ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Maandag 17 November 1913.
181.3 -17 November 1013.
NIEUWSTIJDINGEN.
(Z i e r i k z e e s c h e
C o u r a n t).
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit blad, dat iederen
MAANDAG, WOENSDAG en VRIJDAG verschijnt, is
voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen in
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Afzonderlyke nummers 5 cent.
Voor het buitenland, vereending ééns per week,
f 10 per jaar by vooruitbetaling.
70ste JAARGANG. No. 9467.
Directeur i A. J. DE LOOZE Jr.
Uitgever-Hoofdredacteuri A. FRANKEL.
Redacteurs J. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Van 18 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
By abonnement op voordeelige voorwaarden. Het
tarief hiervoor is aan het bureau verkrjjgbaan
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrjjdagsmiddags uiterlijk 2 ure.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
EERSTEÜI.AP.
H I N DER WET.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Zierikzee maken bekend
dat op de Secretarie dezer gemeente ter visie
is gelegd een verzoekschrift met bijlagen van
JOHANNES MARINUS DEKKER, slager,
wonende in deze gemeente, waarbij vergunning
wordt gevraagd tot oprichting van eene
SLA4 IITERIJ in het perceel, staande in
het Korte Groenendal, plaatselijk gemerkt wjjk
D no. 464, kadastraal bekend sectie B no. 290;
dat op Vrijdag den 28 November aanstaande,
te 12 uur des middags, op het Raadhuis dezer
gemeente in de Vergaderkamer van het Bestuur,
gelegenheid zal worden gegeven tot liet
inbrengen van bezwaren tegen de oprichting
van bedoelde inrichting
en dat zoowel de verzoeker als zij die
bezwaren hebben in te brengen, gedurende
drie dagen vóór dien tijd, op de Secretarie
dezer gemeente kunnen kennis nemen van de
ter zake ingekomen schrifturen.
Zierikzee, den 14 November 1913.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
D. VAN DER VLIET, Burgemeester.
JAN SNELLEN, Secretaris.
Heden is de dag aangebroken, waarop
een eeuw geleden, langs onze straten en
wegen de jubelkreet weerklonk; „Holland
is vrij! Oranje boven! Dankt God!"
't Spreekt van zelf, dat wij thans de
gebeurtenissen van dien tijd niet opnieuw
in herinnering brengen; wij hebben, nu
reeds maanden lang^-dag aan dag kunnen
genieten van 't geen over Nederlands
bevrijding is gezegd en geschreven. Maar
toch kunnen wij niet geheel zwijgen over
't geen in deze maand ons hart vervult.
Neen, wij vergeten geenszins de zege
ningen door d^n geweldigen despoot aan
Europa gebrachteenzijdig en opper
vlakkig zou het zijn alleen te spreken
van Napoleons dwingelandij en te ver
geten, dat hij de „wanne" is geweest in
de handen der Zedelijke Werelorde, die
het koren van den dorschvloer heeft
gezuiverddat hij den bijlslag deed
aandreunen tegen de molmende boomen,
die moesten worden omgehouwen. Maar
toch, 't was een dag der dagentoen
een moedig drietal, vóór dat vreemde
hulp kwam opdagen, het aandurfde
Nederland vrij te verklaren, waardoor
ons volk aan zich zeiven werd terug
gegeven dat volk, waaraan Prins Willem
van Oranje, de martelaar voor de vrijheid,
zijn historie gaf.
Wij gaan den grooten gedenkdag, den
17 November, daarom met dankbaarheid
tegemoet. Maar een andere gedachte
dringt zich thans eveneens op den voor
grond. Toen kort geleden overal het
feest van Neerlands onafhankelijkheid
werd gevierd, toen trokken landgenooten
en vreemdelingen op naar het voltooide
Vredespaleis, dat als 't ware een
nieuwe toekomst eerbiedig inwijdt en
begroet. Daaraan denken wij nu allereerst
nog eens terug.
Vredespaleis! Wij weten wel, dat z. g.
„verstandige" menschen dien naam met
een glimlach op de lippen nemen. Het
is waar, do tegenstelling was eok schril
Op den dag der inwijding bulderde op
den Balkan het kanonen kwamen
de vertegenwoordigers der verschillende
volken in hun vergaderzalen bijeen om
mj^llioenen gouds te bestemmen voor
krijgstoerustingen.
Vredespaleis! In den voorhof, dat
grootsche Christusbeeld der Andes, sym
bool van „de eene kudde onder den
eenen herder".
Vredespaleis I „Huichelarij, anders
niets", zegt freule Savornin Lobman,
„als Christus wederkwam, zou hij met
zyü geesel al die huichelaars uit dien
tempel drijven". Wat kan bitterheid
iemand toch verblinden! Neen, wij
denken daar anders over, omdat wij,
Goddank! nog niet blind zijn voor den
ideëelen kant der dingen.
Als Christus wederkwam en die torens
naar den hemel zag wijzen, dan zou hij
dankbaar die begroeten als de profetie
van de verwezenlijking van zijn hoog en
schitterend ideaal!
Vredespaleis! Wij stemmen toe, de
naam, nu eenmaal uit den volksmond
opgeschreven is minder juist. Beter ware
het te spreken vanGerechtshof der
Volken. Die naam klinkt meer verheffeud
en drukt de roeping van het grootsche
bouwwerk beter uit. En in dien Daam
ligt ook zoo machtig veel wat verheft
en van een betere toekomst spreekt. Als
„door recht vrede" gehandhaafd wordt,
als de geschillen tusschen de volken niet
worden beslist door het zwaard, maar
door de stem van het recht, dan nadert
de wereldvrede.
Het is waar, die schuilt nog weg in
dd nevelige verte, maar hij nadert lang
zaam, maar zeker.
Doch daarbij moet ééne voorwaarde
worden vermeldDe volken moeten
willenmoeten gebruik willen maken
van dat „Volkerengerechtshof", moeten
rechterlijke uitspraak willen stellen in
de plaats van ruw geweld.
Maar zijn het dan niet de regeerringeny
die den oorlog maken? Wat voor invloed
kunnen de volken hierop laton gelden?
„Ieder tijdperk heeft de regeering, die
het verdientis een oud en waar spreek
woord. De regeeringen zijn de uil-
voerende machten van des volks wil.
Wie dit bedenkt, zal de groote
verantwoordelijkheid gevoelen welke op
ieder persoonlijk rust, om mede te werken
tot het bereiken van het schoone doel.
Weet gij wel, wordt ons tegemoet
gevoerd, dat gij veel te groote woorden
toekent aan de beteekenis van den
individueelen mensch? Wat zullen zij
voor invloed uitoefenen, wier werkplaats
op den „achtergrond des levens" staat?
De massa wordt immers bewogen door
de hoogstaanden, niet alleen in ontwikke
ling, maar ook in maatschappelijken zin?
En toch, de volkswil bestaat; maar
die is niet wat de onnadenkende massa
wil; bij deze speelt de zelfzucht, het
eigenbelang meestal de hoofdrol. Neen,
de volkswil in zijn eenig ware gedaante
is de uitdrukking van 't verlangen der
verstandig en zedelijk hoogstaanden, dat
ten slotte door de meerderheid wordt
gedeeld en dan aanwijst in welke richting
zal worden geregeerd.
Maar, zegt men, dan zullen toch de
grootste volken de beslissing nemen.
Niet altijd. Ook hier geldt het antwoord
de kleinste zij een held".
Ieder persoonlijk heeft hier een roeping
te vervullen, kan en moet invloed uit
oefenen op het geheel. Niemand mag
zich te klein of te onbeteekenend achten.
De tempel der toekomst is uit duizenden
steenen opgebouwd, en elke steen heeft
zijn waarde en zijn plaats. Zie naar den
forschen eik. Breed spreidt hij zijn
bladerkroon naar alle zyden uit, maar
diep in den grond bevinden zich duizenden
wortels, waarvan zelfs bet kleinste vezeltje
medewerkt om het voedend sap te
helpen opvoeren naar omhoog. Dat is
het beeld van den enkelen mensch, ook
van den schijnbaar minst beduidende.
En nu zien wij weer op naar dat
„Vredespaleis" of liever „Gerechtshof der
Volken". Als de volken maar willen
dan zullen meer en meer diulr in dat
paleis de geschillen worden beslecht, de
oorlof voorkomen, en het „vrede op
aarde" telkens minder een illusie zijn.
Als de volken maar willen! Zeker!
Maar daarvoor moet worden gewerkt.
De gewetens moeten worden wakker
geschud. Allen, die bun invloed kunnen
laten gelden in kerk en school en huis
gezin en maatschappij en overalwaar
zich een vruchtbaar arbeidsveld moge
bevinden, daartoe gearbeid, zonder op
houden, onvermoeid, ten einde toe.
Ieder mensch, die zijn roeping begrijpt,
worde een arbeider van dien heerlijken
tempel der toekomst. „Elke deugd begint
thuis". Als wij, ieder in zijn omgeving
en zijn huis, bekampen wat verdeeldheid
kan brengen, wegnemen wat scheiding
maakt, dan wordt door ons kleine doen,
de volkswil geheiligd.
Maar dat gaat zoo langzaam, zegt men.
Zoudt gij dan willen, dat de graan
korrel in de vore gestrooid, eensklaps
een aar zou voortbrengen, en zelfs het
rijpe koren in de aar? -De natuurwet is
onschendbaar, ook op het gebied van
het geestelijk leven. Werp het zaad maar
in den akker de oogstijd komt, komt
zeker 1
17 November 1913. Voor honderd jaar
de kluisters verbroken, de vrijheid her
wonnen. Thans de plicht vervuld te werken
met alle macht aan de verwezenlijking
van het vredesideaal, dan zal het beeld
der Andes in het voorportaal van dat
Volkerengerechtshof" geen bespotting
zijn, maar de profetie van de heerlijke
verwachting: „Eens zal' niemand meer
leed doen of verderven op den ganschen
berg der heiligheid Gods".
Mr. V. M.
ZWITSERLAND.
Territet, 13 Nov. In een vaartuig
vond men het lyk van een beambte
eener Scheepvaartmaatschappij, die door
revolverschoten gedood was. Toen de
overledene naar zijn woning werd over
gebracht vond men daar de lyken van
zyn vrouw en zyn beide kinderen,
respectievelijk 14 en 15 jaar oud, die
eveneens gedood waren.
DUITSCHLAND.
Een buitengewone brutale diefstal is
Woensdag-namiddag te Frankfurt ge
pleegd. Op de tweede étage van een
perceel in de Kronprinzenstrasse is een
filiaal van de Pforzheiraer byouterie-
fabriek gevestigd. Toen even na twee
uur twee bedienden de zaak, die van
12 tot 2 uur 's namiddags gesloten is,
binnentraden, werden zy door vyf ge
maskerde mannen overvallen. Binnen
weinige minuten waren zij door de
roovers overweldigd, op den grond ge
worpen en aan handen en voeten
gebonden. De bandieten maakten zich
lierop meester van tal van gouden en
zilveren voorwerpen, waarna zy wisten
te ontkomen, zonder herkend te zyn.
Eerst om drie uur 's namiddags werd
de misdaad ontdekt, toen de andere
bedienden in de zaak kwamen.
BELGIË.
By gelegenheid van de jaarlyksche
paardenmarkt te St.-Lievens-Hauthem
heeft Woensdag een ernstig trara-ongeluk
plaats gehad. Wegens de drukte waren
een aantal extra-trams ingelascht, maar
daar de ljjn op den weg van Geeraards-
bergen enkel spoor heeft, moest alles
geschieden door wisseling. Eén der
extra-trams, die een half uur vertraging
had, wilde het kruispunt voorbyryden
om tijd te winnen, doch by een bocht
kwam plotseling een ledige trein aan
gereden en een botsing was onverraydelyk.
Vijf wagons werden tot splinters ge
slagen, terwijl de andere ingedrukt
werden en ontspoorden. Meer dan dertig
personen werden ernstig gewond van
wie één reeds overleden is en verschil
lende in levensgevaar verkeeren.
Het parket van Oudenaerde heeft een
onderzoek ingesteld.
NEDERLAND.
I.linuldon, 13 Nov. Ruim 14 dagen
duurt nu reeds de staking, waarvan de
ernstige gevolgen hier geducht gevoeld
worden. De vischhandel, de steenkolen
handel, de ijshandel, alles staat nage
noeg stil. Haven- en transportarbeiders,
vischlossers, fabrieksarbeiders, enz., allen
zyn tot werkloosheid gedoemd. Treurig
is de aanblik van de visscheryhaven
met een vloot van 100 stilliggende
trawlers.
Is 't solidariteit met een der partyen,
dat absoluut geen Engelsche of Duitsche
trawlers thans te IJmuiden hun vangsten
aanvoeren, waar ze zeker kunnen zyn
van pryzen, by geen benadering in Huil,
Grimsby of Geestemünde te maken?
Heden was geen* enkele trawler aan
de markt. Slechts eenige kustvisschers
met een weinig platvisch.
Wel kwam in de haven de geboycotte
stoomtrawler „Sint Nicolaas", doch die
is met zyn vangst weder vertrokken om
te Vlaardingen te markten, daar men
geweigerd zou hebben, na lossing, het
schip van steenkolen, ijs en victualiën
te voorzien en de reeder dan gedwongen
zou zyn, zonder dat te vertrekken of
het schip op te leggen. Het ziet er hier
allesbehalve rooskleurig uit, en de St.-
Nicolaas-verrassing voor IJmuiden zal
slechts de gard zijn.
Amersfoort, 15 Nov. Omtrent de
opgraving van het lyk van een zekeren
d. K., ongeveer IJ jaar geleden alhier
overleden, verneemt men het volgende
Het lyk, dat in vergevorderden staat
van ontbinding verkeerde, is Vrijdag
avond der vorige week opgegraven en
Dinsdagavond weder ter aarde besteld,
maar het kan nog wel eenige dagen,
misschien zelfs weken durenaleer
geconstateerd is of er inderdaad in de
overblijfselen vergif aanwezig was.
De 28-jarige d. K. is den 20en Maart
1912, na slechts enkele dagen ongesteld
geweest te zyn, onder hevige krampen
overleden. Hy was eerst 10 weken te
voren in Jan. 1912 getrouwd met
Johanna d. K., die, naar gezegd wordt,
in intieme verhouding stond met een
stillevenden boer, by wien ze vroeger
te Zwamraerdam gediend had. Na den
dood van haar man, werd zy weer
huishoudster by d. B., die zich inmiddels
hier in de buurt gevestigd had.
Zeer tegen den zin van d. B., koesterde
de 29-jarige vrouw echter nieuwe
trouwplannen, waarvan d. B. haar zelfs
door dreigementen trachtte te weer
houden zoo liet hy zich bijvoorbeeld
in het publiek aldus uit: „ze kan wel
ondertrouwen, maar niet trouwen, want
dan schiet ik me dood en zy gaat de
gevangenis in".
Het voorgenomen huwelyk sprong
daags voor de voltrekking af, maar de
uitlatingen van d. B. hadden de aan
dacht van de justitie getrokken en
vermoedens gewekt.
De verdere nasporingen hebben geleid
tot de opgraving van het lyk van d. K.
De vrouw is echter niet in hechtenis
genomen.
Aan de toerekenbaarheid van d. B.
wordt door psychiaters getwyfeld.
Haarlem, 15 Nov. Vrijdagmorgen
10 uur liep P. v. P., wonende in de
Koolsteeg, in een vlaag van verstands
verbijstering, zoo uit zyn bed, enkel
gekleed in zijn hemd, naar zyn aan
staanden schoonvader, R., wonende op
den Burgwal.
Daar sprong hij door het raam naar
binnen en gaf den schoenmaker met
een byl een slag op het hoofd. Gelukkig
werd deze niet ernstig gewond.
Het gelukte P. weer naar zyn woning
en in bed te krygen, maar eenige
oogenblikken later gelukte het hem weer
ontsnappen.
Andermaal liep hy ongekleed naar het
huis van zijn verloofde en ging daar
haar vader met een schoenmakersmes
te lijf.
De waanzinnige liep naar de kamer
van zyn verloofde, maar gelukkig
slaagde hy er niet in verdere ongelukken
te veroorzaken. Hy liep nu weer de
straat op, doch werd daar gepakt door
een adjunct-inspecteur van politie en
een agent.
P. werd naar 't politie-bureau en
vandaar naar het St.-Elizabeth's gasthuis
gebracht.
Het voorgevallene wekte in de buurt
groote opschudding.
Rotterdam, 15 Nov. Een waker van
den particulieren gecontroleerden nacht
veiligheidsdienst alhier, zag hedennacht
in de Schie een voorwerp dry ven. Ver
moedende, dat een mensch in het water
lag, wierop hy een dreg uit en haalde
een vrouwspersoon op. Toen zjj bijna
boven was, rolde een 5-jarig meisje uit
hare rokken.
Beide waren buiten kennis, doch niet
dood. Door het flinke optreden van den
waker, spoedig bijgestaan door genees-
heeren uit het St.-Franciscus-gasthuis
en enkele burgers, slaagde men er in
by betden de levensgeesten weer op te
wekken.
De vrouw was genaamd J. B., huis
vrouw van J. d. O. Zy verklaarde, dat
zy wegens het slechte leven, dat zy by
haar man had, besloten had zich van
het leven te berooven en wel met haar
stiefdochtertje, een kind uit het eerste
huwelijk van haar man.
Beiden zyn toen naar het ziekenhuis
aan den Coolsingel gebracht.
Uit Stad en Provincie.
Zierikzee, 15 Nov. Gisterenavond
kwamen hier aan de schipper, de knecht
en een jongen van een gezonken schip.
Volgens de mededeelingen van den
schipper was het de bemanning van den
motor „Zeeland" van Papendrecht, dien
raiddag met bieten vertrokken van
Nieuw- en St.-Joosland naar Zeven
bergen. Buiten de Zandkreek gekomen,
kreeg het schip zooveel wind en water,
dat de dekkleeden het niet meer konden
houden en lossloegen; pogingen om die
weder vast te maken, mislukten. De
schipper sloeg daarbij overboord, doch
werd door een volgende golf weder op
het dek geworpen. Het schip kreeg
weldra zooveel water in, dat het op
slagzy geworpen werd. Zy besloten
daarop het te verlaten en begaven zich
in de boot, zonder iets te kunnen
redden. Het was toen half 5 ure; zij be
vonden zich by de bolton aan 't Brabantsch
vaarwater. Het water stond woest en
nadat zy twee uren Tang met alle kracht
hadden geroeidkwamen zy uitgeput
aan de Val aan den dyk.
Doornat en rillende van kou, uitgeput
van vermoeienis, bereikten zy deze stad,
waar zy door het Burgerlijk Armbestuur
en de Gemeente van het noodige werden
voorzien en den volgenden morgen
huiswaarts konden keeren.
Het schip is gezonken.
De Afdeeling Zierikzee van den
Bond voor Staatspensionneering zal den
9den December, den dag, waarop de
zeventigjarigen de eerste rente-uitkeering
aan het postkantoor in ontvangst zullen
nemen, feestelijk in de Concertzaal
vieren. De rentetrekkers zullen tot
bijwoning van dit leegt worden uit-
genoodigd.
De rente-commissie van het district
Zierikzee heeft 1152 aanvragen om in
het genot te komen van een wekelyk-
sche uitkeering ontvangen en behandeld.
De laatsten zyn door haar den 12den
November verzonden.
Drelschor. In een j.l. Zaterdagavond
gehouden vergadering van de afdeeling
van den Bond voor Staatspensionneering,
die bijgewoond werd door slechts 17 leden,
werd besloten een feestvergadering te
houden op 9 December a.s. en tot bij
woning dezer vergadering uit te noodigen
de ouden van dageD, die op dezen dag
hunne eerste ouderdomsrente zullen ont
vangen. Het bestuur zal, bijgestaan door
een staande de vergadering gekozen
commissie van drie personen, de noodige
maatregelen nemen om deze feestver
gadering te doen slagen.
Nadat nog als lid van het bestuur
der afdeeliug gekozen was de heer A. P.
der Weduwen, werd de vergadering door
den voorzitter gesloten.
Eikerzee, 14 Nov. Tot lid van het
Burgerlyk Armbestuur is door den Ge
meenteraad gekozen de heer J. Priemus,
in de plaats van het overleden lid W.
de Vrieze.
DulTcndyke, 14 Nov. Ter herinnering
aan onze nationale onafhankelijkheid
werden heden de schoolkinderen in de
feestelyk versierde school vanwege de
gemeente onthaald, en daarna kreeg elk
schoolgaand kind nog een fraaie gedenk
plaat. De burgemeester toonde zijn
belangstelling door zyn tegenwoordig
heid.
Brulnlsse. In de Woensdagavond
gehouden vergadering van den „Varkens-
bond-' werd door den boekhouder, de
heer J. Vijverberg, rekening gedaan van
het gehouden beheer.
Uit de rekening bleek, dat de ontvang
sten, met inbegrip van f 76,62 rente
over 1912, hadden bedragen f 836,07.
De uitgaven bedroegen f 220,12, zoodat
er een goed slot was van f 615,95.
Aangegeven waren 255 varkens. Daar
van werden als ziek aangegeven 37
varkens. Van deze zyn 17 gestorven en
20 verkocht en opgeruimd.
In 't geheel ging verloron voor een
bedrag van f 861,80. Wegens verkoop
werd ontvangen f 460, zoodat uitbetaald
werd f 401,80.
Iugeëut werden 123 varkens.
Het aantal leden van den Bond ver
minderde wegens bedanken en vertrek
met 9 leden, zoodat het aantal leden
thans 193 bedraagt.
Bij de verkiezing van bestuursleden
waren aan de beurt van aftreding de
heeren J. v. d. Berge Jz. en Math. Jumelet
W.Mz. Laatstgenoemde bedankte als be
stuurslid. Tot leden van het bestuur
werden gekozen de heeren Jz. Jumelet
W.Mz. en A. Zeedijk.
Na afloop dezer vergadering kwamen in
hetzelfde lokaal, „de Conferentiekamer",
bijeen de leden van de afdeeling van
