ZIERIKZEESCHE NIEUWSBODE. IVo. 2856. 27sle Jan n>*. Dingsdag 29 November 1870. [)e scheiding van kerk en staat. £l^fecrficnt ten. den Heer R. Koole, Esschen en IJpen B O OMEN, Een WOONHUIS, Een bruin Werkpaard Een der gewigtigste maatregelen van het afgetreden kabinet is zonder eenigen twijfel de scheiding van kerk en staat, welke door het koninklijk besluit van 29 Oc tober jl. eene voldongen zaak is geworden. De vrije kerk in den vrijen staat is zulk een schoon denkbeeldis zoo- geheel en al in harmonie met ons tegenwoordig staatsregtdat men er zich niet genoeg over verwonderen moetdat het zooveel moeite heeft t/ekost in Nederland, de bakermat der vrijheid op ieder gebied, dat denkbeeld te verwezenlijken. Wat verstaat men onder scheiding van kerk en staat? pat beginsel werd door velen verkeerd begrepener heerschte daarover veel tegenstrijdigheid en verwarring. Uit het Voorloopig Verslag op Hoofdstuk IV B der staatsbegrooting voor 1870 bleekdat er leden waren „die meenden dat onder scheiding tusschen staat en kerk moet worden verstaan de geheele afschaffing eener staatskerk en gelijke bescherming van alle godsdienstige gezindten.'1 Zou het waar zijn, dat de afschaffing van eene staats kerk gelijkluidend is met geheele scheiding van staat en kerk? Indien dit het geval ware, dan zou er immers ook scheiding bestaan daar, waar de staat aan de ver schillende kerkelijke gezindten verpligtingen oplegt of de bewilliging der Regering op kerkelijke handelingen vereischt, niettegenstaande er geene algemeene staats kerk meer wordt gevonden. Het regt van placet (goed keuring der Regering op kerkelijke handelingen) bestond vóór 1848, ofschoon de staatskerk was afgeschaft. Het beginsel van scheiding van kerk en staat is dan ook van ruimer natuur. Volmaakte scheiding heeft eerst dan plaats, wanneer de kerk van haar kant geen supre matie over den staat uitoefent en wanneer de staat van den anderen kant zich bepaalt tot de „burgerlijke politie" over de kerkgenootschappen. Dat is hethetwelk de wetenschap jus circa sacra pleegt te noemen. Het middel om daartoe te geraken, was de opheffing niet alleen van de afzonderlijke ministerien van eere- dienst, maar ook van de afdeelingen, welke die ministe rien hebben vervangen, en de belangen van de verschil lende kerkgenootschappen hadden te behartigen. Er is met die ministerien van eeredienst tot in het oneindige gesold. Het tweede ministerie Thorbecke schafte ze af in 1862; afzonderlijke afdeelingen kwamen er voor in de plaats. Het was een overgangstoestand om tot algeheele scheiding te geraken. Het ministerie Heemskerk voerde ze wederom in na de tweede kamer-ontbinding in het begin van 1868, om het getal ministerien met twee te vermeerderen. Dat mishaagde het ministerie Fock—van Bossedat eenige maanden later optraden wederom de ministerien door afdeelingen verving. Die vervanging beteekende op zich zelve echter zeer weinig. De naam werd veranderd, maar het wezen der zaak bleef dezelfde. Toen in het vorige jaar de begrootingen voor de beide eerediensten in behandeling kwamen, bleek dat er eenig- verschil bestond, tusschen de heeren van Bosse en van Lilaar. Eerstgenoemde minister, met de zaken van het Hervormd kerkgenootschap belastwilde niets liever dan de gansche afdeeling opheffen; de heer van Lilaar daarentegen scheen in te stemmen met het gevoelen van hen, die van oordeel zijn, dat de aangelegenheden van het Roomsck-Katholiek kerkgenootschap een eigen aardig karakter hebben. In zijn hart dacht de heer van Lilaar met den heer van Bosse eenstemmig maar hij vreesde voor de verwerping zijner begrooting, indien hij geen blijk van toenadering gaf jegens de leden van het Katholieke kerkgenootschap. Thans is evenwel elk verschil vervallen en de nu afgetreden Regering heeft haar bestuur op waardige wijze besloten met de algeheele scheiding van staat en kerk. Wel schijnt het, dat een deel der Katholieken in Nederland dien maatregel niet goedkeurt; wel vreezen wij, dat in het volgend jaar bij de verkiezingen vooral dit middel zal worden gebezigd om de vrijzinnige rege ringsbeginselen in een ongunstig licht te plaatsen. Niels zou onr eg tv aar dig er zijn. Vooreerst is deze maatregel niet eene nieuwigheidmaar is hij een uitvloeisel van een beginsel onzer Grondwet. Men kan er zich wel over verwonderen dat sedert 1848 zulk een geruime tijd moest verloopen eer deze maatregel was voldongen maar riet hierover, dat hij eindelijk genomen is. In de tweede plaats is deze maatregel hoogst staat kundig. De bestrijders beweren het tegendeel. Zij achten het juist onstaatkundig een daad te plegen, die een deel der bevolking, wier godsdienstige overtuiging wij volko men eerbiedigen, in het harnas kan jagen. Maar bestaat er eenige grond tot die misnoegdheid? Zoo de aangele genheden van het ééne kerkgenootschap een eigenaardig karakter hebben, waarom zouden de belangen van de andere kerkgenootschappen dit niet evenzeer hebben? Men zegt: het kan soms noodig zijn, dat er gedachten- wisseling met vertoog en overreding tusschen de Regering en de kerkgenootschappen plaats hebbe. Maar die bewe ring is in nevelen gehuld. Wie moet overreden? Als ieder ligchaam zich binnen den voor hem aangewezen kring houdt, dan kan er van overreding geen sprake zijn; overreding kan alleen te pas komen, wanneer öf de staat of de kerk zich buiten de voor ieder bepaalde grenzen begeeft. De waarheid is, dat men gaarne zou gezien hebben, dat in den Raad van Ministers een der leden bepaaldelijk de belangen van die gezindheid zou blijven behartigen, die in Nederland de minderheid uitmaakt. Wij zouden dat verlangen beseffen, indien die minderheid onderdrukt werd. Wanneer men echter let op de krachtige beweging, op het opgewekt leven van dit kerkgenootschap in Ne derland, dan kan waarlijk van onderdrukking geen sprake zijn. Wij achten het daarom veeleer onstaatkundigwan neer speciale agenten den staat in de kerk of de kerk in clen staat zouden blijven vertegenwoordigen. Wij brengen dus onze opregte hulde aan den Minister van Bosse, omdat hij aan de kerkgenootschappen hare volkomene vrijheid heeft teruggegeven, en aan iedere niet finantiële staats-inmenging in de aangelegenheden van de kerkgenootschappen een einde heeft gemaakt. Wij waarderen de godsdienst als een der steunsels der maatschappij, maar de staat moet van iederen kerkelijken invloed ontheven zijn! Londen, 26 Nov. Het antwoord van prins Gort- schakoff was gisteren het onderwerp van beraadslaging in den ministerraad. Het antwoord zelf is krachtig, maar laat niettemin de mogelijkheid open om tot eene schikking te komen. Het hangt van Engeland af om van de zaak eene kwestie van vrede 'of van oorlog te maken. De gevoelens liepen in den Ministerraad uiteen. De zitting duurde van 3 tot 6 ure en werd toen tot Maandag verdaagd. Loi-d Granville moet zijn aftreden afhankelijk hebben gesteld van de voorwaarde, dat sommige zijner ambtgenooten, die voor den vrede ge zind zijn, rekenschap zullen houden met de openbare meening, die zich altijd verklaart voor het eerbiedigen der tractaten. Uit Parijs wordt aan Daily News gemeld, dat er nog wel voor honderd dagen paardenvleesch in voorraad is. Echter grijpen ziekte en dood geweldig om zich heen. In de week, eindigende met den 5den November, telde men 1800 sterfgevallenin de volgende 1900. De kinderpokken rigten ernstige verwoestingen aan. Daily News bevat de volgende berigten uit Tours van den 22sten November. „Wij hebben volledige bijzonderheden ontvangen omtrent de overwinningdoor Ricciotti Garibaldi te Chatillon behaald. De strijdmagt van genoemden be velhebber bestond uit 400 man van verschillende kom- pagniën die te 6 uren in den morgen een aanval deden op Chatillon. Die plaats was bezet 750 Duischers, die den eigen dag eene versterking van 1400 man ver wachtten. De Duitschers werden teruggejaagd, terwijl zij 120 dooden op het terrein achterlieten, waaronder 2 kolonels en 1 majoor. De Franschen hebben 167 ge vangenen gemaakt, waaronder tien officieren. De Duit schers verloren bovendien 32 paarden en 4 ammunitie- wagens. Aan de zijde der Frauschen werden 4 man gedood en 12 gekwetst. Tours27 Nov. Een detachement onzer troepen is den 25 dezer uit Chateaudun vertrokken en heeft zich naar Brou begevenwaar de Pruisen eene sterke positie op de hoogten van Yèvres hadden. Na een ge vecht- van drie uren is de positie genomen en werd de vijand door de onzen tot drie kilometers aan gene zijde van Brou vervolgd. Onze artillerie vooral heeft zich bij die gelegenheid zeer onderscheiden. Het verlies aan onze zijde is gering. De Patrie deelt in haar nommer van 9 dezer de volgende opgave mede van de prijzen van vele levens middelen, zooals die in het begin van Nov. te Parijs waren Paarden vleesch per kilo fr. 2.50; ezelsvleesch 6 fr. een gans 25 a 30 fr.; een kip 15 a 20 fr.; een paar duiven 12 fr.; een kalkoen 55 fr.een paar konijnen 28 a 36 fr.gerookte ham per kilo 16 fr.gerookte worst 32 fr.bloedworst per stuk 2 fr.; een karper per stuk 20 a 30 fr.; stokvisch per kilo 4 fr.; een gezouten haring 2 a 2'/a fr.een schepel aardappelen 6 a 7 fr.; eijeren 5 fr. per dozijn; kool 3 fr.per stuk: versche boter 45 fr. per kilo; gezouten boter 14- fr. Men mag hierbij niet uit het oog verliezen, dat de artikelen van consumtie, zelfs tot deze zoozeer ver hoogde prijzen, slechts in kleine hoeveelheid te koop zijn. Zoo ontbreekt het bijna geheel aan hamboter, stokvisch en haring. Spek, reuzel, gedroogde groenten en kaas zijn in den handel niet meer verkrijgbaar. Olie kan men nog tot den driedubbelen prijs van vroeger krijgen; maar de brandstof is reeds zeer schaarsch. Een zak houtskolen van 50 kilo geldt 22 a 25 fr. De eenige artikelen, die niet aanzienlijk in prijs zijn gestegen, ziju: rijst, koffij en meel. 23 Nov. Driehonderd wagons met levens middelen zijn naar Parijs gezonden om de stad na de overgave te voorzien; tweehonderd andere wagons zullen weldra volgen. De vestingwerken van Straatsburg zijn wederom geheel hersteld en de stad alzoo geheel in staat van verdediging. De Duitsche krijgsgevangenen in Frankrijk zullen naar Algiers gezonden worden. Berlijn26 Nov. Officieel. Heden morgen ten 11 ure is Thionville door onze troepen bezet. 200 kanon nen en 4000 gevangenen zijn gemaaktons verlies was gedurende het bombardement zeer gering. Leuven, 25 Nov. Gisteren namiddag is wederom eene luchtballon nedergekomenwelke des morgens ten 11 ure van Parijs vertrokken was. In dezelve was o. a. de Fonvielle gewezen redacteur van het dagblad la Liberté. Hunne berigten bevestigen die der vorige reizigers namelijk dat de bevolking van Parijs tot het uiterste besloten is en de toestand aldaar dragelijk is. Henri Rocliefort, die zijn ontslag genomen heeft als lid van 't gouvernement der nationale verdediging, heeft als eenvoudig kanonnier dienst genomen. Almelo, 25 Nov. Gelukkig is gebleken dat de te Borne uitgebroken ziekte onder de runderen niet is de zoo zeer gevreesde veepest doch de zoogenaamde spinaal- typhus, die niet als besmettelijk kan worden beschouwd, waarom dan ook oogenblikkelijk het afsluitingscordon is opgeheven en de rijksveldwachters, naar hunne respectieve standplaatsen zijn teruggekeerd. Vlïssing-en, 26 Nov. De sergeant, die Maan dag jl. den scheepsroeper Vromen met een geweerschot doodde, is een Duitscher, welke in Hollandsche dienst was. Zijne twee broeders zijn in den slag voor Sedan gesneuveld. Zierikzeo, 26 Nov. De verkiezing van een lid der Provinciale Staten van Zeeland in het kiesdistrict Goes, ter vervanging van den heer O. Verhagen overledenis bepaald op Woensdag den 21 December a.s., en de herstemming, zoo die noodig mogt wezen, op Woensdag 4 Januarij daaraanvolgende. Voor de betrekking van ambtenaar bij de armen- administratie te Hoogeveen, op een salaris van ƒ500, hebben zich bereids ruim 90 sollicitanten uit alle oorden onzes lands aangegeven; terwijl de termijn van aan gifte nog tot 1 December a. s. open staat. In deZutph.Ct. leest men het volg.encle uit 'sHage: Het belaugrijkste nieuws van de ministerieele crisis is, dat mr. G. M. v. d. Linden zich bereid moet hebben- verklaard de portefeuille van justitie in het ministerie te aanvaarden. Ziehier het minister-lijstje van den dagFock binnenl. zaken; Brocxmarine; Booms oorlog; v. d. Linden, justitie; -Gericke, buitenl. zaken; Mirandolle, koloniën (hetgeen zooveel zeggen wil als Fransen v. cl. Putte of Cremers, gouvern.-generaalGeertsema (de grande utilité) finantiën. Dat dit lijstje niets minder dan definitief is en dat er allerlei veranderingen in kunnen komenbehoeft naauwelijks gezegd. Het is eenvoudig een opgaaf van personenniet wie onder handelingen gevoerd ziju. Men leest in de N. Arnh. Ct De loterij ten bate der Weerbaarheid, die te Rot terdam ontworpen is, en van welke de eerste trekking op den 6 Dec. e. k. zoude plaats hebben is uitgesteld. Zijdie loten namen en geen vrede hebbenmet dat uitstel, kunnen vóór 1 Dec. a. s. ze wederom inleveren en ontvangen dan de door hen voor ieder lot betaalde ƒ2,50 terug. Zoo wordt nu aangekondigd door de Directiedoor de ondernemers der verloting. Wanneer ze echter na I Dec. niet meer verkiezen deel te nemen ontvangen ze voor ieder betaalde 2,50 slechts ƒ2, terug, zoodat zij door dat uitstel, door dat misschien niet doorgaan der onderneming, 20 °/0 verlies lijden. Ik beveel dergelijke industrie zeer aan, men kan zoo zeer gemakkelijk van niets iets maken. Onderstellen we, dat iemand geld noodig heeft hetgeen nog al' gemakkelijk is, en naar een middel zoekt om aan geld te geraken dan is dat nu gevonden. Wij organiseren met eenige vrienden eene loterij tot een prachtig doel en die enorme winst geven zal en geven loten uit; bijv. a ƒ2,50 het stuk, die wij aan den man laten brengen tegen 25 pCt. provisie. Zoodra bijv. 80,000 loten geplaatst zijn verklaren wij dat de loterij geen voortgang hebben zal en ieder die in het bezit van een lot is ƒ2,00 daarvan kan terug bekomen, dan hebben de ondernemers 80,000 halve guldens, alzoo ƒ40,000 ter hunner beschikking, van welke zij ƒ20,000 aan de plaatsers der loten uit- keerenterwijl zij zelf voor hunne moeiten zich in het bezit zien van een klein kapitaaltje van ƒ20,000. Meu ziet het, er is nog wel geld te verdienen. Ójaa::: .o 50j;iri»e Eelitvereeiii^in^ y van W. BAKKER jg EN H. den BTER. gi §3 Zierikzee, 29 November 1870. y jg H Ilunne dankbare kindereiJ 88333 Gemengde bex'ijgten. De gekroonde slagters zuilen weer handen vol werk krijgen, als zij maar knechts genoeg kunnen krijgen. Vooral zal het druk worden in de vermaarde slagtplaatsen in het Oosten, waar het vóór eeuwen zoo volhandig was dat er millioenen knechts volop vferk vonden. Zoo kwamen de Perzen naar Grickeuland met een millioen strijders en eene verbazende vloot, en hunnen koning zat op een gouden stoel toen dit leger over eene rivier trok, dat vele dagen duurde, en waar maar weinigen zijn over gebleven. Alexander de Groote verwoeste de koopsteden Tyrus en -Sido», cn verplaatste den handel naar Egypte, waar hij Alexandrie stichte, dat nog eene blocijende koopstad is. De Romeinen verwoeste Karthago, waar geen spoor meer van is te vinden. En wat zullen de Russen nu gaan doeu Bis marck wordt reeds vergeleken bij Robespierre, en als zijn uit vaart ook zoo moet zijn, dan zal hij er niet op groeijeu maai* een voet korter worden. De Russische regering heeft 15 millioen guldens beschikbaar gesteld voor patronen. Dus, er worden nog al huismiddeltjes iu gereedheid gebragt, om dui- zende beminde onderdanen in den grond te stoppen, en dat, zoo als de vorsten voorgeven, in naam van God. De Sire van Pruissen moet het denkbeeld van Bluchcr nog al in over weging nemen; die prins stelde in 1814 voor om Parijs maar tot den grond toe af te breken; en wat er nu van worden zal, zal weldra blijken. De geestelijken in Belgie hebben tegen woordig veel te zcggeD, en maken het de nifgevers van dagbladen zoo moeijelijk, dat zij de uitgave moeten staken. Zoo heeft »de stad Iseghemthans aangekondigd dat zij ophoudt te verschijnen, tengevolge der hatelijke vervolging van wege de geestelijkheid. Men heeft zelfs van den predikstoel den uitgever uitgemaakt voor een godslasteraar, en geweigerd zijn kind te doopen. Om het de Nederlandsche krijgsknechten zoo aangenaam moge lijk te maken, znllen er in de kazernen biljarten geplaatst worden, waarmede men te Gouda reeds is begonnen. Soldaat te wezen zal dus nog een pretje worden en mogelijk veel vrij willigers uitlokken, want biljartspelen wordt van de werkende jongelingschap zeer kwalijk genomen, en een soldaat kan het nu grondig leeren. De bakkers te Hellevoet zijn weer aan het bakken gegaan, en hebben beloofd het bakken niet meer te staken. De schrik zit vooral nog in de beenen der bakke- riunen, meest door het zingen der straatjongens, als: »Wij hebben onze schoenen laten lappen, Om de bakkers dood te trappen." De burgemeester van Alkmaar zal wel genoodzaakt worden te bedanken, want de leden van den raad draaijen hem den rug toe als hij in den raad verschijnt, terwijl het publiek hem uitlacht. Mogelijk zal hij dan aanplakker en uitroeper worden, waar hij bijzonder voor geschikt is. Een paar jonge dames tc Sint-Aunaland denken zeker dat zij hetzelfde geluk zullen vinden, als eene andere jonge dame gevonden heeft. Dat kind zal door bij hare tante te logeren, denkelijk eene goede partij doen. Te B. denkt men dat daar in de omstreken de zwarte kunst in praktijk gebragt wordt; althans er verdwijnt nu en dan nog al iets zonder dat men weet waar het blijft, en zonder dat men iemand ziet. Ze zijn dus gaauw met de vingers en goed van gezigt, en mogelijk kruipen zij wel door het sleutelgat, of vliegen op een bezemstok door de lucht zoo den schoor steen in. Correspondentie X. meent de aandacht der politie of van andere be voegde autoriteit te moeten vestigen op de schandelijke wijze, waarop men tegenwoordig hier, aan het zoo genaamde vildershuisje te werk gaat, bij het dooden der paarden. In plaats van deze, gelijk vroeger, door een schot te doodengeeft men ze thans één of méér- dere slagen, waardoor het dier geheel of wel ten halve bedwelmd neervalt, In het laatste geval, ontstaat er niet zelden eene worsteling tusschen het paard en de daarmede bezig zijnde menschen(?) waarbij de laatste, nadat het dier soms in eene sloot is geraakteindelijk de overhand behouden waarna ze onmiddelijk het nog half levende paard den hals afsnijden. X. meent dat er geen oogenblik mag getalmd worden, om hiertegen doeltreffende maatregelen te nemen die dergelijke afschuwelijke tooneelen voortaan doen op houden. Ontijdig bevallen van een Joiig-en, M SNOUCK—de Rijke. PKErscHOR, 25 November 1870. Heden overleed lief kind LEENDERT negen weken. zonnemaire, 26 November 1870. tot onze diepe droefheid, ons ELIZAin clen ouderdom van C. J. van SPLUNTER, D. van SPLUNTER, geb. van der Meer^ Heden overleed geliefd jongste Zoontje den oud. Zierikzee 27 November 1870. tot onze diepe droefheidons HENDRIK, slechts negen maan- D. PLOEG. H. PLOEG, geb. Diederik: De MILICIENS der Gepantserde Sfcoom- Kanoneerboot No. 1betuigen door dezen aan alle ingezetenen van Zierikzeeiu 't algemeen en aan enkelen in 't bijzonder hunnen ïnix-telïjlcoii cliixiL, voor de vriendelijke behandeling alhier onder vonden en roepen bij bun vertrek op hedenaan allen een lx a x* t; e 1 ij 1< "V tx ti r w o 1 toe. *- Zierikzee 26 November 1870. Degenendie iets to vorderen hebben van - of vex'schuldij»-d zpn aan de onder het voorregt van Boedelbeschrijving aanvaarde nalatenschap van wijlen den Heer HENDRIK MONTE, overleden te Zierikzee, worden verzocht daarvan oj>- gave of betaling te doen binnen veertien dagen, ten Kantore van den Notaris Mr. C. van der>L13K de CLERCQ. ff De ondevgeteekende geeft den kiezers voor leden der Kamer van Koophandel en Fabrieken te Zierikzee kennis, dat hij tot lid dier Kamer xxiot benoembaar is, als hebbende den bij de wet gevorderden leeftijd niet bereikt. Zierikzee, 28 November 1870. W. A. OCHTMAN. V Wjj deelen bet gevoelen niet van den anoniemen beschuldiger der Kamer van Koop handel omdat wij ons de moeite geven de jaarverslagen dier Kamer te lezen, iets wat hij blijkbaar niet doet. Wij zijn het echter met hem eensdat er degelijke personen met veel handelskennis in te huis belmoren en daarom kiezen wij (leu Heer R. KOOLE, die daarenboven den vereischten ouderdom bereikt heeft. Eenige Kiezers. Met den meesten aandrang bevelen wij voor het Lidmaatschap der Kamer van Koophandel aan wiens handelskennis en flink karakter steeds algemeen worden erkeud. /t Eenige Kiezers, Op Woensdag 30 November e. k. zullen eenige Kiezers hunne stem uitbrengen voor het lidmaatschap der Kamer van Koophandel en Fa brieken (blaauw stembiljet) op <1 eïi Hoer R. KOOLE. ZEd. beeft den vereischten leeftijd, vertegenwoordigt tot dusver geen vreemde mogenheid, staat den gevor derden tijd aan het hoofd eener bloeijende zaak, en komt ons bovendien zeer aanbevelingswaardig voor. it) De Deurwaarder W. van deLINDE zal, ten verzoeke van zijn principaal, op Dings- dag den 6 December 1870, des morgens om 10 ure, te Ellemeet, publiek verkoopen 1 kalfdragende MELKKOE, 2 vare KOEIJEN, eene partij 2- en 3jarige VAARZEN en OSSEN1 vet VARKEN, enz. De Notaris Mr. C. van der LEK de CLERCQ zal, op de Hofstede „Moermond" 1 onder Renesseop Woensdag 7 December 1870 's voormiddags 10 ure publiek ver- koopen EENE GROOTE PARTIJ zeer geschikt voor Werkhout. A De Notaris Mr. C. van der LEK de ijw CLERCQ zalten verzoeke van H. HELM- STRIJD, op Donderdag 8 December 1870, 's namiddags 1 uur, in het Logement „DE FAAM" te Zierikzeepubliek verkoopen: Wagenhuis, Schuur en Erve, staande aan de Balie te Zierikzeesectie A, no. 50, jjj2 groot 12 Roeden 21 Ellen. TE KOOP: keur xi i t vie x-, L bij C. KLOMPE onder Dreischor. f j

Krantenbank Zeeland

Zierikzeesche Nieuwsbode | 1870 | | pagina 1