Zierikzeesche Nieuwsbode
GEOPEND.
B. H. IDELER,
verbouwing
1 I. P's
abonnement:
Vrijdag 13 Juli 1923. zierikzeesche courant.
advertentién i
EERSTE BLAD.
binnenland.
nieuw!
Pr(J» per 8 maanden f 1,50,
franoo per post f 1,80. Voor het
buitenland per Jaar f 10,—.
Afzonderlijke nummers 5 cent.
VersohiJnt Maandag, Woensdag
en Vrijdag.
Postcheque en Gironummer 99292
van 1—8 regels 60 ets., van A
regels en daarboven 20 cjm. per
regel. Beoismes 60 ets. p. regel.
Bij contract belangrijke korting.
78ste JAABGANG. - No. 10952. lDzendlB« don d,ï
Dir. J. DE LOOZE Jr. Ult(.-IMut. H. J. KOSTE». g"° Tadr
Dit nummer bestaat uit 3 bladen.
Manufacturen,
Zlerlkzee Mol 309.
Gedurende de
blijft de winkel
voor den verkoop
Algemeen Overzicht.
Nu Grieken en Turken bet eindelijk
eens zijn geworden en de gealliëerden
eveneens genegen schijnen hun handtee-
kening te plaatsen onder het vredèstrac-
taat van Lausanne, schijnt voorloopig de
rust in den Levant hersteld.
Het groote struikelblok vormde ook
hier de schuldkwestie, die heel moeilijk
te regelen viel, daar Griekenland en Tur-
keije met een berooide schatkist zitten.
De Grieken weigerden schadevergoeding
te geven voor de vernieling van honder
den steden en dorpen, tijdens hun roem-
loozen terugtocht op Smyrna nu ongeveer
een jaar geleden. De Turken volhardden
evenwel bij hun eisch, totdat van Griek-
sche zijde het voorstel kwam de stad
Karagatsj in Europa aan Turkije af te
staan, indien Turkije zijn eisch tot scha
devergoeding liet vallen. Hoewel dit voor
stel geen geld in de lade bracht, ging
Ismed met dit voorstel accoord. Was de
kwestie tusschen Turk en Griek nu gere
geld, minder vlug konden de gealliëerden
met name Frankrijk, hun goedkeuring
hechten aan de concept-voorwaarden en
wel hierdoor, omdat lsmed geen opdracht
had een schadeloosstelling goed te keu
ren, waarbij werd bepaald, dat Turkije de
oorlogsschadevergoeding in goud zou vol
doen.
Turkije was wel geneigd de schuld
kwestie op te lossen, indien de geallieer
den zich tevreden stelden met papieten
franken, i. p. van gouden, hetgeen betee-
kent, dat Turkije 23 millioen minder be
taalt.
Na lang confereeren schijnt eindelijk
deze eisch toegewezen, waardoor de
schuldbewijzen op de Ottomaansche bank,
welke er veel in Frankrijk's bezit zijn,
voor een groot deel waardeloos worden.
Bij het Russische debacle van enkele
jaren geleden, komt deze oplossing
het nationaal bezit van Frankrijk niet
verhoogen, hetgeen velen daar te lande
niet gunstig stemt tegenover de huidige
bewindhebbers.
Bij de in het Engelsche Hoogerhuis ge
houden algemeene besprekingen over het
vloot- en luchtvaartprobleem, alsmede de
kwestie van de marinebasis te Singapore,
erkende de bekende staatsman lord Grey
in een treffende redevoering, dat de En
gelsche regeering geen andere keus had
dan het luchtprogram te vergrooten, doch
waarschuwde het Huis, dat een wedijver
in bewapening een oorlog onvermijdelijk
zou maken.
Zal die ernstige waarschuwende stem
van Lord Grey baten? We hopen het,
maar vreezen van niet. Het luchtwapen,
de groote oorlog heeft het bewezen, 's
het oorlogsmater'aal der toekomst.
De moderne draednoughts, de drijvende
vest'ngen, beschermen Engeland wel voor
aanvallen Van u't zee, maar de lucht boven
het Vereenfgd Koninkrijk is onvoldoende
beschermd tegen aanvallen door Vlieg
machines e. d.
Met bezorgdheid ziet men in Engeland
naar de groote toerusting van den vriend
en bondgenoot aan de overzijde van het
Kanaal op luchtvaartgebied. Engeland zal
zeker niet achterblijven om ook zijn lucht
eskaders te versterken en.... de oude weg
is ingeslagen, die vóór 1914 bewandeld
werd, nl. de onzalige wedstrijd van legers
en vloten, die op een vreeselijken oorlog
uitliep.
Over de basis te Singapore sprekend,
zeide de vredelievende Engelsche staats
man o.a., dat de gebeurlijkheid, welke
de regeering in gedachten hield, blijkbaar
de mogelijkheid was van een oorlog in
de toekomst hoe ver dan ook met
Japan. Als zulk een gebeurlijkheid' moest
worden overwogen, dan diende men te
bedenken, dat zoodanig confict een ras
senconflict zou zijn, waarbij Amerika,
Zoowel als 't Britsche Rijk aan dezelf
de zijde betrokken zouden worden. Hij
trok het verstandige van de marinebasis
te Singapore in twijfel, zoowel omdat
deze waarschijnlijk ondoeltreffend zou
zijn, als omdat zij nieuwe vloot wedijver
in de Stille Zuidzee zou bevorderen en
aldus het doel der conventie van Was
hington zou verijdelen.
De Engelsche regeering heeft Donder-
derdag in het Lager- en Hoogerhuis een
verklaring afgelegd nopens het Britsche
standpunt inzake de schadevergoedings
kwestie. Het hoofdthema was dat Enge
land, Frankrijk opnieuw een kans wil ge
ven om dc Entente te behouden.
BUITENLAND.
De moord op den Kgypttochen prins.
Woensdag maakten wij melding van den
moord in het Savoy-hötel op een Egyp-
tischen prins, genaamd Fahmy bey, door
zijn echtgenoote, een Fran^aise. Het paar
was blijkens bizonderheden in de Engel
sche bladen dezer dagen uit Parijs aan
gekomen met een secretaris, een huis
knecht en een meid. De moord had in
den vroegen ochtend plaats kort nadat
de prins en zijn vrouw naar hun kamers
waren gegaan. Toen een der directeuren,
die het schot had gehoord, de kamer
binnenging, vond hij den prins met een
kogel door het hoofd en in zijn nabijheid
een Browning, terwijl in een der muren
kogelgaten waren. Mevrouw Fahmy ver
klaarde dat er een ongeluk was gebeurd.
De prins werd overgebracht naar een
hospitaal, waar hij spoedig overleed, me
vrouw Fahmy werd naar Bowstreet ge
bracht om haar een verklaring af te
nemen. Zij bleef deze verklaring echter
schuldig en gaf zich gedurende het geheele
verhoor over aan haar tranen.
De prins, die 's zomers veel te Parijs
vertoefde was eerst zes maanden gehuwd.
Hij behoorde tot de uitgaande wereld
en stond te Londen in West End bekend
als een liefhebber van dansen.
De bezetting van het Ruhrgebied.
Volgens een opgave van ingelichte zijde
ligt in het Ruhrgebied thans na zes
maanden bezetting een Fransch-Bel-
gisch leger van 87.000 man van alle wa
pens, n.I. 80.000 Franschen en 7000 Bel
gen, m het oud-bezette gebied liggen
97.000 Franschen en 17.000 Belgen. Wij
ders zijn 10.000 Franschen en 100 Bel
gische spoorwegmannen naar het Ruhr
gebied gezonden. Tot begin Juli verlo
ren 92 personen tengevolge van de ter
reur der bezettingstroepen het leven en
werden 75.714 personen uit hun wonin
gen verdreven, waarvan 71.145 uitgewe
zen, voor het meerendeel staatsambtena
ren en beambten.
Van 11 Jan. tot 30 Juni hebben de
Franschen en Belgen in totaal 478,000
ton steenkool en 515.000 ton cokes uit
het Ruhrgebied weggevoerd, dat is on
geveer het dubbele van hetgeen Duitsch-
land gedurende de eerste tien dagen van
Januari vrijwillig leverde.
De nieuwe Eerste Kamer.
Nu de oandidstenlysten zijn ingediend,
terwijl de party-samenstelling van de
Staten der provinciën bekend ls, kan er
ook nu reeds uitgerekend worden hoe
de uitslag der verkiezing zal z(jn, gesteld
dat alle Statenleden opkomen, en dat
ieder voor zijn partij stemt. De Mootb.
heeft dat werk gedaan en kwam tot
don volgenden uitslag.
Groep I. (N.-Brabant, Zeeland, Utreoht
en Limburg): 9 B.-K., 1 A.-B., 1 Chr.
Hist. 1 8.D.A.P., 1 V.B.
Groep II. (Gelderland, Overüsel, Gro
ningen en Drenthe): R.-K. 8, A.-R. 2,
Chr. Hist. 2, V.B 2, S.D.A.P. 2. Vr}jz. 1,
Plattelanders 1.
Groep III. (N.-Holland en Friesland):
B.-K. 3, A -B 2, Chr. Hist. 2, V.B. 1,
8D.A,P. 8, Vr(jz. Dem, 1.
Groep IV. (Z.-Holland): R.-K. 3, A.B. 3,
Chr Hlst. 2, V.B. 1, S.D A.P. 3.
Het totaal resultaat zou dus z(jn: 18
B.K., 8 A.-R., 7 Chr. Hist (88 rechts);
2 Vrijz -Dem., 5 V.B, 9S.D.A.P., 1 Platte
lander (17 links).
EERSTE KAMER.
Zitting uan Donderdag 12 Juli.
Bij de regeling van de kosten van
openbare verpachtingen en verkoopingen
verdedigt, de heer de Veer handhaving
van de strijkgelden. Spr. zal tegen het
ontwerp stemmen.
De heer Westerdijk verdedigt de af
schaffing in overeenstemming met de rap
porten der staatscommissies voor den
landbouw en het paebtvraagstuk.
De heeren van Hardenbroek, Blomjous,
Smeenge en van Lanschot verklaren zich
tegen het ontwerp, de heer van Embden
voor, de heer Haf mans tegen.
Minister Heemskerk verdedigt het ont
werp, omdat de voordeelen van de af
schaffing grooter zijn dan de nadeelen.
Het ontwerp wordt verworpen met 29
tegen 5 stemmen.
Het ontwerp tot onteigening voor den
sluisbouw in de Nieuwe Meer wordt
z.h. s. aangenomen.
Eveneens het wetsontwerp tot uitvoe
ring van art. 97 der grond.'wet, echter
na ernstige bezwaren van de heeren van
Hardenbroek, Verkouteren en de Gijse-
laar tegen bevoordeeling van Tweede
Kamer-leien dodj het amandejpent;Tr<fcl-
stra. Bij het wetsontwerp betreffende de
garanties vóór de middenstandsbedrijyen
betuigt de heer Slingenberg instemming
met het gewijzigde ontwerp. Hij bepleit
deelneming in het eerste verlies door
de A. C. B.
De heer v. d. Lande bepleit aanneming,
omdat niet alleen de middenstand wordt
gebaat, maar ook een groot deel der maat
schappij, die daar aan vast zit.
De heer Blomjous betoogt, dat de re
geering een bewuste welvaartspolitiek zal
moeten gaan volgen en den staatsdienst
inkrimpen.
De heer Dobbel ma nn waarschuwt, waar
men de Hanzebanken door dit wetsont
werp niet wil bevoordeelen, nu niet in
een ander uiterste te vervallen en de Han
zebanken te benadeelen.
De heer Slotemaker de Bruine zal vóór
het ontwerp stemmen, ondanks de rede
voeringen Van de heeren Van der Lande
en Blomjous, die aan dit spec'aal ontwerp
voor dit speciale geval een praecedent
willen ontleenen voor steun aan ons gan-
sche bedrijfsleven, ja voor wijziging van
ons belastingstelsel en de Arbeidswet.
De minister van fnanciën wijst op an
dere landen, waar onvermogen om te
betalen bij banken ook voorkomt, al heb
ben die landen ook een andere handels-
en belastingpolitiek. Hij beantwoordt daar
na de sprekers, waarop het wetsontwerp
z. h. s. wordt aangenomen.
Bij het thans aan de orde zijnd wets
ontwerp tot wijziging der Hoogeronder-
wijswet betoogt de heer v. Embden, dat
het belang van het universitair onderwijs
voor de ontwikkeling van ons volk me
debrengt, dat mindere gegoedheid van
het volgen van dit onderwijs niet mag
uitsluiten. „Ruim baan voor alle talen
ten" dient de leus te zijn. Dit wetsont
werp zondigt tegen het beginsel en hul
digt daartegenover het conservatieve be
ginsel dat er nu eenmaal standsverschil
is en dit er steeds moet blijven.
Uit Stad en Provincie.
ZIERIKZEE. Van Schouwen en Duive-
land en Thoien gaan volgende week een
20-tal vrijwilligers hun tot weken ver
korte diensttijd doorbrengen.
Adn de examens voor het Bewijs van
Voorgeoefendheid hebben in den afge-
loopen cursus 104 Vrijwilligers deelge
nomen, waarvan 92 het diploma behaal
den, waardoor is bewezen, dat elke Land-
stormcr die geregeld de oefeningen volgt
en behoorlijk zijn best doet, ac# de
eischen kan voldoen.
De Chr. Zangver. .,De Lofstem" al
hier, zal Maandagavond- half negen een
uitvoering geven op de muziektent In
het Havenpark.
Het districts-huldigings-comité voor
Schouwen-Duiveland deelt mede, dat het
kwantum personen, welke deel wenschen
te nemen aan de Nationale Huldebetoo-
ging op den Dan! te Amsterdam, voor
ons eiland reeds overschreden is.
DUIVENDIJKE. Naar wij vernemen,
heeft de heer K. van der Wekken zijn be
noeming als Raadslid niet aangenomen.
Zijn opvolger op de lijst is de heer G. den
Boer.
ONDERWIJS.
Voor de betrekkmg van hoofd der
Openbare Lagere School te Kerkwerve,
hebben zich vijf sollicitanten aangemelt.
BRUINISSE. Mej. A. C. de Koning al
hier, leerares Middelbaar Onderwijs Boek
houden is geslaagd bij het examen afge
nomen door de vereeniging van leeraren
voor het dipl&Tié handelscorresponden
tie Nederlandsche taal en ook vOor het
diploma handelscorrespondentie Duitse he
taal. f
STAVENISSE. Door den heer J. W.
H. F. Buijze, sedert circa 47 jaar onder-
Wijzer, waarvan 43 jaar alhier, is bij
het bereiken van zieu .65rjarigen leeftijd
tegen 1 Octobe' a.s. a.an den gemeente
raad eervol ontslag aangevraagd als on
derwijzer aan de gewone school en bij
het vervolgonderwijs.
KERKNIEUWS.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen: Te Polsbroek c-.a., E. V. J.
Japchen te den Bommel. Te Lage Zwa-
luwe, A. C. van Wijngaarden te Westmaas.
- Te Bloemendaal, J. C. van Dijk te Den
Haag.
Aangenomen: Naar Middelharms, A. M.
den Oudsten te Dinteloord.
Bedankt: Voc Lettelbert, D. Sleme-
link, cand1. te Groningen.
Geref. Kerk.
Beroepen: Te Oost- en West-Souburg,
A. G. Wolff te Vreeland.
VAN HEINDE EN VER,
Te Lausanne is een nieuw geschil
gerezen tusschen de Turken en de Ge
allieerden, die elk twee oorlogsschepn
in de Turksche wateren zullen houden,
totdat tie overeenkomst nopens de zee
engten in werking is getreden. De Tur
ken hebben dit Stellig geweigerd. Ver
moedelijk zal dit incident echter de on-
derteekening van den vrede niet in ge
vaar brengen.
Bij de Italieansche regeering zijn
450,000 aanvragen ingekomen van lieden
die vergunning vragen om naar de Ver.
Staten te emigreeren.
De sowjet-pers bericht, dat de ma
laria te Moskou in onrustbarende mate
toeneemt. Terwijl zich in Maart 381 ge
vallen voordeden, was dit aantal voor
April, Mei en cc eerste helft van Juni
achtereenvolgens 1367, 2146, 2500. Ook
in Zuid-Rusland, in het bijzonder in het
district Mariopoi, wordt de bevolking
door malaria geteisterd.
In verscheidene deelen van Amerika
stierven Dinsdag verscheidene menschen
tengevolge van de groote hitte. Woens
dagnacht woedde een onweer, dat in be
paalde deelen des lands verademing
bracht, doch ook aan verscheidene men-
schen het leven kostte. Twaalf perso
nen stierven tengevolge van de hitte,
zeven werden door den bliksem getrof
fen.
De B-itsch-Indische Wetgevende Ver
gadering heeft voorstellen tot het in
vrijheid stellen van den nationalist Ganihi
en enkele andere nationalisten verwor
pen.
In Galicië is een autobus van een
8 M. hoogen dijk naar beneden gestort,
waardoo- 4 personen werden gedood,
4 zwaar en 7 licht werden gewond.'
Bij een spoorwegongeluk te VLnti-
leanca in Roemenië blijken 45 menschen
gedood te zijn en 200 gewond. Er hebben
zich afschuwelijke tooneelen afgespeeld.
De Fransche minister van oorlog
heeft de groote parade, die 14 Juli te
Parijs zou worden gehouden afgelast.
Naar te Weenen uit Moskou wordt
gemeldt, heeft de „Tsjeka" een complot
tegen de Sovjetregeering ontdekt, met
Bela Kun en den militairen commandant
van Petrograd aan het hoofd. Laatstge
noemden zijn voortvluchtig.
Met ingang van 15 Juli is voor het
verkeer met Luxemburg alleen een be
wijs van Nederlanderschap benoodigd.
In den Hang te Rotterdam is de 60-
jarige broodbezorger H. ten H. door de
warmte bevangen. Hij zonk bewusteloos
in elkaar en moest naar het ziekenhuis
vervoerd worden. Bij aankomst bleek de
man overleden.
De 20-jarige H. de V. te Middelhar-
nis, die Woensdag bewusteloos naast zijn
fiets werd gevonden even buiten de ge
meente, door een zonnesteek getroffen, :s
aan de gevolgen overleden.
Te Waspik (N.-Br.) is de landbou
wer A. de B. door een zonnesteek getrof
fen en aan de gevolgen daarvan over
leden.
In het Maasveld te Lithoyen (N.-B.)
werden Woensdag drie maaiers door de
groote hitte bevangen. Twee van hen zijn
spoedig overleden, de derde is nog door
spoedig ingeroepen doktershulp gered.
Te Beijen is Woensdag de arbe'der
G. J. V. in het hooiland aan de h'tte
bezweken.
Te Zaandam is de veehouder K.
uit Oostzaan door de hitte bevangen en
overleden.
De 47-jarige J. L., grasmaaier te
Poortugaal, is onder het werk bezweken
van de hitte éh aan de gevolgen overleden.
gi&CEILLJSC KIlKKKJHffcA
Op hol. In Klundert sloeg, naar de
„Msb." meldt, op den Schansdijk het
paard van den landbouwer v. M., dat
van een passeerenden wagen schrok, op
hol. De 65-jarige voerman C. v. d. H.
kreeg den wagen over het hoofd en
was onmiddellijk dood.
De „Voddebende"Dezer dagen heeft
het parket uit Middelburg te St.-Jansteen
een onderzoek ingesteld in verband met
de talrijke inbraken die den laatsten tijd
in het land van Hulst zijn gepleegd en
waarvan de vermoedelijke daders, hetzij
in Nederland, hetzij in Belg'ë In hechtenis
zijn, behalve twee der hoofddaders, die
naar Frankrijk zijn uitgeweken. De aan
gehoudenen zijn lid van de beruchte Vod-
r/ebende en in hun opslagplaats Donker
hofstede zijn karrevrachten goed verza
meld op de nachtelijke rooftochten in be
slag genomen, evenals bij verschillende
handlangers van den troep. Sedert de ben
de achter slot zit, hoort men aan de
grens in die omgeving niets meer van in
braken, wel een bewijs, dat de goeden zijn
geknipt.
Schietpartij. Te Alteveer, gemeente
Onstwedde, werd door een raam in een
woning geschoten. Man, vrouw en kind
werden getroffen doch geen hunner le
vensgevaarlijk.
Ontsnapt. Iemand, gedetineerd te Arn
hem, had zich voor het Kantongerecht
te Terborg te verantwoorden voor eenige
overtredingen. Tot idit doel naar Ter-
borg overgebracht, wist hij op' de terug
reis, juist toen de trein zich in bewe
ging zette, uit de coupé te springen en
te ontkomen. Alle naspeuringen bleven
tot nu toe zonder resultaat.
De ivarnrte. Beyangen door de warmte
stortte een stróodekker te Aardeniburg
van het dak eener graanschuur. De man
werd dood opgenomen.
In een hooiland aan den lJssel,
onder Zalk, tusschen Zwolle en Kampen
is een arbeider uit Nieuwleusen Dinsdag
avond door een zonnesteek gedood,
Te Elshout bij Waalwijk is de land-
NIEUW!
met heerlijke gelei.
Een sieraad der Tafel
Klndervoedsel
moet aan hooge eischen vol
doen. Het moet zuiver, licht
verteerbaar en toch voedzaam
zijn. Deze drie eigenschappen
zijn op gelukkige wijze ver-
eenigd in Honig's Maïzena.
Let op de sluitzegels als bewijs
van echtheid.
^Maizeaa
bouwer J. van E., die bezig was met
het hooien, door een zonnesteek getrof
fen en kort daarop aan de gevolgen
overleden.
Te Wognum is Dinsdagavond de
hooier Jb. Veeken door een zonnesteek
getroffen. Hij overleed spoedig daarna.
De Gemeentelijke Geneeskundige
Dienst te Botterdam is Donderdag meer
dan dertig keer uitgereden voor gevallen,
waarin mensohen door de warmte be
vangen waren. Na wassohlng met eau
de cologne gelukte het telkens de zieken
weer b(j te brengen.
Van den Kraliogsohen weg heeft de
Gem. Geneeskundige Dienst gehaald den
23 jarigen G. A. Deze man waB door een
zonnesteek getroffen. De auto van den
dierst heeft hein naar het ziekenhuis
Bergweg gebracht, waar h(j een uur na
opneming is overleden. Voorts ls ln het
ziekenhuis Cooisingel opgenomen de
f 8-jarige A. den O., die door de warmte
bevangen was. De toestand van degen
man is ernstig.
Te Lichtenvoorde is de groente
handelaar W. door een zonnesteek getrof
fen en bewusteloos op zyu kar gevonden.
Z(jn toestand is bedenkelijk.
J. A. V. E., arbeider bij de Nederl.
Spoorwegen te Hilversum, is door de
warmte bewusteloos geworden. Hy ls in
het ziekenhuis overleden.
De 20-jarige v. d. N. te Middelharnis
is tengevolge van de hitte bezweken.
De 47-jarige hooier v. d. M. te
Nieuwobrug is tengevolge van de hitte
overleden.
Te NoordFÜk is de 30-jarige land
arbeider H. uit Katwjjk tengevolge van
do hitte overleden.
Te Bynsbarg is do landarbeider
W. H. tengevolge van de hitte bezweken.
Te Blyham is do landarbeider G. B.
by het g^asm^slen bezweken tengevolge
van de hitte.
Bff 't ewemnun verdronken. Te Wep-
terlee by Winsohoten is de 23-jarige
eementwerkor K. by het baden ver
dronken.
Woensdagavond is de timmerman
W. A. te Hillegom b(j het baden ln een
tuin sloot verdronken.
In de Waalhaven te Rotterdam is
bij het zwemmen een jongraensch van
ongeveer 20 jaar verdronken.
In de bad- en zweminricht'ng aan
den Vossegatschen dijk te Utrecht :'s de
23-jarige B. uit de Bekkerstraat aldaar
bij het zwemmen verdronken.
Onder Neerbosch is Woensdag de
24-jarige M. V. bij het zwemmen in een
vak van het in aanleg zijnde Maas-
Waalkanaal verdronken.
SURSTBEBICHTENo
ZIERIKZEE, 12 Juli. Hooi per 1000 K.G.
f20—f25.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT,
medegedeeld door het Kon. Ned, Meteor.
Instituut te De Bildt, naar waarnemingen
verricht in den morgen van 13 Juli^
Hoogste barometerst. 770.0 te Neufahr-
wasser.
Laagste 755.5 te Seydesfjord.
Verwacht tot den avond van 14 Juli:
meest zwakke veranderlijke wind, licht
tot half bewolkt, droog warm weer be
houdens kans op onweer.
Fietsers licht opi
Van 13 tot 14 Juli van 9,46 run. tot
4,26 v.m. t fj
