokio en "Yokohama
wei eenigszins gewend zijn aan aardbe
vingen en volgens officieele opgave To
kio er gemiddeld 90 per jaar te ver
duren heeft, gaan de meeste van deze
schokken onopgemerkt aan de inwoners
voorbij of hoogstens wiegen de huizen
even zachtjes mee met de trillingen van
de aarde. Er is wetenschappelijk vastge
steld dal de streken, van Japan grenzende
aan de Zuidzee, zeer langzaam boven den
zeespiegel rijzen en de streken gren
zende aan de kusten van de Japansche
Zee (Westelijk Japan) langzaam daien.
De Zuidzee-districten lijden het meest
van aardschokken, waarvan de oorsprong
meestal te zoeken is op den bodem van
de Zuidzee, met als gevolg dat ze dan
vaak gepaard gaan met vloedgolven, die
door dc kusibewoners haast nog meer
gevreesd worden dan aardbevingen.
Japans grond schijnt nog niet tot op
groote diepte gestold te» zijn, getuige ook
de 400 vulkanen die er zijn. waarvan 50
steeds min of meer werkend.
Dan telt Japan ook nog ongeveer 1000
heete bronnen, waarvan verscheidene ra-
dium-houdend of op andere wijze ge
neeskrachtig.
Het aantal slachtoffers door de aard
beving veroorzaakt is zóó groot, dat
men hier kan spreken, van een der groot
ste natuurrampen, die de menschheid
ooit heeft getroffen.
Door het verbreken der telegrafische
gemeenschap valt nog geen geregeld re
laas der gebeurtenissen te geven, maar
moet worden volstaan met losse mede-
deelingen ontleend ean diverse draad-
looze berichten.
In Tokio (2200000 inwoners) en in de
groote havenstad Yokahama (420.000 in
woners) is de verwoesting en het aan
tal slachtoffers het grootst, maar ook
vele andere steden in, de naaste omgeving
hebben geducht geleden.
6 sleden zijn van den aardbodem weg
gevaagd en een klein eiland, een be
kend vacantieoord. is door de zee op
geslokt. Het belangrijkste deel van de
hoofdstad Tokio is door brand verwoest.
Het keizerlijk paleis is behouden geble
ven en wordt bewaakt. Het groote arse
naal is in de lucht gevlogen, Waardoor
duizenden omkwamen. De Ryogaka-brug
stortte in, toen duizenden» een goed heen
komen zochten. In Tokio zijn 350,000
huizen verwoest en 150.000 menschen om
gekomen; in Yokohama verloren 100,000
menschen het leven. Da brand schijnt nog
voort te woeden. Doordat ongure elemen
ten zich niet ontzien om tc plunderen
is dc slaat van beleg afgekondigd.
Yokohama is één puinhoop. Slechts
40,000 menschen bevinden zich nog in
deze laatste stad; de rest is gedood of
gevlucht. Een invloedrijk politicus! is met
20 leden zijner partij bij de ramp om
gekomen. Men verwacht dat zulks niet
zonder invloed zal zijn op de binnen-
landsche toestand. Ook is' op de premier
een aanslag gepleegd. Japan is in 'wei
nige uren gekomen in een toestand, als
een door don wereldoorlog geteisterden
staat. Het schijnt nog steeds onmogelijk
de haven van Yokohama mei schepen
te bereiken, omdat nog telkens bodem-
bewegingen plaats hebben.
Het Znenwsehe hwldebiyk.
Het geschenk der Zeeuwen aan de Ko
ningin, het album, dat Donderdag door
dén commissaris der Koningin, tevens
ecre-voorzitler van het Algemeen Comité
tot aanbieding van een huldeblijk der
Zeeuwen, zal worden aangeboden, is in
den kunsthandel van den heer C. W.
