ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE.
No. 5622
Dingsdag 25 November 1875.
52steJaarg.
Verachjjnt DINGSDAG, DONDERDAG en ZATURDAG. De prjjB per 3 maanden is ƒ1,80, franco per post ƒ1,60.
ADVERTENTIÊN 10 Cts. per regel, kunnen uiterlijk tot deB Maandags, Woensdags en Vrijdags voormiddags 10 ure bezorgd worden.
Bekendmaking.
ALGEMEENE SCHOUWING» OP
DE VLOEDPLANKEN.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zie
rikzee,
Gelet op art. 8 der Verordening, houdende maatre
gelen tegen de gevolgen van hooge vloeden binnen
deze gemeente
Maken bekend, dat de bjj dat artikel bedoelde al-
jjviiieene schouwing op <le Vloed-
pliuikeu met alles, wat daartoe behoort, zal worden
gehouden Op WoniiHtlnif «Ion 2-1 Novem
ber uansitnuudc-, aan te vangen te 12 uur des
middags.
Zy herinneren de belanghebbenden aan het voorschrift
der Verordening, dat de vloedplanken of kistingen als
dan moeten zijn buiten gebragt en geplaatst.
Zierikzee, den 10 November 1875.
De Burgemeester en Wethouders,
v. CITTERS.
De Secretaris,
J. P. N. ERMERINS.
AAN BESTED ING
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zie-
rikzee zullen op Woonsdag <leu 2 I Novem
ber e. Ic., des middags te 12 uur, ten Raadhuize
AANBESTEDEN
Hot maken -van eene KADK of
DAM in de Oude Haven ten Wen-
ten van <1© tweede houten binnen-
brug.
De aanwjjzing zal plaats hebben op DingH<i:ig
«lei» J23 November e. Ic., des voormiddags
te 11 uur, waartoe de gegadigden moeten bjjeenkomen
ten kantore van den Gemeentebouwmeester, bjj wien
ook inmiddels de noodjge inlichtingen te bekomen zjjn.
Bestekken zjjn van Maandag den 15 dezer af ver
krijgbaar ter Gemeente-Secretarie tegen betaling van
15 cent.
Ziehijczee, den 10 November 1875.
De Burgemeester en Wethouders
v. CITTERS,
De Secretaris,
J. P. N. ERMERINS.
Bekendmaking.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van Zie
rikzee maken bekend, dat bjj Koninklijk besluit van
den 4 dezer, no. 21, vrijstelling is verleend van de
regten van zegel- en registratie voor alle stukken,
opgemaakt krachtens de wet van den 2 Junjj 1875
(Staatsblad no. 95) tot regeling van het loezigt bij hel
opriglen van inriglingen melke gevaar, schade of hinder
kunnen veroorzakenwat de vrjjstclling van het zegel-
regt betreftonder voorwaarde dat op dio stukkon
worde gesteld: »vrij van zegelingevolge het Koninklijk
sbestuit van den 4 November 1875no. 21."
Zierikzee, don 20 November 1875.
De Burgemeester en Wethowlers,
v. CITTERS.
De Secretaris,
J. P. N. ERMERINS.
Nieuwstijdingen.
fSwgelttnïJ
Door de menigvuldige regenB is in de vorigo week
het water in de Theems dormate gezwollen, dat Lam
beth con digt bevolkte wjjk van Londen 4 12
voet onder water gestaan heeft. Van do daken dor
hnizen zag men des nachts niets dan talloozc straten
van water, geïllumineerd door de hondorden lichten in
de bovenverdiepingen dor overstroomde huizen, waar
heen de bewoners gevlugt waren. Woningen in straten,
die tien voet hooger liggen dan de armenwjjken Prin
cess-square enz.; kregen water in do gangen en bene
denkamers. Als een dief in den nacht sloop hot water
de straten inom eensklaps met ruw geweld mnren
omver te worpen, voordeuren in te dringen, over stallen
vol paarden heen te spoelen en de vuren van gasfa
brieken, van gasblazerjjen, van de koninklijke kanonnen
gieter^ enz. enz. uit te dooven. Do nachtpolitie had in
tachtig straten slechts even den tjjd om de kloppers
der voordeuren hevig in beweging te brengen, ten einde
de bewoners te wekken, om vervolgens, diep door het
water wadende en, hier en daar zwemmende, veiligheid
te zoeken op hooger terrein.
De bewoners, die in deze digtbevolkte buurt ook in
do benedenste verdiepingen der huizen slapen, hadden
slechts juist den tjjd om enkele kleedingstukken onder
den arm te nemen en naar boven te snellen, want door
vensters en deur stroomde het water binnen. Meubels
werden gebroken, voorraadkelders geheel vernietigd en
tallooze winkels geruïneerd. In Sonthampton9treet
eene zeer lange straat is er geen huiswaarvan
niet deur en vensters verbrjjzeld werden terwijl in
vele gevallen de muren zoo zwaar beschadigd werden,
dat de huizen onbewoonbaar verklaard zjjn. Zeven voet
hoog stond het water in de benedenvertrekken dier
huizen. Tal van politieagenten hebben zich bijzonder
onderscheiden door vrouwen on kinderen terwjjl ze
het grootste levensgevaar liepenuit kelders en lage
woningen te redden. Bjj zonder wordt ook het gedrag
van een jongen van 17 jaar geroemd, die, het hinniken
van verdrinkende paarden onduldbaar achtend, in het
water sprongen wadendezoodat slechts zijn hoofd
boven water kwam langs de «Commercial Road" de
stallen bereiktewaaruit het klagend geluid opsteeg.
Bjj het licht van de maan zag hij een staldeur, welke
het hem gelukte te openen. Hij struikelde over een
dood paard, doch wist op te staan en het hoofd boven
water te houden en had den moed, den donkeren stal,
die vjjf voet onder water stond, binnen te dringen en
de tien schoppende, stjjgerende paarden, die in doods
angst verkeerden, los te maken. Door het water wadende
en hier en daar zwemmende, bereikte hjj een tweeden
stal, die met een hangslot gesloten was Het gelakte
hem, de krammen uit de deur te wringen en weder een
aantal paarden te redden. In een derde stal vond hjj
enkel een kleine schimmel-pony, die stokstjjf stond van
angst en weigerde een poot te verzetten. Het gelukte
hemhet dier nifc den stal te slepen (door het water
geholpen) en midden in de straat, of beter gezegd in
de rivier, ontmoette hjj den eigenaar van de pony, die
het lievelingspaardje zjjner kinderen kwam redden.
Gezamenljjk bragten zjj den pony op hoogen grond
doch hadden een paar uur noodig eer het dier door
wrijven met warme doeken weder tot zichzelf werd
gebragt.
In de «East India docks" werden al de werven vele
voeten onder water gezeten op do werven van de
groote firma der heeren Groen werden in aanbouw
zjjnde schepen ontjjdig te water gelaten en een paar
vernield.
Ook de werven van de General-Steam-Navigation
Company werden overstroomden de ijzeren scbroef-
boot »The Dragon", welke in het drooge dok was
werd een wrak gemaakt door de toomelooze kracht
van het water.
In de Engelsehe dagbladen werden vijf a zes com-
pres gedrukte kolommen gevuld met de opsomming der
huizen, winkels en fabrieken, die zware schade bekomen
hebben door de overstrooming. Duizenden lieden zjjn
buiten werk gesteld door het ongeluk, dat hun fabrie
ken of werkplaatsen trof, en hartverscheurend worden
het ljjden en de ontbering genoemd van de ongelukkige
bewoners der overstroomde buizen, die, toen do vloed
geweken was, alles vernield en doorweekt vonden, en
door den onverdrageljjken stank van achtergebleven
modder en vuilnis uit de huizen geweerd worden, ver
kiezende met hun kinderen in de straat to overnachten.
Van alle zjjden stroomt hulp toe, en dekens, warme
kleeding, steenkool en levensmiddelen worden van de
andere gedeelten van Londen naar het overstroomde
district gezonden.
Lidideii18 Nov. Van eene vrjj geloofwaardige
zjjde wordt gemelddat do Regering bezig is met de
vervaardiging vatt een wetsontwerpwaarbjj de eahaol-
Jjligt algemeen wordt gemaakt.
Dove»*, 20 Nov. Men meent dat 13 schepen bjj'
Duins gezonken zjjn. 40 50 personen moeten hierbjj
zjjn omgekomen. Het totaal der verongelukte schepen
in 't Engelsehe Kanaal schat men op vjjf a zes honderd.
JFrattfirijft.
33«lg
ic.
De overwinning der opstandelingen op de 5000 man
Turkenwelke onder Selim en Chewket-Pacha den
llden November van Gatzko waren uitgerukt om bet
fort Goransko eo ook N'ksic van levensmiddelen te
voorzienwordt door de Pol Corr. aldus geschetst.
De Turken werden door zeer sterke koloones, aange
voerd door Lazo SotschiskaPoko PawlowicBogdan
SimunicRacevic en Habsericbij Muratovic heftig
aangegrepen. Het gevecht duurde twee dagen ea don
12a moeten do Turken geheel uiteengedreven naar
Gutzko zjjn gevlugtalles achterlatende wat zjj voor
Goransko ea Niksic hadden bestemd20 last paarden
mot munitie300 achterladersen 50 tententerwjjl
zjj niet minder dan 1300 man aan dooden en gekwetsten
verloren.
De insurgentendie in hun kamp 500 koppen van
Turken op palen stakenstellen hun verlies op 146
man waaronder de aanvoerder Hadzicb en zes onder
bevelhebbers. Do gevangenen werden na drie dagen
in vrjjbeid gesteld.
De nederlaag der Turken moet worden toegeschreven
aan het gebrekkige hunner maatregelenbepaalde)jjk
de zorgeloosheid bjj hunne marschorde. Zjj worden op
bun marsch in de regter- en linkerflank aangevallen
door do opstandelingenwelke zich in gemaskeerde
stellingen hadden verscholen. Verscheidene uren lung
was het Turkscho korps door de opstandelingen geheel
ingesloten en slecht» de uiterste pogingen der Turkscho
aanvoerders stelden hen in staatna de zwaarste ver
liezen te bobben geledenom den teruglegt naar Gatzko
aan to nemen.
Uit Pary» wordt van den 15deo dezer het volgende
geschreven
De storm, die hier van Woensdag tot Vrjjdag 1.1.
woeddehoeft omstreeks 10,000 schoorsteenen omge
worpen, 160 daken beschadigd30,000 ruiten gebroken,
1000 schuttingen uiteengerukt'200 hoornen geveld
11 inenschcn zwaar gekwetst en helaas! drie vrouwen
gedood. Eenodio uo straat wilde overstekenwerd
door den wind in haren mantel verwarddaardoor
struikelde zjj over den kant van eon trottoir, juist
toen er een omnibus kwam aanrjjden die haar het
hoofd verpletterde. Hot ongeluk gebeurde zoo eens
klaps dat de koetsier do paarden oninogeljjk raeor kon
inhouden.
Eene andere vronw, reeds bejaard, kwam 's morgens
ten 8 ure uit ccn winkelwaar zjj groenten gekocht
had, en zeido dat het weder zeker ongelukken zou
veroorzaken. Uit voorzigtigheid en vrees voor den wind
liep zjj digt langs de huizentoon op eens eene schot-
ting omwaaide eu haar doodde.
Do derdo was eene vrouw van 25 jaren, dio 's morgens
ten 9'/J ure den boulevard Voltaire overstakmot
haren zuigeling van 10 maanden in de armen. Een
klepraampjc werd op dat oogenblik door den wind van
eene tweede verdieping gerukt en trof do jonge moe
der doodelijkterwjjl haar kind ongedeerd bleef.
Onder do bjj zonderhedenwelko voortdurend om
trent do mjjn-ontploffing to Seraiog worden medege
deeld, moge het volgende staaltje van koelbloedigheid
vermeld wordenTwee werklieden bevonden zich op
het oogenblik des onheils in een gang. Een hunner
snelde, niettegenstaande den dringenden raad van znncn
makker, naar de schacht; de ander, het gevaar ken
nende om de met gas gevulde gangen door te gaan,
legde zich plat op den grond, om gemakkelijker adem
te balen. Eenige uren verliepen en zijne lamp ging bjj
gebrek aan olie uit. Volle achttien uren lang bleef
bjj niettemin liggente midden eener tastbare dui
sternis wachtende op zjjno redders. Toen deze cindcljjk
opdaagdenvonden zjj hem ongedeerden op korten
afstand het ljjk van zjjnen onvoorzigtigen metgezel.
itefcerfantr.
Krimpen, 20 Nov. Donderdag jl, had hier ter
stede een droevig ongeval plaats. De neer de Graijter,
leeraar in de Gymnastiek aan de Hoogere Burgerschool,
had het ongeluk toen bij zjjn hoeddie afgewaaid
wastrachtte te grjjpenin den IJssel te geraken,
't Mogt niet gelukken hem weder levend op den wal
te krjjgen. Alle middelen die men aanwendde om de
levensgeoaten terug te roepenwaren zonder gevolg.
Zjjn dood is een zware slag voor zjjn talrjjk huisgezin.
Nieii worllop 20 Nov. Het stoomschip König
W'lhelmhetwelk reeds meer dan een jaar op het
strand bjj Huisduinen zit, is gisteren avond gedurende
4 uren vlot geweest, de kop is in het dok gezwaaid
en met het achtereind naai gissing 50 voet naar het
W. N. W. opgehieuwd. De dam aan den voorsteven
is wegde binnenkant staat nog. Heden morgen ten
8 ure was het schip nog aan het stampen cn rollen
de kettings en trossen zjjn niet gebroken.
'sa Grrnveiiliasr©, 20 Nov. Bij de Tweede
Kamer zijn ingekomen de volgende wetsontwerpen
1°. tot herziening van het tarief van regten bij don
in- en uitvoer;
2°. tot afschaffing dor loges- en andere emolumenten
van de ambtenaren der belastingen
3°. tot nadere regeling van den accjjns op het gedis-
tileerd
4°. tot invoering eener belasting op de tabakcn
5°. tot afschaffing der belasting op het vleesch.
De Tweede Kamer heeft de Indische begrooting
aangenomen, met algemeenc stemmen, op één na, van
de heer Nierstrasz.
Na afdoening van eenige onderwerpen van minder
belang, is de Kamer uiteen gegaan tot a. s. Woensdag
i middag, zullende alsdan in behandeling worden genomen
de conclusie over de overeenkomst met de Rjjnspoorweg-
maatschappij.
Donderdag zullen de beraadslagingen over de bagroo-
I ting aanvangen.
Op de begrooting van justitie is eene som van
j 3000 gulden uitgetrokken om een jaar lang bet bedrag
der jaarwedde te verzekeren aan eenige bedienden van
J opgeheven geregtahoven en klerken van parketten.
Naar aanloiding van een aautal adressen, waarbij
wordt aangedrongen op het behoud der tonvormige
j maten, herinnert de Mii. van Binnenl. Zaken, dat het
gebruik dier maten nog tot 1 Jan. 1878 is toegestaan,
18 Nov. Heden middag is door
do politie albier aangebonden een jong Duitecher die
j 15,000 mark van een ontvangkantoor te Kleef had
I gestolenhjj is in het bezit van bjjna de geheele som
bevonden, hebbende hjj het ontbrekende besteed voor
aankoop van geweren pistolenpatronenzeekjjker
en reisbenoodigdheden.
Miiiwtricht, 18 Nor. Bij de justitie ie gisteren
aangifte gedaan van een moord, op den veldwachter
te Stein gepleegd. De daders zjjn vertnoedeljjk stroo-
pers, die zich van dien ambtenaar wilden ontdoen.
De onverlaten schjjnen hem eerst doodgeschoten en
daarna in een bosch gesleept te hebben althans men
vond zjjn ljjk daar ter plaatse met het geweer naast
hem. De ijverige nasporingen der justitie hebben tot
heden nog niet tot de ontdekking der schuldigen geleid.
Sa«» van Gent, 19 Nov. De indertijd alhier
zooveel geruchtmakende Julius Heinrich Schnebbelie
ontslagen hoofdonderwjjzerheeft in den afgeloopen
nacht weder de onbewoonde onderwijzers woning en het
schoollokaal in bezit genomen en eene lamp daarin
doen branden. Daar heden morgen te 9 uren de deur
van genoemd schoollokaal nog gesloten waskon de
hoofdonderwjjzer dezer gemeente tengevolge van dien
niet binnenkomen waardoor op nieuw het onderwjjs
werd gestaakt. Ruim 9 uren verliet Schnebbelie het
wederdie zich in de rigting van Assenede naar België
begaf, en werd alzoo in den namiddag weder met het
onderwjjs een aanvang genomen.
Nll«l<lelt>urfc»r20 Nov. Op 3 Dec. a. s. zal
voor het prov. geregtshof in Zeeland teregt staan
C. v. d. Noot, beschuldigd van diefstal met inbraak
op 10 Sept. jl. te Ellemeet gepleegd heden word deze
persoon gcvankoljjk uit Zierikzee alhier binnengebragt.
Zleriltasee20 Nov. In den afgeloopen nacht
woedde alhier een hevigen N W. storm, waardoor tal
van daken beschadigd en vele schoorsteenen oinvcrge-
waaid zjjn. Bjj een dezer laatste had een treurig on
geluk plaats. Bjj den wafelbakker van Bezongen viel
een stuk van den schoorsteen van een zijner buren
door bet dak en vervolgens door den zolder in eene
wiegwaarin een ruim 1 jarig kind lag te slapen. Hot
kind was bjjna onmiddeljjk een ljjk.
Uit verschillende doelen des lands ontvangen wjj
berigten nopens den hevigen storm van gisteren.
To Nieuwediop was de vloed te middernacht 12 duim
boven volr.ee. Het schip Harmon ie werd door hot volk
in zinkenden sbuit nabjj do kust verlaten.
Van de Friessche en Overjjsaolscho zeokuRt komen
medo bsrigten van den hoogon vloed, 't Boezemwater
is overal tot eeno schrikbarende hoogte gestegendo
djjken cn landen doorwceken zóódanig, dat men her
haaldelijk in ongerustheid verkeert.
Te AmsterdamRotterdam en 's Gravenhagc zjjn
vele schoorsteenen omvergewnaid in eerstgcmelde
plaats werd een in aanbouw zjjnd huis gehoel vernield.
Uit 's Hertogenboech schrijft men dat de gemeenschap
met do Langstraat en het Land van Heusden Vrijdag
avond verbroken ishet water Btroomt over don pro
vincialen straatweg. Do waterstand was te Cu jjk
10.70 meter boven Amsterdamscb peil.
22 Nov. Eergisteren avond is nabjj Westschouwen
op do Zeebondenplaat verongelukt do Engelsehe brik
«Rio Grande", kapt. Carrankomende van Borny
(westkust, van Afrika) on bestemd naar Schiedam.
De lading bestaat uit palmolie cn palinpitten. De
equipage kon wegens het noodweder het wrak niet
verlaten on is gisteren namiddag gered en alhier aan-
gebrngt door de schuit van schipper P. Begoor, met
de bemanning van den Reddingkotter «Willem van
Houten". Het wrak zit reeds onder water. Een gedeelte
der lading is reeds alhier aangebragt.
In de beden gehouden raadsvergadering is be
noemd tot hul ponder wjjzeres aan de Meisjesschool
Mej. A. B. van Loenen, te Goertruideoberg. Met deze
waren voorgedragenMej. J. Tl. Krensergeb. Bax te
Zierikzee en Mej. B. Ji. B. Uoppard te Goes.
Tot Regent van het Burgerweeshuis is herbenoemd
de heer Mr. Jt. C. Cau.
Tot leden der Plaatseljjke Schoolcommissie zjjn be
noemd de H0. C. Hoffman en Mulder; do eerste in
plaats van den beer AW. Stellwagen, uit de gemeente
vertrokken, en de tweede in de plaats van den heer
C. J. Fokker, die aan de beurt van aftreding is, en
niet meer in aanmerking wcnschte te komen.
Vorder is do prijs van hot gas voor 1876 bepaald
op 12 cent per kubieke meter.
Het U. D. maakt melding van een berigt, dat
een hooggeacht lid der Koninkljjko familie (Prins Hen
drik) zou hebben aangeboden de verliezen, door de
Maatschappij Zeeland in den laatsten tjjd geleden
voor zjjno rekening te nemen. De directie heeft echter
gemeend dit royale aanbod niet te mogen aannemen.
Van wege bet departement Groede der Maat
schappij tot Nut van 't Algemeen bad er de vorige
week tc Groedo eene volksvoorlezing plaats. De heer
J. Schoo sprak bjj die gelegenheid over de opvoe
ding van den mensch in betrekking tot de sprcekwoor-
dcnlitteratuur dienaangaande. De heeren Ds. Breukink,
Hammacher en de Boo leverden na de pauze bjjdrngen.
Uit Borkum wordt hot volgende medegedeeld over
de schipbreuk van een Hollandscben schoener. Te negen
uur in den ochtendstond strandde dit vaartuig op de
Brouwersplaat, slechts 150 schreden van 't strand. Te
twaalf uur bood het schip nog weerstand aan de golven,
die haar schuim tot aan de toppen der masten wierpen.
De zes man der equipage waren op hét achterdeel van
't schip gevlugtwaar zjj handenwringend en in ver
twijfeling zich aan het een of ander touw of houtwerk
vastklemden Een kwartier later viel de groote mast,
waarna de bemanninglangs het dek kruipend zich
naar bet voorste gedeelte van 't schip begaf. Naauwc-
ljjks daar gekomenbrak ook de andere mast. In
doodsangst trachtten de ongelukkigenop bun buik
en met de handen zich vasthoudende, op do kajuit te
komen. Een die een beter plaats scheen te zoeken
kroop van 't eene eind naar 't andere, terwjjl een stort
zee hero van 'tdak van de kajuit wel tien voet ver
over boord slingerde Na eenige minuten spoelde een
andere baar de kajuit met de 5 overigo personen ook
over boord. Een geweldige golf wierp de kajuit met
do 5 inenschen een paar maal onderst boven, en weer
waren drie man verloren. De beide overgeblevenen
zochten zich op balken te redden. Zjj dreven zoo een
eind 't strand langs, waar zij waarschijnlijk, door andere
balken verpletterd, den dood gevonden hebben.
Kerknien ws.
Tot leden van het College van Notabelen der Herv
gem. te Zierikzee zjjn herkozen de beeren J. D. Stet-
teroggeJhr. Mr. M. J. Schuurbeque BoeijeJ-b
Ochtman Johz. en J. W. Vorttheuvel la Jirandterwjjl
in plaats van Dr. Moll (benoemd tot Kerkvoogd) is
gekozen Mr. C. J. Fokker.
Gemengde berlgten.
Te Melissant wordt een boeren-knecht en zjjn maat
aangeraden zich zoo hoog niet op te geven want
zjj zullen zoo laag vallen. - Nabij Arnhem is oen
landgoed in publieke veiling gekocht door een tapper
voor ƒ157,000. Die man is dus wel vet geworden
terwjjl honderde zjjner kalanten bitter mager zjjn ge
worden. Te Dulfsen is een stuk landdat voor 50
jaar 65 gulden heeft opgebragt, verkocht voor ƒ2000.
De uit DusBeldorp verdreven zusters Ursuliuen, ten
getale vau 200, zullen zich te Maastricht vestigen.
Eene meid te Krabbendjjke wordt aangeraden, al6 zij
weer wordt gevraagd om te trouwen met een weduwe
naar zoo spoedig geen ja te zeggenwant dat staat
niet voor zulk eene groote madam. Te Ondelande
heeft zich sedert eenige jaren een koekoek opgehouden,
en blijft ook overwinteren, dat wel als eene bjjzonder-
beid kan. worden beschouwd. Do gemeente heeft het
beest nog verzorgt, als was het wat schraal. »Wel,
wel, wat zal er nu toch met de kermis met mjj wel
gebeuren," zegt een dametje te Sint-Maartensd jjk. »Als
het weer zoo slecht afloopt als met deze kermisdan
zal ik mjj maar laten verloten". Te Melissant moesten
een paar jongens zoo op de hoeken der straten niet
staan en vooral de voorbjjgangera niet beleedigen, daar
zjj in moeite zullen komen. »Nu heb ik het beter
naar mjjn zin zegt een boeren-zoon te Nieuwdorp
»nu ik op den toondag de dochter van mjjn buurman
in de fuik heb gekregen. Nu behoef ik zoo ver niet
te loopendat mjj mooi begon te vervelen." Een
boer te Cortgene is weer aan het vrjjen voor zjjne
dochterzoo als hjj voor zjjn zoon gedaan heeft.
Maar baasje, beter opgepast,
Als wel voor uwen zoon
Daar hebt gjj u ook meé belast
Maar 't gaat niet al te Bchoon.
Iugozondeu Stuklcen.
Mededeelingen en wenschen in zake
het lager onderwijs in onze gemeente,
nr.
Beginnende waar wjj den vorigen keer geëindigd zjjn,
herhalen wjj nog eensdat de meest dringende eisch
des oogenbliks is«verhooging der hulponderwjjzcrs-
jaarwedden." Wjj erkennen gaarne dat de traeteuien-
ten der eerste hulponderwijzers voldoende zjjnmaar
die van 't verdere personeel zjjn zeker te laag. Zoo
de Raad echter tot eene betere regeling dier bezoldiging
faat besluiten dan zal hjj ook aan de jaarwedden der
oofdonderwjjzere moeten denken Terwjjl er geen week
voorbjj gaat of de couranten brengen ons dc berichten
uit stad en land van verhooging der hoofdonderwjjzers-
tractemenf.cn bljjft hier ter stede echter allee bjj het
oude en ecbjjnt men te willen wachten tot de hoofd
onderwijzers zelf mot een bcboorljjk op zegel geschreven
verzoek hunne belangen bjj deti Raad komen verdedi
gen. Die verdediging zou hun zeer gemakkeijjk vallen.
Men behoeft den toestand slechts te kennen om hem
beter te wenschen.
De hoofdonderwjjzcr van de Bchool voor
onvermogenden heeft, behalve vrjje woning,
eene jaarwedde vanƒ1000,—
De hoofdonderwijzer van de school voor
minvermogenden heeft, behalve vrjje wo
ning, eene vaste jaarwedde van 650,—
Uicrbjj komt nog een veranderlijk inko
men van 25 ten honderd der schoolgelden
bedragende per jaar- 233,16*
Totaal 883,16»
De hoofdonderwijzer op de tweede school
voor gewoon- cn meer uitgebreid lager
onderwjjs heeft, behalve vrjje woning,
eene vaste jaarwedde van650,—
Hierbjj komt nog een veranderljjk inko
men van 25 ten honderd der schoolgelden
bedragende per jaar- 150,
Totaal 800,—
De hoofdonderwijzer op de eerste school
voor gewoon- en meer uitgebreid lager
onderwijs heeft eene vaste jaarwedde van f 750,—
Hierbjj komt nog een veranderljjk iuko-
men van 25 ten honderd der schoolgelden
bedragende per jaar- 304,62»
Totaal ƒ1054,62»
In de plaats van vrjje woning geniet deze
hoofdonderwijzer eene vergoeding van 150,
zegge één honderd en vjjftig gulden.
Gemiddeld hebben dus de hoofdonderwijzers een
jaarlykscb inkomen van ruim 900dat is niet ten
volle 18,00 per week. Is dat een voldoende toestand
Welk burgerman zal met 18 per week kunnen rond
komen? Misschien zal men zeggen, dat de hoofdon
derwijzers een vrjj wat hooger inkomen hebben dan
uit hunne bezoldiging als zoodanig voortspruit. Eigen
middelen privaatlessenherhalingsschool't onderwjjs
aan de gevangenen, de Zondagschool en dergelijke
dingen geven ook nog wel eeuig afval 1 De redeneering
is mooimaar ze kan volstrekt geen dienst doen om
de lage tractementen to verdedigen. Juist het feit,
dat de hoofdonderwijzers allerlei zaken aan de hand
moeten balenin de week cd des ZoDdagsin de mid
daguren en des avondsom er wat bjj te verdienen
is een verwjjt aan de gemeente, dat zjj de nuttigste
harer ambtenaren te laag bezoldigt, 't Mooiste of liever
't leeljjkste van de zaak is nogdat men zich wol eens
durft beklagen over die onderwijzerswelke »er nog
zooveel dingen bjj doen" en men bon tegelijk dwingt
allerlei baantjes aan de hand te lialen Er is niemand
hier in de stad die 't niet met ons eenB isals wjj
zeggendat een hoofdonderwijzer in den fatsoenlyken
burgerstand thuis behoort en ook als zoodanig moet
kunnen leven. Wjj vroczen dus niemands tegenspraak,
als wij er met nadruk op wyzen dat de hoofdonder
wijzers in onze stad veel te laag bezoldigd zjjn en dat
de Raad een goed werk zal doen in dien toestand eeno
spoedige verbetering te brengen. De Schoolcommissie,
die steeds gereed is de liefde voor 't onderwijzersvak
onder de jongelieden aan te wakkerenkan in deze
zaak wellicht bet initiatief nemen. Zjj is zeker met
ons van de overtuigingdat de hul ponder wyzersnood
voor een aanzien ljjk gedeelte moet toegeschreven wor
den aan de te lage tractementen der hoofdonderwü-
zers »Er is geen toekomst by 't onderwjjs", zeggen de
ouders«en een vlugge jongen kan overal terecht."
Keeren wy echter tot de zaak terug om te vragen of
erbjj eene mogeljjke wyziging van de inkomsten der
hoofdonderwijzersniet tevens aan gedacht moet wor
den om de «veranderlijke bezoldigingen" bjj de vaste
jaarwedden te voegen. Geen ongelukkiger stolsel dan
dat der veranderlijke inkomsten bjj 't onderwys. Is 't
om leerlingen te lokken van elders, van elkander?