ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE. Dinsdag 12 Januari 1904. (25 ierilizeesclie C o u r a n 1). NIEUWSTIJDINGEN. Uit Stad in Provincie. Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG. De prije per 3 maanden ia f 1,30, franco per poat f 1,60. Noord-AmerikaTransvaalIndië enz. verzending eens per week, f 10,per jaar. 60ste JAARGANG. No. 7949. Dlreoteur a. J. DE LOOZE. A. FRANKEL. Redacteuren: J. WAALE, alleen voor het binnen- en buitenl. nieuws. Advertentiënvan 1—3 regels 30 Cts. meerdere regels 10 Cts., kannen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags middags 2 ure bezorgd worden. Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend. Alle betalingen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee. Ingezonden stukken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. FnaNKEL, Meelstraat 386, Zierikzee. Amerika. Woensdagochtend heeft dicht bij het station Villard op d6n ^Chicago Rook Island and Pacific Railroad" een hevige botsing plaats gehad tueschen een passagierstrein, uit het westen komende, en een goederentrein. Het ongeluk had plaats om haiftwee op 23 K.M. afstand van Topeka. De passagierstrein was 20 minuten te laat en reed daarom met een snelheid van 50 K.M. in het uur. Door den schok liep de rookwaggon in den voorgaande, waardoor de reizigers in beide waggons ver pletterd werden. De korten tijd na de ramp aanwezige werklieden moesten het puin met bijlen weghakken om bij de lijken te kunnen komen. Zij vonden onder het puin van den personentrein nog slechts drie menschen in leven, van wie twee zóó ernstig gewond waren, dat zij een oogenblik later den geest gaven. Het tooneel van de ramp was ontzettend. Enkele reizigers, die, hoewel licht gewond, nog in staat waren zich op de been te houden, hielpen zoo goed mogelijk aan het reddings werk mee. Italië. Met groote plechtigheid heeft op het Vaticaan in de zaal van het consistorie, de heiligver klaring van Jeanne d'Arc, de Maagd van Orleans, plaats gehad. De Paus zelf leidde de plechtigheid. De aartsbisschop van Orleans, die zijn geheele leven gewijd heeft aan de verkrijging van de thans voltrokken canooisatie, bedankte namens Frankrijk den Pans. Hongarije. De zoon van een rijk grondeigenaar in Zuidelijk Hongarije heeft in twee dagen tijds met het spel verloren 300.000 kronen, d. i. ongeveer anderhalve ton in Hollandsch geld. De winner is een lid van den rijksdag, die den eersten dag f 90.000 en den volgenden de overige f 60.000 won. Maar het jongemensch kon dat bedrag niet betalen en de familie, hoogst verontwaardigd, weigerde voor hem in de bres te spriDgen en zond den dobbelaar naar een sanatorium. Het kamerlid was echter niet gezind zoo zijn buit te laten glippen en, gebruik makende van de omstandigheid, dat zijn schuldenaar luitenant in de reserve was, dreigde hij met een klacht bij een militairen raad van eer. De familie bood toen aan te betalen, mits een scheidsgerecht haar daartoe zou veroordeelen. Aldus werd overeengekomen. Nadat een medische getuige verklaard had, dat het jongemensch tijdens het spel niet verantwoordelijk kon worden geacht voor zijne daden, trokken de door de familie benoemde leden zich terug en kan de gelukkige winner waarsch ij olijk naar zijn 300.000 kronen fluiten. Rusland. Uit Petersburg wordt gemeld, dat in tegen spraak met de beriohten omtrent een her nieuwing der Joden-ver volgingen, beslist kan worden verklaard, dat nieuwe vervolgingen niet zijn te verwaohten, daar de Czaar den Minister van Binnenlandeche Zaken, Von Plewhne, persoonlijk verantwoordelijk heeft gesteld voor dergelijke ongeregeldheden. Strenge bevelen zijn daarom gegeven elke uitbarsting van fanatisme direct te onder drukken. En uit Kisjineff bericht men, dat daar alles rustig is. De veiligheidsmaatregelen in de stad zijn, zooals gewoonlijk op feestdagen, uitgebreid. De verspreide verontrustende geruchten zijn niet anders dan een naklank van het onlangs gevoerde proces. Frankrijk. Parijs, 9 Jan. Aan de Débats wordt uit Berlijn gemeld, dat, daar Rusland's antwoord Woensdag is aangeboden en een termijn van drie dagen is verstreken, zonder dat eene oorlogsverklaring is gevolgd, men dit mag beschouwen als een gunstig teeken. In be voegde kringen gelooft men dan ook geenszins aan het uitbreken van den oorlog. Daar in Japan het Kabinet en de Raad der Ouderen beraadslagen, mag men veeleer aannemen, dat Rusland's antwoord zal worden beschouwd als grondslag voor verdere onderhandelingen, teneinde tot een vredelievende oplossing te geraken. BelgiS. Brussel, 8 Jan. Gisterenavond kwamen op de Schelde, voor Antwerpen, het stoomsohip fJohnesson", komende van Londen en het Duitsehe s.s. Ceres", komende van Rotterdam, in botsing. De nCeres" werd getroffen in den voorsteven, waardoor het geheele voorste deel van het schip onder water kwam. Den geheelen avond werd gewerkt om het schip weer vlot te maken. Nederland. Almelo, 9 Jan. De gewezen verpleegde in het Ned. Hervormd Weeshuis alhier, W. N., werd onlangs, op geneeskundige verklaring van een medicus te dezer stede, naar het krank zinnigengesticht te Deventer gebracht, ofschoon het dagelyksch bestuur dier gemeente weigerde de kosten op zich te nemen op grond dat de krankzinnigheid niet gebleken was. Thans verneemt men uit goede bron, dat de officier van justitie te Zutfen een onder zoek naar de vermogens van dien joDgen heeft doen instellen, tengevolge waarvan deze uit het gesticht zal worden ontslagen. Met de wegvoering van dezen persoon nam het onderzoek naar den toestand der weezen van het Ned. Herv. Weeshuis alhier een aanvang. Zutfen, 9 Jan. De dienstbode van de familie L. alhier, die bewusteloos in don tuin werd gevonden en elf dagen laDg in dien toestand verkeerde, is overleden. Het geval blijft dus onopgehelderd. Rotterdam, 9 Jan. Op een der goederen- sporen van het Centraal-station tegenover het Stationsgebouw werd gisterenavond omstreeks kwart vóór tienen op de rails gevonden de remmer der Hollandsche Spoor N. Aarts, wonende te Rozendaal en dienstdoende op den goederentrein 3389 naar Rozendaal, die kort voordat de man gevonden werd, vertrokken was. Blijkbaar was Aarts door de gladheid van de treeplanken, tengevolge van de sneeuw, toen hij in de remkast wilde klimmen, afge vallen en met het rechteronderbeen onder de wielen geraakt, waardoor de voet en enkel verbrijzeld werden. In de wachtkamer van den stationschef, den heer L. Mulder, werd de ongelukkige op een draagbaar binnen gebracht, alwaar dr. Alb. Snoek van het Wilhelmina-gasthuis te Amsterdam, die toe vallig aanwezig was, de eerste hulp verleende en verder bloedverlies voorkwam, waarna de gekwetste per raderbranoard werd over gebracht naar het ziekenhuis. In een café alhier werd Vrijdagavond de stoker van een stoomschip betrapt op het stelen van sajet uit pakken manufacturen, bestemd om door den bode op Zierikzee vervoerd te worden. De man is gearresteerd. Rozendaal, 9 Jan. Het brengen van ver schillende gemeenten in Noord-Brabant in de eerste linie voor den inslag van suiker, heeft tengevolge gehad, dat door de rijks-ambtenaren deze week by verschillende winkeliers ruim 25,000 kilogram suiker is benaderd, waarvan het grootste gedeelte niet door geleibiljetten was gedekt. Zierikzee. Door de Gedeputeerde Staten dezer provincie is, by het thans ingevallen dooiweder, beperkt het met beladen voer tuigen berijden der kunstwegen, met iogaDg middernacht tusschen 9 en 10 dezer. Benoemd met ingang van 1 Jan. 1904: tot schipper-dienstgeleider op de recberchevaart no. 3 to Hansweert, A. Lutgert, thans komm. 3de kl. te Lobith; verplaatst met ingang van 15 Jan. 1904: H' Ridderikhoff, komm. 3de kl.schipper-dienstgeleider van het recherche-vaartuig no. 3. (Hansweert) naar het vaartuig no. 1 (Hellevoetsluis). Met 11 Januari a.s. is de commies 3de kl. M. J. Almekinders te Middelharnis aan gewezen voor het toezicht in de beetwortel suikerfabriek van de firma Van Breda, Dolk en Van Voss, te Leur. Door den Minister van Marine is bepaald, dat by alle eerste opleidingen en inriohtingen van onderwys by de zeemacht, zoomede by de voortgezette opleidingen van joDgens tot matroos, door de in opleiding zynden geregeld ter kerk behoort te worden gegaan en het ontvangen van godsdienstonderwijs verplichtend wordt gesteld. Uitzondering zal slechts worden gemaakt voor hen, die reeds als lidmaat tot eenig kerkgenootschap zijn toegetreden en voor diegenen, wier ouders of voogden hun bezwaren hiervoor kenbaar maken. Men schrijft ons uit Antwerpen, d.d. 9 Jan. 1.1.: Na gedurende achttien lange maanden door een ernstige ziekte verhinderd te zyn geweest zich aan de belaDgen der stad Antwerpen te wijden, is de heer Jan van Ryswyck weer in zooverre hersteld, dat hij zijne ambts bezigheden heeft kunnen hernemen. Niet alleen zyn vrienden maar zelfs zyn politieke tegenstanders gaven daarover open lijk hunne tevredenheid te kennen. In de gemeenteraadszitting van Donderdag 1.1. Dam hy dus, na een langdurige afwezig heid, weer bet voorzitterschap waar. By die gelegenheid werd door den heer secretaris het koninklijk besluit gelezen, waarbij de heer Van Ryswyck voor een nieuwen term van acht jaren benoemd werd tot burgemeester der stad Antwerpen. Den dag te voren was door hem in handen van den heer Gouver neur der Provincie den eed aan de Grondwet en den Koning afgelegd. In dezelfde zitting van den Raad legden de nieuwgekozen en ook de herkozen raads leden insgelijks den eed af in handen van den heer burgemeester. Van de 25 waren er 24 die dit in het Vlaamsch dedenslechts één, de heer Tonne- lier, soheepsreeder, een hardnekkig bevechter der moedertaal, deed dit in het Fransch. Laat ons hopeD, dat de heeren raadsleden het niet by dit bewijs van Vlaamscbgezindheid zullen laten, maar voortaan in raadsver gaderingen steeds van het Vlaamsch zullen gebruik maken. Volgden allen het voorbeeld van den heer Coremans, den grijzen strijder voor de rechten der VlamiDgen, dan hoorde men op het Stadhuis van Antwerpen slechts ééne taal het Vlaamsch. Van den heer Coremans sprekende, roep ik de aandacht op het wetsontwerp door hem in de Wetgevende Kamers voorgesteld, waar by ook de Vrije Middelbare Scholen gedwongen worden in hun program een zeker getal uren onderwijs in en by middel van de Vlaamscbe taal op to Denen. Immers, in de meeste dier onderwijsgestichten is het al Fransch wat de klok slaat. Zelfs het Engelsch en het Duitsoh worden daar by middel van het Fransch onderwezen. Mocht dit wetsontwerp gesteund worden, dan zou dit ons een grooten stap nader breDgeD tot het doel, waarnaar alle ware Vlamingen streven: In Vlaanderen Vlaamsch! Serooskerke, 9 Jan. Heden werd alhier in het lokaal van den heer De Glopper de gewone vergadering gehouden van het thanB 5 jaren bestaande musscheDgilde. Door de 41 leden werd een gezamenlijk aantal van 1998 mu8schen of daaraan gelijk staande io- geleverd. Evenzoo als de vorige jaren was M. Bodbijl met het hoogste aantal koning, terwijl C. Berrevoet deken bleek te zyn. Na afloop der huishoudelijke zaken bleef men nog geruimen tijd uiterst gezellig bijeen. Renesse. Onder presidium van den burgemeester F. D. A. Baron van Boetzelaer vormde zich een sub-commissie voor een hulde aan H. M. de Koningin-Moeder by de herdenking van den dag, waarop H. M. vóór 25 jaar als Koningin den Nederlandschen bodem betrad. Nieuwerkerk, 9 Jan. Gisterenavond gaf het Muziekgezelschap »0. E U." in de zaal van den heer Liever.se een concert voor »de donateurs en begunstigers" met hunne dames. De verschillende muzieknummers werden af gewisseld door voordrachten met zang, een tweetal tooneelstukjes en een paar zang nummers. By de uitvoering van de muziek stukjes kon men grooten vooruitgang sedert het vorige jaar bespeuren, enkele nummers werden zelfs op zeer verdienstelijke wijze ten gehoore gebracht. Ook verwierven de tooneel - spelers een welverdienden by val; de keuze der stukjes was aardig, de opvoering met zorg voorbereid. Mochten onder de gegoede ingezetenen nog velen bewogen worden om de VereenigiDg finantiëel te steunen! Bruinisse, 9 Jan. Donderdagavond trad in de coDferentiekamer voor een talrijk publiek de heer De Wilde op. Nadat de vergadering door den voorzitter der anti-rev. Kiesvereeniging met gebed geopend was, hield deze eene korte inleidende toespraak, en gaf den spreker van den avond het woord om een rede te houden over »Verleden en Heden". Het bleek echter, dat er een ver gissing in het spel was, daar de rede zou gehouden worden over Kamer en Ministerie". Spreker begon met op te merken, dat door de verkiezingen van 1901 de Kamer geheel veranderd was, en de meerderheid van links overgegaan was naar rechts. Nu worden tegen het Christelyk Ministerie allerlei grieven te berde gebracht, en wel voornamelijk 1°. dat de christelijke beginselen niet hoog gehouden worden, 2°. maakt het zich schuldig aan reactie3°. doet het party-benoemingen 4°. het mist voortvarendheid. Die grieven werden één voor één onder de oogen gezien. 1. Wat zyn christelyke beginselen? Die zyn te vinden in de ordonnantiën Gods, waartoe ook behooren de 10 geboden. Die ordonnantiën wenschte het Ministerie voornamelyk gehand haafd te zien. Zoo wees de spreker op de wet op de echtscheiding, die eer versterkt dan verzwakt mocht worden. Het huwelijk immers is geen menschelijke wet. Wat zou er van te reoht komen als, zooals de socialisten willen, de ontbinding van het huwelyk zoo gemakkelyk gemaakt werd, hoeveel huwelijken zouden er wel zyn van één persoon in één jaar, als de man zoo gemakkelyk zioh kon ontdoen van zijn vrouw, of de vrouw zich zoo lichtvaardig kon laten scheiden van haren man. Doch hoezeer wij het christelyk beginsel hoog honden, laten we bedenkeD, dat we niet strijden tegen personen, wij anti-revolutionairen zyn even goed zondaren als de liberalen; het is soms wel eens, alsof wij te zeer roemen, alsof wij er ons te veel op laten voorstaan anti-revolntionair te heeten. Onze party toch is een kleine party, die by laDge niet de meerderheid in het land bezit. Het is dus zaak de verwachtingen niet te hoog te spannen. Waren wij alleen in de meerderheid, dan voorzeker geen trams of sporen op Zondag, dan op dien dag geen concerteDmaar we mogen niet het onmoge lijke eischen. Daarom al zal er een Zondags wet ingediend wordeD, we moeten niet denken, dat onze wenschen bevredigd zullen worden, we kuDnen slechts zeggen dankbaar maar niet voldaan. Is zoo het christelijk beginsel merkbaar in de te verwachten Zondagswet, evenzoo is het merkbaar in de ingediende wet op de vaccinatie. Als goede anti-revolationairen, zijn wij tegen vaccine- dwang, maar ook hier moeten wij getuigen dankbaar maar niet voldaan. Immers alleen aan de bizondere school zal ontheffing ver leend worden, terwyl wij zouden wenschen, dat ook op de openbare school de ouders volkomen vrij waren. Men zegt wel, dat ze zulks zyn, doch wie zyn kind niet wil laten inenten, zal het ook in de meeste gevallen verstoken moeten laten van onderwys, daar de meeste ouders de noodige bekwaamheid of gelegen missen om hunne kinderen te onderwijzen, en een huisonderwijzer te kost baar wordt. Niet alleen uit gemoedsbezwaren zijn wij tegen dien dwang, maar ook, omdat de inenting voor vele kinderennoodlottig is; wie, zoo vraagt spreker, weet niet van kinderen, die na de bewerking zyn overleden of ziekelijk zijn gebleken vooral klieraohtige kinderen zijn niet bestand tegen de vacoinatie. Nogmaals wijst spreker er op, niet te veel verwaohting te hebben, want in de Kamer zitten vele katholieken, die in vele zaken anders denken. Dat de christelyke beginselen toch ook bij andersdenkenden in eere zyn, blijkt ook uit de zending. Op een vergadering door de christen democraten Staalman en De Vries belegd, werd door een socialist spottend beweerd, dat het christelyke karretje steeds achter de automobiel der socialisten komt, doch Van Kol, de groote woordvoerder der socialisten vraagt voor Indië Diet om de leer der sooialisten, maar om christen zendelingen te brengen. Laten we daarom dit ministerie steunen, dat ons wel niet alles kan geven, wat wij verwaohten, maar toch in Zondagswet, in vaccinewet wel reeds de christelijke beginselen in toepassing wil brengen. Dan blijven wij bevrijd van beginselen als die van burgeres of liever mevrouw Roland Holst, die leert, dat de zedelykheid stuivertje wisselt, of van een leer als van Minister Cort van der Linden, die beweert, dat er drieërlei zedelykheid is. De anti-revolutionairen eohter beschouwen als zedelykheid alleen, wat God ons als braaf in zijn woord voorhoudt. 2. Het ministerie is reactionair. Nu is reactionair een stadhuiswoord, dat gebruikt wordt om aan te duiden, dat we terug willen naar het oude. Doch wij zyn geenszins reactionair, alleen zon men ons zoo kunnen noemen ten opzichte der openbare school, voor wat het thans tenminste ten nadeele der bizondere school voor heeft. Doch vooral heet men ons reactionair, waar wij op zyn gekomen voor het gezag en dus het christelyk beginsel by uitnemendheid hoog hieldeD. De stabiogs- wetten hadden niet moeten worden ingediend, men had naar het adres der XX moeten luisteren. Vooral de uitdrukking misdadige woelingen" heeft het moeten ontgelden. Doch zeker waren de mannen, die deze woelingen hebben geleid, in dat opzicht misdadigers te noemen. Het volk hebben zij verleid en in het ODgeluk gestort. Doch de regeering was op alles voorbereid en niettegenstaande men dit dadelijk bemerkte, ging men voort de menschen aan te zetten tot staking door ze hulp voor te spiegelen uit Duitechland en Engeland tot f 100000 toe, waarvan echter geen cent verschenen is. Wat bleek nu bij de ontbinding van het comité? Dat er f 101.026 over was om geldelijke hulp te verschaffen; het overige was door reizen enz. opgemaakt. Door de Btakingswetten werden de arbeiders aan de gas- en waterleiding weerhouden te staken. Wie zou bij gebrek aan water het meest geleden hebben? Juist de arbeiders. Men zegt, dat de socialisten een arbeidersparty zijn; neen, het is een heeren party; de anti-revolutionaire party, dat is de ware arbeidersparty. Kuyper trad reeds voor 30 jaren voor de belangen der arbeiders op, toen nog niemand daaraan daoht. Neen, aan dit Ministerie alleen is de handhaving van het gezag te danken. Daardoor is het vloeien van bloed voorkomen, dat zeker zou gevloeid hebben, zoo Borgesius en Pierson nog aan het bewind waren geweest. Het was daarom zeker niet te misprijzen, dat in de troonrede, als 't ware een parlementaire oudejaarsavond- overdenking, die misdadige woelingen herdacht werden. 3. De partijdige benoemingen. Door de liberalen werd er over geklaagd, dat er zooveel partybenoemingen plaats hadden. Zij stelden het voor, alsof bij benoemingen onder liberale regeeringen niet gevraagd werd naar party, maar alleen maar naar bekwaamheid. Nu ja, men gaf toe, dat er wel eens een enkele partybenoeming zal plaats gehad hebben, doch niet als regel. Maar, zegt spreker, het is toch wel merkwaardig, dat de meeste benoemingen in liberalen geest vielen. Nog 14 dagen vóór de aftreding van het KabinetBorgesius werd op Flakkee een liberale burgemeester benoemd in een ge meente, die overwegend rechtzinnig is. Dan had men het over de benoemingen aan de Rijks-Verzekeringsbank, waar bijna niets dan anti-revolutionaireD zouden benoemd zyn. Doch na onderzoek bleek, dat er 96 anti-revolutio nairen tegen 112 liberalen benoemd waren. In Zuid-Holland werden 1200000 inwoners door liberale burgemeesters bestuurd, en 40000 door anti-revolutionaire, terwyl toch uit de verkiezingen voor de Prov. Staten bleek, dat de meerderheid anti-liberaal is. Of spreker dan overal anti-revolutionaire burgemeesters wildezeker niet, want hij kende vele liberale burgemeesters, die recht schapen mannen waren, en daarentegen ook anti-revolutionaire burgemeestersvan wie dit niet gezegd kon worden. Troelstra, die veel aanmerking maakte op het gezwendel in geldzaken, een aanmerking op ziobzelve juist, was toch niet de man om die uit te spreken, daar hij zelf te veel gezwendeld had in spoorwegstakingen. 4. Eindelijk het gebrek aan voortvarend heid. Dit verwijt werd ingebracht tegen een ministerie, dat reeds 25 wetsontwerpen in gediend had. Zoo bijv. op het hooger onder wijs, de drankwet, de loterij wet, die tegen het spel, enz. Dan werd verwaoht de wet op 't lager onderwys, die met verlangen tegemoet gezien werd. Niet om het openbaar onderwijs afbreuk te doen, neen, de strijd had zijn scherpte verloren, men kon ook zorgen voor een bloeiende openbare sohool, maar aan de bizondere school moest geheele gelijkstelling met de openbare verschaft worden. Nu was het best mogelijk, dat door het praten honderd uit, er waren juist 100 leden,zegt spreker, vele der ingediende wetsontwerpen bij de ver kiezingen in 1905 niet zonden behandeld zyn, en dan zouden juist die praters er op wijzen, dat er zoo weinig gedaan was. Hy wekte voorts zijn hoorders op ijverig mede te doen aan de verkiezingen, niet zich tevreden te stellen met een afwachtende hondiDg, maar de anti-revolationaire party krachtig te steunen, gedachtig aan den ijver van den stichter van die party Groen van Prinsterer, wiens leuze was: tegen de revo lutie het Evangelie. De voorzitter vroeg nu wie met den spreker in debat wenschte te treden of vragen wilde doen.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1904 | | pagina 1