Zierikzeesche Nieuwsbode
BREEKT
VRAAGT
abonnement:
Woensdag29 Juni 1921. zierikzeesqhe courant.
advertentiên
buiten lan d.
binnenland.
MET DE OUDE SLEUR EN
ALOM VERKRIJGBAAR.
Prijs per 3 maanden f 1,50,
franco per post 1,80. Voor het
buitenland per jaar f 10,—.
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt Maandag, Woensdag
en Vrijdag.
van 1—3 regels 60 ets., van 4
regels en daarboven 20 ets. per
regel Reclames 30 ets. p. regel.
Bij contract belangrijke korting.
Inzending op den dag van uit
gave vóór 11 ure.
Gevonden voorwerpen
Een mes; een oorbelletje; een
etui met schrijfbehoeften; een
schaar; een kussensloop; een por-
temomiaie; een brocheeen zilver
bon; een vervolgbundel op gezan
gen.
Inlichtingen te bekomen aan 't Bureau
van Politie te Zierikzee, van des mor
gens 10 tot 12 en des namiddags van
2 tot 4 en van 8 tot 9 uur.
De Commissaris van Politie,
R. P. BRONS.
De zwarte schande aan den iiyu.
Zondag hebben zwarte soldaten in
een bosch bij Keulen drie zusters over
vallen. Keu Marokkaan heelt getracht
een der drie, het gemeenteraadslid
Henriette Ackermann, de voorzitster
van de communistische groep in den
gemeenteraad van Keulen, toverkrachten.
Op het geschreèuW der vrouwen ijlden
burgers toe, die het misdrijf verijdelden.
De soldaat heeft de vrouw met zijn sabel
aan de hand gewond.
De Amerikanen komen!
Als een bewijs hoe levendig het
reizigersverkeer van New-York naar
Europa thans geworden is, wordt uit de
Amerikaansehe metropool het volgende
gemeldZaterdagmiddag verlieten in
drie uur tijds zeven groote stoomschepen
de New-Yorksche haven met 10.000
passagiers aan boord, bestemd voor
Europa. De „Olympic" heeft 2031 reizi
gers aan boord, o. w. 780 eerBte-klasse-
passagiers. De „Paris" van de Fransche
l\jn heeft er 1838, de „Rotterdam" 2134
(o. w. 1100 derde-klasse-relzigers).
Vermindering van loonen en prijzen
in Amerika.
De Times verneemt uit New-York, dat
te Dunbar in den staat Pennsylvania-'
aan duizenden werklieden van de
American Manganese Company werd
medegedeeld, dat de fabriek op 1 Juli'
zou worden gesloten De arbeiders boden
daarop een loonsverlaging van 40 pCt.
aan, wanneer het werk niet zou worden
stopgezet. De directie ging hierop in
en verminderde als contra-prestatie de
huishuur van hun employés met 40 pCt.
De winkeliers te Dunbar wilden toen
niet achterblijven en besloten tot een
prijsvermindering van alle levensbe
hoeften.
De juweelendiefstal in Parijs.
Naar de Brusselsche Standaard meldt
heeft de politie van Poperinghe drie
Polen gearresteerd, die hoogstwaar
schijnlijk betrokken zijn bij den te Parijs
gepleegden juweelendiefstal. Zij zijn ge
vankelijk naar Yperen overgebracht.
Men vond by hen een aantal kostbare
juweelen. Onmiddellijk werd de Fransche
recherche gewaarschuwd. Men vermoedt
dat de Polen lid van een internationale
bende zijn, die onlangs ook te Antwerpen
talrijke diefstallen heeft gepleegd.
Staking te Quebec.
Uil Quebec wordt gemeld: Sinds
Zaterdagnacht is de stad zonder po
litie en brandweer, wegens de ge
meenschappelijke slaking van 190
brand'weermannen en 140 politie
agenten. De straatlantaarns zijn in
geslagen. Zaterdagavond zijn jon
gens verschillende politieposten bin
nengedrongen. Zondag zijn er rui
len ingeslagen en is er andere scha
de aangericht. E>r zijn 200 vnlsche
brandsignalen afgegeven. Een batal
jon soldaten wordt gereed gehou
den om mogelijke ordeverstoringen
te dempen. 38 nieuwe politieagen
ten zijn becedigd. De stakers cischen
een Loonsverhooging van anderhal
ve n dollar per weck.
Lloyd George en De Valera.
De ontvangst die te Dublin Lloyd
George's uilncodiging aan de Va
lera heeft gevonden, was heel
warm. De Dublinsche pers keurt
haar algemeen goed. Het is opmer
kelijk zoo weinig twijfel moedigheid
als ter tot uiting kómt, in vergelij
king met vroegere stappen tot toe
nadering1. Dit is hoofdzakelijk te
verklaren uil hel .ontbreken van
voorwaarden, die vroeger, in de
oogen van de leiders van Sinn Fein,
de onderhandelingen onmogelijk
maakten. Een bijeenkomst van de
leiders van Sinn Fein, om over de
iiitnoodigdnigi te beraadslagen, zou
in de tegenwoordige omstandighe
den moeilijk zijn, maar naar ver
luidt zullen de autoriteiten niets
doen, dat zulk een bijeenkomst zou
hinderen.
Intusschen duren de moorden op
poli tie-,agenten, officieren en vroe
gere soldaten, die thuis zijn geko
men, in Ierland voort aks gewoon
lijk.
Een complot van En ver Pasja.
De „Daily Mail" verneemt uil
Konstanti no pel, dat de Turksche
nationale regeering een complet t
heeft ontdekt van Enver Pasja, ohï
Klein-Azië in te trekken en de op
permacht te verkrijgen in Turkije.
Door het verspreiden van bolsjewis
tische pamfletten over de Kaukasi-
grens, trachtte hij een commu
nistische partij te vormen om voor
hem te werken.
DINTELOORD. Maandag jd. wer
den 's namiddags ruim 1 uur de
bewoners opgeschrikt door hel lui
den der brandklok. Dfe schuur van
de B. stond in lichte laaie en de be
lendende gebouwen liepen gevaar
een prooi der vlammen le worden.
r>oor het krachtig optreden der
brandweer vvercl zulks Voorkomen.
De ziekteverzekering.
De [Looige Raad van Arbeid luie ft
in zijn 27 Juni gehouden vergade
ring zijn advies vastgesteld omltrent
de doior den minister van Arbeidt
aan den Raad toegezonden proeve
van een Ziektewet, ontworpen over
eenkomstig de denkbeelden van de
heeren Poslhuma en Kupers.
Een groote meerderheid v.an den
Raad (27 10) gaf de voorkeur aan
een regelinjgj van de Zickengeld-uit-
keeriiig op de in deze proeve ont
wikkelde wijze boven een regeling
als is neergelegd in de Ziektewet-
Tal ma, zoo als deze zal luiden, na
het aanbrengen van de indertijd
door de minister van Arbeid aan
deir Raad voorgelegde wijzigingen.
Verschillende bc/Avaren zijn aan
gevoerd legen hel in de proeve op-
(genomen jgaranlie-loiids, waarin de
zg. ongeorganiseerde werkgevers op
genomen zullen worden. De meer
derheid van den Raad kan zicl^
echter, met dat garantiefonds vep-
eenigen.
De Raad heeft in zijn advies de
argumenten uiteengezet, die voor en
tegen de verschillende opvattingen
zijn aangevoerd.
Do Kabinetscrisis.
Jlir. Ruys' de Bcercnbrouck heeft
de hem door de Koningin verleen
de opdracht aanvaard, een voor
dracht te doen tol handhaving vin
het tegenwoordige kabinet, zij hel,
voor zooveel noodig, in gewijzigde
samenstelling.
Japanse he liefdadigheid.
De Japansche gezant le 'sGraven-
hage heeft, in opdracht van den Ja-
panschen kroonprins Iliro IiiLo,
f 9000 doen toekomen aan den mi
nister van buitenland'sche zaken,
welke som, ingevolge den wensch
van kien kroonprins, in drie ge
lijke deelen ter beschikking zal
worden gesteld van de burgemees
ters van Amsterdam, Rotterdam en
Den Haag, teneinde het geld voor
een liefdadig doel aan te wenden.
Spoorweg West-Brabant.
B. en W,. van Bergen op Zoom
hebben legen 6 Juli een vergadering
van gemeentebesluren, die belang
hebben bij het tot stand komen van
een locaalspoorweg in Westelijk
Noord-Brabant, uitgeschreven, om
samen te werken lol liet ten uit
voer brengen van de gereed liggen
de plannen.
Herdenking stichting van don Domtoren.
Zondag was het 600 jaar geleden, dat
de eerste steen gelegd werd van Neder
lands hoogsten toren: den Dom. Dit feit
vond plaats onder den Bisschop Frederik
van Zierick. Het duurde 61 jaar, eer het
kolossale bouwwerk voltooid was. De to
ren is oorspronkelijk gebouwd los van
de kerk, zulks in verband met de plaat
selijke situatie, de aanwezigheid van de
Domkerk van Willebrord, die het onmo
gelijk maakte, om ook het schip te doen
verrijzen. Later werd het koor met den
toren verbonden door een houten ganè-
Deze werd in 1674 verwoest door een he-
vigen orkaan en sindsdien zijn kerk en
toren gescheiden gebleven. Vermelden
wij ,nog, dat meester Jan van Henegouwen
de bouwmeester van den toren was. Hij
mocht ievenwel de voltooiing van zijn
werk niet zien. Een nazaat, evenals hij,
Jan van der Doom genaamd, voleindigde
het bouwgewrocht.
Op eenigszins feestelijke wijze is het
feit der eerste steenlegging herdacht.
Van 12 tot half één luidden de zware
Domklokken, waaronder de St.-Salvator
(wegende bijna 9000 K.G. en die geluid
moet worden door minstens 8 man), bij
genaamd de boefklok. In de St.-Michaels-
kapel in den toren werd om 3 uur met
eenig ceremoniëel door den burgemees
ter, mr. J. P. Fockema Andreae, een ten
toonstelling geopend van platen, betrek
king hebbende op geschiedenis en restau
ratie van den Do n. Deze interessante
expositie blijftvéén week ter bezichtiging
aanwezig.
Anti-miiitiristisclie betooging.
Zondag is vanwege het Internationale
Anti-militaristisch Bureau in den tuin van
het Volksgebouw itv Den Haag een pro
testvergadering gehóuden in zake de ge
vangenneming van Herman Groenendaal,
den principiëelen dienstweigeraar; Er wa
ren ongeveer 1500 personen aanwezig,
die bijna allen een yoode kaart droegen,
waarop stond te lezen: „Herman Groe
nendaal moet vrij". Onder de aanwezi
gen was pok dé moeder van den dienst
weigeraar
Het woord hebben gevoerd Albert de
Jong, mevr. Meyer-Wichmann en de hee
ren Coenóers, Ij. C. Eckhard en B. de
Ligt. Dé heer De Li£t zeide, dat Groenen-
ddal door zijn daad reeds heel wat heeft
bereikt. Van al jijden bestaat reeds
belangstelling, mp^g. deze moet groeien
en de hongerstaker^noet worden vrij ge
maakt door den werkstaker. Daarom was
spr. gekomen, om openlijk de aanwezi
gen op te ruien.
Er werden moties aangenomen, waar
in de onmiddellijke invrijheidstelling van
alle dienstweigeraars wordt geëischt en
wordt opgewekt tot een ononderbroken
en zoo scherp mogelijke actie, tot dit
doel bereikt is. Besloten werd, deze mo
ties onmiddellijk te gaan brengen naar
den minister van oorlog, wonende in de
Jan van Nassaustraat.
Onde'r geleide van eenige agenten te
jóaard -trok daarop een stoet van onge
veer 600 personen onder het zingen van
liederen door Deh Haag naar de Jan van
Nassaustraat. Daar had de politie -reeds
haar maatregelen getroffen.
Een delegatie, bestaande uitde heeren
De Ligt, Eckhard, ri)e Jong en Van der
Es, en de moeder van Herman Groenen
daal werden echter"doorge1 aten, teneinde
een bezoek te brengen aan den minister
van oorlog. De heer Pop wensdhte ze
echtereet' te ontvangen.
Na ongeveer een kwartier meende de
dienstdoende chef van de politie een eind
te moefen- maken, aah de demonstratie en
.verzocht hij den jieerén heen te gaan.
Deze' Wenschtën aah' dit verzoek geen ge-i
hoor te geven, waarop dé "inspecteur hun
in het belang van 'de openbare orde en
veiligheid gelastte," zich te verwijderen.
Ook dit had niet 't'gewenschte resultaat;
de inspecteur en eenige agenten trokken
daarop hun sabel ea déelde enkele klap
pen uit aan de bSNoogers, die vroegen,
waarom men hen niet arresteerde, in
plaats van te slaan.
Hierop werden de heeren B. de Ligt uit
Katwijk aan Zee en IM. L. van der Es uit
Soest gearresteerd en, begeleid door een
schare demonstranten, die anti-m>litairis-
tische liederen zongen, naar een politie
posthuis gebracht, waar zij ongeveer 3
uur weer werden vrijgelaten.
Tegen den heer de Ligt is wegens op-,
ruiing proces-verbaal opgemaakt.
De beursvacantiodagon.
Het bestuur der VereeDiging voor
den Effectenhandel te Amsterdam, daar
toe gemachtigd door de jaarlyksche
algemeene vergaderiDg van 26 April
1921, bericht, dat 2, 9, 16, 23 en 30
Juli, 6, 13. 20, 27 en 31 Augustus als
beursvacantiedagen zullen worden be
schouwd, zooiat op die dagen de prijs
courant niet uitgegeven zal worden, op
de kantoren niet zal worden ontvangen
noch geleverd en de lokalen der ver-
eeniging gesloten zullen blijven, alles
behoudens onvoorziene omstandigheden,
ter beoordeeling aan het bestuur.
De Dj am bi-kwestie in (le Eerste Kamer.
In de Dinsdagavond gehouden zittiDg
van de Eerste Kamer heeft het voorstel
van de Centrale Sectie om nog dien
avond de aangeduide ontwerpen te
onderzoeken en daarna Donderdag in
openbare zitting, het Djambi-ontwerp,
verzet uitgelokt van de heeren Van
Kol en Van Embden, die beiden het
ontwerp in verband met de kabinets
crisis wilden afvoeren.
De heer IdeDburg verdedigde de op
vatting van de Centrale Sectie. Hij beriep
zich op een precedent onder het demis-
sionnaire kabinet-De Meester en achtte
de zaak ryp voor behandeling.
De Kamer heeft daarna met 25 tegen
9 stemmen het voorstel van den voor
zitter om het Djambi-ontwerp Donderdag
in 't openbaar te behandelen, aange
nomen.
Uit Stad en Provincie.
ZIERIKZEE. Zooals reeds is gemeld,
houdt de Ned. Oudh. Bond hier haar Zo-
mer-vergadering van 30 Juni tot 2 Juli.
Donderdagavond half negen worden de
leden op 't Stadhuis ontvangen, waarna
in de Concertzaal de algemeene vergade
ring plaats vindt: Vrijdagmorgen: bezich
tiging van de monumenten te Zierikzee;
Ongeveer 1 uur noenmaal in „Hotel van
Óppen", 2 uur tocht in auto's door Dui-
veland (zoo mogelijk wordt ook Brou
wershaven bezocht); 7 uur officiëel diner
Zaterdagmorgen ongeveer 9 uur tocht
door Schouwen; ontvangst op sliót ,JMoer-
mond" door den eigenaar, den heer J. J.
Vriesendorp; hierna noenmaal „Hotel
Bom", Haamstede; bezoek aan de kerk
te Burgh en de gemeentekamer, waarin
een verzameling van aan 't strand gevon
den oudheden van den heer Hubregtse;
uiterlijk 4 uur terug naar Zierikzee, van
waar de leden per Prov. boot of train
huiswaarts keeren.
Vrijwil li [je L&iulsóQrm Voor
oefeningen ((gewone vrijwilligers),
klasse A: Donderdagavond van 8
10 uur; Vrijdagavond van 8 -10 uur;
klasse B: Zaterdagmiddag van 3—7
uur: kader Landstorm: Zaterdag
middag van 4 tot 7 uur; verband cur
sus (vrouwelijke vrijwilligers; Vrij
dagavond van 8 tot 91/2 uur.
„Kunst en Eer'" geeft Donder
dagavond 81/2 uur een uitvoering in
de ten't op liet Haven park. Pro
gramma 1. De cavallerie komt,
marsch, A. Zwart; 2. Marie Hen
riette, Ouverture, L. Monlag'iie; 3L
Wals uil de operette „Ein Walzer-
traum, O. Strauss; 4. Le retour idu
prinlemps, fanlaisie, Labory. 5.
Ernanie; fanlaisie briFlanle sur
Papery, G. Verdi; 6 Cache-Cache,
Scherzelto, F. Andrie; 7'. La Cutatn-
ne, Valse EspagnoLe, W. v. Berch-;
8. Le sortie de la Garde, pas redou
ble, R. Eilenberg.
By Kon. besluit van 17 dezer i9
tot voorzitter van het bestuur der water
bearing van het cal. waterschap Scherpe-
nissi benoemd, de heer J. Oudesluys J Nz.
te Scherpenisse.
Leening Zeeland.
God. Stalen van Zeeland stellen
aan de Prov. Stalen voor, een lee
ning aan te (gaan van f 0,600,000,
voor het verstrekken van gelden aap
de Prov. Zeeuwsche Electriciieits-
maatscliappij. Waar dit bedrag niet
in eens in zijn geheel noodig zal
zijn, houden zij zich liet recht voor
hel te leen en bedrag zo o noodig in
gedeelten, naar g'elang van de bc-
*hoefle op le nemen.
Do Klein-Nijverheidstentoonstelling
to Middelburg.
Men schrijft ons uil Middelburg;:
Van 4 tot 14 Juli, met uitzonde
ring van Zondag 10 Juli, zal Mid
delburg sta,an in het teeken der N.
IJ.T.E.M., zop.als bovengenoemde
tentoonstelling in het kort wordlt
genoemd.
De zalen en de tuin van het
Schuttershof zijn herschapen in een
fraai versierd en keurig aangelegd
tentoonstellingsterrein en een zeer
groote verscheidenheid van artike
len op velerlei gebied zullen daar
door een 70-tal exposanten worden
uitgestald.
lederen dag, zoowel des middags
als des avonds, wordt muziek gege
ven. In den tuin is een bioscoop
geëxploiteerd eii least not lenst
de bezoekers Hebben over dag
ook toegang lot de mooie verzame
ling van schilderijen in net Kunst
museum.
SEROOSKERKE. Vergadering van den
gemeenteraad op Maandag 27 Juni. Af
wezig met kennisgeving de heer P. A.
Legemate. Voorzitter de burgemeester. Na
opening voorlezing der notulen, die on
veranderd worden goedgekeurd. De voor
zitter doet mededeeling dat zijn inge
komen: een schrijven van de kerkvoogdij,
dat zij de helft zal bijdragen in de kosten
van het renteboekje van H. Stoel-Nuijens;
een brief van Ged. Staten, dat er wijzi
ging moet worden gebracht in de te
sluiten leening weegbrug haven Schelp-
hoek; een schrijven van den havenopzich
ter. dat de nieuwe bascule gereed is en
in gebruik kan worden genomen; de be
grooting der Gezondheidscommissie over
1921, welke wordt geraamd op f2257,38;
mededeeling dat besloten is tot oprich
ting van een waterleiding voor Schouwen
en Duiveland; 2 personen moeten wotfden
opgegeven om de acte te passeeren. De
voorzitter met weth De Roo zul'en hier
aan voldoen. Thans komt in behandeling
het aanschaffen van een nieuw torenuur
werk. Door den voorzitter zijn van drie
fabrieken opgaven van torenuurwerken
ontvangen, waarvan de prijzen variëeren
van f 725 tot f 1000. De heer v. d. Berg
vraagt, of ook prijsopgaaf is ingewónnen
bij Pieterse, mr. smid alhier. De voor
zitter en sommige leden zijn de meening
toegedaan, dat levering van een toren
uurwerk buiten diens vak staat. Na eeni
ge discussie hierover, stelt de heer v. d.
Berg voor. prijsopgaaf van 't torenuur
werk te verzoeken aan J. J. Pieterse al
hier. Dit wordt aangenomen met 4 tegen
2 stemmen. Aankoop zal worden opge
schort tot de eerstvolgende vergadering.
Het burgerlijk armbestuur zal worden
aangezocht een leening voor bedoeld
torenuurwerk in behandeling te nemen.
BURGH. Dé loods tier reddings
boot, die het vorige 'jaar door brand
werd vernield, wordt thans weer
hernieuwd.'Men is druk bezig eene
uil Ylissiiigen 'Overgebrachte loods
op te slaan, die. dienen moet tot
bergplaats voor eene binnenkort te
verwachten nieuwe reddingsboot.
De kapitein M'. v. d. Klooster Jz'.,
die bij genoemden brand ernstige
verwondingen bekwam, is, hoewel
langzaam beterende, nog steeds niet
in staat zijne betrekking' waar te
nemen.
RENESSE. Vergadering van den Raad
der gemeente, gehouden op Vrijdag 24
Juni. Aanwezig al.e leden. De notulen
worden voorgelezen en onveranderd
goedgekeurd. Eenffee ingekomen stukken
worden voor kennisgeving aangenomen.
De jaarwedde van de wethouders wordt
vastgesteld op f 50. Ter tafel komt een
verzoek van den heer J. P. Poulusse om
ontslag als 2en ambtenaar van den burg.
stand. tMet 6 van de 7 stemmen [wordt
de heer G. Bonder als zoodanig gekozen.
Een. fkleine wijziging in art. 36 van de
poli tie-verordening wordt aangenomen
met algemeene stemmen. Een aanvulling
éan (dit artikel, waarin verboden wordt
om motorrijwielen en rijwielen aan den
rijweg en het voetpad neer te leggen of
te laten staan van af den Scharendijk-
schen weg tot aan den duinvoet, wordt
eveneens met algemeene stemmen aange
nomen. Een. aanvulling van datzelfde ar
tikel, waarin verboden wordt met meer
dan 2 naast elkaar rijdende rijwielen en
motorrijwielen te rijden over den rijweg
voornoemd, wordt met 6 van de 7 stem
men aangenomen. De heer Hoogenboom
stemde tegen. Dat het voetpad al .een met
kinderwageits bereden mag worden
wordt met algemeene stemmen aangeno
men. Op voorstel der beide wethouders
wordt de jaarwedde van den len ambté
naar van den burg. stand van f 75 op
f 100 gebracht. Een voorstel' van B. en
W. om de wed. Zandijk f 25 pensioens-
toelslag te geven wordt met algemeene
stdmmen aangenomen. De vooiz. deelt
méde, dat tot de oprichting der water
leiding definitief besloten is en dat alle
gemeenten in Schouwen en Duiveland, be
halve Nieuwerkerk en Ellemeet zijn aan
gesloten. De heer W. van Klooster houdt
een beschouwing1 over de wenschelijkheid
van het aanstellen van een corps vaste
dragers bij begrafenissen. De raad gaat
hiermede accoord. Besloten werd, dat de
volgende vergadering B. en W. met des
betreffende voorstel en zullen komen, hoe
zoo iets in elkaar te. zetten. Hierop volgt
het nazien der rekening van het burger!,
armbestuur, die met een batig saldo van
f 94.175 wordt goedgekeurd.
BRUINISSE. In de doior de Vis-
schersvereenigin® al'hier gehouden
vergadering in het Veerhuis, werd
na voorlezing engoedkeuring der
notulen mededeeling gedaan, dat
van den heer dr. Cock uit Breda
een schrijven was ontvangien, dat
op 27 Juni a.s. wederom een ver
gadering zou -worden1' gehouden van
het comité van actie. Door den heer
Boodt werd verslag uitgebracht van
dc vorige vergadering door de af
gevaardigden der visschcrij-vereeni-
gingjen in Zeeland gehouden. Voor
iedere vereeniging was in die ver
gadering een lid van het comité ge
kozen onder nadere goedkeuring der
