ZIERIkZEESCHE
NIEUWSBODE.
Dinsdag 10 Mei 1904.
(Zi i e r i li. z e e s c h. e
Conr an t).
Eerste Blad.
RECLAMES.
NIEUWSTIJDINGEN.
Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en
ZATERDAG.
De pri)B per 3 maanden ie f 1,30, frnneo per poet
f 1,60.
Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending
eens per week, f 10,per jaar.
60ste JAARGANG. No. 7999
Directeur 9 A. J. DES LOOZEL
A. FRANKEL.
Redacteuren
J. WAALE, alleen voor het binnen- en buitenl. nieuws.
Ad verten tiënvan 13 regels 30 Ots.
meerdere regels 10 Cts.kannen uiterlijk tot des
Maandags, Woensdags en Vrijdags middags
2 ure bezorgd worden.
Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend.
Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee.
Ingezonden stukken eD berichten van correspondenten te adrasseeren aan A. FRaNKEL, Meelstraat 386, Zierikzee.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
15 regels cts. Elke regel meer 155 ets.
Jacht- en Vischacten.
De BURGEMEESTER vau Zierikzee brengt ter kennis
van belanghebbenden, dat zij, die voor het seizoen van
1904—1905 eene jacht- of vischacte verlangen, zich
daartoe ter Gemeente-Secretarie behooren aan te melden
en dat zij, die ter zake van onvermogen een ko9telooze
vergunning om te visschen wenschen te bekomen, aldaar
zullen moeten overleggen de bewijzen van toestemming,
door eigenaars van de vischwaters af te geven.
Hij noodigt de belanghebbenden uit de aanvragen van
vischacten en van kostelooze vergunningen vóór 1
«Juni, en die van jachtacten vóór 1 «Juli a.s.
in te dienen, onder opmerking, dat de inzending op
straffe van het uitblijven eener beschikking, door zijne
tusschenkomst behoort te geschieden.
Zierikzee, den 2 Mei 1904.
De Burgemeester,
OH. W. VERMEIJS.
Primitief-Kohier van den Hoofdelijken
Omslag 1904.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zierikzee
maken bekend: dat het primitief-kohier van den
Hoofdelijken Omslag dezer gemeente, over het dienstjaar
1904, op den 29sten April j.l. door de Gedeputeerde
Staten van Zeeland is goedgekeurd, op heden aan den
Gemeente-Ontvanger ter invordering is gezonden, en van
heden af gedurende vijf maanden ter Secretarie der
gemeente voor een ieder in afschrift ter lezing ligt;
Voorts wordt in herinnering gebracht, dat binnen
twee maanden na de goedkeuring van het kohier de
aanslagbiljetten worden uitgereikt, en binnen drie
maanden na die uitreiking de aange9lagenen tegen hun
aanslag bij den Raad bezwaren kunnen inbrengen, bij
verzoekschrift op ongezegeld papier, alsmede dat ieder
verplicht is zijn aanslag op den bij de Verordening op
de invordering van genoemde belasting bepaalden voet
te voldoen.
Zierikzee, den 7 Mei 1904.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
CH. W. VERMEIJS, Burgemeester.
P. D. DE VOS, l.°-Secretaris.
BEKENDMAKING.
De BURGEMEESTER van Zierikzee brengt ter kennis
van de ingezetenen, dat de Secretarie der gemeente op
den 12 Mei e. k. (Hemelvaartsdag) zal zijn
gesloten, met uitzondering van des middags 12 uur tot
's namiddags 12'/j uur, voor het doen van aangiften,
den Burgerlijken Stand betreffende.
Zierikzee, den 9 Mei 1904.
De Burgemeester voornoemd,
CH. W. VERMEIJS.
Nederland.
Kerkrade, G Mei. Op de domaniale mijnen
alhier had Woensdag een droevig ongeval
plaats. De koolkapper W. van Reulen, van
Chrévremont, geraakte onder neervallend
gesteente, en werd zóó ongelukkig getroffen,
dat hij na eenige uren, nadat hem nog de
genademiddelen der H. Kerk waren toegediend,
overleed. De verongelukte was 34 jaar oud
en laat eene weduwe met 2 kleine kinderen
aohter.
Leeuwarden, G Mei. Na afloop van de
stierenkeuring alhier, op den straatweg
tusschen Huizum en Goutum, nabij het Tol
huis, werd de geleider T. Althuis zoodanig
gestooten door don twenterstier van den
veehouder W. Bruinsma te Wirdum, dat hij
bewusteloos bleef liggen.
Na een voorloopig geneeskundig onderzoek
werd de ongelukkige naar het Diakonessen-
huia alhier vervoerd, waar bij spoedig aan
de gevolgen der bekomen wonden overleed.
Naar men zegt, is bij het stooten één der
hoorns van den stier afgebroken. Men kan
hieruit afleiden, met welk een kraoht de
geleider is aangevallen.
Te Leeuwarden zijn Woensdag en
Donderdag (de beide laatste dagen waarop
in dit seizoen kievitseieren mochten worden
verhandeld) nog ongeveer 24.000 kievitseieren
aangevoerd, welke tegen den prijs van 10
tot 12 cents per stuk zijn van de hand
gedaan.
Van dien aanvoer zijn ongeveer 22.000
stuks naar het buitenland verzonden, waar
van 18.000 »op avontuur" naar Londen.
Arnhem, 7 Mei. Een 22-jarig jongmensch
alhier was met zijn broer gaan fietsen. Io
de Walburgstraat viel hij van zijn rijwiel,
doch stond dadelijk weer op. Hij ging even
tegen een muur leunen, en toen hoorde zijn
broer, hem zeggen»wat word ik raar 1"
Hij zakte ineen en was een lijk.
De vader, van het geval hoorende, had
het zelf als een nieuwtje oververteld, niet
wetende dat het zijn zoon was. Men begrijpt
hoe hij getroffen was, toen hij thuis hoorde,
dat dit lot zijn zoon getroffen had.
Amsterdam, 7 Mei. Een ernstig ongeluk
had hedenochtend plaats aan het Centraal
Station alhier. Bij de aankomst van trein
7.37 uit Haarlem openden vele passagiers,
toen de trein nog langs het perron voort-
schoof, de deuren der coupé's en sommigen
sprongen er reeds uit, terwijl de trein nog
reed. Een jongen uit Zand voort, de 15-jarige
Julius Nathan Frank, deed eveneens en wilde
uitspringen, doch vóór hij zulks doen kon,
was de deur van den waggon tegen hem
aangeslagen en viel bij tusschen den trein en
het perron. De trein schoof nog door en
drukte den ongelukkige eenige raaien tegen
het perron aan.
Toen de trein tot stilstand was gebracht,
werd de jongen met aan flarden gescheurde
kleeren en hevig bloedend op het perron
gebracht. Hij werd in het politie-bureau aan
het station voorloopig verbonden en toen naar
het gasthuis gebracht. Zijn toestand is hoogst
ernstig.
's-Gravenhage, 7 Mei. H. M de Koningin
is lijdende aan een oor-ontsteking.
De toestand van den Prins blijft zeer goed
vooruitgaande, zoodat het voornemen bestaat
a.s. Woensdag naar Het Loo te vertrekken.
Rapporteurs der commissie uit de Eerste
Kamer voor de Hooger-Onderwijswet zullen
16 Mei bijeenkomen tot vaststelling van bet
voorloopig verslag.
Het plan om het Vredespaleis (Carne-
giestichting) te plaatsen aan de achterzijde
van de Maliebaan of op een terrein in het
Haagsche Bosch is afgestuit op de ernstige
bezwaren der Regeering met het oog op het
militair gebruik van de Maliebaan en de
instandhouding van het Bosch.
Ter uitvoering van het besluit om het
opleidingsschip voor jonge matrozen te Amster
dam op te heffen, heeft de Minister van
Marine aan een commissie van zee-officieren
opgedragen te onderzoeken in hoever, behalve
Hellevoetsluis. ook Vlissingen en Dordrecht
als station voor een opleidingsvaartuig geschikt
zijo.
Een en ander staat buiten de kweekschool
te Leiden, welke in stand blijft.
Scheveningen, G Mei. Zooals in het
vorig nommer reeds kortelijk gemeld werd,
is in den afgeloopen nacht, omstreeks 4 uur,
in de Weststraat alhier een hevige uitslaande
brand uitgebarsten in de pakhuizen van de
reeders J. en P. de Mos, vermoedelijk ont
staan door het broeien van netten.
Reeds dadelijk gingen in die gebouwen alle
netten, zeilen, touwwerk en andere benoodigd-
heden voor de haringvisscherij, verloren.
Weldra was de Soheveningsche brandweer
op het terrein aanwezig, die eohter tegenover
een te grooten omvang van het vuur stond
om het alleen af te doen.
Kort daarna kwam hulp van de brandweer
uit Den Haag.
Alle pakhuizen en rookerijen van de
reedery voornoemd werden door de vlammen
aangetast en vernietigd.
Alleen de paarden werden in veiligheid
gebracht.
Te 5| uur sloegen de vlammen over naar
de pakhuizen van den reeder A. Hoogenraad.
Ook deze gebouwen werden een prooi van
het vuur.
Daarna werden de panden van C. den
Duik, het pakhuis van den reeder Bonk,
zoomede vier woningen, toebehoorende aan
den heer De Niet, door de met den opgestoken
wind aangewakkerde vlammen aangegrepen.
In de perceelen van den reeder Duik woedde
de brand het hevigst.
Te 7 uur had het vuur zijne vernietigende
werking nog niet gestaakt.
De brand beslaat een terrein van 20.000
vierkante meter en nu reeds raamt men de
schade op 2 ton.
De Soheveningsche brandweer werd bij
gestaan door een gedeelte van de Haagsche,
door vrijwillige brandweerlieden, en 2 stoom
spuiten waren in werking.
De waarn. burgemeester, de heer Mouton,
bevond zioh hedenochtend op het terrein van
het onheil.
Tot dusver waren geen persoonlijke onge
lukken te betreuren.
Yan de firma De Mos brandde de geheele
haring-inventaris af, uitgerust voor 9 loggers
en 3 bommen.
Tegen 9 uur had men den brand in zijn
macht, maar de 2 stoomspuiten waren nog
druk bezig met water inwerpen op de smeulende
puinhoopen.
Een belemmering in het blusschiDgewerk
werd vooral veroorzaakt door het barsten
van één der hoofdbuizen van de waterleiding
aan den Harstentrekweg, tengevolge van bet
geven van te hoogen druk, zoodat in den
beginne de wateraanvoer beperkt was.
De pakhuizen van den reeder Pronk zijn
gespaard gebleven.
Voor zoover bekend is, zijn de verbrande
gebouwen en goederen tegen brandsobade
verzekerd.
Indien de wind tegen half zes niet was
gaan liggen, zou de omvaDg vau den brand
niet te overzien geweest zijn. Nog nooit heeft,
naar men zich herinnert, zulk een groote
brand Scheveningen geteisterd.
Nader meldt men nog:
De brand kwam zeer ongelegen, nu wegens
het aanstaande haringseizoen groote bedrijvig
heid in de gevulde pakhuizen heerschte.
Op het erf van den heer De Mos is ook
het wijn- en spirituspakhuis met den alcohol-
voorraad in vlammen opgegaan.
Onder de bewoners van de ingesloten
visschersstulpen heerschte groote angst. De
inboedeltjes dezer arme lieden hebben veel
geleden door den regen, welke evenwel het
blusschiDgswerk bevorderde. Het complex kon
eerst met vruoht door de brandweer om
singeld worden, toen de wind bedaarde.
De reederijen zijn voor het roerend en
onroerend goed verzekerdeen te Amsterdam.
Ondanks het instorten der muren heeft
niemand eenig letsel gekregen.
De ramp brengt het bedrijf op verschillende
erven tot stilstand, zoodat bet te betwijfelen
is of de schuiten voor de eerste haringreis
gereed zullen zijn. Een nieuwe slag voor
Scheveningen, bij den reeds niet gunstigen
toestand.
Rotterdam, G Mei. Bij aankomst, heden
morgen omstreeks 9 uur, van het stoomschip
»Noordam" uit New-York aan de Wilhelmioa-
kade, had een tragisch voorval plaats. Tot
het lossen der bagage, die op het' voordek
stond, begaf zich namelijk een ploeg werkvolk
aan boord, waaronder de 42-jarige Jan Heyt,
wonende Rotterdam°chestraat 24, getrouwd
en vader van 5 kinderen. Heyt klom over
kisten en koffers om ze aan den strop te
slaan, toen één der koffers kantelde. Door de
gladheid van het dek, gevolg van den regen,
gleed de man uit en viel overboord tusschen
den wal en het schip. In zijn val kwam bij
op een uitstekende plank terecht en vervol
gens in het water.
Zijn kameraden wierpen hem eon strop toe.
Wel greep bij dien aanvankelijk en dacht
men reeds, dat hij gered was, toen bij weer
losliet en in de diepte verdween. Waarschijn
lijk was bij in het water, als gevolg van den
val op de plank, bewusteloos geworden.
Geruimen tijd werd vruchteloos gedregd.
Zijn lijk is nog niet gevonden.
Onder de talrijke passagiers (er waren er
300 van de eerste en tweede klasse aan boord),
verwekte het ongeluk veel deelneming.
Ooltgensplaat. Onlangs werd uit deze
gemeente door een deel der bevolking een
verzoek tot minister Kuyper gericht, om den
burgemeester den heer P. van Weel G.Gz.
(die tevens burgemeester van Den Bommel
is en aldaar woont) niet voor een herbenoe
ming voor te dragen.
Thans is een, door ongeveer 200 mannelijke
ingezetenen van Ooltgensplaat waaronder
de wethouders en gemeenteraadsleden
onderteekend adres tot H. M. de Koningin
gericht, waarin wordt verzooht om den heer
Yan Weel wèl te herbenoemen; deze heer
is reeds tweemaal herbenoemd, en de toestand
der beide gemeenten heeft in den loop van
dien tijd geen verandering ondergaan, die een
andere regeling gebiedend noodzakelijk zou
maken. Adr. zien niet in waarom de burge
meester, die 18 jaren aan het hoofd der
gemeente heeft gestaan, en dit ambt steeds
waardig bekleedde, thans zou moeten worden
vervangen.
Stad a/h. Haringvliet. Meldden wij dat
alhier door de visschers een steur is gevangen
met het kolossale gewicht van 230 pond,
thans vernemen wij, dat daarvoor f 106 is
besomd. j
Eindhoven, 7 Mei. Gisterenavond meldde
zich alhier bij de politie aan, ter bekoming
van onderstand, de bekende »millioenen
juffrouw" uit Tilburg.
Uit Stad 9R Provinci».
Zierikzee, 9 Mei. Naar wij vernemen zal
op de a.s. algemeene vergadering van de
Vereeniging ^Excelsior", te houden in de
sociëteit »Concordia" op Vrjjdag a.s., eene
gratis-verloting worden gehouden, onder de
aanwezige leden.
Zooals uit de aohterstaande opgaaf valt op
te merken, komon daarin voor eenige prachtige
prijzen en blijkt het, dat het de Vereeniging
x>Excelsior" ernst is, om het gehalte van het
pluimvee, in onze eilanden niet alleen te
verbeterendoch op de hoogste trap te
brengen.
Wij kunnen dan ook niet nalaten de leden
der Vereeniging aan te moedigen, bepaald
die vergadering bij te wonen, daar ze anders
de kans missen één der prijzen te winnen,
terwijl wij ook vernamen dat nog nieuwe
leden zich kunnen aanmelden, en alsdan nog
aan die gratis-verloting kunnen deelnemen.
De Centrale Anti-Rev. kiesveroeniging
in het district Zierikzee stelde tot candidaten
voor de Prov. Staten van Zeeland de hoeren
J. Bouman, burgemeester van Nieuwerkerk;
C. J. Boogerd, burgemeester van Kerkwerve
en C. Hage, wethouder van Bruinisse.
Do kies vereeniging West-Duiveland
heeft 1.1. Vrijdag tot candidaten voor bet
lidmaatschap der Prov. Staten gesteld, de
heeren mr. A. J. F. Fokker en J. C. van
der Lek de Clercq (aftredende leden) en
mr. H. C. Moolenburgh, dezen ter ver
vanging van den heer B. G. van der Have,
die niet meer in aanmerking verlangt te
komen.
In bij voegsels tot de St. Ct. no. 4 05
worden medegedeeld de door Gedeputeerde
Staten der provinciën vastgestelde lijsten van
hoogstaangeslagenen in de rijks directe
belastingen.
Die voor de provincie Zeeland bevat 144
namen. De bevolking bedraagt 216.295 in
woners.
Het laagste gezamenlijke bedrag van aan
slagen, dat tot de plaatsing op de lijst heeft
geleid, is f 432.53.
Er komen o. a. op voor
Bierens, Cornelis, te Tholen, geb. te Nieuw-
Vosmeer 11 Mei 1816.
Boeije, jhr. mr. Jacobus Willem Daniël
Schuurbeque, te Noordgouwe, geb. te Zierikzee
26 Maart 1845.
Bout, Jakop Marinus van den, te Zonnemaire,
geb. te Zonnemaire 19 Maart 1857.
Casembroot, jhr. mr. Eduard August Otto de,
te Middelburg, geb. te Tholen 15 Juli 1860.
Citters, jhr. Cornelis Anne van, te Noord-
gouwe, geb. te Zierikzee 22 November 1873.
Clercq, mr. Johannes Cornelis van der Lek de,
te Zierikzee, geb. te Zierikzee 11 April 1841.
Clercq, Theodoru9 Cornelis Jacobus Jacob
van der Lek de, te Haamstede, geb. te Zierikzee
21 Mei 1852.
Geluk, Adriaan Jacobus, te St.-Maartensdijk,
geb. te Tholen 5 November 1848.
Graaff, Jacobus Marinus de, te Aardenburg,
geb. te Poortvliet 7 Februari 1846.
Have, Boudewijn Giljam van der, te Ouwer-
kerk, geb. te Ouwerkerk 13 September 1835.
Houwer, Johannes Eliza Mulock, te Goes,
geb. te Zierikzee 10 September 1841.
Jonge van Ellemeet, jhr. mr. Jan Willem
Claude de, te Zierikzee, geb. te Oostkapelle
19 ADril 1846.
Keiler, Johan Jacob, te Zierikzee, geb. te
Zierikzee 27 December 1824.
Moolenburgh, Cornelis Johannes, te Noord-
gouwe, geb. te Haamstede 19 Febr. 1837.
Pompoene, Cornelis, te Zierikzee, geb. te
Dreischor 6 November 1832.
Hoelof, Hendrik, te Kortgene, geb. teKortgene
8 November 1826.
Weyde, Adriaan van der, te Ellemeet, geb.
te Ellemeet 29 Maart 1861.
Yorschenen is de Reisgids der Stoom
vaartmaatschappij »ZeeIand" van den zomer
dienst 1904. Wie een dergelijke reisgids noodig
heeft, kan die kosteloos bij de directie van
voornoemde Maatschappij, die haar kantoor
te Yliesingen houdt, verkrijgen.
By het in de vorige maand gehouden
examen voor opzichter van den ryks-water-
staat zyo o. a. geslaagd de heeren P. J. de
Wilde, te Ylissingen; J. Pouwer te Oost-
Souburg en J. J. Blok te Waarde.
In de gemeente Hontenisse is een 75-
jarige vrouw, die aan zwaarmoedigheid leed,
in een sloot gevallen, en daaruit eenigen tijd
later levenloos opgehaald.
Noordgouwe, 9 Mei. Tot dykgraaf van
den Noordgouwepolder is door ingelanden
gekozen de heer J. H. de Vlieger, ter ver
vanging van den heer Johs. Viergever, die
zich wigens hoogen leeftyd niet weder ver
kiesbaar stelde.
De heer A. Viergever werd als gezworen
in de plaats van den heer De Vlieger gekozen.
Brouwershaven. Zaterdag 7 Mei hield
het lid der Tweede Kamer, de heer Ter Laan,
in een openbare vergadering der Sociaal Demo
cratische Arbeiderspartij alhier een toespraak
over „De S. D. A. P. tegenover het Neder-
landsch Militairisme".
De zaal van 't hotel Schraver was goed
bezet.
Spreker betoogde het volgende -.
Men zegt vrij algemeen in ons land: Er i3
geen Nederlandsch Militairisme. Zeker, men kent
het in Frankrijk en Duitschland, maar bij ons
het bestaat er niet.
Het tegendeel is niet moeilijk aan te toonen,
vooral uit de geschiedenis van de laatste jaren.
In 1901 hebben we een nieuwe militiewet ge
kregen, en daarmee is de jaarlijksche lichting
maar eventjes van 11000 op 17500 man ge
komen. Tegelijk is toen de diensttijd van 5
op 8 jaar gebracht, zoodat we nu 8 X 17500
man bij elkaar kunnen brengen in plaats van
5 X 11000. Zulk een vermeerdering met 160
pCt. is bij onze militairistische buren nooit
vertoond.
Dat heele leger komt zoo noodig tot de
orders van één man, den minister van oorlog.
Het is gebleken in de veelbewogen dagen van
Februari 1903, toen er twee extra lichtingen
zijn opgeroepen. Een geheel onnoodige geld-
verkwisting, want het staat voor spreker, die
achter de schermen der Arbeidersbeweging
heeft kunnen kijkenvastdat er bij de
arbeiders nooit eenig plan tot geiveld heeft bestaan.
Bleef het nu nog maar bij den gewonen
oefeningstijd van 8 '/a maand. Maar nog drie
maal kunnen de miliciens opgeroepen worden,
weggehaald uit hun werk en hun gezin, om
te worden gedresseerd in militaire poppen-
kasterijwaaraan het grootste deel van den
tijd wordt opgeofferd. Want wat is anders het
leeren om te salueeren voor wat je kunt tegen
komen, van een begrafenis van een generaal
tot een levenden korporaal toeP De tijd, aan
de edele studie daarvoor besteed, is gewoon
verspild, evenals die voor het optrekken aan
rekstokken, het opklimmen tegen een schutting
van den éénen kant en het er afdalen aan den
andereD, en dergelijke onzin.
Daarvoor worden huisvaders uit hun gezin
gehaald, en daarvoor verliezen ze soms hun
betrekking. Het is Dr. Schaepman geweest,
die het een van de eersten zeide: Gehuwde
mannen behooren niet in de kazerneWanneer
de gewezen miliciens echter voor herhalings
oefeningen worden opgeroepen, zijn ze voor
de helft gehuwd, en hebben kinderen. Spreker,
als bestuurslid van den „Bond voor milicieus".
ontving 4000 brieven van instemming, toen
de Bond begon te adresseeren tegen het op
roepen der lichtingen 1895 en 1896 voor her
halingsoefeningen waaruit hem bleek, dat
de helft der opgeroepenen al kinderen hadden.
Deze jonge „Bond van Miliciens" met zijn
duizenden leden staat achter onze Kamerleden,
en achter alle Kamerleden, die het militarisme
willen bestrijden. Was hij er in 1901 ook
maar geweest, dan waren we nooit zoover den
verkeerden weg opgegaan. Maar er was toen
nog geen belangstelling bij de arbeiders, en
de drie socialisten in de Kamer moesten destijds
alleen het spit afbijten.
Behalve acht jaar bij de militie, blijft men
ook dat is een nieuwe stap naar het mili
tairisme zeven jaar bij de Landweer, en ook
die kan tweemaal tot herhalingsoefeningen
worden opgeroepen; de mannen zijn dan al
33 jaar.
Al dien tijd blijven de burgers onderworpen
aan het Militaire Recht. Zoo wordt die instel
ling genoemd, maar den naam „Recht" verdient
ze allerminst. Wordt een milicien of landweer
man beschuldigd let wel, alleen beschuldigd
van b.v. oneerbiedigheid tegenover een ser
geant hij gaat de doos in. Men onderzoekt
zijn zaak buiten hem om, en wanneer hij voer
den krijgsraad verschijnt eerst dan ver
neemt hij, welke de aanklacht tegen hem is.
Een dagvaarding ontvangt hij van te voren
niet. De krijgsraad bestaat uit 7 olfieieren,
mannen, die zeker wel ter goeder trouw zullen
zijn, maar die het soldatenleven in den „troep"
meestal niet kennen, die geheel andere be
grippen van eer en zedelijkheid hebben dan
de „mindere".
