ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE. Woensdag 28 Mei 1913. Mr. R. J. B. PATIJN. JANTJES BESTE VRIENDEN: ZIJN MOEDER, ZIJN COLLEy IH ZIJN KOP VAN HOUTEN S Dure levensmiddelen. Verandering van taktiek? Slagvaardig debater. NIEUWSTIJDINGEN. Uit Stad en Provincie. (Z lerikzeesche C o u r a rt t ABONNEMENT. De abonnementsprijs van dit bladdat iederen MAANDAG, WOENSDAG en VRIJDAG verschijnt, is voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen in Nederland t 1,60 per 3 maanden. Voor het buitenland, verzending ééns per week, f 10 per jaar bij vooruitbetaling. 69ste JAARGANG, No. 9393. Directeur: A. J. DE LOOZE Jr. Uitgever-Hoofdredacteur: A. FRANKEL. Redacteur: J. WAALE. ADVERTENTIE N. Van 13 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets. Groote letters worden naar plaatsruimte berekend. De inzending moet geschieden des Maandags-, Woensdags- en Vrijdagsmiddags uiterlijk 2 ure. Invoerrechten inaken de eerste levens behoeften li o o g e r in prijs. Dit wordt zelfs door onze protectionisten niet meer ontkend, al komen zij nu en dan nog wel eens aandragen met het sprookje, dat de buitenlander de in komende rechten betaalt. Het leven in Duitschland met zijn hooge beschermende rechten is bijgevolg duurder dan in Nederland. Ten bowijze daarvan volgt hier een staatje van de prijzen van levens middelen, woning huur enz., iu twee, op korten afstand van elkaar, doch aan verschillende zijden van de grens gelegen plaatsen in beide landen, waar de loon en gelijk zijn. Voor Nederland nemen wij Euschedó, voor Duitscbland Gronau. Enschedé. Huishuur per week f 1,95 Directe belasting (bij f 660 inkomen por jaar)-3,75 Aardappelen per K.G. - 0,03 Tarwemeel per pond - 0,09 Tarwebrood - 0,05 Melk per liter - 0,08 Margarine p.pond -0,40» Varkensvleesch - 0,36 Hundvleesch - 0,42 Spek - 0,40 Vet. -0,42 Boter (boeren) - 0,70 Kaas - 0,10 Suiker- 0,251 Koffie - 0,60 Thee - 0,90 Tabak - 0,30 Petroleum liter - 0,08 Lucifers pakje - 0,075 Dokter, ziekenfonds, per lid en per jaar -1, Apotheker, per lid en per jaar- 1,60 Gronau. f 2,10 -14,85 - 0,03 - 0,11 - 0,08 - 0,09 - 0,42* - 0,48 - 0,45 - 0,54 - 0,60 - 0,72 - 0,24 - 0,15 - 0,72 - 1,30 - 0,78 - 0,12 - 0,15 - 2,70 2,40 Mindere kwaliteit, t) Door den accyns. De Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen geeft ter gemoetkoming in de hoogere uitgaven voor levens onderhoud aan haar over de grens geplaatst persooneel 25 pCfc. toeslag op het gewone loon. Ook ae llollandsche Spoorweg-Maatschappij betaalt een extra- toelage. Over hot algemeen zijn in Duitschland de loonen echter niet gestegen in ver houding tot de hoogere prijzen der levensbehoeften. Hetzelfde leert de ervaring elders. In het vrijhandelsland, Engeland, zijn de loonen hooger en de prijzen der levensmiddelen lager dan in do be schermde landen Duitschland, Frankrijk en België. Dat loonsverhooging en hooge invoer rechten niet hand aan hand behoeven te gaan, blijkt wel het best hieruit, dat in Amerika de laagste loonen worden betaald in de sterkst beschermde be drijven. De gevolgen van een ongunstige ver houding tusschen den loou- en den levensstandaard onderviuden de vrouwen het eerst. Voor een niet in evenredigheid tot de prijzen verhoogd loon zullen zij minder kunnen koopen. Het is te begrijpen, dat de Neder- landsche vrouwen een adres hebben gericht tot de Tweede Kamer om de Tarief wet niet aan te nemen. Dit adres werd door 94.571 vrouwen onderteekend. De vrouwen kunnen slechts verzoeken aan de Kamer. Maar de mannen kunnen moer. Zij hebben door de stembus de samen stelling der Kamer in handen. De linkerzijde, vereenigd in de con centratie, is tegen de Tariefwet-Kolkman, dus tegen dure levensmiddelen. Onze afgevaardigde, Mr. R. J. H. Patijn, is een man van links. Derhalve, kiezers, zoo gij niet wilt, dat de levensmiddelen in prijs zullen verhoogd worden, wat beslist zal gebeuren, wanneer rechts wint, en. deze regeering aan het bewind blijft, brengt dan de volgende maand uw stemmen uit op Bij monde van den voorzitter van hot Centraal Bestuur der Antirovolntionnaire party van dit kiesdistrict werd te Nieu wer ker k verklaard, dat besloten was geen debat toe te staan. Maar oilievetoen het Kamerlid, nar. Rutgers, in de Concertzaal te Zierikzee verstreken Woensdagavond optrad, werd, gelijk vooraf in de advertentie was aan gekondigd, debat gegeven. Is genoemd Centraal Bestuur soms van taktiek veranderd? Is het soms tot het inzicht gekomen, dat het niet aangaat om in het vrije Nederland het vrije woord te smoren. Is het tot de overtuiging gekomen, dat het, wat het deed, strijdig was met het „hoor en wederhoor". Zoo een en ander het geval mocht wezen, dan eere aan dit Centraal Bestuur, dat zich gedrongen gevoelde een misslag te herstellen. Of bestaat soms voor de taktiekveran- dering een andere grond? Wórdt bij geval het al of niet toestaan van debat afhankelijk gesteld van de vraag, of de spreker, die optreedt, inder daad slagvaardig is, gelijk van mr. Rut gers verondersteld werd Als dat zoo is, dan is dit juist geen compliment aan het adres van ds. Hogerzeil In het anti-revolutionnair orgaan van deze streek wordt gozegd, dat ds. Hogerzeil, de candidaat der anti-revo- lutionnaire partij van dit kiesdistrict, een zoo slagvaardig debater is. Hé, dat wisten wij nog niet. Wel wisten w|j, dat hjj stelselmatig het debat ontweek. Want toen twee liberale voormannen opzettelijk uit Zierikzee naar Nieuwer- kerk waren overgekomen, teneinde met ds. Hogerzeil van gedachten te wisselen, toen verstopte zich dorainé achter de door het Centraal Bestuur der Anti- revolutionnaire party van dit kiesdistrict aangenomene taktiek, om in hunne vergaderingen geen debat te geven. Zoodat dan ook in de advertontiën, waarin ds. Hogerzeil als spreker den volke werd aangekondigd, geen debat geannonceerd werd. En nu hooren wij in eens, dat ds. Hogerzeil een slagvaardig debater is. Waar, vragen wy, is die slagvaardig heid dan gebleken ENGELAND. Londen, 26 Mei. De leidster der kiesrechtdames, mevrouw Pankhurst, die den 12den April met het oog op haar gezondheidstoestand voorwaardelijk in vryhoid is gesteld, is hedenochtend op nieuw gearresteerd, onder beschuldiging van inbreuk gepleegd te hebben op do voorwaarden van haar in-vryheidstelling. DUITSCHLAND. Hamburg, 26 Mei. Hedennacht, om streeks één uur, reed naby deze stad een auto, waarin B personen gezeten waren, over een spoorwegovergang. Juist kwam er een trein aangesneld, die de auto greep en verpletterde. De chauffeur, henevens twee heeren en een dame, die zich in de auto be vonden, werden op slag gedood. BELGIË. Brand op de Tentoonstelling te Gent. België is niet gelukkig met zijn tentoon stellingen, althans wat het brandgevaar betreft. Men zal zich herinneren, dat de Brusselsche tentoonstelling in Augustus 1910 door brand zwaar beschadigd werd, waarby het hoofdgebouw en Oud-Brussel verloren gingen; (hans heeft de tentoon stelling te Gent van het vuur te lyden gehad, dat golukkig niet zulke ernstige verwoestingen heeft aangericht, ofschoon er toch groot gevaar w.»s. Zondagmiddag om halfdrie, terwijl een groote menigte zich op het tentoon- stellings-terrein bewoog, zag men eens klaps vlammen zich verheffen boven de pavilloenen van de Avenue des Nations. Aan den ingang daarvan was brand uitgebroken in een Duitsch restaurant, het Zillerthal. Dit gebouw, geheel van hout, werd in korten tjjd oen prooi der vlammen. Er werd onmiddellijk alarm gemaakt en met bewonderenswaardige vlugheid was de tentoonstellingsbrandwecr ter plaatse. Vier minuten na het alarm reed zy uit met het geheelü personeel, een automobiel-brandspuit en 900 M. slang. Tien minuten later verschenen soldaten van het 1ste en 2de linie-regiment, die het terrein afzetten en de orde hand haafden. De hitte was vreeselyk en weldra tastte de vlammen ook het Indische paviljoen aan, waar kooplieden in tapijten gevestigd waren. Het vuur woedde over een opper vlakte van 350 M2. en de brandweer moest er zich toe bepalen om de naburige gebouwen te beschermen, met name het Paleis der Schoone kunsten, dat op slechts eenige meters afstands ligt. Het Nederlandsche paviljoen werd onmid dellijk ontruimd. Het kantoor van den hoofdbewaker der tentoonstelling ging mede in vlammen op. Deze tastten ook de Engelsche afdeeling aan, maar konden daar nog tijdig onderdrukt worden. Zoodra de brand uitbrak, deed de commandant der brigade Engelsche brandweer een spuit in werking stellen en weldra kwamen ook spuiten van de stedelijke brandweer, onder bevel van commandant Galase en luitenant Vanderveke, die de pogingen der tentoonatellingsbrandweerkrachtigonder- steunden. Om 6 uur was alle gevaar geweken, dank zy de groote hoeveelheid water, die do brandweer over de brandende on belendende gebouwen uitgoot. De heeren Braun, burgemeester van Gent on Do ITemptinne, commissaris-generaal, waren ter plaatse. In de afgebrande gebouwen werd om 5 uur nog een hevige ontploffing ge hoord. Men zegt, dat het pypen benzine warendie uiteensprongen, gelukkig zonder opnieuw brand te doen uitbreken. Persoonlijke ongelukken kwamen niet voor. Het Zillerthal was spoedig door de bezoekers verlaten. Alleen geraakte in het gedrang een vrouw onder den voet. De oorzaak van den brand is onbekend. Men vermoodt, dat een bezoeker van het Duitsche restaurant onvoorzichtig een brandende sigarette in een hoop hooi heeft geworpen. De schade wordt geschat op 250 h 300.000 franc9. Het café Zillerthal en het Palais dos Indes waren gelegen aan de linkerzyde van de Avenue des Nations, in de on middellijke nabijheid van het viaduct van do spoorweglyn OstendeGent Brussel, die hot tentoonstellings-terrein kruist. Het Palais des Indes was een niet al te groot etablissement, waar men voor namelijk een kyk op de Indische ny verheid kreeg. Het was één der weinige afdeelingen, die by de opening der tentoonstelling geheel gereed waren. Enkhuizen, 26 Mei. Zaterdag jl. werd by den broodbakker D. Appel, voorheen de firma B. Bais, een knecht ontslagen. Hot gevolg daarvan was, dat hedennacht een 4-tal knechten weigerden aan den arbeid te gaan, indien de ontslagene niet weder in dienst werd genomen. De patroon had zich op dit voorgenomen besluit voorbereid en zich, zoo noodig, van ander personeel voorzien. Daar men bleef weigeren aan het werk te gaan, werden ook deze 4 knechten ontslagen. Door den van patroonszijde genomen maatregel, ondervond de bezorging hedenmorgen geen vertraging. V Graven hage, 26 Mei. Naar men verneemt, heeft de Raad van State dezer dagen ter overweging ontvangen een tweetal wetsontwerpen met een memorie van toelichting, houdende wijziging van het Reglement op het beleid der Regeering in Ned.-Indië en van do Indische Comptabiliteitswet. De voorgestelde wyziging van het Regeeringsreglement heeft de strekking om een Kolonialen Raad in te stellen, samengesteld uit ambtelijke en niot- ambtelyke leden, terwyl de gouverneur- generaal voorzitter en de vice-president van den Raad van Indiö onder-voorzitter van den Kolonialen Raad zullen zijn. In verband hiermede heeft de voor gestelde wyziging van de Comptabili teitswet de strekking veranderingen te brengen in de wyze van de totstand koming der Indische Begrooting, in dier voege, dat zy eerst in Iridic voorloopig en daarna door de Staten-Generaal definitief vastgesteld worden zal. BrandwQk (Z.-H.) De heer J. do Wit alhier, werkzaam op de zuivelfabriek „De Samenwerking" te Bleskensgraaf, is de vorige week in een. bak met kokend water gegleden. Hij wist zijn hoofd boven het water te houden en er zelf weder uit te springen. Onmiddellijk daarop sprong hy in een bak met kouden pekel. Met vreeselijke brandwonden is de man naar huis vervoerd en is hij onder ver schrikkelijke pynen bezweken, een vrouw en een kind achterlatende. Dordrecht, 26 Mei. Te Vuren zijn in voorloopige hechtenis genomen en naar hier overgebracht vrouw B. en haar kostganger, verdacht van poging tot vergiftiging door loodwit, gepleegd op C. B., den echtgenoot van genoemde vrouw, by wien in het Ziekenhuis te Gorinchem vergiftigings-verschynselen zyn waargenomen. De politie heeft reeds een plaatselijk onderzoek ingesteld. Mtddelkarnls, 26 Mei. Op een kantoor alhier moest Zaterdag een bediende in de kluis wezen. Toen hy er zich in bevond, sloeg de deur achter hem dicht en bemerkte hy, tot zyn schrik, dat hy den sleutel in zyn hand had gehouden 1 De deur kon nu door niemand worden geopend. Er moest een gat in den muur worden gehakt om daardoor den sleutel te overhandigen. Het duurde drie kwartier oer de be diende uit z\jn gevangenschap kon worden ontslagen. Borgen-op-Zoom, 26 Mei. De raad dezer gemeente heeft besloten adhaesie te betuigen aan het schrijven van den gemeenteraad van Tholen aan den minister van binnenlandsche zaken tot overbrugging van de Eendracht. Zierikzee28 Mei. Aanstaanden Zaterdagavond zal door onzen afge vaardigde, rar. R. J. II. Patyn, in de Concertzaal alhier een politieke rede worden gehouden. Bevorderd te Batavia E. Lodewyk, sergeant-majoor, tot adjudant-schryver. In het Algemeen Handelsblad lezon wy het volgend artikel: Kamerverkiezingen. Merkwaardige middelen. Na Wat achteraf bekend is geworden schynt inderdaad hemel en aarde bewogen te zyn om de Chrisfcelyk-Historische partij, in stryd met den vrij algemeenen wensch der Christelijk-Historische staats burgers weder met de coalitie te doen samengaan. Dat daarby niet altijd even fraaie middelen zyn gebruikt, bleek ons dezer dagen uit de mededeelingen van een bestuurslid van één der Christelyk- Ilistorische kiesvereenigingen in den lande. Deze deelde ons mede, dat op den 'laatsten partijdag der Chr.-Histori- sche Unie te Amsterdam gehouden een inderdaad ergerlijk middel is gebruikt om ten slotte het electoraal accoord te doen aannemen. „Eigenlyk gezegd", aldus onze zegs-* man, die niet dan na zeer ernstige overweging en tweestrijd omtrent dat gene wat plicht hem in deze voorschreef, tot zyne mededeelingen overging, „eigenlyk gezegd is van het begin der onderhandelingen af de meerderheid in onze partij tegen het electoraal accoord geweest. In één van de eerste ver gaderingen van het nationaal comité werd reeds het electoraal accoord bij zitten en opstaan verworpen. Hoewel de uitslag zeer goed waarneembaar was weigerde de voorzitter, dr. De Visser, dien te aanvaarden en beweerde, dat het niet duidelijk was, hoe de meerderheid was uitgevallen. Hij maakte toen van de gelegenheid gebruik om nog eens een vurig pleidooi te houden voor het samengaan met Roomsch-Katholieken en anti-revolutionnairen en deed dit pleidooi volgen door een hoofdelijke stemming. Het gevolg was, dat het electoraal accoord met één stem meerderheid werd aangenomen. Daar is toen heel wat over te doen geweest en op verlangen van de oppositie werd deze stemming opnieuw ongeldig verklaard. Maar het bestuur zat niet stil. Door persoonlyke besprekingen en allerlei middelen slaagde men er in op de volgende vergadering een grootere meerderheid voor het electoraal accoord te kr|jgen. Nochtans dreigde het op de algemeone vergadering te Amsterdam mis te loopen. Fel, zeer fel, verzetten verschillende afgevaardigden zich daar tegen het electoraal accoord en het samengaan met Rome en Dordt. Daar woei inderdaad een anti-Kuyper- storm. Zelfs de lintjes-quaestie dwarrelde daarby door de debatten. „Zie", aldus onze zegsman, „had men eerlyke argumenten tegenover argu menten geplaatst, ik zou m|j by de beslissing hebben neergelegd. Maar men is op zeer, zeer deloyale manier te werk gegaan. „Toen van de.bestuurstafel werd ge vreesd, dat het electorale accoord zou worden verworpen, nam de heer Snoeck Henkemans het woord en argumenteerde aldus: „Wanneer gy, anti-Kuyperianen, meent dr. Kuyper in de wielen te ryden door het clericale accoord te verwerpen, ver gist gy u deerlyk. Wanneer g|j ik zeg u dat nu onder geheimhouding het accoord verwerpt, speelt gy juist in de kaart van dr. Kuyper. Hy toch is het ministerie-Heemskerk allerminst vriendschappelijk gezind, maar zelf kan hy daartegen geen oppositie gaan voeren. Verwerpt gjj het electorale accoord, dan brengt gij daarmede ongetwijfeld het ministerie ten val en vervult aldus den innerlyken hartewensch vandr. Kuyper!" „Ziet u", dus vervolgde onze zegsman, „ik heb lang geaarzeld of ik het u wel mocht zeggen. Maar dit z|jn toch feitelyk geen argumenten, die men in een be sloten vergadering mag gebruiken. En voor zoo iets geheimhouding te vragen is al te geraffineerd, te meer wanneer mede op grond van dergelijke mede deelingen belangrijke besluiten worden genomen

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1913 | | pagina 1