Zierikzeesche A Nieuwsbode
abonnement:
Woensdag 27 Juni 1923. zierikzeesche courant. ®b8\t* ^vooif x
advertentiën:
PrJJi per 6 maanden f 1,60,
franoo per post f 1,80. Voor het
buitenland per Jaar f 10,—.
Afzonderlijke nummers 6 eent.
Verschijnt Maandag, Woensdag
en Vrijdag.
Postcheque en Gironummer 99292
van 1—8 regels 60 ots., van 4
regels en daarboven 20 ets. per
regel. Reclames 30 ots. p. regel.
Bij contract belangrijke korting.
NO. 10945. J^ftnding op den dag van alt-
UDt-MKl. J. HOSTE*.
ZU, die zich van af heden
op ons blad abonneeren, ont
vangen de tot t Jail a s. ver
schijnende nummers GBATIS.
BINNENL A N 57'
De Kon. familie naar Engeland.
Koning George en koningin Marie
zullen zich Woensdagochtend naar het
station Victoria te Londen begaven om
koningin Wilhelmlna en prins Hendrik
te begroeten, die zich naar Bydall Hall,
Ambleside znllen begeven, waar zij voor
nemens zij a verscheidene weken in vol
komen incognito door te brengen.
Nederland en België.
Ter betaling van de Belgische schuld
aan Nederland tot een bedrag van 631/,
millloen gulden voor de kosten gemaakt
wegens interneering van Belgisohe mili
tairen tijdens den oorlog zal België 15
jaar lang jaarlijks f 4.400 000 storten
(in twee halfjaarlijksche termijnen). De
rente 1b bepaald op 4l/a pot. Ter betaling
van de aohterstallige rente van 1 Jan.
1919 tot 1 Jan. 1923 is een som van
10 millloen gulden gestort.
ZUverbons.
De minister van financiën brengt ter
algemeene kennis, dat de ingetrokken
zllverbons van f 2,50 (model 1915), als
mede do ingetrokken zllverbons van
f 1 (model 1916), alsnog tot en met 31
December 1923 tor inwisseling kunnen
worden aangeboden ten kantore van
het agentschap van het ministerie van
financiën te Amsterdam (Heerengraoht
344/46).
Uit het bovenstaande blijkt, dat de
gelegenheid tot Inwisseling niet meer
wordt opengesteld ten aanzien van de
ingetrokken zilverbons van f 1, f 2,50
en f 5 van den ouden vorm (model 1914)
en dat op het oogenblik nog alleen ln
omloop zijn de zllverbons van f 1 en
f2,50 van het nieuwste type. Van de
laatstbedoelde zllverbons, welke dus niet
behoeven te worden ingewisseld, dragen
de bons van f 1 do dagteekening van
1 Februari 1920, terwijl de bons van
f2,50 zijn gsdagteekend 1 Juli 1918
of later.
Het Kamerlid Braat.
De heer A. Braat, lid van de Tweede
Kamer, heeft naar de N. R. Crt. meldt,
ontslag genomen als wethouder en als
raadslid.
Tweede Kamer.
Zitting van Dintdag 24 Juni.
Pensioenwetten voor de Land- en Zee
macht De motie-Ter Hall (benoeming
van een commissie van advies in zake
den nood van oud-gepensionneerden)
wordt verworpen met 52 tegen 29 stem
men eveneens de motie-Dresselhuys
(mededeeling van de motleven voor de
afvloeiing aan de betrokkenen) met 51
tegen li stemmen. Hetzelfde lot treft
met 52 tegen 29 stemmen de motie K.
ter Laan (geheelo wachtgeldtijd ln aan
merking voor den voor pensioen gel
denden tijd)na bestrijding door don
minister, die thans geen nieuw systeem
wil aanvaarden.
Het amendement van de commissie
van rapporteurs (pensioenbijdrage voor
militairen tot ten hoogste 3 pot. by kon
besluit te regelen) wordt overgenomen,
Het amondement-TIlanusom met
vroeger direct of Indirect betaalde pen
sioenbijdragen rekening te houden wordt
verworpen met 49 tegen 33 stommon.
Aan de orde is de stemming, over de
motie van de heeren Ter Hall e.s., be
treffende de benoeming van een com
missie van advies terzake van in nood
verkeerende oud-gepensionneerden, wel
ke motie wordt verworpen met 52 te
gen 29 stemmen. Tegen de rechterzijde
en de heer Braat.
Hierop volgt de stemming over de mo
tie van de heeren Dresselhuijs c.a., be
treffende mededeeling aan voor afvloei
ing in aanmerking komende militairen
van de motieven daartoe.
De heer Schokking is overtuigd, dat de
Minister de bestaande grieven ernstig zal
onderzoeken, en waar verder niet is ge
bleken, dat aanneming van de motie in
derdaad In het belang van de betrok
kenen zou Zijn, zullen spreker en de zij
nen hun stem; dan ook niet aan de motie
geven. De motie wordt daarop verwor
pen met 51 tegen 31 stemmen. Tegen
de rechterzijde en de heer Braat.
Aan de orde komt vervolgens de voort
zetting van de behandeling van de wets
ontwerpen tot aanvulling en wijziging van
de Pensioenwetten voor de land- en zee
macht, gewijzigd en aangevuld bij de
wet Van 19 Mei 1922.
De heer K. ter Laan meent, dat in
2 niet voldoende rekening wordt ge
houden met verkregen rechten, terwijl
de Minister van Oorlog nog een nadere
mededeeling doet omtrent het telegrafi
sche bericht van op non-activiteitstellmg
aan een hoofdofficier der cavalerie te
Amersfoort.
Bij art. 1, paragraaf 3, l'cht de heer
K. ter Laan een amendement toe pim
du-'delijk te doen uitkomen, dat ten aan
z*en van voor pensioen geldenden tijd
de geheele wachtgeldtijd 'n aanmerking
komt, ongeacht of wachtgeld of penis!-
oen als wachtgelden wordt genoten.
De Minister van Oorlog acht dit hoogst
bezwaarlijk. Het amendement wordt ver
worpen met 52 tegen 29 stemmen.
Bij 7 komt de heer K. ter Laan er
tegen op, dat de premie, welke voor jaren
in Indischen dienst doorgebracht, boven
het pensioen wordt gegeven, thans slechts
wordt toegekend aan militairen met een
werkelijken diensttijd van 35 jaar, terwijl
de regeering het verzoek afwijst om on
derofficieren en minderen in dienst te
houden totdat de diensttijd van 35 jaar
bereikt i?. Spreker zou daarom wen-
schen, dat de oude toestand werd her
steld, dat Indische jaren voor pensioen
dubbel tellen.
De heer Dresselhuys meent, dat deze
keerkringtoelage niet in het wtetsontwlerp
thuis behoort, daar zij met de wachtgeld
regeling niets te maken heeft. Bovendien
:s tie Kamer technisch niet geschikt, over
deze ingewikkelde kwestie te debattee-
ren. Daarbij komt, dat c'e bezuiniging
door de thans voorgestelde regeling be
reikt, bitter weinig zal beteekenen. Het
nadeelig verschil voor den betrokkene
komt pas uit, wanneer hij den 46-jar:gen
leeftijd nog niet heeft bereikt. Tegen dit
systeem van regeling bestaan verder ver
schillende bezwaren.
7 wordt aangenomen met 44 tegen
27 stemmen.
Bi/ 9 licht de heer K. ter Laan een
amendement toe, hetwelk beoogt te voor
komen, dat een militair, die thans tot en
met zijn 55e jaar aan korting wegens
andere inkomsten wordt onderworpen, in
een ongimstiger positie komt te verkee-
ren dan iemand, die wegens „langdurigen
dienst gepensionneerd is.
De Min. van Oorlog ontraadt aan de
Kamer ernstig aanneming van dit amen
dement, dat bovendien technisch onjuist
is. Het amendement wordt verworpen met
64 tegen 24 stemmen.
Nadat de Minister van Marine een amen
dement van den heer Deckers, betreffende
veiligstelling van de jaren, die vóór 1
Juli 1923 dubbel tellen, heeft overgeno
men, wordt het wetsontwerp tot aan
vulling en wijziging van de Pensioenwet
voor de landmacht aangenomen met 52
tegen 24 stemmen. Eveneens wordt, en
wel zonder hoofdelijke stemming, aan
genomen het wetsontwerp tot aanvulling
en wijziging van de Pensioenwet voor
de zeemacht, met aanteekening, dat de
soc.-dem. fractie geacht wil worden te
/rebben tegen gestemd.
In behandeling komt het wetsontwerp
Pensioenwet voor het reserve-personeel
der landmacht en Pensioenwet voor per
soneel der Koninklijke Marine. Hierop
worden verschillende amendementen in
gediend, waarover heden zal worden ge
stemd.
Z.h.s. wordt aangenomen het Wetsont
werp tot onteigening ten behoeve van
de instandhouding van een spoorverbin
ding tusschen den Staatsspoorweg Sittard
—Roermond en de grlnderij aan de Maas
te Linne.
Aan de orde Is het wetsontwerp tot
Wijziging van de Wet van 24 Juni 1918
tot afsluiting en droogmaking van de Zui
derzee (St.bl. no. 354).
De heer Tilanus bepleit de belangen
van de Zuiderzee-visschers, die om ar
beid vragen. Laat de regeering met groote
activiteit de plannen ontwerpen, opdat als
de Marker en Volendammer visschers in
October terugkomen, zij werk vinden.
De heer Duymaer van Twist bepleit
eveneens spoed met de werkverschaffing
aan de Zu:derzeevisschers.
De M:nister van Oorlog zal niet na
laten, deze opmerkingen ter kennis van
zijn ambtgenoot van waterstaat te bren
gen. 't Wetsontwerp wordt aangenomen
z. h. s.
Uit Stad en Provlnoie.
ZIEBIKZEE. De Minister van Water
staat vertoeft in Zealand. Hij maakt
vergezeld van den Commissaris der
Koningin, leden van Ged. Staten en
enkele andere autoriteiton een inspeotie-
reis door onze provlnoie.
Door Ged. Staten van Zeeland is
de opening van de jaoht bepaald
a. op Waterwild op Maandag 23 Jnli;
b. op hazen en fazanten op Maandag
1 October; c. op alle overige klein wild
op Maandag 17 September.
De korte jacht zal geoorloofd z(jn
dagelijks en de lange op Maandag,
Woensdag en Zaterdag van Iedere week
en op de vier werkdagen voorafgaande
aan de sluiting der jacht.
—I (Maandag 9 Juli a.s. bezoekt de Com
missaris der Koningin de gemeenten Se-
rooskerke, Noordwelle, Renesse, Haam
stede en Kerkwerve.
BROUWERSHAVEN. Zaterdagavond
j.l. had alhier de ingebruikneming der
nieuwgebouwde muziektent plaats. By
monde van den voorzitter van het comité
tot stichting dezer tent, den heer J. M.
v. d. Bout, werd in welgekozen woorden
de Ingezetenen en ookdenlet-ingszetenen
dank gebracht voor de milde giften,
waardoor het mogeiyk werd een reeds
lang gekoesterde wensch ln vervulling
te brengen. Voorts dankte h(j allen, die
hun hulp by de uitvoering van het plan
'verleenden. Daar er nu een gelegenheid
ls, waar muziek en zang zloh ln het
openbaar kunnen laten hooren, hoopte
hy dat een druk gebruik van de tent
gemaakt zou worden Tevens droeg hy,
namens het comité, dezo tent over aan
het gemeentebestuur van Brouwershaven,
den wensoh uitsprekende, dat de ge
meente de tent goed zou onderhouden.
De burgemeester dezer gemeente wees
er o. a. op, dat deze tent een sieraad
der gemeente is en ook als zoodanig
behandeld moet worden en niet, zooals
thans reeds is voorgekomen, dat de
baldadigheid en vernielzucht der jeugd
de handen er naar uitsteekt. By roept
dan ook de medewerking van allan, v.n.
van de ouders, in, dat zulks belet wordt;
als hoofd van de politie zal hy ook
zooveel mogelyk zorgen, dat de tent
een sieraad biyfs. Verder ls het hem
een genoegen deze tent van het comité
over te nemen, al kan by dat thans
ook slechts namens B en W. doen, dsn
wensch uitsprekende, at de Baad spoedig
tot aanvaarding dezer tent zal besluiten.
Hierna neemt het muziekgezelschap
Apollo" plaats op de teDt en spoedig
laten de tonen der muziek zieh hooren
over het Havenplein. Later op den avond
laat zlsh ook nog het muziekgezelschap
van Zonnomalre hooren. Deze feesteiyke
plechtigheid eindigde met een lampion-
optocht, voorafgegaan door het muziek
gezelschap Apollo".
ST.-ANNALAND. De nieuwe autobus-
dienst 2«l, naar verluidt, a.a. Vrijdag ge
opend worden.
0UD-V08SEMEEB. Alhier ls overleden
do heer M. A. Douw, die versohillende
betrekkingen vervulde, o. a. gezworene
van het waterschap óud Vossomeer en
president-kerkvoogd by de Ned. Herv.
Gem., welke betrekkingen by wegens
leeftyd en ziekte niet meer vervulde
jaren lang was hy ook zetter der directe
belastingen. Nog steeds was hy lid van
het weezen-armbostuor.
Met de Z. L. M. op Tholen,
Het opgaan naar een bijeenkomst van
de Z.L.M., dit belangrijk instituut in onze
provincie, is altijd voor ons. een der
aangenaamste tochten als journalist om
dat men vooraf weet, dat de ontvangst
er goed zal zijn, dat er een opgewekte
toon zal heerschen, kortom, dat het er
best is.
En waar dit jaar de kring Tholen
gastheer is, en ook van de bewoners
van dit eiland een groote roep van gast
vrijheid uitgaat, zijn wij Dinsdag met
goede verwachtingen naar dit eiland'over
gestoken om voor den aanvang van de
vergaderingen en leesten ons in "onze
woonplaats te installeeren en eens pools-,
hoogte te nemen, wat ons verder wachtte.
Tegen zeven uur vereenigden zich de
toen aanwezige leden van het dagelijksch
en het hoofdbestuur en genoodigden bij
het hotel „Het Hof van Holland" en trok
men voorafgegaan door het Thoolsche
muziekgezelschap naar het gemeentehuis,
waar de officieele ontvangst door het
dagelijksch bestuur der gemeente Thoj
len plaats vond.CZM I-
De voorzitter der Z.L.M., de heer mr.
P. Dtclcman, beantwoordde de welkomst
woorden en 2eide het een voorrecht voor
de Z.L.M. is te vergaderen op Tholen en
en ontvangen te worden door het be
stuur der goede stad Tholen.
Hel eiland is wel eens genoemd de
sleutel van Zeeland, omdat men door
Tholen het mystericuse eilandenrijk bin
nenkwam. De postweg heet het nog, van
Tholen naar Gorishoek. Spreker zou het
eiland meer willen beschouwen als de
Vestibule.of juister nog de rijkversierde
rustieke hal van het groote landhuis, dat
Zeeland heet. Spr. herinnerde aan den
tijd, toen de tolgaarders van de grafe
lijkheid hier tol inden, waaraan de naam
der stad en van het eiland is ontleend.
Verder wees de heer Dieleman op het
schilderachtig stadhuis, de frissche
nette stad, het trotscfae kerkgebouw en
zeide, dat men nog eerbiedig een krans
legt op het graf ven Graaf van Blois,
den basterd. Wandelende door de stad,
denkt men aan de beteekenis van haar
voor den landbouw, zoo wel vroeger
als nog heden. En al is Tholen niet meer
de vierde stad der Provincie, in rang
zelfs Vlissingen te bovengaande, en wordt
niet meer a's in de middeleeuwen d(e
uitrusting van een oorlogsvloot tegen de
bewoners van de landen rond dc Oost
zee van haar verlangd, nog noemt men
haar met eere en de Z.L.M. hoopt dat
de stad in groei en bloei mag toenemen.
Spr. hoopt dat weldra een brug over
de Eendracht zal worden gelegd en de
gemeente daardoor tot veel grooteren
bloei zal komen, want goede verkeers
wegen zijn ook altijd voor den landbouw
een rijken zegen. Herinnerende aan een
spreuk in een gevelsteen van een vroe
gere smederij te Tholen, eindigde spr.
met een dronk in te stellen op het al
oude Tholen, en zijn welvaart, zijn tol
gaarden, spr. bedoelt zijn gemeentebe
stuur in 't bijzonder.
Vervolgens had in de raadzaal de ver
gadering plaats van het Hoofdbestuur
waarin als genoodigde aanwezig waren
behalve het dagelijksch bestuur van Tho
len, de heer Stevens, landbouwconsulent,
v. d. Plassche, tuinbouwconsulent en
Zwagerman, zuivelconsulent voor Zee
land, terwijl later verscheen de heer I.
G. J. Kakebeeke, inspecteur van den land
bouw, Na vaststelling van de presentie
lijst en de notulen der vergadering van
komen stukken en mededeelingen.
De voorzitter deelde mede, na in het
ilgemeen verwezen -te hebben naar me
dedeelingen in het orgaan, dat een on
derzoek is ingesteld naar de bezwaren
betreffende uitvoering van de vleesch-
keuringswet. Het hoofdbezwaar is wel
het oentraliseeren der noodslac-htingen.
Het voorwaardelijk goedgekeurd vleesch
wordt daardoor ver beneden de waarde
verkocht. Dan kan langdurig transport
heel wat last en schade veroorzaken.
Over een en ander is gerapporteerd aan
het K.N.I.C. Inzake de postbestelling leer
de een onderzoek dat bijna* overal ook
des Zaterdags twee bestellingen zijn. Ge
wezen is op de wenschelijkheid overal
een Zaterdagmiddagbestelling te hebben.
Ook het opheffen van kleine postkan
toren heeft de aandacht van het dag.
bestuur. Er zijn pogingen aangewend om
te komen tot het uitschrijven van een
prijsvraag voor een bietenrooier. Mede
werking is verkregen der centrale sui
kermaatschappij en van verschillende
coöperatieve suikerfabrieken, terwijl ook
het werktuigeninstituut te Wageningen
zijn medewerking toezegde. Twee nieuwe
meisejscursussan werden geopend te Wol-
fertsdijk en 's Heer-Arendskerke. De
leerares mej. Lindenbergh gaat de maat
schappij verlaten wegens huwelijk. Een
nieuwe afdeeling werd opgericht te Kam
perland met ongeveer 36 leden. Nog is
een onderzoek ingesteld naar de vervoer
kosten per spoor van verschillende land
bouwproducten en benoodigdheden. Hier
over is gerapporteerd aan het K.N.L.C.
Woensdagmorgen te half tien werd in
de sociëteit „Non Semper" de jaarverga
dering gehouden, waarin de voorzitter,
de aanwezigen welkom heette, o.w. de
Commissaris der Koningin, jhr. mr. Quer
ies van Ufoord, de leden van Gedepu
teerde Staten, de heeren v. d. Weijde
en van Rompu, het dagelijksch bestuur
van Tholen, burgemeesters van ver
schillende gemeenten op het eiland, de
inspecteur van den landbouw en de an
dere genoodigden, die ook reeds op de
hoofdbestuursvergaderng waren.
De voorzitter deelde mede, dat tot zijL
grooten spijt bericht was ingekomen van
den minister van binnenlandsche zaken
en landbouw, jhr. mr. Ruijsch de Beren-
brouck, dat hij verhinderd is zijn voor
genomen bezoek aan de vergadering en
tentoonstelling te brengen, daar door de
behandeling der jachtwet in de eerste
Kamer zijn tegenwoordTghe'd daar noo-
d:g !s. Verder was o. a. bericht van ver
hindering ingekomen van de heeren dr.
P. van Hoek, directeur van den landbouw
en dr. van de Sande, inspecteur van het
landbouwonderwijs
De voorzitter nam vervolgens 't woord
voor zijn Historisch Overzicht, in verband
met het 80-jarig bestaan der Maatschap
pij. De heer mr. Dieleman heeft een zeer
uitvoerig overzicht van af de oprichting
der Maatschappij samengesteld, zoo uit
voerig, dat hij geen voldoende tijd be
schikbaar had het geheel voor te^ lezen.
Daar de voorzitter echter zoo welwil
lend was van het overzicht vooraf een
afschrift aan ons te verstrekken, zijn wij
thans in de gelegenheid hier een zeer
kort uittreksel van te geven, want de
plaatsruimte gebiedt ons, al is het over
zicht geschreven op humoristische, aan
het zakelijke geen afbreuk doende, wijze,
en zou een groot uittreksel zeker veel
meer in overeenstemming zijn met den
arbeid aan en de belangrijkheid van het
overzicht.
De heer Dieleman herinnert er ten eerste
aan hoe in 1842 de maatschappelijke toe
stand veel te wenschen overliet, de me
nigvuldige regens van 1841 waren voor
den landbouw nadeelig geweest; thans
was men bekommerd door buitengewone
hitte en droogte. De geringe oogst vulde
de voorraadschuren niet ter helfte. Er
heerschte op het platteland veel armoe
de, inzonderheid onder den arbeidenden
stand. Er werd echter ernstig naar ver
betering gestreefd. Er bestonden destijds
nog de in 1805 opgerichte Commissiën
van Landbouw. Onder het tijdelijk voor
zitterschap van den heer C. Vis was er
een in Zeeland. Het was op zijn initiatief
dat het kwam tot oprichting der Maat
schappij tot bevordering van landbouw
en veeteelt in Zeeland en het was 31 Aug.
1843 toen de Koninklijke sanctie werd
verleend en de nieuwe Maatschappij
rechtsgeldig was opgericht en erkend on
der protectoraat van Z. M. Koning Wil
lem II. In 1844 had de eerste algemeene
vergadering plaats en toen telde de maat
schappij 650 leden. De eerste penning
meester was de heer Servaas Tak, de
eerste secretaris de heer mr. W, Ph. Vis.
Op 18 Juni 1844 had de eerste tentoon
stelling plaats in den tuin van de socië
teit St.-Joris te Middelburg. Toen men
in 1845 te Goes vergaderde en een ten
toonstelling hield, werd reeds op land-
bouw-onderwijs aangedrongen en oplei
ding van onderwijzers in landhuishoud
kunde bepleit. Het was in dat jaar, dat
Drente en Gelderland Zeeland bleken te
willen volgen en de statuten der maat
schappij aanvroegen. Ook in 1847 te Sluis
werd wederom op vergrooting van den
veestapel en op het noodige van landbouw
onderwijs aangedrongen. In 1848 werd
te Hulst reeds gewezen op de slechte
suatie van O.-Zeeuwsch Vlaanderen; nu
is dit nog niet veranderd en klaagt men
nis: cu uc UIMUICO v*e-. Ycigaucnut van
12 April, waren aan de orde de mge- n08- Waarom vraagt de heer Di
grijpt in ons land de regeering zoo zel
den dn? Wat al millioenen guldens voor
deel zou betere suatie in 80 jaar zoo'n
vruchtbare streek hebben opgeleverd?
Van volgende vergaderingen teekenen
wij o. a., dat gewezen werd op de nood
zakelijkheid om den zedelijken en mate-
riëelen toestand van de arbeidersbevol
king ten plattenlande te verbeteren. In
Tholen kwam men het eerst in 1849 bij
een, als daarop aanspraak hebbende we
gens haar krachtdadig streven tot voor
uitgang, toen was het pauperisme blijk
baar ten top gestegen. In 1851 kwam
Koning Willem III de tentoonstelling te
Goes bezoeken en bood als herinnering
een Engelschen volbloed hengst aan de
Maatschappij ten geschenke aan. Dat
jaar was de commissie van Landbouw(
opgeheven, wat tot moeilijkheden aan
leiding gaf. In 1852 kwam dit nog meer
tot uiting, toen alleen door het krachtig
optreden van de mannen uit Schouwen
en Z.Vlaanderen voorkomen werd, dat de
maatschappij werd- opgeheven. De eer
ste voorzitter, de heer Vis, legde zijn be
trekking neer, die al heeft hij wel niet be
reikt, wat hij had gewiild, maar die toch
inderdaad later dankbaar mocht terug
zien op wat hij wrocht.
In dezen tijd had de maatschappij stie
ren, hengsten en werktuigen, overgeno
men van de commissie van landbouw en
aangevuld van de rente van het land
bouwfonds. Als Was genoemde commissie
opgeheven, de maatschappij blijft, wat zij
op heden nog is een semi-officiëel lichaam,
't welk adviseerend optreedt in menig
opzicht. Uit uittreksels der notulen van
volgende vergaderingen de voorzitter
liep ze alle door blijkt, dat men in
de 50er jaren reeds spr2k over boek
houden, jachtwet, pachtcontraet, zooals op
heden. In 1856 kwam men ten tweeden
male te Tholen bijeen, waarbij de af
deeling een strop had, omdat er 36 aan
liet diner deelnemenden niet betaalden.
Er werd toen bezwaar gemaakt tegen
het deelnemen van iemand van buiten
Zeeland aan het diner.
Het einde van de 50tiger jaren brengen
weer moeilijkheden, de heer mr. van der
Lek de Cleroq, die in 1852 den hieer
Vis was opgevolgd, legt in 1859 't voor
zitterschap neer, terwijl ook de heer W.
Ph. Vis, de 1ste secretaris het werk neer
legde. De 3de voorzitter werd mr. C. A.
Fokker, terwijl de heer Servaas Tak ge
durende een half jaar het secretariaat
waarnam, om hei toen over te dragen aan
den heer jhr. I-L van Reigersberg Ver-
sluijs, die het tot eind 1861 bekleedde.
Onder de strenge en krachtige leiding
van mr. Fokker was het vooral de af
deeling Hulst, die leven in de maatschappij
bracht, en de heer Fokker, die 't voor
zitterschap slechts voor 3 jaar had aan
vaard, heeft werkelijk in die 3 jaar den
wagen wederom in het goede spoor ge
bracht, de belangstelling nam toe. In 1862
ging de heer Fokker weg en Werd op
gevolgd door mr. C. J. Picke. De secre
taris Versluijs nam ontslag en werd op
gevolgd door den heer jhr. A. Teding
van Berkhout. Ook de heer Servaas Tak,
die van af de oprichting der maatschappij
penningmeester was en de financiën ge
trouw en met succes beheerde, trad af
en werd opgevolgd door den heer M.
Volkrijk Liebert, die gedurende 27 jaar
tot aan zijn overlijden in Maart 1839
deze betrekking bekleedde, toen hij her
dacht werd met het bet typische woord:
De braven sterven niet. Het was
in de jaren, dat mr. Picke, die tot 1860
bleef, voorzitter was, dat o. a. de kunst
meststoffen in den handel kwamen en de
suikerbietencultuur het eerst van zich liet
spreken. De heer Picke trad af, omdat
hij Minister van Justitie werd, al Was
het maar voor enkele weken, en werd
opgevolgd door jhr. mr. C. van Citters,
die aanvankelijk voor een jaar aannam,
maar hij blijft tot 1875, ter zijde gestaan
door den heer Picke als vice-voorzitter.
In de eerste jaren van het voorzitterschap
van jhr. van Citters had men benarde
tijden, o. a. door de veepest die heerschte,
door cholera en door kwaden roes bij
de paarden. Nadat in 1867 de eerste ver
gadering en tentoonstelling op Noord-Be
veland werden gehouden, kWam in 1868
Tholen weer aan de beurt, wlaar de 25ste
algemeene 1 vergadering werd gehouden,
het ledental bedroeg toen 1187. In 1869
was er een zeer belangrijke tentoonstel
ling te Middelburg en was men vol ilu-
sies in verband met de gereed gekomen
spoorweg en de toekomstige verbinding
van Vlissingen of Middelburg (dat was
nog niet vast) met Londen. Walcheren
zou Londen's moestuin worden. Er werd
toen zelfs gesproken over eene verbin
ding van Vlissingen met Amerika. In de
najaarsvergadering werd met algemeene
stemmen besloten als wensch te kennen
gegeven, dat eigenaren van een jacht het
recht zouden verkrijgen daarin zonder
jaehtacte te jagen en te mogen la
ten jagen wanneer zij' willen. Zeker
een zeer radicale maatregel. Van 1870
tot 1877 kenmerkte de economische toe
stand zich door steeds toenemende bloei,
daarna kwam er een plotselinge daling
vooral door de mededinging van Ame
rika. In 1870 ging de heer jhr. Teding
van Berkhout als secretaris heen, opge
volgd voor slechts een paar maanden door
den heer F. D. Sprenger, die gekozen
werd. Toen ook de heer J. J. H. Dooren-
bos werd aanbevolen, die men minder