ZIEKIRZÜESCHE NIEUWSBODE. li Vrijdag 1 Januari 1904. TERUGBLIK. I x* li. z c e s c li e Courant). Eerste Blad. i Verschijnt DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG. De prijs per 3 maanden ia f 1,30, franco per1 f 1,60. Noord-AmerikaTransvaal, Indië enz. verzen* eens per week, f 10,per jaar. 60ste JAARGANG. 7945 Directeur 9 A- J. DE LOOZE. A. FRANKEL. J. WAALE, alleen voor het binnen- en buitenl. nieuws. Redacteuren Advertentiënvan 13 regels 30 Ots. meerdere regels 10 Cta.kannen uiterlijk tot des Maandags, Woensdags en Vrijdags middags 2 ure bezorgd worden. Groote letter wordt naar plaatsruimte berekend. Alle betalen moeten uitsluitend geschieden ten kantore van A. J. de Looze, Hoek Schuithaven, Zierikzee. Ingezonden stken en berichten van correspondenten te adresseeren aan A. FbéLnkei., Meelstraat 386, Zierikzee. Dit nummer bestaat uit twee bladen. De SCHIPPÊK of EIGE NAARS VAN SCHEPEN, die hun abo nement voor 1904 wensehen te vrnieuvren, of een abonnement wenscbn aan te gaan, vervoegen zich ten katore van den Havenmeester J. DEN 'UTER. ul/ Ooze planeet, die de Aarde hee, staat op het punt haar vasten kringloop m de zon te volbrengen, zoodat weldra eei jaarkring wederom bij de vele zal gevoegd v»rden, die reeds tot de geschiedenis behooren. ]q staande aan den vooravond van deze steea belang wekkende gebeurtenis, wensehen uj van het bijkans doorleefde jaar niet te scbiden, al vorens daarop, zij het dan ook lechts in vogelvlucht, een terugblik te hebben eworpen. Wanneer wij het allerbelangrijke), daj in bet afgeloopen jaar op staatkundig m maat schappelijk gebied is voorgevallen in ons geheugen terugroepen, dan vervul ons in het algemeen een gevoel van weemed, want wij ontwaren dan, dat de meosoheid nog zeer ver van het humanitair standpnt ver wijderd is, dat zij krachtens de beioselen^ die voortdurend en allerwege veiondigd worden, reeds lang had moeten innoien. j Beginnen wij dan met ons land. Hir werd door de spoor wegbeambten en trnsport. beiders een werkstaking ondernomen waar- loor het verkeer van personen en gederen in een groot deel van ons grondgebie werd stop gezet. Eon tweede werkstaking door hen op touw gezet, teneinde de regeeing te oodzaken de door haar ontworpen en bij de etgevende macht aanhangig gemaakte straf- •epalingen in te trekken, mislukte. Een ;evolg an dit welverdiend échec was, dat eeugroot intal werklieden ontslagen werd, ei zoo- oende zijn middel van bestaan verloor. Deze larde straf, die naar onze meening net in erhouding staat tot het ernstig ve^rijp, aaraan de grootendeels misleide werkïeden |ich hebben schuldig gemaakt, heeft <elen, lie de werkstakiag als dwaogmidde op regeering en volksvertegenwoordiging bslist hebben afgekeurd, pijnlijk getroffen. Vandezo regeering had men meer verzoeningsgezindheid verwacht, afgezien dat wijs staatsmanshleid voorschreef een zoo groot aantal werklitden niet levenslang te verbitteren, en zoodoende in de armen der socialistische omwenteliigs- partij te werpen. Dit is zeker, dat de werk staking voor dit Ministerie, dat, voortgesproten uit de partgen der rechterzijde, daardoor vaster in het zadel kwam te zitten, een hotgBt welkom meevallertje was. In Duitschland hebben bij de verkiezingen voor den Rijksdag de socialisten een par dozijn zetels veroverd, zoodat zij tbans in dit staatslichaam 81 man sterk zijn. De toanomng der socialistische denkbeelden ia een gev)lg deels van de strenge vonum^, die door de rechterljjke maoht tegen al wat sooit&l- demokraat heet, geveld worden, deels van de hoogst scherpe wijze, waarop de Keizer tegm hen bij vele gelegenheden is te veile getrokken. Ook de veelvuldige gevallen viq eoldatenmishandeling, die vaak bespottelik licht, terwijl de geringste overtreding dtr militairen tegen de discipline dikwerf oDgehootd zwaar bestraft werden, hebben daartoe nut weinig bijgedragen. Groot opzien heeft verwekt de vlucht vat de populaire Kroonprinses uit Saksen mot den gouverneur van haar kinderen, en het hieruit voortgesproten echtsoheidingeproces. In Frankrijk is de Dreyfus-affaire een nieuw stadium ingetreden. Wat men in het buiteid reeds sedert lang wist, schijnt men nu in Frankrijk ontdekt te hebben, nami, dat het getuigenis van den aarts- schel Czeruski voor den krijgsraad te Remvalsch was, en dat de brief van den Duiten Keizer aan Dreyfus een onder- geecen document was, dat alle waarde mistWordt, wat te verwachten is, Dreyfus nu phabiliteerd, dan treedt bij in den rang vanipitein, dien hij vóór zijn degradatie beklde, terug. lie binnenlandsche toestand met het oog op n feilen, hartstochtelijken partijstrijd tus8>n rechterzijde en linkerzijde verre van gun,' te noemen, door de verbeterde ver- starouding met al de staten is Frankrijk's prege zóó gestegen, dat het zijn rang en daaede zijn invloed als groote Mogendheid herunen heeft. Het sluit zelfs met Engeland en iet Italië, waarvan de vorsten op scharende wijze te Parijs ontvangen werden, arbagetractaten. ïi der hoofdschuldigen van den uit- geléen en zoo wreed gevoerden Zuid- Afraanschen oorlog, de bekende lord Chaberlain, heeft in overleg met den prelent minister, lord Balfour, zijn minister- schi aan den kapstok gehangen, teneinde hetSngelsche volk, waarvan het meeren- dee het vrijhandelstelsel is toegedaan, voor hetprotectionisme te winnen. Met dit doel reii hij het land af, en houdt overal lezingen, wain bij voor het beginsel van wettelijke beaerming der Eogelsohe nijverheid propa- gaia tracht te maken. bneinde het koloniaal bezit uit te breiden, hec de Engelsche regeering een tweeden velocht naar Somaliland tegen den Mollah onernomen (de eerste is ongunstig voor England uitgevallen), en tegelijkertijd een explitie tegen de vreedzamo bevolking van Thilt uitgerust. T Rome overleed op 93 jarigen leeftijd het eerbiedwaardig hoofd der Roomsch Kathlieke Kerk, Paus Leo XHI, die langer dan >5 jaar de waardigheid van Pontifex Maxims bekleed heeft. Hij werd opgevolgd door 3iuseppo Sarto, den Venetiaanschen patriaiü, die door het Conolave tot Paus gekoze werd, nadat de Oostenrijksche regeerig van haar recht van veto had gebruil gemaakt, teneinde te voorkomen, dat Rampda, die een vijand heette te zijn van het Dievoudig Verbond, tot den Pauselijken stoel zu geroepen worden. Het voorgenomen bezoek van den Czar van lusland aan Rome is tor elfder ure afgelas, vermoedelijk wegens de vijandige geziodieid der Italiaansche republikeinen en socialieen. En daar de Italianen niet zelden hun oivriendelijke meening in onvriendelijke daden omzetten, zoo was men in Russische regeeriigskringen voor een aanslag op het leven ran Czar Nicolaas beducht. Te meer was nen hiervoor bevreesd, omdat men in die kriigen weet, dat bet absolute staatsstelsel, waarvan de Czar de verpersoonlijking is, door ichier al do vrijheidminnende volken, inzonderheid door het Italiaansche, gehaat wordt. Onder dat stelsel toch lijden millioenen mensefcen. Het Finsche volk ziet zijn beste en trouwste zonen verband, en zijn rechten en vrijheden met voeten vertreden. De Poolsche bevolking wordt schromelijk onderdrukt. En wat de vijf millioen afstammelingen van Jnda betreft, deze zijn vogelvrij verklaard, en worden aan het muitend gepeupel door Rusland's regeering als lokaas toegeworpen, Het schijnproces te Kisjinef heeft aan hen, die nog twijfelden, de overtuiging kunnen schenken, dat moord en plundering van bovenaf, door overheid en politie bevolen zijn. Een regeering, die aldus handelt, is waard, dat zij te gronde gaat. Zij tracht inmiddels, om een nieuwe afleiding voor de heerschende gisting te vinden, Japan tot een oorlog te dwingen door Mantejourije bezet te houden en als een Russische provincie te beschouwen. Alles wijst er op dit oogenblik op, dat die oorlog, waartoe men zich van beide zijden heeft toegerust, niet meer te vermijden is. Breekt bij uit, dan is het voor de menschheid en de beschaving te hopen, dat Rusland's macht gebrc wordt, en het vooruitstrevende Japansehe volk, dat natuurlijk door zijn bondgenoot, het trouwlooze Albion aan zijn lot wordt overgelaten, de overwinning behaalt. In Servië werd het Koningspaar door een bende officieren even lafhartig als wreedaardig vermoord. En de met buit beladene moorde naars werden hiervoor met goud betaald en ambten beloond. En hij, die eigenlijk de ziel van het gesmeed complot was, en daardoor medeplichtig is aan het gruwelstuk, werd tot Koning geproclameerd, en als zoodanig onder den naam van Peter I gekroond en door het volk gehuldigd. In Macedonië brak een door Bulgarije voorbereide opstand uit. Het doel van Bul garije was Macedonië los te scheuren van Turkije, en dan met een zoet lijntje te annexeeren. De toeleg mislukte. Want Turkije dempte door kracht van wapenen den opstand, die evenwel aan Rusland en Oostenrijk een gereede aanleiding gaf Turkije voor te schrijven, hoe ten aanzien van Macedonië's inwendig bestuur te handelen. Oostenrijk-Hongarije, een lappedeken, is nog slechts de schim van een groote mogendheid. Het rijk wordt door de jammer lijke twisten van volken en stammen, waaruit het is samengesteld, verscheurd. Hongarije maakt zich onder aanvoering van Kossuth meer en meer zelfstandig. Do door de Onaf- hanke'gkheidspartg gevoerde obstructie heeft de regeering reeds tot het doen van belang rijke conoessiën gedwongen. En eens komt zeker de dag, dat Hongarije eiken band, ook den dynastieken, met Oostenrijk zal verbreken. Hiermede besluiten wij den staatkundigen niet rooskleurigen terugblik. Toch is er aan den politieken hemel één lichtpunt, en deze is, dat de volken zich met het denkbeeld eener scheidsrechterlijke beslissing van ge schillen tus8chen hen meer en meer vertrouwd maken, en dat de stemmen van hen, die den oorlog als een barbarisme brandmerken, tal rijker worden. Dit geeft bigde hoop voor de toekomst. Alvorens te besluiten, gevoelen wij ons ter gelegenheid van de jaarswisseling gedrongen onzen lezers en lezeressen, van wie wij van harte hopen, dat zij het volgend jaar in de gelegenheid zullen zijn wederom in de Nieuws bode een «Terugblik" van ons te zullen lezen, het beste toe te wensehen. Laat ons hunner gedenken, die dat niet meer kunnen, omdat zij naar betere gewesten zijn heengegaan, en laat ons daarbij bedenken, dat ook voor ons, hetzij vroeg, hetzij laat, het uur zal slaan, waarop wij tot Hem wederkeeren, die ons het leven geschonken heeft. Zoo wij het «Memento mori" (Gedenk te eterven) steeds voor oogen houden, dan zullen wij er naar streven zoodanig te leven en te werken, dat wij eens zonder vrees het aardsch omhulsel zullen afleggen. wijze verdwenen is de timmerman Karaten van Wasperveen, een reeds bejaard man. Algemeen dacht men aan moord, dooh het zoeken naar het lijk, door velen, dagen en dagen lang, had geen resultaat. Maandag is, bij toeval, door Gen paar arbeiders, bezig zijnde met diepspitten, onder Steen wijk, niet ver van den rijksweg naar Meppel, een geheel menschengeraamte gevonden. Het lag slechts een paar spit onder den grond. Natuurlijk brengt men het een en ander met elkander in verband. Nadere gegevens ontbreken nog. Arnhem, 29 Dec. Op last van de justitie is gisterenmorgen op de algemeene begraaf plaats alhier een lijk opgegraven. Haarlem, 29 Deo. De krijgsraad alhier veroordeelde gisterenmiddag den milicien J. P. Terwey, wegens dienstweigering, tot 3 maanden militaire gevangenisstraf, ingaande 9 December. Utrecht, 29 Dec. Een man, werkzaam op de fabriek van den heer Pleinis, die zich naar Soest had begeven om inkoopen te doen, is bij zijn terugkomst te Dolderscheweg, waar hij woonachtig is, dooreen trein van Utrecht naar Amersfoort aangereden, waarbij hem de beide beenen verbrijzeld werden. De ongelukkige werd overgebracht naar Amersfoort en is enkele minuten daarna bezweken. Rotterdam, 30 Dec. De recherche heeft in de Adrianastraat aangehouden den 26-jarigen J. Vlaming en diens 20 jarig meisje J. G. de B., wier aanhouding verzocht was door den oommissaris van politie 1e afdeeling te 's-Gravenhage, in het Algemeen Politieblad van 23 Dec., daar beiden uit hun kosthuis in de Jacob Catsstraat 240 aldaar verdwenen waren, met medeneming van een aantal gouden en zilveren voorwerpen, welke bereids te 's-Gravenhage waren in beslag genomen. Zij zija gevankelijk naar 's-Gravenhage overgebracht. Tilburg29 Dec. Een onderwijzeres alhier, mej. M. L., die sedert Dinsdag der vorige week spoorloos verdwenen was, is dezer dagen in een bosch onder Kaatsheuvel zwervende gevonden. Haar kleeding was gedeeltelijk bevroren, zoodat men vermoedt, dat zij in het water heeft gelegen. Op de vragen, die tot haar gericht werden, antwoordde zij niet. Uit alles blijkt, dat zij krankzinnig is. Zij is naar haar ouders te Waspik ver voerd. Uit Stad sh Proviücis. NIEUWSTUDIMGERI. Nedarlnnd. Leeuwarden, 29 Deo. Voor de betrek king van concierge aan het gebouw der Rijks Hoogere Burgerschool alhier, op een aanvang- salaris van f 600 en dat tot f 800 kan klimmen, hebben zich niet minder dan 682 sollicitanten aangemeld. Strenge vorst. De scheepvaart in de provincie ontmoet, wegens het ijs, vele moeie- lijkheden. De vaarten op Groningen, Har- lingen, Sneek, de Lemmer en Dokkum, zijn alleen nog bevaarbaar voor stoombooten en vaartuigen die gesleept worden. Op de kleinere vaarten is de scheepvaart gestremd. Men verwacht heden van wege het provinciaal bestuur den last om de bruggen gesloten te houden. Meppel, 29 Dec. Men zal zich herinneren, dat voor ongeveer 3 jaar op raadselachtige Zierikzee, 31 Dec. Op het laatst des jaars ziet men vreemde gezichten in onze gemeente, daar zij thans ook de eer heeft bezocht te worden door een troep Zigeuners. In dit jaar had Zeeland o. a. het verlies te betreuren van een drietal ambtenaren, die zich jegens de provincie verdienstelijk gemaakt hebben, n.l. jkr. mr. M. J. Schuurbeque Boeije, oud-president van de arrond.-rechtb. alhier, mr. W. A. van Hoek, vroeger rijks advocaat in Zeeland, en L. J. M. van Waes- herghe Janssens, lid der Gedep. Staten van Zeeland. Bij Kon. Besluit is aan den heer Ph. M. de Ronde Bresser, op zijn verzoek, met 15 April a.s. eervol ontslag verleend als notaris te Heinkenszand. De Zuid-Hollandsche Verloting van Landbouw te 's-Hage verzoekt ods mede te deelen, dat de 6e verloting geschiedt onder controle van den WelEd. Gestr. heer mr. P. J. Snel, advocaat en procureur bij de arrond.-rechtbank te 's-Gravenhage. Dreischor, 30 Deo. Voor een vrij talrijk publiek trad hier Dinsdagavond op, de heer H. Snijders van Middelburg. Hij was daartoe uitgenoodigd door de alhier bestaande Arbeiders-Kiesvereeniging en had tot onder werp gekozenAlgemeen kiesrecht en Grond wetsherziening. Hij begon met een blik te slaan op het kiesrecht vóór 1848. In dat tijdperk was de beperking van het kiesrecht zoo groot, dat slechts een klein deel der natie het recht had zijn stem uit te brengen. In 1848 werd dit anders. Eenige verbetering was gekomen, maar nog een groot deel der natie bleef verstoken van het kiesrecht. Alleen bij, die een zekere som in de belas tingen betaalde, mooht stemmen. Van een massa toevallige omstandigheden hing het af of men kiezer was of niet. Spreker wees op het nemen van patenten enz., waardoor men kiezer kon worden, ingeval men te weim'g belasting betaalde. Dat men dus hier niet spreken kon van den wil der natie, behoeft geen betoog. Het recht om te kiezen was niet afhankelijk van gesohikthoid van den persoon, maar hing hier af van omstandig heden buiten hem. Omstreeks 1887 kwam verandering. Volgens art. 80 der Grondwet werd men kiezer, ingeval men bezat: ken- teekenen van geschiktheid en maatschappelijken welstand. Nog stonden dus verschillende zaken het kiezer-zijn in den weg. Spreker wees op het wetsontwerpTak van Poort vliet. De gesohiedenis van dat ontwerp heeft doen zien, dat een uitbreiding van kiesrecht zonder grondwetsherziening vrijwel een on mogelijkheid is. Sedert 1896 is ook nog wel verandering gekomen en is het kiezerscorps uitgebreid, maar in de staatsgemeenschap wordt nog niet de stem van allen geboord. De invoering van algemeen kiesrecht is een eiseh van billijkheid en recht. Daarom hebben de vrijzinnig-democratische leden der Tweede Kamer ingediend een wetsvoorstel tot grond wetsherziening om te komen tot algemeen kiesrecht. Daardoor zullen van de uitoefening van het kiesrecht slechts enkelen uitgesloten zjjn. Maar daarbjj wenscht men ook dat vrouwen van het kiesrecht gebruik zullen kunnen maken. Hiermede eindigde spreker, na opgewekt te hebben tot aaneensluiting, waar het geldt grondwetsherziening op den voorgrond te stellen om daardoor te komen tot algemeen kiesrecht. De spreker ontving van den voorzitter der Arbeiders-Kiesvereeniging den dank voor zijn keurige rede. Van de gelegenheid tot debat werd alleen gebruik gemaakt door ds. A. Burger, die op welwillende wijze door den spreker beant woord werd. Bruinisse. Zaterdag zal het monument onthuld worden, dat men deze week op het graf geplaatst heeft der beide jongelingen, die den 11 September zoo noodlottig omkwamen. Des namiddags te twee ure zal het op plechtige wijze aan de familie overgedragen worden. De nieuwjaarecollecte in deze gemeente bedroeg f 332. St.-Philipsland, 30 Deo. Dinsdagavond trad in de Druiventros" voor een talrijk publiek op, mej. Visser uit Purmerend. De heer Quiet sprak een kort woord van welkom tot de aanwezigen. Daarna gaf mej. Visser stukjes van verschillende schrijvers, als dr. Laurillard, Cremer, Ter Haar, Van Zeggelen en Van Meurs ten beste, We weten niet, wat we meer moeten bewonderen, het sterke geheugen van mej. Visser, haar zeer beschaafde uitspraak of hare talentvolle wijze van voordracht. Nu eens wist ze, zooals met «Het Pleegkind", de teederste snaren van ons menschelijk hart te doen trillen, en zag men menige traan zelfs in oogen, waar men die niet zou verwacht hebben; dan weer, zooals bijv. bij de aardige stukjes van Van Meurs, voorgedragen in Gelderech dialect, weerklonk een gulle laoh door de zaal. voor de actrice een teeken, dat ze ook in dat genre uitstekend wist te treffen. Wat men ziet, en wat men niet ziet", was de eerste voordracht van mej. Visser. En toen we later de zaal eens rondblikten, wat we toen niet zagen, dat was «het beschaafde en ontwikkelde publiek" van ons eiland, dat zich reeds de vorige week «geamuseerd" had; dat waren de leden van de Vereeniging, die den schoonen naam draagt van «Eendracht bindt", een naam, te schoon helaas voor de leden dier Vereeniging, daar deze de diepe beteekenis er van maar niet schijnen te kunnen begrijpen. Wat we wel zagen, dat was de «smalle gemeente", die gisterenavond herhaalde malen blijken gaf, dat haar gevoel voor het werkelijk schoone nog niet verstikt was onder allerlei vooroor deelen. Zoowel wat de kwantiteit als de kwaliteit barer hoorders betreft, mej. Viseer kon tevreden zijn, en een hartelijk «tot weerziens" roepen wij haar toe. Vox populi, vox Dei. St.-Maartensdijk, 30 Deo. Dezer dagen kreeg de arbeider v. H. op de hofstede «Reigersberg" het te kwaad met een stier en werd door het dier zoodanig toegetakeld, dat hij een armbreuk en inwendige kneu zingen bekwam.

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1904 | | pagina 1