ZlllUkZIISdll NIEUWSBODE.
lf.
N.° 2002.
I0de Jaarg.
Zaturdag 50 1865.
Redevoering
Cul-
llllllü
zijn
jlcrij
0.
lO.
i().
10.
10.
10.
10.
)0.
)0.
X).
)0.
10.
10.
10.
•taats
en le
begint
zijn te
?an st
n ft-ilb
ilf in
jesmitl.
liet w
u hcbl
kan
span
voor
en bi
n met
o way
;cvui'lig
•n ze
hinde
iven.
won
u
ter
Sï e n abonneert zich:
In Nederlandbij den Uitgever.
Bij alle Boekhandelaren en Postdirecteuren.
In Noord-Amerika, bij J. QUINTUS, te Grand Rapids. Staat Michigan
Abonnements-Prijs:
VOOR BF.IOE uitgaven.
Voor 3 maandenf 1,30.
Franco per post, in Nederland
Voor Noord-AmerikaFranco New-York.
1,60.
3,90.
- - -
Verschijnt:
Op Woensdag en Zaturdag.
Advertentlën:
10 cent voor eiken regel.
Zegelregt voor iedere plaatsing, 33 cent.
De inzending der Adverlenliën kan geschieden tol
Dingsdng en Vrijdag, des voor middags 10 ur<'.
13 u r e a u
Zier ik zee, Hoek van de Schuilhaven, B, No. 94.
Brieven en Ingczondene Stukken Franco.
Nieuwstijdingen
Slwttm
Uit Nicuw-York zij» beriglen ontvangen van ilcn
lidon Mei jImeldende, dal de generaal Hooker
zijne voorvva'artsche bewegingen heeft moeien sla
ken, ten gevolge van den tegenstand door Hallcck
geboden. Er was een gerucht in omloop, volgens
hetwelk Lee hel voornemen had opgeval de rivier
over Ie steken ten einde Hooker aan te lasten.
Voor de hing van Washington is eene batterij op
geworpen. Lincoln heeft geweigerd de demissie
door Mac Clellan aangeboden aan te nemen.
In de nabijheid van de stad Gibson heeft een
hevig gevecht plaats gehad lusschen de noordelijken
en de zuidelijken aldaar, hetwelk den ganschcn dag
heeft geduurd. De zuidelijken, sterk 11,000 man,
zijn geslagen.
12,000 man hondslroepen hebben Point Extreme
bezet, welke plaats gelegen is aan de rivier York.
Al de bruggen over gemelde rivier, in den omtrek
van die plaats, zijn vernield. Men verzekert, dat
Grant de troepen onder hevel van Jackson in Mis
sissippi heeft omsingeld men voegt er bij, dat den
zuidelijken lioepen in Vickshurg geen andere uitweg
meer overblijft, dan oin zich door dc hondslroepen
heen te slaan. De generaal van Dorn is overleden.
Volgens beriglen uit Mexico bood Puebla den
95 April nog steeds tegenstand.
Londen, 24 Mei. In Wallham, Massachusetts,
bestaal eene fabriek van horologicn, waar meer
dan 500 weiklieden bezig zijn. Jaarlijks worden
er ongeveer 50,000 horologicn afgeleverd. Een
pond koperdraad, dal een giiinjc waard is, wordt
bewerkt lot 100,000 schroefjes, die 700 pd. st.
waard zijn. Wanneer ecu in deze fabriek ver
vaardigd horologie breekt, dan kan men ieder der
afzonderlijke gedeelten ontvangen, wanneer ineu
slechts het nommer van hel uurwerk opgeeft.
Adclina Pal li heeft Ie Londen aan de rcgtcr-
lijke magl aangevraagd om van de voogdij van haar
vader Ie worden verlost, aangezien deze en haar
zwager zich meester hebben gemaakt van al het geld,
dat zij in de laatste jaren liccfl verdiend en dal
meer dan f 300,000 bedraagt; zij geven haar zelfs
niet zooveel om reuc eenvoudige japon te knopen.
Bovendien weigert de vader zijne toestemming lol
haar huwelijk cn sluit haar opzoodat zij haar
aanstaanden echtgenoot niet zie» of schrijven kan.
jEbubstiiliiufe»
Weenen23 Mei. liet stadje Beitsen in
Bohemen is dezer dagen bijna geheel afgebrand.
Van lie 200 huizen zijn slechts 6 gespaard. Een
gedeelte van hel kasteel van den graaf Tliuii, de
school, de kerk, de brouwerij en bel postkantoor
zijn insgelijks eene prooi der vlammen geworden.
Hoe vele mensclienlcvens bij dit onheil zijn ver
loren gegaan weet men nog niet. De oorzaak van
deze ramp wordt toegeschreven aan kwaadwilligheid;
reeds acht dagen voor hel uitbarsten der vlammen
waren herhaaldelijk brandbrieven hier cn daar ge
vonden, waarop natuurlijkerwijze het gevorderde
antwoord niet is gegeven. De schuldigen heeft men
tol lieden niet ontdckl. Gebrek aan hel noodigc
water om den brand te blussclien, heeft hel onheil
zeer verzwaard.
Den 5dcn dezer heeft in alle sleden van
Griekenland eene kerkelijke plegtighcid plaats gehad
ter cere van den nieuwen Koning, niet wiens komst
de natie verwacht, dat een einde zal komen aan
de vele wederwaardigheden en beproevingen, waaraan
zij in de la,aisle lijden heeft bloot gestaan.
SOUfctl&nfe»
Ureterp, 21 Mei. In de gemeente O. dorp
B. heeft hel volgende kluchtige geval plaats gehad.
Een hoer meende, dat zijn kind was belooveril,
omdat het niet langer elen wilde, onophoudelijk
schreide cn slapcloozc nachten had. Toen hij deze
zaak aan eene in liet vak van hekserij geroutineerde
buurvrouw vei haalde, gal deze hem den raad, om
onmiddelijk met het muisje van hel kind naar den
duivelbanner Ie Kuijpe Ie gaan, waartoe de boer
ook dadelijk besloot. Toen hij een eind op weg
was, kwam hem in de nabijheid van Gorredijk ecu
man legen, die hem vroeg waar hij heen moest,
waarop do hoer lieni antwoordde: «naar de Knijpe".
Hierop zei de vreemdeling: als gij naar den duivel
banner moet, dan behoeft gij niet verder te loopen,
want die slaat bij u; ik ben liet zelf." Dadelijk
liet nu de hoer liet mutsje zien, dal door den
vreemdeling werd bezigligd waarop hij den hoer
gebood acht maal in een cirkel om hem heen te
loopen, helgeen deze dadelijk deed. Vervolgens
gebood hij, dat de boer de handen en liet hoofd
met kocdrek zou wasschen in een nabijzijnd land,
hetgeen ook onmiddelijk door den hoer verrigt
werd. Na al deze kuren verrigt te hebben, zeide
de vreemdeling tot hem: »ga nu naar mijn huis
cn raak met uw voorhoofd legen den muur van
mijn huis en uw kind is genezen." Hierop spoedde
de boer zich naar de Knijpe en de vreemdeling ging
zijn weg. Toen dc hoer te Knijpe kwam vroeg hij
naar het huis van den duivelbanner cn stootte
inderdaad mei tiet voorhoofd legen den muur van dat
huis Daarna spoedde de hoer zich weer huiswaarts,
ill de volle overtuiging, dat de aangewende midde
len zouden helpen, doch 2 dage» daarna was hel
kind reeds dood. De vreemdeling was Marsdrager
uit K, die voor zijn tooverraad nog f 2'/, nain en
derhalve dien dag een goede daghuur maakte.
Medemblik, 25 Mei. Dezer dagen is in een
regenbak van het voormalig instituut alhier, ge
vonden het lijk van een voor 6 jaren alhier vermist
militair van de strafdivisie. Men maakte den hak
schoon cn vond het lijk bijna geheel vergaan doch
bij hetzelve ccnc som van f25 en ccn horologie.
lioerniond, 24 Mei. Reeds vroeger is melding
gemaakt van den hemelden roovcr Jacob Laubacli,
die, hoewel slechts 28 jaren oud zijnde, reeds ge
durende 10 jaren in verschillende gevangenissen
heeft gezeten en den 22s(en Febr. II uil de gevange
nis te Dusscldofp ontslagen werd Sedert dien lijd
heeft hij weder zes criminele diefstallen gepleegd,
waarna hij te Vculo werd aangehouden, doch uil
hel huis van bewaring te Echt met braak oiilvlugtlc.
Thans in Pruissen op nieuw aangehouden en den
2lstcn dezer, na door den regter van instructie te
zijn gehoord, weder naar de gevangenis overgebragt
zijnde, heeft hij andermaal eene poging tot ont-
vlugling beproefd doch de schildwacht der gevange
nis dil merkende, heeft hel geweer op hem aangelegd
en hem ren kogel door liet lijf gescholen, aan de
gevolgen waarvan hij daags daarna is overleden.
Apeldoorn, 24 Mei. Z. M. de Koning woonde
lieden voormiddag de godsdienstoefening hij onder
liet gehoor van ds. J. M. Grielhuijzcn, predikant
te Terwolde, sprekende Zijn Ew. naar aanleiding
der 4 eerste verzen van Hand. 2.
Men meent alhier Ie welen, dat liet verblijf
des Rollings op liet Loo van langer duur zijn zal
dan men aanvankelijk meende, zoodal men zich
vleit, dal zulks, met uitzondering van weinig dagen,
tot na de helft der andere maand zal plaats hebben.
Raardirijk 25 Mei. Hel is hier dc gewoonte
van velen om des Zondags of met feestdagen den
namiddag te vei korten met hengelen aan het Maasje,
ccn gedeeltelijk onbevaarbaar riviertje, ongeveer
twintig minuten ten noorden dezer gemeente. Zoo
ook waren de liefhebbers lieden namiddag daar
mede bezig, toen zij eene ongewone beweging in
liet water bespeurden en een zeer groolen viscli
bemerkten
Dadelijk spande men pogingen in hel weik om
dien te beniagligcn en eindelijk gelukte dil.
Verheeld u de verbazing onzer hengelaars loen
zij eenen steur uit het water haalden van omtrent
vijf Amst. voet lengte en ruim zeventig pd, zwaarte.
Al dadelijk kwam men op liet denkbeeld met
deze vangst zijn voordeel te doen en men liet den
viscli tc kijk liggen voor een paar centen, hetwelk
onze hengelaars een aardig duitje bezorgde. Dewijl
niemand echter wist wal mcl den steur aan te
vangen, was men er mede verlegen cn zou ineu
hem hebben laten bederven, indien er niet iemand
gekomen was die meer van viscli wist. Hij liet
heil den sleur in moten snijden, kookte er écu van
e» toen hij merkte dat dc viscli overheerlijk goed was,
kocht hij ccn gedeelte er van en bepaalde de prijs
op tien cents de vijf ons.
Nu werd de gchcelc viscli spoedig aan den man
gebragl, en onze hengelaars vergaderden een mooi
sommetje hetwelk hen den wensch deed uiten,
nogmaals zulk een viscli Ie kunnen vangen.
Waarschijnlijk is die visch met den laalsten
vloed van zijn koers geraakt en in het Maasje
gebleven. (/«jz)
Delft, 26 Mei. Gisteren avond is alhier aan het
station van den spoorweg een persoon gearresteerd,
wiens verregaande baldadigheid groole ongelukken
had kunnen veroorzaken. Hij was namelijk in het
bezit van dergelijk fluitje als waarmede de conducteurs
hel sein tol vertrek geven. Op een gegeven oogen-
blik, terwijl de reizigers zich nog gedeeltelijk op
het plankier bevonden blies hij op zijn fluitje
een der conducteurs, die meende dat dit signaal
door zijn kameraad werd gegeven, gaf daarop ook
van zijn kant liet sein, zood.it de machinist voor
nemens was le vertrekken, tocu bij nog, ter regter
tijd, dooi een der ambtenaren van het station werd
gewaarschuwd te wachten lot hij een mandelingen
last van den stationschef had ontvangen. Ware
■hij vertrokken, dan was de trein in botsing gekomen
met dén trein die van 's Hage in aanlog! was cn
die nog door een tweeden werd gevolgd, zoodat
de ramp die wclligl daardoor was ontstaan, niet
le overzien ware geweest.
Rotterdam 27 Mei. Omtrent het door de
IIII. van der Hoop en Reepmaker alhier Ie ver-
koopen kasteel van Wijfie, vindl men eene merk
waardige bijzonderheid medegedeeld door mr. A. W.
Engelen, in zijne Wandelingen door Gelderland
enz namelijk dat liet vroeger, zoo men wil, even
veel kelders had als er maanden, even veel ver
trekken als er weken even veel vensiers als er
dagen en even veel glasruiten als er uren in hel
jaar zijn.
Yerseke, 25 Mei. Heden werd alhier plegtig
ingehuldigd, de nieuw benoemde Burgemeester, den
Heer fj'illein van Ocveren. Do geheele gemeente
was met vlaggen en bloemen versierd, cn de jong
heid overhandigde Zijn Edel Achtbare eene kroon
in hal lelijke bewoordingen met den wensch vari
een veeljarig bestuur over eene bevolking die hem
hoog acht lot in alle standen. Li hartelijke vro
lijkheid werd die dag dan ook doorgehragl cn
in de dorpsherberg werd iederdie er deel aan
wilde nemen, op hetgeen zij verlangden, onthaald,
voor rekening van den benoemden Burgemeester.
Ingez
Zierikzee, 29 Mei. Als een vervolg op liet
in ons vorig No. medegedeelde, plaalseh wij hier
de hij de voortzetting der discussie over liet wets
ontwerp tot vcrhoogiiig der Begrooting voor liet
Departement van Marine voor 1863 gehoudene
uitgesproken in dc zitting van de 2e Kamer der
Staten Generaal van den 21 Mei 1863, door den
Heer JJ. van Kerkwijk, zitting hebbende voor
hel. district Zierikzee.
Dc Minister liecft in dc eerste plaats gezegd dat ik
beweerd heb dat hot pantseren niet noodig is. Ik heb,
als ik mij wel herinner, die stelling niet verkondigd,
maar beweerd dat de kunst van pantseren nog in zulk
een onvolkomen toestand is, dat al wat men daaromtrent
doet, niets anders is dan proefneming. Die stelling is
misschien mocijelijk le verdedigen ik vlei mij niet dc
meerderheid dezer Vergadering lot mijn gevoelen te zullen
overhalen maar ik zal toch op enkele bijzonderheden
wijzen om mijne bewering zoo goed mogelijk te staven.
Bij pantsering komen diic zaken in overweging: 1°.
dc panlserplalen 2°. de schepen zelve en 3°. liet geschut.
Ik noemde in de eerste plaats de pantser platen*
Reeds omtrent de beste wijze van panlserplalen te
vervaardigen bestaat verschil van gevoelen, zelfs zoo, dat
een mijner mede-afgevaardigden mij mededeelde dat cr
thans slechts één e fabriek in Engeland is waar men
platen vervaardigd, die het algemeen vertrouwt. Men
heeft voorgesteld verschillende platen op elkander te leg
gen, in plaats van de platen uit ééne dikte te maken
dit stelsel, door den een verdedigd wordt door een ander
fel bestreden. De platen worden door houten aan de
schepen verbonden; algemeen erkent men dat die wijze
van bevestigen zeer gebrekkig is en dat het geenszins
zeker is, dat dc platen, al bieden zij voldoenden weerstand
aan een kogel niet van het schip zullen afvallen als
zij door een kogel worden getroffen cn het schip ccnigen
tijd in dienst is geweest. De schepen, die men pantsert,
worden door deze bewerking geenszins sterkerliet pant
ser is niets dan eene doode last, die als eene soort van
harnas het schip omgeeft. Hel streven is wel om le
trachten het pantser zelfs te doen dienen tot versterking
van liet schip maar men is tot nu loc daar niet in
geslaagd. Om de platen van de. IVanior en twee an
dere schepen heler tegen elkander le doen sluiten, heelt
men ongeveer 360,000 gulden besteed, en toen inen ge
reed was, zag men dat liet geld nutteloos was besteed.
De schepen noemde ik in de tweede plaats, cn wanneer
men het geluk heeft met ecnige deskundigen bijeen te
zijn, dan hoort men, dat zij elkander vragen doen van
hel uiterste belang cn die eigenlijk alle eerst moeten
opgelost zijn alvorens men met pantseren begint. Ik
zal er slechts eenige noemen. Moeten de schepen van
hout of ijzer zijn? In dit wcls-ontvverp wordt voorge
steld om houten schepen le pantseren, maar wij hebben
geen den minsten waarborg, dal niet blijken zal, dal
zulks verkeerd is. Moet het pantser, om heter wcêrstand
aan de kogels te bieden, op hout of ijzer dragen? Zal
men dc schepen pantseren over de geheele lengte zoo
als de Gloireof slechts over ccn gedeelte der lengte, zoo
als de f'Varrior. Hoe diep onder water moeten de platen
doorloopen opdat de schepen voor kogels zullen beveiligd
zijn?
Het geschut noemde ik in dc derde plaats. Daar be
staat minder verschil van gevoelen over, en vrij algemeen
neemt men het aantal stukken minder dan vroeger
maar van een zwaarder kaliber. Intu9schcn is lot nu
toe niet uitgemaakt. liet maximum van zwaarte van
geschut voor iedere soort van vaartuig. Hier komt nog
hijdat men in Amerika liet geschut op een draaibaren
toren stelt.
Wanneer ik die punten nu zamenvnt, dan geloof ik
dat het niet gewaagd is te zeggen, dat men nog verre
is van de volmaaktheid en het is aan le raden om
nog eenigen tijd le wachten. Waar over alle hoofdzaken
nog zoo veel verschil van gevoelen beslaat, eene der
gelijke kostbare proef le willen ncinen als ons hier
wordt voorgesteld, komt mij zeer gewaagd voor.
De Minister wil volgens dit wcls-onlwerp drijvende
batterijen houwen, die men op vaste plaatsen leggen tal,
en voegt er bij dal aan ons verdedigingsslelscl niets ver
anderd wordt. Dit komt mij vreemd voor want ver
vullen die batterijen, die onbeweeglijk op vaste plaatsen
worden gelegd, dan nu dezelfde taak als dc schepen, die
zich overal konden bewegen? Ik moet cr ook op wijzen,
dal hoezeer de Minister het stelsel voorstaat om be
staande schepen le veranderen, veel bekwame ingenieurs
volharden, dat hel zeer verkeerd is. In eene brochure
van een zeer bekwaam ingenieur der marine wordt over
liet veranderen dezer schepen gezegd: »Hct is dus het
beginsel, van beslaande houten, voor een goed deel vrij
oude schepen, te vertimmeren, anders in te rigten, an-
ders te gebruiken, tc vervormen. Dat beginsel, in der
tijd hij dc behandeling der Ioopendc begrooling afgekeurd
j in de Kamer zelve, toen liet als uilzondering toegepast
j was op de verandering van den de Ruyteris een duur
beginsel; ik bewees dit inct een in waarheid niet over-
i dreven voorbeeld.
Ilel is, mijns inziens, een halve maatregelgoed om
lijd le winnen ten koste van geldals de nood drong,
maar meer niet! Een schip, dat er niet op gebouwd is,
tc pantseren, cischt, dat men het schip naar de platen
wijzigt en bovendien versterkt, of wel de platen in al
lerlei moeijelijke vormen besmeedt naar den romp cn
dit ten koste van geld en dikwijls van dc eigenschappen
van het ijzer. En dan zijn over niet vele jaren de sche
pen onbruikbaar en men houdt in de magazijnen een
aantal onregelmatige platen over. Bovendien geloof ik.
dat houten zwaar gepantserde schepen, al bouwde men
ze nieuw, eene schrede achterslaan in de kunst bij ijzeren
Dc Minister heeft gezegd, dat mijne meening, dal liet
batig slot minder zou opbrengen, niet juist was. Toen
ik er op gewezen Hebdat de kofTijveilingen in liet aan
staande najaar cn liet daarop volgende voorjaar minder
zouden opbrengen heb ik dit niet gedaan op mijne
eigene autoriteit; maar de Minister kan liet lezen in liet