ZIERIKZEESCHE
NIEUWSBODE,
Woensdag 29 Januari 1913.
NIEUWSTIJDINGEN.
(Z ierikzecschc
Cour tl ii t).
ABONNEMENT.
De abonnementsprijs van dit bladdat iederen
MAANDAG, WOENSDAG en VRIJDAG verschijnt, is
voor Zierikzee f 1,30, voor alle andere plaatsen in
Nederland f 1,60 per 3 maanden.
Voor het buitenland, verzending ééns per week,
f 10 per jaar by vooruitbetaling.
69ste JAARGANG.
No. 9343
Directeurs A. i. DE LOOZE Jr.
Uitgever-Hoofdredacteur: A. FRANKEL.
Redacteur: J. WAALE.
ADVERTENTIE IV.
Van 13 regels 30 ets., meerdere regels 10 ets.
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
De inzending moet geschieden des Maandags-,
Woensdags- en Vrijdagsmiddags uiterlijk 2 ure
KENNISGEVING.
De COMMISSARIS DER KONINGIN in
Zeeland,
gezien het besluit der Gedeputeerde Staten
van 24 Januari 1918, no. 1G2
gelet op art. 11 der wet van 13 Juni 1857
(Staatsblad no. 87):
mnakt bekend, dat iu liet jaar 15» 18:
1". de jacht op houtsnippen met ingar.g van
1 Maart, die op waterwild met ingang van
1 April en die op watersnippen met ingang
van 15 April zal gesloten zijn
2U. het weispel van kwartalen alleen van 1 Mei
tot en met 15 Juli zal geoorloofd wezen;
3°. de kooieenden door den kooiman moeten
worden opgesloten of gehokt, van 1 April
tot en met 30 April, en van 15 Juni tot en
met 31 Augustus.
Middelbuug, 24 Januari 1913.
De Commissaris der Koningin
voornoemd,
DIJCKMEESTER.
Algemeen Overzicht.
Alle teekenen waren reeds voorhanden
ora te gelooven aan de totstandkoming
van den vrede, of juister aan het
berusten van Turkye in den afstand van
Adrianopel aan Bulgarye. Het Turksche
Ministerie had zich reeds neergelegd
by de onverbiddelijke voorwaarde, waarop
de vrede kon verkregen worden, en
missend den moed de verantwoordelijk
heid hiervoor alleen te dragen, had het
een Raad van Notabelen bijeengeroepen,
teneinde door de beslissing van dezen
eenigszins gedekt te wezen. En de Raad
deed, wat van hem begeerd werd. Hy
verklaarde, in de gegevene omstandig
heden voortzetting van den oorlog uit
een finantieel oogpunt voor ondoenlyk, en
van miJitair standpunt beschouwd voor
ongewenscht. De Ministers stondeiï dan
ook reeds op het punt in een nota aan
aë Mogendheden te antwoorden, dat zy
zich met de gestelde voorwaarden ten
aanzien van Adrianopel en de eilanden
in de Egeïsche Zee zouden vereenigen,
toen een revolutie losbarstte, die aan
't bestaan van het Ministerie een einde
maakte. Enver-Bey, een schoonzoon van
den Sultan, de held van Tripoli, die in
Noord-Afrika de troepen uit den grond
had gestampt, om tegen de Italiaansche
overweldigers te vechten, had zich aan
het hoofd van een samenzwering ge
plaatst, en de regeering zonder veel
bloedvergieten omver geworpen. Onder
de weinigen, die by deze staatsgreep
het leven lieten, behoorde ook de
Minister van Oorlog.
Als grootvizier is thans opgetreden
Mahmoed Schefket. Deze heeft een nieuw
ministerie gevormd. Dit heeft het ont
werp van een antwoord op de nota der
mogendheden reeds vastgesteld. Het zou
in hoofdzaak hierop neerkomen, dat men
in beginsel' den vrede wensoht, maar
dien op een andere basis gevestigd wil
zien, dan door de mogendheden is aan
gegeven. Men is geneigd de eilanden in
de Aegeïsche Zee at te staan, voor
zoover ze niet gebiedend noodzakelyk
zyn voor de verdediging van de Darde-
nellen. Deze eilanden zyn Irabros, Leranos,
Chios en Mytilene. Maar Adrianopel kan
het ora historische en religieuse redenen
niet prysgeven. Overigens is men bereid
den. Balkanstaten andere concessiën
te doen.
De politieke hemel ziet er in het
Oosten op dit oogenblik donker uit.
Wordt de oorlog tusschen Turkye en
de Balkanstaten voortgezet, dan kan de
stryd gelocaliseerd blyven. Maar de
mogelijkheid is ook niet uitgesloten, dat
Roemenië, Oostenrijk en Rusland zich in
den stryd mengen. Rusland heeft reeds
lang een begeerig oog geworpen op
Turkije's hoofdstad Constantinopel, staat
tot de tanden toe gewapend, en heeft,
nu Turkye te land en ter zee geslagen
is, een mooie gelegenheid zyn slag te
slaan.
Het Engelsche Ministerie heeft de
door hem ingediende kieswet ingetrokken.
De regeering gevoelde zich daartoe ge
drongen door de verklaring van den
speaker (voorzitter) van zyn recht gebruik
te zullen maken, om te zeggen, dat,
wanneer een of ander amendement,
vrouwenkiesrecht bedoelend, zou zyn
aangenomener een nieuwe wet is
die op de gebruikelijke voorgeschrevene
wyze moest ingediend worden. Er waren
namelijk op het regeeringsontwerp drie
verstrekkende amendementen ingediend,
allen beoogend de toekenning van het
vrouwenkiesrecht. De speaker nu meende,
dat wanneer één van deze drie araen
dementen door het Lagerhuis werd aan
genomen, 't regeerings-ontwerp hierdoor
geheel en al van karakter veranderde.
Minister Asquit heeft na deze pertinente
verklaring van den speaker gezegd, dat
het geen doel zou hebben verder met
de behandeling van het kiesrecht-voor
stel voort te gaan, en heeft daarom
namens de regeering de wet terug
genomen. De regeering zal echter alle
mogelijke gelegenheid geven ora een wet,
door één der Parlementsleden ingediend,
waarby de invoering van vrouwenkies
recht wordt voorgesteld, te behandelen
in de volgende parlementszitting.
Naar aanleiding van deze intrekking
heeft de. Politieke sociale Vrouwenbond
een hervatting van den stryd
gekondigd.Een guerilla zal worden
gevoerd. Één der dames deelde mede,
dat men het openbaar leven onmogelijk
zou maken. Dan zullen de menschen
wel naar de regeering gaan, en zeggen,
wij burgers willen niet iederen dag met
gebroken ruiten zitten. Geef aan de
vrouwen het kiesrecht. Mevrouw Pank-
hurst zeide aan het slot der vergadering,
dat de vrouwen dapper voor het kies
recht zullen vechten. Na afloop der
vergadering trokken de kiesrecht vrouwen
in optocht naar het. Trafalgarplein,
wilden daar een betooging houden, wat
door de politie belet werd. die mevrouw
Pankhurst op het oogenblik, dat zij de
dichte menigte wilde toespreken, in
hechtenis nam, maar later vrij liet.
De Balkan-oorlog.
De Balkan-gedelegeerden te Londen
besloten de vredes-onderlingen af te
breken. De datum, waarop de breuk
definitief wordt, zal nader worden vast
gesteld.
De Turksche regeering zal de door
Moektar pasja ontbonden Kamer wederom
bijeenroepen. Het antwoord van Turkije
op de nota der mogendheden wordt
niet voor Woensdag verwacht.
Zoowel Engeland als Frankrijk besloten,
met het oog op de troebelen, die zich
to Constantinopel kannen voordoen, hun
oorlogsvloot in de Turksche wateren te
versterken,
Roemenië heeft aan de Bulgaarsche
regeering den eiscli gesteld,- dat deze
zoo spoedig mogelijk in een officiëele
nota zal uiteen zetten, welke concessies
zij aan Roemenië wenscht te doen.
Het antwoord op de nota.
Konstantlnopel, 28 Jan. De regeering
heeft den tekst van het antwoord op
de nota der mogendheden vastgesteld.
Zij verklaart daarin, dat het onmogelijk
is nieuwe concessies te doen, door
Adrianopel en de eilanden in de
Egeïsche Zee af te staan.
TURKIJE.
De staatsgreep van Enver bey.
De correspondent der Frankfurter
Zeitung te Constantinopel seint thans
aan zyn blad een uitvoerige beschrijving
van de wyze, waarop de coup d'état in
de Turksche hoofdstad is uitgevoerd.
Aan die schildering ontleenen wy, ter
aanvulling van onze vroegere berichten,
het volgende: Het gelpkte Enver bey
en zyn volgelingen, ongehinderd door
de wachten der Hoogo Porte heen te
komen en de conferentiezaal van den
grootvizier binnen te dringen, waar juist
het verloop der zitting van den Grooten
Raad w"erd besproken. Zijn optreden
wordt zelfs door de l*fn val gebrachte
ministers als uiterst respectvol tegenover
den grootvizier beschrevenover de-
houding van Talaat bey is men echter
minder te spreken. Met zachte, sidde
rende stem verlangde Enver bey, dat
Iviamil zijn ontslag zou nemen. Kiamil's
houding was die van eefi Romeinsch
senator waardig. Hij stand langzaam van
zijn stoel op en met groote kalmte
antwoordde hy, dat, wanneer het de wil
van het volk mocht wezen, men hem
gerust kon dooden, daar hij zonder vrees
was. Maar hy had het heilige recht te
verlangen, dat men hem van te voren
de motieven opnoemde, waarom zijn
aftreden gewenscht werd. Enver bey
zette hem die daarop uiteen, waarop één
der aanzienlijkste led^n van het Jong
Turksche comité, Omar Nadji, den groot
vizier ongeveer als volgt toesprak
„Kiamil pasja, gy kunt onbevreesd zijn.
De natie respecteert u. Zij heeft misschien
niet voor de laatste maal een beroep op
uw patriotisrae gedaan en zal u later
wellicht opnieuw met het grootviziraat
bekleeden. Vreest nieh dat u het minste
leed zal geschieden. Het huidige oogen
blik eischt gebiedend het offer van uw
onmiddellijk heengaan. Uw omgeving
deugt niet en heeft u totaal verkeerden
raad gegeven".
De grootvizier teekende daarop zyn
eigen ontslag, welk voorbeeld door de
andere ministers gevolgd werd.
Gedurende deze onderhandelingen
liaildcu de bi/KcnJo IrMgiooko InolJonton
plaats, zonder welke de geheele staats
greep zonder het geringste bloedverlies
verloopen zou zyn.
Door het knallen der schoten ontstond
een hevige opwinding. Eerst na de aan
komst van een troepenafdeeling, onder
commando van Nadji bey, een schoon
zoon van Kiamil pasja, kon de orde
hersteld worden. Nazira pasja, die door
de schoten doodelijk getroffen was, over
leed na een zwaren doodstrijd, die twee
uren duurde. Des avonds wer.d het lijk
tegelijk met die der neergeschoten
adjudanten naar het hospitaal vervoerd.
DUITSCHLAND.
Men meldt uit Keulen aan de
N. R. Ctdat het aan de gemeen
schappelijke pogingen van de Hollandsche
en de Duitsche politie is gelukt op do
mijn Stinnes te Carnap in den persoon
van den daar werkzamen arbeider T.
een sedert lang door de Nederlandsche
justitie gezocht misdadiger in hechtenis
te nemen, die kort na de Kerstdagen
in Denekamp een moord met diefstal
op de weduwe Raykers gepleegd en de
woning van de vermoorde in brand
gestoken had. T., die onder den naam
Mayer op de lij3t van de werklieden
voorkwam, is reeds vroeger wegens
ernstige misdrijven met 13 jaren tucht
huis gestraft geweest na dien tyd uit
gezeten te hebbenj is hij naar Nederland
teruggekeerd en pleegde daar den
vreeselijken moord. Zyn broek was nog
met bloed bevlekt.
De Nederlandsche justitie heeft de
uitlevering van T. gevraagd.
BELGIË.
In het Palace-Hótel te Brussel heeft
Zondagmorgen mevr. L., de echtgenoote
van een voormalig industriëel uit het
land van Charleroihaar achtjarig
dochtertje met een revolver doodgeschoten
en vervolgens zichzelf van het leven
beroofd. Op de terugreis van Rusland
had haar echtgenoot haar te Berlijn
bijna zonder middelen van bestaan
achtergelaten, om er met een andere
vrouw van door te gaan.
NEDERLAND.
Stadskanaal, 27 Jan. De schipper
Piet K. loste hedenochtend eeq schot
op zyn dochter en verwondde haar vrij
ernstig aan het hoofd. Vervolgens
schoot hij zich zelf met een revolver
dood. Een vrouw, die in de nabijheid
stond, werd eveneens getroffen. De
oorzaak van die daad schuilt in het
feit, dat de schippersdochter de woning
haars vaders had verlaten, omdat hij
haar verloving niet goedkeurde.
Amsterdam, 27 Jan. Inzake een twee
tal diefstallen ten nadeele van twee
bewoners der 2e Jan Steenstraat ge
pleegd, in verband waarmede reeds
cenige huiszoekingen hebben plaats ge
had, die tot de arrestatie van zekere
C. Boere, diens knecht Fluge en een
zekeren Wiegmink hebben geleid, wordt
de instructie met kracht en ijver voort
gezet.
Zaterdagmiddag heeft de justitie, daariu
bijgestaan door een tiental rechercheurs,
weder een langdurige huiszoeking ver
richt en wel bij Willem Boere, een oude
bekende der justitie en broer van den
reeds aangehouden Boere. De huiszoe
king bad plaats in het huis van perceel
42 in de Kanaalstraat, alwaar Willem
Boere, die ongehuwd is, reeds sedert een
paar maanden met een drietal vrouwen
verblijf houdt. Omtrent de redenen, die
de justitie tot het doen van deze huis
zoeking hebben genoopt, verneemt men-
het volgende:
Donderdagavond van de vorige week,
den dag dat de eerste huiszoeking in
verband met deze zaak plaats had, werd
bij de bewoonster der tweede verdieping
van perceel 42, in de Kanaalstraat, een
groote kist bezorgd, die van uit de
Govert Flinckstraat was afgezonden.
Daar bedoelde juffrouw echter niets
wachtende was, weigerde zij de kist in
ontvangst te nemen, waarna deze in het
huis, dus bij Willem Boere werd af
gegeven. Dit nu kwam de justitie ter
oore, met het gevolg, dat een huiszoe
king ten zijne huize plaats had. Toen
de mannen der wet zich aan perceel 42
vervoegden, bleek Boere afwezig te zijn.
De vrouwen waren alleen thuis. Het
geneelo ïiuls weid doorzocht, ook ue ium
werd geheel omgewoeld. Van de vrouwen,
die allen gefouilleerd werden, werden
verschillende voorwerpen in beslag ge
nomen. Ook de kist werd naar het politie
bureau gebracht.
Naar aanleiding van het feit, dat het
privaat verstopt was, werd ook daar een
onderzoek ingesteld. Wat het resultaat
hiervan was, kon mén nog niet ver
nemen, evenmin wat zich in de kist
bevond. Gedurende de .huiszoeking was
Boere, die 's morgens omstreeks half elf
zijn woning verlaten had, nog niet terug
gekeerd. In verband hiermede bleven,
nadat de justitie vertrokken was, een
achttal rechercheurs in zijn woning achter.
Nog verneemt men, dat de heer B.,
wonende iu de 2e Jan Steenstraat ver
klaar l heeft, de drie aangehoudenen te
herkennen als de personen, die hij den
avond vóór do diefstallen in de buurt
had zien zwerven.
Lelden, 27 Jan. De deskundigen prof.
Boeke en dr. Hulst alhier, door de justitie
aangewezen tot onderzoek van het lijkje
van den vermoorden Karei Freeke, hebben
verklaard, dat de dood door verbloeding
en verdrinking is veroorzaakt.
Rotterdam, 27 Jan. In het Scandi
navisch circus, spelend in het Circus
Variété alhier, is de kunstenmaker
J. Odet Cokes uit Praag, een sprong
van 30 meter doende, verkeerd ge
sprongen en mot een zware schedel
breuk opgevangen. Zyn voorganger
verongelukte te Berlijn.
Barendrecht. Toen Vrydagavond trein
362 uit de richting Rotterdam te 8.33
aan het station alhier arriveerde, gaf één
der reizigers kennis, tusschen de stations
Zwyndrecht en Barendrecht, terwijl hy
zich in de retirade bevond, een bank
biljet van f25 te hebben verloren.
Hoewel het personeel van 't station
Barendrecht tot byna 12 uur zocht, werd
niets gevonden.
Tegen den morgen echter werd het
verloren bankbiljet tusschen de rails
gevonden, door het personeel van het
station Zwyndrecht, waarna het werd
ter hand gesteld aan den eigenaar, den
heer S. de Winter, Steven Hoogendyk-
straat Rotterdam.
De eerlijke vinder ontving een belooning
van f5.
DInteloord, 28 Jan. In de gehouden
raadsvergadering, waarin alle leden
tegenwoordig waren, kwam een adres
van den heer Roomer, telefonist, ter
tafel. Er werd besloten het voor de
volgende vergadering aan te houden.
Men besloot de havengelden weer te
verpachten, evenals vroeger is geschied
men kwam dus op het genomen besluit,
het zelf te innen, terug.
Naar aanleiding van een adres van
het bestuur van den Ouden Prinsland-
schen Polder ora een jaarlijksche subsidie
van f 2000, werd besloten gedurende
20 jaren een jaarlyksche bijdrage van
f 1000 toe te kennen. Voorts werd er
eene nieuwe verordening op de heffing
van den hoofdelyken omslag vastgesteld.
In de afgeloopen week trad voor
de Christelijke Jongelingsvereeniging
alhier op ds. R. J. W. Rudolph van
Leiden. Naar aanleiding eener rede over
't Chr. Huisgezin, behandelde hyle. De
ryke beteekenis van 't Chr. Huisgezin
2e. De vijanden, door welke het Chr.
Huisgezin vooral hi deze eeuw wordt
belaagd; 3e De roeping, die de Jonge
lingsvereeniging ten dezen had te be
trachten.
De voorzitter, de heer J. Rujjs, dankte
den spreker voor de leerzame rede.
Uit Stad en Provincie.
Zierikzee, 29 Jan. Stampvol was het
Maandagavond in de Concertzaal. Zoowel
van hier als uit den omtrek was men
flink opgekomen om den Opera-avond
bij te wonen, en te genieten van het
niet allerdaagsche kunstgenot, dat ons
van de zijde van eenige bekende
specialiteiten wachtte.
En kunstgenot is gesmaakt geworden.
De heer Orelio opende met den
mooien proloog van Paljas het afwisselend
programma van den avond. Wij hadden
het genoegen hem jaren geleden in Den
Haag te hooren, maar al moge de voor-
«Uoohrijdende leeftijd ook op hem zijn
Stempel neuucn 6^a.ui.i,
barytonstem is jong en krachtig en even
welluidend gebleven. Het was een ware
bekoring hem wederom te hooren.
Na den heerOrelio trad mevrouw
EugelenSewing in de klokjesaria uit
de opera „Lakme" op.
Welke heldere, liefelijke, innemende
sopraanstem
Wie geraakte niet onder den be-
toovcrenden indruk
Welke hooge muzikale kunst lag er
niet in de zuivere nabootsing der klokjes I
Zoowel aan^ haar als aan den heer
Orelio, met wien zij het duo uit de
opera Hamlet zong, viel een lang aan
gehouden daverend applaus ten deel.
De heer Scheurleer en mevrouw Orelio
Von Zant zongen coupletten uit de
opera Mignon en oogstten daarmede den
bijval van het publiek.
Iu het aan het slot der eerste afdeeling
gevolgd trio, werd de stem van den
tenor, die meezong, niet eens vernomen.
Na de pauze kregen wij uit Faust de
geheele tuinacte te hooren. Het tooneel
was daarvoor doelmatig ingericht.
Orelio speelde voor Mephistofeles, en
mevr. Eugelen-Sewing voor Margaretha.
Beide zongen meesterlijk. Mej. Koegler,
die voor Siebel speeldezong niet
onverdienstelijk. De tenor was ook hier
uiterst zwak.
Het was voor de directie, die dezen
opera-avond georganiseerd heeft, een
voldoening te ontwaren, dat deze in het
algemeen uitstekend geslaagd is.
Wel geveu wij in overweging om in
het vervolg een betere piano te huren.
Maaudagavond j.l. hield de afd.
Volksweerbaarheid alhier haar algemeene
jaarsvergadering in het „Huis van Nassau".
De voorzitter opende de goed bezochte
vergadering met een woord van dank
aan allen, die in 't afgeloopen jaar blijk
hadden gegoven met het doel en streven
der vereeniging te sympathiseerenen
inzonderheid aan burgemeester en wet
houders voor hun medewerking, waar
we die noodig hadden. Voorts aan de
leden voor do trouwe opkomst. Waar
gebleken was, dat we op den goeden
weg waren, besloot spreker met den
wensch, dat bestuur en leden steeds
den noodigen ijver mochten toonen om
als afd. van „V. W. B. H." het doel
„Allen Weerbaar" steeds nader bij te
komen.
De secretaris deed, na lezing der
notulen, verslag van de werkzaamheden
en lotgevallen der afdeeling, waaruit