Zierikzeesche Nieuwsbode
BREEKT
VRAAGT
abonnement:
Woensdag 22 Juni 1921. zierikzeesche courant.
advertentiên
buitenla n p.
MET DE OUDE SLEUR EN
ALOM VERKRIJGBAAR.
Prfls per 3 maanden f 1,50,
franco per post ƒ1,80. Voor het
buitenland per jaar f 10,—.
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt Maandag, Woensdag
en Vrijdag.
van 1—3 regels 60 ots., van 4
regels en daarboven 20 ets. per
regel. Reclames 30 ets. p. regel.
Bij contract belangrijke korting.
76ste JAARGANG. - No. 10637. Inzending op den dag van uit-
Dlf. A. J. OE LQOZE Jr. Ultg.-Redact. U. J. KOSTEN. eave vóór ure-
Zy, die zich van af heden
op ons blad ahonneeren. ont
vangen de tot 1 Juli a.s. ver
schijnende Nos. GRATIS.
Groote juweelendiefstal.
Te Parijs hield Zondag ccn auto,
waarin een 5-tal individuen, stil
v-cor een j uw celen winkel laan den
boulevard Saint Martin. Drie hun
ner stegen uit, verbrijzelden met ha
merslagen de voorruit, maakten
zich meester van teen aantal juwee-
len, sprongen weer in de auto, wel
ke zich 'daarop met groote snelheid
verwijderde. De bandieten vuurden
op de menigte, die zich legen hun
vlucht wilde verzetten en spoedig
was de auto*uit het gezicht verdwe
nen. De automobiel werd Later te
ruggevonden in de rue Albouy. Men
herkende hem als den wagen, die
dienzelfden morgen wars gestolen op
den boulevard Clichy. Men schat de
waarde van de gestolen juweelen op
5 millioen francs.
In verband mei dezen diefstal, Ls
een premie van 50.000 francs uitge
loofd voor hen, die aanwijzingen
kunnen geven, welke tot de opspo
ring der gestolen juweelen mochten
leiden.
Mijnramp in Westfaleii.
Aan de mijn 'Mont Gen is te So-
dingen, bij Herne, heeft een vreese-
lïjke mijnramp plaats gevonden. In
een schacht, waarin 300 werklieden
aan den arbeid waren, viel een
mïjlngasi'ontp 1 offing voor, waardoor
meer dan de helft van de arbeiders
van de buitenwereld werd afgesne
den en in de mijn werd opgeslo
ten. De reddingsploegen uit het ge-
heele district werden oiimiddellijV
gealarmeerd en maakten dadelijk
een begin met het reddingswerk. Die
taak werd ten zeerste bemoeilijkt,
doordat liet gebeurde een deel der
onderaardse he gangen had laten in
storten. De aantallen der slachtof
fers z'ijln als yolgl: 79 dooden, 21
zwaar gewonden, 54 licht gewon
den en 14.vermisten. Ter mogelijke
redding van laatstbedoelden wordt
met groote vlijt voortgewerkt.
De schade, door. de ontploffing
en den brand in de mijn aangericht,
is zeer aanzienlijk en zat vermoede
lijk een langdurige bedrijfsstoring
veroorzaken.
De mijn is dag en nacht omringd
door een groote [mienschenmenigte,
waarin zich hartverscheurende too-
neelen afspelen.
De Canadeesche regeiunaker.
Hatfield, de regenmaker in den
staat Alberta, werkt nog steeds met
succes. In hel geheele gebied, waar
voor liïj (met Ide plaatselijke verceni-
ging van landbouwers een contract
heeft afgesloten, valt nog steeds ruim
voldoende regen. Onlangs ontving
hij' 1100 dollar voor zijn „prestaties"
gedurende één dag.
Een unicum.
.1 aincs Garland had 200.000 dollar
geërfd van zijn vader, maar hij had
JuTUgaat nie' aanvaard. Zijn möliel
was, dat een 'ni'an die geld (aan
vaardt, zonder ervoor te hebben ge
werkt, schade lijdt in zijn onafhan
kelijkheid. De (man is werkzaam op
de hiceve van zijn moeder, te Neiv
Bedford in den sLaat Massachusetts.
Dezer dagen is Garland weer eens
door dagbladschrijvers geïnterviewd.
Hij1 verklaarde hun, dat hij volko
men bijl zijn verstand is en dat hij
nooit spijt heeft gehad van zijn be
sluit „om1 een voortbrenger te wor
den en nzet enkel een uitgever".
Zijn hoofddoel is zegt Garland
aan de wereld te tooiuen, dat er ten
minste één Amerikaan is, die dol
lars versmaadt. Hij heeft niets te
gen de groote publiciteit die gege
ven is' ;aan zijn financieel offer.
De staking der Engelsche mijnwerkers.
Er zijn geen teekenen voor een ial-
gemeene hervatting van het werk in
de kolenbekkens, daar de stakers
over het algemeen vasthouden aan
de pblitiék van het hoofdbestuur ten
gunste van een •voortzetting van de
staking: Er wordt druk gepost om
te verhinderen, dal mijnwerkers
weer aan het werk gaan. Vele vrou
wen helpen bij! liet posten. In vele
gevallen is1 de politie te hulp ge
roepen bij' opstootjes tusschen werk
willigen en stakers, maar er zijn
geen ernstige botsingen voorgevallen.
Onrust in China.
Naar uit China wordt gemeld, zijn
de onlusten de .laatste dagen voor
gevallen te Ilsjang en te Woetsjang
leékenend voor den tijdgeest. Of
schoon tot dusver de buitenlanders
niet te lijfden hebben gehad, hebben
toch degenen, die op afgelegen plaat
sen in het binnenland liggen het. ge
voel dat zij leven op een vulkaan die
elk oogenlvlik tot uitbarsting kan
koUnen.
De koning van België over ilen
acht-uren-dag.
In een brief aan Wouters, den
minister van industrie en arbeid,
Schrijft de Koning o.a.: Ik heb thans
de wet op den achturigen arbeids
dag bekrachtigd. Deze is dus rech
tens verkregen. Nu mOet men hem
nog economisch veroveren.
Ongetwijfeld geven reeds vele ar
beiders zich rekenschap van de
noodzakelijkheid om hun activiteit
te verhoogen en meer productieve
werkwijze in te voeren, om tot een
verhooging van liet rendement te
komen. Deze overtuiging is (echter
nog niet algemeen genoeg. Er moest
nog een groot werk van propagan
da en opvoeding worden onderno
men, teneinde tot den geest van al
len te doen doordringen de onont
wijkbare noodzakelijkheid van de
verhooging van kwaliteit en kwan
titeit van het werk, die geleverd
wordt in een 'kortoren arbeidsdag'.
Dit heeft niets te maken mei een
wedstrijd. tusschen patrooil's ten
loontrekkers.
Het proces tegen Hölz.
Het Hölz-proces loopt op zijn
eind. Dinsdag is geen zitting ge
houden. Woensdagmorgen zijn de
heide Laatste getuigen gehoord, die
uit Maagdenburg zijn opgeroepen,
waarop des middags de vrij uitvoe
rige pleidooien zijn gehouden. De
uitspraak wordt Donderdag ver
wacht.
Hölz vroeg, toen een nieuwe ge
tuige wais gehoord: „Hoeveel var-
kenscoteletten en gebakken aardap
pelen eet die getuige wel per dag
om zoo'n spekgiezicht te krijgen
wat hem weder een vermaning van
den voorzitter op den hals haalde.
Aan het slot der zitting nog eep
scène tusschen IIölz en den Staats-
anwalt.
Hölz vraagt, of de laatste zich niét
herinnert, dat de vrouw van Hess
verklaard heeft na den moord een
man te hebben gesproken, die ge
zegd had: „Als Hess niet had gesto
ken, w,as er niets gebeurd."
De Staatsanwalt antwoordde ont
kennend, waarop Hölz zegt: „Dan
zijt ge een onbeschaamde leugenaar
net als de anderen".
De v'oorzitter dreigt ÏIölz met
strenge maatregelen, als hij' zoo
doorgaat.
Ten slotte verklaarde nog een des
kundige, dat Hess met dum-diim-k'o,
gels was vermoord.
De lynchwet.
Te Moultrie, in den staat Georgië
(Am.) heeft weer een afschuwelijk
lynch-geval plaats gevonden. Een
neger had bekend, met voorbedach
ten rade een blank meisje van 12
jaar te hebben gedood. De menigte
bestormde hel gerechtsgebouw, over
weldigde iele politie en voerde den
neger mede naar een plek, waai'
hij1 ;aan een boom werd gebonden
en levend verbrand Terwijl de tak-
kebcssen rondom hem werden op
gestapeld, rookte schijnbaar onbe
wogen de ongelukkige zijn Laalste
sigaret, en toen werd het hout aan
gestoken. De man kermde ma,ar
weinig, toen hij ldoodgeblakend werd
Een cchtelgke idylle.
Een jeugdig landbouwer te Kerka
(graafschap Pest) Joseph Horvath gehee-
ten, werd in 1915 in den oorlog ern
stig gewond en door de Russen ge1
vangen gemaakt. Aangezien zijn kamera
den verklaarden, hem te hebben zien sneu
velen, werd hij officieel als dood gere
gistreerd. Twee jaren later hertrouwde
zijn weduwe met een Russischen krijgs
gevangene, Pavel Ivanics geheeten, die
haar van overheidswege was toegevoegd,
om haar behulpzaam te zijn bij het be
bouwen harer akkers. Zij kreeg twee kin
deren bij den Rus.
Horvath, die intusschen van zijn won
den Was genazen, hoorde van dit huwe
lijk door middel van een later krijgsge
vangen gemaakten dorpsgenoot. Hij wilde
echter niet ten achter blijven bij zijn
vrouw en trouwde daarom op zijn beurt
met een Russin.
Na zes jaren krijgsgevangenschap keer
de Horvath ten slotte te Kerka fterug, ver
gezeld van zijn Russische vrouw en hun
beider kind. De inwoners van Kerka, die
van zijn komst hoorden, vreesden een tra
gedie, doch welke bleek, dat men te doen
had met een idylle... De Rus Ivanics her
kende in de Russische echtgenoote van
Horvath zijn eigen vrouw, die hij bij het
uitbreken van den oorlog in Rusland had
achtergelaten. De twee mannen hadden
dus eikaars vrouw getrouwd, zonder het
te weten. De echtelieden vielen elkaar na
den langen tijd van scheiding in de armen
en de mannen „ruilden" maar weer. Se
dert dien leeft het viertal gelukkig op
het land, dat door den arbeid van Iva-
miks tot grootere vruchtbaarheid is ge
bracht.
BINNENLAND.
D1NTEL.OORD. Tel dijkgraaf van
den Dintelpokler is bij K.B. her
benoemd de heer J. Bom Mz.
- De verkoop van het Emma-
bloempje bracht in deze gemeente
op f 90,95. Door een 14-tal dames
zijn deze bloempjes op de paarden
markt ten verkoop aangeboden.
De hoogo aardappelprijzen.
Het Eerste Kamerlid Mevr. Pot
huis—Smit heeft aan 'den Minister
van L., N. en H. inzake de buiten
sporig hooge prSj'zen der nieuwe
aardappelen, de volgende vragen ge
steld
Is het den Minister bekend, dat
neg altijd de nieuwe aardappelen le
gen buitensporig hoogc prijzen wer
dén verkocht, welke prijzen dan ook
door groote groepen uit de bevol
king niet kunnen worden besteed
Is de Minister niet van oordeel,
dat Regeer in gsmao trege 1 e n moeten
worden genomen, teneinde de prij
zen weder binnen de normale grens
te brengen
Een dankbetuiging van kroonprins
Hiroliito.
De Koningin heelt het volgende
telegram van den Japanschien
Kroonprins ontvangen, verzonden
uit Essen iop 20 dezer
„Il.M. de Koningin der Nederlan
den. Het Loo
Op het oogjenblik waarop ik de
grens van het Koninkrijk van Uwe
Majesteit overschrijd, zij het mij
vergund, mevrouw, Uwe Majesteit
opnieuw mijn zeer diep gevoelde
dank te betuigen voor de zoo wel
willende en hartelijke ontvangst,
welke mij ten deel is gevallen bij
Uwe Majesteit en bij Hare Konink
lijke Familie. Ik uit met de meeste
eerbied 'mijne wenschcn voor de ge
zondheid en het geluk van Uwe
Majesteit en Hare Koninklijke Fa
milie en voor de voorspoed en het
welz'ijn van haar vtolik en de groot
heid en de voorspoed van Haar Ko
ninkrijk. Hiroliito, Kroonprins van
Japan".
H.M. de Koningin beeft op dit
telegram het volgende antwoord ge
zonden
„Zijne Keizerlijke Hoogheid den
Kroonprins van Japan, Brussel.
Teergevoelig voor het vriendelijk
telegram van Uwe Keizerlijke Hoog
heid, zoomede voor de wenschen
welke zij uitspreekt voor mijn gje-
luk, Voor dat van Mijne Familie en
voor het welzijn van mijn volk en
de grootheid en de vrede van mijn
Koninkrijk, stelt er prijs op Uwe
Koninklijke Hoogheid opnieuw het
levendige genoegen kenbaar te ma
ken welke haar bezoek mij heeft
verschaft".
De verzekeringsbank „Kosmos"
Naar de Tel. verneemt, zal de Verzeke
ringsbank „Kosmos" een aanvraag indie
nen om onder beheer van een rechter
commissaris te worden gesteld ingevolge
de noodwet op' het levensverzekeringsbe
drijf van 29 April 1921.
Naar aanleiding van dit belicht ver
nam het „Vaderland", dat dit niet een
gevolg zou zijn van een débacle.
De stap, door de directie ondernomen,
geschiedt ingevolge artikel 2 van de ge
noemde wet. Daarin wordt bepaald:
„Wanneer een levensverzekeringsmaat
schappij wel haar opeischbare schulden
kan betalen, doch, naar redelijkerwijze is
te voorzien, in de toekomst niet aan alle
haar verplichtingen zal kunnen voldoen,
kan ten aanzien van die maatschappij op
haar eigen verzoek dan wel op vorde
ring van het openbaar ministerie door
de rechtbank worden verklaard, dat zij
verkeert in een toestand, welke in het
belang der gezamenlijke schuldeischers
bizondere voorziening behoeft".
Opheffing van liet Processie-Verbod?
De Tel. deelt mede, dat, wanneer het
kabinet Ruys wordt gereconstrueerd en
de Grondwetsherziening wordt behandeld,
de voorgestelde opheffing van het pro-
oesssieverbod zoo g^oed als zeker zal wor
den terugfgenomen.
In Kath. parlementaire kringen houdt
'men er zich dan ook reeds op voorbe
reid, dat artikel 170 der Grondwet onge
wijzigd zal blijven.
Do Ministorcrbis.
Naar thans uit parlementaire kringen
vernomen wordt, is het zoo goed als ze
ker, dat het kabinet-Ruys in geen geval
als zakenkabinet het bewind zal blijven-
voeren. Indien het aanblijft (waar alle
kans op is), zal het zonder meer zijn
taak als kabinet van de rechterzijde voort
zetten, zij het dan ook, dat enkele minis
ters zullen worden vervangen.
Het militaire vraagstuk zal dan opnieuw
aan de orde worden gesteld, en men koes
tert de hoop op een bevredigend com
promis.
Door de leidende staatslieden van rechts
wordt een reconstructie van het kabinet
voorgestaan in dezen zin, dat de minis
ter van Arbeid, Aalberse, zal overgaan
naar Financiën, terwijl dan voor de por
tefeuille van Arbeid genoemd worden de
heeren J. R. Snoek Henkemans (C.-H.) en
mr. V. H. Rutgers (A.-R.)
Een spoedige beëindiging van de crisis
wordt verwacht, tenzij de bezetting van
het departement van Oorlog (Marine) on
verwachte moeilijkheden geeft.
Uit Stad en Provincie.
De Nederlandsche Oudheidkundige Bond.
Opgericht in 1899 heeft de N. O.B. tot
doel de gemeenschappelijke belangen van
oudheidkundige vereenigingen en openb.
yerzamelingen te bevorderen, opdat de
algemeene Nederlandsche oudheidkunde
zoo goed mogelijk gediend worde. Van
groot nut acht de Bond het dan ook, dat
er belangstelling opgewekt wordt voor
de monumenten van kunst en geschiede
nis, omdat zij zijn de tastbare en leven
de getuigen van het sociale leven van
vroeger, waaruit het heden zich opbouwt
Immers die monumenten gezamenlijk too-
nen ons een der vele facetten van het
oer-menschelijke, dat in een geordend
maatschappelijk stelsel, hoe dit ook zij,
zijn kans op levensbehoud aannemelijk
ziet gemaakt. Daarom zijn die producten
van kunst een schat, die van geslacht tot
geslacht overgegeven wordende, een rijke
erfenis formeert, waarin een groote op
voedende kracht ligt, niet voor een enkele
kategorie van uitverkorenen, maar voor
een gansch volk.
Zoo zijn de uitingen der kunst van cul-
tureelen aard, en hebben ze recht op
een voortbestaan, binnen de grenzen der
mogelijkheid. Haar belangen te verdedi
gen, komt dan ten goede aan de gemeen
schap in den ruimsten zin.
Door woord en geschrift tracht de N. O.
Bond deze ideeën duidelijk te maken en te
propagandeeren, opdat er tijdig maat
regelen te beramen zijn wanneer onver
schilligheid, onverstand of onwil die mo
numenten te gronde zouden richten.
Door het uitgeven van een jaarboek,
dat als bulletin van den N. O. B. vier
maal per jaar verschijnt, worden we
tenschappelijke onderzoekingen vastge
legd en mededeelingen gedaan, opdat ook
in ruimeren kring zijn streven bekend
wordt, terwijl jaarlijks de zomerverga
dering gehouden wordt in een plaats van
ons land, waar oude schoonheid nog óp-
laait.
Daarom werd thans Zierikzee en omge
ving gekozen om zijn leden nader in ken
nis te stellen met het karakteristiek van
deze streek en een speciaal nummer van
het bulletin hieraan gewijd. Het zal be
keken zijn uit een geschiedkundig en
kunsthistorisch oogpunt en verzorgd door
den archivaris van Zierikzee, den heer
P. D. de Vos en den Leidschen archivaris
.en museum-directeur, mr. dr. J. C. Over-
voorde. Zoo zullen de Bondsleden op de
hoogte gebracht worden van het vele,
dat hier te genieten valt, opdat hun 'tijd
zoo nuttig mogelijk w(ordt besteed. Tot
dit doel vormde zich verder nu een comité
van ontvangst, bestaande uit de heeren
mr. A. J. F. Fokker van Craijestein van
Rengerskerke, voorzitter; mr. S. Trie-
zenberg, E. J. Gelderman, N. A. Berk
hout, (L. J. v$n Vessem, A. van der Weijde(,
C. de Looze, J. J. Vriesendoirp van Re-
nesse, J. J. Honig, A. C. de Oude en P.
D. de Vos, leden.
Zoo hoopt de Bond dat de dagen
doorgebracht te Zierikzee en omgeving,
niet alleen bij zijn eigen leden, maar ook
bij de bewoners dezer streken, weer meer
belangstelling mogen opwekken ten gun
ste onzer monumenten voor geschiedenis
en kunst.
Thans omvat de N.O.B. 42 genootschap
pen, behalve de 80 gewone en 480 corres-
pondeerende leden, terwijl zijn bestuur
gevormd wordt door de heeren: prof. W.
A. E. van der Pluijm, voorzitter; mr. dr.
J. C. Overvoorde, onder-voorzitter; dr. E.
J. Haslinghuis, secretaris; dr. H. P. Cos-
ter, penningmeester; F. A. Hoefer, dr.
Jan Kalf, jhr. Ir. B. W'. F. van Riems
dijk, jhr. mr. A. F. O. van Sasse van
IJsselt en prof. dr. W, Vogelsang, leden.
Bij Kon. Besluit van 16 dezer
is, met ingang van 1 Augustus op
geheven liet «ontvangkantoor der Di
recte Belastingen en accijnzen te
Cclijnsplaat en ingesteld een ont
vangkantoor der Directe Belastin
gen en accijnzen te Kortgene, voor
de 'gemeenten Kortgene, Colijiisplaat,
Rats en Wissekerke.
SCHOUWEN. Tengevolge van de
langdurige droogte zyn de regenbakken
bij zeer velen,. totaal leeg. Menschen
e eb ter kunnen zich nog altyd wel
redden, liet vee evenwel, dat in de
weide loopt, is er vrij wat slechter aan
toe. De landbouwers moeten voortdurend
water aan brengen voor het vee. Eo,
waar moeten zy het halen De putten
in de weiden z\jn öf totaal leeg öf het
water is door den bijzonder lagen
waterstand zóó brak en vaak zóó
modderig, dat de dieren het beslist
Diet kunnen drinken. Het spreekt van
zelf dat het vee, dat groote behoefte
aan goed zuiver drinkwater heeft en
wien het slechts mondjesmaat kan
gegeven worden, lichamelijk achteruit
zal gaan. Ziekten kunnen ook ontstaan
door het noodgedwongen gebruik van
slechtovervloedig van organische
stoffen voorziene drinkwater. Bij het
melkvee ontstaat ook achteruitgang
wat de melkproductie betrefc. Boven
dien zfjn de weiden door de droogte
zeer schraal bezet met malsch gras,
zoodat hun ook de honger begint te
kwellen en zij trachten door de droge
slooten op het bouwland te komen om
zich aan de te veldstaande gewassen
te goed te doen. De duinpolders
die nog hooger liggen, lijden ook zeer
van de droogte. Je kunt er wel over
knikkereD. Het vee wordt dan ook in
weiden gebracht die anders voor hooi-
wei bestemd waren. Dat is Datuurlflk
oen enorme schadepost voor den land
bouwer die genoodzaakt wordt van
den winter zyn veestapel in te krimpen
door gebrek aan hooi. Geen wonder
dus, dat vooral de Veehouders verlan
gend uitzien naar een paar flinke
regenbuien, waardoor de slooten gevuld
cn de weiden weer groen worden.
RECHTZAKEN.
De dubbele moord te Spaarndam.
Dirk Roza, door de Haarlemsche
