Bestuur NAK koerst aan op
één centrale vestiging
Lange dagen bij aardappels rooien
LAND- EN TUINBOUWBLAD VOOR ZEELAND EN NOORD-BRABANT
Regionale vestigingen financieel niet houdbaar
Pleidooi voor andere regeling
braaklegging perceelsranden
2 2 ft-
X^/ODFLBVi^
Vier Europese organisaties:
ZMO Brabant
komt in Waalwijk
Veel problemen verwacht door waterrot
Pag.
3
Pag.
4
Pag.
5
Pag.
6
Pag.
7
Pag.
8
Pag.
9
Rondgang in teken ZMO
Cebeco-mechanisatie krimpt in
Van het KNLC
Ammoniakbeleid ter discussie
Rechter stelt Zeeuwse fruitteler in het
gelijk
Nieuwe tarwerassen VanderHave
Bouwen in het buitengebied
"Den Zeeuwschen Landbouw"
zlm-krant
VRIJDAG 15 OKTOBER 1993
81e JAARGANG No. 4187
Het bestuur van de NAK ziet één
centrale vestiging, waar alle aktivi-
teiten worden geconcentreerd, als
een belangrijk instrument om
kosten te besparen. Dit blijkt uit een
nota, waarin het bestuur van de
Keuringsdienst een toekomstvisie
ontvouwt. De visie is voorgelegd
aan de adviesraden. Daarna volgt
definitieve besluitvorming.
De NAK heeft op dit moment vijf
vestigingen. Naast het hoofdkan
toor en het zaaizaadlaboratorium in
Ede zijn dat Goes, Emmeloord, Bui
tenpost en Assen. Het bestuur zou
stapsgewijs naar één centrale vesti
ging willen. Naar verluidt zou Em
meloord de voorkeur hebben boven
de huidige vestigingsplaats Ede. In
de nota van het bestuur worden
overigens geen namen genoemd.
Direkteur ir.P. Oosterveld noemt Em
meloord desgevraagd "een logische
plek".
De NAK zit financieel in een zwaar
weer. De overheid trekt zich uit het
keuringswerk terug en laat het be
drijfsleven voor de kosten opdraai
en. Ook het aantal keuringen zal
afnemen, zodat de NAK zich gecon
fronteerd ziet met sterk dalende in
komsten. Om de kwaliteit van de
dienstverlening op peil te kunnen
houden zit er volgens het bestuur
weinig anders op dan de kosten fors
terug te brengen.
Tariefsverhoging
Voor volgend jaar wil men nog één
keer een tariefsverhoging van 16%
doorvoeren. Nog verdergaande ver
zwaring van de lasten acht het
bestuur niet verantwoord in deze
voor de boeren benarde tijden. Om
een miljoenentekort te voorkomen,
zijn organisatorische maatregelen
echter onvermijdelijk. Besparingen
moeten worden gevonden in aan
passing van de organisatie, waarbij
een stapsgewijze concentratie van
de werkzaamheden op of vanuit één
centrale vestiging nadrukkelijk in
beeld is.
De efficiencyoperatie heeft volgens
direkteur ir.P. Oosterveld vooral ge
volgen voor het laboratoriumperso-
neel en administratieve krachten, in
mindere mate voor het leidingge
vend personeel. Dat heeft in de in
middels doorgevoerde reorganisatie
reeds een afslanking ondergaan. Be
halve het toegroeien naar één vesti
ging wordt ook samenwerking met
ander keuringsinstellingen genoemd
als een mogelijkheid tot besparing,
evenals het werven van niet-
keuringswerkzaamheden.
Niet leuk
NAK-direkteur ir. Oosterveld: "Deze
nota is bedoeld om te toetsen hoe
men in de achterban tegen de toe
komst aankijkt. Duidelijk is dat er
iets moet gebeuren. In het advies
van Twijnstra Gudde werd al
gesproken over concentratie van
vestigingen. Dat onderdeel is toen
niet nader uitgewerkt. Wel is beslo
ten om alle aktiviteiten in éénstich
ting onder te brengen. Dat is per 1
mei j.l. gebeurd".
Oosterveld noemt de voorliggende
nota van het bestuur "niet leuk"
voor het personeel. "Maar als we
niets doen gaat het zeker fout". Vol
gens de NAK-direkteur heeft de
nieuwe organisatiestructuur, waar
toe eerder werd besloten, in de
praktijk goed gewerkt. "Voor de
boeren maakt het niet zo veel uit
waar de keuringsdienst gevestigd is
en waar de certificaten vandaan ko
men. Dertig jaar geleden had de
NAK 14 vestigingen. Nu nog vijf en
dat werkt ook. Voor het personeel
zijn de gevolgen het meest in
grijpend".
Oosterveld wijst erop dat er nog
geen definitieve besluiten genomen
zijn. Na bespreking van de nota zal
het bestuur een besluit nemen over
koers die men gaat varen en het
daarbij behorende tijdspad.
De Europese regeling voor niet-
roulerende braaklegging moet bete
re mogelijkheden bieden om per
ceelsranden braak te leggen. Dit
biedt meer mogelijkheden voor na
tuur en milieu, terwijl de gewenste
produktiebeperking toch behaald
kan worden. Dit stellen vier
landbouw- en milieuorganisaties uit
Groot-Brittannië, Duitsland, Frank
rijk en Nederland, waaronder het
Centrum voor Milieu en Landbouw.
De vier organisaties hebben een ge
zamenlijk brief geschreven aan EG-
commissaris Steichen waarin zij
pleiten voor een meer flexibele toe
passing van de braaklegregeling.
De huidig regeling stelt als eis dat
een perceel tenminste 20 m breed
moet zijn om aangemeld te worden
voor braaklegging. Deze eis wordt
gesteld om satelliet-controle moge
lijk te maken en om voldoende pro
duktiebeperking te bewerkstelligen.
De vier organisaties zien echter aan
zienlijke voordelen in een geringere
minimumbreedte van bijvoorbeeld 5
m. Zo zullen meer akkerbouwers
perceelsranden aanmelden, zullen
zij sneller randen van hoog produk-
tieve percelen aanmelden en zullen
zij vaker kiezen voor niet-roulerende
braak. Bovendien zal de totale leng
te van de aangemelde percelen toe
nemen. Dit alles zal leiden tot winst
voor natuur en milieu.
Controle van de braaklegregeling
kan plaatsvinden door satellietwaar
neming aangevuld met veld-
inspecties. Een dergelijke vorm van
controle sluit goed aan bij andere
Europese regels.
Ook het argument dat een forse mi
nimumbreedte nodig is om voldoen
de produktiebeperking te behalen,
overtuigt de ondertekenaars niet. In
veel gevallen doet de produktie in
de perceelsranden niet onder voor
die in het midden van het perceel.
De ZMO heeft in Waalwijk
kantoorruimte gehuurd voor
het nieuw te vormen secreta
riaat Noord-Brabant. Vanaf
28 oktober is dit nieuwe kan
toor telefonisch bereikbaar.
Omdat het kantoor in Zeven
bergen inmiddels is gesloten
worden telefoontjes tot die
tijd opgevangen in het Land-
bouwhuis in Goes. Zie voor
meer gegevens pagina 3.
Voor veel boeren zoals hier in de
Zak van Zuid-Beveland was af
gelopen zondag een gewone
werkdag. Het was immers een
rooibare dag en er zaten nog veel
aardappels in de grond, terwijl
het KNMI voor de komende
week regenachtig weer had
voorspeld. Het rooien verliep niet
overal probleemloos, op dit per
ceel was het nodig een extra
trekker voor de rooier te
koppelen.
Tot de regen dinsdag jl. spelbreker
werd zijn er in een paar dagen veel
aardappelen gerooid. De meeste
boeren gingen tot diep in de nacht
door. Vanwege het geschikte weer
is zaterdag en op veel plaatsen ook
zondag volop doorgewerkt. Medio
deze week waren in Midden Zee
land 40 procent van de aardappelen
eruit, en in de overige gebieden in
het zuidwesten 60 procent, aldus
een schatting van adjunct-directeur
Wim in 't Veld van de Aardappel BV.
Vrijdag, zaterdag en maandag wa
ren drie topdagen voor de Aardap
pel BV. Van 's morgens vroeg tot 's
avonds 11 uur draaiden de vier ont-
vangstpunten op volle toeren. Dins
dag en woensdag koner maar
mondjesmaat gerooid worden.
Op verschillende plaatsen komt wa
terrot voor in de aardappels, vooral
in de Kop van Schouwen en op Wal
cheren. Door intensieve controle
heeft Aardappel BV tot nu toe kun
nen voorkomen dat rotte knollen
mee de opslag in zijn gegaan, maar
In 't Veld verwacht de komende we
ken veel problemen door rot. Perce
len waar rot in zit liggen toch meest
op moeilijke grond, en die komen
het laatst aan de beurt. Sommige
percelen hoeven in het geheel niet
meer gerooid te worden, zegt In 't
Veld. Hij geeft aan dat vooral telers
die met Agria's in de pool zitten ge
dupeerd worden, want voor dit ras
geldt tot 15 ton per ha een vaste
prijs. "Als men niet leveren kan
loopt men dus ook deze vrij hoge
vaste prijs mis. Dat is erger dan bij
de Bintjes, omdat de prijs daarvan
nu toch bedroevend laag is".
Dag en nacht
Bij loonbedrijf Colpaart in Woens-
drecht is het aardappels rooien na
overleg met de boer in ploegen
dienst twee dagen continu doorge
gaan. "Mijn broer heeft van 's
morgens zeven tot 's nachts drie
aan een stuk op de rooier gezeten",
vertelt Kees Colpaart. "Toen is hij
afgelost door een medewerker, die
tot 's avonds zes uur is doorgegaan.
De mensen die op de kar rijden wor
den wat gemakkelijker afgelost".
Colpaart hoefde deze week het rooi
en niet stil te leggen. Als het op de
klei niet gaat verhuist men naar het
zand. Het bedrijf werkt met een zel-
frijder en een getrokken rooier. Col
paart: "Je merkt goed dat je met
een zelf rijder langer kunt doorgaan".
Het bedrijf rooit jaarlijks 130 tot 150
ha aardappels. Hiervan moeten er
woensdag nog ca. 50 gedaan
worden.
Bij loonbedrijf L.P. Brasser in Sint
Laurens lag het rooien woensdag
wel stil. "Zaterdag ging het goed,
maandag ook nog wel, maar vanaf
dinsdag liggen we stil. Het is ge
woon te nat, de grond is te plakke
rig", vertelt mevrouw Brasser. Ze
hoopte dat ze woensdagmiddag
weer zouden kunnen beginnen. Het
bedrijf moet in totaal ca. 40 ha rooi
en, waarvan woensdag een kwart
binnen was. Op de rooibare dagen
verliep het werk vlot. Wel zijn er
soms problemen om aan voldoende
losse werknemers (boerenzonen) te
komen, omdat iedereen zelf druk is.
Het loonbedrijf uit St. Laurens heeft
nog geen percelen met rotte aard
appelen gerooid, maar mevrouw
Brasser heeft wel gehoord dat die er
zijn op Walcheren. Ook in Woens-
drecht zijn die er, vertelt Colpaart.
"Onder meer op een perceel van
onszelf hebben we een hoekje laten
zitten. Hopelijk kunnen we dit later
alsnog rooien".