Zierikzeesche Nieuwsbode abonnement i Vrijdag 20 April 1923. zierikzeesche courant. EERSTE BLAD. Algemeen Overzicht. ZEELANDIA" BELDEROK IROO Pr^fl per S maanden f 1,50, franco per post f 1,80. Voor hot buitenland por Jaar f 10.—-. Afzondoriyko nmnmsri b eant. Verschijnt Maandag. Waaisdag ra Vr^dag. ADVERTENTIËNI van 1— 6 regels 80 ©te. ran 4 regels on daarboven S0 al». por regel. Reclames 90 ets p. regel. By contract belangrijke korting. - Kö. 10917. °P doa raa Dit nummer bestaat uit S bladen. De beursberichten meiden een nieuwe daiing van den markenkoers, hetgeen wel licht onzen lezers meer zal interesseeren dan de geheele Ruhrkwestie, waarvoor de belangstelling al lang is verflauwd. De val van de mark wie heeft ze niet heeft de ingewijden niet verbaasd- Deze zaak houdt ook het meest bij deze kwestie geïnteresseerde land, Duitsch- land, bezig, meer dan de besetting van de Ruhr. De Duitsche regeering was er den iaat- sten tijd in geslaagd den koers op peil tè houden, zonder dat de immer draaien de tanl.biljettenpers tot rust kwam. Een hernieuwde sterke vraag naar bin ten andsche wisseis was oorzaak van een onmiddellijke daling van den koers der veel besproken, veel gekochten, veel ver- wenschte munt. Volgens de „Times" is de voornaamste oorzaak ontegenzeggelijk de impasse, waarin de actie Yan het Ruhrgebied is geraakt. Men had gehoopt, dat de rede voeringen van den Franschen premier tc Duinkerken en van Von Rosenberg in den Duitschen rijksdag, de definitieve oplos sing dezer kwestie naderbij zouden heb ben gebracht, doch ook aan deze ver wachtingen werd den bodem ingeslagen. Het waren slechts „woorden" van slim me diplomaten, maar geen enkele toe nadering van welke zijde ook, was in de beschouwingen te bespeuren. In de Donderdag gehouden vergade ring van dea Rijksdeg heeft de Rijks minister voor economische zaken ver klaard, dat geen woorden scherp genoeg zijn voor de veroordeeiing van de mis dadigers jegens het land, die schuldig zijn aan den aanval op de wisselpoh- tiek. De regeering zal niet voor de scherp ste maatregelen tegen deze misdadige speculanten terugschrikken en de steun- actie voor de mark verbreeden door po sitieve maatregelen om cle passieve Duit sche handelsbalans een ietwat actiever beeld te geven. Zij zal ook niet terug schrikken voor draconische maatregelea om de mark op peil te houden, dat een verder omhoog vliegen van de koste» van levensonderhoud belet. Een der rijksdagleden noemde de dag van Woensdag tn*n de mork weer ge ducht zakte, den Marneslag voor de Duit sche Rijksbank, welke vergelijking nu juist niet van de aangenaamste soort is. Door hare tegenactie heeft echter deza bank den Mark op 't oogenblik voor verdere daling behoed, 't geen niet zeg gen wil, dat zij dit in de toekomst zal kunnen tegenhouden. BUITENLAN P. Zwendrlayadlsaai. - Grootvorstin Xenla van Rusland, ten zuster van wijlen tsaar Nikolaas en een nicht van koningin Alexandra van Enge- landj blijkt in Engeland, waar zij woont, het slachtoffer geworden te zijn van twee oplichters, die haar voorspiegelden, dat zij ontzaglijke winsten zou krijgen door geld te beleggen in een zwendelsyndi- kaat voor het exploiteeren van een sensa- tioneele uitvinding. De grootvorstin liet zich zoozeer beiezen, dat zij achtereenvol gens drie parelsnoeren verpandde, twee voor 5000 p.st. en een voor 4000 p.st. om aan geld te komen en een groot ge deelte van dat geld toevertrouwde ten behoeve van het „syndicaat". De groot vorstin zag nooit een cent van de voor gespiegelde winsten. Vandaar een actie tot schadevergoeding, die te Londen voor rechter Darling diende. De grootvorstin legde zelve, in het zwart gekleed, getui genis af. Zij bevestigde dat zij 10.000 p.st. bij de zaak was kwijt geraakt. De grootvorstin heeft haar proces ge wonnen, daar haar eisch tot betaling van 10.000 p.st. schadevergoeding werd toege wezen. De vraag is maar, of zij iets hier van uitbetaald zal krijgen. Tegelijk hééft de rechter beslist, dat de proces-stukken aan den openbaren aanklager zullen toe gezonden worden, zoodat vermoedelijk nog een vervolging wegens oplichting zal in gesteld worden. Ken smokkefoebfp a&Bgiraifec. De herinnering aan bloedige zeeroo- versgevechten, welker geschiedenissen ons in onze jeugd de haren ten berge deden rijzen, wekt het verhaal van de ontdek king van een verlaten tweemast schoe ner, die met sleepend anker, onder haar lok, grootzeil en kluiver koers zette naar de kust van Long Island. Het dek van de schoener, die gevonden werd door ka pitein Ryan van een douaneboot, was met bloed bespat en lag vol leege hulzen en kapotte flesschen, terwijl het met splin tergaten van treffers overdekt was. Klaar blijkelijk was de schoener in een hevig gevecht gewikkeld geweest. Wellicht is zij door drankroovers overvallen en is de bemanning gevlucht, daar een der boo ten ontbtak, of heeft de bemanning na een gevecht met een anderen dranksmok kelaar dat schip genomen, terwijl ook mogelijk is, dat de bemanning gemuit heeft, de officieren heeft vermoord en daarna met de buit de vlucht heeft ge nomen. Scheepspapieren waren er niet meer aan boord, evenmin als zeevaart- kundige instrumenten, doch uit een noti tieboekje, gevonden in de hut van den schipper, bleek, dat de Patricia McBehan een lading whisky aan boord had gehad en 300 kisten voor 10 p.st. per kist had van de hand gedaan. Voor de hut van den kapitein stond een machinegeweer, dat warm bleek te zijn geloopen. Dat geeft grond aan de veronderstelling van een gevecht met een ander schip en een vlucht van de bemanning toen het voor naamste verdedigingsmiddel onbruikbaar was geworden. De schoener voer onder Engelse he vlag en men had niets meer van haar vernomen sinds zij in Novem ber van Halifax vertrokken was met de Bahama-eilanden ais bestemming. BINNENLAND. De stemplicht. De heer H. Co'y», Ud van do Tweede Kamer, heeft aan den minister va* Justitie de volgende vragen gesteld: 1. Heeft de minister kennis genomen van 't eyfer dergenen, die by de jongste verkisziüg niet voldaan hebben aan den door de wet voorgeiehreven opkomst- plisht 2. Dacht de minister niet. dat daar onder enkele honderdduizenden zullen syn, ttgen wie, krachtens het 3e lid Tan art. 149 der Kieswet, een vervolging zal moeten worden ingesteld? S. Is de minister ran oordeel, dat de rechteriyke maeht in haar tegenwoor dige samenstelling in staat ls eenige honderdduizenden dezer overtredingen binnen een rcdeiyk tydsverloop te be handelen 4. Indien het antwoord op de derde ▼raag ontkennend mocht lnid«n, ls do minister dan niet van oordeel, dat tydig maatregelen tot versterking der rechter iyke macht behooren te worden genomen, en is do minister voornemens tot het doen van voorstellen ter sake over te gaan? De Zemertf De heer Van der Waerden, lid van de Tweede Kamor, hoeft aan den minis ter ran blnnonlnndioho zaken en land bouw de volgende vragen gesteld 1. A ebt de minister het, rekening hondend met het internationaal spoorweg verkeer, niet wenscheiyk. dat de zotner- tyd wordt ingevoerd te goiyk met zUn invoering ln Belglt en Engeland, dus op 33 April as? f Indien hiertegen oacv.'rkomeiyke bezwaren ry«en, ls de mir, ster dau be reid mede to deelen, waarin die bestaan Is de miolster bereid te bevorde ren, indien do datnm van 33 April oamogeiyk is, dat do wet van 13 Maart 1118 (dt.bl no. 169) zoo spoedig mogeiyk worde uitgeroerd? Eu tegen walken datim kan de invoering worden tege moet gezien? De (Lroegmaklag der Ealdarzee. De Minister van Waterstaat zint op een regeling, om de werken tot afsluiting en drooglegging der Zuiderzee ln eneller tempo voort te zetten. De afsluitdijk is een direct en Indirect productief werk. Er is uitzicht dat afslui ting en indijking gelijktijdig ter hand kun nen worden genomen. Een en onder is reeds zoover gevorderd, dat de afsluit dijk-aanleg van Wieringen naar Friesland desgewenscht spoedig ter hand kan wor den genomen. De Minister is niet te vinden voor In poldering zonder afsluitdijk, daar de stormvloedstanden in het openblijvend deel de veiligheid der waterkeeringen van die polders en van die langs den beneden- IJssel en het Zwartewater ln gevaar zou brengen. De Minister wenscht geen partiëele in dijking van de Wieringermeer. De kosten van de drooglegging van de Wieringer meer zonder voorafgaande afsluiting der Zuiderzee zou op f 50 millioen komen, terwijl indijking na de afsluiting 15 pCt. minder kosten zou meebrengen. De nieuwe kostenberekening van het groote plan kan in 1924 worden tegemoet gezien. Een onderzoek wordt ingesteld naar ds mogelijkheid en wenschelijkheid, om een bijdrage in de kosten te vorderen van hen, die van de droogmaking voordeel ondervinden. NederUadsehe Joaraailstonkrleg. In den aanstaanden zomer-aal de Ns- derl. Journalistenkring zijn 40-jarig be staan herdenken. De viering js bepaald op Zaterdag 30 Juni as. te 's Gravenhage. Des middags half 2 op dien dag wordt een .Buitengewone Algemeene Vergade ring van den Kring gehouden, waarin de voorzitter, de heer L). Hans, het jubileum zal herdenken in een rede, getiteld: „Veertiff jaren journalistiek i" Daarna heeft van 3 uur tot half 5 een offrdeele receptie plaats. Hierop volgt een feest maaltijd. Den volgenden dag, 1 Juli, zal de jaar- lijksche excursie gehouden Worden, dit maal bepaald op een boottocht naar de Kager- en Brascmer-meren. Voorts heeft het Kringbestuur naar aam leiding van dit jubileum een prysvraaf voor d« leden uitgeschreven. Tweede Kamer. Ilttinp wan Donderdag If April. Het «me»dement-Beumer lot afschaffleg van den stemplicht, waarover gisteren de stemmen staakten, wordt verworpen met 42 tegen 39 stemmen. Voor stemden de anti-revolutionairen, de sociaal-democra- ten, de vrijzinnig-democraten, de katho- j liek van Vuuren en de Vrijheidsbonders Staalman, van Rappard, Boon en Biere- ma en de heer Kersten (Staatk. Geref. Partij.) De heer Krijger (c.h.), die gis teren voor stemde, jvas vandaag niet aanwezig. Het amendement-ven den Heuvel tegen het onverbonden laten ven de lijsten van een zelfde partij, wordt verworpen met 60 tegen 21 stemmen. Het amendement-Oud om mogelijk te maken, dat overschotten van lijsten in 2 kieskringen voo' toewijzing van restze tels worden samengevoegd, tij verkie zing van leden ven de Eerste Kamer, wordt Ingetrokken na bestrijding door den minister. Het amcndement-B^imer tot schrapping van de straitepalin^ m betreffende den stemplicht wordt ingetrokken. Overgeno men wordt een amcndement-Beumer om te verbieden, dat echtgenooten gelijktij dig lid zijn van Provinciale Staten of gemeenteraad. De eindstemming zal Dinsdag worden gehouden. Aan de orde is het wittatief-voorstel- Sannes tot wijziging van de Invaliditeits wet; gelijkstelling wat betreft wachttijd, van weduwenrenten aan invaliditeitsren- ten. De heer Rutgers is er tegen, omdat het invaliditeitsfonds te zwaar aal worde» belast. De heer Snouek Hcnkemans verklaart zich voor het ontwerp, dat nader door den heer Duys wordt verdedigd. Art. 2 van het ontwerp wordt aange nomen met 53 tegen 16 stemmen, waarna het ontwerp wordt aangenomen met 59 tegen 10 stemmen. Aan de orde is de Interpellatle-u. d. Tempel betreffende de werkloosheid. Spr. vraagt of de Minister gevolg heeft gegeven aan zijn toezegging om steun aan de gemeentebesturen te vcrleenen ntiar door de Regeering voorgestelde rege ling; hoeveel aanvragen om steun van de zijde der gemeenten sedert 1 December 1922 zijn ingekomen; of de Minister op gave wil verstrekken van de vastgestelde tarieven van uitkcering en loonnormen; of de Minister niet bedenkelijk acht, dat door den eisch bij subsidie verleening voor werkverschaffing, omtrent een grondtoon van 20 ct., dc gemccjÉicbesturen gedwon gen worden ontoereikende loonen uit te betalen; of de Minister daarin verande ring wiJ brengen; of de Minister wij toe staan, dat werkloozen, die uitkcering ont vangen volgens de gesubsidieerde steun regeling, niet steeds behoeven te worden te werk gesteld voor hen die uitkeering ontvangen uit een werkloozenkas; aan hoeveel gemeenten verandering ln de be lastingregeling ls voorgeschreven ln ver band met de rijksbijdrage voor steun regeling; of de Minister den eisch ge rechtvaardigd acht; op welken grond aan Winschoten de eisch is gesteld van pensi oenbijdragen van gemeente-ambtenaren; of de Minister het stellen van dergelijke voorwaarden wil na'a'en; waarom de loon regeling van Zeist is vernietigd; of de Minister de werkverschaffing wil doen voortduren na eind April. Minister Ruys de Beerenbrouck ver klaart, dat een steunregeling aan de ge meenten volgens vaste regelen op on overkomelijke bezwaren stuit; de toestan den loopen daartoe te veel uiteen in de verschillende gemeenten. Het grondtoon kan niet worden verhoogd. Er moet een prikkel blijven om ander werk te zoeken. Verhooging op kosten der gemeente kan niet worden toegestaan. Ondersteunden moeten bij de werkverschaffing voorgaan aan de verzekerden, omdat zij in den regel langer werkloos zijn. Wat 't ingrijpen in gemeentelijke belas tingverordeningen betreft, aan de gemeen ten wordt de volle vrijheid gelaten om bezwaren tegen de wenschen der Regee ring in te brengen. Er kan echter slechts steun worden verleend aan gemeenten, die tot de uiterste grens der belastinghef fing zijn gegaan. Met het oog op den groo- ten omvang der werkloosheid zal de steun- verleening ook na April worden voortge zet. Eerst© Kamer Zitting wan Donderdag IQ April. De behandeling ren het voorstel-Braat tot afschaffing van de» zomertijd wordt voortgezet. De heer Schönfelit ontkent, dat land en tuinbouw in hun geheel den zomer tijd willen afschaffen. Hij is echter voor stander van een compromis. De heer de Waal Maleiijt wijst op de besparing van kunstlicht door den zo mertijd. Hij ontkent, dat de zomertijd een crisismaatregel zou rijn; vóór den oorlog is reeds gepleit voor Invoering van den Midden-Europeeschen tijd. Hy vraagt een nauwkeurig onderroek naar de bezwaren en middelen om daaraan tegemoet te komen. De heer Hazevoet meent, dat de rege ling van den tijd rich niet leent tot een initiatief-voorstel. Hij acht de tege» den zomertijd aangevoerde bezwaren in hoofdzaak niet juist. Hij dringt er bij ds regeering op aan, te komen mat aen compromis-voorste). Mevrouw Pothuis—!Jmil betoogt dat da voordeelen van den aomerüjd veel groo- ter zijn dan de na deelen. De heer Franssen meent, dat de te- zwaren van den zomertijd voor de platte landsbevolking niet groot kunnen zijn. Minister Ruys de Beerenbrouck zegt, dat de regeenng zich tlleen niet buiten de discussie over initiatief-voorstellen houdt, a'.s hei betreft het geven van in lichtingen en bet uit den weg ruimen van misverstanden. Dit is de regel, die altijd is gevolgd. Indien het ontwerp- -Braat wordt verworpen, aal de regee ring den zomertijd waarschijnlijk 1 Juni invoeren. Eerder is niet mogelijk, mef het oog op de dienstregeling van de Spoorwegen. Wanneer de zomertijd dan zal eindigen, kan nog niet vastgesteld worden. De regeering moet ieder jaar Vrijheid hebben, den duur van den »o- mertijd vast te stellen, met het oog op de naburige landen. De heer Braat verdedigt zijn voorstel. Hij betoogt, dat de eenige argumenten voor den zomertijd die van plezier en genot zijn, en dst "het volk eenzijdig door de pers wordt ingelicht. Als nieuwe argumenten noemt hij meer kosten aan schoenensüjtage en sigaren bij een uur langer verblijf buitenshuis. Het ontwerp wordt verworpen met 33 tegen 9 stemmen. De heer Jansen bespreekt den wetgs- venden arbeid, het huwelijksrecht en de rechterlijke organisatie. De heer Anema bespreekt o.a. de wij ziging van het wisselrecht, waarbij eenige moeilijkheden moeten worden opgelost. Spr. vraagt een commissie van onder zoek Inzake lijnen, die bij administratieve rechtspraak kunnen worden gevolgd. De heer Mendeis dringt aan op spoed inzake de wet op de naaml. vennoot schappen. Spr. vraagt of de katholieke fascist Emil Verviers, privaat-docent te Leiden, niet strafbaar is om zijn schande lijke opruiing. De heer van Basten Batenburg betreurt de voorgenomen opheffing van de recht bank te Zierikzee en maant aan tot voor zichtigheid bij bezuiniging op de rechter lijke macht. Mevr. Pothuis—Smit bepleit uitbreiding van de mogelijkheden tot echtscheiding, doch wenscht dat deze tot de engst moge lijke grenzen blijven beperkt. Uit Stad en Provlnole. ZIERIKZEE. De Gymnastiekvereniging „Rust Roest*' zal, blijkens een in dit num mer voorkomende advertentie, Donderdag 26 April in de Concertzaal haar jaarlijk- sche uitvoering geven, onder leiding van haren directeur, den heer N. Visser. Het programma bevat naast verschillen de nog niet voor 't voetlicht gebrachte onderdcelen der gymnastische oefeningen, ook enkele groepen, w. o. een marmer- groep, voorstellende Rometnsche gladia toren, terwijl „de Artisten-revue" voor aangename afwisseling wel »org zal dra gen. Hoewel de uitvoering door omstandig heden wel wat laat wordt gehouden, zoo hopen wij, dat daarom de belangstelling niet minder zal zijn voor deze vereeni- ging, welke volgens Surén, de schoonheid beoogt. Immers gymnastiek brengt schoon heid; de weg der gymnastiek .voert tot de kracht van het natuurvolk; ook voor den zwakste is zij begaanbaar. Dinsdagavond is de koopman de G., uit Eikerzee, toen hij te Zijpe ln den vertrekkenden tram wilde stappen, tus- schen een passagiers- an het postrijtuig gevallen, waardoor hij een zijner beenen brak. Hij is naar het Ziekenhuis te Noord- gouwe overgebracht. ST.-MAARTENSDIJM. la het Maandag geplaatste bericht, aopens de lidfening der candidetenlijste» voor den gemeente raad, is de naam W. M. Kloet uitge vallen. HIJ staat no. 1 va» de lijsl van ee» groep reehtsche kieaert. XesAwssh Qeaeofselrap éer Tfele*- sehsppe». In de Woensdagavond te Middelburg gehouden vergadering werd het jaar verslag 1933/1921 uitgebracht, waaruit biykt, dat het genootschap op thans telt één eerelid, 51 dtrecteuren od 559 leden, tegen 1, 51, 541 ten vorige j*re. Het museum werd bezocht door *763 beta lende bezoekers, vae wie 10* tegen verlaagd tarief, tegen *961 en 89 in het vorige jaar. Het eontraet met de provincie ever het opbergen van de hoeken sn tyd- sshriften In de Prov. Bibliotheek werkt naar wensch. Het bestuur trachtte weder naar zyn vermogen de goeds betrek kingen tussehen Nederland en Belgi* ts bevorderen, ditmaal door op verzoek van den Ryksarshivaris voor "West- Vlaanderen een zoo volledig mogeiyk stel der door 't genootschap uitgegeven werken te schenken aan 't Byksarchisf te Brugge, waarvan ds Bibliotheek ty. dens den oorlog door een bom werd vernield. Van In het verslag vermelde aan winsten van de verzamelingendient naar voren te worden gebracht, dat door de» Commissaris dor Koningin ln bewaargeving werd aangeboden twee bekers en een lepel van het 8t.-.Tacobs- giide, welke door de gemeente Sint- Maartensdyk zyn ter betehlkklng gesteld van den Commissaris en welke veroioe- deiyk in de 16e eeiw syn vervaardigd STOOMMEUBELFABRI EK voor dat Gilde. Het zijn stukken van zeer by&mdere waarde. ONDERWIJS. De minister van onderwijs heett o.a. toegelaten als kweekehng tot do rijks kweekschool voor onderwijzers te Mid delburg: J. Deurloo to Thole» en J. W. Klippel te Dreitehor. AANBESTEDINGEN. ZIERIKZEE. Woensdag 18 April heeft het bestuur van de polders Gouweveer en Groot-Bettewaerde te Zierikzee aan besteed de lererantie ran 400 ton scheeps- Ion bassitslag 2—3 c.M., franco voor de» wal aan het Sas te Zierikzee. Inschrij vers waren: Basalt-Maatschappij Rotter dam, f 5,15; A. Prins. Sliedrecht, f4,87»t; M. C. de Vlieger, Zierikzee, f 4,50; H. van Kan Jr., Vealoi, f 4,20; bou'wmaterU- lenhandel „De Hoop", Temeuzen, f4,10; N. V. Wegenbouwmeterialenhandel to Utrecht, f 4. Gegund aan den laagste» lAschryver. RECHTZAKEN. Be Znid-Holl. Cred^treref niping. Donderdagmiddag heeft voor de Haag- sche rechtbank terecht gestaan W. J. J. A. T., vroeger directeur van de Zuid-Hol- iandsche Credietvereeniging te 's Graven hage, thans gedetineerd. De belangstelling voor de»e wak waa •eer groot. Beki. werd bijgestaan door mr. Rolan- dua Hagedoora, advocaat ta 'g Graven hage. Zeven getuigen a charge eb één a dé charge waren gedagvaard. Mr. J. W. de Kanier, curator in het failliisement van de Z.-H. Credietvereeni ging, had de boeken en balans onder zocht en bevonden, dat ook in 1917 reeds de post „dub'icuse debiteuren" van f f76000 in het grootboek voorkwam. Deze post was nimmer gespecificeerd. Voorts deelde de getuige een en ander mede omtrent da Vorderingen op 7 bouwgrondmaatschap pijen van ongeveer f 1,000,000. De aan- deelen van een aantal onroerende goe deren waren overgedaan aan Se Bouw maatschappijen en hierbij was een verkla ring opgemaakt, dat daarop geen schul den, beha ve de hypothecaire, meer rust ten, bijgevolg ook geen schulden aan d« Credietvereeniging. Mr. de Kanter deelde nog mede, dat het percentage, dat de crediteuren zullen krijgen uitbetaald, misschien 3 pet. 'zal zijn. Mr Enger, repuisitoir nemende, was van meeniag, dat de bekl. in werkelijk heid dc uitbetalingen om andere reden heeft gedaan, dan hij voorgeeft. Reed» den 5en Juli kon bekl. geweten hebben, dat een ïaillissement niet meer te voor komen was. Iedere betaling daarna was reeds ten nadeele van anderen. Door het publiceeren van de onware balans, werd het publiek met teruggehouden van het inleggen van geld, wet anders wel het geval zou zijn geweest. En ware dat gebeurd, dat was de catastrophe voor de Bank en daarmede de catastrophe voèr den bekl. veel eerder gekomen. Bekl. tal schuldig moeten worden Ver klaard aan bednegelijke bankbreuk e» hel publiceeren van een onware balans en deswege veroordeeld worden tot I Jaar gevangenisstraf met aftrek dar pre ventieve hechtenis.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1923 | | pagina 1