Zaterdag 30 Januari 1904. Eerste Blad. KADflSTE R. Algemeen Overzicht. NIEUWSTIJDINGEN- Uit Stad an Provincie. ZIERIKZEESCHE (25 i e r i Is. z e e s c li e NIEUWSBODE. Courant). Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG. De prijs per 3 maanden is f 1,30, franco per post f 1,60. Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzending eens per week, f 10,per jaar. 60ste JAARGAN6. No. 7957. DirecteurA. 3". DE LOOZR A. FBANKEL. Redacteuren: J. WA ALE, alleen voor het binnen- en bnitenl. nieuws. Advertentiênvan 13 regels 30 Cta. meerdere regela 10 Cta.kannen uiterljk tat dee MaandagsWoensdags en Vrijdags middags 2 ore bezorgd worden. Groote letter wordt naar plaateruimte berekend. Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee. Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. Frünkel, Meelstraat 386, Zierikzee. Dit nummer bestaat uit twee bladen. HINDERWET. De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zierikzee maken bekend dat op de Secretarie dezer gemeente ter visie is gelegd een .verzoekschrift met bijlagen van D. HONDSMERK, wonende in deze gemeente, waarbij vergunning wordt gevraagd tot uitbreiding zijner ï)uk- lcor|i, staande in de Nieuwe Boogerdstraatplaatse lijk gemeikt wijk C no. 155, kadastraal bekend sectie B no. 623; dat op Donderdag den Hen Februari aanstaande, te 12 uur des middags, op het Raadhuis dezer gemeente, in de Vergaderkamer van het Bestuur, gelegenheid zal worden gegeven tot het inbrengen van bezwaren tegen de oprichting van bedoelde inrichting; en dat zoowel de verzoekerals zij die bezwaren hebben in te brengen, gedurende drie dagen vóór dien tijd, op de Secretarie dezer gemeente kunnen kennis nemen van de ter zake ingekomen schrifturen. Zierikzee, den 28 Januari 1904. De Burgemeester en Wethouders voornoemd, CH. W. VERMEIJS, Burgemeester. JAN SNELLEN, Secretaris. Opneming Terreinsveranderingen De BURGEMEESTER van Zierikzee brengt ter kennis van de ingezetenen, dat de Landmeter van het kadaster, belast met den velddienst, bij guiystig weder, in de eerste helft der volgende maand, zijne eerste rondreis in deze gemeente zal aanvangen, tot het opnemen van alle terreinsveranderingen, die eene wij'iging in de kadastrale stukken tengevolge hebben. Zierikzee, den 29 Januari 1904. De Burgemeester voornoemd, CH. W. VERMEIJS. In Duitschland werd Woensdag de geboortedag van Keizer Wilhelm II feestelijk en op de gebruikelijk militaire wijze plechtig herdacht. Het schijnt, dat sedert de ziekte des Keizers, die, zooals men zich herinneren zal, aan de keel een kleine operatie onder gaan heeft, de natie haar koelheid tegenover den Keizer heeft laten varen, daarbij meer lettend op zijn goede hoedanigheden, dan op zijn gebreken. En ongetwijfeld heeft Wilhelm II groote deugden, die zelfs door den felsten tegenstander van zijn absoluten heerscherszin zullen worden erkend. Hij ia een eerlijk mau, bezit een milde natuur, en een ridderlijken aard. Zoo zond hij dadelijk naar het door een hevigeu brand vernielde stadje Alesund in Noorwegen overvloedige hulp. En de goede zijden van 's vorston karakter zouden nog scherper uitkomen, ware het niet, dat de politiek een factor is, waarmede de Keizer vaak rekeniDg moet houden. Ter gelegenheid van zyo verjaardag waren onderscheidene vorsten bij hem op bezoek. Onder deze de bg velen minder sympathieke Leopold II, Koning van België, die meer om staat kundige redenen, dan ter wisseling van vriendschappeiyke gevoelens, thans de gast van Duitsohland's Keizer ia. Koning Leopold is, zooals men weet, souverein van den Congostaat, waarin het nu juist niet geheel richtig toegaat. De inlandsche bevolking nameiyk wordt, gelgk in meer koloniale staten pleegt te gebeuren, door de regeerings- beambten uitgezogen en mishandeld. De Engelschen weten dit, en daar zy in bun groote maag reeds een plaats voor den ■Congostaat gereserveerd hebben, zoo hebben «g het verfoeilyk regeeriDgsstelsel, dat de Bëlgische beambten in toepassing brengen, aan de groote klok gehaDgen, na daarover (hun gloeiende verontwaardiging te hebben uitgesproken. De Belgische souvereiD, die Albion's plannen doorziet, die weet, dat de verontwaardiging slechts een aanloopje is voor den annexatiesprong, tracht dien Bprong te voorkomen. Hg beproeft namelyk de toon gevende Europeesche mogendheden voor zioh te winnen. Met dit doel was hg te Parijs en te Weenen, en met dit zelfde oogmerk is hg thans ook te Berlgn. Men begrgpt natuurlgk in Duitschland heel goed, wat met de vooraf aangekondigde felicitatie-visitie beoogd wordt. De Kölnische Zeitung, die wel geen regeeringe- orgaan is, maar toch met de Duiteche regeeriug voeling heeft, gaf reeds te kennen, dat de zaken van den Congo Duitschland niet aangaan. Leopold zal zioh door deze vingerwgzing niet uit het veld laten slaan, maar Duitschland door het aanbod van zekere voordeelen trachten te winnen. De bisschop van Heresford is tegen Chamberlain's propaganda voor beschermende rechten in een krachtig stuk te velde getrokken. Hg zegt daarin met ronde woorden, dat velen, die Chamberlain aanhangen, dit doen, omdat zy daarin hun handelsbelang zien. De belasting, die op den invoer van tal van voortbrengselen zal geheven worden, zal van <ïien aard wezen, dat de producenten hun waar tot een hoogen prijs zullen ter markt brengen, hetgeen ten gevolge zal hebbeu, dat de consumenten ze duurder zullen betalen. De groote massa zal daardoor een nog moeilyker stryd om het bestaan moeten voeren. Het bisechoppelgk schrgven maakt om zyn voor- treffelyken inhoud en de tastbare waarhedeu, die het bevat, in Engeland een diepen indruk. Da uitwyzing van den Elzaaeer pastoor Delson uit Frankrijk heeft aanleiding gegeven tot een interpellatie in de Kamer. Beweerd werd, dat de regeering, door een Elzasser uit Frankryk te zetten, daarmede het verdrag van Frankfort bevestigde. De geheel nationalistische party nam aan het debat in de Kamer deel. Men wilde die uitzetting aanwenden als een middel den Minister Combes te doen vallen. Combes zelf beantwoordde den interpellant, en deed dit zoo handig, dat de voorgestelde eenvoudige motie van orde met 295 tegen 254 stemmen werd aangenomen. Naar aanleiding van die zelfde uitzetting had de patriottische Liga op de Place de Ia Concorde te Pargs een betoogiDg georganiseerd, die evenwel mislukte. De politie dreef de 300 manifestanteu, die naar de Kamer van Afgevaardigden wilden oprukken, uiteen, en bracht een zestigtal van heu achter slot en grendel. Het is niet te verwonderen, dat de opstand in Macedonië opnieuw is uitgebarsten. Turkgegebruik makend van Rueland's ongelegenheid, maakt niet de rnioste aanstalten de toegezegde hervormingen in Macedonië in te voeren. Evenals in het vorig jaar worden nu de ryen der opstandelingen met duizenden Bulgaren versterkt, die gewapend en van het noodige voorzien de grens overtrekken, zonder daarin door de Bulgaarsche regeeriDg te worden verhinderd. Alhoewel de krijgstoerustingen zoowel door Japan als door Rusland met koortsachtigen yver worden voortgezet, gelooven wy niet, op grond van de redenen in ons vorig Overzicht ontvouwd, dat het tot een oorlog zal komen. Yeel nieuws ten aaüzien van de onderhande lingen, die beide rgken met elkaar voeren, valt niet te vermelden. Alleen stippen wg aan, dat Korea zich neutraal heeft verklaard. Nederland. Utrecht, 28 Jan. Heden nacht is op het rangeer-terrein naby hot Centraalstation de 64-jarige treinsmid A. v. H. door een loco motief aaDgereden. De raderen gingen over zgne beide beenen en eene hand, waardoor de dood bgna onmiddellgk volgde. 's-Gravenhage, 28 Jan. Op oen nader te bepalen dag in Februari zal alhier een meeting worden gehouden, welke wordt belegd door het uitvoerend drankwet-comité (waarin leiders van verschillende drankbestrydiDgs- vereeoigingen zitting hebben) en door de vanwege den Volksbond ingestelde commissie voor drankwet-actie. Onder meer zullen de leden van de beide Kamers der Staten- Generaal tot bywoniog worden uitgenoodigd. De heeren ds. W. H. Gispen Jr. uit Baarn, mr. A. Kerdyk uit Den Haag, pater dr. Vullings uit Tilburg en Th. W. van der Woude uit Amsterdam hebben zich bereid verklaard als eprekers op te treden. By den aanvang van den «plechtigen" dienst Zondagochtend in de Groote Kerk zegt Het Vad. heeft een deel van het Haagsche publiek weer eens getoond, hoe verregaand onbeschaafd en ruw het toch eigenlyk nog is. By sommige ingangen werd bepaald gevoohten om binnen te komen. Een I ooggetuige deelt mede, hoe men zyn dochter de boa letterlgk van den hals trok. Het was het meisje onmogelgk die terug te krggen. Andere dames werden de japonnen afgetrapt, men hoorde gillen en roepen. Niets hielp. De bende drong ruw vooruit. Er was een godsdienstoefening by te wonen Rotterdam, 27 Jan. De commissaris van politie io de 3e afd., bureau Meermansstraat, verzoekt de opsporing van den winkelbediende in een sigaren magazyn v. 't H., die, van verduistering van f 14.000 verdacht, de echtelgke woning aan de Isaiic Hubertstraat heeft verlaten. Dordrecht, 27 Jan. Maandagavond 9 uur kwam schipper H., gedomicilieerd te Sliedreoht, met zyn vaartuig van Zuid-Beierland en wilde tegenover de beetwortelsuikerfabriek aan den 's-Gravendeelscho dijk alhier ankeren. Ten gevolge van den sterken sV.om geraakte het schip uit den koers en met het anker in het want van een vaartuig, dat daar gemeerd lag, waardoor bedoeld want losraakte en eenigeziDs beschadigd werd. Nadat de schipper van den aangevaren bodem het andere vaar tuig had losgemaakt, verzocht by den schipper daarvan by zich aan boord om over schade vergoeding der toegebrachte avery te spreken. H. gaf daarop ten antwoord den volgenden i morgen te zullen aankomen. Of nu dit ant- woord den ander niet beviel, of dat hg er een nevenbedoeling in zag is niet bekend, maar na dit gezegde loste hg een schot en voelde schipper H. een stekende pgn in het gezicht. Onmiddellgk begaf hg zich Daar den wal en vervolgens naar het politiebureau, om van een en ander aangifte te doen. Dr. W. F, Jong behandelde hem vervolgens geneeskundig. De politie stelde ylings een onderzoek in om den dader, wiens naam, noch die van diens vaartuig de verwonde kon opgeven, op te sporen. Gelyktydig daarmede vertrok een andere brigade om een aantal kapiteins van sleepbooten op te zoeken, teneinde zoodoende achter de waarheid van een en ander te komen. Na een zevental dezer uit hun slaap te hebben gewekt (bet was inmiddels één uur geworden) kwam men ten slotte by den kapitein, die op zioh genomen had, het schip, vanwaar het sohot gelost was, gisterenmorgen om zes uur verder te sleepen. Hem werd verzocht dit niet te doen. Io plaats dus van de sleepboot kwam Dinsdagmorgen zes uur een roeiboot langszy van het schip, waarin de commissaris van politie en eeDige beambten zaten. De schipper werd gearresteerd, het geweer, waaruit het schot was gevallen, in beslag genomen, beiden naar het bureau gebracht, de man verhoord en gisterenmiddag één uur ter beschikking van den Officier van Justitie gesteld. De aangehoudene bleek te zyo de 32-jarige C. van W., bevarende het schip «Senior", wonende te Druten. Rozendaal, 28 Jan. Een der daders van den dubbelen moord te Strypen aan de Belgische grens, op den heer De Looze en zgne zuster gepleegd, is aangehouden. Aan- vankelyk ontkende hg alle schuld, doch bg het tweede verhoor heeft hg bekend en ook zgn medeplichtige genoemd. Te Zegge, onder Rozendaal, is een landbouwer van den hooizolder gevallen, met het hoofd op een voederbak terechtgekomen eu aan de gevolgen overleden. Zierikzee, 29 Jan. De Concertzaal was Woensdagavond, vooral door dames, talryk bezet. Geen wonder 1 Wat hier nog nooit gebeurd was, zou thans gesohieden. Een dame nameiyk zou hier optreden, en het woord voeren over de Vrouwen beweging". Zóó althans was in de bladen aangekondigd. Om acht uur trad mevrouw A. W. L. Versluys Poelman de zaal binnen, stelde zioh, na de estrade betreden te hebben, aan het publiek voor, met de mededeeling, dat zg door de Yereeoiging »Onderlinge Vrouwenbescherming" was afgevaardigd, teneinde hier het woord te voeren, niet over de vrouwenbeweging, zooals abusievelyk was vermeld, maar over een onderdeel er van. Spreekster begon met te verklaren, dat een vrouw beter voor haar zaak kan optreden dan een man. De man wordt meer door het verstand beheersoht, de vrouw wordt meer door het gevoel geleid. Als de man een vrouwenkwestie bespreekt, en daarvoor pleit, dan is het, alsof men een mooie stem door een gramophone hoort. Er bestaat een vrouwenstryd, en deze is zoo oud als de arbeidersstryd. Tusschen beide bestaat deze overeenkomst, dat de stryd gevoerd wordt tegen bestaande toestanden, bestaande wettenmaar ook een hemels breed verschil, zooals door spreekster wordt aangetuuuu. De vrouwenbeweging in baar geheel zal zg niet bespreken. Ook het wenschelgke van het vrouwenkiesrecht zal zg niet in het licht stellen. Niets toch schrikt zoo zeer af als juist het kiesrecht. De erkenning van het recht der vrouw op het bezit van het kies recht moet voortvloeien nit de overtuiging, die zich geleidelyk zal vormen. Zoodra de vrouw die vaste overtuiging erlangt, haar durft uit te spreken, dan zal die door haar op het komend geslacht worden overgebracht. De vrouw wordt in onze wetten en zeden beschouwd als de minderwaardige van den man. Geen woorden zyn in de poëzie mooi genoeg om den adel van de moeder te pryzen. Maar daarmede in strgd zgn onze wetten, die aan de moeder geen rechten geeft op het kind, terwyl zg toch de ware opvoedster is van het opkomend geslacht. Spreekster oiteert hier eenige artikelen uit het Burgerlgk "Wet boek, waaruit dit blgkt, en toont vervolgens de groote ongerymdheid aan in de opvatting ten opzichte van de vrouw, of zy gehuwd of ongehuwd is. De gehuwde vrouw heeft over haar kind niets te zeggen. Met het huwelyk heeft zg haar zelfstandigheid prys gegeven. Daarentegen heeft de vrouw, die ongehuwd moeder wordt, het volle recht op haar kind verkregen. Dat kind, een uitge- stootene, wordt haar zelfs opgedrongen. Dat kind is een verworpeling, en leeft als de moeder in schande. Voor de veiligheid van den man, die de vader is, heeft men dit zoo geregeld. Hier wordt het bekende artikel 342 van het Burgerlgk Wetboek«het onderzoek naar het vaderschap is verboden", door haar besproken. Die bepaling is onder Fransohen invloed in onze wetgeving gekomen, wordt vaak verschoonend gezegd. Maar men had toch al laDg gelegenheid gehad, o. a. bg de jongste wijzigingen, meer bekend onder den naam van «Kinderwetten", om die schandelyke bepaling af te schaffen. Aan de vrouwen kan men verwyten, dat zy die schande aan haar geslacht hebben geduld. Bg haar was dan ook van solidariteits gevoel nooit sprake. En 't is een feit, dat de gehuwde vrouw en de ongehuwde kinderlooze vrouw gewoonlyk het eerst den steen wierpen op de gevallen zuster. Daarin is nu eenige verandering gekomen. Een zeven jaar geleden werd de Vereeniging «Onderlinge Vrouwenbescherming" opgericht, uit wier naam spreekster hier het woord voert. Deze Vereeniging stelt zich ten doel de toepassing a. van éénzelfden maatstaf van zedelykbeid voor mannen en voor vrouwen; b. van gelyke verantwoordelykheid van den vader en de moeder tot hun kind. Spreekster verhaalt hier uitvoerig, dat tot de opriohting van die VereenigiDg een proces van kinder moord had aanleiding gegeven. Verschillende vrouwen zagen alstoen in, dat het lyden der ongehuwde moeders en der buiten eoht geboren kinderen, niet het minst van die, waarvan nooit gesproken wordt, moest verzaoht worden. Er zgn weinig inrichtingen, waar zulke vrouwen en kinderen worden opgenomen. En zoo er al enkele zyn, dan worden zy er in opgenomen als gevallen vrouwen, wat de meesten niet zgn. Op hartroerende wgze wordt door de geachte spreekster de toestand van de ongehuwde moeder, en van het kind, dat deze ter wereld brengt, geschetst. De Vereeniging wil zich het lot van de onge huwde moeder en het kind aantrekken. Het streven is een eigen huis te verkrygen, waarin de meisjes de geboorte van haar kind kunnen afwachten. Het fonds hiervoor bedraagt nog slechts f 1400. De Vereeniging beoogt langzaam en ge leidelgk het besef in de maatschappy ingang te doen vinden, dat wat onzedelijk is voor de vrouw ook onzedelyk is voor den man, dat niemand het recht heeft het onschuldige kind te straffen voor de schuld zyns vaders. Zg wil de vrouwen doen gevoelen, hoe groot haar invloed kan zyn, als zg haar eigen waarde op prys weten te stellen. De ver- eering van de vrouw en moeder moet niet alleen in dichterlijke ontboezemingen, maar zich ook in daden openbaren. Hier werd een kwartier gepauseerd. Gedurende de pauze werd met een tweetal door de Vereeniging uitgegeven vluchtschriftjes, waarin ware gebeurtenissen werden mede gedeeld, in de zaal geoolporteerd door een tweetal dames, die zioh daartoe welwillend hadden aangeboden. Na de pauze werd wel niet gedebatteerd, alhoewel de spreekster daartoe herhaaldelyk de vergadering opwekte, maar werd een vraag beantwoord, die men tot haar gerioht j had. En die vraag luidde: wordt niet de lichtzinnigheid in de hand gewerkt, wanneer een ongehuwde vrouw, die ten tweede male moeder werddoor de VereenigiDg werd geholpen. Had een vrouw, die al de ellende reeds heeft doorgemaakt, niet voorzichtiger moeten zyn? Men heeft haar, verzekerde de spreekster, die vraag meer gedaan. Maar van lichtzinnigheid in de hand werken is hier geen sprake. Gewoonlgk worden de vrouwen, die struikelen, eerst bekend met het bestaan der Vereeniging, wanneer zg reeds in de ellende zgn. Om dien steun te genieten, zal niemand die daad begaan. Bovendien heeft men Diet het recht om een onschuldig kind aan zyn lot over te laten. De statistiek leert, dat het grootste per centage der kinderen, die beneden het eerste jaar sterven, geleverd wordt door de buiten echt geboren kinderen. Hierop werd door de begaafde, met groote aandacht gevolgde en warm toegejuichte spreekster de vergadering gesloten. Zy hoopte eehter, dat daarmede niet gesloten zullen zyn de harten van allen, die haar hebben aangehoord. Wy spreken den wensoh uit, dat die ver wachting zich moge belichamen in het stichten van een afdeeling te dezer stede. Op Vrydag, den 5den Februari, zal vanwege het Plaatselyk Comité in de concertzaal alhier met medewerking van de leden van het strykorkest, onder leiding van den heer Hottinga, en de Vereeniging «Caecilia", onder leiding van den heer P. A. Jongmans, ten voordeele van «Oranje Nassau's Oord" en het «Emmafonds" als een bizondere hulde aan Hare Majesteit de Koningin-Moeder, een faney-fair of feestmarkt worden gehouden. Een twintigtal jonge dames hebben zich bereid verklaard om in de tenten en kraampjes, die van consumptie-waren en andere artikelen ruim zullen voorzien zyn, als verkoopsters op te treden. Men zal zioh wanen in een tooverpaleis te zgn, waarin men door feeën bediend wordt. Wg kuDnen nog mededeelendat aan de fancy-fair een tombola zal verbonden worden. Wg ontviogen een zeer aardige kalender van do firma L. Fles Co. te Amsterdam, de eenige vertegenwoordigers voor Nederland van het fabricaat «Rotophot". Het sohild geeft een prachtige plaat, zooals zy door die firma geleverd worden voor reclamekunst en industrie, n.l. een tegeltableautje (op het eerste gezioht), maar inderdaad een rotatie-pboto. Natuurlgk is het een reclame voor genoemde firma, daar de artistieke uitvoering bepaald alle aanbeveling verdient. De gemeenteraad van Middelburg heeft met 8 tegen 7 stemmen besloten in de ver ordening, houdende bepalingen betreffende den maximum-arbeidstyd in de bestekken der gemeentewerken, dezen te bepalen op 10 uur in het etmaal. Kerkwerve. Naar wg vernemen zal er a.s. Maandag in de consistorie, des avonds ten 7 ure precies, eene openbare vergadering plaats hebben van de afdeeling Kerkwerve van den Christelyk Nationalen Werkmansbond, waarin zal optreden de heer P. J. Nahuisen nit Utrecht, lid van het hoofdbestuur van genoemden Bond. Deze spreker zal handelen over de Christelyke Werklieden-Vereenigingen, in 't bizonder over den Christelyk Nationalen Werkmansbond, zijne beginselen en zyn prak- tijk. Deze vergadering is voor een ieder toe- gankelyk en het bestuur van onze afdeeling hoopt dat zeer velen dezen spreker zullen komen hooren, die zelf als werkman goed op de hoogte is van arbeiderstoestanden en een open oog heeft voor hunne belangen. Er zal gelegenheid zyn tot het stellen van vragen. Dreischor, 29 Jan. Voor het nationaal huldeblyk is door de ingezetenen alhier ingeschreven voor een som van zes-en-veertig Stavenisse, 28 Jan. Hedenavond werd alhier door de Tooneelvereeniging «Excelsior" eene goed geslaagde uitvoering gegeven. Er werden met succes opgevoerd de kluoht- en blyspelen«Twee bedienden of het spook na middernaoht", Liefde overwint alles" en «Flik en Flok in de klem", terwyl «Hans de kruier in 't verhoor" nog als toegift werd gegeven. Na afloop bleef het publiek, dat in tamelijke mate opgekomen was, nog eenigen tijd gezellig byeen. Oad-Vossemeer. Een bewoner van den Vanhaaftenpolder heeft dezer dagen een voet reis gemaakt rond het eiland, daarbij overal

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1904 | | pagina 1