Zierikzeesche Nieuwsbode
•rissïsSzzszz
s-sasssS
ai m
aria—
Woensdag 9 Nov. 1921. zierikzeesche ooumwr. dw"
BLAD.
-pRANKWET
tenland.
binnenland.
BSEVS d. w
De Stofm
al<la"- wtr(l ""SLTe"
NT:
i den f 1-5°.
#»V>d*g'
ADVERTENTIÈN
van 1—3 regels 60 ets., van 4
regels en daarboven 20 ets. per
regel Reclames 30 ets. p. regel.
Bi( contract belangrijke korting.
^taat ult 2 bladen.
WBTHOü-
SrS i" hCk<>»»ia' °P 8 Novemb"
nl.K, „penl'-'^ ..ekomen een verzoek-
ibi ben oRf WlI.bKM FEIJEN, van
__1, kadastraal
- „.fie A, no- 11
V 488, en 8slegen
veken na de dagte.kening
ting kan een ieder tegen het
dit verlof schriftelijk be-
Wethouder»
ik. »nJanLnif de beneden voorkamer
ld» loCf t!dastraal bekend gemeente
8 November 1921.
i-'Wethouders voornoemd,
IN Cz„ Weth., loco-Burg.
^g'vnTTEBMANS, Secretaris.
--r^G^rki over Rusland,
cemt uit Stockholm aan de Morn.
Tdat Gorkb die daar is aangekomen'
door te reizen naar Berlijn,
s® vcrie/Drek°ovèr den toestand in Rus
i» -Voed heeft, dat de terugkeer tot
toestanden voor een goed deel
dijk was. De Russische revolu-
Veei te ver gegaan en bovenal
De sovjet-regeering zou echter
8 ^Moestemmen in het bijeenroepen van
ïfconstitueerende vergadering. De ge-
"".f. omtrent herhaalde ongeregeld-
JfTte Petrograd waren juist. Zij waren
^omten uit een decreet, 't welkt
"S. dat ieder, die een kamer be-
SSe. electrisch licht moest gebruiken
daarvoor betalen. Oproeren zijn wer-
JToveral in Rusland aan de orde van
STdae doch worden spoedig gedempt,
torle boBger-districten was geen hulp
«achten als Europa en Amerika niet
Inoote schaal zouden helpen; gebeurde
lat niet, dan zouden in den komenden
,atff «ülioenen menschen sterven. Over
wrijving tusschen Lenin en Trotzky
ride Gorki zich niet uitlaten, doch uit
B|n houding bleek wel, dat hij daar meer
De kracht van den storm.
Het Kon. Nederl. Meteor. Instituut in
De Bilt deelt het volgende mede:
D« Noordwester storm, welke Zondag-
iddag en Zóndagnacht ons land heeft
jeteiiterd, overtrof te De Bilt in hevig-
heid dien ven 30 September 1911 en in
mnnge opzichten dien van 13 Januari
1916. De duur van de grootste wind
kracht was korter dan in dit laatste
«val. In de snelheid van zijn ontstaan
tifinsert déze itora sterk aan dien van
Sifttfflfitf 1911. Toen daalde bij het
mekken van Ierland naar ons land in
kern de barometerstand in 24 uur
na ongeveer 760 tot 737 m.M., nu van
ÜOfet 733.
ütont plotseling steeg de windkracht
tt het litgehieten naar N.W. Omstreeks
i«lf twee was het vrijwel windstil, 10
«li. voor twee gaf een stoot 28 M. per
«koude, even later werd herhaaldelijk
30 bereikt. De gemiddelde wind-
RjAt van 2 tot 4 uur was 11 beaufbrt
fetatekrafcht) de snelheid van 2 - 3
26 M. per eek., terwijl hier
geen hoeger dhr gemiddeld dab
bereikt te Hélder en Vlissingen
vroeger wel uurgemiddelden van
jJ®veer 30 M, per sekonde voorgekomen
ia 6 uur was echter de gemiddelde
tot 8 gedaald, al kwamen er <5m-
T(** 4 nor 's nachts nog zware buien
Brokwerk Bit Duitschland.
I J kü!?',ter v<ra landbouw, nijverheid
I de afgevaardigden van
n op zijn departement
5, v.P1lter bespreking van de kwes-
opdragen van drnkwerk
departement aan Duitsche
B# daling van de mark.
»ij Jj* daling van de mark vinden
feta* Haarlemsch Dagblad een in-
M«j- mr. E. C. van Dörp,
Mjjk tt.0:®1 de kwestie vatl een too-
fe ly^Wbankroet van Duitschland
.2$ Uitliet:
ijk een voorspelling te
Lto Duitschland tot een offi-
lhikjT^*bailhroet zal komen. Men
tUfe» ifTv's T«n een Staatsbankroet,
«1 .®l geld zooals in Duitsch-
fe j..™rd m waarde achternitgaat,
t* °njuist. Met het verminde-
i 6* ®Jd'waarde toch verminde-
- Wnulden, die in marken zijn
®aar dat is een ongewild
r vs «f®n offlcleele insolvent ver-
l bo, ,®n Staat. Voor Duitschland
«er», "d'.en de gevolgen daarvan
pu f het binnenland treffen,
nff»*eningen in het binnen-
s w en de groote credie-
Clu. tad - Holland in
11 verleend heeft, wel
voor het grootste deel in buitenlandsoh
geld of in good zullen zyn uitgedrukt.
Natuurlijk moet men daarvan uitzon
deren de Markenspeoulanten in het bui
tenland. Zij hebben in Marken uit
gedrukte vorderingen op Dnitschland
en worden dns allereerst de dnpe.
Nu moet men ook nog onderscheiden,
of een Staat zich bankroet verklaart,
terwijl het volk feitelijk de schulden
nog wel in belastingen zon kunnen op
brengen; of dat een volk feitelijk ban
kroet is.
En dan is het zeer de vraag, of het
Dnitsehe volk niet feitelijk reeds bank
roet is. Het is volgens mijn meening en
die van bijna alle economisten ook
Keynes heeft zich heel duidelijk hier
omtrent uitgesproken absolnnt onmo
gelijk voor het Duitsche volk om de
schadeloosstelling,, doe zyn schulden te
betalen. Om zijn schadeloosstelling te
betalen, wordt Dnitschland met goederen
leeggehaald en hierdoor wordt het on
gelooflijk arm. Er is wel veel werk in
Duitschland, maar het vele werken is
geen voordeel, wanneer de uitvoer niet
met invoer gepaard gaat. Het gaat niet
om werk, maar om de opbrengst van
het werk. Het is voor een volk immers
niet alleen van belang om te werken,
het moet eten
Wanneer de geallieerden op den duur
aan de schadeloosstelling, zooals die
thans is vastgesteld, zouden vasthouden,
zou dit onherroepelijk den ODdergang
van Duitschland en waarschijnlijk van
heel Europa beteekenen.
„Zelfs wanneer men voor een deel
afziet van de enorme Duitsche schade
loosstelling, gaat Europa esn zeer don
kere toekomst tegemoet. Ook ons land
gaat, als er niet spoedig verandering
komt, volgens my'D meening onherroepe
lijk èn naar 't offlcieele Staatsbankroet
èn naar den economischsn ondergang.
Voor heel Europa is 't dan ook te hopen,
dat de geallieerden ki hun eischen tegen
over Duitschland verstandig zullen wor
den. Wanneer men aan de schadever
goeding in haar geheel vasthoudt, graven
de geallieerden hun eigen graf. Één
troost is er nog in dezen treurigen tjjd
en wel, dat men dit in Engeland zeer
goed begint in te zien. De Engelschen
zijn te goede economisten om met open
oogen in den afgrond te spriDgen".
Eerste Kamer.
yergadering van Dinsdag November.
De Voorzitter stelt voor een aantal
wetsontwerpen in de afdeelingen te
onderzoeken op Woensdag 9 November
des voormiddags te 11 uur.
Overeenkomstig het voorstel van den
voorzitter wordt besloten.
Voorts stelt de voorzitter voor, thans
in behandeling te brengen het voorstel
van den heer Van Emden c.s. tot wijzi
ging van het Reglement van Orde en
op Donderdag a.e., des voormiddags te
11 uur, het wetsontwerp tot wijziging
van de Rijksuitkeering aan de gemeenten,
en voorts een aantal andere wetsont
werpen, welke dan in staat van wijzen
zullen zijn.
Overeenkomstig dit voorstel wordt
besloten.
De Voorzitter merkt op, dat hij in de
7'/j jaar dat hij de eer had voorzitter
te zijn van deze kamer, reeds vele malen
mocht spreken over een lid dat over
leden was of tegen eeft lid dat de kamer
verliet.
Heden is het hem evenwel een bij
zonder genoegen aan een hier aanwezig
lid hulde te brengen In September j 1.
was het namelijk 25 jaar geleden, dat
de heer Reekers als afgevaardigde van
de Staten van Gelderland als lid van
deze Kamér hier zyn intrede deed.
De heer Reekers heeft al dien tijd
onafgebroken het vertrouwen van dé
Staten van Gelderland genoten Te meef
is dit jubileum een merkwaardigheid,
omdat de heer Reekers reeds bij zyft
binnentreden in de Eerste Kamer zijflp
sporen had verdiend in een 16-jarigen
werktijd als lid van de Tweede Kamer
en eenigen tijd als wethouder van
Amsterdam Spr. wen acht den heer
Reekers dan ook van harte geluk te
wenschen met dit zeldzaam jubilé. De
politieke overtuiging van den heer
Reekers heeft nooit een aang
samenwerking en vruchtbare behande-
Jing in den weg gestaan.
De Voorzitter wil den heer ReekerB
toeroepen blijft nw medeleden steunen
met uw schranderheid en langdurige
parlementaire ervaring. Ten slotte hoopt
spr. dat de heer Reekers nog langen
tijd moge blijve optreden als nestor van
deze Kamer. (Deze toespraak wordt met
bravo-geroep beantwoord).
De heer Reekers had liever gehad dat
het door den voorzitter gememoreerde
feit stilzwijgend ware voorbijgegaan.
Maar nu er eenmaal over gesproken is,
wil hij den voorzitter zijnen hartelijken
dank betuigen voor de tot hem gespro
ken woorden en den leden voor de be
wijzen van instemming.
van den heer Van Embden c.s. tot -
ziging van het reglement van °*"f.
De heer van der Feltz verdedigt een
door hem ingediend amendement.
De heer van Embden merkt op, dat
het ontbonden van steun van de zyde
van den heer van der Feltz aan zyn
voorgestelde wijziging hem niet heeft
verwonderd.
Uit Stad en Provincie.
ZtERlKZEE. Rika Hopper heeft Dins
dagavond In de Concertzaal nieuwe tri1
omphef» gevierd met de rol van „Magda"
in het tooneelstük van dieh naam van
H. Sudefmann. Na het eerste bedrijf sprak
zij haar verontwaardiging uit over den
slechten toestand der dames kleedkamer,
zoodat zij haar rol niet anders kon spe
len dan in steeds hetzelfde costuum.
Van de zijde der directie vernamen
wij, dat die ongelukkige toestand der
dameskleedkamer is te wij' ;n aan de
orkaah van Zondag ên ook ten deele is
gelegen in het iet *'t D.nsdagnog
niet wist wanneer de tooneelisten zou
den arriveeren. De directie had alle
moeite gedaan de stormschade van 1.1..
Zondag zoo spoedig mogelijk te doen
herstellen. Mej. Hopper heeft na deze
toelichting door dé' directie, haar leed-
wézen betuigd ove# het incident.
Het spel heeft even vel niet door dit
voorifaD geleden en Be uitlatingen van an
dere bladen, betref|encte dit stuk, bleken
niet overdreven. Hét niet groote publiek
heeft, meenen wij,|genoten van heft spel
van Adolf Bouwmeester, den onbuigza
me» Pruissischen obers te, die het vader
lijk! gezag evenwel niet kon opleggen aan
zijn zelfstandige'; intelligente dochter
(Rika Hopper), di« het huis ontvluchtte
en na een ontzaglijken strijd een der
meest gevierde opéfra-sterren was gewor
den. Tusschen dez* 2 hoofdfiguren staat
ds. Heffterdingk (dhr. van Praag) wiens
zelfopoffering en zelfverloochening de
sympathie verwekt b ziin streven om
de twéé ipartijen tot elkander te brengen.
De heer Jacq. v. Héven, de rijksraad van:
Keiler gaf ittóoi spél te zien in de scène
tusschen zijn vroégere minnares en bij
't onderhoud met.den overste, die ge-'
kweld werd doom de onzekerheid over1
het verleden van gijn dochter.
De onbuigzaamheid der twee heer-
schersnaturen leidde tot Iden dood van
den overste, zondér dat hij de dochter
vergiffenis schonk.
Dé" figuur vaiv Magda is werkelijk door
mej. Hoppéï gemaakt tot een „pracht-
creatie", terwijl de overige leden van het
gezelschap hun respectieve rollen uitne
mend heboeu vervuld.
Verschenen is een Pestalozzikalender
Voor 't jaar 1922, bestemd voor de Ne-
derlandsche jeugd. Het handige boekje
bevat, behalve een schat van wetens
waardigheden, portretten van beroemd
heden uit de geschiedenis, naar prenten
uit het Rijksprentenkabinet te Amster
dam, reproductiën van beroemde schil
derijen, een kalender, formules voor de
inhOudsberekening vah vlakken en licha
men, enz. enz. Niet alleen voor de jeugd,
tnaar ook voor andefen zal dit boekje
een raadsman kunnen zijn.
Door den CommiMaris der Koningin
in Zeeland is onderstaande circulaire
aan de colleges vanr Bnrg. en Weth. ge-
richti
Ik acht het gewensebt uwe aandacht
te vestigen op bet verstryken van den
driejarigen zittingstyd van de leden der
commissie tot wering van schoolverzuim,
die met ingang van 1 Januari 1919 of
koftreh tijd daarna zijn benoemd. Vóór
den afloop van dien zittingstyd zuilen
nieuwe benoemingen moeten geschieden.
By dé médedeèlihg hiérvan iDgevolge
art. 2, alinea 3 van het Kon. besluit
van 13 November 1900, behoort te
worden opgegeven tot welke van de
cktegöriSn, vermeld in het tweede lid
van art. 22 der leerplichtwet, de be
noemden böbdoren.
Voorts acht ik het niet ondienstig,
hierbij te verwijzen naar de circulaire
van 15 December 1903 (prov. blad 94).
Ik heb de eer U te verzoeken, het boven
staande zooveel noodig ter kennis van
den gemeenteraad te brengen.
De kieskring Federatie Zeeland
van den Vrijz. Dem. Bond beeft voor
plaatsing op de groslijst van candidaten
voor de Tweede Kamer voor de tweede
plaats op de lyst opgegeven mevr. E.
Bergsma -Bergsma te Zoutelande, mevr.
Italië v. Embden en mevr. Bakker—Nort.
Voor de 3e tot 6e plaats worden opge
geven de heeren mr. P. J. Oud, mr. J.
Limburg, E. M. Teenstra, T. M. Ketelaar
en jhr. E. van Berensteyn.
DREISCHOR. De collecte der school
kinderen voor den nood in Rusland hééft
Opgebracht f 25,02'.
BRUINISSE. In eene vergadering van
mosselschippers is besloten met meer
met mossels naar Antwerpen te varen,
zoo er geen vaste maat, b.v. van 100
K G. gesteld wordt.
ONDERWIJS.
Aan d« H. B. S. te Dordrecht is tot
leerares benoemd mej„ A. J. Alma te
Zierikzee.
Bij de gehouden akte -examens 1 o.
i 's Gravenhaee en Rotterdam slaagden
o. a. mej. B. Waardenburg te Bruinisse
en de heeren C. Mr J. Bij de Vate en
A. S. E. Verjaal, beiden van Zierikzee.
ANNA-JACOB APO LUK R. Het vervolg
onderwijs aan de openbare lagere school
alhier, is 7 dezer begonnen met 7 leer
lingen, n.l. 4 jongens en 3 meisjes.
DINTELOORD. Onze plaatsgenoote
mej. A. Huijbregts slaagde by het te
'a-Hertogenbosch gehouden examen L. O.
BRULNI88E. Dinsdag had in een der
lokalen van de O. L. School de eindles
plaats, van den in deze gemeente gegeven
hnishoudeursus. Deze werd bijgewoond
door de dames Mnloek HouwerBybau
en van VessemHoogerheide reBp. pre
sidente der prov. commissie en de com
missie van toezicht in deze gemeente.
Ook waren aanwezig het Dag. Bestuur
der gemeente, de heer L. van Dijk, 2e
Secr. der Z. L. M. en de heer F. van
Vessem, secr. der Landbouw-vereeniging
alhier. By deze eindles hoorden de jon ge
dames, die aan den cursus hadden deel
genomen, dat zij met vrucht de lessen
hadden gevólgd. Uit de antwooiden, die
gegeven werden op de vragen voor het
koken, de bereiding der spijzen, dever-
eischten eener goede woning, het men-
schèlijk lichaam enz., bléek dat Mej.
Lindenberg, de leidster van den cursus
met takt en bekwaamheid onderwijs
weet te geven. Ook de antwoorden ge
geven op de vragen van den heer Waale
over verschillende onderwerpen uit de
natuurkunde, over de melk en wat daar
mede verband houdt, gaven blijk van een
vruchtdragend onderwijs.
De heer van Dyk bracht dan ook aan
Mej. Lindenberg en den heer Waale,
alle hulde voor hun uitstekend onder
richt, en wekte de leerlingen op het
geleerde in haar later leven toe te pas
sen. Ook de burgemeester de beer S.
Hage sprak een hartelijk woord van
waardeering. Aan alle leeerlmgen (19)
werd een diploma uitgereikt, als bewijs
dat zy de lessen met vrucht hadden
gevolgd.
Namens de leerlingen werden aan Mej.
Lindenberg een fraaien zilveren jamlepel
en taartenschepper en den heer Waaljeeen
vulpen aangeboden, als uiting Van dank
baarheid voor het geleerde. Met een
hartelyk woord werden de geefsters door
beiden bedankt Jammer, dat de ouders
door afwezigheid schitterden, ;«a daar
door weinig blijk van belangstelling
gaven.
hulsgehouden. Behalve verscheidene
schoorsteenen en massa's pannen en en
kele versten die van de huizen werden
afgeworpen en geslingerd en boomen die
werden afgeknakt of omgeworpen, is er
van een ouderwetsché landbouwstolp on
geveer het gansche dak vernield; een
andere schuur scheef gewaaid en hier
en daar nog kleinere schuurtjes en stallen
omgewaaid of ontzet. Verschillende men
schen brachten tengevolge van het kra
ken en schudden der huizen angstige
oogenblikken door. Qp den weg werden
een drietal rijtuigen omgeworpen en
gedeeltelijk vernield. Op dé los- en laad
plaats Werden ook nog al suikerbieten
weggespoeld.
POST EN TELEGRAPHIE.
De heer J. Verhage, kantoorbediende
ten postkantore te Bruinisse, wordt tegen
1 December verplaatst naar Zaandam.
kerknieuws.
Néd. Herv. Kerk.
Beroepen; Te Amsterdam, G. Venema
te Koudum, dr. W. Lodder te Doorn, P.
J. Roscam Abbing Jr. te Loosduinen era
jhr. J. L. A. Martens van Sevenhoven.
te Utrecht. - Te Ede, P. Zandt te Delft.
Te Longerhou en Schettens (toez.), H
Q W. Briedé te Amsterdam. Te Hui-
zince, A. Offeringa te Schildwolde.
Te Hoogeloon: W. H. M. Dijkman te Ro
zenburg.
ELKERZEE. Zondagnamiddag is er in
de kerk niemand verschenen, zoodat de
aangekondigde godsdienst-oefening niet
gehouden kon worden.
ST -PHILIPSLAND. De oogstcollecte be
droeg ruim f220. Daar echter door den)
hevigen storm de middagdienst met kon
doorgaan, is een aanvulling van genoemd
bedrag te verwachten.
Tot leden van het kiescollege werden
gekozen de heeren J. v. Moort die aftrad
en A. v. Oeveren. Voor een derde lid moet
een nieuwe stemming plaats hebben. De
heer D. Everaers Fz., die eveneens aftrad,
kon geen meerderheid verwerven.
DINTELOORD. Tot leden van 't kies
college zijn herkozen de heeren L. a,
Breure Hz J. K. Munters, A. P. van
Nieuwenhuijzen en M. Vogelaar. De heer
R Blerens werd gekozen ter vervulling!
der vac. de Rooy.
Geref. Kerken.
Aangenomen: Naar Doornspijk, G.
Jager te Grijpskerke. Wien-
Bedankt; Voor Maasland E. J. y
tjes te Oudshoorn. - Voor Putten,
Urk te Westmaas.
Chr. Geref. Kerk.
Beroepen: Te Veenendaal, D. Driessen
- a*—.
D. Driessen te 's-Gravenzande.
Geref. Gem.
Beroepen: Te Bruinisse, R- de Jager
te Ooltgensplaat.
KERKWERVE. ook in deze
heeft de hevige storm nog al leem*
BURGH. De storm van Zondag ji., die
in snelheid en kracht den orkaan even
aarde, heeft zich ook hier doen gevoelen.
Schoorsteenen, dakpannen en heiningen
moesten het ontgelden; boomen werden
ontworteld en in enkele daken gaten ge
slagen. Een van de ramen der Ned. Herv.
Kerk werd ingedrukt; de molen op den
watertoren der R. T. M. totaal vernield,
terwijl de hooge waterstand aan 't strand
een groot gedeelte der zandaanwinst deed
verloren gaan.
ELKERZEE. Ook hier heeft de storm
zijh verwoestende kT&cht doen gelden.
Behftlve dat een enorm getal dakpannen
zijn weggeslingerd, schoorsteenen beseha-
I digd of neergeploft, ruiten zijn ingedrukt,
is er zeer belangrijke schade aan den mo
len van den heer Geene toegebracht, is
de haan op den kerktoren afgestormd en
zeer veel schade gekomen aan den top
van den toren doordat het lood is op
gewaaid, dat toen ook het hout daar
onder heeft gekraakt.
SCHARENDIJKE. Hoe gevaarlijk snel
reed Zondag die ledige tramkar, die
van het station alhier door den storm al
gauwer werd voortgedreven, tot zij ein
delijk te Zonnemaire terecht kwam. Ge
vaarlijk ook de tallooze dakpannen, ge
smeten van de daken, die hier en daar
ganseh ontbloot werden. Ook het dak der
geref. kerk werd geteisterd en tal van
ruiten hier en daar ingedrukt. Gaten in
schuren geslagen, ja een schuur werd in-
eengedrukt met een varken er onder. Op
de haven geleden vele, duizenden kilo's
bieten in het zilte nat 'en wié ziclT "bui
ten waagde zag en voelde de uitwer
king van de geweldige windkracht.
BROUWERSHAVEN. Het Fransche s.s.
„Walhalla" kapitein Leterme, komende
van Villa Constitucion (Argefitlnië) naar
Rotterdam met een' lading mals, is ge
strand op Den Ooster (Aaf'dappelbult).
Het volk, 49 man équipage, w.o. een
vrouw, kind en 9 kleurlingen, is onder
stormweer en hooge zee, gered door de
Ouddorpséhe visscherssehepen O. D. 8
en O D. 7, gebroeders M. en A. Sper
ling Cz. en alhier aan wal gebracht
Met kapitein Leterme is gecontracteerd
met de coöperatieve Berging-Maatschap
pij van Maassluis om bet schip af te
brengen, hetwelk bij gunstig weer kan
geSehiéden.
Dinsdagmorgen half 8 zijn twee
schepen, de B.H. 4 en B.H. 6, met 30
man van bovengenoemd schip naar Den
Ooster vertrokken.
- Op „Dwars in den Weg" is gestrand
de Nederl. stoomboot „Wiermgen" ka
pitein Zeilmaker, in balUastvanCar
diff naar Rotterdam. Door de Nieuwe
Berging Maatschappij van Maassluis, sa
ging Maatschappij van Brouwershaven
gecontracteerd om het voornoemd s.s.
af te brengen.
BRUINISSE. Behalve de reeds vermelde
zaad en mosselen. Ook vd®rd^^^l0V0ed9
^r^ Aor^ontzenende wind-
stooten in,elkaar gewaaid zyn.
ST -PHILIPSLAND. Tengevolge van den
storm zit onze gemeente eenige g
in het donker ernstig
is niet aangebracht.
het passagiersrytmg een ruR mg
rijtuig zat en op Zyn hoede was,
$11-w*
