Zierikzeesche Nieuwsbode
abonnement:
advertentiën:
Maandag 13 Juni 1921. zierikzeesche courant.
b uitenla nd.
binnenTan d.
Prijs per 3 maanden f 1,50,
franoo per poBt f 1,80. Voor het
buitenland per jaar f 10,—.
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt Maandag, Woensdag
en Vrijdag.
van 1—3 regels 60 ets., van 4
regels en daarboven 20 ets. per
regel. Reclames 30 ets. p. regel.
Bij contract belangrijke korting.
76ste JAARGANG. - No. 10633. Inzending op den dag van uit-
Oir. A. J. DE LOOZE Jr. Ultg.-Redact. M. J. KOSTEN, gave vóór 11 ure.
ZJJ, (11© zich van af hoden
op ons blad abonneereu, ont
vangen de tot 1 Juli a.s. ver-
schUnende Nos. GRATIS.
De GEM EEN TE-ONT
VANGER vail Zibbikzee
verzoekt spoedige aanzuivering
van de belasting op de honden
over 1921.
Noodweer in Frankrijk.
Het onweer heeft de laatste du
igen op het platteland van Frank
rijk geweldig huis gehouden. In de
omgeving van Dijon sloeg de blik
sem op verscheidene plaatsen irtde
kerktoren van het dorp Com mar in
werd zwaar beschadigd- Te Froloi.s
werd door den bliksem een mijn
tot ontploffing gebracht, die bij den
aanleg van een spoorlijn zou wor
den gebezigd; een Italiaansch arbei
der werd gedood.
Het dorp Lavelanot is geteisterd
door een waterhoos, die de meu
belen en voorraden van drie gezin
nen vernielde en een fabrieksloods
wegvoerde. Een grijsaard, die zich
in de loods bevond, werd gicldood.
Zijn lijk werd gevonden in een na
burig dorp, waarheen liij door den
stroom was gesleurd. De oogst ging
gedeeltelijk verloren. In het depar
tement Var heeft de hagel aan den
graanoogst, de wijnbergen en boom
gaarden groote schade toegebracht.
Het reizigersverkeer in Tirol.
Uit Innsbruck wordt gemeld, dat een
regeling is uitgevaardigd voor het op
onthoud van vreemdelingen, welke met
1 Juli van kracht wordt. Alle betalingen
moeten geschieden met Tiroolsche reis-
cheques. Betaling in buitenlandsche valu
ta mag niet worden geëischt en ook
niet in ontvangst genomen. De cheques
worden tot een door de Tiroolsche re
geering bepaalden dagelijkschen koers
met ambtelijke prijsverhooging gekocht.
In Zuid-Tirol wordt van vreemdelingen,
die daarheen willen gaan, een bewijs ge-
ifischt, dat zij geen lid van den Andreas
Hoferbond of van vereenigingen van der
gelijke richting zijn.
De Japansche kroonprins in België.
Een bijzondere trein is Vrijdag den
Japanschen kroonprins tot Bergen tege
moet gespoord. Daar is hij ontvangen
door den gouverneur van de provinci&
vertegenwoordigers van de stad Bergen,
den Japanschen gezant enz.
Om 5 uur 's avonds is de kroonprins
te Brussel aangekomen. Hij werd door
den Koning aan het station opgewacht,
en, hoewel de regen in stroomen viel,
in een open rijtuig naar het paleis ge
reden, waar om 8 uur een groot feest
maal, waar 180 genoodigden aanzaten,
plaats had. Carton de Wiart heeft er
gesproken. Zaterdag heeft de prins bloe
men neergelegd op de g'raven van de ko
ningen Leopold I en Leopold II te
Laeken.
De Mexicaansche financiën.
Volgens de ]Mexlca,n Review bedraagt
de binnenlandsche schuld van Mexico
427 millioen |Mex. pesos, waarop 1301/2
millioen Mex. pesos rente achterstallig
is. De buitenlandsche schuld bedraagt 287
millioen (Mex. pesos, waarop 87 millioen
)Mex. (pesos achterstallig zijn. De rente be
talingen op de Mexicaansche schulden
zijn sedert 1913 gestaakt.
Een politieke misdaad.
Vrijdagnacht 12 uur is op de onafhan
kelijke Beiersche Landdagafgevaardigde
Gareis., een revolveraanslag gepleegd. Ga-
reis keerde terug van een vergadering,
waar hij gesproken had over den toe-
nemenden invloed der kerk op de school.
Het slachtoffer, dat door vier kogels
werd getroffen, werd in hopeloozen toe
stand naar het ziekenhuis gebracht, waar
hij in den loop van den nacht stierf. De
dader was den afgevaardigde waar
schijnlijk van de vergaderzaal af ge
volgd. Hoewel onmiddellijk twee politie
agenten toeschoten, is het niet geluWt
den moordenaar te vatten.
Er kan nauwelijks aan getwijfeld wor
den, dat het hier een politieke misdaad
betreft. Gareis, die van beroep leeraar
ban een gymnasium was, was de leider
der onafhankelijken in den Beierschen
Landdag. Den laatsten tijd was hij meer
malen in sterke oppositie tegen de re-
geering-von Kahr en voor een spoedige
ontwapening.
De eenige getuige van de misdaad was
een dienstmeisje. Zij verklaarde, dat zij
een man snel tusschen haar en de beide
mannen had zien doorloopen naar de
overzijde van de straat, en dat hij daal
de schoten had gelost, waarop hij on
middellijk was gevlucht.
De Beiersche regeering is zeer onaan
genaam getroffen door den moord op
Gareis. Zij wil alles in het wérk stellen
om den dader op het spooir te komen en
de beweegredenen van zijn daad aan
hét licht te brengen. Tot dit doel heeft
de politie reeds alle maatregelen getrof
fen en een belooning van vijfduizend 'M.
voor het opsporen van den dader uit
geloofd.
De Beiersche regeering heeft t#vens tot
alle kringen der bevolking een aanma
ning gericht, de orde te bewaren en de
regeelring bij het handhaven der orde
te steunen.
Zijn eigen doodsklok geluid.
Te Nassenbeuren (Beieren) is dezer
dagen de plaatselijke klokluider onder
dramatische omstandigheden om 't leven
gekomea Op een morgen hoorden de
dorpsbewoners voortdurend de doods
klok luiden. Zij liepen naar den toren
en werden daar ontvangen niet revol
verschoten, waardoor een van hen ge
dood werd.
De anderen ondernamen daarop een
massa-aanval op het klokkenhuis en stuit
ten daar op den klokluider, die in het
blinde weg schoot en krankzinnig bleek
te zijn geworden. Zij zetten hem tus
schen de klokken door achterna; een
van deze, die nog in beweging v/as,
kwam tegen het hoofd van den waan
zinnige aan, die onmiddellijk een lijk
was.
De processen te Leipzig.
Het Rijksgerechtshof heeft besloten in
plaats van de U-boot commandanten, die
bij het tot zinken brengen van hospitaal
schepen slechts de gegeven bevelen op
gevolgd h ebben en niet strafbaar gesteld
kunnen worden, tegen admiraal Von
Holtzendorff, die, toen de verscherpte
duikboot-oorlog aanving, chef van den
marinestaf was, een vervolging in te
stellen.
Sportieve politio-agenten.
De Parijsche politieagenten zijn bezig
hun spieren te sterken. In vroegere
vreedzame tijden liepen de agenten met
de handen op den rug gemoedelijk te
kuieren docv de Parijsche straten, en
van hun lichaamskracht werd niet veel
gevergd. Tegenwoordig echter, nu de
moorden en schietpartijen, de autoban
dietenstreken en de verkeersongelukken
aan de orde van den dag zijn, nu gevoe
len de agenten, dat zij lichamelijk niet
krachtig genoeg zijn om op het juiste
moment hun gewicht in de schaal te
doen leggen.
Vandaar dat tal van agenten gretig
gebruik maken van de gelegenheid, welke
de politie-autoriteiten hun bieden door
gebruik te maken van den cursus in
gymnastiek en sportieve spelen, die op
speciaal daarvoor beschikbare terreinen
voor hen zijn ingelricht.
I)e verdrukten.
Dat wij Nederlanders niet alleen staan
waar het 't nauw aandraaien der belas
ting-schroef geldt, moge blfiken uit
onderstaandon brief, die een Hollander
van een Eogelsch zakenvriend ontving
cn welke 't Hdb. dezer dagen afdrukte
Mijnheer,
Om de volgende redenen is het m\j
onmogelijk U de remise te zenden,
waarom U verzoekt
Ik ben in myn nek genomen, naar
beneden gedrukt, geknepen, onder den
voet geloopen, uitgestreken en geman
geld. Door onze inkomsten-belasting,
extra-belastingoorlogswinst-belasting
vredes-belaBtingoorlogsleeningge
dwongen leening, automobiel-belasting,
en door iedere vennootschap en organi
satie die de vindingrijke geest van den
mensch heeft kunnen uitdenken om my
af te persen wat ik al dan niet in mijn
bezit heb. Door het Roode Kruis, St.
Dunstan's, het Kindey-Tehuis, de Y. M.
C. A., de Y. W. C. A,, het Leger des
Heils, het Belgische Hulpcomité, het
Oostenryksche Hulpcomité, het Zwarte
Kruis, het Dubbele Kruis, en ieder
hospitaal in stad en land.
De regeering heeft myn zaak zoo
geregeerd dat ik niet weet van wie ze
is. Ik werd geinspecteerd, verdacht,
geëxamineerd, ge-herëxamineerdbericht,
opgeroepen en bevolen, zoodat ik niet
meer weet wie ik beD, waar ik ben en
waarom ik eigenljjk ben. Alles wat ik
weet is, dat ik verondersteld word te
zijn een onuitputtelijke bron van geld
voor iedere behoefte, wenach of hoop
van het menschelijk ras; en omdat ik
niet alles wil verkoopen wat ik heb,
en geld gaan bedelen, leenen of stelen,
om het weg te geven, word ik geoor
deeld, veroordeeld, geboycot, toege
sproken, besproken, belogen, belasterd,
gekneveld, opgehangen, uitgeschud cn
vervloekt-dicht aan den rand van de
ruïne gebracht, en de eenige reden
waarom ik me nog aan het leven vast
klamp, is nieuwsgierigheid om te zien
wat er voor den duivel verder gebeu
ren zal.
Geen winterdienstregeling.
Het ligt in het voornemen geen nieuwe
winter-diensfnegeling op de Nederland -
sche spoorwegen in te voeren, maar de
tegenwoordige dienstregel'ng te laten
doorloopen tot 1 Juni 1922.
Concurrentie tegen „De Zeeland".
Op 2 Juli a.s. zal de Great Easte'rn
Railway een nieuwe lijn openen tusschen
jZeebrugge en Harwich. Het is de bedoe
ling de talrijke Engelsche en Amerikaan-
sche toeristen, die het slagveld in Vlaan
deren bezoeken, een directe verbinding
met de Vlaamsche kust te verschaffen.
De petroleumpryzen.
De „Haagscfie Pöst" schrijft, dat
de prijzen van geraffineerde petro
leum in Amerika verder zijn ver
laagd en dat blijkens de officieele
opgave te Washington, de voorraad
petroleum daar te Lande iop 31 Mei
j.l. de grootste ooit voorgekoniene
was, nl. 147 millioen vaten.
Het verbruik beantwoordt blijk
baar niet aan de verwachtingen, in
weerwil van het feit, dat een steeds
toenemend aantal schepen petrole
um als slookmateriaal aanwendt.
Beurs-actie.
De vereeniging voor den Effecten
handel heeft wederom Zaterdag'geen
uoteering gegeven, daar ook nu de
leden, in verband met de actie voor
teursvacantie in Juni en Septem
ber, geen zaken hebben gedaan.
De Bioscoopwet.
In De Tijd wordt gemeld, dat
weldra van het departement van
binnenlandsche zaken het ontwCrp-
Bioscoopwet is te verwachten.
Wijziging dor Invaliditeitswet.
Het ligt in het voornemen van de re
geering binnenkort de indiening te bevor
deren van een wetsvoorstel tot wijziging
der Invaliditeitswet, waarbij o. m. voor
stellen zullen worden gedaan tot ver
hooging van de loongrenzen en uitbrei
ding der loonklassen, ten einde aldus de
wettelijke regeling te doen aanpassen aan
de gewijzigde loonverhoudingen.
Tweede Kamer.
Zitting van Donderdag 9 Juni.
De motie-Gerhard betreffende de
penskmneering van weduwen en
leeraren van Gymnasia en H. B. S.,
wier echtgtenooteu ontslagen of over
leden zijn vóór de inwerkingtreding
der wet van 5 Juni 1905 wordt ver
worpen met 39 tegen 26 stemmen.
Voortgegaan wordt met de behan
deling van den dienstplicht. De heer
Van de Laar aclit ontwapening n,oo-
dig ,als eisch van het Christelijk be
ginsel. Hij. wit alleen een politic-
leger. De onafhankelijkheid moet
worden gewaarborgd door de „Ver-
eenigde staten van Europa".
De lieer Oud wijst pr op, dat
ontwapening niet een nationale doch
een internationale kwestie is. Hij is
tegen de voorstellen der regeering'.
De oefenplicht wordt prijsgegeven
voor onvoldoende vrijwillige oefe
ning. De kosten stijgen inplaats van
verminderen.
De heer Duijmaer van Twist is
voorstander van algemeen© 5-
maandsche oefening. De oefening, is
niet Voldoende gewaarborgd door
het 3-ploegenstelsel met wintepoefe-
ningi en kleine oefen-een heden. liet
bedrag voor uitrusting is te gerinfg.
Vooroefening moet komen onder lei
ding van den Vrij willigen Land
storm.
De heer Wijk betoogt dat het ont
werp onze weermacht geheel zou
nekken. Hij dient moties in, vru-
igenid om' schorsing van de behan
deling1, teneinde een nader ionder-
zoek op te dragen aan een commis
sie van deskundigen, economen en
politici, en om vervanging van de
loting door aan wijzing.
(Deze moties werden evenwel niet
ondersteund en komen dus niet in
behandeling).
De oefentijd van zes maanden is
te kort.
De heer Bomans beschouwt ont
wapening als een internationale
quaestie. Hel aantrekkelijke van het
ontwerp zit voor hem in de moge
lijkheid van aanzienlijke beperking
van 'het verblijf in de kazerne.
De heer Kruyt dient een niiotie
in waarin schorsing: der behande
ling wordt gevraagd op grond van
onvoldoende financieel© voorl>erei-
ding. Dit zal gelijktijdig met de al-
gemeene beschouwingen worden be
handeld. Hij verwijt de S.D.Ad*
dat zij liet imperialisme dient.
Spr. zal tegen het ontwerp stem
men.
Avondvergadering van Donderdag 9
Juni.
Aan de orde is voortzetting van
de behandeling van het wetsont
werp nieuwe regeling van den
dienstplicht.
De heer Van der Voort van Zijp
vraagt den minister of hel vesting-
slelseL zal worden gehandhaafd tof
afgeschaft. Spr. wenscht zooveel mo
gelijk verbetering van .artilleristische
uitrusting. Teil aanzien van onze
stellingen en vestingen meent de
i3.6.'2i f 9.584150
i.i. '2i - 9.084150
f 500000
Dit beteekent dat op het oogenblik
voor bijna 9 mlliioen 600 duizend
gulden aan Pandbrieven in omloop
is, zoodat de vermeerdering nèi 1 Ja
nuari 1921 dus in ongev. 5Vs maand
een half millioen gulden bedraagt.
De 6 pCts Pandbrieven Insulaire komen in aanmerking voor
eene rustige en goed rendeerende geldbelegging.
heer Van der Voiort van Zijp dal
deze absoluut weerloos zijn.
Voorts betreurt spr. dat de toling
niet is afgeschaft. ITij hoopt verder,
dat in dc wet waarborgen zullen
worden opgenomen, dat dc voor
oefeningen door Vrijw. Landstorm
goed lot hun recht zullen koHnlen.
Het is (c betreuren diajt voor de
8000 vrijwilligers van den Vrij willi
gen Landstorm geen wetlutfj'ke rege
ling is getroffen.
De heer Schclcking is van mee
ning dat samenvoeging van kern- en
reservelroepen niet tot verzwaring
van den dienstplicht zal leiden, zoo-
als de heer Bomans 'meende.
Spr. acht 'nel inconsequent van
den heer Van de Laar, dat 'hij pleit
te voor ontwapening, maar wel ren
politie-teger wilde.
In tegenstelling met den lieer Van
de 'Laar acht de heer Schckking
het niet in strijd met hqt Christe
lijk beginsel het rijk te handhaven,
dus het onrecht te keeren. Iets an
ders zou hel natuurlijk zijn, indien
liet leger voor aanvalsdoeleinden zou
worden gebruikt.
De heer Troelstra bestrijdt het be
toog van den heer Oud. Hij betwij
felt lof hel stelsel der Vrijz. Demo
craten, dat een nieuwe editie is, van
het volksleger met invoering: v,an
den nlgemeenen oefenplicht, en dat
noch in, nóch buiten de Kamer veel
aanhang heeft, inderdaad de ver
langde bezuiniging zal brengen.
Dc lasten van het militarisme,
vooral in het buiteiftand, worden
ondragelijk en kweeken dan ook
reeds een stroom van verzet.
In België ontwikkelt zicli reeds
een reactie op het militaristisch
drijven. Men staat voor de keuze:
koersverandering of bankroet.
Het streven van Amerika op het
gebied der ontwapening, acht spr.
belangrijker dan wat tot dusver door
den Volkenbond is gedaan.
Ten -aanzien van hetgeen in ons
eigen land zou kunnen worden gfe-
daan, zegt spr. dat de sociaal-de-
'mocraten (het denkbeeld van een
volksleger hebben losgelaten, om
dat dit een nationalistisch karakter
zou dragen. Zij hebben zich daar
om gesteld op het standpunt der
internationale algeheelc ontwape
ning.
Vandaar dat spr. en zijn vrien
den hier den ontwa-peningseisdn
hebben gesteld.
De heer March ant bestrijdt liet
stelsel van den Minister, dat duur
en slecht is en verdedigt een volks
leger. Het beroepskader moet ver
dwijnen.
Zitting van Vrijdag 10 Jyni.
Minister Pop zou ook willen dat
ontwapening 'mogelijk was. De
naakte werkelijkheid verzet zich ech
ter er tegen. Bij het ontwerpen van
haar stelsel heeft de regeering ge
streefd naar beperking van persoon
lijke en financieelé 'lasten zonder dat
wc een onbruikbaar leger zouden
krijgen. Opheffing van liet verschil
tusschen kerntroepen en reserve
troepen zou de kosten zeer aanzien
lijk verhoojgen, zoowel om de ex
ploitatie als om de noodzakelijkheid
der uitrusting! v,an reservetroepen. 6
maanden oefening voor het veldle
ger is bovendien een minimum. Uil
korter oefening zou een débacle kun
nen voortvloeien, waarvoor spr. zich
niet verantwoord zou achten, liet
plan Van de Laar kan dus niet lot
het doel leiden. Kostenberekenin
gen zijn niet te geven. Voor de voor
oefeningen zal worden gebruik ge
blaakt van den vrijwilligen land
storm en zoo noodig van andere li
chamen. De loting is niet door iets
minder leelijks te vervangenHet
vestingstelsel wenscht men slechts
te onderhouden, niet uil te breiden.
Ten aanzien van de kustverdediging
neCmt de minister aan afwachtende
houding aan. Een vlootwet voor de
instelling! van een vlootfonds is naar
Indië p'm advies.
De heer Drion trekt zijn motifll
in. Hij is legen het stelsel-Van Veen.
De heer Van Veen blijft liet veld
leger van den Minister onvoldoende
achten. Hij zal zijn verantwoorde
lijkheid weten te dragen.
De heer Duijmaer van Twist
meent dat men beter geen veld Leger
kan hebben dan een zóoals cl© Mi
nister Voorstelt.
De heer K. ter Laan dient een mo
tie in voor uitstel van behandeling,
op grond van gebrekkige financieele
voorlichting om inmiddels ook !dit
jaar het contingent te beperken tot
13,000 man.
Over de motie zal Dinsdag Wor
den gestemd.
Uit Stad en Provincie.
ZIER1KZEE. In de Zaterdag j.l.
gehouden algemeene vergadering
van aandeelhouders der NaumlbozS
Vennootschap Stoomdrukkerij v/h.
La ken man Ochtman, werd aan
den directeur, den heer H. Laken-
'man, op zijli verzoek met 1 Sep
tember a.s. eervol «ontslag uit zijn
betrekking verleend. In zijn plaats
werd benoemd de heer A. J. Waale,
thans adj.-directeur.
De lieer B. G. van Dongen,
rijksklerk bij 's Rijksbelastingen ter.
inspectie alhier, is bij het onlangs
gehouden exaimen geslaagd voor ad
junct-commies der Directe Belastin
gen, Invoerrechten en Accijnzen
Met ingang v.«an 21 dezer is be
noemd tot kommies te water, a/b.
recherche-vaartuig „Sperwer", ge
stationeerd te Vlaardinigen, de heer
J. J. Bolvliet, alhier.
HAAMSTEDE. Vrijdagavond j.l.
hield de Literale Kies vereen ig^ng
„Haiam'stede en Bungjh" eeiic alge-
ïneene ledenvergadering! in T hötell
„Bom" alhier. Daar in onze om
geving dien avond nog een paar,
vergaderingen werden gehouden, was
de opkomst niet druk. Een 25-tal
leden, w.o. 3 dames, wanen aan
wezig. N,a opening door den voor
zitter werden de notulen voorgele
zen en onveranderd goedgekeurd. De
ingekomen stukken, meest te staan
de uit kennisgevingen en brochures
van den „Vrijheidsbond", werden
voorgelezen en voor kennisgeving
aangenomen. Daarna volgde het fi
nancieel verslag van den penning
meester, dat na acooordbevinding
der rekeningen werd goedgekeurd1.
Hel af/redende bestuur werd in
zijn geheel herkozen. Tot afgevaar
digde naar de vergadering te Middel
burg tol oprichting der ofdeeliitg
„Zeeland" van den Vrijheidsbond
werd benoemd dhr. J. Fokker. Be
sloten werd een reclame-commissie
tot wering van nieuwe leden te vor
men. Als lid dier commissie wer
den benoemd de h©eren J. Fokker,
en M. Vlaander. Zoo noodig, zal
het aantal commissie-leden uitge
breid worden. Na behandeling van
nog enkele zaken, het belang der
vereen igi lig betreffende, werd de
vergadering door den voorzitter ge
sloten.
DREISCHOR. Benoemd tot le machi
nist aan het stoomgemaal van 't water
schap Groot Mijdrecht, de heer J. J. van
Dijk te Rotterdam, geboren alhier.
THOLEN. Vrijdag hield de veilings-
vereeniging „De Eendracht" hare jaar
vergadering. Waar de veiling nog steeds
in den vorm van crisisveiling bestond
en in dien vorm niet het geheele ver
trouwen van de belanghebbenden bezat,
had het bestuur het oog gericht op een
anderen vorm, en wel den coöperatieven.
Te dien einde waren uitgenoodigd de
heeren Den Boer en Panny, respectieve
lijk voorzitter en secretaris van de
coöperatieve veiling te Zierikzee, om
den leden de groote voordeelen van
dezen vorm en de inrichting daarvan
bekend te maken. Deze heeren stelden
het doel, de werking en het voordeel
zoo degelyk en duidelijk in het licht,
dat de vergadering met bijna algemeene
stemmen besloot in beginsel den coöpe
ratieven vorm te aanvaarden en het
bestuur opdroeg de noodige voorberei
dingen te nemen.