Zierikzeesche Nieuwsbode
abonnement:
Maandag 17 Jan. 1921. zierikzeesche courant.
advertentien
binnenland
buitenland.
Prijs per 3 maanden f 1,50,
franco per post 1,80. Voor het
buitenland per jaar f .10,—.
Afzondcrlykè nummers 5 cent.
Verschijnt Maandag, Woensdag
en Vrijdag.
6ste JAARGANG. - No. 10-7
Oir. A. J DE LOOZE Jr. (Jit?-Redact. M J. KflSTFN
van 1—3 regels 60 ets., van 4
regels en daarboven 20 ets. per
regel Reclames 30 ets. p. regel.
Bij contract belangrijke korting.
Inzending op den dag van uit
gave vóór 11 ure.
Inrichtingen welke gevaar,
schade of hinder kunnen
veroorzaken.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS vnn
Zierikzke brengen ter openbare kennis, dat de
beslissing op liet verzoek van H. KOTTÉR1NK,
directeur der Zierikzeesche Brikettenfabriek
alhier om op bet terrein dier fabriek, kadastraal
bekend in Sectie 13. No. 2112, in een daarvoor
te bouwen afgesloten machinekamer een
Locomobiel van 40 paardekracht, 'voor het
drijven van verschillende machines, te mogen
plaatsen, door lien is V ERDAAGD tot den
15 Februari 1921, op grond dat de berichten,
bedoeld in de artikelen 7bis en 12bis dei-
Hinderwet. nog niet van den Hoofd-Inspecteur
van den Arbeid in het 10e District der.
Arbeidsinspectie zijn ingekomen.
Zierikkee, 15 Januari 1921.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
A. J. F. FOKKER VAN CRAYESTEYN
VAN RENGERSKERKE, Burgem.
P. F. WÏTTERMANS, Secretaris.
Een sluwe oplichter.
Het Brusselsche parket heeft het sig
nalement rondgezonden van DesiréFreim
oud 32 jaar, ambtenaar aan 't ministerie
van financiën, beschuldigd van ver
duistering van 346000 fr. Hij had zich
machtig gemaakt van titels, waarvan de
eigenaars niet bekend waren. Deze had
hij overgedragen aan een derdede
directrice van een kloosterschool te
Yperen. Daarna was hij deze gaan op
zoeken, en had haar gezegd, dat de
stukken abusievelijk op haar naam waren
gezet, en had haar gevraagd om de
chèques aan hem te endosseeren. Zoo
doende had by zich van het geld weten
meester te maken. Thans is hy er met
een vrouw vandoor.
De slapte in Engeland.
Aangezien de slapte toeneemt, worden
er een aantal schepen opgelegd. Jn de
havens van de Noord- en Oostkust wor
den honderden zeelui afgedankt. Een
aantal groote kolenmynen, die ettelijke
duizenden werklieden in dienst hebben,
zijn thans stop gezet.
Vijfhonderd ijzerwerkers zijn afge
dankt in de streek van Furness. Te
Harrow scheidt de ijzer- en staalmaat-
schappij met het werk uit. De maat
schappij heeft besloten om de fabrieken
stil te leggen wegens den kritieken toe
stand in de ijzerindustrie.
De wetenschap oiuler de „dictatuur".
De Duitschc bladen publiceeren een
mededeeling van de Moskousche JPravdla,
volgens welke de sovjet-regcering offi
cieel verklaard heeft, dat de dictatuur
van het Russische proletariaat ook voor
de wetenschap geldt. De sovjet-regee
ring zou zelfmoord begaan, indien zij
een vrij wetenschappelijk onderzoek en
onderricht toeliet. Voor het onderwijs
van de juridische en historische facul
teiten worden slechts personen toege
laten, die op grondslag van het revolu-
tionnaire marxisme staan, en een
aanbeveling kunnen toonen van de
plaatselijke sovjets.
Roemenië wapéiït zich.
De Roemeensche regcering heeft de
contracten geannuleerd voor den ver
koop van een kwart millioen geweren,
daar zij een bolsjewistisch offensief
vreest. Ondanks de verklaringen van
den Roemeenschen gezant in Frankrijk,
verwacht de regeering van Boekarest
nog voor de lente een rooden inval ter
vermeestering van Bessarabië en de
Boekowina. Kolonel John Peter Grant
uit Ottawa, had een contract voor den
koop van 250,000 Martin nenrygeweren
en 11,000,000 patronen, uit te voeren
via Comstanza en Galatz Grant advi
seerde om het contract te annucerlen
daar alle wapens noodig; zullen zyn ter
verdediging van het land tegen een
aanval van de bolsjewiki. Deze geweren
werden naar Roemenië verscheept via
Rusland door de Engèlschen in het
begin van 1917.
Het incident van Wladiwostok.
Het Am. dept. van staat heeft 'n officiecle
nota van leedbetuiging van de Japan-,
sche regeering ontvangen wegens het
doodschieten van de Amerikaansche
officier-machinist door een Japansctrn
schildwacht te Wladiwostok.
De Oostoiirykschc poststaking.
De poststaking in Oostenrijk duurt
voort. Te Weenen en in de meeste
steden van het land worden geen brieven
meer besteld. Bij de onderhandelingen
stelde de regeering voor om door 3
juristen te laten beslissen welk stand
punt in het geschil h^t juiste is, dat
van de regeeriog of dat van de stakers.
Dit voorstel werd dour de stakers goed
gekeurd. De juristen deelden het resul
taat van het onderzoek mede, dat voor
de stakers ongunstig was.
De Liberale Unie.
De Liberale Unie heeft in „Industria"
te Amsterdam een buitengewone huis
houdelijke algemeene vergadering ge
houden, waarin het hoofdbestuur het
navolgende voorstel ter behandeling had
voorgedragen
De algemeene vergadering van de
Liberale Unie, gehoord de mededeelin-
gen van het hoofdbestuur betrekkelijk
de voorbereidende stappen teneinde tot
de stichting van een nieuwe vrijzinnige
staatkundige partij te kunnen geraken
overwogen het door het hoofdbestuur
gedane voorstel; besluit: lo. het tot dus
ver door het hoofdbestuur verrichte tot
uitvoering van de motie van 8 Mei 1920
goed te keuren; 2o. het aan haar mede
gedeelde concept-program in beginsel
te aanvaarden als grondslag voor de
stichting van de bovenbedoelde nieuwe
staatkundige partij; 3o. het hoofdbestuur
te machtigen alle verdere stappen te
doen en maatregelen te treffen, noodig
om in een volgende algemeene verga
ring eén definitief besluit te kunnen
nemen.
De vergadering, die zeer druk bezocht
was, heeft hieraan met op één na alge
meene stemmen haar goedkeuring ge
hecht, doch niet dan nadat een wijziging
in punt 3 van dit besluit was aangebracht,
waardoor dit punt thans luidthet hoofd
bestuur te machtigen, met inachtneming
van de wenschen door de partij in haar
vergadering uitgesproken, alle verdere
stappen te doen enz.
De Volk stolling.
Het nut yan een volkstelling wordt
nog veel ,te weinig ingezien.
In het Vad. wordt het belang dier
telling uiteengezet, waaraan we het
volgende ontleenen
De splitsing in leeftyd heeft een zeer
groot belang voor de Levensverzeke
ringsmaatschappijen bij berekening van
leefkans en sterftc-statistiek. Het staat
vast, dat deze maatschappijen zeer zeker
belangrijke sommen zouden willen by-
dragen, als men hun hulp inriep.
De vraag omtrent de kerkelijke ge
zindte heefc voor den Staat groot belang,
zoolang de scheiding tusschen kerk en
staat nog niet is voltrokken. De volks
telling verschaft het Ryk gegevens voor
subsidie-regeling, aantal predikants- en
pastoorsplaatsen enz.
De beroepsvraag is zoo goed als uit
sluitend in het belaog der arbeidswet
geving gesteld. De rijksverzekeringsbank
zit als 't ware te springen, om den uit
slag te vernemen. Zij ziet in de volks
telling een zeer waardevolle controleuse
en wegwyster in haar bedryf.
De vraag omtrent het aantal vertrek
ken is alleen in het belang van de
woningstatistiek gedaan. Ware het niet
te omslachtig geweest, men zou er ook
de maat der vertrekken by gevraagd
hebben. De rijkswoningtelling zal door
de volkstelling een belangrijke aanwinst
verkrijgen.
De vraag omtrent physieke gebreken
is op de vraaglijst gebracht op verzoek
van drie orthopedisten, en wel met
zuiver philantropisch doel. Men wil
gaarne den omvang der kwaal leeren
kennen, opdat het verhelpen vergemak
kelijkt worde. Deze vragen zijn niet
uit nieuwsgierigheid, maar enkel in het
belang van de volksgezondheid en in
gevolge particulieren aandrang gedaan.
Dienstregeling spoorwegen.
De nieuwe Zomerdienstregeling zal
worden ingevoerd op 1 Juni a.s. Op
dien datum zal óp het geheele Europeesche
continent een nieuwe spoorwegdienst
regeling worden ingevoerd, waartoe op
de laatstelijk gehouden internationale
spoorwegcoDferentie te Bern werd be
sloten.
Verhooging posttarievcn.
Zooals gezegd, zal de verhooging
waarschijnlijk 1 April, eventueel vroeger,
ingaan. Maar eerst moet het ontwerp
nog door de Eerste Kamer worden aan
genomen, en bij het afdeelingsonderzoek
dier Kamer is nog al critiek uitgesproken.
Er waren leden, die oordeelden, dat
de posterijendienst niet bepaaldelijk
zich zelf behoeft te kunnen bedruipen
hy is immers ingesteld ten algemeenen
nutte. Anderen echter oordeelden, dat
de dienst toch zooveel mogelijk zonder
verlies moet werken. De in uitzicht
gestelde tariefsverhooging kon evenwel
geen algemeenen by val oogsten. Voor
eerst werd de vraag gedaan of het
huidige tekort niet in hoofdzaak, althans
voor een zeer groot gedeelte, het gevolg
is van nevendiensten (uitvoering van
verschillende wetten), die aan de post
zyn opgedragen en waarvoor geene of
geene genoegzame betaling plaats heeft.
Vooral tegen verhooging van het
briefkaartenport bleken enkele leden
gekant.
De parte in ent van defensie.
Tegen de samenvoeging van de depar
tementen van oorlog en marine is in
de afdeelingen van de Kamer tamelijk
veel kritiek geuit.
Uit Stad en F.rovincie.
ZIERIKZEE. Nu wij mogen veronder
stellen, dat de circulaires betreffende de
op 3, 4 en 5 Mei a.s. te houden huis-
vlij ttentoonstelling in grooten getale zijn
rondgezonden en velen hebben bereikt,
die mee kunnen werken tot het slagen
dezer expositie, meenen wij een woord
ter aanbeveling niet te mogen achter
houden. De wyze van aanmelding, inle
vering enz. is duidelijk genoeg in de
circulaire vermeld, terwijl voor de be
woners buiten Zierikzee de hoofden van
scholen zich bereid verklaard hebben
hunne gewaardeerde medewerking te
verleenen.
De aan het slot der circulaire ge
noemde lyst van voorwerpen is met
opzet niét uitgebreid geworden om de
deelnemers te dwingen zooveel mogelijk
zelf uit te denken wat ze zullen maken.
De tijd van voorbereiding is ruim
genoeg het is nog maar Januari
om 's avonds, hetzy in huishoudclyken
kring, hetzij ergens anders aan deD gang
te gaan. De vorige tentoonstelling, die
zoo uitstekend slaagde, doet ons ver
wachten, dat de jeugd en de ouderen
hun best zullen doen, om ook deze
expositie schitterend te doen slagen.
Zij, die geen circulaire ootvingen
kunnen er een aan 't clubgebouw der
padvinders, Poststraat C no. 91 aan-
ragen, eiken Woensdag- en Zaterdag
avond tusschen half 8 en half 10 of aan
een der correspondenten.
Blijkens een in dit blad voorko
mende advertentie zal a.s. Zondagavond
de tooneelvereeniging „St.-Lieven" een
uitvoering geven in het Huis van Nas
sau, met medewerking van 't Strijkorkest
onder leiding van dhr. P. A. Jongmans.
Bij de Zaterdagavond gehouden
lezing door den-heer D. van Staveren,
voor de ver. „Algemeene Ontwikkeling",
deelde de voorzitter, mr. H. Polvliet,
't een en ander mede over de aanschaffing
van een bioscoop, welke op initiatief
van den heer P. v. d. Have binnen zeer
korten tijd werd aangeschaft, waarbij
de heeren Prakke en Cock zich veel
moeite getroost hebben. In de tamelijk
groote kosten van aanschaffing werd
aardig tegemoet gekomen, doordat de
thans ontslapen schoolcommissie het saldo
harer kas aan „Algemeene Ontwikkeling"
overdroeg.
Het bestuur dezer vereeniging stelt
zich voor één of meermalen in het jaar
een bioscoopvoorstelling te geven in de
scholen van alle gezindten.
Nadat de heer Van Staveren het woord
had verkregen, begon deze een causerie
over „de bioscoop in dienst van het
onderwijs". Op duidelyke en bevattelijke
wyze zette de onderhoudende spr. de
voordeelcn van dit nieuwe leermiddel,
dat zoovele voortreffelijke eigenschappen
bezit boven andere, uiteen, zonder ér een
overdreven waarde aan toe te kennen.
Het bioscoopkwaad en -gevaar werd door
hem uitvoerig besproken en den nadruk
gelegd op 't feit, dat de menschen die
over de bioscoop niet gunstig oordeel en,
meestal menschen zyn, die er totaal
niets van weten of er nooit een gezien
hebben.
Spr, ontkende evenwel niet, dat er
films bestaan, die buitengewoon verder
felijk zijn en 't een schande mag genoemd
worden dat zoovelen er naar gaan zien,
maar dat zijn geen schoolfilms. In dit
lipht bezien, is 't vermeldenswaard, mede
te deelen, dat de staatscommissie over
het bioscoopvraagstuk unaniem van oor
deel was, dat de sr/iooZbioscopen niet
moeten verdwynen.
Het is niet waar, dat de schoolbioscopen
verkeerd zouden zynzy vormen eerder
een bestrijdingsmiddel tegen het bioscoop
kwaad en -gevaar. Het kwade dient
bestreden met het goede; van alle tucht
middelen, die er bestaan, is het goede
voorbeeld nummer één.
Hierna begon het filmapparaat zijn
nuttig werk met levende beelden op 't
doek te brengen en den toeschouwers
te overtuigen van 't groote nut, dat zy
biedt xpor aanschouwelijk onderwys.
Achtereenvolgens kregen \ve te zien
„Het leven der byén", de verschillende
fraaie gedeelten van Gouda en de in
terieurs der daar ter plaatse bestaande
iriföustriënals de pypenfabriekde
stearinekaarsenfabriek en dc plateel-
fabriek. Tot slot werd een ontspaunings-
film vertoond, n.l. „een schoolreisje naar
Soesterberg", dat voor schoolfilm zeer
zeker een hoogst* aantrekkelijk beeld
voor de jeugd te aanschouwen geeft.
Deze demonstratie heefc o. i. overtui
gend bewezen, dat de schoolbioscoop
uitmuntende kwaliteiten bezit voor aan
schouwelijk onderwys.
De voorzitter dankte den heer Van
Staveren hartelijk voor zijn onderhou
dende eh leerrijke voordracht, waarmee
het aanwezig publiek ten volle instemde.
Jammer, dat niet meerderen aanwezig
waren om dit a.s nieuwe leermiddel op
de school te bezichtigen.
Commissaris der Koningin in Zeeland.
Het bericht als zou mr. R. J. H.
Patijn, secretaris-generaal aan het depar
tement van buitenlandsche zaken, be
stemd zijn om mr. Dijckmeester op te
volgen als commissaris der Koningin in
Zeeland, is volgens het Nederl. Corres
pondentiebureau in den liaag van allen
grond ontbloot.
De vervulling vaa de vacature zal
nog wel eenigen tijd op zich doen j
wachten- 1
Naar de N. Z. Ct. meldt, worden
als ernstige candidaten voor het ambt
van Commissaris der Koningin in Zee
land genoemd de heeren mr. Zimmer
man, burgemeester van Rotterdam; mr.
Dijckmeester, burgemeester van Zutphen
en mr. dr. Snouck Hurgronje, griffr r
der Staten van Gelderland, de beide
laatste heeren zyn resp. een zoon cn
een schoonzoon van den tegenwoordigen
commissaris.
SEROOSKERKE. I)e geilenfokver-
eeniging Serooskerke en Omstreken
lïield in café Rerrevoets Woensdag
12 Jan. 1.1' hare jaarvergadering, die
door vele leden en belangstellenden
werd bijgewoond, waarbij tevens de
lieer Sietema, assislent-zuivelcoinsu-
lenl, een lezing niet lichtbeel
den hield. Uil hel verslag van den
penningmeester bleek, dat 70 geiten
waren ingeboekt, wal, met het oog
op liet houden van een wilden bok
in den omtrek, zeer goed genoemd
mag worden. De ai'tr. bestuursleden
L. Bakker, M. G. II. van den Berge
en C. v. d. Velde, werden herkozen.
Als bokliouder werd aangewezen
D. Verboom Jz., voor, f 65, legen liet
vorige jaar voor 1' 120, wat wel als
een g'roo t voordeel voor de kas kan
worden aangemerk 1
Ilicrna kwam de lieer Sietema
aan hel woord, die op duidelijke en
leerzame wijze doel' cn streven van
de P. V. uiteenzette.
De voorzitter dankte na afloop
den heer Sietema voor zijn prach
tige en leerrijke avond.
BURGH: Door de vergadering der
Ingelanden van den polder „Burgh en
Westland", is op zyn verzoek met iögang
van 1 Me*, 1921 eervol ontslag verleend
aan den Heer W. Boot Wz. te Haam
stede als Ontv.-Griffier van genoemden
polder. De ingelanden zullen den yve-
rigen ambtenaar, die meer dan 50 jaar
zijn ambt met de meeste nauwgezetheid
en plichtsbetrachting vervulde, met leed
wezen zien heengaaD. In dezelfde ver
gadering werd tot Dykgraaf herkozen
dhr. C. A. v. Zuyen te Burgh.
Donderdag j 1. hielden de leden
van het musschengilde „Haamstede en
Burgh" hunne jaarvergadering by den
heer v. Graafeiland alhier. Door den
boekhouder werd verslag uitgebracht
vau de in het afgeloopen boekjaar aan
gebrachte vogels en eieren. Ingeleverd
werden 3312 mussehen, 2232 musschen-
eieren, 184 oude-duiven, 313 duiven
eieren, 55 jongc-duiven, 63 kraaien en
kauwen, 17 kraaien- en kauwen-eieren,
totaal 6176 stuks. De 4 uitgeloofde
premies werden toegekend resp. aan de
inbrengers van 572, 565, 368 en 161
stuks. De aftredende bestuursleden wer-
deir herkozen. Na afloop der vergadering
bleef men nog eenigen tijd gezellig
bijeen.
ZONNEMAIRE. Vrijdag j.l. gaf de
Dhr. Zangve reiniging „Halleluja',
onder leiding vail Idea lieer II.
van den Duel, een welgeslaagde uit
voering voor een stampvolle zaal,
Na afloop werd de vereeniging en
den directeur gecomplimenteerd
door den burgemeester niet de ge
maakte vorderen. Z.E.A. roem
de inzonderheid de glasheldere, na
tuurlijke stem van mej. M. v. d.
Velde.
De bijeenkomst, die geopend was
door ds. Iloek, werd ook door Z.Ew.
gastoten met dankbetuiging aan de
aanwezigen voor hunne belangstel
ling, inzonderheid de afgevaardig
den van andere vereenigingen,
waarna met dankgebed geëindigd
werd.
DREISCHOR. De goede naam van
mej. Ant. v. Dyk, als vertolkster van
oud-Nederlandsche en nieuwe levens
liederen, in den loop dezer week op ons
eiland gevestigd, heeft zich ook hierbij
haar optreden 1.1. Vrijdagavond voor
onze Nuts vereeniging weer schitterend
gehandhaafd. Het programma werd in
geleid met het oude lied: „Van twee
Coniocskiuderen", voortgezet met: „Uet
daghet in den Oosten" en andere, door
haar zoo gevoelvol gezongen, daarbij
gekleed in middeleeuwsch costuum. Dit
werd gevolgd door liederen met luit
begeleiding uit Hollandsch gouden eeuw,
o. a. van Bredero, den Speenhoff uit die
dagen. N* de pauze gaf ze verschillende
levensliedjes uit onzen tijd, waarvan
wel: „De hofjesjuffrouw" en „Het Ver
jaringsgeschenk" met den meesten bijval
door het groot aantal aanwezigen werden
begroet. Met de afscheidswoorden van
den voorzitter „tot weerziens" stemden
dan ook allen met een luid applaus in.
Zaterdagavond j.l. hield de geiten-
fok vereeniging hare jaarvergadering.
Na de 'opening door den voorzitter leest
de secretaris de notulen, welke worden
goedgekeurd. Uit het verslag van den
penningmeester blijkt, dat er een tekort
is van f 47, wat echter uit het reserve
fonds kan gedekt worden, waarna er
nog in kas is f 73. Wegens vertrek uit
de gemeente en toetreding van nieuwe
leden, blyft het aantal geiten op onge
veer 150 stuks. In verband met de vele
uitgaven wordt het dekgeld met alge
meene stemmen verhoogd. De secretaris
volgens reglement aftredend, wordt met
algemeene stemmen herkozen. Op ver
zoek van de Provinciale Vereeniging
zal men een afgevaardigde naar de
vergadering te Goes zenden, waar men
dc reglementswijziging zal bespreken.
Binnen afzienbaren tijd zal er een lezing
gehouden worden met lichtbeelden, tot
voorlichting in de fokkerij. Na eeDige
besprekingen van algemeenen aard, sluit
de voorzitter, onder dank, de vrij goed
bezochte vergadering.
OUWERKERK. Do afdeeiüljg der
der S. D. A. P. hield Vrijdagavond
een goed gestaagde vergadering met
lichtbeelden in dc zaal .van den heer
Stagier. De platen gaven een hoekt
der politieke geschiedenis der laat
ste 25 jaren, welke in 't kort door
den lieer Lindeijer werden toe,ge-
licht. IToewel reeds den vori'g'en
avond een vergladering niet licht
beelden door de geitenfokvereeni-
giing was gehouden, was ook nu de
zaal fl'ink vol.
BRUINISSE. Voor een goed bezette
zaal trad de vorige week de heer
Sliggers, hoofdambtenaar bij den Raad
van Arbeid te Goes, in het hotel „Storm"
op met een rede over de Verplichte en
Vrijwillige Ouderdomsverzeker ng. Na
door den heer Burgemeester met een
kort woord te zyn ingeleid, zette de
spreker op heldere en bevattelijke wijze
do voordeelen van beide uiteen. Veel
goeds is door de ouderdomswet van
1919 reeds tot stand gebracht. Zoo werd
krachtens deze sociale verzekerings
wetten reeds f 717,000 uitgekeerd; voor
het ressort, behoorende tot den Raad
van Arbeid te Goes, bedroeg dit f 63000.
Door vele voorbeelden werden de voor
deelen der verzekering geïllusteerd. Met
nadruk wekte hij de hoorders op bij de
verplichte verzekering zich ook nog
vrywillig te verzekeren, waardoor de
te ontvangen rente belangrijk kan ver
hoogd worden. Ouders kunnen hunne
kinderen in de vrijwillige verzekering
doen opnemen. Van de gelegenheid tot
het stellen van vragen werd door enkelen
gebruik gemaakt. De spreker beant
woordde deze op duidelyke wyze en
sloot daarna de vergadering, terwyl hy
de aanwézigen dankte voor de talrijke
opkomst en de groote aandacht, waar
mede hij was aangehoord.
STAVENISSE. In de Zaterdag alhier
gehouden vergadcriDg van Ingelanden
van den polder Oud-Kempenshofstede
werd op verzoek, op de meest eervolle
wijze en onder dankbetuiging voor de
bewezen diensten, eervol ontslag ver
leend aan den heer C. M. P. W. Ilans-
sensals ontvanger-griffier van het
binnenbeheer en in diens plaats benoemd
de heer P. C. H. van Oost alhier.
THOLEN. Naar wij vememlen, zial
h iejt* a.s. Din sd ag 18 J anwede roan
aangevangen worden met een knip
cursus van dc Unie van Yrotiwenbe-
langcn. Dc cursus zal ver mio ede lijk
gehouden worden met een twintig
tal ingeschrevenen.
