ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Woensdag 9 Juli 1913.
(Zicrikzecsclic
C o u r a n t
ABONNEMENT.
De abonnementsprys van dit blad, dat iederen
MAANDAG, WOENSDAG en VRIJDAG verschynt, is
voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen in
Nederland f 1,00 per 3 maanden.
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Voor het buitenland, verzending ééns per week,
f 10 per jaar by vooruitbetaling.
69ste JAARGANG. No. 9411.
Directeur i A. J. DE LOOZE Jr.
Uitgewer-Hoofdredacteupi A. FRANKEL.
Redacteupi J. WAALE.
ADVERTENTIE N.
Va» 13 regels 3d ets., meerdere regels 10 ets.
By abonnement op voordeelige voorwaarden. Het
tarief hiervoor is aan het bureau verkrijgbaar.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet gesohieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrydagsmiddags uiterlijk 2 ups
Feestgevierd.
Toen gisteren bekend werd, dat onze
stadgenoot, rar. A. J. F. Fokker, door
de Provinciale Staten dezer provincie
tot lid der Eerste Kamer gekozen was,
werd uit onderscheidene woningen de
nationale driekleur gestoken.
Een tiental ingezetenen, begrijpend,
dat de verkiezing in dien geest zou
uitvallen, had reeds vooraf eenige maat
regelen getroffen tot viering van deze
blyde gebeurtenis.
Zy verzamelden zich daartoe klokke
half negen in de tot feestlokaal ingerichte
benedenzaal der sociëteit van den heer
Van Meteren, waar ook de door hen
genoodigde besturen der Liberale - en
V ry zinnig-Demokratische Kies vereeni-
gingen, van de Afdeeling Zierikzee van
den Bond voor Staatspensionneering,
van het Nederlandsch Werkliedenver
bond, van de Jonge Vrijzinnigen, en
het Comité van Actie verschenen.
Omstreeks half tien toog men met
fakkeldragers en het muziekcorps „Kunst
en Eer" en gevolgd door een dichte,
talryke menigte, naar de woning van
mr. A. J. Fokker, teneinde dezen aldaar
een serenade te brengen en tevens geluk
te wenschen met zyn verkiezing.
Aldaar aangekomen speelde het mu
ziekcorps het Wilhelmus van Nassauen,
en trad 't Comité van Tienen, de woning
binnen, waar namens bovengenoemde
corporation door het 2de Kamerlid, jhr. R.
de Muralt, mr. A. J. F. Fokker, met de
hem te beurt gevallen hooge onder
scheiding gelukgewenscht werd. Later
kwamen ook nog de heer J. van der
Vliet, de voorzitter van „Kunst en Eer",
de heer Lemsoro, voorzitter van de
werkende leden, en de heer S. Klimmer-
boom, directeur van genoemd muziek
gezelschap, den gekozene feliciteeren
Hierop deed men een muzikale wande
ling langs de Oude Haven, Dam en
Appelmarkt, en haalde men, alvorens het
feestlokaal te betreden, den gekozene
van zyn woning, die by zyn verschijning
op de straat met donderende vivats
begroet werd.
In het feestlokaal werd mr. Fokker
met fanfares ontvangen.
Toen allen gezeten waren, nam de
voorzitter van het Comité van Tienen,
jhr. R. R. L. de Muralt, het woord. In een
gloedvolle toespraak waarin hij allereerst
mr. Fokker met zijn benoeming tot
lid van ons Hoogerhuis gelukwenschte,
deed hy uitkomendat de heer
Fokker, hoewel niet tot de deraokratie
behoorend, zich toch verklaard had
voor de demokratische beginselen
algemeen kiesrecht en staatspension
neering. Die beginselen hebben in
Zeeland doorgewerkt, en, dank zy het
optreden van ds. Siemelink uit Goes,
die allerwege bondsdagen georganiseerd
heeft, hun invloed by de verkiezingen
doen gelden. Daaraan hebben wij voor
namelijk te danken den ommekeer van
de Provinciale Staten en Gedeputeerde
Staten van Zeeland, en de benoeming
van een liberaal tot lid der Eerste
Kamer. Maar niet alleen daaraan moet
de verkiezing van mr. Fokker worden
toegeschreven, maar ook aan zyn per
soonlijke verdiensten. Door hem is de
visschery op de Zeeuwsche stroomen
tot die hoogte gebracht, waarop zy nu
staat, en door hem is het polderwezen
gebracht tot een ongekend hoog peil
Hy herinnert daarbij tevens aan het
door inr. Fokker geschreven standaard
werk op waterstaatsgebied. Veel heeft
hy tot stand gebracht. En allerwege
werden zyn adviezen gewaardeerd. Dit
alles is door de eerste mannen, waaruit
Zeeland'8 gewestelijke vertegenwoordi
ging bestaat, op prjjs gesteld, zoodat
zy, wat een hooge eer voor de gemeente
Zierikzee is, uit hun midden hem hebben
uitverkoren. Met den wensch, dat het
hem gegeven moge zijn n<?g lang de
waardigheid, waartoe hy geroepen
tot heil van land en volk te mogen
bekleeden, besloot spreker zyn daverend
toegejuichte toespraak.
Hierop verkreeg de heer J. A. de
de Bruyne, voorzitter der Vrijzinnig-
Dera. Kiesvereeniging, het woord, die
het een heuglijk feit noemde, dat de
Staten van Zeeland een vrijzinnige naar
de Eerste Kamer hadden afgevaardigd.
Hierin zag spreker een overwinning der
concentratie. Het is al een poos geleden
dat Zeeland in de Eerste Kamer door
een vrijzinnige vertegenwoordigd was.
De laatste, die Zeeland in de Eerste
Kamer representeerde, was Roëll. Ge
lukkig is thans Zeeland omgegaan. Hy
hoopte, dat dit voorbeeld door andere
provincies zal gevolgd worden. Toch is
de taak van den gekozene niet ge-
nakkelyk, want hy behoort tot de
minderheid in de 1ste Kamer, die tegen
de meerderheid heeft to stryden. Spreker
drukte echter de verwachting uit, dat
wy spoedig moge komen tot een her
ziening der Grondwet, in dien zin, dat
wy algemeen kiesrecht krijgen. (Leven
dige toejuiching).
Mr. D. van der Vliet zoide, toen hy
een drie jaar geleden tot Statenlid ge
kozen werd, niet gedacht te hebben,
dat hy nog eens zou medewerken een
liberaal naar de le Kamer af te vaardigen.
Gelukkig wilde mr. Fokker geen lid van
Gedep. Staten zyn, want ware hij hiertoe
gekozen geworden, dan zou hy niet
tegelijkertijd wethouder alhier kunnen
blyven, wat gelukkig nu wel het geval
is. Wij kunnen hem toch als wethouder
niet missen. Spreker hoopt, dat mr.
Fokker nog vele jaren als lid van de
Eerste Kamer tot heil van ons vaderland
moge werkzaam zijn. (Krachtige bijval).
Hierop hield mr. Fokker een rede,
waarin hy dank bracht aan al de aan
wezige besturen der door hen vertegen
woordigde corporaties, aan de sprekers,
die hem zoo vriendelijk toegesproken
hebben, aan „Kunst en Eer" voor de
gebrachte serenade, en aan allen, die hem
hebben gelukgewenscht. Hij verklaarde,
als by den kamerzetel mocht aanvaarden,
te zullen medewerken tot verwezelyking
der beginselen, die door de concentratie
in haar program ontvouwd zyn. Hij zal
dus stemmen vóór staatspensionneering
en algemeen kiesrecht. JEen verklaring
in dien geest heeft hij afgelegd
tegenover de club van liberale staten
leden. Hulde werd door hem gebracht
aan de prop.-club „Jonge Vrijzinnigen",
de kern van de toekomstige kiezers,
inzonderheid aan hun spreker, den heer
Enzlin. (Langdurige bijval).
Nog werd het woord gevoerd door
de heeren L. Doeleman, A. Friinkel,
Enzlin en Geluk, waarop door rar.
Fokker, alvorens de bijeenkomst te
verlaten, nog het woord werd gevoerd.
Hierop werd door den voorzitter het
officieele gedeelte van den feestavond
gesloten.
Men bleef nog lang onder toast en
zang gezellig byeen.
Uit Stad en Provincie.
Zierikzee, 9 Juli. Door de Provinciale
Staten van Zeeland werd in de gisteren
gehouden vergadering met 22 stemmen,
tegen 18 op mr. Lucasse, tot lid der
Eerste Kamer gekozen mf. A. J. F.
Fokker.
Door zyne verkiezing tot lid der
Eerste Kamer, moet rar. A. J. F. Fokker
aftreden als lid der Prov. Staten van
Zeeland voor dit district, dat hy sedert
1896 vertegenwoordigde.
Bij kon. besluit zijn benoemd:
tot ontvanger der registratie
domeinen te Haarlem, de heer A. Me ij link
thans ontvanger der registratie en
domeinen, tevens bewaarder der hypo
theken, van het kadaster en de scheeps-
bewijzen en rijks-betaalmeester alhier; en
tot ontvanger der registratie
domeinen te Roosendaal de heer C. van
Heibergen, thans als zoodanig te Tholen,
Waar een politie-agent al voor
gebruikt wordt!
Dat het altyd geen pretje is naar een
van de laatste smaken gekleed te gaan,
ondervond alhier een allee nwoner de
juffrouw
Het van achteren sluiten der kleederen
bracht haar dezer dagen in groote
ongelegenheid.
Door kennissen 's avonds thuisgebracht
was zy vergeten nog assistentie te vragen
by het losmaken der japon.
't Was reeds bedtijd, en wat nu?
Met dat mooie costuura in bed stappen
ging niet. Dan maar gewacht op een
voorbijganger. Gewacht, nog eens gewacht
('t is niet druk na tienen in deze ge
raeente met voorbijgangers) en ja einde
lyk, daar hoorde zy voetstappen in de
reeds vreedzaam liggende straat, en
verscheen hulp in den vorm van een
politie-agent, nog wel de langste die
men hier heeft.
In vredesnaam, deze dan maar ge
vraagd, die onder „dat ek nog nooit
edae" zich kweet van de voor mannen
zoo moeilijke taak.
Naar alle waarschijnlijkheid is zij heel
wat verlicht naar bed gegaan om daar
te droomen van de h< ïendaagsche cos
tumes of... waar een politie-agent toe
kan komen!
- Naar de VI. Crt. meldt heeft de
heer J. G. de Jonge ontslag gonomen
als lid der Kamer van Koophandel te
Vli8singen.
- De opzichter van den Rijkswater
staat F. C. Hartfgh te Neuzen, wordt
met ingang van 1 September a.s. ver
vangen door den opzichter van den
Rijkswaterstaat L. van Breene van
's-llertogenbojch.
De opzichter D. Olie van Hoek-van-
Holland naar Neuzen.
Scherpen Isse. Bij de heden gehouden
stemming voor 2 leden van den ge
meenteraad alhier verkregen de heeren
A. C. Polderman 150, C. Hartog A.Az.
141, D. Duynhouwer 98 en L. Vos 64
stemmen, zoodat de 2 eerstgenoemde
zyn gekozen.
Wissenkerke. Voor 4 zetels in onzen
raad waren 6 candidaten, waarvan 4
aftredende leden en twee nieuwe can
didaten door de vereenigde kerkelijke
partijen gesteld. De volstrekte meerder
heid bij de Maandag j.l. gehouden
stemming bedroeg 265. De heer J. M.
Marcusse (aftr.) en M. Maris (aftr.) die
op beide candidaatslysten voorkwamen,
verkregen resp. 392 en 319 stemmen.
Verder bekwam de heer A. v. Hee
(aftr.) 304, de heer J. v. d. Maas (nieuwe
candidaat) 279 en de heer Th. Wolse
(aftr.; op 17 Juni j.l. nieuw gekozen)
268. De zesde candidaat haalde 228
stemmen. Als de 139 Wisseukerksche
kiezers (kom), die hun stem op J. v. d
Maas uitbrachten, ook allen op zyn
partijgenoot no. 6 gesterad hadden,
(deze verkreeg in de kom 90 stemmen),
dan hadden alle zes candidaten de
meerderheid behaald.
Hansweort, 8 Juli. Het schip „Elisa
beth", schipper Landa, is heden op de
Ooster-Schelde door de vrachtboot
„Ristelhueber no. 4" aangevaren en
tengevolge daarvan gezonken. De op
varenden werden gered.
al is de prys, 5 cents per kilo, beduidend
lager dan vorige jaren.
Aanbestedingen, Verkooplngen ene.
Te Vlissingen is aanbesteedhet
maken van verschillende werken tot
restauratie en tot voltooiing van de
Groote of St.-Jacobskerk.
Laagste inschrijver de heer Jac.
Willemse te Vlissingen, voor f 39.056.
St.-Maartensdyk, 8 Juli. Door Burgem
en Weth. alhier werd heden publiek
aanbesteed het bijbouwen van eeu nieuw
lokaal aan de openbare school en het
aanbrengen van verbeteringen aan de
bestaande openbare school.
Aan den laagste n inschrijver, den heer
J. M. Muller alhier, werd het werk op
gedragen voor f 3784.
0 N D E R W IJ S.
Noordwelle. Geplaatst aan de eerste
Europeesche school te Buitenzorg, als
eerste onderwijzer, de heer C. J. Polder
mans, thans 2e klasse.
Laudbouw eu Veeteelt.
Van den 19den Juni tot en met den
5den Juli werden de premiekeuringen
gehouden in de volgende twaalf gemeen
ten St.-Maartensdyk, St.-Philipsland,
Zierikzee, Middelburg, Kruiningen, Goes.
Cortgene, Oostburg, IJzendyke, Ter-
neuzen, Hulst en Axel. Voorgebracht
werden 86 driejarige, 221 vier- tot
achtjarige en 46 negen- tot dertienjarige
merries, waarvan respectievelijk 21, 98
en 25 merries op de bekroningslyst
kwamen.
Coltynsplaat, 8 Juli. Evenals vorige
jaren is men hier weer bezig met 't op-
koopen van het zaad, van de grassoort
Kropaar (Dactylis glomerata).
't Zaad wordt ongeveer een hand breed
beneden de aartjes afgesneden. Velen
verdienen hiermee nog een aardig loon
RECHTZAKEN.
De advocaat-generaal van den Hoogen
Raad, mr. Ledehoer, concludeerde in zake
G. 8., landbouwer te Abbenbroek, ver
oordeeld tot 20 jaar gevangenisstraf
wegens vergiftiging van Westerveld,
tot vernietiging van het arrest van het
Haagsche Hof en verwijzing der zaak
naar een aangrenzend Hof voor een
nieuwe feitelijke behandeling. Litspraak
26 Juli.
Provinciale Staten van Zeeland.
ZOMERZITTING.
Vergadering van Dinsdag, des morgens
te 10 uur.
Voorzitter de heer mr. H. J. Dijck-
meester, commissaris der KoniDgin in
Zeeland.
Aanwezig 40 leden.
Afwezig de heer De Veer.
De notulen dor bijeenkomst van 2
Juli worden gelezen en goedgekeurd.
Aan de orde is de verkiezing van een
lid der Eerste Kamer, wegens periodieke
aftreding van den beer mr. C. Lucasse
(a.-r.). Uitgebracht werden op den heer
Lucasse 18 en op den heer A. J. F.
Fokker 22 stemmen, zoodat laatstge
noemde gekozen is.
Vervolgens wordt overgegaan tot bet
behandelen der verschillende voorstellen.
Zonder stemming worden aangenomen
de voorstellen van Gedep. Staten tot
wijziging van het besluit tot vaststelling
van regelen van het pensiouneeren van
en het verleenen van wachtgeld aan
ambtenaren en bedienden in dienst der
proviucie en van het reglement op de
pensionneering van weduwen en weezen
van Provinciale ambtenarentot wijziging
van het reglement op de wegen en
voetpaden, waarbij in één der afdeelingen
een lid zijn bizondere ingenomenheid
met het voorstel betuigde; tot wijziging
van het besluit tot het aanstellen van
vaste arbeiders op de wegentot toe
kenning van subsidies aau de gemeenten
Nisse, Veere, Burgh, en tot wijziging van
het besluit, waarbij aau de gemeente
Serooskerke (Schouwen) subsidie werd
verleend; tot wijziging van de voor
waarden, waaronder aau de Ambachts
scholen te Goes en Hulst subsidies
worden verleend; *lot, toekenning van
een subsidie- ad f 275 por jaar aan de
school voor hand- en bouwkundig
teekenen te Tholen, en één van hoog
stens f 350 per jaar aan de vereeniging
van Handels-onderwijs te Goes.
Verder werd besloten tot nadere
regeling van de jaarwedde en wijziging
van den titel van den beambte bij de
Provinciale Bibliotheeken eveneens
overeenkomstig het voorstel van Gedep
Staten tot aanneming voor kennisgeving
van een adres van het personeel van
den Provincialen Stoombootdienst op de
Wester-Schelde, inzake de jaarwedden.
Terzake van dit voorstel was in één der
afdeelingen aan Gedep., speciaal aan de
bootcommissie uit huu raidden, dank
gebracht voor hetgeen zij deden voor
den stoombootdienst, maar tevens werd
er door een lid op gewezeu, dat z. i.
de kolenwerkers voor verhooging van
salaris in aanmerking komen, omdat zij
veel en zwaar werk moeten verrichten
en het leven tegenwoordig duurder is
dan vroeger. Namens Gedep. wordt toe
gezegd te letten op aller belangen.
Eveneens werd voor kennisgeving
aangenomen een adres van bet personee
van denzeffden dienst inzake rusttijd.
Eén der afdeelingen keurde ten hoogste
af de wijze van optreden van bet
personee], in 't bizonder de bewoordingen
van de door ben ingezonden memorie
vau toelichting. Ook in een andere
afdeeling achtte men dien toon onge-
past.
Eveneens werden zonder discussie aan
genomen de voorstellen tot bet ver
nieuwen van den aanlegsteiger bij
Koudekerke; tot vaststelling van de
grenzen der werken tot zeewering en
oeververdediging van den calamiteusen
Moggershilpoldertot het verwijzen naar
Ged. Staten van een adres van bet
Hoofdbestuur van de Nederlandsche
Vereeniging van alcoholhoudenden drank
en tot bet gebruik van alcoholhoudende
dranken op Provinciale werken te ver
bieden tot verhooging van bet aan den
polder St.-Jansteen verleende renteloos
voorschot voor wegsverbeteringtot
wijziging van de voorwaarden van bet
subsidie, toegekend voor den wagendienst
tusscben Tholen en St.-Maartensdijktot
toekenning van subsidie voor den wagen-
dienst HulstNieuwnamen; idem voor
den wagendienst WissenkerkeKortgene;
tot verlenging van den termijn van bet
in exploitatie breDgen van den stoom
tramweg BrouwershavenBurgh' tot 1
October 1914; tot verkoop van grond
langs den weg van Oostburg naar Zuid-
zandetot aankoop van grond langs den
weg BreskensGroedetot verleening
van een voorschot van f 78,750 aan de
de vereeniging tot Christelijke verzorging
van krankzinnigen in Zeeland ten be
hoeve van de uitbreiding van het ge
neeskundig gesticht „Vrederust"; ver
volgens tot bet verleenen van subsidie
aan de Maatschappij tot bevordering van
Ooft- en Tuinbouw in het voormalig
IVe district van Zeeland; aan de Com
missie van Toezicht op de proefvelden,
voor bet aanleggen van schoolproef-
velden bij de door het Rijk gesubsi
dieerde cursussen in landbouwkunde.
De subsidie, vroeger aan de Zeeuwsche
Landbouwmaatscbappij voor het zuivel-
consulentscbap verleend, werd beschik
baar gesteld van het Rijkaan het
Zeeuwsche Genootschap der Weten
schappen werd wederom voor tien jaar
een subsidie vaD f 400 per jaar verleend.
Vastgesteld werd de rekening en goed
gekeurd de verantwoording van de
Provinciale iD komsten en uitgaven over
1911; terwijl eveneens werd goed
gekeurd eene wijziging van de begrootiug
der provincie over 1913.
Behalve deze puuten werden nog be
handeld do volgende voorstellen van
Gedep. Staten
Het voorstel tot intrekking van het
bestaande reglement betreffende den
veeartseuijkundigen dienst en tot vast
stelling van een reglement omtrent bet
toekennen van toelage uit de provinciale
kas aan door gemeenten bezoldigde
veeartsen.
Volgens het algemeen verslag konden
zich in een afdeeling twee leden niet
vereenigen met bet voorstel van Gedep.
Staten. Zij zouden gaarne zien, dat er
in liet belang van den veestapel beter
toezicht was. Aan het minder goede toe
zicht wijten zij het uitbreken van het
mond- en klauwzeer op Schouwen. Zij
zouden voor Schouwen eene uitzondering
willen maken.
Na eenige bespreking vereenigen de
overige leden zicli met bet voorstel.
Twee leden echter zouden gaarne zien,
dat vóór bet in werking treden van bet
reglement een provinciaal veearts met
Zierikzee als standplaats werd benoemd.
In een andere afdeeling acht één der
leden bet beter, de bestaande regeling
te behouden, voornamelijk omdat bet
z. i. zoo bezwaarlijk zal zijn, dat gemeenten
zich voor het aanstellen van een veearts
combi ueeren.
Van de zijde van Gedep. Staten wordt
hiertegen aangevoerd, dat wanneer daarbij
bezwaren mochten ryzen, Gedep. Staten
de standplaats kunnen aanwijzen.
Een ander lid vraagt, of opheffing der
bestaande regeling niet bezwaarlijk is
met het oog op bet toezicht op den
invoer van vee; ook acht bij bet voor
deel voor de provincie niet zoo groot,
wanneer verscheidene gemeenten zich
combineeren en steun vragen.
Door een ander lid wordt de vrees
geuit, dat bet aantal veeartsen wel eens
te groot zou kunnen worden. Hiertegen
wordt aangevoerd, dat, wanneer er geen
behoefte aan een veearts bestaat, de ge
meenten allicht geen subsidie zullen
verleenen, terwijl de provincie zeker niet
tot verleening van subsidie zal overgaan.
Door meerdere leden wordt behoud
der bestaande regeling niet wenscbelijk
geacht, omdat er langzamerhand genoeg
veeartsen in de provincie zijn gekomen
en ook de veeartsen voor rekening der
provincie niets meer te doen hebben.
In deze afdeeling wordt het voorstel
in stemming gebracht, waarbij een lid
zich tegen intrekking van bet bestaande
reglement verklaart, zes leden zich daar
voor verklaren en vier leden zicli bun
stem voorbehoudenmet bet voorgestelde
reglement vprpenigen zich alle ledon.
