ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE.
Maandag 17 Maart 1913.
RONA Cacao
Eerste Blad.
Van Moufen's
B E R I C H T.
Attesitie s.v.p.
H.H. Correspondenten
Z ierikzeesche
C o u r a n t).
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit bladdat iederen
MAANDAG, WOENSDAG en VRIJDAG verschijnt, is
voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen in
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending ééns per week,
f 10 per jaar by vooruitbetaling.
69ste JAAHGANG. No 9364
Directeurs A. J. DE LOOZE Jr.
Uitgever-Hoofdredacteurs A. FRANKEL.
Redacteurs J. WAALE.
ADVERTENTIEN.
Van 13 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrijdagsmiddags uiterlijk 2 ure.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Koffie en thee voeden niet, maar kunnen wel nadeeiig
op de zenuwen werken. Hoe meer deze dranken ver
vangen worden door
hoe beter de volksvoeding bevorderd wordt. RONA
cacao is een goedkoope en toch voedende drank,
die eigenlijk in geen gezin mag ontbreken. Daarbij is
de smaak ook aangenamer dan die van koffie of thee.
Zij, die zich met I April a.s. op
ons blad abonneeren. ontvangen de
tot dien datum verschijnende nummers
GRATIS.
Alle Brievengaarders en Boek
handelaars nemen abonnementen aan
A.
De Directeur,
i. DE LOOZE
Jr.
Wegens den Goeden Vrijdag, zal de
Nieuwsbode van 21 Maart op aan
staanden Zaterdagavond worden
uitgegeven, terwijl het nummer van
Maandagavond wegens het Paaschfeest
NIET zal verschijnen.
Aangezien in het nummer van Zaterdag
met het oog op de feestdagen door H.H.
Winkeliers waarschijnlijk druk zal worden
geadverteerd, verzoeken wij beleefd ons
hunne advertentiën tijdig te doen toe
komen, teneinde van opname te kunnen
verzekerd zyn. Groote of bewerkelijke
advertentiën gelieve men Donderdag
in te zenden.
DE DIRECTIE.
die ons. opgave verstrekken der predik
beurten, worden beleefd verzocht die
voor den Goeden VrJJdag en het
Pnasohfeest In te zenden vóór a.s.
Woensdagnamiddag 2 uur.
De Redactie.
Uit Stad en Provincie.
Zierikzee, 17 Maart. Zaterdagavond
vergaderde in het Huis van Nassau de
Afdeeling Zierikzee der Vereeniging voor
Vrouwenkiesrecht.
De vergadering werd door de voor
zitster, mej. Leupen, geopend.
Na lezing der notulen door de secre
taresse, mej. L. Ochtman, dealde de
voorzitster mede, dat de dames, mevrouw
Van Walen-Klaar van 's-Gravenhage en
mej. E. Baelde van Rotterdam, eere
voorzitster van den Nationalen Vrouwen
bond, aanstaanden Dinsdagavond in de
Concertzaal als spreeksters zullen optreden.
De vraag van het Hoofdbestuur, of
de Afdeeling was vóór een betooging-
optocht of vóór een betooging-meeting,
te 's-Gravenhage, teneinde te protesteeren
tegen de ingediende regeeriugsvoorstellen
voor Grondwetherziening, waarbij de
vrouwen van het actief en passief kies
recht blijven uitgesloten, werd door de
meerderheid ten gunste van een betooging-
optocht beantwoord.
Bij de omvraag drukte één der aan
wezigen zijn bevreemding uit, dat de
Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht man
nen als leden toeliet, maar deze van de
bestuursfuncties uitsloot. Een vereeniging,
die voor de gelijkstelling van man en
vrouw op 'politiek gebied ijverde, maakte
zijns inziens door deze uitsluiting inbreuk
op het beginsel, waarvoor zij streed. Daar
mede gaf men ook aan de tegenstanders
van vrouwenkiesrecht een wapen in
handen.
De voorzitster verdedigde onder al-
gemeene instemming der vergadering
deze uitsluiting hiermede, dat de vrouwen
zichzelven wilden bekwamen voor het
openbare leven. Lieten zij mannen tot
de waarneming der bestuursfuncties toe,
dan zouden deze door hunne meerdere
routine de vergaderingen beheerschen,
wat baars inziens het kweeken van zelf
standigheid bij de vrouwen in het open
bare leven niet zou bevorderen.
Niemand meer het woord wensckend
sloot de voorzitster de vergadering.
Donderdagavond trad in de boven
zaal van het „Huis van Nassau", voor
de Neutrale Middenstands-Vereeniging
alhier, als spreker op de heer J. Das Dz.
van Utrecht, met het onderwerp
„Middenstands- en Vakorganisatie".
Nadat de voorzitter, de heer Wiebols,
by de opening der niet talrijk bezochte
bijeenkomst den heer Das het welkom
had toegeroepen, verkreeg deze het
woord. Hy verklaarde te zullen spreken
over de praktyk van het leven. Gaat
men een 20 jaren terug, dan blijkt, dat
er toen nog geen Middenstands-organi
satie was. Er bestond wel een vereeni
ging „Maatschappij Belang", hoofdzakelijk
bestaande uit winkeliers, maar deze,
zoekend meer haar kracht in een be
strijding van „Eigen Hulp", heeft niet
veel nut gesticht. Langzamerhand is
men de noodzakelijkheid van een
Middenstands-organisatie gaan inzien,
geplaatst als men stond tusschen het
in trusts vereenigd kapitaal eenerzyds
en de arbeiders-organisaties, met haar
hoe langer hoe moeilijker te vervullen
eischen, anderzijds.
In 1902 werd te Amsterdam een
congres van den Middenstand gehouden,
waar een commissie benoemd werd
teneinde een organisatie van den Midden
stand in het leven te roepen. In het
volgend jaar werd te Utrecht de
Middenstandsbond opgerichtdie nu
133 aangeslotene afdeelingen telt, waar
onder er zyn, die 1200 tot 1800 leden
tellen, en die nog steeds zich uitbreidt.
Dit jaar zal te Middelburg een alge-
meene vergadering gehoudeu worden.
Spreker toont aan het nut der Midden
stands-organisatie. Men komt samen en
leert al gauw van elkaar, dat voor de
exploitatie van een handelszaak in de
allereerste plaats noodig is een goede
boekhouding. By een richtige boek
houding toch kan men steeds den stand
van zyn zaak blootleggen, wat voor bet
verkrijgen van een langer crediet, gelyk
spreker aantoonde, somwijlen noodig is.
In een plaats als Zierikzee heeft men
dringend behoefte zich by één algeraeene
vereeniging aan te sluiten. Het devies
van de Middenstanders moet zijn: één
voor allen, en allen voor één. Het
standenverschil onder de Middenstanders
verdwyne.
Spreker wyst er op, dat de onderlinge
concurrentie van de Middenstanders hun
meer nadeel berokkent-dan alle coöpe
raties.
Gestreden moet worden tegen oneer
lijke concurrentie, die zich openbaartin
het houden van een uitverkoop onder
valsche voorgevens. Wil iemand in
Duitschland uitverkoop houden, dan
komt één van de overheid de boeken
inzien. En deze bepaalt ook den duur
van den uitverkoop.
Zoo wordt in ons land vaak een uit
verkoop aangekondigd van een faillieten
boedel. Zaak is het te onderzoeken, of
zoo'n failliete boedel niet in de ver
beelding van hem bestaat, die dezen
uitverkoop houdt.
Een wet op de oneerlijke concurrentie
zou zeer gewenscht wezen.
Wie te veel belasting betaalt, bewyze
den fiscus door zyne boeken, dat men
te hoog is aangeslagen.
Spreker vestigt de aandacht op het
rijksbureau te Leiden tot kosteloos onder
zoek van alle handelswaren. Daar wordt
alles onderzocht, behalve de artikelen
van den molenaar, die onderzocht worden
op de ryksproefstations.
Uit het onderzoek te Leiden is o. a.
gebleken, dat inzonderheid met honig
zeer geknoeid wordt. Voor zuiveren
natuurhonig wordt honig verkocht, die
geen zier natuurhonig bevat. Dit is ook
dikwerf het geval met cacao en zyde.
Een publiekrechterlijke vertegenwoor
diging van den middenstand acht spreker
zeer gewenscht. De Kamerleden zyn niet
op de hoogte van de 'eischen van den
handel. En de Kamers van Arbeid be
antwoorden niet aan hun doel.
Ook moeten wy er op bedacht zyn om
de plaats onzer inwoning aanlokkelijk
te maken voor de vreemdelingen, opdat
velen van hen haar bezoeken.
Het stichten van haudelsscholen, die
gelyk hier zich aansluiten aan het Lager
onderwys, acht spreker van groot ge
wicht.
Ook is voor de Middenstand noodig
vakorganisatie. Men is reeds in die
richting werkzaam. In Utrecht werd een
Technische school gesticht. Aanvankelijk
had zy slechts vier leerlingen. Nu telt
zij 100. Ook werd in Utrecht een typo-
graphenschool door den Typographen-
hond opgericht. In 1886 werd de Nederl.
Banketbakkersbond gevestigd, die een
chocoladefabriek, een inkoopsvereeniging,
en een uitleendepöt in het leven riep.
Ook werd een re'servefonds gevormd,
zoodat elke weduwe terstond na het
overlijden van haar man f 300 ontvangt.
De Banketbakkersorganisatie heeft het
leerlingstelsel ingevoerd. Men moet 3
jaar leerling geweest zyn, alvorens zelf
patroon te kunnen worden. Te Wage-
ningen werd een station (school) voor
een bakkerij opgericht.
Ten slotte behandelt spreker de
coöperatie by den middenstand. Men
koopt, gelyk spreker aantoonde, veel
goedkooper, als men gezamenlijk inkoopt,
en heeft minder vracht en minder pro
visie te betalen. Met cyfer9 en met
voorbeelden toonde spreker het nut van
de coöperatie by den middenstand aan.
Zy is niet alleen raogeljjk in het con-
suraptievak, maar ook by manufacturen
en tal van andere branches. Zoo kunnen
timmerlieden gezamenlijk hout inkoopeu,
wat voorzeker voor hen voordeeliger
uitkomt. En gaat de Middenstand dien
weg niet op, dan gaat hy te gronde
Eendracht maakt macht.
Daverende toejuichingen vielen den
spreker voor zijn boeiende, degelijke,
eerzame rede ten deel.
Van de gelegenheid tot debat werd
door de heeren jhr. De Muralt en
mr. Canes gebruik gemaakt.
Nadat de heer J. Das Dz. hun van
antwoord gediend had, en de heeren
Unger en Doeleman nog het woord
hadden gevoerd, werd door den voor
zitter onder dankbetuiging aan den
spreker voor zyn voortreffelijke rede de
vergadering gesloten.
Morgenavond (Dinsdag) zullen,
gelyk wij reeds medegedeeld hebben.
twee hoofdbestuurderessen van de Ver
eeniging voor Vrouwenkiesrecht in de
Concertzaal alhier spreken over Vrouwen
kiesrecht, in verband met de Regeerings-
voorstellen tot Grondwetsherziening.
De regeering wenscht namelijk in de
Grondwet de uitsluiting der vrouw van
het kiesrecht te bestendigen, zoodat het
zelfs niet mogelijk zal zijn een beperkt
vrouwenkiesrecht in te voeren.
Tegen die bestendiging gaat de strijd.
Wij wekken allen op, die voor het
goed recht der vrouwen iets gevoelen,
tot welke partij zij ook mogen behooren,
morgenavond in de Concertzaal in grooten
getale present te zijn, teneinde door hun
aanwezigheid blijk te geven van hun
belangstelling in de oplossing van het
vro u wen vraagstuk
Ook de komst van tegenstanders zal
zeker gewaardeerd wordenaan wie
desgewenscht de gelegenheid tot debat
zeker niet onthouden zal worden.
De toegang is kosteloos.
Woensdagavond zal in het Café
„De Faam" voor de Afdeeling Scbouwen-
Duiveland van den Bond voor Nederl.
Onderwijzers als spreker optreden de heer
T. Ossendorp, voorzitter van het Hoofd
bestuur van den Bond voor Nederl.
Onderwijzers. Deze in den lande bekende
Bondsvoorzitter zal het onderwerp be
handelen „Ons salaris in verband met
ons werk in de school".
Nu is het jammer, dat op den zelfden
avond nog een andere hoogst belangrijke
vergadering zal worden gehouden, en
wel die van de Liberale Kiesvereeniging.
Is het nu niet mogelijk het uur van
aanvang der vergadering van de Liberale
Kiesvereeniging met /één uur te ver
vroegen en dit te stellen op zeven uur?
Men zou dan van de andere zijde den
heer Ossendorp kunnen verzoeken, om
iu plaats van 8 uur, om half negen met
zijn rede te beginnen. Daardoor zouden
ongetwijfeld velen gebaat zijn, die geen
van beide vergaderingen willen ver
zuimen.
Dit was reeds gezet, toen ons bericht
werd, dat de vergadering der Liberale
Kiesvereeniging is uitgesteld.
By Kon. besl. is benoemd tot subs
griffier bij de rechtbank te Middelburg,
mr. J. G. Bergsraa, adv. en proc. te
's-Gravenhage.
By Min. besluit is met ingang van
1 Maart 1913 benoemd tot klerk by het
bestuur der Visscherijen op de Zeeuwsche
Stroomen, de heer J. van Eupen te
Bergen-op-Zoora, eenijjen tyd tijdelijk
werkzaam geweest zijnde op het kantoor
van den secretaris-penningmeester, den
heer dir. Leo de Leeuw.
Door den Minister van Waterstaat
is benoemd tot buitengewoon opzichter
bij de werken aan het Noordzeekanaal
te IJmuiden, de heer M. G. Riemens
te Colynsplaat.
WEERKUNDIGE WAARNEMINGEN
by 's Ryks Kustverlichting
te West-Schouwen, gedurende de
maand Februari 1913.
In deze maand viel alhier in 4 regen
dagen 21.7 m.M. water, tegen 9 regen
dagen met 45.7 m.M. water in dezelfde
maand van het vorige jaar.
De luchtgesteldheid was(Verschillende
korte tijden tot dagen samengetrokken).
7 dagen helder; 6 dagen licht bewolkt;
4 dagen half bewolkt; 6 dagen zwaar
bewolkt; 5 dagen betrokken.
De windrichting was: 1 dag N; 3 dagen
N.O.6 dagen Oost; 3 dagen Z.O., 3
dagen Z.7 dagen Z.W., 3 dagen W
2 dagen N.W.
Het stormsein stond 170 uren of ruim
7 etmalen bij.
De raad van Administratie van
den spoorweg MechelenTerneuzen
heeft op Maandag 21 April a.s., des
morgens te 11 uur te St.-Nicolaas een
buitengewone algemeene vergadering
uitgeschreven ter bekrachtiging van de
overeenkomst tusschen de spoorweg
maatschappy en den staat der Neder
landen, aangaande de stichting en
exploitatie van de te stichten spoorweg-
havens te Terneuzen.
Benoemd tot tijdelijk opzichter aan
het Hoogheemraadschap van Schieland,
standplaats Nieuwerkerk, met ingang
van 1 April a.s., de heer J. M. Krijger
van Wissenkerke, thans te Vlissingen.
De wethouder van Kloetinge, de
heer S. Noteboora, had een wondje in
den neus, waardoor bloedvergiftiging
ontstond. De heer Noteboom is aan de
gevolgen hiervan overleden.
Noordgouwe, 14 Maart. Voor een
goed bezette zaal gaf ons muziekgezel
schap „Con Amore", Woensdag en
Donderdagavond zijn tweede en laatste
winterconcert, in de zaal van den heer
Coomans. Evenals altijd had de Directeur
de heer Hottinga, voor een rijk af
wisselend programma gezorgd, wat de
aanwezigen een aangenamen avond
beloofde. Dat hetgeen ten gehoore werd
gebracht, in den smaak van het publiek
viel, bewees het voortdurend applaus.
Aan de blaasnummers was weer
duidelijk merkbaar, dat het den leden
ernst is, de reputatie van hun jonge
vereeniging zoo hoog mogelijk op te
voeren. Iets nieuws op het programma
was ditmaal de solo voor fluit, met
pianobegeleiding, welke blijkens de stilte,
die er in de zaal heerschte, het publiek
bizonder boeide. Ook voor de zang- en
strijknuinmers was er aandachtig gehoor.
De komische scènes en voordrachten,
die elkaar in geestigheid overtroffen,
zorgden dat de lachspieren in beweging
werden gebracht. Vooral „Tienus wil
soldaat worden", verdient wel bizondere
vermelding.
De geheele uitvoering mag als wel
geslaagd beschouwd worden, en de ver
eeniging, met haar bekwame leiders, kan
met voldoening op haar werk terug
zien. De heer J. J. Geluk, die directeur
leden een woord van lof en dank
voor--het genotene toebracht, vertolkte
hiermede zeker de gevoelens van alle
aanwezigen. Wij roepen hun dan ook
een hartelijk „tot weerziens" toe.
Zooals gebruikelijk, werden beide
avonden met een geanimeerd bal besloten,
onder leiding van den heer L. J. Schouten
van Zierikzee.
Oosterland, 14 Maart. Vrijdag en
Zaterdagavond werden alhier twee
propaganda-avonden gehouden door de
afdeeling Oosterland van den Bond
voor Staatspensionneering. Daar de
conferentiekamer voor het houden van
een propaganda-avond is geweigerd,
was besloten de zaal van den heer
L. Fonteyne daarvoor te -gebruiken,
die echter te klein bleek voor één
avond. Beide avonden was de zaal
flink bezet, vooral Zaterdagavond was
het overvol.
Als spreker trad beide avonden op
de heer N. H. Schuiteraa van Rotter
dam. Deze toonde met treffende voor
beelden aan, hoezeer het te betreuren
zou zyn, als den heeren Talma's wets
ontwerp, dat in de Tweede Kamer reeds
aangenomen is, in werking kwam. Hy
wees er op, dat door staatspensioen
zonder premiebetaling alleen het doel
bereikt zou worden, waardoor het „oud
en arm" tot het verledene zou behooren.
Verschillende bezwaren tegen het
staatspensioen werden door hem ont
zenuwd, en nadrukkelijk wees hy op
de onjuistheid der bewering, dat by
staatspensionneering de spaarzaamheid
zou verdwijnen. In Engeland toch
werden reeds de eerste maand na
invoering van het staatspensioen door
arbeiders by een verzekeringsbank
20000 polissen voor lyfrente van 6570
jaar afgesloten.
Verder toonde spreker door eenige
voorbeelden aan, dat de Bond voor
Staatspensionneering in geen geval tot
een politieke party behoort. Hy als
spreker laat dan ook de politiek steeds
achterwege. Dus is de weigering der
Conferentiekaraer op grond van politiek
of daarmede verband hou/lende zaken
beslist afkeurenswaardig Spreker be
treurde ook zeer, dat niemand der
tegenstanders als debater optrad. Beide
avonden werd spreker met onverdeeld
genoegen en de grootste aandacht aan
gehoord. Dikwijls viel hem een daverend
applaus ten deel.
Na afloop der spreekbeurten werd
door de tooneelvereeniging het tooneel-
stukje „Uit het Leven" opgevoerd, dat
bizonder in den smaak viel. Zoowel de
keuze van het stuk, waarin treffend
het ouderdorasleed en de opoffering der
kinderen voor hunne afgewerkte onver
zorgde ouders geschetst wordt, als de