Zierikzeesche Nieuwsbode
abonnement:
advertentiën:
Woensdag 20 April 1921. zierikzeesche courant.
buitenland.
binnenland.
Uit Stad en Provincie.
Pr\js per 3 maanden f 1,50,
franco per post ƒ1,80. Voor het
buitenland per jaar f 10,—.
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt Maandag, Woensdag
en Vrijdag.
van 1—3 regels 60 ets., van 4
regels en daarboven 20 ets. per
regel. Reclames 30 ets. p. regel.
Bij contract belangrijke korting.
76ste JAARGANG. - No. 10611. Inzending op den dag van nit-
Dlr.A. J. DE LOOZE Jr. Ultg.-Redact. V. J, KOSTE*. <?RTe v66r ure-
De aanslag op de Siegesaeule.
Voor de buitengewone rechtbank
te Moabit is de behandeling begon
nen van de zaak tegen degenen, die
beklaagd worden van den aanslag
op de Siegessaeüle te Berlijn. Tien
lieden staan terecht wegens hoog
verraad en overtreding van de wet
op de ontplofbare stoffen.
De verdediging eischte, dat de
zaak uitgesteld zou worden, omdat
voordat deze behandeld kan wor
den, klaarheid verschaft möet wor
den over de handelingen van ze
keren Ferry, die met anderen als
agent provocateur de aanslag zou
hebben voorbereid om de politie
maatregelen van hoofdcommissaris
Hoersing te rechtvaardigen. De be
klaagden hadden de lont zoo ge
maakt, dat van een ontploffing in
derdaad niets komen kon. De
rechtbank besloot evenwel eerst de
beklaagden te hooren.
De mijnTverkersstaking in Engeland.
De indiening in het .Lagerhuis
van de supplementaire begrooting
van oorlog, welke noodig is gewor
den door hejt oproepen van de re
servisten en het vormen van een
weermacht tegen de jongste bedrei
ging met een aLgemeene staking
heeft sir Worthington Evans, de
minister van oorlog verklaard, dat
van de 71.000 reservisten 58.000
aan den oproep gehoor hebben ge
geven. De weerklank, welke den
oproep voor de weermacht ten
deel is gevallen, is hoogst merk
waardig. De oproep was beperkt
tot oud-soldaten en oud-leden van
de territoriale troepen. Toen 75000
man zich hadden opgegeven werd
de aanmeldmg stop gezet.
Bulgarije en Griekenland.
Den Hen heeft een kleine afdee-
ling Grieksch voetvolk de grens
wacht hij het dorp Egrck aange
vallen en het wachthuis in brand
gestoken. Bij het dorp Montachli
ontspon zich een levendig vuur
gevecht. De Bulgaarsche regeering
heeft bij het Grieksche gezantschap
verzet aangeteekend en de aan
dacht der grooote mogendheden op
deze gebeurtenissen gevestigd, wel
ke de bevolking opwinden.
Een gevecht met wolven.
De vrouwen van een Indianenkamp, 40
mijlen ten noorden van Cochrane (Noord
Ontario) hebben volgens de Times-cor
respondent te Toronto een hevig gevecht
geleverd met de wolven. Gedurende de
afwezigheid van bijna al de mannen, die
in de omstreken roofdiervallen uitzetten,
werd het kamp n.l. belegerd door on
geveer 70 a 80 wolven.
Aangezien het duister was, ontstaken
de squaws een aantal vuren, waardoor
de dieren een tijd lang op een afstand
werden gehouden. Doch allengs werden
zij brutaler en de vrouwen zagen zich
genoodzaakt, krachtige maatregelen te
treffen, om zich te verdedigen. iMet de
weinige geweren, waarover zij beschik
ten, openden zij het vuur op de roof
dieren Elke wolf, die onder de schoten
der tot wanhoop gedreven vrouwen viel,
werd onmiddellijk door de andere die
ren aan stukken gereten en verslonden,
waarvan de vrouwen dan gebruik maak
ten, om de gulzige dieren te dooden.
Toen het kruit begon op te raken, en
de toestand der belegerden steeds ha
chelijker werd, was een kleine Indianen-
jongen op de gedachte gekomen, eenige
dynamietpatronen, die in het kamp wa
ren en gebruikt werden, om het ijs in
de meren te doen springen, onder de
wolven te werpen. Dit werd gedaan en
toen de rook na de explosie was opge
trokken, zag men de gruwelijk verminkte
cadavers van niet minder dan 36 wolven
alom verspreid liggen, terwijl de over
levende dieren in allerijl op de vlucht
waren geslagen.
Karei van Habsburg.
Uit het door den Zwitserschen Bonds
raad naar aanleiding van de reis van
den gewezen Hongaarschen koning Ka-
rel naar Boedapest, ingesteld onderzoek,
is gebleken, dat Karei zich bij de voor
bereiding tot deze reis niet aan straf
bare feiten heeft schuldig gemaakt. De
Bondsraad zal er nu vermoedelijk geen
bezwaar in zien, dat Karei in Zwitser
land blijft. Hij zal zich echter schriftelijk
moeten verplichten het land niet meer
zonder toestemming der autoriteiten te
verlaten.
De kwestie der schadevergoeding.
Door de Commissie van Herstel
is aan den voorzitter van de Duit-
sche commissie voor de oorlogs
lasten mondeling den eisch gestelcj
de goudreserve van de Rcichsbank
en de overige Duitsche circulatie
banken voor 1 Mei naar stedei?
in het bezette gebied, b.v. Keulen
en Coblenz over te brengen.
Deze maatregel is bedoeld als
waarborg" voor de Duitsche pres
taties ook na 1 Mei.
Deze *eisch is nog niet schrifte
lijk gedaan. In ieder geval kan het
reeds thans niet in twijfel worden
getrokken, dat aan dezen eisch
door Duitschland in geen geval (ge
volg kan worden gegeven.
Een verklaring van Lloyd George.
In het Lagerhuis zéide Lloyd Ge
orge, in antwoord op een hem ge
stelde vraag, dat Duitschland nog
steeds in gebreke was gebleven ten
aanzien van de schadeloosstelling,
de berediting der oorlogsmisdadi
gers en de ontwapening.
Lloyd George verwachtte, dat de
geallieerde conferentie vóór 1 Mei
zou worden gehouden doch hij kon
nog niet zeggen, op welken datum.
De Engelsche regeering zou zich
laten leiden door de overtuiging,
dat het Engelsche volk er op staat,
dat het vredesverdrag wordt uit
gevoerd.
Noodlottige vergissing.
Te Castleconnell (Limerick) viel
een groep burgers de gelagkamer
van een logement binnen, beschoot
de daar aanwezige burgers fen dood
de er drie, waaronder den eigenaar.
De bezoekers voldeden niet aan het
bevel om de handen op te steken
en trokken hun revolvers. Het
schieten werd daarop gestaakt en
er ontspon zich een twistgesprek!
waaruit bleeks dat beide groepen
kroontroepen waren, die elkaar
voor Sinn-Feiners gehouden had
den.
Max Moelz.
Hölz zal binnen 14 dagen voor
een buitengewone rechtbank te
Berlijn verschijnen. Hij is voorloo-
pig in de gevangenis van Moabit
opgesloten. Hij' zal zich voor zijn
jongste bedrijven in Midden-Duitsch-
land maar ook voor niet minder
dan 21 misdrijven, die hij verleden
jaar in Vogtiand heeft gepleegd, te
verantwoorden hebben.
De begrafenis van Augusta Victoria.
Bij het station Wildpark te Pots
dam had zich Maandagavond tegen
de aankomst van den irein een
kleine menigte verzameld om toe
te zien, hoe in de automobielen de
naaste familieleden en rouwdragen-
den aankwamen. Behalve alle prin
sen en prinsessen van het konink
lijk hof waren daarbij talrijke ver
tegenwoordigers van het Duitsche
leger in den oorlog, zooals Hinden
burg, Ludendorff, Mackensen. Om
12 minuten voor 11 «stoomde de
trein zachtjes het station binnen.
De plechtigheid was uiterst een
voudig. Achtereenvolgens gingen de
leden van het koninklijk Huis den
wagon binnen om een laatsten
groet te brengen. Vervolgens kwa
men de veldmaarschalken en de
andere genoodigden aan de beurt.
Von Dryander, de hofprediker, leid
de de plechtigheid. Hiermede was
ongeveer 1 uur gemoeid. Een voor
een begaven de genoodigden zich
weer naar hun rijtuigen. Daarop
traden officieren van hel kuras
siers-regiment de lijkwagen bin nep
om daar de wacht te houden.
De teraardebestelling heeft Dins
dagochtend zonder stoornis plaats
gehad.
Om zeven uur was reeds in een
verren omtrek van hel park Sans
Souci de menigte zoo dicht dat er
voor voertuigen geen doorkomen
aan was. Velen hadden bij het sta
tion Wildpark reeds den geheelen
nacht gewaakt om een goed
plaatsje te bemachtigen.
Te 10 uur naderde de stoet. Voor
op de liooge evangelische geestelijk
heid, dan de uhlanen van liet lijf
regiment gevolgd door 72 officieren
van de Pasawalker kurassiers. Na
een open ruimte van ongeveer 10
meter volgt generaal Falk'enhayn.
dragende op een zwart fluweelen
kussen do orden der keizerin. De
lijkwagen is zoo eenvoudig moge
lijk, de kist staat op een open plat
te wagen, overdekt met een paars
kleed met het rijkswapen. Zoo
wordt de kist ook in den Antieken
Tempel neergezet, omringd met
flambouwen op zilveren candela-
bres. Nu komen op een rij de prin
sen van het huis Hohenzollern. Na
het défilé van de andere vorstelijke
verwanten wordt het weer interes
sant als Hindenburg en Ludendorf
verschijnen; zij' zien er gebroken
uit, een tragische aanblik zo o als zij
daar gaan, gevolgd door Mackensen
en de andere groote generaals uit
den oorlog: De begrafenis van een
vreeselijk maar ook grootsch tijd
perk, de begrafenis van een onver
vulde verwachting. Nu is de stoet
gauw ten einde, in 8 minuten is
hij voorbij en alles snelt er achter
aan om voorbij het Mausoleum te
defileeren. Dit défilé was ongeveer
4 uur lang.
Midden-Amerika en Panama.
Officieel wordt gemeld, dat de
bond van Midden-Amerikaansche
staten, Guatamaia, Honduras en San
Saldavor, op zich heeft genomen
tegelijk met Costa Rica aan Pana
ma den oorlog te verklaren, indien
Costa Rica zulks in verband met
het hangende grensgeschil noodig
oordeelt.
De Ver. Staten zullen echter niet
dulden dat tusschen Costa Rica
en Panama de vijandelijkheden
worden hervat.
Tweede Kamer.
In de gehouden zitting van het
Centraal Stembureau voor de ver
kiezing van leden van de Tweede
Kamer is tot lid dier Kamer in
de plaats van wjjlen jhr. mr. W.
Th. C. van Doorn, benoemd ver
klaard de heer M. I. W. J. Bijle-
veld, industrieel te 's Gravenhage.
De Koningiii naar Londen?
De- „Daily Chronicle" meldt dal
volgens geruchten Koningin Wil
li elmina dezen zomer een bezoek
aan Londen zou brengen en daar
bij' vermoedelijk vergezeld zou wor
den van Prinses Juliana. Het blad
herinnert hierbij aan vroegere par
ticuliere bezoeken van onze Konin
gin aan Londen, die daarbij verge
zeld was van haar Moeder, destijds
Koningin-Regentes.
De volkstelling.
Stcrt. no. 74 bevat de voorloopi-
ge uitkomsten der 10e volkstelling.
De bevolking van onze provincie
bedroeg op ,31 Dec. 1920 122.577
mannen en 122.8g0 vrouwen, totaal
245.437. Op 31 Dec. 1909 bedroeg
het aanlal mannen .115.457, vrou
wen 117.058, totaal 232,515. De to
tale bevolking van Nede.rland .be-
droeg op 31 Dec. j.l. 6.841.155, t.wl
3.397.597 mannen en 3.443.558 vrou
wen. In 1909 bedroeg het aantal
inwoners van ons land "5.847.949.
De vermeerdering der bevolking
per jaar, die sedert 1849 sleeds stij
gende is geweest, is ook in de laat
ste elf jaren gemiddeld hooger ge
weest dan in de voorafgaande 10-
jarige periode.
De totale vermeerdering in de
laatste elf jaren is geweest 982.980.
Burgemeester Tellegen.
De ter aarde bestelling van het
stoffelijk overschot van Amster-
damsch burgemeester heelt Dinsdag
onder allen eenvoud en waardigheid
plaats gehad, hoewel zeer velen, be
halve autoriteiten, op den dooden-
akker waren geposteerd om een
laatste stille hulde te brengen aan
den beminden burgervader.
Toen de kist in de groeve was
neergelaten, sprak onder diepe stil
te en groote ontroering de waarne
mend burgemeester, wethouder Wi-
baut, namens de gemeente Amster
dam
De Vrijheidsbond.
Zaterdagmiddag is onder groote belang
stelling te Amsterdam de Vrijheidsbond
gesticht. Vóór den aanvang speelde het
orgel een improvisatie van „Wilt heden
nu treden", het Friesche en het Zeeuwsch-
Vlaamsche volkslied: „Zij zullen het niet
hebben ons oude Nederland", van Da
Costa, en het. „Wilhelmus" in nieuwe
toonzetting.
De vertegenwoordigers van de zeven
samengesmolten partijen en groepen
stemden in met 't woord van |Mr. Rink,
die na een redevoering de stichting van
den Vrijheidsbond vaststelde. Mr. Treub
en mr. Dresselhuys hielden daarna rede
voeringen.
Op voorstel van mr. Treub werd bij
acclajmatie mr. Dresselhuys het leider
schap opgedragen, die deze taak onder
levendige instemming aanvaardde.
De N.R.Crt. schrijft naar aanleiding
van deze politieke gebeurtenis:
„Over den naam van de nieuwe partij
spreken wij niet. Wij hadden liever ge
wild, dat de partij den ouden roemrijken
naam ook nu had verkozen, en zich als
liberale partij aangediend had. Intusschen
ontkend kan dit niet worden, dat vrij
heidsbond meer tot de massa, die van
vreemde woorden niet houdt, kan spre
ken en dus misschien meer propagandis
tische kracht hebben zal. Wij voor ons
zullen de partij maar liberaal blijven
noemen, en zij zal het ons waarschijnlijk
niet euvel duiden."
Voorts schrijft het blad over de begin
selkwestie:
„Wat de liberale partijen in de latere
jaren te meer hebben gemist, is vastheid
van beginsel. Dat heeft velen van haar
vervreemd voor wie het beginsel meer
gold, dan het politieke gewin. Vóór alles
zal de nieuwe partij zich hebben in te
prenten, dat zij niet in de eerste plaats
is een verkiezingspartij, belust om maar
zooveel mogelijk zeteltjes te veroveren.
Niet om de volksgunst moet 't te doen
zijn, doch om de eigen gedachte en vast
heid van gang. Eene partij, die onver
vaard voor haar beginsel staat en daar
voor uitkomt, moet op den duur het
vertrouwen opwekken, dat onmisbaar is
voor geleidelijken groei".
Het Hdbl. schrijft eenigszins tragisch
over hetzelfde feit:
„Dat er een nieuwe partij is opgericht,
dat er geen wedergeboorte van een oude
heeft plaats gehad, dat dus diegenen zich
hebben vergist, die meenden, dat de Li
berale Partij, vernieuwd en verjongd, zou
herrijzen dat is Zaterdag wel heel dui
delijk gemaakt. IMr. Rink verklaarde uit
drukkelijk, dat de Vrijheidsbond niet de
opvolgster wil wezen van één bepaalde
partij. En nog duidelijker zei het de heer
Dresselhuys, in zijn intréerede als voor
zitter van de nieuwe formatie: Dit ie
geen fusie; het is een nieuwe partij.
jMen heeft zich dus losgemaakt van het
verleden.
Neen, een verjongd Liberale Partij heeft
men niet beoogd, wèl een partij waarin
het gros der liberalen zou worden opge
nomen, maar waarin men, daarnaast, óók
anderen hoopte te ontvangen. I
Er is dus veel vertrouwds voor libera
len in het aspect van dezen Vrijheids
bond, een liberale partij kunnen zij er
toch niet in vinden. Daarvoor is, in de
geestelijke paragraaf, te duidelijk met
het liberalisme gebroken. Op economisch
terrein moge de Vrijheidsbond de libe
rale erfenis hebben aanvaard, in 't alge
meen deed hij het onder benefice van
inventaris. En het geestelijke aandeel
wees hij af. Wij kunnen dan nu ook
zeer wel begrijpen, dat men, bij het kie
zen van den naam, zoo zorgvuldig elke
herinnering aan 't liberale verleden heeft
ontweken. Dit is geen liberale partij. Het
is een geestelijk neutraal, economisch-
liberaal en in 't algemeen voornamelijk
rondom den eerbied voor de persoon
lijke vrijheid saamgekomen Centrum. Dat
zich in de politiek van 't oogenblik zoo
stevig mogelijk wil vestigen als evenaar
tusschen Rood en Zwart. En alseen
wachter tegen overmacht van een dier
twee.
De Vrijhefdsbond wordt, dientengevolge
voor een liberaal wel stellig die partij
die, nu er geen liberale groepen meer
zijn, hem 't naast is verwant.
„Den 16 April is niet alleen, schrijft 't
Hdbl. verder, de Vrijheidsbond geboren,
maar zijn ook de laatste afstammelingen
der Liberale Partij, de Liberale Unie en
de Vrij-Liberale Bond, begraven".
De Tel. staat wel het meest sceptisch
tegenover de nieuwe staatspartij:
„Het program is natuurlijk, overeen
komstig de politieke mode „beslist de
mocratisch", zooals mr. Rink nog eens
plechtig verklaarde, want het beoogt „een
in al zijn geledingen ontwikkeld, welva
rend en gelukkig Nederland".
De nieuwe partijleider, mr. Dressel
huys, is een bekwaam en scherpzinnig
man en hij zal dus niet ingebreke blij
ven de perspectieven te openen, die de
oprichting van dezen Vrijheidsbond moe
ten rechtvaardigen. Wij Hollanders zijn
evenwichtig genoeg om een nieuwe par
tij tot behoud van evenwicht te kunnen,
missen. Of heeft alleen zelfbehoud de
zeven fusioneerende partijen tot elkaar
gebracht?"
- ZIERIKZEE. Benoemd lot gem.-
veldwachter te Hoogvliet, :gem. Per-
nis, A. Dorst, agent van politie al
hier.
Tol technisch ambtenaar bij
's Rijks waterstaat te Middelburg, is
benoemd de heer W. I". C-oumoui
thans te Wieringen.
Aan mevr. J. Coumou-Carelse
te Wieringen is door de Pruissi-
sche regeering de Dnitsche Roodc
Kruis-medaillc 3c kl. uitgereikt,
Met ingang van 1 Juni a.s. is
de heer F. J. de Putter, agent dei-
Rijksverzekeringsbank alhier, als
zoodanig benoemd te Tiet.
Zondagavond gal' de Mannen-
zangvereeniging „Luctor et Emer-
go" voor een stampvolle zaal eene
uitvoering in het „Huis van Nas
sau" welke zeer goed is geslaagd
De verschillende zangnummers, dip
zeer verdienstelijk werden uitge
voerd en waarbij het hum-oristisclie
lied „Pcpita" zeer veel succes had
werden afgewisseld door twee too
neet stukken.
Deze vielen ook zeer in den
smaak van het publiek en werden
de verschillende rollen uitnemend
vertolkt, in aanmerking nemende
dat velen voor het eerst op de plan
ken stonden.
De heer Van Doorn verdient dan
ook een woord van lof voor de
regie en de griraeering.
Tusschen de bedrijven deed een
vroolijk strijkje zicli hooren. De
vereeniging mag dan -ook met vol
doening op dezen avond terugzien.
Een woord van protest mag echter
niet achterwege blijven tegen een
gedeelte van het publiek dat zich
zeer rumoerig aanstelde, hetgeen
voor de spelers en ook voor hen
die opgekomen waren om aandach
tig te luisteren, zeer hinderlijk was.
Een gezellig bal besloot deze goed
geslaagde uitvoering. Naar wij ver
nemen zal de vereeniging met Pink
steren in de Concertzaal genoemde
tooneelslukken nogmaals opvoeren
en wcnschen wij tien daarmede
veel succes.
Dinsdag werd er vergadering
van ingelanden gehouden van den
polder „De Vier Bannen" in hotel
„De Meekaal" te Nieuwerkerk.
De begrooting voor het dienstjaar
1921- 22 werd met een post in ont
vang en uitgaaf van f 201716,36'
goedgekeurd met 55 van de GO
stemmen. De jaarwedde van den
ontvanger-griffier den heer A. v.
d. Houten J,Jz„ werd van f 900 ge
bracht ,op f 1200.
De gronden vallende onder art.
101 van het Alg. Reglement zullen
dit jaar door het bestuur worden
herschat. Het voorstel van het be
stuur om eene heffing van geschot
ook van de gebouwde eigendom
men te doen volgens art. 102 van
liet algemeen reglement werd aan
genomen met 54 legen 6 stemmen.
„Vier Bannen" is de tweede polder
in Zeeland die deze heffing toepast.
De bommen op Goes.
Dc burgemeester van Goes heeft
van den minister van binneriland-
sche zaken bericht ontvangen dat
van de Engel, regcerin-g f 16,381,76
is ontvangen voor schadeloosstel
ling voor den bomaanslag op 22
December 1917.
BRUINISSE. De heer J. Verburg,
kommies le klasse alhier, wordt
met ingang van 1 Mei a.s. over
geplaatst naar Leiden.
ST.-MAARTENSDIJK. De heer A.
Boender, kommies le kl. der direc
te belastingen enz. alhier, is met
ingang van 1 Mei e.k. als zoodanig
benoemd te Rijswijk (Z.-H).
SCHERPENISSE. In de Maandag
gehouden gemeenteraadsvergade
ring werden de notulen onveran
derd vastgesteld. Tot de ingekomen
stukken beh-ooren: Goedkeuring vay
Ged. Stalen pver de geldleening aan
de waterleiding; verslaig van de ge
zondheidscommissie over 1920; pro
ces-verbaal van kasopneming bij
den gemeente-ontvanger op 1g
Maart j.l. In kas was aan geld en
geldswaarden f 5824,46; het kohier
hondenbelasting over 1920 werd
vastgesteld opeen bedrag van f JjS2;
verlenging van den ontruimingster-
Iriijil werd verleend van de onbe
woonbaar verklaarde woning van
de wed. P. Suurland; de begrooting
over 1920 werd gewijzigd in ont
vang en uitgaaf mlet f 3604,0-1; toe
gestaan werd liet gebruik van een
schoollokaal aan het muziekgezel
schap, mits onderhoud van vuut;-
licht en schoonhouden huiten be
zwaar der gemeentekas geschiedt;
aan mej. A. Taze!aar, gepensioneerd
vroedvrouw, werd 40 »/o toeslag ver
leend. Besloten werd van af 1 Jan.
j.l. geen bijdragen meer te stellen
voor pensioen van op 1 October
1913 aangestelde .gem.-ambtcnarèn.
ONDERWIJS.
BROUWERSHAVEN. Mej. Schip
pers, onderwijzeres alhier, is als
zoodanig benoemd te Wissekerke.
ZIERIKZEE. Naar wij vernemen
zal het met t Mei a.s. 40 jaar ge
leden zijn. dat mej. L. G. A. Ver-
heijen optrad als hoofd van de Chr.
Bewaarschool „Rehoboth". Haar ve
le vrienden en oud-ieerlingen zul
len dien dag zeker niet onopge
merkt laten voorbijgaan, doch haar
een welverdiende hulde brengen
voor den onvermoeiden ijver en
de cpnsciencieuse trouw, waarmee
zij al dien tijd haar taak heett ver
vuld,
De heer J. N. Flikwecrt, on
derwijzer aan de school met den